MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Regina Mroczek
Rozróżnianie materiałów konstrukcyjnych stosowanych
w mechanice precyzyjnej 731[03].O1.03
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Recenzenci:
mgr inż. Bożenna Kuligowska
mgr inż. Michał Sylwestrzak
Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Regina Mroczek
Konsultacja:
mgr inż. Andrzej Zych
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 731[03].O1.03
 Rozróżnianie materiałów konstrukcyjnych stosowanych w mechanice precyzyjnej
zawartego w modułowym programie nauczania dla zawodu mechanik precyzyjny 731[03].
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy w Radomiu, 2006
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
1
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie 3
2. Wymagania wstępne 5
3. Cele kształcenia 6
4. Przykładowe scenariusze zajęć 7
5. Ćwiczenia 11
5.1. Materiały konstrukcyjne metalowe 11
5.1.1. Ćwiczenia 11
5.2.Techniki wytwarzania materiałów konstrukcyjnych metalowych 13
5.2.1. Ćwiczenia 13
5.3. Techniki zmiany właściwości materiałów konstrukcyjnych metalowych 14
5.3.1. Ćwiczenia 14
5.4. Technologia proszków 16
5.4.1. Ćwiczenia 16
5.5. Materiały konstrukcyjne niemetalowe i ich przetwarzanie 17
5.5.1. Ćwiczenia 17
5.6. Powłoki ochronne i dekoracyjne. materiały eksploatacyjne. materiały
przewodzące i izolacyjne 19
5.6.1. Ćwiczenia 19
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia 21
7. Literatura 34
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
2
1. WPROWADZENIE
Uczeń realizuje naukę zawodu w systemie modułowym, w którym materiał nauczania,
zarówno teoretyczny, jak i praktyczny, jest podzielony na moduły, które dzielą się
na jednostki modułowe. Do każdej z nich jest opracowany Poradnik dla ucznia i Poradnik dla
nauczyciela. Poradnik dla ucznia zawiera materiał nauczania, ćwiczenia wraz
ze wskazówkami, potrzebnymi do zaliczenia danej jednostki modułowej.
Moduł 731[03].O1  Techniczne podstawy mechaniki precyzyjnej jest jednym
z kluczowych dla zawodu i składa się z 6 jednostek.
Moduł ten przygotowuje ucznia z ogólnego zakresu wiedzy technicznej niezbędnego dla
realizacji modułów zawodowych. Każda jednostka modułowa ma swoje określone cele
i może być realizowana jako samodzielna część, przy czym ich kolejność nie jest dowolna.
Jednostka modułowa 731[03].O1.03  Rozróżnianie materiałów konstrukcyjnych stosowanych
w mechanice precyzyjnej jest zrealizowana jako druga i może być realizowana równolegle
z jednostką 731[03].O1.02. Posługiwanie się dokumentacją techniczną .
Jednostka została podzielona na 6 tematów:
1. Materiały konstrukcyjne metalowe.
2. Techniki wytwarzania materiałów konstrukcyjnych metalowych.
3. Techniki zmiany właściwości materiałów konstrukcyjnych metalowych.
4. Technologia proszków.
5. Materiały konstrukcyjne niemetalowe i ich przetwarzanie.
6. Powłoki ochronne i dekoracyjne. Materiały eksploatacyjne. Materiały przewodzące
i izolacyjne.
Każdy temat zawiera treści ćwiczeń, wskazówki do realizacji i zestaw środków
dydaktycznych. Czasami materiał nauczania, który zawarty jest w Poradniku dla ucznia musi
zostać uzupełniony przez nauczyciela, zwłaszcza, gdy potrzebne są do tego specjalistyczne
materiały z
ródłowe, czy opisy części. Dodatkowy materiał nauczania znajduje się
w podręczniku oraz w dokumentacjach technicznych maszyn i urządzeń, a także w PN.
Brakujący materiał nauczyciel powinien odpowiednio przygotować dla uczniów w postaci
kserokopii lub eksponatów czy literatury.
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczeń, uczeń powinien sprawdzić, czy jest do tego
odpowiednio przygotowany. W tym celu powinien odpowiedzieć na zestaw pytań
sprawdzających zamieszczony po materiale nauczania w poradniku dla ucznia. Pytania
i polecenia mają zwrócić uwagę uczniowi na to, co jest w materiale nauczania najważniejsze.
Uczeń powinien odpowiedzieć na nie własnymi słowami. Dobrze, jeśli udzieli odpowiedzi
w zeszycie.
Uczeń powinien opanować wszystkie umiejętności. Ćwiczenia należy ocenić w systemie
dwustopniowym  uczeń umie albo nie umie wykonać ćwiczenia. Opanowanie umiejętności
może cechować się różną biegłością.
Na końcu opracowania każdego z tematów jest zamieszczony sprawdzian postępów,
który pozwoli uczniowi określić swoje osiągnięcia w zakresie zdobywanej wiedzy. Jeśli
uzyska pozytywne wyniki, to będzie mógł przejść do następnego tematu, a jeśli nie, to
wiadomości i umiejętności powinien uzupełnić korzystając z pomocy nauczyciela.
Metody pracy z uczniem
Główną metodą pracy w tej jednostce modułowej są samodzielne ćwiczenia uczniów.
Zaproponowano zarówno ćwiczenia do pracy indywidualnej, jak i zespołowej. Są i takie,
które  w zależności od możliwości uczniów  mogą być wykonywane indywidualnie lub
grupowo. Daje to możliwość indywidualizacji pracy z uczniem.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
3
731[03].O1.
