606616623

DZIAŁALNOŚĆ POLSKICH ORGANIZACJI KATOLICKICH. 169

twórczość literacką i artystyczną. W społeczeństwie szerzy katolickie zasady życia społecznego, higieny i wychowania fizycznego oraz katolicki ruch trzeźwości¹⁰⁹.

W celu realizacji tak wzniosłych i głębokich zamierzeń obrano odpowiednie ku temu środki. Na pierwszym miejscu postawiono sakramenty święte, nabożeństwa, modlitwy, egzorty rekolekcje, procesje i pielgrzymki. Prężność organizacji miały zapewnić konferencje, zebrania członków, zloty, zjazdy, kursy, manifestacje, porady prawne itp. Chcąc utrzymać stały kontakt z nauką katolicką, z życiem Kościoła i polską kulturą organizowano wykłady, pogadanki, zakładano biblioteki, Stałym punktem w całorocznym harmonogramie zajęć były pielgrzymki do Częstochowy i. udział w urządzaniu bazarów. KSK było między innymi fundatorem szat liturgicznych¹¹¹. Jadwiga Zawrocka — członkini KSK w Sopocie — uczestniczka Kongresu Eucharystycznego w Manili wygłosiła referat sprawozdawczy¹¹². KSK w Nowym Porcie 29 marca 1937 w sali Stoczni Gdańskiej urządziło przedstawienie amatorskie pt. „Stryj Agapit” (komedia w trzech aktach)¹¹³. Na polu społecznym Stowarzyszenia zaznaczały swoją obecność przez organizowanie ognisk, świetlic, schronisk, kolonii wakacyjnych i boisk¹¹⁴. Realizację zadań dostosowywano do aktualnych potrzeb i warunków w łączności z Diecezjalnym Instytutem Akcji Katolickiej. W ramach tej współpracy należało uzgadniać wszelkie sposoby wykonywania programów Akcji Katolickiej w diecezji. Wszystkie uroczystości i manifestacje kościelne musiały być zatwierdzone¹¹³. Ścisła współpraca z innymi Stowarzyszeniami wzmacniała wiarę i poczucie polskości wśród Polonii gdańskiej. Było to wyrazem solidarności Polaków w Gdańsku w myśl wzniosłej idei: Jednością silni — Szczęść Boże.

2. Towarzystwa Budowy Kościołów Polskich w Wolnym Mieście Gdatisku

O działalności Polaków — katolików w Wolnym Mieście Gdańsku niewiele mamy informacji. Nie pisali o tym ze zrozumiałych względów Niemcy; nie podejmowano tego tematu także w prasie polskiej z uwagi na to, że duchowi katolicyzmu nie zawsze sprzyjała ówczesna sytuacja. Niemniej od początku istniał silny opór przeciwko antypolskiej działalności wynaradawiającej prowadzonej przez stowarzyszenie niemieckie

¹⁰» Statut KSK i KSM, Poznań 1936.

¹¹⁰    Tamże.

¹¹¹    A. M a k u r a t h, dz. cyt.,

¹¹²    Protokularz Zespołu... 50.

¹¹³    Straż Gdańska, 6 (1937).

¹¹⁴    Statut KSK i KSM.

¹¹⁵    Tamże.