Równie ważne jest jaką pozycję w hierarchii władzy ma osoba będąca przeszkodą na drodze do cetu Bardzo często tak zdarza się w pracy, kiedy coś chcemy osiągnąć np. mamv jakiś znakomity pomysł, a kierownik, czy dyrektor uniemożliwia nam działanie. Jest to sytuacja kiedy przynajmniej bezpośrednio nie będziemy zachowywać się agresywnie w stosunku do szefa, ze względu na możliwość odpłaty z jego strony. Taka agresja może być przemieszczona na inne osoby lub na przedmioty martwe (mogę ze złości na szefa uderzyć pięścią w coś, albo przyjść do domu i wyładować się na żonie i dzieciach).
Jeżeli ktoś w stosunku do nas zachowuje się agresywnie; czy my spostrzegamy go jako agresora? W stosunkach międzyludzkich b. często mamy do czynienia ze spiralą agresji: Tzn. gdy ktoś zachowuje się w stosunku do mnie agresywnie to zgodnie z rolą ja też, na co on jeszcze mocniej, aż dochodzimy do momentu gdy przechodzimy od mówienia sobie brzydkich słów, do stosowania mocniejszych argumentów. Ponieważ b. często jest to początkiem łańcucha zachowań, warto zauważyć w jaki sposób my skategoryzujemy zachowanie takiego kogoś. Np. dowcip, który ostatnio opowiedział Ted Turner na temat Polaków, o którym mowa była w prasie. Jeżeli ja potraktuję to jako jeden z dowcipów, których b. wiele opowiada się w Ameryce o różnych nacjach, to jest mi to obojętne (często w dowcipie jest jakiś element agresji, oczywiście dowcipy o Polakach, czy o Żydach mają b. często podtekst pokazujący przedstawicieli danej nacji trochę destrukcyjnie), ale jeżeli spostrzegłem to jako atak na Polskę, Polaków (coś takiego właśnie nastąpiło), to ja mogę zażądać przeprosin.
Jest więc niezwykle ważne, jak spostrzegamy czyjeś zachowanie tzn.: jako zachowanie agresywne i wobec tego musimy odpłacić agresją, czy spostrzegamy jako jakieś inne zachowanie. Zresztą b. często mylimy się i uznajemy czyjeś zachowania, które z założenia było np. pomocne, jako zachowanie agresywne i reagujemy agresywnie, przy czym taka osoba zupełnie nie rozumie za co dostała. Stąd wzięło się powiedzenie, że każdy dobry uczynek musi być przykładnie ukarany. Przykład patologii często pokazuje, że obdarowywani nagle zaczynają zachowywać się agresywnie, ponieważ jakieś ich oczekiwania nie są spełnione, bo sądzą, ze nadmiar pomocy, którą dostają jest agresją. Jest to kompletne nieporozumienie, z którego często bierze się powiedzenie, żeby nigdy nie liczyć na cudzą wdzięczność, bo można się przeliczyć.
Bardzo ważne jest jak zostanie skategoryzowane zachowanie kogoś, kto jest naszym zdaniem agresorem.
Inna ważna rzecz: Frustracja - emocja w połączeniu z sygnałami będącymi w otoczeniu, może wywołać agresję, albo nie. Stąd też istotne jest jak my zaetykietujemy stan powstały z napięcia Jeżeli zaliczymy do kategorii gniew, wściekłość, to może spowodować agresję; ale jeżeli jest to frustracja związana z pokonywaniem jakiejś przeszkody i pojawia się napięcie oraz myśl, że ja muszę to pokonać, wówczas wcale nie musimy pokonywać przeszkody posługując się agresją.
Niezwykle ważne jest jak kategoryzujemy sytuację, w której może pojawić się agresja:
• czy kogoś zaszeregowaliśmy do kategorii - agresor;
• jakiej kategoryzacji dokonaliśmy na własnych emocjach. Czynniki wpływające na zwiększenie agresji
• Alkohol.
Nie ma wątpliwości, że alkohol, prawdopodobnie likwidując przynajmniej na jakiś czas wyższe mechanizmy samokontroli, ułatwia znacznie zachowania agresywne.
• Narkotyki.
Przynajmniej w jakiejś fazie, jakiś stan związany z narkotykami zwiększa agresywność. Głód związany z brakiem narkotyków, może prowadzić do niezwykle ostrych aktów agresji.
• Związek między aktami agresji, a wysokością temperatury. W Stanach stwierdzono, że istnieje wyraźny związek między temperaturą, a zamieszkami ulicznymi, które zwykle przeradzają się w rabunki sklepów. Jeżeli traktować akty przestępcze jako formy agresji, to również jest taka zależność - im wyższa temperatura, tym więcej pojawia się takich aktów. Dlaczego9
Psych. spol. 9-10 strona 3