Techniczne podstawy mechaniki
precyzyjnej
731[03].O 1.01
Stosowanie przepisów bezpieczeństwa i higieny
pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony
środowiska
731[03].O 1.02. 731[03].O 1.03.
Posługiwanie się dokumentacją Rozróżnianie materiałów
techniczną konstrukcyjnych stosowanych
w mechanice precyzyjnej
731[03].O 1.04
Dokonywanie pomiarów warsztatowych
731[03].O 1.05
Wytwarzanie prostych części maszyn
i urządzeń precyzyjnych
731[03].O 1.06
Magazynowanie i transport maszyn
i urządzeń precyzyjnych
Schemat układu jednostek modułowych.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
4
2. WYMAGANIA WST
PNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
- posługiwać się literaturą techniczną i PN,
- rozpoznawać materiały konstrukcyjne i eksploatacyjne,
- rozróżniać stopy Fe-C i metali nieżelaznych,
- dobierać materiały konstrukcyjny na wybraną część mechanizmu,
- charakteryzować technologie wytwarzania części mechanizmu z określonego materiału,
- rozpoznawać materiały na powłoki ochronne i dekoracyjne,
- charakteryzować obróbkę cieplną materiału,
- charakteryzować proces technologiczny wytwarzania części z proszków spiekanych,
- rozróżniać materiały przewodzące i izolacyjne stosowane w mechanice precyzyjnej,
- interpretować stanowiskowe instrukcje bhp i ochrony ppoż.,
- udzielać pierwszej pomocy osobie poszkodowanej.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
5
3. CELE KSZTAA
CENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
- sklasyfikować podstawowe materiały konstrukcyjne,
- rozróżnić stopy Fe-C i metali nieżelaznych wykorzystywane w budowie maszyn
i urządzeń precyzyjnych,
- rozróżnić materiały niemetalowe,
- dobrać materiał konstrukcyjny na wybraną część mechanizmu,
- scharakteryzować technologie wytwarzania części mechanizmu z określonego materiału,
- dobrać materiały na powłoki ochronne i dekoracyjne,
- scharakteryzować obróbkę cieplną materiału o określonych właściwościach,
- opisać proces technologiczny wytwarzania części z proszków spiekanych,
- dobrać materiały przewodzące prąd elektryczny i izolacyjne stosowane w mechanice
precyzyjnej,
- skorzystać z PN.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
6
4. PRZYKA
ADOWE SCENARIUSZE ZAJ
Ć
Scenariusz zajęć 1
Osoba prowadząca: .........................................................................................
Modułowy program nauczania: Mechanik precyzyjny 731[03]
Moduł: Techniczne podstawy mechaniki precyzyjnej 731[03].O1.
Jednostka modułowa: Rozróżnianie materiałów konstrukcyjnych stosowanych w mechanice
precyzyjnej 731[03].O1.03
Temat: Materiały konstrukcyjne metalowe.
Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności z zakresu wykorzystania materiałów
konstrukcyjnych na elementy precyzyjne.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:
- wskazać zastosowanie materiału na podstawie jego właściwości,
- dobrać materiał na podstawie wymagań części,
- rozpoznawać materiały w oparciu o PN,
- rozpoznawać materiały w oparciu o wygląd lub strukturę przekroju.
Metody nauczania-uczenia się:
- praca z wykorzystaniem literatury zawodowej, podręczników, norm, instrukcji,
poradników i pozatekstowych z
ródeł informacji,
- ćwiczenia praktyczne.
Formy organizacyjne pracy uczniów: praca indywidualna i zespołowa.
Czas trwania zajęć:180 minut.
Środki dydaktyczne:
- foliogram z celami zajęć,
- rzutnik pisma lub rzutnik multimedialny z osprzętem,
- poradnik dla ucznia,
- poradnik mechanika,
- literatura zgodna z wykazem literatury w poradniku dla ucznia,
- plansze poglądowe różnych materiałów,
- próbki różnych materiałów.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
7
Przebieg zajęć:
Środki
Część zajęć Czynności nauczyciela Czynności ucznia
dydaktyczne
Część Wykonuje czynności Przygotowuje się do
organizacyjna organizacyjne zajęć
 podaje temat, cele  zapisuje temat  foliogram
zajęć, w zeszycie z celami zajęć,
Część wstępna  wyjaśnia organizację rzutnik pisma
lekcji, lub rzutnik
 wprowadza do tematu multimedialny ,
Część główna
 wydaje polecenie  słucha poleceń,  poradnik dla
zapoznania się z treścią  pyta w razie ucznia
materiału nauczania i wątpliwości,
pisemnej odpowiedzi w
zeszytach na pytania  realizuje zadanie
1. Praca nad sprawdzające indywidualnie,
materiałem znajdujące się  wypowiada się na
nauczania w poradniku dla ucznia, temat efektów
 nadzoruje pracę, swojej pracy,
wyjaśnia wątpliwości,
 sprawdza efekty
i podsumowuje pracę
uczniów
 wydaje polecenie  przygotowuje się  poradnik dla
wykonania ćwiczenia 1 do realizacji ucznia
z poradnika dla ucznia, ćwiczenia,
2. Praca nad  wyjaśnia wątpliwości,  przygotowane
ćwiczeniem 1 rozdaje materiały,  realizuje zadanie, materiały
 nadzoruje pracę,
wyjaśnia wątpliwości,  prezentuje wyniki
 prowadzi dyskusję i dyskutuje nad
i podsumowuje nimi,
 wydaje polecenie  realizuje  poradnik dla
wykonania sprawdzian ucznia,
sprawdzianu postępów, postępów,  zeszyt,
 podsumowuje zajęcia,  wypowiada się na
temat efektów
Część  podaje zadanie pracy,
podsumowująca domowe: dobierz  zadaje pytania
materiał do zadanych odnośnie zadania
części, domowego,
 podaje temat oraz  zapisuje temat
zakres zajęć zajęć następnych.
następnych.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
8
Scenariusz zajęć 2
Osoba prowadząca .........................................................................................
