606616632

DZIAŁALNOŚĆ POLSKICH ORGANIZACJI KATOLICKICH.. 177

religijno-moralnej jak np. „W opiece Marii”, Wolniewiczówny¹⁶⁸. Zarząd organizował też okresowe dni skupienia¹⁶³.

6. Chóry Sw. Cecylii

Pisząc o działalności organizacji kościelnych a w szczególności o polskich chórach, należy zwrócić uwagę na fakt, że chociaż Gdańsk swym zasięgiem nie obejmował wielkiego obszaru, to jednak ludność polska zdołała zorganizować i rozwinąć aż dziesięć chórów; były to: Chór mieszany Lutnia (Gdańsk), Chór męski Moniuszko (Gdańsk), Chór mieszany Cecylia (Gdańsk), Chór mieszany Lutnia (Oliwa), Chór mieszany Cecylia (Nowy Port), Chór mieszany Harmonia (Siedlce), Chór mieszany Lutnia (Sopot), Chór mieszany Lira w Starych Szkotach (Orunia), Chór męski Cecylia, Chór mieszany Cecylia (Wrzeszcz)¹⁷⁰.

Działały one wszędzie tam, gdzie mieszkali Polacy. Wszystkie chóry przyczyniły się do zachowania i rozkwitu polskich pieśni narodowych i religijnych. Szczególną uwagę należy zwrócić na chór mieszany Cecylia z Gdańska, Wrzeszcza, Nowego Portu oraz na chór męski Cecylia z Wrzeszcza, ponieważ te chóry były typowymi chórami kościelnymi. Ich zadaniem było pielęgnowanie muzyki kościelnej i polskiej dla zbudowania wiernych¹⁷¹.

Stowarzyszenia chórowe opierały się na podstawie motu proprio Piusa X z dnia 22 listopada 1903 roku i podlegały nadzorowi duszpasterza polskiego oraz kierownictwu prezesa okręgowego. W szczególności chóry miały pielęgnować chorał gregoriański, starą i nową muzykę kościelną na głosy, polską pieśń kościelną oraz w miarę możności pieśni świeckie¹⁷². Personalnie stowrzyszenie składało się z członków czynnych i wspierających. Członkowie wspierający popierali dążenia chóru, płacąc roczną składkę w wysokości co najmniej 6 guldenów. Ostateczną wysokość składki ustalało walne zebranie. Kierownictwo chóru składało się z ustanowionego duszpasterza polskiego jako prezesa, z pierwszego przewodniczącego, wiceprzewodniczącego, dyrygenta, sekretarza, skarbnika i bibliotekarza. Czterech ostatnich wybierali członkowie na okres jednego roku zwykłą większością głosów, w porozumieniu z prezesem. Statut zakładał możliwość rozszerzenia składu zarządu. Członkiem czynnym chóru mógł być każdy Polak-katolik, który wypełniał obowiązki religijne i był zdol-

¹⁸⁸ Z. Ciesielski, art. cyt.

¹⁶⁹ Protokularz Zespołu... jw.

¹⁷⁹ K. Szymański, Jednodniówka śpiewacza VI okręgu Pomorskiego Związku Kół Śpiewaczych w Gdańsku, Gdańsk 1927—1928, 13; por. Wykaz organizacji polskich na terenie Wolnego Miasta Gdańska według stanu ma dzień 1 czerwca 1931 r. w: Skrótowy wyciąg z akt Senatu W.iM. Gdańska, WAFGd.

¹⁷¹ Statut polskich chórów kościelnych Diecezji Gdańskiej, Polnische Kirch-liche Vereine, w: AKBGd — D43.

¹⁷⁴ Statut polskich chórów kościelnych.