7186602909

Standard ochrony praw podstawowych...

obowiązującego w jednym z państw członkowskich²⁰. Już w wyroku w sprawie Hauer z 1979 roku ETS stwierdził, że przyjęcie kryteriów oceny zgodności środków wspólnotowych z prawami podstawowymi, które opierałyby się tylko na prawie konstytucyjnym jednego z państw członkowskich [nawet jeśli byłyby to standard najwyższy - M.B.], doprowadziłoby do naruszenia jednolitości i efektywności prawa wspólnotowego, a także zagroziłoby jedności wspólnego rynku i Wspólnoty jako takiej²¹. Odrzucenie standardu maksymalnego przez ETS prowadzi do sytuacji, kiedy prawo podstawowe chronione przez prawo konstytucyjne państwa członkowskiego nie znajduje ochrony na poziomie wspólnotowym lub prawo to jest chronione w mniejszym stopniu niż w państwie członkowskim²². Ta praktyka jest jednak akceptowana w literaturze, niewątpliwie ze względu na samą logikę prawa wspólnotowego opartego na harmonizacji czy też ujednolicaniu prawa we wszystkich państwach członkowskich, a przyjęcie standardu tylko jednego państwa mogłoby prowadzić do defragmentacji systemu prawa wspólnotowego. Weiler słusznie wskazuje, iż ETS jest sądem całej Wspólnoty, dlatego powinien konstruować etos konstytucyjny, który mógłby zostać zaakceptowany przez wszystkie państwa członkowskie²³. O ile harmonizacja czy też ujednolicanie warunków produkcji wędlin w Unii Europejskiej jest akceptowalne i wykonalne w ramach budowy wspólnego rynku, pozostaje jednak pytanie, czy jest możliwe konstruowanie wspólnego etosu konstytucyjnego w przypadku ochrony każdego prawa podstawowego. Czy rzeczywiście państwa członkowskie Unii Europejskiej osiągnęły taki stopień homogenicz-ności na poziomie aksjologicznym, aby Europejski Trybunał Sprawiedliwości mógł w każdym przypadku skonstruować wspólny etos konstytucyjny, również w odniesieniu np. do aborcji czy eutanazji, które także można przecież uznać za „usługę”, czy też w kwestii zmiany płci? W doktrynie wskazuje się ponadto, że nawet prawo i praktyka konstytucyjna wspólne dla państw członkowskich nie są dla ETS testem zgodności prawa wspólnotowego z prawami podstawowymi, a jedynie źródłem, z którego wybiera poszczególne elementy składające się na prawo podlegające ochronie²⁴.

Problem zróżnicowanego podejścia państw członkowskich do ochrony praw podstawowych pojawia się w praktyce Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w przypadkach, kiedy musi on podjąć decyzję, czy państwo członkowskie może wprowadzić ograniczenia w swobodach wspólnego rynku ze względu na interes publiczny przewidziany w prawie krajowym. W orzeczeniu Schindler ETS

²⁰    J. H. H. Weiler, op. cit., s. 109 i n.; B. de Witte, op. cit., s. 881.

²¹    Orz. ETS 44/79 Hauer, Zb. Orz. 1979, s. 3272.

²²    B. dc Witte, op. cit., s. 879.

²³    J. H. H. Weiler, op. cit., s. 117.

²⁴    J. H. H. Weiler, op. cit., s. 114; podobnie B. de Witte, op. cit., s. 878.

151