Modułowy program nauczania: Mechanik precyzyjny 731[03].O1
Moduł: Techniczne podstawy mechaniki precyzyjnej 731[03].O1.
Jednostka modułowa: Rozróżnianie materiałów konstrukcyjnych stosowanych w mechanice
precyzyjnej 731[03].O1.03
Temat: Techniki zmiany właściwości materiałów konstrukcyjnych metalowych
Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności z zakresu wykorzystania materiałów
konstrukcyjnych na elementy precyzyjne.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:
- podać parametry obróbki cieplnej dla zadanych właściwości,
- zaprojektować obróbkę cieplną dla zadanych części,
- uzasadnić zaprojektowaną obróbkę cieplną dla zadanych części.
Metody nauczania-uczenia się:
- praca z wykorzystaniem literatury zawodowej, podręczników, norm, instrukcji,
poradników i pozatekstowych z
ródeł informacji,
- ćwiczenia praktyczne.
Formy organizacyjne pracy uczniów: praca indywidualna i zespołowa.
Czas trwania zajęć:180 minut
Środki dydaktyczne:
- foliogram z celami zajęć,
- rzutnik pisma lub rzutnik multimedialny z osprzętem,
- poradnik dla ucznia
- materiały (eksponaty części, opisy właściwości części)
Przebieg zajęć:
FAZA WST
PNA
1) Czynności organizacyjno-porządkowe.
2) Podanie tematu zajęć.
3) Zaznajomienie uczniów z celem i przebiegiem zajęć.
4) Diagnozowanie przygotowania uczniów do zajęć.
FAZA WA
AŚCIWA
1) Wykonanie przez uczniów ćwiczenia 1 z rozdziału 5.2.1.
2) Wyjaśnianie wątpliwości uczniów podczas wykonywania ćwiczenia.
3) Prezentacja wyników pracy i dyskusja nad nimi.
4) Sporządzenie notatek z wykonanych poleceń zadania.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
9
FAZA KOC
COWA
1) Dyskusja podsumowująca, dotycząca problemów jakie wystąpiły podczas wykonywania
ćwiczenia.
2) Wykonanie sprawdzianu postępów.
3) Ogólna ocena pracy grupy wraz z krótkim uzasadnieniem.
4) Praca domowa. Do przedstawionych części na rysunku dobierz obróbkę cieplną.
5) Każdy uczeń otrzymuje na kartce zespół części /
6) Podanie tematu następnych zajęć.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
10
5. ĆWICZENIA
5.1. Materiały konstrukcyjne metalowe
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na podstawie opisanych wymagań dotyczących różnych części mechanizmów
precyzyjnych dobierz do nich właściwy materiał i uzasadnij ich wybór. Swoje propozycje
przedyskutuj następnie z resztą grupy i nauczycielem.
Wskazówki do realizacji
Zadaniem nauczyciela jest przygotowanie opisów wymagań (na przykład
eksploatacyjnych, mechanicznych), stawianych danym częściom. Uczeń na podstawie tych
opisów powinien wybrać materiał do ich konstrukcji.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dobrać właściwy materiał do opisanych wymagań różnych części mechanizmów
precyzyjnych,
2) uzasadnić jego wybór,
3) sprawdzić notatkę w zeszycie,
4) przedyskutować swoje propozycje z kolegami.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 ćwiczenia.
Środki dydaktyczne:
- tablice poglądowe z materiałami konstrukcyjnymi,
- długopis,
- zeszyt,
- poradnik ucznia,
- literatura zgodna z rozdziałem 7.
Ćwiczenie 2.
Dla podanych przez nauczyciela przykładów materiałów, zdjęć bądz
rysunków ich
przekroju określ, jaki to materiał. Swoje wyniki przedyskutuj z resztą grupy i nauczycielem.
Wskazówki do realizacji
Nauczyciel przygotowuje zadania zawierające przykłady materiałów, zdjęcia bądz
rysunki
przekroju różnych materiałów, które uczeń będzie rozpoznawał. Ćwiczenie to powinno
poprzedzać wyjaśnienie i pokaz materiałów i ich przekrojów.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
11
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dla podanych przez nauczyciela przykładów materiałów, zdjęć bądz
rysunków ich
przekroju określić, jaki to materiał,
2) omówić jego charakterystyczne cechy,
3) przedyskutować z resztą grupy i nauczycielem wyniki swojej pracy.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 ćwiczenia.
Środki dydaktyczne:
- zestaw próbek materiałów,
- zdjęcia różnych materiałów,
- zeszyt,
- długopis,
- literatura zgodna z rozdziałem 7,
- podręcznik.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
12
5.2. Techniki wytwarzania materiałów konstrukcyjnych
metalowych
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Znajdz
w z
ródłach, na czym polegają procesy: pirometalurgiczny miedzi, rafinacji
ogniowej i elektrolitycznej miedzi, wzbogacania chemicznego rud w celu uzyskania tlenku
cynku, flotacji dla uzyskania koncentratów ołowiowych oraz prażenia i redukcji koncentratów
ołowiowych.
