Grządziel G Piłka siatkowa

10.1. Minisiatkówka.....................................................................................
10.2. ParkvolIcy..........................................................................................

10.3. Orlik Vollcymania.............................................................................

11. Zagadnienia z teorii taktyki gry oraz minisiatkówki i siatkówki plażowej....

195

12. Piśmiennictwo.........................................................................................

Wptnwadzenie

W p ro w a d z e n ie

Podręcznik ten kierowany jest głównie do studentów uczelni wychowania

fizycznego, nauczycieli oraz instruktorów siatkówki. W ostatnim czasie nastą

p iły dość istotne zmiany w siatkówce w wielu jej obszarach, pojawiło się sporo

publikacji dotyczącej siatkówki. Powstała Akademia Polskiej Siatkówki, gdzie

prezentowane są najnowsze opracowania, które mogą pomóc w szkoleniu siat

karzy na różnych poziomach. W uczelniach zmieniono programy nauczania tej

dyscypliny. Mimo, iż ukazało się już kilka ciekawych pozycji z zakresu siat

ków ki to jednak każda z nich różni się treścią, sposobem ujęcia problematyki

nauczania oraz doskonalenia techniki i taktyki gry. Niniejsza książka w swojej

treści zawiera najnowsze tendencje szkoleniowe uzupełnione o najnowsze

opracowania w zakresie techniki gry, a także informacje o siatkarkach i siatka

rzach występujących na igrzyskach olimpijskich. Każdy podręcznik siatkówki

wnosi nowe cenne wartości do procesu szkolenia. Dobre materiały szkoleniowe

oparte o najnowsze osiągnięcia praktyków i teoretyków mogą w znaczący spo

sób wpłynąć na jakość i efektywność szkolenia młodych siatkarzy. W niniejszej

pracy wykorzystaliśmy dorobek współczesnych autorów, ponadto uzupełnili

śmy treści w oparciu o własne doświadczenia i przemyślenia.

W pracy zamieszczono 11 rozdziałów, Pierwszy dotyczy historii siatkówki i jest

on uzupełniony o siatkówkę plażową. Dość szczegółowo omawia osiągnięcia pol

skiej i światowej siatkówki. Następny rozdział to charakterystyka piłki siatkowej

głównie w oparciu o igrzyska olimpijskie, dający obraz zachodzących zmian.

W rozdziale klasyfikacja piłki siatkowej zaprezentowano najnowsze tendencje

podziału techniki gry, opracowano nową klasyfikację w oparciu o materiały PIVB.

W r o z d z i a l e c> z a p r e z e n t o w a n o

technikę gry wraz z lekcjami dotyczącymi

nauki i doskonalenia tych elementów. Rozdział 7 zawiera zestaw ćwiczeń do-
•d.onaląrych

p o d a n e e l e m e n t y

techniczne. Większość z nich stanowi dorobek

z t onh te m ji organizowanych w AW k Katowice.

Wres/cie w rozdziale H opisano taktykę gry w piłkę siatkową, co stanowi

cenne źródło wiedzy zwlas/cza dla studentów i instruktorów piłki siatkowej.

_ _ _

Osfjtnic trzy rozdziały opisują siatkówkę plażową, minisiatkówkę, parkv n

m a ?

orliki Przyszyły czytelnik będzie, więc mógł zapoznać się

n o w y j, ^

mianami siatkówki

Przekazując tę książkę do rąk czytelników zachęcamy do nadsyłania b

łyr znyi li i pozytywnych uwag oraz propozycji zmian, bądź pomysłów nouy^t

opracowań Wszelkie uwagi dopomogą nam wyelim inować błędy, których

przypuszczalnie nie uniknęliśmy. Pragnęlibyśmy w tym miejscu podzięko---

wszystkim, którzy w jakikolwiek sposób przyczynili się do powstania tej

J(slixK

eśnie wyrażamy nadzieję, że książka ta będzie pomocna wprakuć.

szt olm iowrj i stanie się inspiracją do dalszych publikacji z zakresu piłki siatkowy

Historia siatków ki

1. H isto ria siatk ó w k i

Amerykański profesor W illiam G. Morgan, dyrektor YMCA (Young Men's

Christian Association), uchodzi za wynalazcę siatkówki. W 1895 r. profesor

z miejscowości Holyoke w Massachussets zaproponował uczniom grę, którą

nazwał „M inonelte", a którą rok później zaprezentowano publicznie. Grze

wymyślonej przez Morgana (polegającej na przebijaniu p iłk i rękami przez

sznur) nadano w 1900 r. nazwę volley bali (latająca piłka). Tak zaczęła się histo

ria jednej z najciekawszych gier zespołowych.

Lata 1900-1946

Popularyzacją siatkówki na całym świecie zajęli się właśnie działacze

YMCA. Już w 1900 r. w siatkówkę grano w Kanadzie, szybko rozpropagowano
ją także w Ameryce Południowej i Azji. W 1913 r. w Manili rozegrano pierwszy

międzynarodowy turniej z udziałem Japonii, Chin i Tilipin.

Do Europy gra dotarła w czasie I wojny światowej wraz z pojawieniem się

armii amerykańskiej, w której siatkówka była popularna. Zainteresowano się

nią najpierw we Francji, a następnie w Czechosłowacji, która jako pierwsza w

Europie powołała w 1921 r. własną siatkarską federację. Kolejne federacje po

wstały w 1922 r. w Bułgarii i 1923 r. w Estonii.

Działacze YM CA podjęli starania by siatkówkę włączyć do programu

igrzysk olimpijskich w Paryżu w 1924 r. M KOl nie w yraził jednak zgody, ale

siatkówka znalazła się w igrzyskach jako sport pokazowy.

W 1931 r. przy Amatorskiej Federacji Piłki Ręcznej utworzono siatkarską

kurne ¡ę, która miała przygotować powstanie samodzielnej sialkaiskicj federacji.

P r/rw o d n ir/.ącyrn komisji siatkarskiej przy ÏAH F został Polak pułkow nik Mie-

i / y ł a w K ¿w ir/-M ysłow ski. Rozwój siatkówki zahamował wybuch 11 wojny

•■’vyMtowr-j, >*!<• komisja istniała do 1946 r.

W ..kn - n międzywojennym za najsilniejszy zespół uchodził estoński Kalev

fallrn, silną p o /y tję miała także siatkówka w Czechosłowacji. Rozegrane

1 9 3 3

I rur łr/ost wa ZSKK /grom adziły na starcie 400 tysięcy graczy.

Po zakończeniu wojny siatkówka rozwijała się błyskawicznie W

zegrano w Pradze pierwszy międzynarodowy mecz w Europie Czechosl> ^

- Francja, który obserwowało 5 tysięcy widzów. Po meczu działacze kilk

jów utworzyli Komisję Organizacyjną Związku Międzynarodowego Ko ^

przygotowała grunt przed powstaniem światowej federacji.

W 1947 r. czternaście krajów (w tym Polska) powołało do życia FIVB r\

dzynarodową Federację Piłki Siatkowej), a na jej prezydenta wybrano Fran ^

Paula Libauda. Nowa federacja postanowiła jak najszybciej zorganizować"^'1
cjalne mistrzostwa świata i Europy. W 1948 r. w Rzymie rozegrano I mistrz)'
stwa Europy z udziałem sześciu drużyn, a historyczny tytuł wywalczyła Cze

chosłowacja. W 1949 r. zorganizowano pierwsze mistrzostwa Europy kobiet

i pierwsze mistrzostwa świata mężczyzn w Pradze, które w obu kategoriach

wygrała drużyna Związku Radzieckiego.

W 1952 r. pierwsze Mistrzostwa Świata w Moskwie zorganizowano dla siat

karek. Wkrótce siatkówka zaczęła się błyskawicznie rozwijać także na innych

kontynentach. W 1954 r. włączono ją do programu Igrzysk Azjatyckich,
a w 1955 r. - Igrzysk Panamerykańskich. W 1952 r. ujednolicono także przepisy,
wprowadzając tzw. linię ataku.

Działacze F1VB starali się też cały' czas o włączenie siatkówki do programu

Igrzysk Olimpijskich. Gdy organizację igrzysk powierzono Tokio, Japończycy

wzmogli starania. W 1961 r. zapadła decyzja o włączeniu siatkówki do olimpij
skiego programu. Pierwsze tytuły mistrzów olimpijskich zdobyli siatkarze
ZSRR t siatkarki Japonii w 1964 r. W 1960 r. w Europie powołano komisję do

■ praw klubowego Pucharu Europy, która stała się zalążkiem przyszłej

federacji

europejskiej. Pierwszym triumfatorem Pucharu Europy została drużyna CSKA

M 'r kwa.

Lata 1965-1984

t'i !

*</) t

1JVli uporządkował sprawy kalendarza imprez. Mistrzostw

■ ufa j - r f ło w io n o rozgrywać co cztery lata w połowie olimpijskiego cyklu-

W roku

tm.pijski,n rozgrywać zaczęto Puchar Świata. Organizację 1 odyc’

vv ly .h

powtf rzono PoF.m- Rok przedolimpijski przeznaczono na mistrA

M W « k M u ły t» « la t/u j

kw łhfiksf yjoe do igrzysk, Podjęto także

u c h w a łę o o rg 1’

Historio siatków ki

W 1973 r. powstały kontynentalne federacje siatkarskie, w tym CEV (Euro

pejska Konfederacja Siatkówki), której pierwszym prezydentem został Włoch

Giancarlo Gianozzi. Federacje kontynentalne przejęły z rąk FIVB organizację

własnych mistrzostw i klubowych rozgrywek. W Europie w 1972 r. zatwier

dzono regulamin drugiego pucharu - Pucharu Zdobywców Pucharów.

Siatkówka w tym okresie mierzyła się z wieloma problemami, także natury po

litycznej. W 1967 r. mistrzostwa świata kobiet zbojkotowały wszystkie kraje eu

ropejskie, a w 1973 r. FIVB odebrał oficjalny statut Pucharowi Świata w Czecho

słowacji za odmowę przyjęcia w turnieju reprezentacji Korei Południowej. Na
stąpiła też seria bojkotów igrzysk. W 1976 r. w Montrealu nie startowały kraje

afrykańskie, w 1980 r. wiele krajów zachodniej Europy, także USA, Japonii
i Chin, a w 1984 r. kraje komunistyczne (poza Rumunią).

W 1982 r. Europa straciła dominującą rolę w siatkówce światowej. Na m i

strzostwach świata kobiet zwyciężyły Chiny przed Peru, USA i Japonią. Na m i

strzostwach mężczyzn za ZSRR uplasowały się Brazylia, Argentyna i Japonia.

Po okresie dominacji krajów socjalistycznych (ZSRR, Czechosłowacja, NRD,

Polska) i Japonii do czołówki dołączał)' drużyny z pozostałych kontynentów.

Kongres FIVB na Igrzyskach Olimpijskich w Los Angeles przyniósł zmiany

we władzach federacji. Ruben Acosta został nowym prezydentem FIVB na

miejsce Paula I.ibauda, który kierował organizacją światową od 1947 r.

L a ta 1 9 8 5 - 1 9 9 2

W połowie lat 80-lych siatkówka rozwijała się fantastycznie na wszystkich

kontynentach, a FIVB starał się zainteresować dyscypliną sponsorów i świa

towe stacje telewizyjne. W 1984 r. zorganizowano I Klubowe Mistrzostwa

Świata, w 1987 r. pierwsze pod patronatem FIVB mistrzostwa świata w plażo-

wejj ualkówce.

Siatkówka stawała się coraz bardziej popularna. W USA stworzono spe-

♦; iJny program szkoleniowy, który zapewnił męskiej reprezentacji lego kraju

; p' iłow ą dominat ję na ¿wiecie w latach 1981-1988. We Włoszech stworzono

j»łm pt

(,6

- ;<m,iłną ligę sprowadzając siatkarskie gwiazdy z całego świata, co

]> v,i

ilu w tił.lim drużynom absolutną dominację w europejskich pucha-

*..■},

iM b W ir

łibiM i} iluminowały Chiny walcząc o prymat z USA i Peru.

W W' '■ * /m ii mono przepisy wprowadzając tzw lie-breaka w piątym secie,

ri w dw.T

; >/». < ; wymyślono własne, oryginalne rozgrywki siatkarskie, nie

o». . < f nip-¡w u <!ml .* w iim yth d y t yplinat h sportu, czyli Ligę Światową.

Rozdziali.

l i

federacja stara się

■ ■'

WnrlH 1‘ou r klórv trw a obecnie aż 9 miesi

j uatrakcyjnię

T J

—

regulaminowe

n o w i n « '

„ w y .

nic Br, W ostatnich iatacH

większej popularności siatkówki na ca y

-------

m i s t k

z o w j i l o i

J M R I J ^ ^

M ę ż c z y ź n i

Kobiely

1961 -

ZSRR

1968 - ZSRR

1 9 7 2 - Japonia

1976 - Polska

1980 - ZSRR

1984 - USA

19SS - USA

1992 - Brazylia

¡ 9 9 6 - Holandia

2000 - Jugosławia

2004 - Brazylia

2008 - USA

2012 - Rosja

Japonia

ZSRR
ZSRR

Japonia

ZSRR

Chiny

ZSRR

Koba

Kuba

Chiny

Brazylia

C ł i i - T i i / O W I E Ś W I A T A

M ę ż c z y ź n i

K o b ie t y

p >',9 - Z S R R

1952 - Z S R R

Z S R R

]4trj,

Czechosłowacja

Z S R R

) w / l - Z S R R

Z S R R

j y -2

Z S R R

Japonia

) ‘ft. 7

C / e r h o *

inwarja

Japonia

y r ; t )

N R D

Z S R R

3974

Po? t l *

Japonia

1 9 / ł i

/ ! PR

Kuba

v - # i

/ ■ PR

C h in y

r e e ,

t ; 5 A

< h f n y

p * >:•

W ć ł r b y

Z S R R

3 ‘-t-H

W l « h y

Koh.*

y t !Ł

W b .w h y

Kuł »4

i.?,•’

B i i i f j b i t

W h x h y

2006 - Brazylia

2 0 1 0

- B r a z y l i a

1948

1949

1950

1951

1955

1958

1963

1967

1971

1975

1977

1979

1981

1983

1985

1987

1989

1991 -

1 9 9 3 

1995 -

1997 -

1 9 9 9 

2001 -

2003 -

7005

2007

7009

7011

^gTRZOWill

M ężczyźni

Czechosłowacja

-ZSRR

- ZSRR

- Czechosłowacja

- Czechosłowacja

- Rum unia

-ZSRR
- ZSRR

- ZSRR
- ZSRR

ZSRR

ZSRR
ZSRR

ZSRR

ZSRR
Wiochy

ZSRR

- Wiochy

Wiochy

lolandin

Wiochy

Ju g o sław ia

W iochy

liwpania

Pul 0-i

Scthla

Rosja

e u r o p y

Kobiety

ZSRR

Czechosłowacja

ZSRR

ZSRR
ZSRR

ZSRR

Bułgaria

NRD

ZSRR

NRD

ZSRR

Rosja

Holandia

Rosja

Polska

Wiochy

Wiochy

Serbia

H is to ria siatków k i

W Y N IK I REPREZENTACJI POLSKI

IGRZYSKA OI.IMPH.SKrr.

Mężczyźni

1964 - nie startowali

1968 - piąte miejsce

1972 - dziewiąte miejsce

1976 - Zloty Medal

T rener 1 lubcrt Jerzy Wagner.

1980 - czwarte miejsce

198-1 - nic startowali (kwalifikacja, ale z

powodu bojkotu nie wystąpili)

1988 - nie startowali
1992 - nie startowali

1996 - jedenaste miejsce

2000

- nie startowali

2001

- piąte miejsce

200

S - piąte miejsce

2012

- piąte miejsce

Kobiety

1961

Prązowy M edal - Trener

Stanisław Poburka,

Prą/ow y Medal - t rener

Benedykt Krysik.

1972 2001 - nie startowały

dzi ewi ąte miejsce

nie Hartowały

MIS 1 R /O S TW A ŚW IATA

M y /c /y /n i

)'1Y‘

j ■ •( mu ]*..<<■

■ ■ - .(<>>,« tul« p.i

) ' >'

i ✓ , ■ i «ł i r?,e jv r

i ■' r'l i y V

’ *i

'liil :‘ U'

*■*«

f > :i

•

i *■ *

« ■ :

/ ' '

'« i

i j •.<

I I *

* .■ * i i • i i ■ i ,

.1 1

j ł

f W I i

“ 1

/ J

V« - J * f /

1 * b.

< n » i r * ,# * 14

1982 - szóste miejsce

1986 - dziewiąte miejsce
1990 - nie startowała
1994 - nie startowała

1998 - siedemnaste miejsce

2002

- dziewiąte miejsce

2006 - Srebrny Medal - Trener Raul

Lozano

2010

- siedemnaste miejsce

Kobiety

1952 - Srebrny Medal

Trener Zygmunt Krzyżanowski

1956 - Brązowy Medal

Trener Z ygmunt Krzyżanowski.

1960 - czwarte miejsce

1962 - Brązowy Medal

Trener Stanisław Poburka.

1967 - nie startowały

1970 - dziewiąte miejsce

1974 - dziewiąte miejsce

1978 -

j e d e n a s t e m ie js c e

1982-1998

- nie s t a r t o w a ł a

2 0 0 2 - t r z y n a s t e m ie jsce

2006

- p i ę t n a s t e m ie js c e

2 0 1 0 - d z i e w i ą t e m ie jsce

MISTRZOSTWA EUROPY

Mężczyźni

1948 - nie startowała

1 9 5 0

- szóste miejsce

1951 - nie startowała
1955 - szóste miejsce

1958 - szóste miejsce

1963 - szóste miejsce

1%7 Urazowy Medal

pi —

" ■■■ ■ —

- —

Ł ■ ^ * ■—

■ '*■ ‘ ‘ '

I rrnef Ta iJcus/ S/l agor

1971

s/ósle miejsce

1977

S r e b r n y M e d a l

I r ener l ę r / j \V<

1979

S t f T i n j M e d a l

I r ener A l e i •ani

:>I łba.

R o zd zia ł 1

p isi - SrcbrnY_Modal - Trener

A l e k s a n d e r

Skiba-.

1983 - S reb rn y M edal - 1 rener 1 lu b crt

]erzy W ar.nen

1985

_ czw arte miejsce

1987 „ n ic startowała

1989 - siódm e miejsce

1991 _ siódm e miejsce

1993

_ siódme miejsce

1995

_ szóste miejsce

1997,1999 - nie startowała

2001,2003, 2005 - piąte miejsce

2007 - jedenaste miejsce

7 00 9 - Zł olV

M e d a l

Trener Daniel C a ste llanL

7011 - Br.iz-Qwy_N?gdal

Trener And ma Anastasi

Kobiety

1949 - B rą z o w y M e d a l

T r e n e r

o t

bar Geyer.

1950 - S reb rn y M edal

Trener Kazimierz

Slrycharzewski.

1951

S reb rn y M edal

Trener Z ygm u n t Kraus,

1935

Brąz o w y M edal

1 rener Z y r m u n t Krzyżanow ski,

L C '/

B rą z o w y M edal

I ręn*-f.Zbigniew Szpyl.

14_

----- -------------------------

1Q63 - Srebrny_Medal

T r e n e r

Stanisław Poburka.

1967 - S r e b r n y M e d a l

Tn'npr B e n c d y k j Krysjk.

1971

- B r ą z o w y

Medal

T rener Z y y m u n t K r /y ż a n o w s k L

1 975

_ szóste miejsce

1977 _ c z w a r te miejsce

1979 - ó sm e miejsce

1981 - piąte miejsce

1983 - d ziew iąte miejsce

1985 - siódme miejsce

1987 - jedenaste miejsce

1989 - d ziew iąte miejsce

1991

_ dziew iąte miejsce

1 993

_ nie startowała

1995 - d z iew iąte miejsce

1997 - szóste miejsce

1999 - ó sm e miejsce

2001 - szóste miejsce

7 0 0 3 - Z ł o t y M e d a l

‘

T re n e r R y szard A n d r zej N iem czyk.

7 0 0 5 - Z l o t y M e d a l

T ren er R y szard A n d r z e j N iem czyk ,

2 0 0 7 - c z w a rte miejsce

2 0 0 9 - B r ą z o w y M e d a l

T ren er Terzy M a tla k i Piotr

M akow ski

2011 - piąte miejsce

U , Historia siatkówki w Polsce

' ..ulA w kt }■-( o l«’mli* jedną / najpopularniejszych dyscyplin w 1 olsu

/r-.fc/j

bpifv,< » le p fo /rn b u ji Pnb.M przyciągają

hale sportowe tysiące

kil i

n»w '..‘-/e d ru /y n y natodowe od lal należą do światowej c/ołow ki, zdób)

wijąc w u te rr.< d.di m najv/,i/nlej*./y» li spoMowyt h imprezach-

H istoria siatkówki

Lata 1919-1946

r , : :

PO , a k o f e n ¡ l ,

'V 1919 r., a rok później rozegrano w T o d z ° ^

m^SCC

W Wars^awie

W 1923 r. zaczynają pow sH w nr

VSZy ,urn,c'¡ d rużyn szkolnych.

O rzcl Bialy czy Q rk in (m

™ SZym kra>u klub-v si»H<arskie lakie jak

w Warszaxvío, Harcersk KK,b s " ° ,

° g° P° WS' a’ S'y ™ y

A ^ S)

w Krakowie.

Spür'° Wy W kodzi

™ C A i Cracovia

—

? ” *

k‘dO' przemia-

dz.iabń w.ączono k o s z y ^ sh

k ^ X

W>f

cach, a w 1928 r. przen esionoVo dn vv

m,¡" ‘ tedzibí W Katowi-

zok Gier Ruchowych

Przcksz,al« Í-V w Polski Zwią.

roze-

W 192S r. zorganizowano mistrzostwa Łodzi i Warszawy, w 1929 r

; no P,erwsze w h'storu mistrzostwa Polski w Warszawie, klóre z roku na rok

u.szyły się coraz większą popularnością.

Coraz większe byty też kontakty międzynarodowe, zwłaszcza z drużynami

: “

- Ł ° ' " ' y

Eslonii' WUMkn rolę odegrał przyjazd do Polski zo

la u Kalev Pallm uznawany wówczas za najlepszy klub siatkarski Europy.

Estończycy pokonali w Polsce AZS Warszawa i Polonię Warszawa.

" 193') r PZGS Przemianowano na Polski Związek Piłki Ręcznej skupiający

wszystkie gry, w których posługiwano się rękami. Reprezentację w okresie

przedwojennym powołano jednak tylko raz, w 1934 r„ gdy rozegrano spotkanie

/ Polonią Zagraniczną w ramach Igrzysk Polonijnych. W rozwoju siatkówki

. Î <,

- c.' w ielki w kład m ieli działacze, zwłaszcza szefowie sekcji siatkarskich

; ! / ’. zw iązku tacy jak Wacław Sikorski, W iktor Kwasi czy uznawany za „ojca"

‘ M il ó w ki Romuald W irszyllo.

V. \ Im ü w ojny zahamował na parę lat rozwój dyscypliny, lecz tuż po jej za

l i . m /. mu • zybl o odbudow ano jej struktury. W listopadzie 1945 r. odbyło się

ł " tv- zi ■

.i «uni zebranie delegatów okręgowych Polskiego Związku Piłki

l-i ł / j i-. g.J/ii j o /«■'.( m wybrano Zygmunta Nowaka. Związek mający wów-

” ' u ii/ : i i ■,,

l Mwie H-.iklywował mistrzostwa kraju, klóre odbyły się już

u /mu** 1946 r

Rozdział

Lata 1947-1964

Polscy działacze prowadzili też aktywną działalność międzynarodową, bę

dąc jednym z założycieli FIVB. Polska wraz z 13 innym i krajami założyła mię
dzynarodową federację, której wiceprezydentem został Zygm unt Nowak,

a Romuald Wirszyłło przewodniczącym komisji technicznej.

18.02.1918 r. Polska rozegrała swój pierwszy oficjalny mecz międzynaro

dowy przegrywając 2-3 w Warszawie z Czechosłowacją. W tym samym czasie
pierwsze spotkanie rozegrała kobieca drużyna narodowa pokonując Czecho

słowację 3-1 w Warszawie.

Nasza reprezentacja nie zagrała jednak w I mistrzostwach Europy w Rzy

mie, na wielkiej imprezie debiutując w mistrzostwach świata rozegranych

w 1919 r. w Pradze, gdzie zajęła wysokie piąte miejsce. Przez wiele łat zaliczano

ją do czołówki światowej i europejskiej, a najlepsze rezultaty uzyskiwała na mi

strzostwach świata w 1956 r. i 1960 r., gdy zajmowała czwarte lokaty.
Do światowej elity należała natomiast reprezentacja kobiet, która z każdej wiel
kiej imprezy wracała z medalami. Polskie siatkarki w I mistrzostwach Europy

zdobyły brązowe medale za ZSRR i Czechosłowacją w 1949 r., a w 1950 r. i 1951

r. zostały wicemistrzyniami Europy. Największy sukces osiągnęły jednak na

I mistrzostwach świata kobiet rozegranych w 1952 r. w ZSRR, gdzie uległy je

dynie gospodyniom. Mirosławę Zakrzewską uznano za najwszechstronniejszą

siatkarkę turnieju.

Siatkówka „usamodzielniła" się w 1953 r. gdy powstała Sekcja Piłki Siatko

wej przy GKKF, a poszczególne gry zespołowe zostały rozdzielone. W 1957r.

powstał Polski Związek Piłki Siatkowej, a jego pierwszym prezesem został Eu

geniusz Krolkiewski.

W * ^ r' powołano do życia rozgrywki ligowe, które początkowo nosiły

nazwę „klasy wydzielonej", potem przemianowanej na ekstraklasę. Polscy

działacze także odegrali wielką rolę w powołaniu rozgrywek o Europejskie Pu

- nary. Pierwszym przewodniczącym Komisji Pucharu Europy został Benedykt
• 4 n I, a puchar dla najlepszej klubowej drużyny Europy ufundow ał „Przegląd

j p o H o w y " ,

' ‘d ^ u l.i w 1962 r. wywalczyły brązowy medal na mistrzostwach

j ' ' ,n ,,,my

1,1

/ ',lH’w nily sobie udział w Igrzyskach Olim pijskich w Tokio

Historia siatkówki

Lata 1964-1984

Dekady lal 60-tych i 70- tych to okres największych sukcesów polskiej siat

kówki. Polskie siatkarki na Igrzyskach O lim pijskich w Tokio i Meksyku zdo

bywały brązowe medale. Zostały także wicemistrzyniami Europy w 1967 r.

i brązowym i medalistkami w 1971 r. Polem jednak nasza kobieca reprezentacja

odpadła ze światowej czołówki.

