Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
POLITECHNIKA ŚL
SKA
W GLIWICACH
Wydział Mechaniczny Technologiczny
dr inż. Grzegorz Matula
Powłoki i warstwy wierzchnie
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA WYTWARZANIA WARSTW
POWIERZCHNIOWYCH
Własności użytkowe wielu produktów i
ich elementów zależą nie tylko od
możliwości przeniesienia obciążeń
mechanicznych przez cały czynny przekrój
elementu z zastosowanego materiału, w
przypadku metali i ich stopów najczęściej
obrobionego cieplnie, lub od jego
własności fizykochemicznych, lecz bardzo
często także lub głownie od struktury i
własności warstw powierzchniowych.
Najważniejsze własności eksploatacyjne warstwy powierzchniowej
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
Względy ekonomiczne nakazują również stosowanie w takich
przypadkach warstw powierzchniowych, zapewniających
wymagane własności użytkowe przy równoczesnym użyciu
możliwie tanich materiałów na rdzeń elementu, od którego
wymaga się z reguły mniejszych własności użytkowych.
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
KLASYFIKACJA WARSTW POWIERZCHNIOWYCH ZE WZGL
DU
NA ZASTOSOWANIE
Ze względu na zastosowanie, wśród konstytuowanych warstw
powierzchniowych można wyodrębnić warstwy:
" wykazujące wymagane własności fizyczne zapewniające produktom
lub ich elementom określone własności mechaniczne, jak wysoką
twardość w stosunku do właściwej dla podłoża, zwiększoną
odporność na zużycie trybologiczne, zwiększoną przewodność
elektryczną lub cieplną, dużą odporność na działanie wysokiej
temperatury,
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
KLASYFIKACJA WARSTW POWIERZCHNIOWYCH ZE WZGL
DU
NA ZASTOSOWANIE
z�antykorozyjne, w tym o charakterze anodowym lub
katodowym, przeciwdziałające korozji elektrochemicznej,
jak również stanowiące barierę dyfuzyjną dla korozji
gazowej,
z�dekoracyjne i ochronno dekoracyjne, nadające
produktom estetyczny wygląd zewnętrzny, o czym decyduje
barwa, połysk, odporność na pokrywanie się nalotem i
ewentualnie faktura powierzchni oraz zdolność do
fluorescencji lub radioaktywności.
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
Uzyskane warstwy powierzchniowe mogą być:
warstwami wierzchnimi, ograniczonymi powierzchnią obrabianego
elementu, obejmującymi obszar materiałów o własnościach różniących się
od własności materiałów rdzenia, uzyskanymi w wyniku łącznego
działania sił mechanicznych, elektrycznych, ciepła, czynników
chemicznych,
powłokami, czyli warstwami metalu, stopu, materiału ceramicznego,
materiału polimerowego lub innych materiałów, naniesionymi trwale na
powierzchnię podłoża, w celu uzyskania wymaganych własności
fizycznych, antykorozyjnych lub dekoracyjnych.
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
Obszary aktywności inżynierii
Obszary szczegółowe z których wybrano
powierzchni
technologie przedstawione w danym
obszarze tematycznym
Kształtowanie warstwy wierzchniej -
Obróbka mechaniczna
Obróbka cieplna
Wytwarzanie powłok metodami cieplno-
mechanicznymi,
chemicznymi, elektrochemiczymi,
cieplno-chemicznym i
fizycznymi
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
Podział metod natryskiwania cieplnego oraz jego zastosowanie
a) Natryskiwanie płomieniowe
" klasyczne lub poddz
więkowe
" naddz
więkowe HVOF i
HP/HVOF (High Velocity Oxy
Fuel)
b) Natryskiwanie łukowe
c) Natryskiwanie detonacyjne
d) Natryskiwanie plazmowe
e) Natryskiwanie laserowe
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
Natryskiwanie powłok
Historia metalizacji natryskowej w Polsce
ż�1923 - niemiecka firma Metallisator z Berlina uruchomia w Polsce dwa warsztaty. Jeden z nich
zajmuje się regeneracją części maszyn, drugi natryskiwaniem powłok antykorozyjnych na
kadłuby kutrów rzecznych.