Wskazówki do realizacji
Ćwiczenie to wymaga przygotowania uczniom warunków do korzystania z różnych
z
ródeł informacji. Powinni dzięki tym warunkom uzupełnić wiedzę o procesach
metalurgicznych metali nieżelaznych.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) znalez
ć w różnych z
ródłach informacje o procesach: pirometalurgicznym miedzi, rafinacji
ogniowej i elektrolitycznej miedzi, wzbogacania chemicznego rud w celu uzyskania
tlenku cynku, flotacji dla uzyskania koncentratów ołowiowych oraz prażenia i redukcji
koncentratów ołowiowych,
2) porównać poszczególne procesy,
3) informacje zapisać w zeszycie,
4) przekazać notatki do sprawdzenia nauczycielowi.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 ćwiczenia
Środki dydaktyczne:
- plansze, makiety poglądowe poszczególnych procesów,
- zeszyt,
- ołówek,
- poradnik ucznia,
- literatura zgodna z rozdziałem 7.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
13
5.3. Techniki zmiany właściwości materiałów konstrukcyjnych
metalowych
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Dla zadanych części dobierz materiał i zaprojektuj jego obróbkę cieplną. Kieruj się
wymaganiami stawianymi danej części maszyn lub urządzeń. Przykłady części oraz opisy
przygotuje dla Ciebie nauczyciel.
Wskazówki do realizacji:
Zadaniem nauczyciela jest przygotowanie części (ewentualnie rysunków części) i opisów
wymagań stawianych danym częściom. Uczeń na podstawie tych opisów powinien wybrać
materiał do ich konstrukcji wraz z rodzajem obróbki. Obróbka dotyczyć będzie szczególnie
stopów żelaza. Nie wszystkie części można będzie zgromadzić, należy wówczas posłużyć się
rysunkami, zdjęciami lub samymi opisami.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) znalez
ć w różnych z
ródłach informacje o procesach obróbki cieplnej,
2) porównać poszczególne procesy,
3) dla zadanych części dobrać materiał konstrukcyjny,
4) dobrać właściwy rodzaj obróbki cieplnej,
5) wszystkie informacje zapisać w zeszycie.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 ćwiczenia.
Środki dydaktyczne:
- plansze, makiety poglądowe poszczególnych procesów obróbki cieplnej
- zeszyt,
- ołówek,
- poradnik ucznia,
- literatura zgodna z rozdziałem 7,
- części do doboru materiałów i obróbki cieplnej.
Ćwiczenie 2
Dla zadanych części dobierz materiał i zaprojektuj jego obróbkę cieplno-chemiczną.
Kieruj się wymaganiami stawianymi danej części maszyny lub urządzenia. Przykłady części
oraz opisy przygotuje dla Ciebie nauczyciel
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) znalez
ć w różnych z
ródłach informacje o procesach obróbki cieplno-chemicznej,
2) porównać poszczególne procesy,
3) dla zadanych części dobrać materiał konstrukcyjny,
4) dobrać właściwy rodzaj obróbki cieplno-chemicznej,
5) wszystkie informacje zapisać w zeszycie.
6) przedyskutować swoje propozycje z kolegami,
7) przekazać notatki do sprawdzenia nauczycielowi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
14
Wskazówki do realizacji:
Zadaniem nauczyciela jest przygotowanie części (ewentualnie rysunków części) i opisów
wymagań stawianych danym częściom. Uczeń na podstawie tych opisów powinien wybrać
materiał do ich konstrukcji wraz z rodzajem obróbki cieplno-chemicznej. Nie wszystkie
części można będzie zgromadzić, należy wówczas posłużyć się rysunkami.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 ćwiczenia.
Środki dydaktyczne:
- plansze, makiety poglądowe poszczególnych procesów obróbki cieplno-chemicznej,
- zeszyt,
- ołówek,
- poradnik ucznia,
- literatura zgodna z rozdziałem 7,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
15
5.4. Technologia proszków
5.4.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Odszukaj w literaturze i wypisz zastosowanie poszczególnych spieków w mechanice
precyzyjnej.
Wskazówki do realizacji:
Ćwiczenie to wymaga przygotowania uczniom warunków do korzystania z różnych
z
ródeł informacji. Efektem powinien być plakat z opisem sytuacji wykorzystywania wiedzy
o technologii proszków w zawodzie mechanika precyzyjnego. Może być realizowane
indywidualnie lub grupowo.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) znalez
ć w różnych z
ródłach informacje o zastosowaniu spieków do wyrobu elementów
precyzyjnych,
2) dobrać poznane spieki do wskazanych elementów precyzyjnych,
3) informacje zapisać w zeszycie
4) przekazać notatki do sprawdzenia nauczycielowi.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 ćwiczenia
Środki dydaktyczne:
- plansze poglądowe spieków,
- zeszyt,
- poradnik ucznia,
- literatura zgodna z rozdziałem 7.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
16
5.5. Materiały konstrukcyjne niemetalowe i ich przetwarzanie
5.5.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Dla wybranych części konstrukcyjnych określ rodzaj zastosowanego materiału
i uzasadnij jego wybór.
Wskazówki do realizacji:
Zadaniem nauczyciela jest przygotowanie opisów wymagań stawianych danym częściom.
