984501725

Zaznaczyć w tym miejscu warto, iż niewiedza narratora posłużyła w tej sytuacji zobrazowaniu semickiego sposobu rozumienia prawdy: szukać jej należy, odkrywając wewnętrzny sens opowiadania, a nie zatrzymując się na zewnętrznym poziomie opisu sytuacji¹¹.

Bardzo wyraźnie ograniczenie wszechwiedzy narratora pojawia się w trójczłonowym rozdziale Działo się to w małym miasteczku. Trzykrotnie pojawia się w nim - na początku każdej części rozdziału - sformułowanie znane z tytułu. Narrator dołączał do niego za każdym razem próbę bliższego określenia miejsca, zawsze jednak wyraźnie zaznaczając, żc ma ona charakter tylko hipotetyczny: „Działo się to w małym miasteczku galilejskim -może w Naim, może w Endor, może w Beth Maon [...]” jpodkr. moje - A.S.) (I-II, 322, por. s. 323, 326).

Zwrócenie uwagi na ograniczenia wiedzy narratora jest celowym zabiegiem artystycznym: w ten sposób podkreśla on, iż ważniejsze są treści mów Jezusa aniżeli miejsce, w którym zostały one wygłoszone. W ten sposób również opowiadający zaznaczył uniwersalny charakter przesłania Jezusa¹'’, gdyż pochodzenia jego słuchaczy nie ograniczył do żadnej konkretnej miejscowości. Narrator niekiedy stoi na stanowisku kogoś, kto opierając się na przekazie ewangelistów, ostrożnie stawia tylko swe hipotezy i wprost ujawnia ten fakt czytelnikowi. Np. pisząc o pierwszej wyprawie misyjnej, na którą Jezus posłał apostołów, ujawnia tok swego rozumowania i prezentuje wnioski, do których doszedł:

Nic wydaje się, aby ta pierwsza próba, której musieli się pokornie poddać, wydała bogate owoce. Świadczy o tym zachowanie się Jezusa,

" Tę cechę semickiej mentalności potwierdza A. L a p p I e ((Jd Księgi Rodzaju do Ewangelii, W prowadzenie do lektury Pisma Świętego, Kraków 1977).

¹² Nauka Jezusa przedstawiona w tym rozdziale nawiązuje do przypowieści znanych z Ewangelii o skarbie i perle (Mc 13, 44-46) i o sieci (Mt 13, 47-50), do porównania ucznia królestwa do ojca rodziny (Mt 13, 51-52) oraz zawiera nakaz pokory odnośnie do formy jałmużny i postu i spełniania dobrych uczynków (Mt 6_t 1-18, par. też Łk 11, 2-4).

102