ż� 1945-47 - przemysł polski otrzymuje od USA w ramach pomocy międzynarodowej pewną
liczbę pistoletów do metalizacji typu Metco-2. Z uwagi jednak na brak wykwalifikowanych
pracowników, wiedzy i doświadczenia nie są one w pełni prawidłowo wykorzystywane.
ż� 1948 - Instytut Mechaniki Precyzyjnej podejmuje się promocji, rozwoju i wykorzystania w
przemyśle metody natryskiwania powłok w Polsce.
ż� 30.01.1950 r. - Zarządzenie Przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego
o rozpowszechnianiu i stosowaniu metalizacji natryskowej we wszystkich gałęziach gospodarki.
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
Natryskiwanie powłok
Ważniejsze sukcesy polskich naukowców w metalizacji natryskowej:
ż�1951 na bazie pistoletu Metco-2 powstaje pierwszy, polski pistolet
płomieniowy typu GPM-L2.
ż�W Instytucie Badań Jądrowych opracowano konstrukcję i podjęto produkcję
wysokiej jakości pistoletów plazmowych PN-110 i PN-200. Licencję na jeden z
tych pistoletów zakupiła Francja.
ż� W latach 1956-1990 opracowano w Instytucie Mechaniki Precyzyjnej
oryginalne konstrukcje płomieniowych pistoletów tyglowych, drutowych,
przeznaczonych do natryskiwania materiałów niskotopliwych, ręcznych
pistoletów łukowych oraz urządzeń łukowych do natryskiwania
zmechanizowanego.
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
Natryskiwanie powłok
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
Natryskiwanie powłok
Schemat pistoletu gazowego
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
Natryskiwanie powłok
Schemat pistoletu łukowego
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
Natryskiwanie powłok
Przykład natryskiwania cieplnego
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
Natryskiwanie powłok
Pomnik Warszawskiej Syrenki pokryty brązem w procesie natryskiwania cieplnego
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
Natryskiwanie powłok
Mikrostruktura powłoki Ni-5%Al nakładanej przez
a)natryskiwanie naddz
więkowe,
b) natryskiwanej na zimno (cold spray), c) natryskiwanie plazmą,
d) natryskiwanie łukowe [31].
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
Natryskiwanie powłok
Średnia przyczepność w MPa aluminiowych powłok natryskiwanych
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
Natryskiwanie płomieniowe
Jest to proces, w którym materiał
przeznaczony na powłokę może być w
postaci proszku lub drutu. y
ródłem ciepła
Zasobnik z proszkiem
stosowanym w tej technice jest płomień
gazowy, ze spalania najczęściej acetylenu w
tlenie, o temperaturze płomienia ok. 3000oC.
Nanoszenie na natryskiwaną powierzchnię
Kanały doprowadzające
następuje wyłącznie przez gazy spalinowe
gaz i proszek
lub dodatkowo doprowadzony gaz
Płomień
rozpylający, którym może być powietrze, a
Dziób palnika
natryskiwane cząstki osiągają prędkość od
100 do 350 m/s. Technologia ta jest
uznawana za najbardziej popularną i
rozpowszechnioną.
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
Płomieniowe natryskiwanie naddz
więkowe HVOF
Podajnik proszku
Dysza rozpylająca
Płomień
Chodzenie
Kanały
wodą
doprowadzające
gaz
Podczas tego rodzaju natryskiwania materiał podawany jest do palnika w postaci proszku, na
skutek ciągłego spalania mieszanki gazów (lub tlenu z benzyną lotniczą) wewnątrz specjalnej
komory, wytwarza się wysokie ciśnienie następnie poprzez użycie specjalnej dyszy rozprężnej,
uzyskuje się strumienia gazów o dużej prędkości (naddz
więkowej), co pozwala na nanoszenie
cząstek dobranego materiału na powłokę z ogromną energią kinetyczną.
