15

Znaki drogowe pionowe

●

Znaki:

– ostrzegawcze to ˝ó∏te trójkàty

z czerwonà obwódkà,

– zakazu to bia∏e ko∏a z czerwonà

obwódkà,

– nakazu to niebieskie ko∏a; je˝eli sà

przekreÊlone czerwonym pasem,
oznaczajà koniec obowiàzywania
nakazu,

– informacyjne kierunku to kwadraty

lub prostokàty z niebieskim lub
zielonym t∏em,

– okresowe to ˝ó∏te trójkàty z czerwo-

nà obwódkà,

– dotyczàce skrzy˝owaƒ i pierwszeƒ-

stwa przejazdu (patrz plakat),

– sygna∏y Êwietlne: sygna∏ zielony,

˝ó∏ty, czerwony.

Komu potrzebny
jest

kodeks

drogowy?

●

W kodeksie drogowym znajdujà

si´ informacje dotyczàce: zasad ru-
chu drogowego, zachowania
uczestników ruchu oraz konieczne-
go wyposa˝enia pojazdów. To ko-
deks drogowy nakazuje jazd´ pra-
wà stronà jezdni. Mówi o tym, ˝e
droga przeznaczona jest do ruchu
samochodów osobowych, motocykli
i pojazdów ci´˝arowych, chodniki
zaÊ do ruchu pieszego, jazdy na ro-
werach dzieci poni˝ej 10 roku ˝y-
cia.

Cel zaj´ç

WyjaÊnienie dzieciom przydatnoÊci
kodeksu drogowego.
Kszta∏towanie umiej´tnoÊci
rozpoznawania znaków drogowych.
Zapoznanie z kodem graficznym
(kolory i kszta∏ty) znaków poziomych
i pionowych.

Czy

wiesz,

˝e

?

●

We Francji dokument b´dàcy pierwowzorem prawa jazdy, wydawa-

ny od roku 1922, nazywa∏ si´

Êwiadectwem umiej´tnoÊci.

Pierwsze

oÊrodki nauki jazdy powsta∏y w roku 1917. W roku 1997 wydano 1 669

945 praw jazdy, z czego 802 590 to prawa jazdy kategorii A i B. W tym

samym roku kierujàcym pojazdami przypisano 2 830 000 punktów kar-

nych.

●

W Polsce w ciàgu roku wydaje si´ ponad pó∏ miliona praw jazdy,

z czego 82% to prawa jazdy kategorii A i B. W Polsce kierowcy naru-

szajàcy przepisy ruchu drogowego równie˝ otrzymujà punkty karne.

Kierowca, który za kolejne przewinienia uzyska∏ wi´cej ni˝ 24 punkty

karne, kierowany jest na ponowny egzamin.

●

We Francji w roku 1998 najcz´Êciej naruszono nast´pujàce przepisy

kodeksu drogowego: prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeêwym, nie-

zapinanie pasów bezpieczeƒstwa, nadmierna pr´dkoÊç, niezatrzyma-

nie pojazdu przed czerwonym Êwiat∏em i znakiem „Stop” oraz brak ka-

sku.

●

W Polsce najcz´stszym naruszeniem przepisów kodeksu drogowego

jest nadmierna pr´dkoÊç. W odniesieniu do przyczyn wypadków

nietrzeêwi kierowcy stanowià w polsce ok. 10% wszystkich sprawców.

Krótka historia

ruchu drogowego

●

Przepisy dotyczàce ruchu drogo-

wego powsta∏y na d∏ugo przed poja-
wieniem si´ pierwszych samocho-
dów, ju˝ w staro˝ytnoÊci. Oko∏o 750
roku p.n.e wydano zakaz postoju po-
jazdów przy drodze defiladowej w Ni-
niwie w Asyrii pod groêbà kar. Na
ulicach Rzymu Juliusz Cezar ograni-
czy∏ ruch ko∏owy do godzin nocnych
(êród∏o: O. Jurewicz i L. Winniczuk
Staro˝ytni Grecy i Rzymianie w uj´-
ciu prywatnym i paƒstwowym). Ju˝
w roku 1539, francuski król Franci-
szek I ustanowi∏ zasady ruchu drogo-
wego. Zabroniona by∏a nadmierna
pr´dkoÊç, wyprzedzanie i zawraca-
nie na ulicy. W po∏owie XVIII wieku
pojawi∏ si´ pierwszy pojazd parowy,
a w wieku XIX pojazdy z silnikiem
gazowym, benzynowym i elektrycz-
nym. W roku 1879 wydano we Fran-
cji pierwsze rozporzàdzenie zawiera-
jàce przepisy ruchu drogowego,
a dopiero w roku 1901 rozpocz´∏a si´
seryjna produkcja samochodów. Ju˝
wtedy niektóre samochody osiàga∏y
pr´dkoÊç 120 km/h. Pierwsze przepi-
sy na terenie Polski powsta∏y w 1826
roku.

●

Zwi´kszenie liczby samochodów

i zró˝nicowanie dróg wymusi∏o ko-
niecznoÊç wprowadzenia zasad ru-
chu drogowego. Tak wi´c, w roku
1905, Jules Perrigot wyda∏ pierwszy
kodeks drogowy, zawierajàcy dzie-
si´ç artyku∏ów.

▼

PRZEMIESZCZANIE SI¢

2

wiedzieç powinno

Co dziecko

wiedzieç powinno

●

Dlaczego powsta∏ kodeks drogowy.

●

Poznaç znaki drogowe pionowe i poziome.

