27

Rady dotyczàce

bezpieczeƒstwa

●

W d∏u˝sze podró˝e dziecko po-

winno zabieraç ze sobà gry, ksià˝ki
lub kasety, aby si´ nie nudzi∏o.

●

Na tylnej pó∏ce nie powinny le-

˝eç ˝adne przedmioty. Mogà one
utrudniaç kierowcy widzenie oraz
stanowiç groêny „pocisk” w razie
zderzenia.

●

Ma∏e zwierz´ta nale˝y przewoziç

w klatkach ustawionych na pod∏o-
dze, a wi´ksze zapi´te, poniewa˝
mogà przeszkadzaç kierowcy i/lub
byç wyrzucone w razie zderzenia.

●

Nale˝y sprawdziç, czy foteliki dla

dzieci sà prawid∏owo zainstalowane
i przypi´te. Muszà byç one dostoso-
wane do wagi i wzrostu dziecka.

●

Upewniç si´, czy pasy, którymi

dziecko jest przypi´te w foteliku, sà
dobrze dopasowane i zapi´te.

innych pojazdów i byç poÊrednià
przyczynà wypadku.

●

Nale˝y pomagaç kierowcy odbie-

rajàc telefon lub czytajàc za niego
map´, poniewa˝ gdy robi to sam,
nie mo˝e skupiç si´ na prowadze-
niu samochodu.

●

W przypadku zatrzymania si´ na

pasie awaryjnym na autostradzie
nie nale˝y pozostawaç w samocho-
dzie, ale przejÊç za barier´ ochron-
nà.

Zasady, których
powinien
przestrzegaç

kierowca

Nale˝y:

●

Zapiàç pas i sprawdziç, czy

wszyscy pasa˝erowie prawid∏owo
siedzà i majà zapi´te pasy. U˝ywa-
nie pasów zmniejsza co najmniej
o 45% ryzyko Êmiertelnego wypad-
ku.

●

Przestrzegaç ograniczeƒ pr´dko-

Êci. Zmniejszenie Êredniej pr´dkoÊci
o jeden kilometr na godzin´, w ra-
zie kolizji spowoduje spadek liczby
zabitych o 4%.

●

Dostosowaç pr´dkoÊç do warun-

ków ruchu. Przeci´tny czas reakcji
kierowcy wynosi 1,5 sekundy. Przy-
k∏ad: w mieÊcie, przy pr´dkoÊci 50
km/h, zanim nastàpi hamowanie,
mo˝na w tym czasie pokonaç odle-
g∏oÊç równà trzem d∏ugoÊciom sa-
mochodu.

Podró˝ samochodem

●

Dziecko mi´dzy 3 a 12 rokiem ˝y-

cia musi siedzieç w foteliku lub na
siedzisku i mieç zapi´ty pas dla
wi´kszego bezpieczeƒstwa (patrz
karta tematyczna Wsiadanie do sa-
mochodu).

●

Musi ono prawid∏owo siedzieç na

swoim miejscu i nie opieraç g∏owy
w pobli˝u bocznej poduszki
powietrznej znajdujàcej si´ przy
drzwiach.

●

Nie nale˝y odwracaç uwagi kie-

rowcy od prowadzenia samochodu.

●

Zabawa przyciskami do zamyka-

nia drzwi jest bardzo niebezpieczna.

●

Wystawianie za okno g∏owy czy

r´ki jest niebezpieczne, poniewa˝
mo˝na zawadziç o wyprzedzajàcy
nas pojazd, przedmiot stojàcy na
drodze czy osoby znajdujàce si´ na
chodniku.

●

Wyrzucanie przedmiotów na ze-

wnàtrz mo˝e zaskoczyç kierowców

Czy

wiesz,

˝e

?

●

Wd∏ug danych WHO (Âwiatowej Organizacji Zdrowia) na

ca∏ym Êwiecie, na drogach ginie

1 200 000 osób

, a 50

milionów zostaje rannych (∏àcznie, bez podzia∏u na kategorie

wiekowe i rodzaj u˝ytkowników dróg).*

●

90% wypadków drogowych

wynika z b∏´dnego

zachowania cz∏owieka.**

●

Pierwszy

system pasów bezpieczeƒstwa

dla pasa˝erów

wymyÊli∏ w 1903 roku Francuz, Gustave Lebeau.

By∏y to dwie szelki skrzy˝owane na piersiach.

▼

Je˝d˝´

samochodem

Cel zaj´ç

Zorganizowanie kampanii
reklamowej na temat bezpiecznego
zachowania si´ w samochodzie
(has∏o, opowiadanie, plakat).
Ukazanie dzieciom mo˝liwoÊci
wykorzystania bezpiecznych zabaw
w samochodzie.

wiedzieç powinno

Co dziecko

wiedzieç powinno

●

Znaç zasady bezpiecznego zachowania w samochodzie.

●

Byç Êwiadome, ˝e jako pasa˝er musi przestrzegaç

pisanych i niepisanych zasad bezpieczeƒstwa, poniewa˝

zale˝y ono od wszystkich uczestników ruchu.

PRZEMIESZCZANIE SI¢

2

åwiczenie

1

●

Uczniowie, z pomocà nauczyciela, opra-

cowujà kampani´ reklamowà na temat
bezpieczeƒstwa w samochodzie. W ma∏ych
grupach wykonujà plakat, na którym
umieszczajà swoje has∏o i rysunek do niego.

●

Mogà stosowaç dowolne techniki

(o∏ówek, pisaki, wycinanki etc.).