Natryskiwanie detonacyjne  w podobny sposób realizowane jest natryskiwanie detonacyjne, w
którym materiał powłoki podawany jest cyklicznie na powierzchnię z częstotliwością 10 � 20 Hz
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
Natryskiwanie plazmą
Materiał powłoki nagrzewany jest do stanu
plastycznego lub ciekłego i nanoszony na
Kanał
powierzchnię przez strumień plazmy, która
doprowadzający
Kanał
proszek doprowadzający
powstaje w łuku elektrycznym, palącym się
gaz plazmowy
Proszek między elektrodą (katodą) i dyszą (anodą).
Temperatura plazmy może dochodzić do 16
000oC co wymusza konieczność
Płomień
intensywnego chłodzenia dyszy. Proszek
materiału powłokowego wprowadzany jest
Elektroda
przez gaz transportujący go aż do
Chodzenie
wodą strumienia plazmy wewnątrz lub na
zewnątrz dyszy plazmotronu. Dużą
prędkość strumienia plazmy jest wywołana
przez rozprężanie cieplne wypływającego z
dyszy gazu.
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
Project LANAMATE
High velocity oxy-fuel
Thermal spraying
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
Selective laser sintering as an additive manufacturing
technology
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
Selective laser sintering as an additive manufacturing
technology
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
Porównanie udziału procentowego powłok ceramicznych wytwarzanych różnymi metodami w
USA
Badania rynku w USA wykazały że natryskiwanie cieplne stanowi około 65% udziału
wszystkich powłok ceramicznych wytwarzanych różnymi metodami. Roczne tempo wzrostu
natryskiwania cieplnego wynosi 8,5% przy wartości 5,8 i 5,0% dla technologii PVD i CVD.
Report
ID:AVM015D,
2007, Analyst:
Andrew
McWilliams
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
Zyski związane z wytwarzaniem powłok ceramicznych różnymi metodami w USA
Report
ID:AVM015C,
Analyst: Thomas
Abraham
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
Powłoki natryskiwane cieplnie
Wady:
Zalety:
" konieczność nagrzewania materiału wsadowego do
" połączenie powłoki z podłożem zależne od metody i
stanu plastycznego lub ciekłego w urządzeniu lub na
materiału powłoki (adhezyjne, dyfuzyjne,
zewnątrz urządzenia do natryskiwania,
mechaniczne),
" często duża porowatość powłok dochodząca do 10%
" szeroki zakres grubości powłoki od 0,01 do 2,0 mm po
udziału porów, zależna od metody,
jednokrotnym natryskiwaniu,
" konieczność prowadzenia dodatkowej obróbki
" możliwość dowolnego doboru składu powłoki,
uszczelniającej powłoki,
" łatwość obsługi palników natryskowych,
" częste utlenienie powłoki,
" możliwość automatyzacji i robotyzacji procesu,
" duży poziom hałasu zwłaszcza w technice
natryskiwanie niemal dowolnych miejsc konstrukcji,
detonacyjnej,
" możliwość regulowania grubości powłoki przez
" konieczność przygotowania powierzchni
stosowanie wielokrotnego natryskiwania,
natryskiwanego przedmiotu przez odtłuszczenie i
usunięcie tlenków (piaskowanie, śrutowanie),
" niski koszt inwestycji,
" konieczność natryskiwania w krótkim okresie czasu po
" wielokrotne natryskiwanie tym samym lub różnymi
przygotowaniu powierzchni,
rodzajami materiału.
" trudności technologiczne związane z pokrywaniem
obszarów trudnodostępnych lub powierzchni
wewnętrznych
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
Formowanie powłok z gęstwy polimerowo-proszkowej
i spiekanie
Lepiszcze:
Proszek:
" parafina,
" stal szybkotnąca HS6-5-2 (M2 w
ASTM),
" lakier,
" stal szybkotnąca HS12-1-5-5 (T15 w
" polipropylen,
ASTM),
" szkło wodne,
" węglik WC,
" żywica termoutwardzalna.
