ORGAZNIZACJE POZARZĄDOWE
Znajdują się w trzecim sektorze: non profit.
Sektory gospodarki:
sektor: państwowy/publiczny;
sektor: komercyjny;
sektor: podmiotów, które nie nastawiają się na zysk/działalność prospołeczna.
Organizacja pozarządowa - podmiot nie należący do sfery finansów publicznych i nie działający w celu osiągnięcia zysku, utworzony na podstawie odpowiednich ustaw w ty, w szczególności stowarzyszenie i fundacja. Mogą zakładać osoby prawne, jak i jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej.
Ułomne organizacje pozarządowe - nie mogą uzyskiwać statusu organizacji pożytku publicznego (OPP), są to: związki zawodowe; związki pracodawców; partie polityczne i samorządy zawodowe.
Podmioty zbliżone do organizacji pozarządowych - są to: podmioty Kościoła (np. parafia) - mogą uzyskiwać status OPP.
Działalność pożytku publicznego - działalność społecznie użyteczna prowadzona przez organizacje pozarządowe w sferze (24 sfery) zadań publicznych, np. edukacja, pomoc dla niepełnosprawnych, pomoc charytatywna, sport, pomoc osobom ubogim, kultura,sztuka, ekologia.
Organizacja pożytku publicznego (OPP) - organizacja pozarządowa, która prowadzi działalność w sferze pożytku publicznego i uzyskała status OPP. Warunki uzyskania statusu OPP:
Mogą się o nią starać wyłącznie podmioty wskazane przez przepisy prawne;
Muszą one prowadzić działalność na rzecz ogółu społeczności lub określonej grupy podmiotów, o ile ta grupa ma szczególnie trudną sytuację życiową lub materialną;
Działalność statutowa takiej organizacji musi w całości zawierać się w działalności pożytku publicznego;
W statucie takiej organizacji można wprowadzić zapis, że prowadzi ona działalność gospodarczą w celach służących realizacji celów statutowych;
Musi posiadać kolegialny organ kontroli;
Musi mieć zapisane w statucie czy jej działalność jest podzielona na odpłatną i nieodpłatną.
Tryb uzyskiwania statusu OPP: uzyskuje się z chwilą wpisania w KRS informacji o spełnieniu wymienionych warunków.
Uprawnienia OPP:
zwolnienie od podatku od osób prawnych, od nieruchomości, od czynności cywilno-prawnych;
zwolnienie od opłaty skarbowej i opłat sądowych;
możliwość korzystania z pracy poborowych w ramach ich służby zastępczej;
nieodpłatny ułatwiony dostąp do publicznego radia i telewizji;
możliwość korzystania ze zbiórki publicznej (wolontariusze: 16-18 lat);
prawo do uzyskania 1% podatku dochodowego osób fizycznych.
Stowarzyszenie - organizacja pozarządowa, która tworzy grupa ludzi skupionych wokół wspólnego celu, idei. Cechy stowarzyszenia: dobrowolność, samorządność, trwałość, niezarobkowy cel. Kto może tworzyć stowarzyszenia: obywatele polscy, którzy mają pełną zdolność do czynności prawnych i nie są pozbawieni praw publicznych; małoletni poniżej 16. roku życia mogą należeć do stowarzyszenia za zgodą rodziców, ale bez praw wyborczych; małoletni między 16-18 rokiem życia mogą należeć do stowarzyszenia i korzystać z praw wyborczych pod warunkiem, ze w składzie zarządu tego stowarzyszenia większością są osoby dorosłe; osoba prawna może być tylko członkiem wspierającym stowarzyszenie.
Stowarzyszenie zwykłe - uproszczona formuła stowarzyszenia - nie ma ona osobowości prawnej, muszą zebrać się przynajmniej trzy osoby, aby powstało i zgłosić powstanie w starostwie, potem uzyskać REGON i NIP; nie może otrzymywać darowizn, a jego majątek skład się tylko ze składek członkowskich; nie może prowadzić działalności gospodarczej; nadzór prowadzi Starosta.
Stowarzyszenie rejestrowane - ma osobowość prawną; żeby je założyć musi zebrać się 15 osób, które muszą uchwalić statut; rejestruje się w KRS-ie; za rejestracje nie jest pobierana opłata (gdy stowarzyszenie chce prowadzić działalność gospodarczą); może prowadzić działalność gospodarczą; może zatrudniać pracowników; może korzystać z różnych źródeł finansowania (darowizny, dotacje, spadki, itp.) i ze składek członkowskich; może ubiegać się o status OPP.
Fundacja - powstaje na podstawie aktu fundacyjnego wydawanego przez fundatora (może to być osoba fizyczna, jak i prawna). Fundator formułując akt fundacyjny musi przeznaczyć na działalność fundacji jakiś majątek (minimalnie od 500 do 100zł). Fundacja nie ma członków, opiera się na majątku. Podstawowy organ władzy: zarząd. Fundator przygotowuje statut fundacji, powołuje pierwszy zarząd i dokonuje rejestru w KRS-ie (f. nie jest zwolniona z opłat - są one po prostu mniejsze: ok.250zł). Fundacja może prowadzić działalność gospodarczą. Może uzyskać statut OPP. Nadzór nad fundacją sprawuje minister właściwy dla jej działalności statutowej. Jest zobowiązana do składania corocznych sprawozdań. Rola fundatora kończy się po założeniu fundacji.
7.01.08r.