Uczeń na podstawie tych opisów powinien wybrać materiał do ich konstrukcji. Części
powinny być tak dobrane, by wskazanie materiału niemetalowego było dość oczywiste.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) znalez
ć w różnych z
ródłach informacje o stosowanych materiałach niemetalowych
na elementy precyzyjne,
2) dobrać poznane materiały do wykonania wskazanych elementów precyzyjnych,
3) informacje zapisać w zeszycie,
4) uzasadnić wybór materiałów na wybrane elementy.
5) przekazać notatki do sprawdzenia nauczycielowi.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 ćwiczenia
Środki dydaktyczne:
- plansze poglądowe materiałów niemetalowych,
- zeszyt,
- poradnik ucznia,
- literatura zgodna z rozdziałem 7.
Ćwiczenie 2
Do wybranych zadań określ rodzaj i postać zastosowanego materiału ściernego,
uzasadnij jego wybór.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) znalez
ć w różnych z
ródłach informacje o rodzajach materiałów ściernych,
2) dobrać poznane materiały ścierne do wskazanych zadań,
3) uzasadnić wybór materiału ściernego użytego do zadania.
4) informacje zapisać w zeszycie,
5) przedyskutować swoje propozycje z kolegami
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 ćwiczenia
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
17
Środki dydaktyczne:
- plansze poglądowe materiałów ściernych,
- zeszyt,
- poradnik ucznia,
- literatura zgodna z rozdziałem 7
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
18
5.6. Powłoki ochronne i dekoracyjne. Materiały eksploatacyjne.
Materiały przewodzące i izolacyjne
5.6.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Dla wybranych części konstrukcyjnych określ rodzaj zastosowanej powłoki ochronnej
i uzasadnij.
Wskazówki do realizacji:
Zadaniem nauczyciela jest przygotowanie opisów wymagań stawianych danym częściom.
Uczeń na podstawie tych opisów powinien wybrać powłokę ochronną.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) znalez
ć w różnych z
ródłach informacje o rodzajach powłok ochronnych,
2) dobrać poznane powłoki do wskazanych części konstrukcyjnych,
3) informacje zapisać w zeszycie,
4) uzasadnić wybór powłok na wybrane elementy,
5) przedyskutować swoje propozycje z kolegami,
6) przekazać notatki do sprawdzenia nauczycielowi.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 ćwiczenia
Środki dydaktyczne:
- zestawy zadań przygotowane przez nauczyciela,
- zeszyt i długopis,
- poradnik dla ucznia,
- literatura zgodna z rozdziałem 7.
Ćwiczenie 2
Dla wybranych części konstrukcyjnych dobierz materiał uszczelniający te części.
Uzasadnij swój wybór.
Wskazówki do realizacji:
Zadaniem nauczyciela jest przygotowanie opisów wymagań stawianych danym częściom.
Uczeń na podstawie tych opisów powinien wybrać właściwy materiał uszczelniający.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) znalez
ć w różnych z
ródłach informacje o rodzajach materiałów uszczelniających,
2) dobrać poznane materiały uszczelniające do wskazanych części konstrukcyjnych,
3) informacje zapisać w zeszycie,
4) uzasadnić wybór powłok na wybrane elementy,
5) przedyskutować swoje propozycje z kolegami,
6) przekazać notatki do sprawdzenia nauczycielowi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
19
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 ćwiczenia
Środki dydaktyczne:
- zestawy zadań przygotowane przez nauczyciela,
- zeszyt i długopis,
- poradnik dla ucznia,
- literatura zgodna z rozdziałem 7.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
20
6. EWALUACJA OSI
GNI
Ć UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
Test dwustopniowy do jednostki modułowej  Rozróżnianie materiałów
konstrukcyjnych stosowanych w mechanice precyzyjnej
Test składa się z 22 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
- zadania 3,4,6,8,10,12,14,15,16,18,19,20,21,22 są z poziomu podstawowego;
- zadania 1,2,5,7,9,11,13,17 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedz
uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedz
lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań:
 dopuszczający  za co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,
 dostateczny  za co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego w tym 2 z poziomu
ponadpodstatwowego,
 dobry  za co najmniej 14 zadań z poziomu podstawowego w tym 5 z poziomu
ponadpodstatwowego,
 bardzo dobry za co najmniej 16 zadań z poziomu podstawowego w tym 6 z poziomu
ponadpodstatwowego.
Klucz odpowiedzi: 1.a, 2.c, 3.b, 4.d, 5.c, 6.a, 7.b, 8.b, 9.d, 10.a, 11.a, 12.a,
13.c, 14.d, 15.c, 16.c, 17.b, 18.b, 19.c, 20.c, 21.b, 22.a
Plan testu
Cel operacyjny Kategoria Poziom Klucz
Nr zad.
(mierzalne osiągnięcia ucznia) celu wymagań odpowiedzi
Wskazać, do jakich właściwości zaliczamy
1. B PP b
udarność.
Określić, które stopy żelaza mają do 2 %
2. C PP a
węgla.
Podać właściwości żeliwa.
3. B P c
Określić skład mosiądzu.
4. C P c
Wyjaśnić, co to jest proces
5. C PP b
pirometalurgiczny.
Wskazać produkt wielkopiecowy służący
6. A P a
do wytwarzania stali.
Scharakteryzować proces otrzymywania
7. C PP b
aluminium.
Wskazać rezultat obróbki cieplnej.
8. B P a
Wyjaśnić, co to jest cyjanowanie.
9. C PP c
Wyjaśnić, co to jest umocnienie.
10. C P b
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
21
Wskazać cechy proszków.
11. C PP c
Wskazać wady tworzyw sztucznych.
12. C P b
Scharakteryzować tworzywa
13. C PP a
termoplastyczne.