" węglik VC,
" mieszanina węglików  tetra carbides
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
Formowanie powłok z gęstwy polimerowo-proszkowej
i spiekanie
Przykład nakładania kolejnych powłok w celu Struktura warstwy wierzchniej
uzyskania warstwy gradientowej M2/WC/lakier na stali 41Cr4
spiekanej w temperaturze 1260oC
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
Formowanie powłok z gęstwy polimerowo-proszkowej
i spiekanie
Regenerowana powierzchnia stali Struktura warstwy wierzchniej
szybkotnącej - widoczny ubytek M2/lakier na stali 41Cr4 spiekanej w
wypełniony węglikostalą temperaturze 1260oC
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
Formowanie powłok z gęstwy polimerowo-proszkowej
i spiekanie
a) b)
Przekrój poprzeczny wiertła ze stali C70U pokrytego powłoką T15/węgliki/ a) pomocnicza
krawędz
skrawająca, b) powiększenie obszaru z rysunku a
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
Warstwy gradientowe formowane z proszków i spiekane
Warstwa górna najbardziej bogata
Granica pomiędzy nałożoną powłoka i
w węgliki stanowiąca
powierzchnią stali szybkotnącej
powierzchnię narzędzia
niewykazująca dekohezji.
Struktura odlewnej stali szybkotnącej z
Gładka i zwarta powierzchnia
typową segregacją pasmową węglików
Warstwa pośrednia
wytworzonego materiału
powstającą podczas wytwarzania. Niski
o bardzo niskiej porowatości
o mniejszym udziale węglików
udział węglików
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
Formowanie powłok z gęstwy polimerowo-proszkowej
i spiekanie
1400
Spiekana Hartowana Odpuszczana w 570�C Odpuszczana w 630�C
1300
1200
1100
1000
900
800
700
600
500
0 0,04 0,08 0,12 0,16 0,2 0,24 0,28 0,32 0,36 0,4 0,44 0,48 0,52 0,56 0,6
Odległość od powierzchni, mm
Rozkład mikrotwardości na przekroju stali HS6-5-2
pokrywanej gradientową warstwą T15(HS12-1-5-
5)/węgliki w zależności od rodzaju obróbki cieplnej.
Mikrotwardość HV0,1
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
Formowanie powłok z gęstwy polimerowo-proszkowej
i spiekanie
Zalety:
Wady:
" niskie koszty związane z zakupem urządzeń,
" konieczność nagrzewania całej objętości
pokrywanego elementu do temperatury spiekania,
" łatwy sposób nakładania powłoki,
" gabaryty pokrywanego elementu zależne od wielkości
" możliwość zastosowania automatyzacji procesu,
komory pieca,
" możliwość tworzenia warstw gradientowych,
" konieczność przeprowadzenia degradacji
" zmiany twardości powierzchni w szerokim zakresie, w
zastosowanego lepiszcza,
zależności od stosowanego proszku ,
" długi czas procesu wymagający wolnego nagrzewania
" możliwość zmiany składu chemicznego warstwy
do temperatury spiekania,
wierzchniej przez w zależności od zastosowanych gazów
" znaczny skurcz powłoki po spiekaniu zależny od
podczas spiekania,
udziału lepiszcza,
" zastosowania bezpośredniego chłodzenia z temperatury
" brak możliwości wytwarzania grubych powłok powyżej
spiekania umożliwia równocześnie obróbkę cieplną
1,5mm,
rdzenia,
" możliwy niekorzystny wpływ wysokiej temperatury
" możliwość regeneracji narzędzi i nie tylko,
spiekania na strukturę i własności rdzenia,
" dyfuzyjny charakter połączenia powłoki z podłożem,
" brak konieczności odtłuszczania powierzchni,
" wysoki uzysk proszku wsadowego .