W 1965 r. Polska zorganizowała Puchar Świata drużyn męskich, w którym

nasza reprezentacja wywalczyła srebrny medal, W 1967 r. pod kierunkiem Ta

deusza Szlagora reprezentacja zdobyła pierwszy brązowy medal mistrzostw

Europy i zakwalifikowała się do Igrzysk Olimpijskich w Meksyku (piąte miej

sce) i Monachium.

Okres największych sukcesów rozpoczął się w 1973 r. gdy szkoleniowcem

reprezentacji został Hubert Jerzy Wagner. Pod jego kierunkiem Polska niespo

dziewanie wywalczyła w 1974 r. mistrzostwo świata w Meksyku, a dwa lata

później, po dramatycznym finałowym meczu z ZSRR, zdobyła w Montrealu

złoty medal olim pijski. Ten największy sukces w polskie siatkówce osiągnęli:

Wiesław Gawłowski, Ryszard Bosek, Marek Karbarz, Edward Skorek, Tomasz

Wojtowicz, Zbigniew Zarzycki, W łodzim ierz Sadalski, Bronisław Bebel, M iro

sław Rybaczewski, Zbigniew Lubiejcwski, W łodzim ierz Stefański i Lech Lasko.

Pięć razy z rzędu w lalach 1975-1983 Polska zdobywała także wicemistrzostwo

uropy, a w 1978 r. Płomień M ilowice w yw alczył Puchar Europy M istrzów

Krajowych.

L a ta 19 8 5 -2 0 0 0

Po wj< IV I f h sukcesach nadszedł jednak czas wielkiego kryzysu. W 1987 r.

en, -

' u po

u ja po raz pierwszy w historii nie zakwalifikowała się do fi-

n.-P-w fi. ■*

h/tr

iw I

ii ropy i spadała na coraz dalsze miejsca w światowej hierar-

‘ 1

' i<

dru/yn a narodowa kobiet nic liczyła się w rywalizacji o najwyż-

• /< U-

ft - V, d o b n - 1 r y / y . u g o s p o d a r c z e g o r ó w n i e ż k l u b y s p o r t o w e n i c r a d z i ł y

•obu

vł d i ą i w

pfofi

- jo n .d iM g o s p o r t u

) poblr.-ł /<ag.tni/owału w Poznaniu mistrzostwa E.uropy juniorów,

• 'm ii. . -

iytn

•/**.u

n.i młodzież W 19'if, ( męska drużyna narodowa do*

• ' . i « - n <to l i j f ł • :< ) «ilio.j

l t e g o w A t e n , u h, g d z i e j e d n a ! p r z e g r a ł a w s z y s t k i e

• J • i oi,-' *,. I , «* y / .'i

/ij.t

)«dii,d odnosh siali ritsl a młodzież W 1**95 i

o* i\o i

»w >

!*’,« ' / l ‘ .*y Me tf/o sl wa *>po| towego, m s /y h lo przyniosło

18 ------------- ------------------------------ ------------------------------------ ------ _ Rozdział

efekty. W 1977 r. Polska została mistrzem świata juniorów, a rok później trafiła

do Ligi Światowej stopniowo zbliżając się do światowej czołówki.

Od 1994 r. organizowano także w Polsce mistrzostwa kraju w plażowej siat

kówce, ale międzynarodowych sukcesów polscy zawodnicy nie odnosili.

Lata 2001-2012

Ostatnia dekada to znów okres wielkich sukcesów polskiej siatkówki.

W 2001 r. w Katowicach zorganizowano finał Ligi Światowej uznany za najlep

szy w historii. Wielkie sukcesy zaczęła odnosić kobieca reprezentacja Polski.

Pod kierunkiem Andrzeja Niemczyka polskie siatkarki w 2003 r. sensacyjnie

wywalczyły pierwszy w historii tytuł mistrzyń Luropy, a w dwa lata później

w wielkim stylu obroniły miano najlepszej drużyny Starego Kontynentu,

W 2008r. pod kierunkiem Marco Bonilty wywalczyły po 40 latach kolejny awans do

Igrzysk Olimpijskich. W 2009 r. po raz pierwszy zorganizowano w Polsce Finały

Mistrzostw Luropy Kobiet. Nasza reprezentacja zdobyła w nich brązowy medal.

Męska reprezentacja wywalczyła awans do Igrzysk Olimpijskich w Atenach,

a w 2006 r. w Japonii pod kierunkiem Argentyńczyka Raula Lozano zdobyła

wicemistrzostwo świata przegrywając finałowy mecz z Brazylią. Na Igrzyskach

Olimpijskich w Pekinie, podobnie jak w Alenach, nasza drużyna wywalczyła

awans do ćwierćfinału.

W 2009 r. pod kierunkiem Daniela Castellaniego Polska zdobyła pierwszy

tytuł mistrza Europy wygrywając finałowe spotkanie z Francją. W 2011 r. już
pod kierunkiem Włocha Andrei Anastasiego wywalczyła pierwszy medal

w rozgrywkach Ligi Światowej i brązowy medal kolejnych Mistrzostw Europy.

Wiele medali zdobyła też polska siatkarska młodzież. Najcenniejszym osiągnię-

< u rn było drugie w historii Mistrzostwo Świata Juniorów, jakie w 2003 r. zdo-

• via ri prezentacja kierowana przez Grzegorza Rysia.

Wie]<* medali w mistrzostwach świata i Europy juniorów zdobyły także pol-

Mlkarl i i siatkarze w beach volleyballu. W 2009 r. doczekaliśmy się pierw-

< 'bilu w rozgrywkach World Tour jaki wywalczyła śląska para Grze-

i '

f/ ^ T'!' I ( Manie.z Prudel, która w 2011 r. wywalczyła miejsce w turnieju

< ittu p ij’ 1 tj/i w I o n d yn ie ,

m , Mz

pol l , i po raz pierwszy w historia wygrała prestiżowe rozgrywki

J o finałowi-) wygranej 3:0 z reprezentacją USA. Po tym zwycię-

zi .poi za faworyta igrzysk olimpijskich, .ile w Londynie

druzve.

A r a l n

i An.vla-iego przegniła w ćwierćfinale z późniejszym mistrzem

’ ’ ł V n ‘ ;,nym etapie zakończyła walkę plażowa para kijałck-Pmdi 1,

* * H
■

/ i

H istoria siatkówki

----------------------------------------

która w walce o m edal z B razylijczykam i Emanuelem i A lisoncm m iała dwa
meczbolc, ale ostatecznie uległa ryw alom .

M IS T R Z O W IE P O I.SK I

Y M C A Ł ó d ź 1929

AZS A W F W arszawa 1930, 1935, 1949, 1952, 1953, 1954, 1955, 1956, 1957, 1958,

1959,1960, 1961, 1963, 1965, 1966, 1968

ŁKS Łódź 1931,1932

Cracovia K ra kó w 1933

Polonia W arszawa 1937

AZS W iln o 1938

Sokół II L w ó w 1939

Społem W arszawa 1946

AZS W rocław 1948, 1950

Legia Warszawa 1962, 1964, 1967, 1969, 1970,1983, 1984, 1986

Resovia Rzeszów 1971,1972,1974,1975,

2012

AZS O lsztyn 1973,1976,1978, 1991,1992

Płomień M ilo w ice 1977,1979

G w ardia W rocław 1980,1981, 1982

Stal Stocznia Szczecin 1985, 1987

I lu tn ik K raków 1988, 1989

AZS Częstochowa 1990,1993, 1994, 1995,1997, 1999

Kazim ierz Płomień Sosnowiec 1996

Most osia 1 Kędzierzyn 1998,

2000

2001

2002

, 2003

.■

!t Jastrzębie 2001

S it;, fi.

batów 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011

M IS T K Z Y N IF , P O L S K I

A / * / . W ! V,

1929, 1930, 1931, 1932, 1933, 193-1, 1935, 1938, 1939, 1947, 1948,

r j '-7, I V A , I V A J9r»7, I95H, 1960, 1962, 1963, 1964, 1965, 1966

I H S l/wjf 193 7

\ \ .

J9J6

< hrrri». i ‘ >0 / 19Í9, 1950

I .<

m 3 . I V , 1

tí t í 1

I9S 9,

V *t,7,

1969, 1970, 1987, 1981

■}

,i \ \ > i i

yjl

‘a

M *t1 I

19<* 197J, )977, 1971, 1977

l l r v m r r t I/-1 v. i- f 1974, 197V 1979, 19*0, 19HI

* I U 1

< u- t t ł i j ! rtj 1 j i i ' > 1976

R o z d z ia ł 1

Czarni Słupsk 1 9 7 8 , 1 9 8 5 , 1 9 8 6 , 1 9 8 7 ,1 9 9 2

ŁKS Łódź 1983

BKS Stal Bielsko-Biała 1 9 8 8 , 1 9 8 9 , 1 9 9 0 , 1 9 9 1 , 1996, 2003, 2001, 2010

Pałac Bydgoszcz 1993

Chemik Police 1 9 9 4 , 1995

Augusto Winiary Kalisz 1 9 9 7 , 199B, 2005, 2007

Nafta Pila 1999, 2000, 2001, 2002

Muszynianka Muszyna 2006, 2008, 2009, 2011

Atom Trefl Sopot 2012

1.2. Historia siatkówki plażowej

Siatkówka plażowa (beach volleyball) jest jedną z najmłodszych dyscyplin

olimpijskich i jednym z najszybciej rozwijających się sportów w ostatnich lalach.

0 popularności siatkówki plażowej świadczyć może fakt, że finał olimpijski

w Pekinie w 200S r. obserwowało równie wielu kibiców jak final siatkówki halowej.

Lata 1920-1984

Pierwsze spotkania na piasku rozgrywano w 1920 r. na plażach Hawajów

oraz w Santa Monica w Kalifornii. Do Europy plażowa siatkówka trafiła

v,' 1927r, gdy rozegrano turniej w okolicach Paryża, a potem także w Sofii, Pra-

'1/r c/y

Rydze. lo były jednak turnieje po sześciu graczy. W obecnej formule

'• v<«ch zawodników pierwszy taki turniej rozegrano w 1930 r. w Santa Monica.

: ■ .ii/iy pierwszy turniej w formule dwóch graczy rozegrano jednak dopiero

r w State Beach w Kalifornii, który zorganizował Bernie Holtzman.

!i ‘ '5ri|vin czasie plażową siatkówkę propagowali stacjonujący w

E uropie

co et ,4 ni*ry zolnier/c,

' ' ' ’’ " P " pierwszy plażowy turniej / nagrod am i zorganizow ano w 1960 r.

' 1 ’

!'f W - w w ówczas w formule trzech na trzech. W USA plażowa

1 '' *' 1

P / " o . m o ja lo praw dziw y show, w łączając go w cykle imprez

'' 1,1 ' ' V1' , a t a l / e Iworząc n.ijharilziej prestiżow y turniej na Man

■ ’ 1

’

1 "-w*tala li ili imjii plażowej siatkówki

Związek Piłki PU

1 , 1

' * ' " ' V

ł-i', */ n o t im p it p u la r y /o w a n ie in be.u h v o llc v ls d l

-1

vr-iif, t , d / e plażowe linnieje w kill u kraj.uh ku rop'

’ ' ‘ ’ ’ k<> r. j U z << h ’«¡potu / o r g a n iz o w a n o nnslr/osłwa l ol - U

f’ 'h * ■ : 1" 'ł

,ł/

tue p o w i ó r / o n o

H is to ria sia tków ki

W 1974 r. w San D iego zo rga n izo w a n o p ie rw szy k o m e rcyjn y tu rn ie j beach

volleyba1la z n a g ro d a m i fin a n so w ym i, k tó ry śledziło 250 w id z ó w . W 1976 r.

A m e ryka n ie zo rg a n iz o w a li im prezę nazw aną m is trz o s tw a m i św iata, które od

tej p o ry ro z g ry w a n o rokro czn ie n a jp ie rw na State Beach w K a lifo rn ii, a następ

nie w Redondo Beach. P ie rw szym i n ie o ficja ln ym i m istrza m i św iata zostali Jim

Mengcs i G reg Lee. W 1978 r. b rą zo w y medal tych m istrzo stw z d o b y ł niespełna

18-letni w ów czas K arch K ira ly , potem najlepszy siatkarz w h is to rii tej dyscy

p lin y sportu.

O prócz Stanów Zjednoczonych plażow ą siatków kę propagow ać zaczęto

także w B ra zylii, gdzie w 1982 r. zorganizow ano w ie lk ie plażow e turnieje na

słynnej Copacabanie i Ipanem ie w Rio de Janeiro.

P rzełom ow ą rolę w h is to rii beach volIevbaIla odegrało n ie w ą tp liw ie powstanie

federacji zaw o d o w ych graczy - A V P (Association V olley Professionals). W 1984

r. za w o d o w i siatkarze nic m ogli się porozum ieć ze sponsoram i co do wysokości

nagród i zbojko to w a li m istrzostw a świata postanawiając założyć własną fede

rację (AVP). Przejęła ona organizację m istrzostw świata i cyklu tu rn ie jó w pla

żowych w USA.

Lata 1984-1993

M iędzynarodow a Federacja S iatków ki w połow ie lat osiem dziesiątych ró w

ni*-/ dostrzegła wzrastającą popularność beach vo!leyballa i zaczęła wspierać

AYP w propagow aniu nowej d yscyp lin y na święcie. W 1986 r. zorganizow ano

I ,«-rwŁzy m iędzynarodow y turniej pokazow y w Rio de Janeiro, gdzie oprócz

c/f»łfiwych siatkarzy i siatkarek brazylijskich w ystą p ili czołow i gracze USA:

' i p i Smith i Pal Powers. W 1986 r. na kongresie FIVB w Pradze (w czasie ko

■ • yr

li m istrzostw świata) podjął uchwalę o organizacji pierwszych oficjalnych

■

• < i / ' / l w • wiała / „atestem" m iędzynarodow ej federacji. A \ I przyłączyło > i ę

'< eJi-i, j

a/'

V • /łal< ając własne m istrzostwa w turniej US Open,

\\ )'iv; ,

o pierwsze m istrzostw o świata rozegrano w B razylii na

• f \ i tl, i

. j..if .dian«» Ua lar* je stanęli• 18 duetów z USA, Brazylii, Włoch, |a-

i,c. t A t jm tdyny W Im.ile spoił aly się dw ie pary amerykańskie. Sinjin

M -.U

* /d o b y li m e lr z o w .lt tytuł, pokonując w finale duet Ki

,, g |V 'v< -r. H< rv ( f / y m)i i |ie W i/eśnlej /d o b y ł w P ary/u m istrzostwo

♦ w ».Ua w ł . |.;v.. •

ar« I* L u a ly ) Pat Powers w yg ra li natomiast |f rni-

111 n >• t v\

- U i . W -,v 1VI- H I

\ \ i 'y- ■; i J |S i} ' ii

' f /- ł --

< v l I z a v. * wfuv. n a z w a n y 1 h W o r l d Ke t i e s, o r g a n i

i walczono

mistrzowskie tytuły. W kolej,tym sezonie 1991/1992

r o z e g r a n o

już

pięć światowych turniejów, a w następnym siedem. Rownoczesme A

org.

niz,rwała własny cykl turniejów cieszących się ogromnym zainteresowaniem

nie lylko w U S A .

Przełomowym momentem dla beach volleyballa stał się finał W orld Senes

w Rio de Janeiro w lutym 1993 r. Te mistrzostwa obserwowali w towarzystwie

prezydenta FIVB Rubena Acosly: prezydent M KOl Juan A ntonio Samaranc

oraz szef komitetu organizacyjnego igrzysk w Atlancie Bill Payne. ac wyceni

poziomem i widowiskowością dyscypliny wkrótce przeforsowali włączenie be

ach volleyballa do programu igrzysk olimpijskich w 1996 r. W 1992 r. na pla

żach A lm erii siatkówka plażowa była sportem pokazowym i jednocześnie tur

niej kobiecy uznano za pierwsze mistrzostwa świata siatkarek. Decyzja o w łą

czeniu nowej dyscypliny do olimpijskiego programu, spowodowała jej gwał

towny rozwój na całym świecie. W 1993 r. rozegrano pierwsze m istrzostwa Eu

ropy zakończone zwycięstwem pary z Francji Jodard - Penigaud. W finale dru

giej edycji cyklu mistrzostw Europy po raz pierwszy zagrali m istrzow ie Polski

Janusz Bulkowski i Zbigniew Żukowski, zajmując wysokie 10. miejsce.

Lata 1994-2000

W 1994 r. cykl światowych turniejów został nazwany W orld Championship

Series, a mistrzowskie tytuły zaczęto przyznawać zwycięzcom całego cyklu.

Siatkówka plażowa znalazła się także w programie W orld Games i Igrzysk Do

brej Woli, które zakończyły się trium fem N orw egów Kvalheima i Maaseide.

Norwegowie, jako pierwsza europejska para zostali w 1995 r. po zakończeniu

cyklu World Series mistrzami świata.

Beach volleyball zrobił furorę na igrzyskach w Atlancie. Pierwszymi mi

strzami olim pijskim i zostali siatkarze USA Karch K ira ly i Kent Sleffes wśród

mężczyzn oraz. Brazylijki Jackie Silva i Sandra Pires. Finałowe mecze obserwo

wały komplety publiczności, a komisje siatków ki plażowej powstały przy

dziewtęćdziesięciu pięciu narodowych federacjach. Po igrzyskach FIVB upo

rządkował kalendarz plażowych imprez. C ykl W orld Championship Series zo

stał przemianowany na World Tour, gdzie zawodnicy ryw a lizo w ali przez cah

r<4.

t\A

plażach całego świata. Powołano także rozgrywane w cyklu

d w u le tn im

*pętj»ln* Mistrzostwa Świata FIVB. Pierwszo m istrzostwa świata w nowej for

mule rozegrano w J997 r, na plażach Los Angeles.

Siatkówka plażowa została w programie igrzysk i w Sydney po raz drug

wałcnm o o olimpijekie medale. T y tu ły zdobyli Am erykanie Blanton i Fonoimo

Rozdział 1

— -— -------- —

—

H is to ria sia tków ki

ana oraz A u s tra lijk i P otlharst i Cook. P ierw szy o lim p ijs k i medal dla Europy

w y w a lc z y li N ie m c y A h m a n n i Hager. Blisko k w a lifik a c ji do igrzysk b y ł też

najlepszy po lski d u e t Janusz B u łko w ski i Bartosz Bachorski, k tó rz y w ie lo k ro t

nie w y g ry w a li m istrzostw a Polski rozgryw ane od 1994 r.

Siatkówka plażowa trafiła także w 1998 r. do programu Igrzysk Azjatyckich,

a w 1999 r. do programu Igrzysk Panamerykańskich.

Lata 2000-2008

Po igrzyskach w Sydney zm ieniono, podobnie jak w halow ej siatkówce,

przepisy. W p ro w a d zo n o R ailly P oint System (każda akcja punktow ana), a me

cze ro zg ryw a n o do dw ó ch w yg ra nych setów, do

p u n k tó w i tie-breaka do 15

(do 2000 r. grano bądź jednego seta do 15 lub do dw óch w ygranych do 12

p u n któ w )- Zm niejszono także w y m ia ry boiska z dziew ięciu do ośmiu m etrów,

a także zm niejszono ciśnienie w piłkach. W plażowej siatkówce nadal d o m in u

jącą rolę o d g ry w a ły pary z USA i B razylii, ale duety z Europy i A zji zaczęły

także włączać się do w a lk i o medale na najważniejszych imprezach. M istrzo

stwa świata rozegrane w

2001

r. w K lagenfurcie obserwowało łącznie 250 ty

sięcy kibiców .

W zorem tenisa w p ro w a dzo n o także turnieje w ielkoszlem ow e w 2003r.

iw Los Angeles, Berlinie, M a rs y lii i Klagenfurcie w pierw szym roku) przezna

czone jedyni e dla najlepszych duetów i o dużo wyższej p u li nagród.

V, tym okresie nastąpił niespotykany okres zw ycięstw Am erykanek Kerri Walsh

i Ms-ty May, szybko okrzyknię tym i najlepszą parą w historii dyscypliny. Walsh

i May w ygrały d w u krotn ie igrzyska olim pijskie (2004 r. i 2008 r.) i trzykrotnie

rr.i’ttvj/\iwa

świata (2(X13r., 2005 r. i 2007 r.). W rywalizacji mężczyzn najpierw

dominowała para z Brazylii Ricardo - Emanuel (mistrzowie igrzysk 200Ir.),

i ■ n pt.it- dm t / USA Rogers - Dalhausser (m istrzowie igrzysk 2008r,).

’>V

/<>"'• r

jwj r.i/ pierw szy rozegrano w Polsce zaw ody W orld T our w Sta-

t . . j,

. HmS.m I*, któ ry / miejsca stal się jednym z najważniejszych turniejów na

tw > t‘ t W ttłliJ

m /g iy w .m o la k /e w Warszawie i Mysłowicach. Pierwszą

w.? if , nut

i ■<

.ttit

vf»ll< yb.ill.i w P o h ir bvl jednak rozegrany pod Pałacem

i ■.!*•)«i. w Vi‘.-rs/»wl« w

12 t

turniej pokazowy, w którym uczestniczył m. in.

tc-e end ru n - Kat#ft k'jf -ly

----------------------------

W ostatnich latach nastąpił niezwykły rozwój beach volleyballa w p

lsc >

Śląski duet Grzegorz Fijałek i Mariusz Prudel zdobywał wiele medali w turnie
jach World Tour (m. in. srebrny medal w Starych Jabłonkach w 2011 r.) i jafc

pierwszy w historii polski duet zakwalifikował się do turnieju olimpijskiego

w Londynie.
Starym Jabłonkom przyznano organizację IX mistrzostw świata w plażowej

siatkówce w 2013 roku.

Siatkówka plażowa rozwinęła się na całym świecie i jedynie drużyny afry

kańskie nieco odbiegają poziomem od najlepszych. FIVB wprowadziła nowe
zasady kwalifikacji olimpijskich wprowadzając nowe ciekawe turnieje jak np.

Puchar Świata. W 2011 r. upadł będący przez wiele lat konkurencją dla FIVB
amerykański cykl AVP, co spowodowało, że od 2011 r. w każdym z turniejów
światowych startują rzeczywiście najlepsze duety świata, a dyscyplina wciąż

niezwykle dynamicznie się rozwija.

Na igrzyskach w Londynie historycznego wyczynu dokonały Am erykanki Mi

sty May i Kerry Walsh, zdobywając trzeci tytu ł mistrzyń olimpijskich z rzędu.

W rywalizacji mężczyzn pierwszy tytu ł zdobyła para z Europy - Niemcy Brink

i Reckermann.

M I S T R Z O W I E O LIM PITSCY W P L A Ż O W E ] S I A T K Ó W C E

1996 - A T L A N T A

Karch Kiraly, Kent Steffes (USA)

Jackie Silva, Sandra Pires (Brazylia)

2 000 - S Y D N E Y

Dain Blanton, F.ric Fonoim oana (USA)

Natalie Cook, Kerri-Ann Pottharst (Australia)

2004 - ATENY

Ricardo Santos, Em anuel Rego (Brazylia)

Kerri Walsh, Misty May (USA)

i m

L ü x m

Phi! Dalhausser, Todd Rogers (USA)

Kerri Walsh, Misty May (USA)

Jiihu*. Brink, Jonas Reckermann (Niemcy)
Kern Walsh, Misty May-Treanor (USA)

Autor opracowania:

K r z y s z t o f

et w

2. Charakterystyka siatkówki

Gra w piłkę siatkową jest rozgrywana między dwoma 6-cio osobowymi ze

społami, na boisku o wymiarach 18x9 m, przedzielonym siatką. Wysokość gór

nej krawędzi siatki wynosi 243 cm dla mężczyzn i 224 cm dla kobiet. Celem gry

jest spow odow anie upadku piłki na polu drużyny przeciwnej. Zespół wygrywa

seta, jeśli uzyska 25 punktów (przy różnicy co najmniej 2 punktów), a mecz jeśli

wygra trzy sety. Piąty sel, tzw. tie-break rozgrywany jest do 15 punktów (przy

różnicy, co najmniej 2 punktów).

Gra ma charakter walki pośredniej, bez prawa fizycznego kontaktu z prze

ciwnikiem. Zespół ma prawo do trzykrotnego odbicia piłki (dodatkowo - odbi

cie po bloku), a jeden zawodnik nie może odbić piłki kolejno dwa razy. Zawod

nicy zajmują kolejno wszystkie pozycje na boisku, co wymaga od grających du

żej wszechstronności oraz pełnej koncentracji psychicznej, tym bardziej, że po
szczególne akcje trwają tylko od kilku do kilkunastu sekund.

Czas meczu w piłkę siatkową wynosi od ok. 60 min (w przypadku trzech

setów) do ok. 140 min (pięć setów). Średni czas trwania seta to 27 min. Gra

w piłkę siatkową ma charakter przerywany. Kolejno występują fazy aktywne

i pasywne. Czas faz aktywnych wynosi średnio 9-10 s (min. - 2.2 s, max. - 55 s).

Przerwy między akcjami trwają zazwyczaj 7-10 s. W grze występują również

przerwy przeznaczone na: zmianę zawodnika (ok. 10 s), odpoczynek (2x30 s dla

każdej drużyny w secie), przerwy po 8-ym i 16 punkcie zdobytym przez jedna

z drużyn, zmianę pól po zakończeniu seta (ok. 3 min), wycieranie parkietu (kil
kanaście sekund).