Wskazać właściwości gumy.
14. B P a
Wskazać właściwości mechaniczne
15. B P b
drewna.
Wskazać cechy szkła.
16. A P c
Podać definicję zawiesin pigmentowych.
17. C PP a
Wskazać istotę procesu lutowania.
18. B P c
Wskazać cechy użytkowe materiałów
19. B P c
izolacyjnych.
Wskazać materiał na elementy stykowe.
20. B P a
Rozróżnić powłoki ochronne
21. A P a
Rozróżnić materiały ścierne
22. A P a
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
22
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
3. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
4. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
5. Daj uczniom 2 minuty na sprawdzenie, czy otrzymali czytelną i kompletną kopię.
6. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test pisemny zawiera 22 zadania i sprawdza Twoje wiadomości z zakresu rodzajów
materiałów stosowanych w mechanice precyzyjnej.
5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi. Zakreśl tylko jedną
odpowiedz
prawidłową. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedz
wziąć w kółko
i zakreślić odpowiedz
prawidłową.
6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż rozwiązanie
zadania na póz
niej i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.
8. Na rozwiązanie testu pisemnego masz 45 minut.
Powodzenia!
Materiały dla ucznia:
- instrukcja,
- zestaw zadań testowych,
- karta odpowiedzi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
23
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. Udarność zalicza się do właściwości:
a) fizycznych,
b) mechanicznych,
c) technologicznych,
d) chemicznych.
2. Stopy żelaza z węglem zawierające do 2% węgla to:
a) stale i staliwa,
b) żeliwa,
c) surówki,
d) brązy.
3. Żeliwo charakteryzuje się:
a) dużą wytrzymałością na rozciąganie,
b) dobrą skrawalnością,
c) dobrymi właściwościami odlewniczymi,
d) dużą wytrzymałością na zginanie.
4. Mosiądze, które mają bardzo dobre właściwości odlewnicze i nadają się do obróbki
plastycznej, to stopy:
a) miedzi z aluminium,
b) miedzi z cyną,
c) miedzi z cynkiem,
d) miedzi z niklem.
5. Proces pirometalurgiczny charakteryzuje to, że:
a) stosowany jest przy otrzymywaniu ołowiu,
b) główną cechą procesu są przemiany fizykochemiczne wsadu pieca pod wpływem
wysokich temperatur uzyskanych ze spalania paliwa,
c) podstawowym etapem jest wytapianie kamienia cynkowego,
d) jest procesem chemicznym.
6. Który produkt wielkopiecowy stosuje się do otrzymywania stali?
a) surówkę białą,
b) surówkę szarą,
c) żużel,
d) krzem.
7. Proces otrzymywania aluminium, polegający na przepuszczaniu chloru przez roztopione
aluminium to:
a) flotacja,
b) rafinacja ogniowa,
c) rafinacja elektrolityczna,
d) reaktywacja.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
24
8. Uzyskanie struktury martenzytycznej to efekt:
a) hartowania,
b) wyżarzania,
c) odpuszczania,
d) starzenia.
9. Cyjanowanie to proces obróbki cieplno-chemicznej, polegający na wzbogaceniu warstwy
przypowierzchniowej:
a) cynkiem,
b) cyną,
c) węglem i azotem,
d) złotem.
10. Odkształcenie plastyczne materiału w temperaturze otoczenia powoduje jego umocnienie,
czyli:
a) wzrost odporności na ściskanie,
b) wzrost twardości i polepszenie właściwości mechanicznych,
c) polepszenie właściwości plastycznych,
d) wzrost temperatury topnienia.
11. Cechy charakterystyczne proszków metali to:
a) temperatura topnienia proszku wyższa od temperatury topnienia metalu,
b) gęstość proszku taka sama jak gęstość metalu,
c) skłonność do samozapłonu,
d) duża sprężystość.
12. Do wad tworzyw sztucznych można zaliczyć:
a) słabe właściwości izolacyjne,
b) małą odporność na działanie podwyższonej temperatury,
c) małą odporność chemiczna,
d) dużą odporność na zginanie.
13. Tworzywa termoplastyczne:
a) każdorazowo pod wpływem działania podwyższonej temperatury stają się
miękkie, a po obniżeniu temperatury z powrotem stają się twarde i sztywne; możliwa
wielokrotna przeróbka tworzyw,
b) podczas ogrzewania początkowo miękną, ale przetrzymane w podwyższonej
temperaturze stają się twarde nieodwracalnie; niemożliwy powtórny przerób,
c) ulegają utwardzeniu już w temperaturze pokojowej pod wpływem działanie dodanego
do tworzywa utwardzacza,
d) poddają się hartowaniu.
14. Guma charakteryzuje się następującymi właściwościami:
a) wysoką elastycznością w szerokim zakresie temperatur,
b) małym wydłużeniem względnym,
c) dużą odpornością na wysokie temperatury,
d) słabą plastycznością.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
25
15. Właściwości mechaniczne drewna opisuje zdanie:
a) drewno znacznie łatwiej przenosi siły działające w poprzek włókien, (ma większą
wytrzymałość)
b) wytrzymałość drewna na ściskanie, rozciąganie, zginanie zależy od kierunku
działania sił w stosunku do włókien,
c) drewno nie jest materiałem anizotropowym,
d) drewno jest odporne na spalanie.
16. Cechy charakterystyczne szkła opisuje zdanie:
a) szkoło nie jest odporne na działanie czynników chemicznych,
b) szkło nie jest wytrzymałe na podwyższoną temperaturę,
c) szkło jest nieprzenikliwe dla gazów i cieczy,
d) szkło jest odporne na uderzenia.