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
Podział kosztów korozji przypadający na poszczególne technologie przeciwkorozyjne
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
Powłoki organiczne
Skład powłoki polimerowej
Stale rosnąca produkcja wyrobów
substancje
lakierniczych stanowi duże zagrożenie dla
błonotwórcze
zdrowia i środowiska naturalnego ze
pigmenty
względu na związki ołowiu stosowane w
napełniacze
pigmentach oraz lotne substancje
organiczne stosowane w
rozpuszczalniki
rozpuszczalnikach
składniki
uzupełniające
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
Powłoki organiczne
Ograniczenie zużycia toksycznych i drogich
węglowodorów aromatycznych, to jest ksylenu i
toluenu oraz innych rozpuszczalników
organicznych, realizowane jest na przykład,
przez stosowanie farb proszkowych,
wodorozcieńczalnych lub
o dużej zawartości napełniaczy (HS). Coraz
powszechniejszym jest nakładanie powłok
polimerowych Polimeryzacja powłoki wyklucza
udział różnego typu i rozpuszczal-ników,
toksycznych dla środowiska naturalnego.
Wzrost w produkcja wyrobów lakierowych
w skali Światowej
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
Powłoki organiczne
Światowa produkcja wyrobów lakierowych Udział wyrobów lakierowych produkowanych w
Europie Zachodniej
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
Powłoki organiczne
Zalety: Wady:
" niskie koszty inwestycyjne, " niska trwałość powłok,
" łatwy sposób nakładania powłoki, " konieczność odpowiedniego przygotowania
powierzchni,
" brak konieczności zatrudnienia wysoko
wykwalifikowanych pracowników " relatywnie długi czas pokrywania,
" w niektórych metodach malowania możliwość " szkodliwe lotne substancje organiczne stosowane
zastosowania automatyzacji procesu, w lakierach,
" możliwość tworzenia powłok " trudności z utylizacją starych powłok malarskich,
wielowarstwowych,
" wysokie walory dekoracyjne,
" możliwość pokrywania dużych elementów
konstrukcyjnych bez konieczności demontażu,
" pokrywanie powierzchni trudnodostępnych,
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
Powłoki metalizowane ogniowo
Zgodnie z PN-EN ISO 12944-2 istnieje pięć
kategorii odporności korozyjnej:
C1 (bardzo słaba) - roczny ubytek powłoki
cynkowej to < 0,1 �m, ochrona ponad 100
lat
C2 (słaba) - roczny ubytek powłoki
cynkowej to 0,1 � 0,7 �m,
C3 (średnia) - roczny ubytek powłoki
cynkowej to 0,7 � 2,1 �m,
C4 (silna) - roczny ubytek powłoki
Liczba cynkowni w Polsce z podziałem na
cynkowej to 2,1 � 4,2 �m,
województwa
C5 (bardzo silna) - tereny silnie
y
ródło: www.portal-cynkowniczy.pl
uprzemysłowione o wysokiej wilgotności
powietrza i agresywnej atmosferze, również
tereny nadmorskie o wysokim zasoleniu.
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
Powłoki metalizowane ogniowo
Szeroko stosowane powłoki odporne na korozję to np. powłoki zawierające znaczną
ilość cynku, który można stosować w postaci proszku do lakierów lub wytwarzać jako
jednorodne powłoki cynkowe w procesie metalizacji ogniowej. Oprócz powłok
cynkowanych przez metalizowanie ogniowe stosowane są jeszcze powłoki Zn-Fe, Al,
Al-Si, Al-Zn i Pb-Sn
Przykład typowych powłok metalizowanych ogniowo (cynkowanych) i malowanych
y
ródło: www.portal-cynkowniczy.pl
www.ocynkownia-ogniowa.pl
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
Powłoki metalizowane ogniowo
Powłoki duplex:
Zabezpieczenie antykorozyjne w systemie duplex
polega na nałożeniu na ogniową powłokę
cynkową specjalnej powłoki malarskiej, co
stanowi dodatkową ochronę przed korozją oraz
umożliwia osiąganie zamierzonych efektów
kolorystycznych. Powłoka malarska chroni cynk
przed utlenianiem i przedłuża jego trwałość nawet
do 100 lat.
Liczba cynkowni w Polsce z podziałem na
województwa
y
ródło: www.obrabiarka.pl
Zestawienie statystyczne c.d.
Porównanie udziału procentowego powłok
ceramicznych wytwarzanych różnymi
metodami w USA oraz prognozy na rok 2012
Zestawienie statystyczne c.d.