åwiczenie

2

●

Zadaniem uczniów jest dokoƒczenie na-

st´pujàcego wypracowania: „Mam na imi´
Ania i mam 11 lat. Co roku je˝d˝´ do babci
z rodzicami i Paw∏em, moim m∏odszym bra-
tem, który ma 8 lat. Wszystko by∏o w porzàd-
ku do chwili, kiedy Pawe∏ odpià∏ pas. ...”

●

Poczàtek tego opowiadania pozwala dzie-

ciom wyobraziç sobie ró˝ne niebezpieczne
sytuacje, niekoniecznie prowadzàce do dra-
matycznego zakoƒczenia.

●

Odczytaç w klasie jedno lub kilka wypra-

cowaƒ. PodkreÊliç zachowania nieostro˝ne
lub niebezpieczne sytuacje.

åwiczenie

3

●

Materia∏y: du˝y karton, 4 kawa∏ki papieru Êciernego o d∏u-

goÊci 5 cm, 4 kawa∏ki teflonu (mo˝na go kupiç w sklepach
specjalistycznych lub w hipermarketach) lub 4 kawa∏ki lodu.

●

Nauczyciel wk∏ada coÊ ci´˝kiego do kartonu. Uczeƒ próbu-

je go przesunàç. Nast´pnie nauczyciel umieszcza kawa∏ki te-
flonu lub lodu pod czterema rogami kartonu. Uczeƒ ponownie
próbuje go przesunàç. Nauczyciel zamienia teflon lub lód na
papier Êcierny, chropowatà stronà do pod∏ogi. Uczeƒ próbuje
przesunàç karton. Pozostali uczniowie obserwujà i wyciàgajà
wnioski. PrzyczepnoÊç zale˝y od rodzaju dwóch stykajàcych
si´ powierzchni. Przesuwanie po teflonie jest ∏atwiejsze ni˝ po
papierze Êciernym.

●

Wynik doÊwiadczenia nale˝y odnieÊç do bezpieczeƒstwa na

drodze (przyczepnoÊç na mokrej lub oblodzonej nawierzchni
porównaç z przyczepnoÊcià na nawierzchni suchej, posypanej
piaskiem, zaÊnie˝onej itd.). åwiczenie ma doprowadziç do
stwierdzenia, ˝e konieczne jest dostosowanie sposobu prowa-
dzenia samochodu i pr´dkoÊci jazdy do warunków pogodo-
wych.

åwiczenie

4

●

Nauczyciel prosi uczniów o wyliczenie wszystkich zabaw,

w jakie mo˝na si´ bawiç w czasie d∏ugiej podró˝y samocho-
dem, a które nie przeszkadzajà kierowcy. Zapisuje je na tabli-
cy w dwóch kolumnach: zabawy dla jednej osoby, dla kilku
osób (np.: gry towarzyskie). Nast´pnie znowu w dwóch kolum-
nach: zabawy, do których nie potrzeba rekwizytów i zabawy
wymagajàce ich u˝ycia.

●

Uczniowie zapisujà zabawy, których wczeÊniej nie znali,

a które im si´ podobajà – mogà to byç propozycje na kolejnà
podró˝.

●

Nie jeêdziç szybko nocà ani w z∏à

pogod´, poniewa˝ pole widzenia jest
ograniczone. Na mokrej nawierzchni
droga hamowania zwi´ksza si´ dwu-
krotnie.

●

Nie prowadziç samochodu po spo-

˝yciu alkoholu. Pogarsza on widzenie
i spowalnia reakcje. W Polsce
ok. 10% wypadków Êmiertelnych
z winy kierowców spowodowane
by∏o alkoholem.

●

Nie krzy˝owaç ràk na kierownicy

ani nie trzymaç za Êrodkowà cz´Êç
ko∏a kierownicy, poniewa˝ zmniej-
sza to panowanie nad samochodem
i mo˝e byç niebezpieczne w razie
zderzenia i wype∏nienia si´ podu-
szek powietrznych.

●

Korzystaç z regulacji ró˝nych ele-

mentów wyposa˝enia (kierownicy,
klimatyzacji, siedzeƒ, zag∏ówków,
lusterka wstecznego). Podniesie to
komfort i zwi´kszy bezpieczeƒstwo
pasa˝erów.

●

Upewniç si´, czy samochód jest

w dobrym stanie, a kierowca wyru-
sza w drog´ wypocz´ty.

KOMENTARZ DO

çwiczeƒ

Cel: uÊwiadomienie dzieciom, ˝e im samo-

chód szybciej jedzie, tym wi´cej czasu potrzeba na je-
go zatrzymanie. Uczniowie powinni skojarzyç d∏ugoÊç
drogi hamowania ze zwi´kszeniem pr´dkoÊci. Przy
30 km/h droga hamowania wynosi 9 m. Przy 90 km/h
d∏ugoÊç drogi hamowania nie powi´ksza si´ trzykrot-
nie, ale dziewi´ciokrotnie – na zatrzymanie pojazdu
potrzeba a˝ 81 m.

Cel: zwrócenie uwagi uczniów na poj´cie

drogi hamowania.

åwiczenie 3

Cel: sprawdzenie, czy dzieci zrozu-

mia∏y znaczenie w∏aÊciwych zachowaƒ w cza-
sie podró˝y samochodem.

åwiczenie 1

åwiczenie 2

znajdujàcych si´ w zeszycie ucznia

PRZEMIESZCZANIE SI¢

2