W grze w piłkę siatkową występuje szereg kompleksowych działań tech

niczno-taktycznych, które składają się z wielu jednostkowych czynności tech

nicznych: ataku, zagrywki, bloku, przyjęcia zagrywki, obrony, wystawienia itd,

Duża ilość i różnorodność akcji oraz cykliczność zmian w ustawieniu drużyny

wymaga wysokiej aktywności molorycznej podczas gry. Dlatego też przyjmuje się,

że optymalny model stanu wylrenowanin nowoczesnego siatkarza zależy od

wysokiego poziomu sprawności psychofizycznej, koncentracji uwagi, antycypacji,

wytrzymałości sjx*cjalnej oraz niezawodności działań lechniczno-laktycznych.

W obszar/e dysjx)/.ycji sprawnościowych dominują cechy szybkościowo-siłowe

(szybkość, skoczność,

w y trz y m a ło ś ć

skocznościowa

siła z ry w o w a ) ora/

koordynacyjne (zwinność, orientacja przestrzenna, czucie m ię n io w .

Najlepsze w y n ik i w siatków ce u zysku ją z a w o d n ic y w w ie u

z a w o d n ic z k i w w ie k u 22-26 lat, po

8-12

latach tre n in g u (w ty m

a nc t trc

n in g u specjalistycznego). U trz y m y w a n ie w y so kie g o p o z io m u s p o rto w e g o trwa

zazw yczaj do ok. 30 ro ku życia. Grający w s ia tk ó w k ę z a w o d n ic y charakteryzują

się d u ż ą w ysokością ciała (przeciętnie 195-200 cm - m ę ż c z y ź n i, 180-185 cm - ko

b ie ty), średnią masą ciała (o d p o w ie d n io : 85-90 kg, 70-75 k g )

az w ysokim

w s k a ź n ik ie m sm ukłości (43.0-44.5). W śród z a w o d n ik ó w w y s tę p u je p o d z ia ł na

specjalizacje ze w zg lę d u na działania realizow ane w grze: a ta ku ją cy, blokujący,

w ysta w ia ją cy, w szechstronny, p rzyjm ują cy, libero.

Specjalizacja w grze pociąga za sobą także z ró ż n ic o w a n ie realizow anych

przez z a w o d n ik ó w obciążeń startow ych. N ajlepsi atakujący i b lo k u ją c y w yko

nują w meczu od 40 do 55 w y s k o k ó w . Z a w o d n ic y w y s ta w ia ją c y w y k o n u ją od

100 do 200 w y s ta w ie ń w meczu, rza dko atakują i nie p rz y jm u ją z a g ry w k i. Inni

za w o d n icy, w zależności od p o zio m u um iejętności te ch n iczn ych i sprawności,

specjalizują się w o d biorze z a g ry w k i, w obronie pola, b ą d ź w specyficznym

sposobie atakow ania lu b w y k o n y w a n ia z a g ry w k i.

P rezentow anie w yso kie g o p o z io m u sportow ego w piłce s ia tk o w e j w ym aga

o d p o w ie d n ie g o p o z io m u spraw ności fizycznej. R ó w n ie is to tn ą k w e s tią w no

woczesnej siatków ce jest o d p o w ie d n ia skuteczność p o d s ta w o w y c h działań

technicznych w ystępujących w grze.

Krańcowe obciążenia startowe siatkarzy związane są ze znacznym

w y d a t

kiem energetycznym organizmu, co wpływa na zwiększoną pracę układu

ser-

cowo-naczyniowcgo, oddechowego, mięśniowego i nerwowego. Wysiłek me
czowy przebiega przy niedostatecznym zabezpieczeniu w tlen i zm usza do
kor/.yslywania energetycznych mechanizmów beztlenowych. O ile przerw

między poszczególnymi akcjami nie pozwalają na pełen wypoczynek, to

jednak

w czasie całego meczu powstają warunki dla aktywizacji procesów tlenowwh
zapewniających szybką restytucję. W intensywnych fazach gry dług

tlenowe

• ięga 10 I, stężenie LA 250 mg%, wentylacja płuc 120-130 l/min. Notowana

w różnych formach gier częstość skurczów serca oscyluje w szerokim

zakrer

wartości, cu świadczy o zmiennym charakterze wysiłku i przewadze tlenem’

ł+yth nowydi przemian energetycznych. Obserwacje telemetryczne

wykazał)

źe

bil.irv.ie cnergelycznym gry właściwej przemiany tlenowe stanowiły ok

10%, przemiany mieszane od 40 do 80%,

¡1

przemiany beztlenowe

10 do 60".

( K k b k 2001)

Rozdział

—------------------ — '

—— —

- —

\vv

sit’

dnv ak te rys tyk a siników ki

l a k w y s o k ie para m e try w y s iłk o w e obciążeń startow ych wym agają stosowa

nia podobnych, a n ie kie d y i w yższych, obciążeń treningow ych, które sprzyja

ły b y procesow i funkcjonalnej adaptacji do w y m o g ó w gry.

W spółczesne system y w s p ó łz a w o d n ic tw a w siatkówce przybierają coraz bar

dziej w id o w is k o w e i atrakcyjne fo rm y. O d k ilk u lat, obok tu rn ie jó w na ig rz y

skach o lim p ijs k ic h o ty tu ł m istrza świata, czy ty tu ły m istrzó w poszczególnych

k o n ty n e n tó w , ro z g ryw a n a jest ró w n ie ż Liga Św iatow a, której transmisje tele

w iz y jn e przyciągają m ilio n y w id z ó w .

C oraz w iększą popularność zyskują także ro z g ry w k i sia tkó w ki plażowej.

O d b yw a ją się one na piaszczystym boisku o w ym ia ra ch 16x8 m, gra się d w ó j

ka m i d w a sety (do 21 p k l). Jest to gra wymagająca od z a w o d n ik ó w nieco in

nych p red ysp o zycji - dobrego i wszechstronnego w yszkolenia technicznego,

w yższego p o zio m u siły i w y trz y m a ło ś c i siłowej. Jest p rzykła d e m w ie lkich

m o ż liw o ś c i prom o cyjn ych , ogrom nej dostępności i powszechności g ry w piłkę

siatkow ą. (K ie la k 2001).

W praktyce szkoleniow ej często próbuje się p rz e w id y w a ć zm iany w d yscyp li

nie sportow ej. Najczęściej d okonuje się tego na podstaw ie uzyskanych danych

z przeszłości, analizując elem enty w a lk i sportow ej, które p rzyno siły sukcesy ze

społom na różnego rodzaju im prezach rangi św iatow ej (Igrzyska O lim pijskie,

M istrzo stw a Świata, M istrzo stw a E uropy, Liga Św iatow a).

igrzyska o lim p ijs k ie stanow ią w a ż n y m om ent w ro zw o ju każdej d yscyp lin y

sp u rlu , poniew aż uzyskane podczas nich w y n ik i są podsum ow aniem w ie lo le t

niego szkolenia. A naliza najlepszych z a w o d n ik ó w i zespołów dostarcza ró w

ni»'/ in fo rm a cji na lem at niezbędnych zm ian, jakie do procesu szkolenia należy

w p ro w a d z ić w najbliższych latach, aby u trzym a ć się w trendzie zm ian postę-

puw ych. W p rz y p a d k u p iłk i siatkow ej analizie poddaje się zm ia n y podstaw o

w ych

parametrów

mających w p ły w na w y n ik sp o rto w y, takich jak cechy so

m atyczne z a w o d n ik ó w , skuteczność gry, a także ocenie podlega czas g ry i inne

w a /n e i )< m n ily ,

te n d e n c je w w ie k u i w yso ko ść d a ła s ia tka rzy na Igrzyskach O lim p ijs k ic h

Jak Wiemy / lile r a tm y w iek u zyskiw a n ia najlepszych re zu lta tó w w każdej

d y s c y p lin ie { p o rtu )»" t b ardzo w a żn y W w y n ik u badan okazało sit,, żc zespół)

w kie najlepsze re z u lta ty oM.|ga)ą średnio o dw a lata wcześniej n iż m ężczyźni

(ta ił 2-1, ) Jednocześnie m a / m zauważyć, ze ostatnie igrzyska charakteryzo

w a ły

tę iyrn , >z b ra li w n ith u d /ia l najstarsi za w o d n icy w h is to rii igrzysk. O b

serw ujem y, więc tu ła j zja w isko przesuw ania się w górę w ie k u uzyskiw ania

n a jłe jw /y c h s r / u lo t ó w Przyczynę tego m ożna u p a tryw a ć w znacznym postę

Tabela 2.1

Wysokość ciała i wiek siatkarzy na Igrzyskach Olimpijskich w Londynie w 2012 roku.

Igrzyska O lim p ijsk ie 2012 Londyn - M ężczyźni

M ie js c e

Z esp ół

W y s o k o ś ć ciała

W iek

1 śred n ia -12

średnia bez

libero

zespołu

średnia -12

z libero

średnia bez

libero

zespołu

W iek libero

z libero

Min

M ax

Libero

Min

M ax

R U S

200,5

201,6

193

218

188

27.5

i B R A

197.4

198.6

190

212

184

30.75

30.18

3 7

| IT A

196,0

197

185

204

183

31.1

31.4

! B U L

199.6

201

191

20S

185

25.6

25.1

i A R G

194.7

195.7

188

205

184

26.5

26.1

| G E R

198,0

199.7

192

211

182

27.4

27.8

| P O L

199,0

200

189

211

188

27.4

1 U S A |

198.7

199.5

190

206

190

30.4

r -------;-------- 7J-------------

ś r e d n ia 1-4

198.37

199.55

189.75 | 210.5

185

28.2

28.67

3 7

30.25

śre d n ia 5-8

197.6

198.72

189.75

208.25

186

28.2

27.9

34.25

31.25

M in 1-8

1 9 4.7

195.7

185

204

182

25.3

25.1

M a x 1-8

200.5

201.6

193

218

190

31.1

31.4.

Chanlkfctys ty ku sUitkdwki

pic medycyny. Obecna siatkówka jest mniej obciążająca dla organizm ów za

w o d n ikó w przy n ie w ą tp liw ie większej ilości ważnych startów

Wysokość ciała, która w o p in ii w ic iu fachowców jest decydująca o w yn iku

sportow ym w przypadku mężczyzn spraw dziła się tylko trzykrotnie. Ostatnie

lata pokazały wręcz, że w y n ik sportow y w siatkówce może osiągnąć także ze

spół o gorszych parametrach somatycznych, które często można skompenso

wać znakom itym przygotow aniem atletycznym , szybkością i umiejętnością

przew idyw ania sytuacji w grze (lab. 2.1, ), Wydaję się, żc w w yp a d ku siatkarzy

krzyw a dotycząca wysokości niew iele się zm ieni ale będzie m iała pow olną ten

dencję wzrostową.

Skuteczność gry siatkarzy i siatkarek na Igrzyskach O lim p ijs k ic h .

Na ostatnich Igrzyskach O lim pijskich dokonano oceny skuteczności ele

mentów technicznych występujących w siatkówce. Dane te dostępne są w k ilk u

wersjach i mogą służyć do różnych analiz. N iektóre wartości podaję się w pro

centach inne w ilości p u n któ w na set.

Analiza skuteczności poszczególnych elem entów daje bardzo dużo danych,

które poddane w eryfikacji mogą posłużyć, jako m ateriał do bieżącej analizy gry

i wyznaczania tendencji w szkoleniu na najbliższe lala (tab.

Analiza skuteczności poszczególnych elem entów gry (otrzym ane wartości)

m o /c służyć, jako wyjściowa przy konstruow aniu prog ra m ó w i planów tre n in

gowych dla siatkarek i siatkarzy biorących u d zia ł w różnego rodzaju ro zgryw -

ł ,;ch np. w rozgryw kach ligow ych. M ożna je rów nież traktować, jako m ateriał

do po z u liw a ń now ych dróg w procesie racjonalizacji treningu spoitow ego,

«D uby takich, jak próba zbliżenia skuteczności ataku czy za g ryw ki kobiet do

p*o/jomu osiąganego przez mężczyzn.

Przyjmując powyższe kryteria oceny skuteczności, zestawiono skuteczności

. „ „ I ,

zespołów żeńskich i męskich na Igrzyskach O lim p ijskich

A l i h

?i) i

Pekinie i Londynie (tab. 2.2).

Ai .

/.t

danych wskazuje, że na ostatnich igrzyskach zespoły żeńskie zdc-

.yd.oY^tiM p o p ra w iły swoją sluteczność w obronie. Natom iast m ężczyźni le-

w y p a d li V. zagiywM - W ydaję się, że czołowe zespoły w swoich p rzygo lo -

i ,

t o w d y I omplrk*» ? zw iązany głów nie z sekwencją działań; za-

j j,.y , | , , l(

lo n tia b d Zaprezentowane dane mogą posłużyć, jako

p: j nu

oa rożnych poziom ach >;tv w siatków kę, a także mogą być

zi-mm tendencji w s / M e n lt i slalkatek i siatkarzy.

n , o i j.» /\ /.■!•,/*-nto, /* * lc im n ly już w yko n yw a n e po/ostaną

* łv w ^ r n y m r „ j , mt* r u t . / y *kn|>H uwagę na podniesieniu skuteczności

i ,"i .

t \

t \ l 11 ti >\A ■ '".l;

> ' • V

V -• *

Tabela

2.2

h zc<vofow żeńskich i męskich na Igrzyskach Olimpijskich: A ten y 2 0 0 4

Pekin 2 0 0 8 i Londyn 2012

' I «T*

M r v e

~tj I O

r i c *

Zespól

Zagrywka

Przyjęcie

zagrywki%

A ta k %

Blok

Obrona

■

kor: ety

C H IN Y

.42

-0,31

77,33

7,53

46,91

-7,45

2,45

-0,32

6,19

2,59

Męr.czvzni

BRAZYLIA

1,73

63,8

54,36

2.77

4,60

I Ateny

;

Kobtcty

ROSJA

0.S8

-0,86

62,72

70,40

45,22

-2,25

2,81

0,52

5,50

1,24

Mężczyźni

W ŁO CH Y

1,74

52,32

47,74

2,29

4,26

.> Ateny

Kobiety

KUBA

7,27

0,0

54,60

-3,04

43,47

-4,78

2,57

-0,3

5,37

1,44

Mężczyźni

ROSJA

1,17

57,64

48,25

2,87

3,93

i *

1 Pekin

Kobiety

BRAZYLIA

1,53

0,32

57,03

-4,84

47,29

-2,41

0,85

14,92

6,25

Mężczyźni

USA

1,21

61,87

3,15

8,67

2 Pekin

Kobiety

USA

1,5

0,32

47,22

17,61

42,84

-4,06

2,73

-048

11,09

1,3

1 10

Mężczyźni

BRAZYLIA

1,18

64,83

46,9

3,21

9.79

{

u j

3 Pekin

Kobiety

C H IN Y

1,53

0,17

58,67

-7,77

43,23

-5,47

2,97

12,2

3,29

12 j

Mężczyźni

ROSJA

1,36

66,44

48,7

2,97

8.91

1 Londyn

Kobiety

Mężczyźni

Brazylia

ROSJA

0,50

1.55

-1,05

77,14

54.64

22,50

25,89

35 2

-9,31

1,75

3.07

-1,32

15,75

8.86

6,89

2 Londyn

Kobiety

USA

0,50

-0,84

70,27

-1,69

28,21

-3,73

2,25

0,05

9,25

1 3 6

i 16

Mężczyźni

BRAZYLIA

1.34

71.96

31.94

2.20

7,89

3 Londyn

Kobiety

Japonia

1,0

-0,76

70,97

3,98

30,58

5,47

0,00

-2,13

18,00

9,70

Mężczyźni

W ŁO C H Y

1.76

66.99

25.11

2.13

8,30

Kobiety

2,25

-0,40

62,90

4,98

45,2

-4,91

2,61

-0,03

5,67

1,41

SRF.DNIA 1.0 .2 0 0 4

Mężczyźni

1,55

57,92

50,11

2,64

4,26

Kobiety

1,52

0,27

54,3

-10,0

44,45

-3,98

3,23

0 12

12,73

3 61

ŚREDNIA /.0.200S

Mężczyźni

1,25

64,3

48,43

3,11

9,12

--------- j.

v—

Kobietif

1,33

-0,15

72,79

28,22

9 59

14,33

5,98

| :

SKŁIJNIA i.U.ZIHZ

\ M irczy Ani

1.48

64.53

30.75

2.46

8,35

Charakter}

'*0

'ka siatka

k i

U siatkarzy ciągle należy poszukiw ać m etod podniesienia na w yższy po

ziom skuteczności obrony, bloku, i za g ryw ki. Dla w ic iu jednak zespołów spoza

pierwszej tró jki problem em pozostanie osiągnięcie podobnych w s k a ź n ik ó w

w bloku i obronie.

Czas gry w p iłk ę s ia tko w ą na p rz y k ła d z ie Ig rz y s k O lim p ijs k ic h

W arto rozw ażyć jeszcze problem dotyczący czasu gry. Jak w ia d o m o o fi

cjalne przepisy I;IV B nie określają ram czasowych setów, m eczów siatkarskich,

co jest powodem dużych różnic w ich trw a n iu . Przepisy m ó w ią o w arunkach,

w których set, mecz dobiega końca. Są dw a głów ne założenia określające, kie d y

sędzia zakończy spotkanie. P ierw szym z nich jest uzyskanie o d p o w ie d n ie j ilo

ści p unktów , progiem w setach 1-4 jest suma 25, natom iast w 5 secie jest to 15.

D rugim w a ru nkie m jest uzyskanie d w u p u n kto w e j przew agi w w y n ik u koń

cowym, co sprawia, że spotkania siatkarskie m ogą znacznie w y d łu ż a ć swój

czas trw ania kończąc się, np. w y n ik ie m 34:32. Spraw ia to, że sia tkó w ka jest

sportem nie tylko bardzo w id o w is k o w y m , ale ró w n ie ż n ie p rz e w id y w a ln y m

i bardzo emocjonującym, zwłaszcza w końców kach setów granych na prze

wagi. W takich sytuacjach w ida ć charakter d ru ż y n y , jej p rzyg o to w a n ie psy

chiczne, opanowanie, odporność na stres, k tó ry niesie każde odbicie p iłk i. Cale

spotkanie w y g ry w a zespół, k tó ry na sw ym koncie posiada trz y kom pletne set,

zakończone m in im u m d w u p u n kto w ą przewagą. Stwarza to trz y różne m oż

liw e w y n ik i meczów 3:0, 3:1, 3:2 (gdzie p ią ty set ro z g ry w a n y jest do 15

/ zachowaniem odpow iedniej przew agi punktow ej).

V; hibeli 2.3 zaw arto inform acje dotyczące średniego czasu trw a n ia po

/ '

golnych spotkań, m aksym alnej

m inim alnej długości gry.

; ¡<TWszym w e rs ie p r z e d s t a w i o n o z e s t a w i o n e d a n e m e c z y t r z y s e t o w y c h .

trw a n ia takich s p o tk a ń w y n o s i ł

84,00

m in u ty .

• </nn jjr/e d '.U iw io n o dane meczów trw ających cztery sety. Ś rednio takie

* ')/}-;yw aiH ’ było przez 105,00 m in u t. Z kolei mecze 5 setowe trw a ły

■

* , i to najdłuższy

/as w obserw ow anym okresie.

t abela

2.3

I’ 1

'" b p ,

h i: if,ńw

\’M/

lid

fy n iM iłc /j O/im/M/sCe/i

'*4 ' •

lilii ilu I iifU

ll/ltU

(min)

1 M

M t

V, i

I ‘-i ii a*.,

Ii U'. (

Si ■ limu

#M <M1

1 ,MI

1 Ml.Sfl

i i

Itf/

‘M OU

t 1 ,00

<71 no

t <) 7 00

)

100,00

0)1 1 <

122.(i7

Q(i w |

| 14 Ot)

He (ri

i W (Ml

1 0' 1

)(l

_ J ^ d z i a i 2

Zm iany badanych parametrów w porównaniu do Igrzysk O lim p ijs k ic h

z poprzednich lat

Określenie nowych trendów szkoleniowych jest możliwe tylko na podsta

wie porównania występów zespołów czołówki światowej na przestrzeni około

Ił In I

M ie j s c e

Zespoły uczestniczące w Igrzyskach O

lim

pijskich

od Atlanty 1996 do Londynu 2012.

Tabela

2.4

A t la n ta

1 9 %

Holandia

Wiochy

Jugosławia

Rosją

Brazylią

Kuba

Bulgaria

Argentyna

USA

Polska

Korea

Tunezja

S ydn ey

2000

Jugosławia

Rosi:

Włochy

Argcnlv na

Holandia

Brazylia

Kuba

Australia

Korea

Hiszpania

iłE £ !_

USA

Ateny

2004

Brazylila

Włochy

Rosj:

USA

Polska

Argentyna

Serbia i Czarnogóra

Grccj

Francja

Holandia

Ttinezj

Australia

Pekin

2008

USA

Brazylia

Rosja

Włochy

Btdgariia

Chiny

Polska

Serbia

Niemcy

Wenezuela

J & P L

Japonia

L o n d y n

2012

Rosja

Brazylia

Włochy

Bułgaria

Argentyna

Niemcy

Polska

USA

Australia

Serbia

Wielka Brytania

Tunezja

R ™ - W

i n

' nyC'’ ‘Umie’ach olfa" P ii* ic h udział wzięh

... Wiochy, Brazylia , USA. Zauważono, że niezmiennie od Allank

w p e r usze czwórce dominują drużyny Rosji i Wioch (lab. 2.4). Te zespoły oc

- K U lal utrzymywały najwyższy poziom wyszkolenia zawodników i wyzna

• zały tendencje szkolenia. Po Igrzyskach w Alenach na konferencji w Tokic
z,marne „legły przepisy dość istotnie, ponieważ zmieniono system punktowa

' "

*kep

k° nCZy Się P i a n i e m punktu. Gra nabrała dynamiki, stale

z • u..T‘ y|rue|',zn, a przede wszystkim stała się nowym wyzwaniem

s z k o l e

druT n > id >

Najlepiej przygotowanymi

. »»1*1 ziiiian.il I przepisów okazały się drużyny europejskie. W Sydney

p .M w

/ . - | ,

zwor.e znalazły się aż trzy zespoły ze starego kontynentu. W Ale-

■ « ■

i-i'*

l Vf r,° '

Pf)slVP w itrze zespołu brazylijskiego (pierwsze

. ■ >ry

t,tl.t/| p*jy tia czwitrlym miejscu. Pozostałe

d w i e

drużyny

riłh l

Vm .

w|lK.hyt Pl,k|n uka/a, przoWagę szkolcnia

t ■

zdnnimow.ily one śt |r

,^ r/.olówkę i nale/.y

u w a ż a ć ż c

, w w> '" '* - 'O i r n . n l i zmian najnowszej siatkówki.

C h a raktcn styka siatków ki

Analizując w iek uczestników igrzysk olim pijskich zauważono, że zatrzy

mał się on na poziom ie 27 lat z tendencją do w zrostu (porów nując A teny 27,6

lat i Pekin 27,1, L o n d yn 27,5).

Porów nując złotych m edalistów z Aten (195cm) z Pekinu (198,8cm) z Lon

dynu (200,5 cm) tendencja dotycząca wysokość ciała zauważona przez Grzą-

dziela (1984) dotycząca zbliżania się m istrzów olim pijskich do

200

cm sprawdza

się. (tab. 2.5).

Tabela 2.5

Średnie wartości wieku, wysokości i masy ciała oraz zasięgu w ataku i bloku

uczestników kolejnych Igrzysk Olimpijskich (siatkarze)

Igrzyska

Otimniiskic

Zespól

W ick

W ysokość ciata

(cm)

Masa ciała

(kfi)

Zasięg

w ataku

Zasięg

w bloku

A tlan ta

1996

Mistrz - H olandia

2 7,8

2 0 1 ,6

9 3,0

344,8

325,7

Medaliści

2 5,9

198,7

9 0,8

344,5

319,3

O gółem 1-12

2SA

197,1

89,0

XX S

3 4 U

345 4

321.6

323.6

Ssdncy

20««

Mistrz

J u g o sła w ia

Medaliści

O gółem 1-12

26,1

27.4

26.5

190, 5

198,3

196,8

oę fi

9 0,8

89,0

87 73 H

346.9

344.9

335,7

327,2

327.0

319.0

Ateny

2004

Mistrz

B razy lia

Medaliści

Ogółcin 1-12

2 9 ,0

2 8 .7

27.7

198,3

197,7

89,4

90,8

345,9

344,8

327.2

325.3

Pekin

Mistrz - USA

2 9.2

198,8

95,8

348,8

3 2 7 ,4 2

2008

Medaliści

2 8,7

198,3

90,8

342,7

325,7

O gółem 1-12

27,1

197,1

88,61

342,3

325,3

l.o n d s n

Mistrz-

Rosja

27.5

200,5

9 6

345

330

2012

Medaliści

2 9 .7

197,9

91.1

343

324.3

O gółem 1-12

27.5

197.47

89.75

341.57

3 2 3 ,1 9

Średnia .ej cechy wszystkich uczestników igrzysk o lim p .p k .c h utrzym uje

, od Aten na poziom ie ok. 197 cm. Masa ciata za w odników

;.|u olim pijskiego

Sydney ma tendencje wzrostow ą. W I ek.me

. , kg, . I , .„d y n ie

96.0 k g

co związane jest z. zwiększaniem s,ę w p o t a f a oate

../V A naliza lej cechy wśród wszystkich uczestników igrzysk o lim p .p k

.» „ . t o jej pudel w porów naniu do poprzednich im prez sportow ych^

p ,.,.w n „ | ........ .

a ta k u

i w bloku pom iędzy I ondynem. a A nami z .

„ , , „ c „| wartości w alaku o 0,2 cm. natomiast w bloku zawodnicy

- „ . w e ,

ś n i l i

zasięg

w ynosił J23.19cm (lab. 2.5).

. j . . ( l a w o w y . * param elrńw branych pod uwagę c w ła ,/./a p»d

n a t . a u .............

w y s o k o . ..........d , 1 z y s l o ^

» .

. . . . .

ów. iiawrt

takie

zdi.l« 0 0 ^

szybkość, zwinność, czy siła eksplozywna nóg. Wynika lo z przeświadczenia, j£

w szystkie te elementy można kształtować i doskonalić, natomiast na wysokość

ciała nic m a się wpływu.