Zużycie materiałów cynowanych i
cynkowanych w Polsce w roku 2008 z
podziałem na branże
Produkcja blach ocynkowanych w Polsce
Blachy i taśmy
11 112 141147 42 4079 145428
ocynowane, [t]
Blachy i taśmy
37 105 1168110 576 22482 1191909
cynkowane w [t]
i wodę
leśnictwo
Górnictwo
Rolnictwo,
łowiectwo i
przemysłowe
Budownictwo
Przetwórstwo
Wytwarzanie i
zaopatrywanie w
Rodzaj materiału
energię elektryczną
Zużycie sumaryczne
Zestawienie statystyczne c.d.
Ważniejsze patenty związane z napawaniem, które powstały w ostatnich latach w Polsce
Numer Data
zgłoszenia publikacji
Tytuł
Sposób tworzenia powłoki ochronnej na części dużej maszyny 372559
25-07-2005
Sposób regeneracji wirników śrubowych oraz zestaw przyrządów do
374926 15-05-2006
regeneracji wirników śrubowych
Siłownik hydrauliczny dla górnictwa z powłoką z brązu 379666 12-11-2007
Wymienny ślizg przenośnika zgrzebłowego, zwłaszcza rynny
380495 03-03-2008
dołącznej lub kadłuba napędu
Sposób regeneracji wewnętrznych powierzchni cylindrycznych i
stanowisko do regeneracji wewnętrznych powierzchni 382001 17-09-2007
cylindrycznych
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
METODY KONSTYTUOWANIA WARSTW POWIERZCHNIOWYCH
W zależności od rodzaju zjawisk przebiegających podczas wytwarzania
warstw powierzchniowych metody ich konstytuowania można podzielić na
6 grup, z których każda pozwala na uzyskanie odpowiedniego rodzaju
warstwy powierzchniowej o zróżnicowanej grubości i przeznaczeniu:
" mechaniczne, wykorzystujące nacisk lub energię kinetyczną narzędzia albo
cząstek w celu umocnienia warstwy wierzchniej na zimno bądz
otrzymania
powłoki ochronnej na zimnym podłożu,
" cieplno mechaniczne, w których wykorzystuje się łączne oddziaływanie
ciepła i nacisku w celu otrzymania powłok, jak również niekiedy warstw
wierzchnich,
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
" cieplne, które są związane z oddziaływaniem ciepła na warstwę powierzchniową
materiałów w celu spowodowania zmian struktury materiałów, głownie metali, w
stanie stałym, jak również zmian stanu skupienia ze stanu stałego w stan ciekły i
następnie odwrotnie, materiałów pokrywanych (nadtopienie), jak i pokrywających
(napawanie lub natapianie),
" cieplno chemiczne, w których oddziałują łącznie ciepło i aktywny chemicznie
ośrodek, w celu pokrycia obrobionego materiału, głownie stopów metali,
wymaganym pierwiastkiem lub substancją chemiczną dla spowodowania zmian
struktury warstwy powierzchniowej; wśród metod cieplno chemicznych
oddzielną grupę stanowią procesy chemicznego osadzania z fazy gazowej CVD,
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
" chemiczne i elektrochemiczne, polegające na bezpośrednim osadzeniu materiału
niemetalowego lub metalowego na powierzchni obrabianego elementu (np. powłoki
malarskie, z materiałów polimerowych, powłoki galwaniczne), usuwaniu
zanieczyszczonej lub utlenionej warstwy powierzchniowej w procesach trawienia i
polerowania i inne,
" fizyczne, związane z osadzaniem powłok adhezyjnie połączonych z podłożem,
niekiedy z udziałem połączeń dyfuzyjnych w wyniku zjawisk fizycznych
przebiegających pod ciśnieniem atmosferycznym lub zwykle pod ciśnieniem
obniżonym, jak napawanie, napylanie, rozpylanie, implantowanie jonów lub
pierwiastków metalicznych bądz
niemetalicznych; do metod tych należy fizyczne
osadzanie z fazy gazowej PVD.
Materiały inżynierskie z elementami inżynierii stomatologicznej
Wesołych Świąt Bożego Narodzenia