Poznaj´ kodeks

drogowy

åwiczenie

1

●

Pos∏u˝yç si´ zdj´ciami zrobionymi

w trakcie wykonywania çwiczenia 1
z karty tematycznej Wzrost. Je˝eli
zdj´cia nie zosta∏y zrobione, nauczy-
ciel powinien przynieÊç uczniom
aparat fotograficzny, kredki i blok
rysunkowy. Uczniowie oglàdajà na-
potkane znaki drogowe i rysujà je.

●

Rysunki wywiesza si´ w klasie.

Nale˝y rozmawiaç z dzieçmi na te-
mat kszta∏tu znaków, kolorów,
miejsc ich ustawienia itd. Nast´pnie
nauczyciel pokazuje zdj´cia i porów-
nuje je z rysunkami. WyjaÊnia, dla-
czego znaki sà ustawione w tych
miejscach, gdzie je widziano.

åwiczenie

2

●

Zapytaç uczniów, z czym im si´

kojarzy kolor czerwony, niebieski,
˝ó∏ty, zielony (ciep∏o, zimno etc.).
Analogiczne çwiczenie z kszta∏tami:
ko∏o, trójkàt, kwadrat, prostokàt (np.
zaostrzony = niebezpieczeƒstwo
itd.).

gulowania ruchu w celu unikania
wypadków oraz znaczenie znaków
poziomych (prawdopodobnie same
dzieci nie zaproponujà zastàpienia
znaków poziomych innymi uregulo-
waniami). To çwiczenie mo˝e byç
wst´pem do lekcji na temat znaków
i sygna∏ów.

åwiczenie

4

●

Poprosiç uczniów o wymyÊlenie

i narysowanie nowych znaków doty-
czàcych bezpieczeƒstwa na drodze.
To çwiczenie rozwija kreatywnoÊç
uczniów i pozwala upewniç si´, czy
dzieci dobrze opanowa∏y kody gra-
ficzne znaków drogowych (kszta∏t,
kolor).

●

Obserwujàc wymyÊlone znaki,

nauczyciel ocenia potrzeby bezpie-
czeƒstwa ruchu drogowego wyra-
˝ane przez dzieci.

●

Podaç dzieciom znaczenie tych

kszta∏tów i kolorów w brzmieniu ko-
deksu drogowego. Dzieci muszà zro-
zumieç, ˝e znaki i sygna∏y drogowe
muszà byç jasne dla wszystkich.
UÊwiadomiç dzieciom, ˝e aby mo˝-
na by∏o ∏atwo zapami´taç znaki, po-
s∏u˝ono si´ prostym kodem.

●

Porównaç znaki ostrzegajàce z in-

nymi symbolami, np. tymi znajdujà-
cymi si´ na artyku∏ach gospodar-
stwa domowego (na artyku∏ach tru-
jàcych, ∏atwo palnych etc.), ˝ó∏ta
i czerwona kartka w pi∏ce no˝nej etc.

åwiczenie

3

Praca pisemna

●

Dzieci w grupach tworzà kodeks

drogowy dla wymyÊlonego Êwiata,
w którym wszystkie pojazdy latajà.
Ka˝da grupa przedstawia klasie
swój kodeks, t∏umaczàc swoje wy-
bory. Pozosta∏e dzieci s∏uchajà, robià
uwagi i wzbogacajà go. åwiczenie
to pokazuje dzieciom koniecznoÊç
istnienia kodeksu drogowego, ure-

Znaki poziome
– Bia∏e pasy: przejÊcie dla pieszych.
– Bia∏a pojedyncza linia ciàg∏a:

zakaz wyprzedzania.

– Bia∏a linia przerywana: mo˝na

wyprzedzaç.

– Linia ciàg∏a wzd∏u˝ linii przery-

wanej: zakaz wyprzedzania (prze-
je˝d˝ania), gdy linia ciàg∏a jest po
stronie pojazdu chcàcego wyprze-
dzaç; wolno wyprzedzaç, gdy po
stronie tego pojazdu jest linia
przerywana.

– Bia∏a linia przerywana, szersza

od pozosta∏ych: Êcie˝ka rowerowa.

– Bia∏a linia przed znakiem „Stop”:

miejsce, w którym nale˝y zatrzy-
maç pojazd.

– Znak „BUS”: przystanek autobu-

sowy.

– Bia∏y trójkàt skierowany

wierzcho∏kiem w stron´
nadje˝d˝ajàcego pojazdu,
a podstawà do jezdni poprzecznej
– stosuje si´ przed jezdnià drogi
z pierwszeƒstwem przejazdu.

Jak nale˝y si´

zachowaç?

– wskazówki dla dzieci

●

Poznaç znaki drogowe. Szukaç

ich i przestrzegaç tego, co mówià.

●

Przestrzegaç przepisów ruchu

drogowego.

KOMENTARZ DO

çwiczeƒ

åwiczenie 1

åwiczenie 2

Cel: sprawdzenie, czy dzieci dobrze opano-

wa∏y kody graficzne znaków. W przypadku trójkàta
i ko∏a mogà wystàpiç dwa znaczenia.

Cel: uÊwiadomienie zwiàzku pomi´dzy

wzrostem liczby samochodów a koniecznoÊcià wpro-
wadzania coraz to nowych przepisów.

Cel: sprawdzenie, czy dziecko ko-

jarzy potrzeb´ sygnalizacji z konkretnymi
sytuacjami. Wskazaç na zwiàzek mi´dzy
znakami poziomymi i pionowymi.

åwiczenie 3

PRZEMIESZCZANIE SI¢

1

znajdujàcych si´ w zeszycie ucznia