Metod

formy, zasady nauczania i doskonalenia elementów technicznych.

M eto d y , form y, zasad y nau czan ia

i d o sk o n alen ia elem en tó w techn iczn ych

oraz taktyki w piłce siatkow ej

Proces nauczania jest postępowaniem złożonym i wymaga stosowania od

powiednich procedur, w których skład wchodzą metody, formy, zasady

i środki nauczania.

Należy pamiętać, że powstało wiele klasyfikacji metod, które są stosowane
w wychowaniu fizycznym. Mając na uwadze nauczanie i doskonalenie elemen

tów technicznych w siatkówce należy pamiętać szczególnie o metodach stoso

wanych w tym właśnie zakresie.
Główny podział metod obejmuje nauczanie i doskonalenie elementów tech

nicznych oraz realizację zadań ruchowych.

W nauczaniu i doskonaleniu umiejętności wyróżniamy metody:

•

syntetyczną

•

analityczną

•

k o m p le k s o w ą

Analityczna polega na dzieleniu danego elementu na proste czynniki i na

uczanie go oddzielnie, a następnie łączenie w całość. Stosowana jest przede

wszystkim w nauczaniu elementów trudnych, złożonych, (np. ataku)

Metoda syntetyczna to podstawowa metoda stosowana w nauczaniu pro-

ly d i . |< mt-nlów technicznych, która polega na nauczaniu elementu w całości

fią ■ |-ustawy siatkarskiej).

.m ipk-Kowa

inaczej kombinowana pozwala na łączenie obu metod

- m

Jt,,i.)., ¡rdnej / nich. (np. w nauczaniu zagrywki tenisowej).

s ..

di/.« |i zadań nu hnwych natomiast stosujemy metody: ścisłe, usamo-

i *.y i

* Należy zaznaczyć jednak, że najbardziej znany podział

,, di,

ń rm liowy« h oprac ował Strzyżewski (1906), obejmujący

•,

, ,

. ,, i. ..i ■

0 /i<|i

grupach metody odtwórcze, usamodzielniające

—

_____---------------------------------------------

Rozdziały

W czasie zajęć nauczyciel stosuje metody dotyczące sposobów realizacji

założonych celów w zakresie umiejętności, motoryczności, wiadomości czy
wreszcie kształtowania postaw swoich podopiecznych.

Natomiast odpowiedni sposób doboru uczniów do grup ćwiczebnych, ich

współpracę, asekurację czy rywalizację oraz organizację miejsca i czasu ćwiczeń

definiuje określona forma ćwiczeń lub lekcji. Podstawowe znaczenie ma rów

nież stosowanie takiej formy zajęć, która gwarantuje optymalne bezpieczeń
stwo ćwiczących.

Do form organizacyjnych zajęć zaliczamy: frontalną, indywidualną, pracy

w zespołach, obwodu ćwiczebnego, małych obwodów ćwiczebnych oraz toru

przeszkód.

W nauczaniu i doskonaleniu elementów technicznych oraz taktycznych

wyróżniamy następujące formy:

•

zabawową,

•

ścisłą,

•

fragmentów gry

•

8*7

- forma zabawowa- ma na celu urozmaicić nauczanie nowego elementu

Stosowana jest przede wszystkim podczas nauczania prostych elemen

tów technicznych oraz w celu rozluźnienia w czasie ciężkich treningów

taktycznych lub podczas rozgrzewki (w siatkówce może być zastosowana

do nauczania np. poruszania się po boisku czy postaw siatkarskich).

- forma ścisła- umożliwia nauczanie, ugruntowanie i doskonalenie danego

f wic zema, nauczanie i doskonalenie techniki oraz taktyki. Stosowana jest

raczej do nauczania elementów trudnych (np. nauczanie zagrywki teniso

wej lub ataku).

forma fragmentów gry polega na wprowadzeniu przeciwnika do ćwi-

ń, co stwarza sytuację podobną jak podczas gry, pozwala na dosko

nalenie elementów technicznych i taktyki gry w ofensywie i defensywie.

■ formę gc r natomiast dzielimy na grę: u proszczona, szkolna i właściwą.

i-ja

opro* zr/ona- polega na stosowaniu jak najmniejszej ilości

zasad

! pf/ępisów , daje możliwości zmiany np. wielkości boiska czy ilości za

v, wJmhów, ni*- m.i znaczenia poprawna technika. Takie zmiany pozwą-

j przeprowadzania dlii/szych akcji i dają znacznie więcej radości

f «.» /. U Oj

.■

! y

g|,i( /om.

}

f .‘ /h o łra po),

ejyekwowaniu wyuczonych elementów tcchnicz-

r.)<li i

. M v</oyrh Prowadzący może przerwać grę zwracając uwag*.

-'i

¡ - i ; « , ,

t ę d y

IV j<-j g r /r. możemy np. dodatkowo punktować

M etody,

formy,

z osady nauczania i doskonalenia elementów technicznych

...

teczną zag ryw kę za 2 p u n k ty lu b skuteczny atak. Ponadto w p rzyp a d ku

braku przyjęcia z a g ry w k i zespól może stracić

p u n k ty ltp .

_ gra w łaściw a- stosuje ju ż w szystkie przepisy i zasady gry, tym sam ym

doskonali poszczególne elem enty techniki i ta k ty k i gry.

W procesie d yd a ktyczn ym w y ró ż n ia m y następujące zasady nauczania: za

sada św iadom ości i aktyw ności, poglądow ości, systematyczności, trw a ło ś ć ,

n rz y s te p n o ś c i i

in d y w id u a liz a c ji zajęć.

ż Zasada św iadom ości i aktyw ności dąży do tego, aby uczeń znał cel swojej

pracy, ro z u m ia ł zadania i b ra ł a k ty w n y u d z ia ł w ich realizacji.

Zasada poglądow ości realizow ana jest poprzez d o k ła d n y opis i pokaz za

W 'zasadzie systematyczności zadania dobieram y tak, aby o d p o w ia d a ły

a ktu a ln ym um iejętnościom technicznym i spraw ności ruchow ej cwiczą-

Zasada trw ałości polega na cią g łym p o w ta rza n iu ruchu, w celu prze

kształcenia go w n a w yk ruchow y.

Zasada

p rz y s ty p n o ś c i i

in d y w id u a liz a c ji zajęć polega na dostosowaniu

ćwiczeń, zadań do poziom u um iejętności ćw iczących i pełnej in y w i u

O gólnie można przyjąć, że zasady nauczania pomagają w kształtow aniu

nauczaniu i doskonaleniu um iejętności. Ś rodki nauczania . doskonalenia to

przede w szystkim ćwiczenia wspomagające nauczanie ■ ćwiczenia techniczne.

’owa klasyfikacja elementów techniki g ry w piłkę siatkowi/

4. N o w a k la s y f ik a c ja e le m e n tó w te c h n ik i g ry

w p iłk ę s ia tk o w ą

Na przestrzeni lat zauważa się zm iany jakościowe i ilościowe w w y k o n y

waniu poszczególnych elementów technicznych. Nieuchronna ewolucja tech

n iki ściśle powiązana jest z w prow adzanym i zmianami w przepisach gry, roz

wojem ta ktyki in d yw id u a ln e j i zespołowej, poszukiw aniam i naukowo - ba

dawczym i w zakresie pracy treningowej, jak rów nież w obrębie psychologii,

odnow y biologicznej, dietetyki, a także z doświadczeniami zarówno trenerów

jak i zaw odników .

Począwszy od 1998 dokonano znacznych zm ian w przepisach gry m.in.:

•

każda akcja kończy się zdobyciem punktu,

•

do w ygrania seta wymagane jest zdobycie 25 punktów , a w przypadku

g ry do pięciu setów ostatni set („lie break") rozgryw any jest do 15 pkt.,

•

w prow adzono do zespołu zaw odnika na pozycji „lib e ro " występującego

tylko w lin ii obrony.

•

dopuszczono m ożliwość dotknięcia siatki poniżej górnej jej kraw ędzi

i odbicie p iłk i każdą częścią ciała.

W następstwie w prow adzonych zm ian skróceniu uległ ogólny czas gry

o ok. 30%), zmniejszyła się ilość elementów technicznych w grze (o 30%),

zwiększyła się skuteczność działań defensywnych (W ażny i Kow alczyk 1999)

/ e działania p rzysłu żyły się rów nież pożądanym tendencjom, aby osiągnąć

równowagę pom iędzy atakiem, a obroną.

I'-fh n ik a gry w siatków kę ma niewiele wspólnego z codziennym i działaniam i

rri< 'o ry c /n y m i, zawiera ona, bow iem w sobie rozmaite elementy odbić, ude-

i tór<- nadają piłce różną prędkość i kierunek. Zaw odnicy zmuszeni są od

ką/u piłkę zarów no w pozycjach stałych jak i o zachwianej równow adze, W y-

o* , i

n . m ow let hm c/nych jest dodatkow o utrudnione poprzez koniecz-

t n 't a

y<i

- ont.il lu / piłką (Papagcorgiou 1998).

M. w pi iw y/* /i na u w«w

/e wydaje się celowe kształcenie zaw odników

v, • /.

- o

-i i ,■,

, j t / ‘/najm niej w pierwszych etapach edukacji, gdyż wyszko-

k i . t.d , . } o «i..ii f/,j i ł,<nowi pod-.lawę do późniejszego kształcenia Specjali-

Ml ■ / i

a y<

KOMPLEKS 1

Elementami z kompleksu pierwszego

głównie zdobywa się punkty

przyjęcie zagrywki, wystawienie piłki, atakj

samoasekuracja i asekuracja ataku

KOMPLEKS 2

Elementami

k o m p lek su d ru g ieg o

wygrywa się sety, m ecze

zagrywka, blok, obrona i atak w kontrataku

\ A

l v , « .

Mmw

klasy fikacja elementów techniki g ry w pitkę siatkową

W kom pleksie

Zagryw kę, Blok, Obronę, W ystawienie

A tak po obronie i jego asekurację

Biorąc pod uwagę powyższe ujecie działań technicznych i zauważając pewne

rozbieżności w poszczególnych kompleksach u kobiet i mężczyzn, a także

w innych opracowaniach na len temat, można zaproponować ujednolicenie ele

m entów technicznych występujących w obu systemach tak, aby byty tożsame,

a przez to jasne i bardziej zrozum iałe (ryc. 4.1).

Chcąc przedstaw ić przejrzyście klasyfikaq'ę techniki zaproponowano następu

jący podział:

Ryc. 4.1

Podział techniki g ry

W kom pleksie

w yró żn ia m y przyjęcie zagryw ki, wystawienie, atak i jego ase

kurację (ryc. 4.2).

K omple ks 1

Vrryjęcie

■

/ ;t yryv,'V

Wy s ł awi e ni e

piłki

Atak

Samoasekuracja

Asekuracja ataku

R yc

1-2

Podział kompleksu 1 w technice g ry zo piłce siatkozccj

W d;dt./ym podziale w /ię lo pod uwagę najistotniejsze elementy gry w piłkę

t .-d v» i Ca uwagę

z a s ł u g u j e

fakt, że w prow adzono po raz pierw szy do pol-

r V >f ą rudnej .Matury nazwę zagryw ki; brazylijska - fłoal. W ydaje się to dobrym

, t;i ..p, g

(t y<

t).

N ow a kla syfika cjo elem entów tech n iki g iy

p iłk ę siatkow ą

A n a lizu ją c atak nie w p ro w a d z o n o tutaj now ych elem entów. Jedynie u z u p e ł

niono o atak po w y s ta w ie n iu super i quick (ryc.

Ryc. 4.5

Klasyfikacja ataku za siałkózuce (kompleks 1)

W p o d zia le asekuracji w skazano je d y n ie na z a w o d n ik ó w , k tó rz y bezpośrednio

o d p o w ia d a ją za asekurację atakującego (ryc. 4.6).

System 1

i jeden asekuruje

atakującego, pozostali

ustawieni w obronie)

System 2

(dwóch asekuruje

atakującego, pozostali

ustawieni w obronie)

System 3

(trzech asekuruje

atakującego, pozostali

ustawieni w obronie)

Ryc, 4

Klasyfikacja asekuracji ataku

zo siałkózuce

(kompleks 1)

V k o m p le k s ie

w y ró ż n ia m y czte ry podane niżej elem enty. Trzeba w skazać na

v .v .v r fć K r o k o m p le k s u w kontekście obecnej s ia tk ó w k i. D e cyd u je on, bo-

/i<.fn

<rn

s u k n i e w m*( ie i m eczu. Inaczej m ó w ią c ko m p le kse m 1 z d o b y w a m y

p u n k ty ,

k o m p le k s ie

/d o b y w a m y p u n k ty , któ re d e cyd u ją o z w y c ię s tw ie

(rv c

4 7)

r- - :

. —

Kompleks 2

R yc. 4.7

Podział kompleksu 2 w technice gry w piłce siatkowej

w tej system atyce warto zwrócić uwagę na wykonywanie zagrywki

z jo

nogi preferow ane głównie przez kobiety. Niewykluczone, że w

najbliż

przyszłości i mężczyźni będę też ją w ten sposób wykonywać (ryc. 4.8).

Sposobom dolnym

----- >

Zagrywka

L _

-------------------------- 1--------------------------

------------------ 1-----------------\

Sposobem tenisowym

—

■

-------------

W wyskoku

d o l n a p r / / x l e m , d o ln a b o k ie m

g ó r n a p r z o d e m , g ó r n a b o k ie m

». Mv i w . ł • z y b u ją i .1 (float), le n is o w a

rotacją

/ rtgi y

w y s k o k u

z o d b ic ia o b u n ó ż lub

jednej nogi

Hyc.

i.H

Phr.yftkiHjii zagrywki w siatkówce (kompleks 2)

W { W . u w y ró żn iam y

Maików

« v

wiele opisów dotyczących jego stoso"*1111,

c/yt/mn bloku , o j * j e , sypiemy jego %loM>wama w zależności od koml’”^

peflf/iłi jednak

olm iu podM awowego pr/yjglo poni/szy podział (i>1

N ow a k la s y fik a c ja e lem entów te c h n ik i g iy w p iłk ę sia tkow ą

Ryc. 4.9

Klasyfikacja bloku z u siatkózucc (kompleks 2 )

W podziale obrony uwzględniono po raz pierwszy grę libero, gdyż jego zna

czenie jest coraz ważniejsze we współczesnej siatkówce (ryc. 4.10).

O b r o n a w p o lu

- -----*

—

P r z e z L ib ero

---------------

-- - - - -

--------------------------------------

Pozostali z a w o d n i c y

------------------------------------------------- z

o b u

r.\r:/

i j<'(łnt>rncz s p o s o b o m d o ln y m

1 u

y u i n o r ą c / .

s p o s o b o m g ó r n y m

1 ił

> <

y l u . u y j n f , !><•/ b i o t u,

blokiem

1 ’

*. ) z, u- ri o . Mf j, w

p a d /!'* ,

rzucie

| » . i -

j H j, * >■ J b l f H

p l l t

I«.»-!.

-.fiu

vi w y /n .ii z o n y punki, pod.ini • d o ataku

pierw szej piłki

Ryc. 110

k i i r s / f i l tu ja o l n o t i y w p o / u to s i i t f k ń n r r ( k o m p l e k s 2)

■

—

Technika gry obejmuje czynności r u c h o w e z piłką i b e z piłki

które

pują podczas prowadzenia walki sportowej.

W>'%-

Opanowanie czynności ruchow ych zw iązan y ch z tech niką

g ry

p ow in n n , . .

najbardziej zautom atyzowane, co pozw ala na w iększą

koncentracie

uwa

1,1

wyborze najkorzystniejszego rozwiązania taktyczn ego.

g ' prz!'

Technika g>y w p iłkę siatkowe)

5. T e c h n ik a g ry w piłkę sia tk o w ą

5.1. Postawy siatkarskie i sposoby przemieszczania

się po b ois ku

Zdecydowana większość działań w piłce siatkowej charakteryzuje się acy

kliczną strukturą ruchową. Oznacza to, iż w występujących ruchach można

um ownie w yróżnić fazę: przygotowawcza, główną i końcową

W fazie przygotowawczej siatkarz przyjmuje najdogodniejszą postawę

w celu dojścia do miejsca, w którym następuje kontakt z piłką lub do szybkiego

startu do p iłk i sytuacyjnej.

Analiza g ry wykazuje, że zawodnicy przed przystąpieniem do działań

przyjm ują postawę wysoką lub niską.

Postawa wysoka

Charakterystyczne dla tej postawy jest wykroczne i równoległe ustawienie

stóp na szerokości bioder, niewielkie ugięcie w stawach kolanowych oraz odpo

wiednie ułożenie ramion w zależności od występujących zadań. len typ po

stawy występuje w fazie przygotowawczej przed wykonaniem: zastawiania,

wejścia czwartego do ataku, przed wykonaniem zagrywki.

Postawa niska

Charakterystyczne dla lej postawy jest wykroczne ustawienie stóp na szero-

ość barków, a w niektórych sytuacjach jeszcze szerzej. Noga zakroczna m

kontakt / podłożem tylko przez śródstopie i palce. Nogi są wyraźnie ugięte we

wszystkich stawach, tułów pochylony do przodu, w zrok skierowany przed

M .b.r, a

ram ion a

przygotowane do odbicia piłki. Zaw odnik w te, pozycji

p ra m y na noga. I. obserwuje przeciwnika i piłkę w celu przyjęcia postawy do

W tu-tf (trcypoinwum zrf w lę h w ir t <■synm.ict m clum rch w siatków ce r,m ina n ym in ie:

,*,„0

»,

pmtaws pot ustanie U

w kle,m ,ku ,ntefs< a kontaktu z pitką zakończone

U ,

L n m u L y H'

główne, nu\l{pulc pailanic pitki spow hcin górnym.

fazie t o mo we j :a»n,huk u, a, a

łn pozy, ¡i

\H<

f/"

PRZEMIESZCZANIE SIĘ

I POSTAWY SIATKARSKIE

W siatkówce wygrywa się głową,

a tylko gra się nogami i rękami.

W p osta w ach sto p y w zglę d em siebie p o w in n y b yć ustaw ione

równolegle.

Ramiona b lisko tu ło w ia , zgięte w stawach łokciow ych.

W zrok s k ie ro w a n y na p iłkę .

Noga

z a k r o i

z n a

p o w in n a o d p o w ia d a ć stro n ie zam ierzonego

k ie ru n k u p o d an ia p iłk i.

Rraca nóg to przenoszenie ciężaru ciała z jednej na d ru ga nogę.

W k o rk u o d sta w a n o - d o sta w n ym ruch jest p o su w isty.

Jeśli

to możliwe

staraj

się

o d b ić p iłk ę w p o sta w ie stabilnej.

A d .4 . K ro k sk rz y ż n y p o z w a la na zn aczn ie s z y b s z e p rz e m ie sz c z a n ie się niż

o d sta w n o -d o sta w n y i jest sto so w a n y p rz e d e w s z y s tk im w bloku ora;

w obronie.

Lekcja nr 1, czas: 90 min.

T e m a t: O rganizacja ćw iczeń . C h a rak te rystyk a d y s c y p lin y . P o d z ia ł techniki gry

N a u k a p o sta w y siatkarskiej i sp o so b ó w p o ru szan ia się p o b o isk u . Sprawdzian

um iejętności technicznych.

I. Nauka postawy siatkarskiej i sposobów przem ieszczania się po

boisku.

1 .

O p is p o sta w y siatkarskiej i sp o so b ó w p rzem ieszczan ia się po boisku.

P rzyjęcie p raw id ło w ej p o sta w y siatkarskiej p rz e z ć w ic z ą c y c h oraz jej ko

rekta p rzez p ro w a d zą c y c h zajęcia.

3 .

P rzyjęcie p o sta w y siatkarskiej po w y k o n a n iu n astęp u jących ćwiczeń

i pozycji.

3 . 1 . Z siadu prostego na sy g n a ł przyjęcia p o s ta w y siatkarskiej.

3 .2 . Z leżenia tyłem na sy g n a ł przyjęcia p o sta w y siatkarskiej.

3 .3 . Z leżenia p rzod em na sy g n a ł przyjęcia p o s ta w y siatkarskiej.

3.4 . Z p o sta w y sw obodnej w y sk o k w górę, obrót o

360

stopni i

przyjęcie

p o sta w y siatkarskiej.

3.5. Przyjęcie p o staw y siatkarskiej po w ykonaniu: skipingu

miejscu

truchtu w miejscu, niskich podskoków z krążeniem ramion itp.

4. O m ó w ien ie sp o so b ó w przem ieszczania się po boisku.

5. Poruszanie się po boisku różn ym i sposobam i w e d łu g

sy gn alizacji

p ro w a d zą cego :

5 .1 . W o ln y b ieg w przód, na sy g n a ł p ro w a d zą ce g o (uniesienie RP w gór*?1

przyjęcie p o sta w y siatkarskiej.

5.2. W o ln y bieg w tył, na sy g n a ł p ro w a d zą ceg o (uniesienie RP

gór?1

przyjęcie p o sta w y siatkarskiej.

5.3. Przem ieszczanie się krokiem o d staw n o - d o sta w n ym w

k i e r u n k a c h

w e d łu g następującej sygnalizacji p ro w a d zą ceg o : RP w górę - grUfu

porusza się w przód, R L w górze - gru p a p orusza się w tył, RP "

- grupa porusza się w lew o, R L w bok - g ru p a porusza się

P ro w a d zą cy w różnej kolejności sygn alizu je kierunki

p o r u s z a n i a -

i sto p n io w e zw ięk szan ie tempa zm ian.

6. Przem ieszczanie się po boisku poznanym i sposobam i w formie za a ^ ^

6 .1. „ C z a t y " : grupa w luźnej rozsypce, w arto w n ik w odległ°sC^ prZód

U czestnicy z a b a w y poruszają się krokiem dostawny oj vvraca

w postaw ie siatkarskiej, w arto w n ik w d o w o ln ym monw

Technika g ry w piłkę siatkową

się, w tej samej chw ili grupa zatrzymuje się, wartownik cofa na koniec

grupy tego, który poruszył się lub przyjął niewłaściwą postawę. War
tow nikiem zostaje ten kto pierwszy doszedł do linii, na której stał

w artow nik.

6.2. „C złow iek i cień". Jeden z uczestników zabawy jest prowadzącym

i porusza się w dow olny sposób pozostali uczestnicy starają się go na

śladować.

6.3. „Berek siatkarski w parach". 2-3 berków goni pozostałych. Uciekający

mogą się obronić przed berkiem stojąc w parach twarzą do siebie

w postawie siatkarskiej. Uczestnicy zabawy starają się nawzajem sobie

pomagać.

6.4. W yścigi 2 rzędów krokiem odstawno - dostawnym na odległość 12m

i 2 4 m .

II. Ćwiczenie przygotowawcze do nauki odbić p iłk i oburącz sposo em

f " i S d y z ćwiczących posiada piłkę. Trzymając ją powyżej głowy tak jak

w momencie odbicia p iłk i ćwiczący porusza się poznanymi sposobami.

Podrzut p iłk i oburącz w górę, chwyt jej na wysokości g owy
w postawie siatkarskiej, następnie z tej pozycji w yrzut pilk. ponownie

w górę. Ułożenie

dłoni

w momencie chwytu mus. odpowiadać ułoze

k e s s t s

— . — • *>.

•' * - — •

. pHi ,

W parach naprzeciw siebie jeden z pa

w vkonuie n i

w kierunku współćwiczącego partnera, ten .po

odrzu(

skie odbicia nad

sobą i następnie c

)

ją. P nastepuie małe odbicie

p iłk i w kierunku swego partnera, po kozie następuje m

i chw yt p iłk i itd.

T e ch n ik a podania piłki sposobem górnym

oburącz

■ nitki sn osobcm górnym oburącz w przód

. T ech n ik a podania piłki sposom-i b

i przygotowawcza

n lirześciei przyjmuje postawę wysoką

,Vzed podaniem

^ L^ycU

(zagranie piłki

i c ic c z w a rte g o d o afc»M >

niskiej,

ami do

w y sta w ia ją ce g o ) p rzy jęć'«-

WYSTAWIENIE PIŁKi

Każdy zawodnik musi opanować umiejętność

wysta»,

piłki palcami, a także sposobem dolnym.

PaUe wskazuj,)cc i k c iu k i zbliżone do siebie.
Hamiona ugięło w stawach łokciowych.

Wzrok

terow any na p iłk ę

( kib icie p itk i na w ysokości czoła.

Pako rozstawione.

/ gięcie g rzb ie to w e d ło n i.
( kibicie w ty ł * głow a i tu łó w odchylony.

Technika g ry w piłkę siarkową

Przed dojściem do podania piłki zawodnik winien poruszać się na małej

przestrzeni w postawie niskiej z rękami przygotowanymi do odbicia sposobem

górnym łub dolnym.

Dojście do miejsca odbicia p iłki następuje krokiem odstawno-dostawnym

lub biegiem.

Ważne jest to, aby dojście było szybkie i zapewniało przyjęcie stabilnej po

stawy przed odbiciem piłki. Faza przygotowawcza kończy się przyjęciem sta

bilnej postawy niskiej z rękami przygotowanymi do odbicia piłki sposobem

górnym.

Faza główna

Postawa wykroczna z rozstawieniem stóp na szerokość bioder lub nieco

więcej, kolana wyraźnie ugięte, tułów pochylony lekko do przodu, w zrok skie
rowany na piłkę. Dłonie ułożone są w tzw. siatkarski koszyczek, odchylone
w kierunku grzbietowym o luźno rozstawionych palcach. Palce dłoni ugięte we
wszystkich stawach paliczkowych tak, aby kontakt z piłką następował najpierw

opuszkami palców. Kciuki skierowane ku sobie, nie do przodu. Przed
podaniem ramiona ugięte w łokciach pod kątem około 90 stopni, skierowane

łokciami w dół w skos.

Podanie p iłki rozpoczyna się od wyprostu kończyn dolnych, a kontakt pal

ców z piłką następuje w drugiej połowie fazy wyprostu. Odbicie p iłki następuje

przed twarzą w odległości około 15 cm od niej. W trakcie odbicia ramiona tylko

częściowo prostują się w łokciach. Piłka po praw idłow ym podaniu nie powinna

się obracać, a jej lot zakończony, winien być prawie pionowym opadaniem.

