9621686650

Zmiany ionematów spółgłoskowych. 175

Pozatem miękkie Tc' g' rozwinęły się w pierwotnych grupach ky gy, które w języku polskim przekształciły się w Ići g’i.

Opisane wyżej zmiany historyczne, jakim w następstwie trzykrotnego zmiękczenia uległy prasłowiańskie spółgł. k y, dadzą się unaocznić w następującem zestawieniu:

	1-sze zmiękczenie przed pierwotną samogł. przednią	2-gie zmiękczenie przed ó i <^oi	3-cie zmiękczenie przed e
Stan prasłowiański	^c' ¥	^c d
Stan polski	c ź	^c 3	k' g'

§ 107. Obok zmiękczenia spotykamy zjawisko wręcz przeciwne, czyli stwardnienie spółgłosek. Do najpospolitszych zmian tego rodzaju zaliczyć należy stwardnienie spółgłosek wargowych i V d'(> 6 §) ń r (> rz).

Spółgłoski wargowe p' b' m' i wargowo-zębowe f' v^f w położeniu na końcu wyrazu i w środku wyrazów w pozycji przed spółgłoską uległy stwardnieniu. Np. łapią // łap // łapcie, robiąjI rób Uróbcie, łamią U łam U łamcie, trafię/} trafi/trafcie, postawią/ /postaw//postawcie (ale por. gonię//goń//gońcie)', karp//karpia, gołąb//gołębia, Oświęcim/j Oświęcimia, modrzew//modrzewia. Stwardnienie to nastąpiło już na gruncie języka polskiego, stwardnienie wygłosowych w ciągu w. X[X, przyczem w formach czasownikowych wcześniej, niż w rzeczownikach; oznaczenie miękkości w rzeczownikach wyszło z użycia dopiero pod koniec w. XIX.

Stwardnienie spółgłosek V d’Oć ff) ń r, jak wskazuje jego rezultat ć//t, g//d, r // r, musiało nastąpić znacznie wcześniej, przed końcem w. XII, to znaczy przed epoką, kiedy V d' miękkie przeszły w c g, bo inaczej w wyniku stwardnienia otrzymalibyśmy nie t d, lecz c g. Spółgłoski V d' ń r' > dzisiej-