17. Zawiesiny pigmentów w spoiwie olejnym lub syntetycznym to:
a) farby,
b) lakiery,
c) emalie,
d) proszki.
18. Podczas lutowania łączenie następuje przez:
a) stopienie lutu i wniknięcie go w strukturę materiału łączonego, który także ulega
topieniu,
b) stopienie lutu i docisk łączonych części,
c) stopienie lutu i wniknięcie w strukturę materiału łączonego bez jego topienia,
d) wniknięcie lutu w część bez topienia obu materiałów.
19. Ważną cechą użytkową materiałów izolacyjnych jest:
a) duży współczynnik przewodzenia ciepła,
b) niska temperatura zapłonu,
c) mała higroskopijność,
d) duża wydajność.
20. Elementów stykowych rozmaitych wyłączników, przerywaczy, regulatorów lub
przekaz
ników nie wykonuje się z:
a) materiałów ceramicznych,
b) metali szlachetnych (na przykład platyny),
c) spieków niemetali (na przykład grafitu),
d) stopów metali.
21. Do powłok ochronnych zalicza się:
a) powłoki malarskie
b) powierzchnię nawęgloną,
c) korozję,
d) powierzchnię hartowaną.
22. Do materiałów ściernych zalicza się:
a) korund,
b) drewno,
c) sproszkowany metal,
d) olej.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
26
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko.....................................................................................................
Rozróżnianie materiałów konstrukcyjnych stosowanych w mechanice
precyzyjnej.
Zakreśl poprawną odpowiedz
.
Nr
Odpowiedz
Punkty
zadania
1. a b c d
2. a b c d
3. a b c d
4. a b c d
5. a b c d
6. a b c d
7. a b c d
8. a b c d
9. a b c d
10. a b c d
11. a b c d
12. a b c d
13. a b c d
14. a b c d
15. a b c d
16. a b c d
17. a b c d
18. a b c d
19. a b c d
20. a b c d
21. a b c d
22. a b c d
Razem:
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
27
Test II
Test dwustopniowy do jednostki modułowej  Rozróżnianie materiałów
konstrukcyjnych stosowanych w mechanice precyzyjnej
Test składa się z zadań wielokrotnego wyboru, z których:
- zadania 1,3,5,7,8,10,13,14,15,16,21,22 są z poziomu podstawowego;
- zadania 2,4,6,9,11,12,17,18,19,20 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedz
uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedz
lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań:
 dopuszczający  za co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,
 dostateczny  za co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego w tym 2 z poziomu
ponadpodstatwowego,
 dobry  za co najmniej 14 zadań z poziomu podstawowego w tym 5 z poziomu
ponadpodstatwowego,
 bardzo dobry za co najmniej 16 zadań z poziomu podstawowego w tym 6 z poziomu
ponadpodstatwowego.
Klucz odpowiedzi: 1.b, 2.a, 3.c, 4.c, 5.b, 6.a, 7.b, 8.a, 9.c, 10.b, 11.c, 12.b, 13.a,
14.a, 15.b, 16.c, 17.a, 18.c,19.c, 20.a, 21.a, 22.a,
Plan testu
Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom Prawidłowe
zad. (mierzalne osiągnięcia ucznia) celu wymagań odpowiedzi
Rozróżnić materiały na powłoki
1. C P a
ochronne i dekoracyjne.
Rozróżnić materiały eksploatacyjne
2. C PP c
Określić zastosowanie lutów
3. B P b
kadmowych.
Podać, na jakiej bazie wykonywane są
4. C PP d
kleje do metali.
Wskazać zalety klejów.
5. A P c
Scharakteryzować zastosowanie
6. C PP a
materiałów ściernych.
Rozróżnić materiały ścierne naturalne
7. C P b
Rozróżnić materiały uszczelniające.
8. C P b
Wskazać wpływ szybkości chłodzenia na
9. C PP d
efekty obróbki cieplnej.
Wyjaśnić cel obróbki cieplnej.
10. B P a
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
28
Podać definicję procesu umocnienia.
11. C PP a
Podać proces metalurgii cynku.
12. C PP a
Wymienić rudy miedzi.
13. A P c
Wymienić cechy ołowiu.
14. A P d
Wskazać właściwości aluminium.
15. B P c
Wymienić cechy chromu.
16. A P c
Wymienić właściwości mechaniczne
17. B PP b
stali.
Opisać wpływ krzemu na właściwości
18. B PP b
stali.
Wyjaśnić, co to jest cyjanowanie.
19. C PP c
Podać cechy proszków.
20. C PP c
Wymienić właściwości tworzyw
21. B P b
sztucznych.
Wskazać rezultat obróbki cieplnej.
22. B P a
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
29
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
3. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
4. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
5. Daj uczniom 2 minuty na sprawdzenie, czy otrzymali czytelną i kompletną kopię.
6. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test pisemny zawiera 22 zadania i sprawdza Twoje wiadomości z zakresu rodzajów
materiałów stosowanych w mechanice precyzyjnej.
5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi. Zakreśl tylko jedną
odpowiedz
prawidłową. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedz
wziąć w kółko
i zakreślić odpowiedz
prawidłową.
6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż rozwiązanie
zadania na póz
niej i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.
8. Na rozwiązanie testu pisemnego masz 45 minut.
Powodzenia!