Faza końcowa

W fazie końcowej (po odbiciu piłki) następuje opuszczeń,e ram,on

, przejście do następnych działań. W przypadku wejścia czwartego do ataku

będzie to asekuracja ataku. W innych sytuacjach będzie to zachowanie aktywnej

postawy, aż do momentu przerwania akcji.

5.2.2. T ech nik a podania piłki sposobem górnym oburącz w tyl

Ten rodzaj podania przydatny jest szczególnie w rozegraniu p iłki w ataku.

Umiejętność tą powinien opanować każdy z. zawodników. Faza początkowa

i ło iu o w a nie

i ó/ni

<a ę od lei hniki odbicia p iłki oburącz w przód.

Podani.- pi»H odbywa się w d iu g ie j połowic wyprostu nóg przy czym

płowa, tułów ) ramiona wykonują n u l. w skos w tył. Ważne jest to, aby głowa

w moment

odbu .a ‘■kierowana była w tyl, dłonie znajdowały się nad głową.

Bardzo u lom ym szczegółom w tej

<m hnico podania pitki jest płynne połączenie

pracy nóg i całego < iała

Technika g ry w piłkę siatkową

. W parach w odległości około

m, w półprzysiadzie piłka trzymana na w y

sokości głowy, rzut do partnera, ten po koźle wykonuje niskie odbicie nad

sobą, po czym wykonuje podanie w kierunku partnera.

10. Jeden z partnerów stoi tyłem do trzymającego piłkę w odległości około

Na sygnał partnera odwraca się dotyka obiema rękami parkietu, odbija

piłkę po koźle w kierunku wspólćwiczącego. Chwyt lub odbicie piłki musi

być wykonane zgodnie z techniką ruchu.

11. Jeden z partnerów porusza się na małej przestrzeni lub stepuje, drugi po

daje piłkę kozłem w lewo lub w prawo od partnera, len ma dojść do piłki

krokiem dostawnym i odbić ja dokładnie do podającego.

. Ćwiczący ustawieni w dwójkach naprzeciw siebie po przeciwnych stronach

siatki w ykonują odbicia. Po podaniu przez siatkę ćwiczący wykonuje siad

prosty, partner odbija nad sobą i podaje przez siatkę, po podaniu wykonuje

siad prosty itd.

13. Ustawienie w parach, każdy w odległości

m od siatki. Odbicie piłki spo

sobem górnym nad sobą i podanie jej przez siatkę partnerowi, po podaniu

duży krok w tył, współćwiczący odbija piłkę nad sobą i podaje z powrotem

partnerowi wykonując również duży krok w tył. Dwójka która upuści piłkę

odpada, zwycięża para, która odbijając piłkę znajdzie się w odległości

od siebie.

Najczęściej występujące błędy w technice podania p iłki oburącz sposobem gór

nym.

•

Zbyt późny start do miejsca odbicia piłki

•

N iepraw idłow a pozycja przed odbiciem piłki:

- ręce nie przygotowane do odbicia p iłk i,

- niestabilna postaw a,

- nogi nie ugięte w stawach kolanowych

•

Niesymetryczne ułożenie dłoni

•

Palce dłoni wyprostowane, kciuki skierowane do przodu, brak ułożenia

dłoni w siatkarski koszyczek

•

Brak ode hylenia dłoni do tylu

•

ł.okcie skierowano na zewnątrz

•

Odbicie piłki /decydowanie powyżej lub poniżej głowy

•

Brak aktywnej pracy nóg, i ramion podczas odbicia piłki

I V . P y t a n i a

1. Opisz poftaW f silHkiusM i upnłoby przemK-szczunia się po boisku.

£2

_________________________________ —

-------------------------

iiozdziaii

2. Wymień najistotniejsze szczegóły przy podaniu piłki sposobem g(>r

nym oburącz.

3. Gdzie i kiedy powstała piłka siatkowa?

5.3.Technika podania piłki sposobem dolnym

oburącz

Faza przygotowawcza

Postawa niska, stopy w ustawieniu rozkroczno - wykrocznym co najmniej

na szerokość barków, a w przypadku przyjęcia zagrywki znacznie szerzej. Nogi
ugięte w stawach kolanowych, tułów pochylony do przodu, ramiona przygo

towane do odbicia piłki dołem. Przed dojściem do odbicia winno nastąpić

uaktywnienie postawy. W czasie lotu piłki następuje dojście do miejsca odbicia

i przyjęcia stabilnej postawy.

Faza główna

Postawa niska tak jak w fazie przygotowawczej. Ramiona

łokciach

prostowane wyciągnięte w przód i skierowane do dołu tak, aby

przedramiona

wychodziły poza pola podstawy, osiągnąć to można przez wychylenie

tułowia

do przodu. Dłoń jednej ręki obejmuje dłoń drugiej, kciuki ułożone

równolegle

Przedramiona w supinaqi tak, aby tworzyły najdogodniejszą

powierzchnię do

odbicia piłki. Wyprost w kolanach zaczyna się przed odbiciem, a

sam o odbicie

następuje w połowie fazy wyprostu. Piłka odbijana jest

w e w n ę t r z n y m i p0'

wierzchniami przedramion, bliżej nadgarstków. Praca ramion w

trakcie poda*

nia odbywa się wyłącznie w stawach barkowych i jest płynnie

zharm onizować

z pracą całego ciała. Istotna jest aktywna praca ramion podczas

podania,

która

nadaje kierunek piłce oraz wpływa na dokładność jej podania.

Faza końcowa

Po podaniu piłki w wybrane miejsce następnie przejście do następom

c zynności. Najczęściej będzie to asekuracja ataku, atak lub

p r z y g o t o w a n a

do obrony piłki trudnej.

I ekt ja nr 1, czas: 90 min.

ilki

InitaJ. Doskonalenie poznanych elementów. Nauka podania p»

dol nym

oburącz

Doskonalenie poznanych elementów

rsiępufa °lil

Powtórka ćwiczeń z zajęć nr 1., w lekcji zamiast chwytu w)

da piłki.

PRZYJĘCIE ZAGRYWKI

Jeśli to możliwe staraj się przyjąć zagrywkę palcami

lub sposobem dolnym

Odbicie sposobem dolnym to także obrona piłki

i um iejętność precyzyjnego podania piłki do ataku

łub jej dogrania.

metryczne

u ło ż e n ie rom ion.

'Uptn.nf.i p rz e d ra m io n /w ię k s z o p o w ie rzc h n ię ko n to ktu z p iłk ą .

W yp ro sto w a n e ro m io n o s./ połączone d ło ń m i.

( kJr>n ic p r /y d ło n io w ą < zęścią ram ion,

Ułożenie ramion

i nóg w zg lę d e m tu ło w ia zbliżone

kąto

pmstcizo

Rozdziału

II. Nauka podania piłki oburącz sposobem dolny

noi<az

1. Opis techniki podania pitki oburącz sposobem dolnym t ,e, pokaz.

1.1. Ćwiczenie z zajęć nr 2 I I A

w o dległości około 4 m. fc„,

Ćwiczący ustawieni twarzą do scia y

pitką Oburącz z dotu o ścianę, po koźle amortyzacja p.tk. na

p r z e d , .

mionach ułożonych do odbicia sposobem doln ym oburącz z przyjęć,et

d w o lk a T L a r z ą do siebie w odległości 4 m. Jeden z partnera,

w klęku na jednym kolanie am ortyzuje na p rz e d ra m io n a * pitkę rz,

coną przez współćwiczącego, następnie zamiast am ortyzaqi cwicząc

wykonuje odbicia piłki.

. Ćwiczący ustawieni twarzą do siebie w o d le g ło ści 5 m. Jeder

z partnerów rzuca piłkę oburącz w przód. W spółćwiczący amortyzuje

ją po koźle na przedramionach ułożonych do dobicia p iłk i sposobetr

dolnym przyjmując niską postawę. Po k ilk u powtórzeniach zamias:

am ortyzaqi ćwiczący w ykonują odbicie p iłk i.

1.5. W dwójkach jeden z ćwiczących odbija piłkę sposobem dolnym p:

koźle

razy za każdym razem dotykając jedną ręką parkietu, następnit

podaje piłkę partnerowi, a ten w ykonuje to samo.

Najczęściej występujące błędy w technice podania p iłk i oburącz sposobem dolnym

•

Zbyt późne dojście do p iłk i

•

N iepraw idłow e ułożenie ramion

ugięte w łokciach,

nie przygotowane do przyjęcia p iłk i.

•

Za wąskie ustawienie stóp i brak w yraźnie ug ię tych nóg w stawach kol’

nowych.

•

Brak umiejętności oceny lotu p iłk i i zajęcia w łaściw ego miejsca do jej

b i d a ,

• Brak

aktywnej

pracy ramion podczas podania piłki.

• Nieumiejętność przejścia do następnych działań.

III. Pytania

Opisz technikę podania sposobem dolnym oburącz dołem.

^yinn>nic kryteria oceny prawidłowej techniki

p rz e m ie s z c z a n i;

boisku i odbicia piłki.

metodykę nauczania jednego z poznanych

e le m e n tó w .

Technika g /y

piłkę siatkową

5.4. T ech n ik a podania p iłk i sposobem dolnym

jed norącz w obronie

5 .4 .1 Technika podania piłki w padzie bocznym

Faza przygotowawcza

Istotnymi szczegółami są tu: znaczne obniżenie postawy oraz uaktywnienie

się w miejscu przed uderzeniem piłki przez przeciwnika. Konieczna jest kon

centracja i gotowość do natychmiastowej reakcji. W dochodzeniu do miejsca
padu następuje stopniowe obniżenie postawy. Ostatnią fazą przed padem jest
głęboki wypad nogi kierunkowej i przysiad na stopie tej nogi.

Faza główna

Pad rozpoczyna się skrętem stopy nogi kierunkowej - piętą na zewnątrz.

Z podłożem kontaktują się kolejno: pośladek, lędźwie i grzbiet. Tułów jest skulony

i wykonuje pewien skręt (w lewo przy nodze kierunkowej prawej i na odwrót).

Odbicie piłki może być wykonane sposobem dolnym jednorącz lub obu

rącz. Pad musi się odbywać bez

uderzenia ciała o podłogę.

Faza końcowa

Powrrót do postawy następować może przez wykonanie kołyski lub prze-

w'rotem przez bark, a także przez przetoczenie się wzdłuż osi podłużnej ciała.

5.4.2. Technika podania piłki w padzie i rzucie w przód

Faza przygotowawcza

Przygotowanie się do podania p iłk i w padzie lub rzucie ogólnie jest takie

sarno jak w technice podania piłki w padzie bocznym.

I aza główna

'J i r/u t wykonuje się z głębokiego wypadu w przód. Noga wypadowa

j '• i t uj « mi, wi‘ wszystkich stawach, wypychając tyłów bardziej w p rz ó d niż

w gótę *V mo/rw-n*

pełnego wyprostu nogi tułów jest blisko podłoża. Ruch

» ;.vi f ta odbij.-¡.ji i e r u - r g i f /ny, Filka odbijana jest w momencie, gdy

/n.*;<F;:<

•

bi edo podło/a. Noga /akroc/na ugięta w kolanie podąża

/cm. ( !

w góo, /.•!•«/p in /aj.g tym

olana przed uderzeniem o podłoże.

Pn odbtnu j ’iH I ot»i* dłonie opietają się o podlo/e.
F.orUaH tułowia / podło/em odbywa się p r/e / w śli/g i przyjmuje

«t..M.

tr iy M w / n ą formę k o j y

OBRONA

Do wieku kadeta nie ma libero w

z e s p o le . O b ro n a w>yn

podniesienia na wyższy poziom

u w a g i p o z y c y jn e ,

v, * * *

\ t s k , ł p m ta w a ilo odbicia p itk i

Ręce złączone.

Pad

lu h rz u t

ohurąc/ w padzie.

(

)t>rona jednorącz

rzu cie .

I h i o h w n v

p o w in n o

być g

2 z a w o d n ik ó w

V*£< n fifyb o kim w ypadzie.

Technika g ry w p iłk ę siatkow ą

Jeżeli noga w yp a d o w a traci kontakt z podłożem m am y wówczas rzut

w przód.

Faza końcow a

Po w yko n a n iu padu lub rzutu ćwiczący w d o w o ln y sposób, jednak m o ż li

wie szybko wraca do postawy i przechodzi do dalszych czynności na boisku.

Lekcja n r 4, czas: 90 m in.

Temat: Doskonalenie poznanych elementów. Nauka podania p iłk i sposobem

dolnym jednorącz w obronie.

D oskonalenie poznanych elem entów

W siadzie prostym odbicia

p iłk i sposobem górnym nad sobą

i przesuwanie się na pośladkach do przodu.

W siadzie plotkarskim trz y odbicia p iłk i sposobem górnym nad sobą

i zmiana nóg w siadzie.

3. W postawie w ysokiej odbicia p iłk i sposobem górnym , po odbiciu ćw i

czący w ykonuje leżenie przodem, szybko wstaje i odbija ponow nie piłkę

po koźle itd.

4. Odbicie p iłk i sposobem dolnym po koźle, po odbiciu ćwiczący w ykonuje

siad prosty.

Ćwiczący wybierają jedną z lin ii na parkiecie i w z d łu ż niej w ykonują od

bicia p iłk i po koźle raz sposobem dolnym oburącz, a raz sposobem gór

nym oburącz.

. Twarzą do ściany ćwiczący w ykonują podania sposobem dolnym

i góm ym jednorącz RL i RP.

II. Nauka padu bocznego i rzutu w przód

Opis techniki padu bocznego i rzutu w przód oraz ich pokaz.

Nauka padu bocznego.

/ przysiadu wykonanie

kołysek w tył.

e/i-nie tyłem ramiona w bok, wykonanie leżenia przewrotnego przez

lewe Minię, a następnie przez prawe ramię. Za każdym razem wra-

* arny do |f*/j-nia tyłem.

Przysiad fia )< do< j nodze, druga w wypadzie w bok, przeniesienie cię

żaru < laf.i na nogę wypadową i / powrotem z wykonaniom padu bocz

nego l)o jV ł‘.tawy wra< amy p r/rlo r/e n ie m przez bark.

i Stepowanie, na sygnał prowadzącego wykonanie padu bocznego

w lewą lub w prawą stronę,

5 Ćwiczący -.im

p o d r z u t

a piłkę w lewą lub prawą stronę dochodzi do

m<-) krokiem do-taw nym odbija ją jednorącz. po koźle tuz nad ziemią

i wykonuje pad boczny z przewrotem przez bark

—

------------------------------------------------

K ażdy z ćwiczących podaje piłkę do p ro w a d zą cego ten

kieruje p,}

w lewą lub w p r a w ą stronę, ćw iczący m a za zadanie

podać pJ

w padzie bocznym w kierunku do siatki, (ryc. 5 .1)

Ryc. 5.1

3. Nauka rzutu w przód.

^ u ć o n a noar i e d n y m k ° l a n i e *

* * * * ° d b i >a P i ł k ? s P o s ° b e m d o l n y ,

amortyzującramionami ciak^ "

" * “ » *

3 2

w p; zód (bi° dra

p w y "og* w ypad°w^

padu w przód

W>rPadowei'

klaśnięcie w fazie klotu i

wykonani;

padu w przód. Ramtona amortyzująciato, a głowa i tułów

o d c h y lo n e *

3.3. łoniszam e się na nogach - stepowanie, na sygnał wzrokowy

p r o " '!

”

d : f " h ,' a nf

ich

’”%**'

™ t y ¡ch w yty piłki tuż nad ziem*

oddać p a rtn e ro w i

’

“ WS“ ,k i> Cenę z,aPać Pi,kę

" * * * '

M ' n z pnrlnor.iw podaje Irmino piłki, dnigi

. ćwiczący

T . P y b0™ W

'nM

odbijając każdą piłkę.

zących ustawiony w półprzysladzie twarzą do siatki, dn

rruca pj kę w połowę siatki, stojący pod siatką stara się dowolnym S
fcot*»m odbić piłkę*.

Technika g iy w piłkę siatkowq

4. Gra 1:1 przez 5 m inut na boisku 4,5 x 16 m. Zagrywka dolna. Po każdym

podaniu p iłk i przez siatkę podający wykonuje siad prosty.

Najczęściej występujące błędy w technice wykonania padu bocznego i rzutu

oraz padu w przód.

•

Brak aktywności przed odbiciem p iłk i

•

Brak umiejętności przewidywania toru lotu piłki.

•

Brak obniżenia postawy przed wykonaniem padu

•

Brak odchylenia głow y i tułowia w tył po odbiciu piłki.

•

Zbyt późne włączenie się do gry.

•

Niepotrzebne wykonanie padu lub rzutu w sytuacji kiedy można podać

piłkę w postawie niskiej.

III. Pytania

1. Opisz technikę wykonania padu bocznego, padu w przód.

2. Jaka jest różnica m iędzy rzutem a padem siatkarskim?
3. Jakie zasady występują w taktyce indywidualnej podczas obrony p iłki

trudnej?

Lekcja nr 5, czas: 90 min.

Temat: Doskonalenie odbić p iłk i sposobem górnym i dolnym oburącz

I. Doskonalenie odbić piłki sposobem górnym i dolnym w dwójkach,

tTÓjkach i czw órkach

1. Ćwiczący ustawieni w trójkącie równobocznym. Piłka odbijana jest sposo

bem górnym po obwodzie trójkąta. Po każdym odbiciu ćwiczący wykonują,

pad w przód, następnym razem pad boczny z przewrotem przez bark.

. Ćwiczący nr

podaje piłkę sposobem górnym do ćwiczącego nr

, ten po

daje ją również sposobem górnym w tył do ćwiczącego nr 3. W momencie

padania p iłk i przez ćwiczącego nr

, do ćwiczącego nr

następuje zmiana

miejsca, podobna zmiana następuje pomiędzy 3 a 1. (ryc. 5.2)

Ryc. 5.2

Ustawienie jak na rycinie 5.3. Piłkę podaje

ten sposobem dolnym od

daje / powrotem do 1, Ćwiczący nr 1 podaje sposobem górnym do 3

t w tym momencie następuje zmiana miejsc między 1 i 2. Ćwiczący nr 3 po-

_ _

f e k ia j j

daje piłkę sposobem górnym do

, ten oddaje ją sposobem dolnym a

daje sposobem górnym do

. Zmiana miejsc następuje pomiędzy

j ^ ^

k r

" W

" ' i

O i z z ; O

Ryc. 5.3

Ustawienie ćwiczących tak jak na rycinie nr

5 4

Ćwiczący

zagrywkę dolną w kierunku ćwiczącego nr

U)?

nad sobą i podaje ją do ć w ic z a ln n ^ ć

ataku ćwiczący n r l cb

• •

« '

iczi*cy nr

wystawia piłkę do

ćwiczącego nr

” ^ ^

W Wyskoku °burącz lub jednorącz do

Kyc, 5.4

•»

d ; ; ÓCh ' V

Po«a odbija między so*

'•>' i-«1- "

wy„,ki,„

*s¥"

pola cl° si'1,kl

**V

y'"i

U"'',ln ™ k o la n o « podań piłki, ale stosujemy zmian)

ni po wykonaniu

2- 3 krokó''

(p .« .,n ,e ,/, „ „ i . . , „w o d n lk ń w w parach

t,w "lk « 'h ■% '» "• »

’llkl oburącz dole

z tir i.i.w

ri'' w l’,/,,|l' Z aw *w przemieszczanie następ1’]'

, , , 1

’

a- ar. jej przygotowawczej, a ruch kończy się OOP’

kierunkowa (w lewo |„ w.,

w pr.1W(, ’

Technika gry w piikę siatkową

Lekcja n r

, czas: 90 min.

Temat: Doskonalenie poznanych elementów technicznych. Nauka wystawienia

piłki do ataku.
I.

Doskonalenie poznanych elementów

1. Podania

p iłki

sposobem

górnym

w parach

wsiądzie

prostym

z przesuwaniem się po odbiciu: jeden z pary przesuwa się do przodu,

drugi do tyłu.

2. Podania piłki sposobem dolnym: jeden z ćwiczących siedzi na ławeczce

i odbija piłkę sposobem dolnym, drugi rzuca lub podaje sposobem gór

nym.

3. Ćwiczenie nr 1 - 2,3 z zajęć nr 5.

. W czwórkach jednocześnie odbicie sposobem górnym dwóch piłek ze

zmianą miejsc (ryc. 5.5).

Ryc. 5.5

Ustawienie jak wyżej z tym, że para A podaje sposobem górnym do pary B, ta

natomiast podaje piłkę sposobem dolnym, po przekątnej. Po kilku powtórze

niach para B po odbiciu piłki zamienia miejsca między sobą (ryc. 5.6).

Hyc. 5

II. Nauka wystawienia p lik i doalaku

Wystawieni«

O .

- r

. " • O

■ ♦ o

o - .

- O

Ryc. 5.7

Wystawienie pitki sposobem górnym tyłem ze strefy

III do II ze zmin

miejsc za piłką (ryc.

“

e r

A 1 B lak >ak ™ w cin ie 5.8. ś r o d k o w y w ystawia

pite

konane

e d '

k° Ie,n° SC‘ “ Strefy

111 do IV H.b do II. ć w ic z e n ie może

być.T

z e T v l t n. T n ' T

“

ZeSpÓ‘ A * B ™

u ży d u d w ó d l P»ck. Ćwicz,;

e strefy IV lub II podaje piłkę przez siatkę do środkow ego.

i V

!2 ¡3

o-"3'

_sl

Ryc. 5.9

LSI., wionie zespołu A i B lak jak na rycinie 5.9. Ć w ic z ą c y

w z e s p o l e

z a g ryw ce w ykonuje z d ła w ie n ie pojedyncze. Z a g ry w a ją cy

broni

t r z e c h " ?

znaczonych pól. W zespole

ćw iczący podaje piłkę

s p o s o b e m d o ln y m '■ ‘

w ystaw iającego.

Ten

w ystaw ia piłkę temu, który nie

p r z y j m o w a ł

zagiy*

Atakujący w ykonuje kiwnięcie lub podanie sposobem

górnym

w icdiU

z trzech w yzn aczo n ych pól.

Gra 1 } przez. 15 minut na boiskach 9 x IR m .

Zagrywka dolna frontalni

zagryw k ę punktow ą zespól zd o b yw a 2 punkty. ’

Technika g r y w p iłk ę siatkow ą

3 1

)

. 2

----------------

r -

R y c . 5.9

5.5. T e c h n ik a w y k o n a n ia zagryw ek

5 . 5 . 1 . T e c h n i k a w y k o n a n i a z a g r y w k i d o ln e j

F* “ w te jfe rie następuje przygotow anie się do, wykonania

p iłk i na prostej ręce, przyjęcie postaw y do wykonania, z j p y

Tęki zagrywającej w tył. W yb ó r kierunku . miejsca wykonan.a zagry

Faza g łó w n a

zw rócony do siatki. Filka przed pod-

Zagryw ający stoi w w y k ro k u

na wysokości pomiędzy

rzutem spoczywa na lewej ręce (

|jn ii pracy ręki uderzającej)

kolanem, a biodrem z prawe, shony

W czasie p o d rzu tu

p iłk i cwiczący w y

tkj następuje przez

z rów noczesnym

lekkim

w yproś em

uderzam y od spodu, przy czym

w a h a d ło w y ruch ramienia do przodu.

Piłkę

uderza y

,jjoń odi hylona jest do tyłu.

I ara końcow a

wchodzi na boisko celem wlącze-

f>„ w y k o n a n iu z ^ r y w k i cwiczący

ni.i

do *;ry.

Lekcja

7, ez**:90

min.

N a u k , i d ...... ma,..

zagrywki do,mi frontalnej.

ZAGRYWKA

Do wieku kadeta nie uczymy zagrywki w wyskoku

Czasami warto zrezygnować z silnej

zagrywki

Wyskoku, bardziej opłaca się utrzymanie

piłki w

o daje szansę popełnienia błędu przez

przeciw nik

n r /t d ra m ie ugięto w sław ie ło kcio w ym

w t r l P J rmtOWtmi* <P°drz"t Piłki).

# *

skierowany n

piłkę

UJcrtcm- pUki w najwyż*źym punkcie

U $ 2 Z n , ' \

*v (a z k w yskoku l A ¡ A •>

V d*hholHi

U r n

nkpiłki h najw yższym punkcie.

Technika

gry

w p iłk ę siatkow y

i. Nauka zagrywki dolnej

W klęku jednonóż (praworęczni na prawym kolanie) toczenie piłki po podłożu

do partnera wyprostowaną ręką zamachową (praca ręki blisko biodra).

W postawie do zagrywki podrzut piłki jednorącz z równoczesnym zamachem

ręki uderzającej, chw yt piłki oburącz przed sobą po stronie ręki zagrywającej.

W postawie jw . lekkie uderzenie do partnera p iłk i „z rę ki".

Jw. ty lk o z lekkiego podrzutu uderzam y piłkę po koźle.

Z a g ryw ka dolna do ściany z odległości 4,5,

,7,

,9,m.

W dw ójkach przez siatkę zagryw ka dolna z odległości 4 m. Po w yko n a n iu

pięciu zagryw ek ćwiczący oddalają się od siatki o duży krok, tak długo aż

dojdą do lin ii końcowej. Z tego miejsca ćwiczący w ykonują po 10 zagryw ek

w określony p u n k t (materac, wyznaczone poła).

Gra 1:1 przez 5 m in. Na boiskach o w ym . 4,5 x 14 m. Zagryw ka dolna

i m aksim um 3 odbicia ty lk o palcami.

.Po zakończonej grze każdy z ćwiczących podrzuca piłkę i po koźle amortyzuje

piłkę na ramionach ułożonych do odbicia p iłk i sposobem dolnym oburącz.

II. Doskonalenie zagrywki dolnej

W dw ójkach przez siatkę w odległości

m jeden z ćwiczących w ykonuje

zagryw kę dolną, d ru g i ze współćwiczących odbija piłkę sposobem d o l

nym nad sobą i podaje ją sposobem górnym oburącz do zagrywa.

