larsen0434

434 II Anestezjologia ogólna

1    Wstęp

Układy anestetyczne służą do dostarczania gazów anestetycznych z aparatu do znieczulenia do rurki dotchawiczej lub maski. Są one podstawowymi częściami składowymi każdego znieczulenia wzie-wnego.

Idealne układy anestetyczne powinny wykazywać następujące właściwos'ei:

-    dokładny pomiar i dawkowanie przepływu gazu,

-    brak możliwości wystąpienia oddechu zwrotnego zawierającego wydychany CCb.

-    oszczędne zużycie gazu.

Układy anestetyczne odgrywają znaczącą rolę w powikłaniach związanych ze znieczuleniem: większość powikłań śmiertelnych spowodowana jest możliwymi do uniknięcia usterkami w funkcjonowaniu układów anestetycznych. Najważniejszymi przyczynami są: rozłączenie, błędne połączenie poszczególnych elementów układu oraz nieprawidłowości w układzie oddechowym. Powikłania są możliwe do uniknięcia wówczas, gdy przestrzega się następujących zasad:

►    Układy anestetyczne powinny być obsługiwane tylko przez doświadczonego lekarza.

►    Bez gruntownej znajomości danego aparatu nie można go stosować u pacjenta.

►    Przed każdym użyciem należy starannie sprawdzić aparat.

2    Części składowe układu anestetycznego

Układ anestetyczny obejmuje wszystkie funkcjonalne części składowe, przez które pacjent wdycha gazy anestetyczne oraz tlen i częściowo wydycha je wraz z C0₂. Najważniejsze komponenty to:

-    źródła gazów,

-    rotametry (przepływomierze),

-    parowniki,

-    worek oddechowy,

-    rury oddechowe,

-    zastawki jednokierunkowe,

-    pochłaniacz C0₂,

-    nawilżacz.

2.1 Źródła gazów

Dostarczanie gazów anestetycznych do układów anestetycznych odbywa się albo z instalacji centralnej albo z butli gazowych.

2.1.1 Centralne zaopatrzenie w gazy

W większości szpitali gazy oddechowe są dostarczane na salę operacyjną przez instalację centralną, za pomocą przyłąezników umocowanych w ścianach lub specjalnych kolumnach. Centralne zaopatrzenie w gazy ma w porównaniu z butlami gazowymi istotne zalety:

-    Większe bezpieczeństwo, gdyż gazy dostarczane są ze zredukowanym ciśnieniem do przy-łączników. toteż niepotrzebne są zewnętrzne reduktory. Oprócz tego, w przeciwieństwie do butli gazowej, niebezpieczeństwo wyczerpania źródła gazu w trakcie znieczulenia jest o wiele mniejsze.

-    Procedura postępowania jest łatwiejsza i bardziej praktyczna: niepotrzebne jest miejsce przechowywania butli ani konieczność ich wymiany.

Aby uniknąć zamiany gazów i zwiększyć bezpieczeństwo, w miejscu odbioru gazów znajdują się różnego rodzaju łączniki, do których można podłączyć tylko określone dla danego gazu przewody. Dodatkowo przewody gazowe są oznaczone kolorami: tlenowy niebieskim, przeznaczony do podtlenku azotu szarym.

Niebezpieczne pomyłki są jednak możliwe, jeżeli łączniki są przerabiane albo zaopatrzone w adaptery, za pomocą których połączyć można razem różne łączniki.

Takie manipulacje z łącznikami gazowymi są prawnie zabronione.

Usterki mogą się jednak zdarzyć także w centralnym systemie zaopatrującym w gaz, np. spadek ciśnienia albo wahania stężenia tlenu. Dlatego stężenie tlenu musi być sprawdzane w regularnych odstępach za pomocą oksymetru.

Reduktory. W centralnym systemie zaopatrzenia w gaz panuje wysokie ciśnienie (tlenu - 200 bar, podtlenku azotu - 50 bar), które musi być zmniejszone za pomocą reduktorów, aby można było osiągnąć stały przepływ gazu w układzie aneste-tycznym, a dzięki temu umożliwić dokładne dawkowanie gazu.

2.1.2 Butle gazowe

W szpitalach, które nie posiadają centralnego zaopatrzenia w gazy, aparaty do znieczulenia są zaopatrywane w gazy z butli gazowych.