Materiały dla ucznia:
- instrukcja,
- zestaw zadań testowych,
- karta odpowiedzi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
30
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. Do wykonania powłok ochronnych i dekoracyjnych zaliczamy:
a) lakiery i emalie,
b) tapetę,
c) szkło,
d) papier.
2. Do materiałów eksploatacyjnych zaliczamy:
a) złom,
b) drut,
c) materiały ścierne,
d) wióry.
3. Luty kadmowe stosujemy do lutowania:
a) żeliwa,
b) miedzi i mosiądzu,
c) aluminium,
d) stali.
4. Kleje używane do metali są wykonywane na bazie:
a) gumy,
b) mieszanki kauczuku i tworzyw sztucznych,
c) metali kolorowych i żywic,
d) żywic naturalnych.
5. Do zalet klejów możemy zaliczyć:
a) słabą wytrzymałość,
b) małą odporność,
c) brak naprężeń w złączu,
d) małą odporność na wodę.
6. Materiałów ściernych używamy do:
a) obróbki polerowania i wygładzania,
b) toczenia,
c) wiercenia,
d) skrobania.
7. Materiały ścierne zaliczane do naturalnych to:
a) elektrokorund,
b) diament,
c) karborund,
d) węgliki boru.
8. Do materiałów uszczelniających zaliczamy:
a) smary,
b) materiały metalowe (żeliwo, ołów, miedz
),
c) materiały papierowe,
d) materiały ceramiczne.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
31
9. Jakie efekty daje zwiększenie szybkości chłodzenia?
a) wzrost temperatury zabiegu,
b) skrócenie czasu zabiegu,
c) ujednorodnienie struktury,
d) obniżenie temperatury przemian.
10. Poddawanie materiałów obróbce cieplnej ma na celu:
a) zmianę struktury metali i stopów w stanie stałym,
b) wzrost temperatury chłodzenia,
c) wzrost ziaren,
d) poprawę lejności metali i stopów.
11. Umocnienie jest to:
a) trwała zmiana właściwości na skutek odkształceń plastycznych,
b) zmiana siatki ułożenia ziaren,
c) poprawa właściwości lejnych,
d) nietrwała zmiana właściwości pod wpływem odkształceń plastycznych.
12. Metalurgia cynku oparta jest na:
a) wykorzystaniu rud siarczkowych,
b) wykorzystaniu boksytu,
c) wykorzystaniu błyszczu ołowiowego,
d) wykorzystaniu koncentratów ołowiowych.
13. Miedz
otrzymujemy z:
a) fosforu,
b) siarki,
c) kuprytu,
d) niklu.
14. Ołów zaliczamy do pierwiastków:
a) średnio ciężkich,
b) lekkich,
c) średnio lekkich,
d) ciężkich.
15. Aluminium cechuje:
a) pokrywanie się patyną,
b) dobre właściwości odlewnicze,
c) dobre przewodzenie prądu i ciepła,
d) dobra wytrzymałość.
16. Chrom zawarty w stali:
a) zwiększa sprężystość,
b) zwiększa odporność na uderzenia,
c) zwiększa twardość i właściwości hartownicze stali,
d) zwiększa ciągliwość.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
32
17. Do właściwości mechanicznych stali zalicza się:
a) dobre własności magnetyczne,
b) odporność na ścieranie,
c) odporność na korozję,
d) lejność.
18. Zawartość krzemu w stali:
a) podnosi temperaturę topnienia,
b) zwiększa sprężystość stali,
c) zwiększa odporność na zużycie,
d) zwiększa podatność na hartowanie.
19. Cyjanowanie to proces obróbki cieplno  chemicznej polegający na wzbogaceniu warstwy
przypowierzchniowej:
a) cynkiem,
b) cyną,
c) węglem i azotem,
d) fosforem.
20. Cechy charakterystyczne proszków metali to:
a) temperatura topnienia proszku wyższa od temperatury topnienia metalu,
b) gęstość proszku taka sama jak gęstość metalu,
c) skłonność do samozapłonu,
d) słaba przepuszczalność wody.
21. Do wad tworzyw sztucznych można zaliczyć:
a) słabe właściwości izolacyjne,
b) małą odporność na działanie podwyższonej temperatury,
c) małą odporność chemiczną,
d) dużą odporność na wysokie temperatury.
22. Strukturę martenzytyczną uzyskuje się przez:
a) hartowanie,
b) odpuszczanie,
c) wyżarzanie,
d) chłodzenie.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
33
7. LITERATURA
1. Ciekanowski A.: Poradnik ślusarza narzędziowego wzorcarza. WNT, Warszawa 1989r.
2. Górecki A.: Technologia ogólna. WSiP, Warszawa 2000
3. Hansen A.: Bezpieczeństwo i higiena pracy. WSiP, Warszawa 1998
4. Kowalewski S., Dąbrowski A., Dąbrowski M.: Zagrożenia mechaniczne. Centralny
Instytut Ochrony Pracy, Warszawa 1997
5. Mac S., Leowski J.: Bezpieczeństwo i Higiena Pracy. Podręcznik dla szkół zasadniczych.
WSiP, Warszawa 1999
6. Okoniewski S.: Technologia maszyn. WSiP, Warszawa 1995
7. Okoniewski S.: Podstawy technologii mechanicznej, WNT, Warszawa 1983
8. Legutko St.: Podstawy eksploatacji maszyn i urządzeń, WSiP, Warszawa 2004
9. Rutkowski A.: Części maszyn. WSiP, Warszawa 1996
10. Uhman G.: Obróbka cieplna, zeszyt nr 6a i 6b, CODN Warszawa
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
34