U staw ienie ćwiczących tak jak na rycinie 5.10. Jeden z partnerów w y k o

nuje zagryw kę dolną przez siatkę, d ru g i z współćwiczących podaje piłkę

w kie ru n ku siatki, partner pod siatką w ystaw ia piłkę do ataku, ten k tó ry

p rz y jm o w a ł zagryw kę, w w ysko ku podaje piłkę do zagrywającego.

Kyc. 5.10

Gra p rz e / 5 m in u t

1:1

na bobkach 4,5 x 14 m na trz y odbicia p rz y czym

jedno / nich miiM być w ykonane sposobem dolnym . Z a g ryw ka ty lk o dolna.

5.5.2. T ech n ik a i m eto d y k a n a u c z a n ia u d e rz e n ia p lasow an ego

(praca ręki do w y k o n an ia z a g ry w k i te n is o w e j ro ta cy jn e j)

Uderzenie plasowane należy traktować, jako przygotowanie do wykonania t-

kich elementów jak zagrywka tenisowa i atak.

Faza przygotowawcza

Zawodnik w postawie wysokiej, ustawiony przodem do siatki. Piłka

spe-

czywa na wyprostowanej lewej ręce na wysokości barków.

Faza główna

Ręka uderzająca, ugięta w łokciu znajduje się za głową. Ćwiczący podrzuć;

piłkę nad głowę lekko w przód. W tym czasie odchyla tułów w tył, tworzącłui

napięty. Uderza piłkę od góry całą dłonią, palce lekko rozchylone,

nadgarstd

uzny. Przenosi ciężar ciała z nogi zakrocznej na wykroczną. Kieruje

piłkę u

partnera, nieco w dół.

Faza końcowa

nnośd^k°nan'U

UC^Crzen’a zaw°dnik jest przygotowany do następnycł

Lekcja n r

, czas 90 m in.

Jem ą!; ,\Tauka uderzenia plasowanego.

> .

Opis techniki wykonania uderzenia plasowanego oraz pokaz.

„

Ćwiczenia przygotowawcze i nauka uderzenia plasowanego.

przysiadzie szybkim, ruchami wprowadzenie leżąca piłkę w kozio"'-

W postawie slojąccj uderzenie piłki luźnym nadgarstkiem, całą dłonią *

k.i/ijym uderzeniu rhwyl piłki.

2.2. Swobodne poruszanie się ćwiczących z kozłowaniem piłki

przez,

.u l« *

nu* luźnym nadgandkiem.

? 1 W ustaw ,,.„iu twarzą do ćciany „ odległości nk.

m etrów uderzeni'

jn łk i ko /le m o itcianę p,J ręką.

2.5. W parad, piłka trzymana na wyprostowanej lewej

ręce

(P«"'1'

ryezni),przyjęta odpowiednia postawa (lewa noga

z przodu)

prz)*1'14’

, , ¡’,’7

Ud" /J,W « i *'<’ F-lki (2-3 próby i zmiana ć w ic z ,cech)

. ,

- a. U d n n n u r ,.w ćwiczący uderza w leżąc, na d ło n i piłkę, tak aby « ‘

' >i ’ odbita s,v , d,„ar|a do partnera, (zwracamy uwagę na prawidło

odchyjeim* tułowia)

Technika gry'

P ^ k ę siatkow ą

2.7. U stawienie j.w piłka zostaje lekko podrzucona przez ćwiczącego i ude

rzona kozłem do partnera.

2.8. Ć w. Jak wyżej, z tym, że staramy się skierować piłkę do partnera, tak aby

m ógł ją przyjąć sposobem dolnym oburącz, (wszystkie ćwiczenia w yko

nujem y na obie ręce)

. Ć wiczący próbują zachować ciągłość ćwiczenia, wykonując przy dobrze,

w ysoko podanej piłce uderzenie plasowane w partnera.

3. Gra szkolna 3:3.

5.5.3. T e c h n ik a w y k o n a n ia zagryw k i tenisow ej szybującej i rotacyjnej

Faza przygotow aw cza

Zagryw ający w postawie wysokiej, ustawiony przodem do siatki w lekkim

w ykro ku . Piłka spoczywa na wyprostowanej lewej ręce. Śródręcze dłoni ręki

zagrywającej ułożone na piłce, przy czym palce dłoni są lekko usztywnione,

kciuk o d p ro w a d zo n y na zewnątrz.

Ć w iczący koncentruje się przed wykonaniem zagryw ki wybierając kieni-

„e k i i miejsce za g ryw ki. N a s u n ie odprowadza ryky do ty iu z iekk.m odchylę-

niem tułow ia.

ZSZ

w ykonuje nie w yso ki p o d rz u t p i i,

* uderzeniu

ręka ogryw ająca pozostaje

najw yższym p u n k cie

przeć s

ą.

ane jest usztywnioną dłonią. Piłka

chw ilę nieruchom o. Uderzenie p

vokćą własnej osi. Brak rotacji

po zagrywce nie pow in n a w ykonyw ać

zybu’ ące8o jej ICu.

świadczy o p ra w id ło w y m trafieniu p iłk i i jest g

Faza końcow a

szybko zajmuje miejsce na boisku.

Po w y k o n a n iu z a g ry w k i

cwiczą y - y

Lekcja nr 9, czas: 90 min.

0 rnat: N auka z a g ry w k i tenisowej.

N auka

raybującej oraz jej pokaz.

O p ł* le c łin ik i w ykonania /a g y

N auka z a g ry w k i

-niHowej s

i j ą

dr 7Ul p ilk i w gorę

•z 1

ć w k z ą r y

U baw iony twarzą

a n M |ę p n ic p rzy ,rz.y-

..........

zagryw ająrą w y ^ J

^ ^

zagrywają-

tak

naj.

5ię

się

—

-.--------

cej przytrzymuje piłkę od dołu, ręka zagrywająca ułożona jest na nu

jak podczas uderzenia).

2-2. Ustawienie jak wyżej. Z odległości około

m ćwiczący wykom,i»

pierw przyirzymanie piłki, a następnym razem uderza piłkę tak -,i, '

me kręciła. Ćwiczenie wykonuje raz RL, raz RP

- .

2.3. Ustawienie jak wyżej. Ćwiczący obiera sobie punkt na ścianie i ,

w mego trafić piłką. Po 5 powierzeniach zwiększamy odległość I i "
odległość będzie wynosiła

m' -

2.4. Ustawienie w rzędzie w odległości

m od siatki, ćwiczący no ko.

bonują zagrywkę tenisową przez sialkę w materac Po

« .p.lką na drugą stronę. Stopniowo zwiększamy odległość

z T

\ z z i r

wpo,u z w

-z

^ - U V b o n „ ^ :

. ćwiczących dzielimy na dwa zesnnłv

z pola zagrywki trafić 5 razy w materac.

™

2a.Zadanie

spoi, który to pierwszy zrobił wola- zmiana

traflCniaZe'

zespoły szybko zmieniają miejsca przebiP* ■

’

momencie obydwa

iska

dalej wykonują zagrywki Zespół któ

pr2GC1Wną stronę ^

jeden duży punkt. Gra toczy sie do

nał 5

trafień otrzymuie

z zespołów

dużych punktów

zdobycia przez jeden

. Ćwiczący ustawieni w szerpim

r •• i -

zespół B na drugiej. Pitki z n a jd ^ a T ° nC° WGp ZeSpót A na iednei linii'

wykonuje z pola zagrywk zaerv

TT*-

nera z zespołu B (ten u s fn ^ h

y w k ę

tenis°w ą w kierunku

part-

- K c g o z grupy łS

U',uje punkt / Wilni mc*

uczyni wówczas para otrz)

iczenia- Catośi po" lł

*"•>

| „ / , v

minut, na boiskach

x T m z

' * ” * H

T -

B>ywłv punktową zespól zdobywa

punkly

8rywka ,cnis0" 'a Z

« S T

' * * * » * « *

« * < * w « ■ * . wykonania z.ag,yw ki tenisowej - f

•

»..Ipr/yg.M ow .nl, ,|ę d„ wykonania zagrywki.

•

H , . l ■ > J ™ X T . ' t S ' d ? , y t u 7 t X>n’ k| l' mnkU ZiRrywW-

„•

•

NiewUłciwe ułożenie dłoni

wykonaniem zagrywki.

•

Rot»cj. piłki w okół w łasnej „si.

Technika

piłkę siatkową

II.

Zagryw ka ten iso w a rotacyjn a

Praktycznie faza przygotowawcza i końcowa w w ykonaniu zagryw ki tenisowej

szybującej i rotacyjnej są takie same. Różnice występują w części głównej dla

tego opisany został tylko ten fragment.

Faza główna

W postawie siatkarskiej wysokiej z lewą nogą z przodu (ustawienie dla

praworęcznych) piłka leży na lewej ręce, a ręka prawa ugięta w łokciu o d p ro

wadzona jest do tylu za głowę. Ćwiczący w ykonuje podrzut p iłk i w górę w osi

ciała nad praw y bark, w tym czasie odchyla tu łó w w ty ł w ykonując tzw. łu k

napięty. Następnie uderza piłkę w najwyższym punkcie zasięgu nakryw ając ją

swobodną dłonią nieco od dołu (to nadaje piłce rotację postępującą). Ciężar

ciała przenosi z nogi zakrocznej na wykroczną, a po uderzeniu rękę swobodnie

opuszcza na dół. Tym samym gotow y jest do wejścia na boisko i w yko n yw a n ia

dalszych niezbędnych czynności.

Lekcja n r 10, czas: 90 m in.

Temat: Nauka za g ryw ki tenisowej rotacyjnej.

1. Opis techniki z a g ry w k i tenisowej rotacyjnej oraz jej pokaz.

Nauka zagryw ki.

2.1. Postawa wysoka do zagryw ki, ustawienie z piłką ułożoną na lewej ręce,

dokładanie prawej ręki do p iłk i w celu im itacji ruchu uderzenia.

2.2. Ćw. jak w lekcji n r 7 ćw. 2.1
2.3. Ustawienie tw arzą do ściany. Przytrzym anie p iłk i na ręce i uderzenie

w najw yższym punkcie, tak aby nadać jej rotację.

Ustawienie j.w z tym , że podrzucam y p iłkę lekko w górę (podrzucając

można nadać jej już rotację) uderzam y na zasięgu, nakryw ając p iłkę nieco

z dołu do góry nadając jej rotację postępująca.

».

(

w irzenie jak wyżej, z tym ,że stoim y w parach i w y k o n u je m y zag ryw kę

do partnera z odległości ok, 5 m

(i <

w | w, ale ćwi< zym y przez siatkę.

i Uia

fit)

Zagryw ka tenisowa punktow a to 2 p u n k ty dla zespołu.

H ł. Pytania

O p i*./ f. t l i m ł ę w y ł o n a n i a z a g r y w ł i t e n is o w e j s z y b u j ą c e j .

IN.kI.ij nu lo d y ł ę nam /u n ia z a g iy w l i tenisowej rotacyjnej.

* O p i* / jó /jm e w te« Itn iie m ię d /y zagryw i ą tenisowa rotacyjną, a szybującą.

W y ni rei i błędy przy w y ł onaniu z a g ry w ł i tenisowej szybującej.

^ cl<cja n r 11, czas: 90 min

doskonalenie zagrywki tenisowej.

•

wypomnienie prawidłowej techniki wykonania zagrywki inni

wybującej i rotacyjnej- opis i pokaz.

8 7

oskonalenie zagrywki

. Ustawienie w parach po obu stronach siatki. Ćwiczący wvk

/,płaska" zagrywkę z odległości najpierw 3m potem

i 9 metrów T ”

trola szczegółów wykonanego ruchu.

K°n’

2'2'

USt3Wieni w rzędzie P° obu stronach siatki w odległości

u ;

° nu,ą zagryrwkę lerusow4 celując w wyznaczone pole o wymiarze

zza linii końcowej boiska w dowolne

" p I k ™ ^ ,cbo“ k T k' z pola zasrywki naipierw po proslei' pot™ p°

25. Ćwiczący ustawienii jw wykonuj, zagrywk? w wyznaczone punkty na

b o is k .

Każdy ińvkząc)MiczyC Uość trafień

3^ " 6

P° '6

cwenlualn'e P°/°żyć materace).

2'6' bofsta Va' ąCy UStaWieni iW 5' araią Si? Wyk° naĆ za

r>'w k? w końcową

linię

2.7. Ustawienie jw. Zawodnicy wykonują kolejno

zagrywek w jak najkrót

szym czasie.

3. Gra właściwa

. Za „zepsutą" zagrywkę zawodnik wykonuje

„pompek".

5*6. T ech n ik a w ykonania zbicia piłki

fer.hnika ataku ze względu na złożoność ruchu i trudność w

na uc z a ni u

i poprawnym wykonaniu podzielona została na

fazy.

I a/*a przygotow aw cza - dojście do ataku

Ćwiczący ustawiony około 3,5 m od siatki i pół metra poza linią boczną

pula gry Dojście do ataku ćwiczący rozpoczyna prawą nogą (prawo ręczni'

wykonując mały krok kierunkowy, drugi krok lewą nogą jest

z n a c z n i e

szyb-«}'

dłużm y, skierowany w miejsce gdzie nastąpić ma odbicie do ataku. Trzeci
to

wienie nogi prawej i dołączenie nogi lewej. Potem

nast ępuj e

obniz

^ 1

śnnika ciężhoś« i ramiona znajdują się w tylnym ułożeniu- zamach». 1,tir.

wa/ne jest, al/y postawienie nóg wykonane było przez pięty, a noga lewa <

< kierowa na pak ami w głąb boiska

l * r ł główna - podzielona została na fazę odbicia i lotu, w której następ

11)1

rzerue p iłk i

ATAK

Atak trzeba tak trenować, aby częściej wykonywać go

w kontrataku, a także z blokiem.

jwuny 11,1 r% ic

O d b ic ie

żaru ciała z pięt na śródstopie i pal

jednocześnie. W m o m e n c ie odbicia sic

O dbicie winno następować z obu nog j

\ r ~n ,T

■

w górę oba ramiona wykonują przodem w g o rę e n e rg

amach. 0d

m om entu, kiedy znajdują się w położeniu rów n o e g ły m

o p o oza ramię

atakujące najkrótszą drogą odprow adzane jest do tyłu. P rz e d uderzenie^

nadgarstek ręki atakującej znajduje się na w ysokości g ło w y , a przedramię

w stosunku do ramienia ułożone jest pod kątem o stry m . C ała ręka jest

rozluźniona. Druga ręka w yprostow ana w górze p rzed ćw icz ą cy m .

W fazie

najw yższego wzlotu ciało zawodnika ułożone jest w p o sta ci łuk u napiętego

N ogi zgięte są w stawach kolanowych. Tułów m ak sym aln ie w y gięty w tył

skrętem w stronę ręki atakującej.

L o t z uderzeniem piłki

Uderzenie piłki rozpoczyna się przez szybki skłon tu łow ia do

przodu

z jednoczesnym opuszczeniem w dół ręki niebiorącej u d ziału w

uderzeniu.

I rzy czym istotna jest praca tej właśnie ręki przy atak ach wykonywanych

skrętem całego ciała. W ówczas ręka nieatakująca o d p ro w ad zo n a

je s t n a ze

w nątrz od osi ciała. W pozostałych przypadkach zm ierza o n a -w

k ie ru n k u

osi podłużnej ciała. Ręka atakująca rozpoczyna ruch od w ysun ięcia

ło k cia

wyprostem ręki w staw ie łokciow ym . Piłkę

u d erzam v

c l , dlomą, w najwyższym punkcie przed atakującym . W chw ili

u d e r z e n ia ręka

powmna byc wyprostowana, ale nie usztyw niona.

Faza końcow a

w d ^ rT ^ k ie T *

WStaWie ło k d o w y m 1 w zdluż tuło^ 2

piłka atakowana jest bardzo b l i s L T ^ M * ^

Wy stęPule w

nyw anego

d a t o j odległości od

^ atom iast w Prz YPadku ataku

ło k c io w y m z w y ra ź n ie m i . , ,

3 m o z e b y ć w y p r o s t o w a n a w stau’1

rżen iu w yk o n u je się na p a l « ! o b i T ^ PraCą n a d S a r s t k a - L ą d o w a n ie po udo

u g in a ją : kolejno nogi w »taw -irh t o 8 ' p rz e n o sz il c c iCi a r c ia ła na całe stop'

■m alm

lą d o w a n ia

z m id . r

° ° W^ c k ' k o la n o w y c h i b io d r o w y c h . Opt)

K A odb icia się w górę. W s z ó l h !

W ° d '° K k^ c i o k o ło je d n e j sto p y od nuo

podczas tusfcoku Po

w y j

j n * ? l vl' yl' nia W ła d cz ą o b łęd ach popełniony-*

¡ W « d z i . M N ^ cn fafej J , ’“ ; ^ <K,nik *»<“ ' b.vć przygotowany do £

bk»ku, w ystaw ienie p iłk i do

P °n ° w n e o d b ic ie p iłk i odbijającej sK

‘

■%

obrona, przejście d o w y k o n a n ia bloku.

Doskonalenie podania p itki sposobem dolnym i zagrywki tenisowe,

w siadzie prostym odbicia piłki sposobem górnym z przemieszczeniem

się w dowolnym kierunku.

2 .

Podanie piłki sposobem górnym do ściany, po koźle amortyzacja jej na

przedramionach ułożonych do odbicia piłki sposobem dolnym.

. Podanie piłki sposobem górnym oburącz do ściany, po koźle odbicie piłki

głową nad sobą i podanie do ściany sposobem górnym.

4. Odbicie piłki do ściany w wyskoku oburącz sposobem górnym.

5. Odbicie piłki sposobem górnym oburącz następnie jednorącz

RL,

jedno-

rącz RP, z kolei sposobem dolnym oburącz, jednorącz

RL,

RP, a następnie

sposobem górnym oburącz ild.

. Odbicie piłki sposobem górnym i dolnym nad sobą po każdym odbiciu

dotknięcie ręką parkietu.

7. Zagrywka tenisowa z pola zagrywki w pole o wymiarach 4,5 x 3 m, po

zagrywce bieg za piłką na drugą stronę. Jeżeli ćwiczący nie trafi w pole

wykonuje 5 „pom pek".

II. Nauka zbicia piłki

Opis techniki w ykonania zbicia piłki oraz pokaz.

Nauka zbicia piłki.

2.1. Z postawy wysokiej krok rozpoczynamy prawą nogą następnie dolą

czarny lewą i z pólprzysiadu wykonujemy wyskok w górę, z odchylę

nicm tułowia, oba ramiona są w górze, ćwiczący spogląda na pięt)

przez p raw e

ramię,

a następnym razem przez lewe ramię.

2.2.

Wyskok z

jednego k ro k u tak jak wyżej, z tym, że ręka ata ująca

nuje

zamach,

ręka p rzeciw n a w yprostow ana przed so ą.

na]^ yZ^Zy

punkcie

w z lo tu ręka atakująca w yko n u je zamach, a następnie

w lewą dłoń. Ćwiczenie wykonujemy przy siatce.

J 1 W ykonani,

dojścia z trzech kroków i dynanuczny rzut p-IM len.

sową p r/e z siatkę

m o ż liw ie jak najbliżej lin ii

' Z l’ ic'*' P 'lk t w Iw 'u

1 1

1™

"';

' ^ " " ’u m ^ m a n c i

przez

partnera na wyso-

2 5 /.bicie z dojścia z. jednego kroku pilk

kości około

2,20

lckcja nr

1 2

, « a s : 90 m in .

Jan a!: Doskonalenie poznanych elementów technicznych. Nauka ataku.

■

5.6.1. A tak - w form ie p la so w a n ia i k iw n ię c ia

W technice ataku w yróżniam y kilka form , które ró żnią się między So^

sposobem wykonania. Cel pozostaje zawsze len sam - skuteczne p r z e p ^

dzenie ataku.

W zakres ataku wchodzą następujące form y:

Zbicie dynamiczne

2. Plasowanie

3. Kiwnięcie

A d .l. Zbicie p iłki jest to mocne, dynamiczne uderzenie p iłk i nad siatką tak, ab;

z największą siłą upadła ona w granicach boiska przeciw nika.

A d .

. Plasowanie jest to lekkie, kierunkow e uderzenie p iłk i na pole przeciw

nika. Piłka mimo wolniejszego lotu jest trudna do przyjęcia, dlatego, a

jest kierowana tam, gdzie przeciw nik najm niej spodziew a się jej. Tech

nika plasowania jest taka sama jak zbicie z tym , że nie chodzi nam osik

uderzenia, lecz o umiejętność skierowania p iłk i w określone miejsce na

boisku. Należy pamiętać, że przy plasowaniu kierunek lotu p iłki nadaje
nadgarstek.

A d.3. Kiwnięcie jest to przebicie p iłk i w w yskoku w miejsce najsłabiej broniona

przez przeciwnika. Przy kiw nięciu piłka pow inna być kierowana

najkrótszą droga z góry w dół, tak, aby p rze ciw n ik m ia ł utrudnione je

przyjęcie. Ze względu na konieczność zachowania pełnych pozorów

zbi-

, . P * .ifC^ n^ a k iw n * - i « t w znacznym stopniu podobna do techniki

u f

' Różnica występuje jedynie w końcowej fazie pracy ramienia

Wyskok , ułożenie ciała względem p iłk i oraz zamach przed uderzeniem

j ’

a ic same jak przy zbiciu sposobem tenisow ym Ramię żarnik

przyspieszyć ruch w ostatniej ch w ili zwalnia go, kierując piłkę na stronę
przeciwnika w miejsce najsłabiej bronione.

Lek cja

nr 13,

czas:

90min.

Itm ą j: Nauczanie kiwnięcia i plasowania.

Opis techniki plasowania i kiwnięcia piłki.

2. Nauczanie kiwnięcia i plasowania.

P0dc/,ls (Klhk’ sposobem górnym i dolny*

^ n a d ą g ł ^ ^ ^ |Cdn° r^

^ a z lekki plas p * *

j icia z j< dnego kroku w form ie kiwnięcia

*nia.

Z-*- Indyw idualny atak z ri,

Zbicie p iłk i z dojścia z jednego kroku z własnego podrzutu. W pierwszej

fazie ćwiczenia w y k o n u je m y ch w yt p iłk i zachowując poprawną technikę,

n a s tę p n y m

razem zam iast chw ytu wykonywane jest zbicie piłki.

2 4 Zbicie lu b k iw n ię c ie p iłk i z jednego kroku z podrzutu partnera.

2 5 Zbicie p iłk i z pełnego dojścia z w ystaw y partnera. Atak wykonujemy

najpierw ze strefy IV , a później ze strefy II.

Gra szkolna p e łn y m i szóstkami. Za skuteczny atak zespół zdobywa dodat

kowo punkt. W p rz y p a d k u kontrataku zespół może, więc zdobyć w sumie

dwa punkty.

Najczęściej w ystępujące b łę d y w technice wykonania ataku.

•

Brak k ro ku kie ru n ko w e g o w dojściu do odbicia.

Z d e cy d o w a n y

lo t w przód po odbiciu się do ataku.

' • • u « W n n r v dłoni i ruchu w stawie łokciowym).

Brak udziału * ki ni eal ^

‘ataku.

Brak um iejętności oceny lotu pitKi i

Pytania

ja k ie

znasz fo rm y ataku?

2. Opisz sposób wykonania zbicia tenisrn g •

M etodyka nauczania zbicia len‘S° ^ technice ataku.

4. Wymień najczęściej spotykane błędy w tech

Lekcja n r 14, czas:90 m in

Doskonalenie eienrentdw technicznych we t r ^ n ,

„ ^

Przypom nienie w szystkich znanych elententow .ee n

nie formy fragmentów gry.

vodnik linii obrony wystawia

I. Ustawienie z a w o d n i k ó w tcn podaje jąsP oS^

n^ 8 n1omencie

piłkę

dowolnemu

za w o d m ki w

(, |nku zespołu I-

kiadnie no je d n e « - z

° ^ )

w zespole

następuje s/y’

obrony |*łd

* 7es„ 0łu

następuje

W zespole B wchodzi zawodi

otjnI1iu p*>kl d o ,

^ ych w obu ze

. *t . , unii ataku. 1 ° ł

i^ /d v zcwicząc)«-«1

nemu i. » w o d n ik ó w Im

w, stronę. Kaz V

obrony.

zmiana miejsc o jedną pozycję

„chodzącego d •

«połach spełnia rolę w y s t w 1-1! ^ 8

R yc. 5 . 1 1

2. Atak ze strefy IV po proste), w strefie 1 jeden z ćw iczących b ro n i piłkę w poi,

Po udanej obronie dogrywa pitkę do rozgrywającego i w y k o n u je atak po po

stej (strefa 1). Atakujący (strefa 4) przechodzi na miejsce obrońcy, (ryc. 5.12)

o°o

, t ;

¿i

/ \/

' " - O

M D

R y c 5 .1 2

3. Ustawienie lak jak wyżej z tym, że obrońca ma do obrony dwa pola A if

Atakujący ma możliwość wykonania zbicia w dow olnej form ie

kierując

pi«*'

» wolt»; pofe

Obrońca stara siy za wszelką cen, przynajm niej piłkę d o t «

’ ‘ " ’T

041“ '3

rozeSranie i a«ak ze .refy 4.

t .staw ie,,, ćwiczących tak jak na rycinie

1 3

. ć w ic z ą c y n r

podje p iW *

w ystaw ia')., J u W l y IV z l w

' ^ ^ ' ' ' 1'' ' ' 0

p ic rw M C >

Praek‘llnCi

w ;„ l„ ik » n r7 Pu obronie „ i l k ,

" r

zbi' a p i,k t po sk0S'u

któiy* * M d wykonuje atTk I u

Cru^e

],]

dw ataku do zawodnika

niem ć-wtc/ącyUi k*sl u lr

w yslawia piłkę do zawodnika nr ó dd

* K > .b KSt utrzymanie p liki w grze oraz w łaściw y w ybór działa"

v /i

^ 5 1

a ©

0 2

Kyc. 5 . 1 3

Ustawienie

¿ w ię żą cych

tak jak na rycinie

5.14.

Atakujący

znajdują się poza

t C

n rz v c z y m p ie rw s z y z n ic h nie posiada p iłk i i jest przygotow any do

boiskiem , p rz y

skutecznej obronie. Obrońcy mają za za-

ataku z p lik ) P 'erv' ' sze| ^

svtuacji kie d y p iłka zostanie obroniona zada-

danie o b ro n ie k a ż d e zb i

st'a w ie n ie p iłk i do ataku do strefy IV. Je

niem n a jb liższe g o z a w o d n ik , j -

kierunku siatki,

żeli to się n ie u d a , w ó w c z a s d ru g , z a w ó d « k podaje P

^ ^

a ś ro d k o w y o b ro n y w c h o d z i na r

“

” " '

ustawienie się obrońców

golną u w a g ę w ty m ć w ic z e n iu zw racam y

sto su n ku d o b lo k u .

yc. 5.14

U-.lawi*-

/.n v o d

• 'n '/ic ry w k i- Z drugiej

drom* u M jw > o n y « b j* •

itfd y n i iistnwi«- n

|11

r ij

zngo

W w

k , ^ r ^ ' * ^ J , " S y w k ę w y k

;i;

ika Maku.

Ków.uez z e s H P i / y i » ’ I

, .......

I»*«

wek y e ^ ' 4 r > ' r i " ' ^ Z

„ l i w *

’

m v y k / v m ^

7- Ćwi

„ J ® ! " ' symetr>'czne- Boisk° o wymiarach 4,5xI8m, na boisku

wają™, °pV 2 ° bU.Slr° n Siatkb “ Suwający, przyjm ujący- atakujący f ,

strome A zawodnik wykonuje zagrywkę k tó n

w o d n ik strony B ustawiony w głębi,pola. Dogrywa p

k o ry kieruje p i.kę w przód do I,m i‘pola aiakm a D c

k<ory przyjm ował piłkę, wykonując wyskok z pola óbrony r

zawodnrka broniącego w głębi pola boiska strony A. Ten siara « T

Pi&1

Patkę do rozgrywającego, jeśli dogranie jest praw idłow e kom

ę.k'0ro" ''

przypadku błędnego przyjęcia wznawiam y akcję z a ^ D "

. Ćwiczenie symetryczne, boisko jw. Z obu stron no d w H

■

ntący strony A zagrywa piłkę na przyjmującego Ten k i e r u M l M

wającego, który wystawia i i i n

,G p iłk? do rozgry-

w przyjmującego po przeciwnej s t r o n i e ^ t k ? T rm k ° nU,iG ^

p!asovvany

do wystawiającego i rozegranie pitki w ty ł na trzeć

broniąc)' i plasuje w obrońcę z drugiej strony Prńh *

gdZ1G d°biega

itkcji, a zawodnicy po przerwanej akcji zmieniają się mieTscamf

Lekcja n r 15, czas: 90 min.

l£IM i: Doskonalenie różnych form ataku

W e w D y s lT c h

3taku “ 0 p is j P °k a z -

" Z T S T r 1' f

* gÓfy

i ^ z : z z r

barkr - c) * ^

* * **

z duiu- ominięcie bloku i piłka górę

"*>'

”»+

'vs’<?czna- c|

i ł

do Ok. 1.20 zachowując ciągłość odbk

P « y i V *prtsułw nid o ln y m o b u rą ^ S° by a' akU' A,ako" ’ana pi,kę

”

TWfKrr kitą u< 5 fciłi.fw.

lMr,

' df)rzuca piłkę zawodnikowi ustawionemu p

I - t e > W fc/,ł'‘f|l!J VV

f .

nagrywa

piłkę

sposobem dolnym

oburąe/

•oko <

1.1

starty

A t t i, " T ^ MrWI"

-tłdzgrywający wysławia p ilk

• k « s ta r ty

< 1 4

" ,w o ' l " ,k> ktrtry dogrywał p i l k > l ' r7l'"’u

łuny y j siatką dorzuca p i|| <- na zmianę zawodnikom u

^ " * “ * « « * * I I *. Z aw odnił zcM tciy -

lW ^ * h dr. rozgrywaj,„igp ustawionego między d o * *

. . .

T ’“ <Uk *

*«*

Analogicznie za

I ł . d t c * " ' ’ ",g

• -ostępuK ze Starty 4. Po wykonaniu zadania na«tęp«i'

Technika g r y w p iłk ę sia tk o w ą

2.5. Z a w o d n ic y u sta w ie n i w trzech strefach:

, 5. Rozgrywający m iędzy

strefą 3 i 4. T rener po drug ie j stronie siatki dorzuca piłkę do zawodnika

stojącego w strefie

. Ten d o g ry w a sposobem dolnym do rozgrywającego,

k tó ry w y s ta w ia w y s o k ą p iłk ę raz do strefy 1, raz do 4. Po w ykonaniu serii

a ta kó w zm iana m iejsc dogryw ających z atakującymi.

2.6. R o zg ryw a ją cy i trener u sta w io n y jw . Z aw odnicy ustawieni w strefie

i jeden ćw iczący w strefie 4. Trener dorzuca dw ie p iłk i jedna po drugiej

do kolejnego dogryw ającego. Ćwiczący atakujący najpierw ze strefy 4

potem d ru g ą p iłk ę ze stre fy 2. Następnie przechodzi na miejsce do g ry

wającego.

Gra

. Za p u n k to w y atak, d rużyn a otrzym uje 2 pun kty.

5.7. T ech n ik a w ykonan ia zastaw iania

“

. * -

» —

» > » “

•

zastaw iania. D ło n ie na w ysokości g ło w y ,

w z r o k

skierow any r a p

nika. W m om encie w y k o n a n ia

i dokładna obserwacja

u a k ty w n ie n ie p o s ta w y (szczególnie

}

d zia ła ń p rz e c iw n ik a .

Faza g łó w n a

c w

™

« i d u

Szczególnie w ażny

W y s k o k d o b lo k u w y k o n u je się * ™

J Qn w ndększośd w y p a d k ó w

jest m o m e n t w y s k o k u d o zastawienii ^

rfa ^ za w o d n ika atakującego, ln -

z o p ó źn ie n ie m w s to su n ku d

wy k onuj e naskok blokujący, w yko -

ac/ej m ó w ią c w m om encie, g y

„ H r uiacv uderza piłkę blokujący

nuje p ó łp rz y s ia d , dalej w s y tu a q i, k ie d y atakujący

w y k o n u je w y s k o k d o zastaw ienia

ritw. i ł n M.ui i* ii

włon.-, .. d łm iif iw o r /tl « CTClni| 1

r/i d ra m io n .

piłkę, dłonie w ch w ili zetknięcia się

łó-cc

..... . w z ro k , - n '

S ta w a c h nadgarstkowych.

pilł ą wykonuje nu b

góry w doi prz.

*■

■

BLOK

B‘°k w siatlrA

«Owce czasem nie

punktowy jest

rów,,

rzeba

go dobrze usfawió i

wykony

Nie warto odpuszczać bloku

Dłonie

b l i s k o

sichin ? r ,

«• '"»ion a

możliwo wysoko w

h t " ^ ' M c < ’mi

‘ V , 7

" ■

t ^

n a w

dt'1

iis» £ t e a r “ "

Technika

gry w

piłkę siatkowa

faza końcow a

' ~—

Po w y k o n a n iu zastaw ienia ć w ic z ą ™

•

z piłką, p rz y g o to w u ją c się do n a s t ę p ™ ! ' " ^ " a ć kontakt wzrokowy

piłki, w ysta w ie n ie P dki, przygotow anie się do kont*

b?dzie

Zastawienie p o d w ó jn e w yko n yw a n e

kontratal<u.

ono na dojściu d w ó c h z a w o d n ik ó w do

" ! 1? 1

dWÓCh zaw° d"ik ó w . Polega

równoczesnym w y n ie s ie n iu rąk ponad . ¡ . ( p ™ 6*3' " w y skoku d ° bloku przy

zny. Istotnym szczegółem w popraw nym J U ' 1' " ' 01'26™ SZCZelnei P,aszczy
sposób dojścia z a w o d n ik a środkowego

Podwdjnego jest

najszybszy, p rz y czym ostatni k ro k m usi w

tyĆ m ożliwie )ak

zejściem w d ó ł do p ó łp rz y s ia d u .

dostawnym z jednoczesnym

Lekcja n r 16, czas: 90 m in .

pojedynczego H

310" ' 8

e'emen*ÓW te' b ™ z" y ‘ h- Nauka zastawiania

D o s k o n a le n ie p o zn a n ych elem entów

W parach n a p rz e c iw k o siebie jeden z partnerów podaje piłkę sposobem

o ln y m , d ru g i podaje p iłkę po parkiecie nogą lub toczy. Jedna piłka to

czona jest, w ię c po parkiecie nogą, druga odbijana jest sposobem górnym.

W parach n a p rze ciw siebie jeden z partnerów podaje piłkę sposobem gór

nym , d ru g i n a to m ia st podaje piłkę po parkiecie tocząc ją obiema rękami.

Tak, w ięc jedna p iłk a podawana jest sposobem górnym, druga natomiast

toczona jest po parkiecie.

W parach n a p rze ciw siebie odbicie p iłk i sposobem dolnym lub górnym,

po o d b ic iu p iłk i jeden z ćwiczących po każdym podaniu przenosi piłki;

leżącą na zie m i w inne miejsce (ryc. 5.15).

i \

Ky< 5.15

•1

„k o ło

m O.l MfllM ćwiczący wykonują kolejno

para H i w iK lIcgiO H i

oko

c ii łk i

# „ „ u fn i fii/ r m zbicie kozłem poci smim

z a g ry w ł <; d o partnera, a na^Kf

1 )

‘

Ć w i c z e n i e 2 . 7,

7 H ,

2 . 9 / z.ijyć nr H

W trójkach ustawienie tak jak na rycinie 5.16. Ćwiczący n r 1 wyk

grywkę tenisową oraz broni piłkę po ataku, ćwiczący n r

prz

grywkę oraz wykonuje atak, ćwiczący n r 3 w ystaw ia piłkę do atak^

kujący ma za zadanie zbić po prostej i trafić w pole A lub B

* ^'

T ~~ -

■ ^ 0

Ryc. 5.16

II. Nauka zastawienia pojedynczego

S i T " ykonania fechniki zastawienia oraz pokaz
Nauka zastawienia pojedynczego

' 'k

! lPd ? s ln: ygo

Śdany W

a " aS* ^ a z doi” .i

jednegc

stronie. B lo k u ją c y ^ y lk o k u chw

,T ^eczce

‘ trzy ma

P ilk?

P° S"°Ś

skakuje i przekazuje piłkę partnerowi"

' ^

ity lk o d o tk n ię d e T re y m T n e /p H k fć Wyk° nUie d ° iŚde z iedneS° kr*

trzymać piłkę.

kw iczący stara się jak najdłużej prz

2.4 Ćwiczący ustawieni tw a r™

• u-

wykonuje atak

■

ia/Kc

siebie po obu stronach siatki. Jeden z nu

p iłk i. Do bloku

drU®' S,ara si? w ykonać za stawi cc

. Ustawienie jak wyże) A t » /

Z °Póżnioni<™.

zbicie piftcj luh m ir L • ' uH°y Partner wykonuje w dowolnej k o le je

nyn,

d°

a ta k u * P - Ń a P d k < - P « * “

padku zastawieńjp lub ^ T

M danic Vv>'konać w pierwszym pr/j-

w momencie podania n ilu V ‘

PrzyPadku odskoczyć od s*

2«. Ustawienie takie

m •

K<ywkt . później zastawietTe"«,! ' 7' Ćwiczi,cy nr

wykonu,C ^

to n u je przyjycie zagrywki ,

* samoasekuracją. Ćwiczący >

cr-ący m } v,-v . .

następnie atak w wyznaczone p

3 wystawia p,lkłd o l la k u , ,„ls „ .pnR.

alaku(i« go.

r.*/'linik(i g O

' u'

l >ilkV sia,kow ci

Ryc. 5.17

2.7. G ra szkolna na całym boisku

. Za skuteczny blok zespół otrzymuje

d o d a tk o w o

p u n k t.

Najczęściej w ystępujące b łę d y w technice w ykonania zastawienia.

•Z b y t w czesny w y s k o k do zastawienia.

• Brak m o m e n tu zaw ieszenia w najwyższej fazie wyskoku.

• Brak przeło że n ia rą k ponad siatką.

•B rak pracy n a d g a rs tk ó w w m omencie zetknięcia się z piłką.

•D o tk n ię c ie górnej części siatki.

• Brak sam oasekuracji.

III.

Pytania

ł.

O pisz sposób w y k o n a n ia zastawienia pojedynczego.

W y m ie n ić c z y n n ik i w arunkujące skuteczność zastawienia.

O p isz sposób poruszania się p rzy siatce zawodnika blokującego

I.ekcja nr 17, czas: 90 min.

Temat: D oskonalenie poznanych elementów technicznych. Zastawienie gru

powo. N auczanie ta k ty k i ataku przy udziale zawodnika lim . ataku.

D oskon alen ie poznanych elementów technicznych, nauka zastawienia

po w o jn e g o

......

^ ^ partnerów w ykonuje zbicie kiero-

h II«*J ^ ą

•

• J

*11

Mł, w y s o k o ś ć

tułowia. Broniący stara się każdą piłkę

w ane «I«» p.ntn« ra

p,,|<ami wysokim lukiem w kierunku atakującego.

/ p o l p r z y s M M » ^ ^

\Vyżej. Ćwiczący plasuje piłkę w kierunku

U s ta w ie n ie

^ ^ .,p,,M>bom dolnym podając do zbijającego, z kolei

p a rtn e ra ten <H ')

ł%vr€łt«»m sposobem górnym do partnera, po podaniu

ata ku ją cy p o d -;'

ćw iczący mają za zadanie jak najdłużej utrzy-

następuje zbicie p» ’

mać p iłk ę w

fir/l

Blok podwójny do ściany w miejscu, a następnie z doiś ' ,

i wykonanie zastawienia podwójnego.

C1(>ni

Przy siatce zastawienie podwójne w miejscu. Partner sl '

i trzyma piłkę po swojej stronie. Blokujący wykonują rń

* *

laN

w gorę

jednocześnie dotykają piłki. Następnie

środkowy

kiem dostawnym i razem wykonują zastawienie podwóine r

* ^

me na piłkę.

F^awojne kierują d),

Ćwiczący ustawieni w rzędzie na środku boiska nod-ii-, , n

cemu, a następnie wykonują zbicie z piłki metrowej

" ’yS'a" “it

Ćwiczący uslawieni wzdhjż |jn.. bQc

')•

wystawy partnera. Po drugiej stronie siatki wykom“ Wyk° " Uii| 1H

iedynczy. Zmiana ćwiczących odbywa się po

“ *!►

e atakujący przechodzi na miejsce blokuiaceen hl

■ J' W tCn sposót

stawiającego zaś wystawiający dołącza do

U ] ą c y n a m i e jsceuy

"¡a szczególną uwagę zw róci n alew n a uo

' ^

' P° dCZ‘1S

asekuracji ataku.

P°prawnosc bloku i wykonam

nują atak, po drugiej rnon^wykon

00^ 61

113

Str° n'C boiska

° k P° ^konaniu zastawienia w y s lT ^

P° dwójny' środkom

J' 'Stawia

piłek pod rzad nń* • •

P ę d° Strefy 1V- Jedna Par!

POd rząd, p0znie] następuje zm.ana

(r^ ^ P

• ■ I

>oskonaler.ie

M ałe g ,y pozWaj ai.

um iejętności w fo rm ie m ałych gier

iiu ły w td u a in '

c? ;’ łv y d o b ycic od ćw iężących um iejętno-1’

Stosowanie tych g ie r pozw ala ćwiczący

lcc

n a

cz{

kontakt z p i ł k i " a d iB'ość gry, większą rywalizację. Stosowanie prostszych

rorm taktyki zespołowe, jest łatwiejsze w organizacji i stwarza możliwość do

stosowania załozen g iy do aktualnych umiejętności ćwiczących.

Single 1:1

1. W ym iary boiska 2x3, wysokość siatki 200 cm. Zagrywka wykonywana

jest ze środka boiska odbiciem górnym oburącz z własnego podrzutu.

Konieczność dwóch odbić. Gry w grupach 4 osobowych- 3 gry do 15 pkl.

Nie rozgryw am y finałów. Podział ćwiczących na grupy drogą losowania.

. Gra na jedno odbicie sposobem górnym oburącz. Pozostałe założenia jw.

. Na dwa odbicia z koniecznością pierwszego odbicia sposobem dolnym

oburącz, a drugiego sposobem górnym. Pozostałe jw.

. W ym iary boiska 3x7m, wysokość siatki 200cm. Zagrywka tenisowa. Na

dwa odbicia z koniecznością pierwszego odbicia sposobem dolnym obu

rącz, a drugiego górnym w wyskoku lub ataku. Gramy 7-8 spotkań jed-

nosetowych do 25 pkt.

Dwójki 2:2

•

W ym iary boiska 3x4,5m, wysokość siatki 200cm. Zagrywka dolna, możli

wość wykonania 3 odbić, ale tylko sposobem górnym oburącz.

•

J. w. Pierwsze odbicie musi być odbiciem dolnym oburącz.

•

J.w. Trzecie lub drugie przebicie piłki przez siatkę musi być wykonane

w w yskoku sposobem górnym oburącz lub jednorącz.

Trójki 3:3

1. W ym iary boiska 4,5x7, wysokość siatki 200cm. Zagrywka dolna i koniecz

ność wykonania

odbić tylko sposobem górnym oburącz.

2. W ym iary boiska 4,5x4,5m. Wysokość siatki 210cm. Zagrywka tenisowa,

przyjęcie sposobem dolnym oburącz, a przebicie piłki w wyskoku. Ko

nieczność 3 odbić.

W ym iary boiska 4,5x9 m, wysokość siatki 210cm. Zagrywka tenisowa,
przyjęcie sposobem dolnym oburącz, rozegranie, atak, zastawienie i ase-

h ira t

i-i, K o n i e c z n o ś ć

odbi ć.

______________________________

C / wó r V i

, .

lo/.waln nn doskonalenie techniki indywidualnej i realizacji

Gra <

/wm

o I

/iuówna w ataku jak i w obronie. Możliwości re

/alo/i ri

taktyi/nycn, /

, .

•

wiek*/ w zależności od załozen prowadzącego. Gra

ety t /w orkam i J *

1 }

j, j ilvv<»)ki i trojki, znalazła swoje stałe miejsce w roz-

C/wórkami, / i j/ t

j()inH) s/Koly podstawowej klas szóstych. W ymiary

0T*»*

" * •

,)/it.w ,

215, , cWopcńw 230cm.

b ritk «

7*7111. wysoV<> ‘ -

i£EQai: Zaliczenie teoretyczne z techniki i metodyki nauczania

elementów

siatkowej oraz z przepisów piłki siatkowej halowej i plażowej wraz z sv

cją. Sprawdzenie umiejętności technicznych.

a IZi'

Sprawdziany praktyczne:

T echnika odbić piłki sposobem eórnym i dolnym oburącz w

Ćwiczący ustawieni w parach po obu stronach siatki na wysokości linii ai,i

Odbijają p,|kę w następujących sekwencjach starając się zachować

ciągłość

- odbicie pośrednie nad sobą i podanie do partnera
- bezpośrednie odbicie do partnera

- przyjęcie pitki sposobem dolnym oburącz nad sobą i podanie

do partam

sposobem gomym oburącz

- przyjęcie piłki sposobem górnym nad sobą i podanie do parlnera sposa

bem dolnym oburącz

- odbicia bezpośrednie tylko sposobem dolnym oburącz.

Ilosc odbić określa prowadzący.

Technika zagrywki tenisnwpj

’ .ący ustawiony w polu zagrywki. Wykonuje wybraną

zagrywkę

tenisową

, . P "C ^ wykonaniem informuje prowadzącego o swoim wyborze

oraz o kiemnku jej wykonania. Powinien wykonać

próby.

Ifdiniką ataku,

Ćw iczący „sławieni w polu ataku na lewym skrzydle,

(praw oręczni)

R w T

; r u

y ^

3 1 2- ^

« , ^

a .» k « * > « *

formie (3 próby)

fa m o | łl^ łto « n iŁ H W ld tllłB fa L te thi»lcy.n»ri.

Próba ocenia rta p ly * opanow ania: zagryw ki, przyjęcia zagrywki, r < # £

¿ o atak «, zbicia tenisowego, zastawienia pojedynczego.

sprawdzi."» 1

r » nd/aał jednocześnie czterech ćw iczących (ryc. 5.19).

Opis próby

Ustawienie: ćwiczący n r 1 - pole zagrywki, boisko A,
ćwiczący nr 2 - strefa V boisko B,

ćwiczący nr 3 - strefa III boisko B,

ćwiczący nr 4 - strefa II boisko A.

Ćwiczący nr 1 w ykonuje zagrywkę tenisową, nr 2 wykonuje przyjęcie za

grywki sposobem dolnym i kieruje piłkę do nr 3, ten wykonuje podanie do

ataku w strefie IV, nr 2 wykonuje zbicie, nr 4 wykonuje zastawienie pojedyncze,

a Ćwiczący nr 1 ustawia się do

obrony w strefie I. Po wykonaniu

próby

w jednym ustawieniu następuje rotacja. Ocenie podlega skuteczność wykony

wanych elementów oraz technika wykonania.

2- Sprawdzian techniki i dokładności zagrywki tenisowej

Z pola zagryw ki ćwiczący wykonują 4 zagrywki po prostej i 4 po przekąt-

m‘j w pole o wymiarach 4,5 x 9 m. Próba jest zaliczona jeżeli ćwiczący trafi co

najmniej 3 razy w pole po prostej i 2 razy w pole po przekątnej demonstrując

Poprawną technikę wykonania.

Sprawd

zian techniki i dokładności podania piłki sposobem górnym

i dolnym

l'r/y}ę<

\v p i ł v , s p o s o b e m d o l n y m n a d s o b ą i p o d a n i e s p o s o b e m g ó r n y m d o p r o-

‘ hikąta o w y m i a r a c h l/> * U m, z n a j d u j ą c e g o się na ś c ia n i e n a w y s o k o ś c i

? . 3 3 m , / o d l e g ł o ś i > M m ly

m, m ę ż c z y ź n i 3 m.

prpfry

. . .

Oivnii> r oc

Vy.*

w y ^ n y w (im,i przyjęcin i p od nn in piłki s p o s o b e m

dolnym ,

g ó rn y m

ora/ «1«»^ wykonywany, li cykli (jeden cykl to przyjęcie piłki

sposobem dolnym i górnym)

cy-kh

b dobry

n o w y/« )

t .

d o b r y plus

1 5 - 1 7 cykl i

ł »

9 - 1 1 cykli

- d o sta te cz n y p lu s

7-8 cyk li

- d o state czn y,

poniżej 7 cyk li

- n ie d o stateczn y.

Sprawdzian techniki podania piłki sposobem górnym

dolnym

O d b icia w p arach p rz e z sialkę na o d legło ść 6 m e tró w

p arach d w ie o so b y odbijają piłkę raz n a d so b ą sp o so b e m g ó rn ym i

p o d an ie p rz e z sialkę do partnera, k tó ry w y k o n u je to sa m o - l i l k J

naSICP,i'

p o d a n a p rz e z siatkę 5 - 7ra z y . N ie p r z e r y w a ia c n d h ić ■

•

P01™ n a t :.,

ko lejn ych sek w en cji jak niżej;

prZOryW a' ą c o d b ' c l i c z ą c y przechodź, *

•

O d b icie sp osob em g ó rn ym p rz e z sialk ę

' b S S C

* * * • m

aa,

O cem e p o d legają d w ie o so b y jednocześnio ^

■ . •

• ,

p r a w n o ś ć o dbicia SDosnhpm

• j

lc ^nie jed n ak ocenia

się po

« k a ż d y e l e m e n t .

g ° m y m 1 do1 ^

- S k a la o cen od 0 do 10 punktów

6. Zagadnienia teoretyczne

z zakresu piłki siatkowej

Celom tego s p ra w d z ia n u jest stw ierdzenie stopnia opanowania wiadomości

teoretycznych z zakresu ro z w o ju g ry w p iik y siatkową, c h a ra kte rystyką v

teon. techntk,

g ry

siatkową,

wskazań taktyki indywidualnej

w odmestentu d o e le m e n tó w gry, m etodyki i systematyki ćwiczeń stosowanych

w nauczaniu te c h n ik i g ry oraz przepisów gry wraz z ich interpretacją.

W celu łatw iejszego przysw ojenia wiadomości teoretycznych i systematy

zowania ich, poniżej podano zagadnienia i pytania dla poszczególnych grup
tematycznych.

Rozwój p i ł k i s ia tk o w e j i charakterystyka gry:

1. Kto, gdzie i k ie d y opracow ał zasady gry w piłkę siatkową.

2. W ym ie ń okresy ro zw o jo w e w piłce siatkowej.

3. Scharakteryzuj początki p iłk i siatkowej w Polsce.

■1. Dokonaj ch a ra kte rystyki rozw oju p iłk i siatkowej w lalach 1996-2008.

5. Podaj p rz y k ła d y pierw szych kontaktów międzynarodowych „polskiej

s ia tk ó w k i".

6. W ym ie ń w szystkie organizacje poprzedzające utworzenie I olskiego

Z w ią z k u P iłki Siatkowej.

Poda, rok » miejsce powstania

M i ę d z y n a r o d o w e j

Federacji Piłki Siatkowej

oraz wymień nazwy państw - członkow jej założycieli.

Podaj

n a j w a ż n i e j s z e

sukcesy „polskiej siatkówki - kobiet , męzczyzn -

r . w ł n w e i o d 2 0 0 0 r o k u .

na arenie m ię d

z . y n a r o c l o w )

z,.,,,',Inych reprezentacji narodowych (rożnych

9. W yinicn sukcesy po

, ,

. „ „ i r / o n o s l a l n u li i z l e i e i li lat.

p a ń s t w ) n a pr

r o / e g i a n i a

j u e r w s / . y c h

M i s t r z o s t w

Ś w i a t a

10. Podaj

i«»k

i " 11 ;

/ v / n ntaz wymień po trzy czołowe zespoły.

I. . Ul! « I I l l * V /

’

w s i a t k o w i

u r a n i a p i e r w s z y i l i M i s t r z o s t w F u r o p y w s i at -

P o d a j t o k i m " )

/ y / n n i a z d o k o n a j z e s t a w i e n i . i m e d a l i s t ó w

ł o w t e V

■!• i

• ■

•

M ..f. uiia piet w s / e g o t u rn i e j u o l i m p i j s k i e g o w sial

12 Podaj i»ń 1 " " 1

... oraz wym ień medalistów

kinviv koh»*t

i mC/<

13. Wymień przynajmniej

polskich zawodników, zdobywców i

medalu olimpijskiego - podaj rok i miejsce.

' °tego

14. Podaj rok i miejsce zdobycia przez polski zespół Mistrzostwa ś

w piłce siatkowej - wymień kilku zawodników.

v'atJ

15. Dokonaj charakterystyki gry w piłkę siatkową.

16. Podaj cechy wyodrębniające piłkę siatkową spośród innych zesnuł

gier sportowych.

17. Wymień podstawowy sprzęt i urządzenia do gry w piłkę

s jalk

nadające jej cechę dostępności.

°'Va'

18. Wymień przynajmniej po 5 zespołów Plus Ligi Kobiet i

M ężczyzn

19. Metody, formy i zasady nauczania gry w piłkę siatkową.

20. Sposoby rozgrywania turniejów w siatkówce plażowej

P a ln ie WyS° k0ŚĆdi,ła 5ia‘karZy ‘ Sia,karGk ^ 1« n Jrsl“ *O lim pijskich,,-

22‘

8 ry siatkarek * s ia lk a rz y na p ° dstawia

“

?-£iT^xrś*r,”k“

“

* ■ “

■ —

> ■

W'ekU 5,aLkarck 1

n . P ".-.1--".

U. Teoria techniki gry w piłk9 siatkową:

Podaj definicję techniki gry w piłkę siatkową.

2 Wym.cn c ementy wchodzące w zakres techniki gry.

" I 1'" c emen,y w chodzące w skład kom pleksu 1.

w tm !eń

' m,Cmy WCh° dZ‘1CC W Sk' ad k o m P 'eksu 2'

rawodnika',^) boisku

° SlaW Siatkarskich * sp°«>bów poruszania sit

w p « n (*w ten to k ^ ",* Wł " la,karskil ora7a wymień pozycje występuj#*

...... w skla‘< P ^ a w y o zachwianej

* *

* * *

i w

I I i ! " t a i p,,kl " » * * * « « < * » " ■ « górnym w różnych postawa*

10 O p to

. « h n i ^ ^ b i ^ t l k T s T ^ k

" bUr'1CZd° ' nym W rÓZ" yCh P0SlaW* '

Podi

«i n r » v ti i

*p w o b c m jodnorącz d o ln ym .

pod c m

pry 'U

m ,iW m v a n iil «JW da p iłk i sposobem jednorącz gómV

?, Wymień mdz.aje zagrywki.

13, Opis,/ techniką WYknn.*«»» .

«» ^Konania zagrywki dolnej.

teoretyczne z zakresu piłki siatkowej

—

---------------------

Wymieć fazy występujące podczas zbicia piłki sposobem tenisowym.

1 Opisz jedną z nich.

dym ień najczęściej występujące błędy w wysokiej postawie siatkarskiej.

16 opisz technikę zbicia piłki.

j7 opisz technikę zastawiania pojedynczego.

jg Wymień błędy występujące w trakcie wykonywania zbicia piłki.

Wymień błędy występujące w odbiciu piłki sposobem oburącz górnym

w postawie siatkarskiej wysokiej.

20 Wymień błędy występujące w odbiciu piłki sposobem oburącz dolnym

w wysokiej postawie siatkarskiej.

21 Podaj przykłady zastosowania podczas gry sposobów przemieszczania

się po boisku.

22. Wskaż różnice występujące w technice wykonania zagrywki górnej

z nadaniem piłce rotacji i bez nadania piłce rotaq'i.

23. Wymień form y ataku, opisz wybraną.
24. Wymień kluczowe zdania w elementach technicznych.

7 . Z e s t a w ć w i c z e ń d o „ r a c z a n i a i d o s k „ „ a t e „ i ,

e l e m e n t ó w t e c h n i k i g r y

'• Rozgrzewka stretchingowa, ćwiczenia z rytmizacji

Rozgrzewka slrelchingow a

8r7Gwk? ukła d u krążenia.

. e

r r ; r c

i w

k,óroi ćw ^

ia ^

są zbliżonc d0

‘

y —

treningu,

wykonywanych*

‘" ‘^ " o ś c i

do technik swojej d yscyp lin y sportu .

k n u j e m y ru ch y zbliżone

gotow anie k ażd ego układu ciata do d z W

^ ^ a d “

™

P ^ y -

tyw ności. M a ona w p ły w ać na

I k t a d T ™

P ° * ° m i e etek -

ŚCi?8na' w « y ^ i e staw y i w

° nOSny- Układ n e rw o w y. m ię .

- ó w

. rozpoczynając od

lic o w a ć płynnie i dopiero wtedy p ™ c h o tó

“ 8taW M

'"•my od palców rąk.

I y

» -

—

.....

* 2 E S k "

M" W" W l 'r /ł ’cltod/.iniy do sta w ó w bliskich

'Z PT

‘ ...................................

I * , na dó, ,„ h

......... ' - ' - z a

hydzie

a ktyw n a

« • #

Z e s ta w ć w ic z e ń

_ dw a klaśnięcia.

1 • Bieg grupy z rytmem 2x2. wa

. _ dw a plaśnięcia w u d o w skipie,

Bieg grupy z rytmem 2x

k]agn ięcia.

Jak wyżej dwa tupnięcia s p

plaśnięcia.

Bieg grupy z rytmem 2x

^ podłogę d w a klasm ęcia.

Jak wyżej dwa tupnięcia stop

plaśnięcia.

W biegu w rytmie 4x4; cztery

krokj

W biegu jak wyżej cztery klasn.ęcni w d o p * ^ ^

. ^

W biegu jak wyżej cztery klasnię

z klaśnięciem w dłonie z tyłu.

_ .

___ A

z klaśnięciem w dłonie z tyiu.

Jak

wyżej cztery

klaśnięcia i cztery

skipy A.

Jak wyżej cztery klaśnięcia; liderzy hasło; raz, dw a - odpow iedz

trzy, cztery.

Jak wyżej cztery klaśnięcia następnie liderzy hasło; punkt,

odpowiedź grupy; set, mecz.

10. Jak wyżej czteiy klaśnięcia liderzy hasło; play, legs - odpowiedź, win, hec

T T

T l _ _ ■ _____________ *

M « n /I

T i T P

1 ł - l / T I t ł 7 P M

gnjpj

set

head.

II. P o sta w y i p rz e m ie s z c z a n ie s ię w s i a t k ó w c e

R ea k cja na sy g n ał trenera - krok o d s ta w n o -d o s ta w n y , bieg, kroi

sk rzy żn y .

R eak cja na sy g n ał piłki - pokaz p rzez tren era. P iłk a w le w o poruszam)

się w lew o, p o d rzu t piłki -blok, o p u szczen ie p iłk i n a p o d ło g ę - siad, pad

lub rzu t siatkarski, k o zio ł piłki o p od łogę - m a rk o w a n ie a ta k u .

C zło w iek , cień.

P o ru sz a ją c się na n ogach

p is z e m y

cyfry od 1- 9, m o ż n a

te ż zastosować

d o d aw an ie, od ejm ow an ie m nożenie cyfr. N a p isz n o g a m i trzy

litery

w łasn eg o im ienia.

T rz e cia k siatkarski.

P rz e m ie s z c z a n ie się i a ta k p iłk ą

tenisa.

K rok skrzyżn y pom ięd zy linią ataku i środ kow ą.

Ja k w yżej; kom bin acje kroków

ataku;

trzech k ro k ó w , d w ó ch ,

jednego

/ pHM •'<> '" " ¡ s a "la k ze strefy

4 ,

z. krótkiej i z je d n e j n ogi ze strefy o

. Start strefa

atak, następnie atak z krótkiej w strefie

i z je d n e j nogi atak

w s tre fie 2*

U . ''t a k w kom bin acjach dwóch zaw od ników ; p o d w ó jn a

k r ó tk a następnie

d w iV h zaw od ników w pierw szym tem pie i n astęp n a

a kcja p o d w ó jn a

p rzesu n ięta Bd.

2 Blok ze zm ianą miejsc.

/ o b r o t a m i w z d ł u ż s i a t k i . Z a w o d n l m ,

•

3 3

. i łł OK / . « n i

t m o u n t t y p r z e m i e s z c z a j ą s i ę w z d h i z

siatki w y kon u jąc obroty wokół w łasnej osi.

«mm’

ćwiczeń do nauczania i doskonalenia elementów

techniki

<o v

—

103

. Blok po k ro k u d o sło w n ym , skrzyżnym , lok jak do oloku i odbicie z iednei

nogi w lew ą lu b p ra w ą stronę.

15. Blok no 4 tempo. Zawodnicy stoją no 3 metrze tworzą do siatki Pierwsze

odbicie palcom, do partnera , po drugim odbiciu partner podchodzi do

siatki, trzeć,e odbicie płaskie do siatki, czwarty kontakt z piłką to blok

. Blok z piłkami dorzucanymi.

17. Trzech blokujących przemieszczają się wzdłuż siatki wykonując „ósemkę".
18. Trzy osoby wykonują „ósemkę" w polu i trzy osoby wykonują „ósemkę"

przy siatce z blokiem.

19. Jw., ale na gwizdek zawodnicy obrony wykonują rzut siatkarski.
20. Ćwiczący wykonują „ósemkę przy siatce z blokiem i markowanym ata

kiem. Po bloku np. w strefie 2 wycofanie się i markowanie ataku w strefie
3, następnie blok w tej samej strefie i wycofanie się do strefy 4.

III. Nauka i doskonalenie odbicia piłki sposobem górnym oraz nauka wy

stawienia piłki do ataku (film dostępni/ na stronie

Akademii

Polskiej Siatkówki)

1. Nauka i doskonalenie odbicia piłki sposobem górnym

ćwiczenie 1

N auka ułożenia d ło n i na piłce w klęku na jednym kolanie.

ćwiczenie 2

O dbicia p iłk i w opadzie tu ło w ia w przód.

Ćwiczenie 3

K o zło w a n ie p itk i w parach nauka pracy nadgarstków do odbicia pitki.

IWłczenie 4

, ,

. ,

W siadzie skrz y ż n y m pod rzu ty p iłk i z dotknięć,cm opuszków palców -

sym e tryczn ie ułożenie dło n i przed odbiciem.

tlW ') a t " ’w i

.......... ćwiczeniu dotknięcie palca,,,, wskazującymi żuchwy -

1 ł

. . ¡

^ iia nadgarstków w stosunku do przedramienia.

kwtai1owani«'<KlpoWJ<'dniigoK.|u

w j u v o

|«.

^ ^ nj|1( j(, upu»zkami palców kolan i podłogi opusz-

W fcU d /n ‘ 4 ‘ / >'/ny,U *

|li(M /m ia pacam i P‘łk i i przedm iotów .

V * m i pak < >w

■'

ŁW}t / r j t ie /

d ttif m vł 14‘ dłońm i tuba ptaw ą dłonią lewego ucha

W Mad/M* s »/N/

g (/ i « V pr awa |<*st nad lę ką lewą za d ru g im

lew ą d ło n ią p ra w

^ „ (|

la /e in rę ł

‘‘

■'

---------------------------------------------- ------------------------------------ —

—

S s j * ,

ćwiczenie 8

Wszystkie wcześniej wymienione ćwiczenia wykonujemy w różnej kole’ -

ćwiczenie 9

)tl0Ści

Jak wyżej, ale wszystkie czynności wykonane wcześniej wyk0n

z chwytem i odbiciem nad sobą.

UJeri1}

ćwiczenie 1f)

Ćwiczenia indywidualne przy ścianie; w siadzie odbicia piłki do ś '

ćwiczenie 11

Clany-

Po koźle odbicia piłki do ściany.

ćwiczenie 19

Odbicia piłki do ściany przodem, bokiem lewym, prawym i tyłem

ćwiczenie 13

Bezpośrednie odbicia piłki stojąc przodem, bokiem do ściany

ćwiczenie 14

o“

" 3 Pi’ki d °

Z P °staw y wysokie * *

ćwiczenie I R

d ° Śdany P° rUSZaiłC Si? W Pra w i i

stronę.

przodu na od k8 to ść oko,° 7 me,rów'f°

przedniej pozycji. Nasteonie

aP’ą ^

8ł° Wą Przodem do swoic) P0'

na swoją pozycję i lak dalej. CWlCZąCy wyrzuca Piłk? z

a k ty w n ą pracą nóg

do swojej po-

™

i 3

,ecw,czącywyr2ucaPi,kęzak^

ćwiczenie 17

1 >le 2 ° dbidem pitki nad

na wysokość 0,5 metra.

l r « C j " ' p ^ “ ę.’C8a iak w ćwiczcniu 16, ale po koźle odbicie piłki do tyk

iw.U/ca.ie lił

w parach odbicia piłki z nnmo

Ó>-'ivżeiiie ?()

n*cm s>ę w przód i w tył.

W parach w odległości

i t e palców, ( ) d b i h h r f b,!a P!łk? nad sobq d ru 8a pokazuje

odpowiedni

—

V Pokazanych palców

głośno

ęzismsn

- J 2 ł .

Ćwiczenie przebiega jak poprzednie

ale

pokazywanych palców prawej i , ^ d

° dbim c a mnoży ilo4i

’■*"*««"»-

;:?«

rsry

¿tfirzcnic z j

W parach ćwiczący odbijając pilkc H„ ■ u

lewą skarpet? i później wszystko ubierają' i T " * " * 1 'CWy but' * % * »

z jednym, dwoma odbiciami nad głową.

P0CŁl« m

może to być

2. Nauka w ysław ienia piłki do aiaku

Przed przystąpieniem do n a u ki w ystaw ieni,

• ■

obwodowe, następne ćwiczenia oswaiaian '

'J ™ ™

lallu iem y

widzenie

wystawienia p itk i do aiaku.

2 S' atką 1 Pr^ P

” iemy do nauki

ćw iczenie

Ćwiczenie kształtujące w idzenie obwodowe. Odsuwając kciuki nr ze

k PJ Zed SiCbiCnie Poruszai4c gaikami ocznymi staramy

swoje kciu ki, następnie zbhzamy je z powrotem. Ćwiczeni p0-

w arzamy k ilk a razy stopniow o zwiększając kąt widzenia obwodowego

oviczcn i r> 9

b '

W trójkach para odbija piłkę do siebie, trzecia osoba odbija pitkę nad sobą

i w o d p o w ie d n im momencie podaje piłkę do jednego z pary ten oddaje

piłkę z p o w rote m itd.

Ćwiczenie 3

Cel ćwiczenia laki sam jak poprzedniego, ale w ćwiczeniu biorą udział

dw ie pary. Jedna para odbija pitkę między sobą a druga para jest parą

rozdzielająca piłkę. Wszyscy uczestnicy ćwiczenia obserwują siebie

n a w z a je m .

o d p o w i e d n i m

momencie para rozdzielająca podaje pitkę do

d o w o ln e j osoby z drugiej pary. Piłka wraca z powrotem do pary

rozdzielającej itd. Po kilku powtórzeniach pary nie zmieniają miejsc

a ¡«-dynie zadania-

uytLz* jo.-1

• i

• •

i o

ii •

i- -•

,i I, biec

p o

limi boczne i po kozie pitki na linii

O d b ici« p iłk i d o lin ii pola ataku, u b I

, „ M,beru górnym, ale wzdluz siatki,

n.ett, po)*' <»01 *n i

i l l k /O,OM.'

,n< (v I po pizet ąlnej boiska i podanie pitki np. ze

Iw ale w y r /u l j ,),H

■tu ty 1 do /

¿,,,-arf .to

mucrnnla i

g & ję z e n ip fi

Jak W ćwiczeniu 5 tylko odbicie do tyłu wzdłuż siatki np. wvr, „ . ,

° s t r e f y

i p o d a n i e d o s t r e f y

- t e i .

S g j g Z g n i e

« * « * ■ *

prostokąta tak zawsze byl kąt Prósfyuhvoraony przez trz ^ o s o b y ^ "" ^

ć w i c t l r r ^ ° SWa W

* * siatką

. . ° dbic'a Piłki wzdłuż siatki

ęvyiczenie_9

ę t a S 5 , Z PrZeCh° dZeni™ P ° d siatką.

Sia,k*

się po kopercie.

Podanie w z d łu ż siatki w trójkach ze z m i.

•

m iejsc p o m ię d zy rzędami.

" ą m,eisc w

rzędzie i ze zmiai

» w i ę ż e n i e 19

Podanie po trójkącie ze zmianą

•

W dalszej kolejności podanie p iłk i n r le !^ . ^ . r2ędach na własnej polon
na własnej połow ie.

Smk^ Ze

zm ianą miejsc w rzeda

ć w ic z e n ie 13

Nauka

wejścia

czwartego do

ataku. W ażn,

znajduje się-u osoby znajdującej się p rzy s ia " e UWaSa; p iłka na począ

3. Spraw dziany odbicia piłki sposobem górny,«

S p ra w d z ia n 1

( W b i c i a piłki p a l c a m i

po s lnw y

leżenia l ł

•

cxv*Hr b a r d z o d o b r ą l r / c h a w y k o n a ć 6 p o w t ó ^ ‘ P ^ ó l d ° pos t awy .

p o w i ó r / c n i a

tZen' na o c e n ą

dostalec?

1 \V (* / 1 11 /

O d b i c i a pab a m i nad sobą w tuli*. Na ocenę ba, j-

razy, p rzy czym wysokość odbicia musi wyno. iz Z ” do^ r‘T trzeba o

»w tp iin 3

° n,1j m n i e j l m c l r .

( W bicia

d o

prostokąta na śtu n ie o wymiarach 2 (

ku a w yd /} lub odbicia do tablicy do koszykówki, Na

^ Wys'2-35

najm niej 15 odbić na ocenę dostateczną r, odbić,

* ° C° nę bardzo do

gpj^wdziandł

Sprawdzian odbicia piiki do kosza na celność z różnych pozycji,

gpmwdzian 5

Odbicia w parach przez siatkę. Pierwszy cykl odbicie nad sobą i podanie

przez siatkę. D ruga odm iana bezpośrednie odbicia przez siatkę. Na ocenę

bardzo dobrą, co najm niej 15 odbić każdy. Na ocenę dostateczną 5 odbić.

Sprawdzian 6

Sprawdzian dla rozgrywających i nie tylko. Za trafienie do kosza na pozycji

pierwszej z odległości 6 m dwa punkty, za trafienie w obręcz 1 punkt. Za

trafienie do kosza w w yskoku punktacja taka sama jak poprzednio.

Odległość od kosza 1 metr. Podanie do kosza tyłem z odległości 4,5 metra.

Punktacja taka sama. Podanie p iłk i po przewrocie do kosza punktacja; za

trafienie do kosza bezpośrednio 3 punkty, za trafienie w obręcz dwa

punkty. Uwaga w tym miejsce może być zastosowane odbicie p iłki po

koźle. Zamiast przew rotu można wykonać leżenie przodem. W próbie tej

może też być zaliczone odbicie dołem. Zaw odnik powtarza próbę od trzech

do pięciu razy w zależności od możliwości czasowych i ilości ćwiczących.

IV . D oskonalenie odbić p iłk i sposobem górnym

(film dostępny na stronic Akademii Polskiej Siatkówki)

Zestaw ćwiczeń in d yw id u a ln ych z jedną p iłką

Zestaw ćwiczeń do nauczania i doskonalenia elementów techniki g ry

( w.

P o s t a w a w y j ś c i o w a

O p is p r z e biegu ćw icz e ń --------------- — _

I .ozenie p r z o d e m , piłka

U d e rz e n ie piłki o parkiet, obrot na plecy, ch w y t piłki,

w dłon iach

U - /e n i e p r z o d e m , piłka

W y rzu t piłki do góry, obrót na plecy, dobicie piłki spo-

«1!« MłhU h

sobem górnym d o y*óry, do siadu, ch w yt piłki.

I ,./ ( .IlM; (yjem , piłka

Odbicie piłki do góry, przetoczenie p rzez p r a w y bok na

w ,j|onra< h

brzuch, pow stanie, odbicie piłki sposob em g ó rn y m , po

I o /I r , złapanie piłki. Raz jeden raz drugi bok.

P rzy siad p ili a

P n d r/u l piłki d o góry, położenie ryki na parkiecie, odbi

w .

i )<• piłki od p r /y lo /o n e ) ryki. złapanie piłki. P raw a

i lew»* *ir<Htn........................................... ....................................

Siad r „ .* t y piłka

Podbi« ir pili i do góry. p r /e w r o l prze bark. po koźle

w d ło n i* , f i

o d b ln e pili I sposobi-m górn ym , złapanie piłki. Raz

lewy. r.t/ praw y bart

______ ___ ______________________

sto.;-t, pitk;, w dtcn lai fi

Mbli •«* ptfl i do g ó ry , po I o / l e p r / . l o / e m e praw . | nogi

o A

i i ! | ’ H i .j oclł>t4 ««* p H l i * p* »• ■ 4 •< m

g ó rn y m do

p ó r v ,

l n / h

/« t o / i n it I r u * | n n p i n.vd p i II . it% 1 K o lu jn o * c

108

Rozdziały

Stojąc piłka w dłoniach

Odbicia na przemian sposobem górnym i głową.

określić wysokość odbić

Siad prosty 3m od

siatki, twarzą do siatki

piłka w dłoniach

Odbicie piłki ponad siatką, złapanie po drugiej stronie

po koźle.

Siad prosty 3m od

siatki, tyłem do siatki,

piłka w dłoniach

Odbicie piłki w tył za głowę ponad siatkę, złapanie piłki

po drugiej stronie po jednym koźle.

10.

Siad prosty 3m od

siatki, tyłem do siatki,

piłka w dłoniach

Odbicie piłki w tył za głowę ponad siatką, przewrót

przez bark, złapanie piłki po drugiej stronie po jednym

koźle.

11.

Stojąc z piłką w

dłoniach tyłem do
siatki, 3m od siatki

Odbijamy piłkę w tył za siebie ponad siatką, złapanie po

drugiej stronie.

Zestaw ćwiczeń indywidualnych z dwoma piłkami

Ćw.

Postawa wyjściowa

Opis przebiegu ćwiczeń

Siad prosty, jedna

piłka w dłoniach,
druga między
kostkami

Odbicie pierwszej piłki do góry, odbicie drugiej piłki do
góry, powstanie, złapanie pierwszej, odbicie do góry

drugiej pierwszą trzymaną w dłoniach (jak do odbić

sposobem górnym), złapanie drugiej

Siad prosty, jedna

piłka w dłoniach,
druga między
kostkami

Odbicie pierwszej piłki do góry, przeniesienie nóg

z piłką na wysokość głowy (przejście do leżenia tyłem),
odbicie drugiej piłki do góry, powstanie, ztnpa„ie

pierwszej, złapanie drugiej po koźle

Stojąc, jedna piłka

w dłoniach, druga
mir d /y kolanami

Odb.ce sposobem górnym pionvszej do

dr^

przelozeme dookoła lulowia w prawo, ehwyt piłki.

Stoją* jedna pi łka

w dłoniach, druga

Odbicie sposobem g

^ ^ ^ - ^ - —

- -

przełożenie pod prawą nogą, chwyt piłki

miedzy kolanami ___

_ ___

- —------ -

j*vd|i.» |dtV^

w tiloni»ih, d ru g i

miedzy kui.in.unl

...

................ pHk , dro. , '

■'"■'I'""'1

7 " .... 'Z 0<bli-™ y pierwszą pitko drugą

nu'"vsza, łapiemy

Moją. . H'dfW piń ’
w dłciuath. d ru g i

n u rd /y kolanami

,’udinj.uoy pUffWwą do góry, o r z e c h ^ ----- ~T---------- --

podbijamy pilM do góry drugi

5 ".’ T

wctjjfrny. łapiemy piłkę pierwszy

dłoniach,

Zesta#

<Mew»ł

(^° r,a ,,cza n ia ' d osko n alen ia elem entów te c h n ik i g ry

109

Stojąc, jedna piłka

Odbicie pierwszej p ^ ,:' do góry sposobem

ó —

w dłoniach, druga

w yrzut drugiej piłki nogami w lyl za siebie do góry,

miedzy kostkami_______ chwyt drugiej i pierwszej piłki.

Stojąc, piłki w dłoniach

Podrzut pierwszej do góry, drugą przełożenie dookoła

tułowia w prawo, wyrzut drugiej do góry, chwyt

____________________ pierwszej piłki, chwyt drugiej.

9. Stojąc, p iłki w dłoniach

Podrzut pierwszej do góry, druga przekładana pod

prawą i lewą nogą, chwyt piłki

10.

Stojąc, piłki w dłoniach Podrzut pierwszej do góry, druga w dłoniach skłon w

przód, wyrzut piłki między nogami do góry, złapanie

__________________________ drugie], złapanie pierwszej.

________

11.

Stojąc, pitki w dłoniach Wyrzucamy jedną piłkę do góry, druga przekładana

dookoła tułowia, wyrzucamy drugą piłkę, łapiemy

pierwszą piłkę i przekładamy dookoła tułowia, itd.

Zestaw ćwiczeń w parach z jedną piłką

Cw.

Postawa wyjściowa

Opis przebiegu ćwiczeń

Jeden ćwiczący za

drugim, piłka

w dłoniach drugiego.

Drugi odbija piłkę przed siebie, pierwszy siara się podbić

piłkę sposobem górnym w tył do współćwiczącego po

koźle.

Jeden ćwiczący za

drugim, piłka

w dłoniach drugiego.

Drugi odbija piłkę przed siebie, pierwszy stara się odbić

piłkę

koźle

sposobem

górnym

przodem

współćwiczącego.

Jeden ćwiczący za

drugim, piłka

w dłoniach drugiego.

Drugi odbija piłkę przed siebie, pierwszy stara się odbić

piłkę

po koźle

sposobem

dolnym

przodem

wsp ółćw i czącego.

•1

Jeden ćwiczący za

drugim, piłka w

dłoni,uh drugiego,

j'!< r w /y wykonuje

■ V lon w pr/ód,

Drugi odbija piłkę do przodu przed siebie i przeskakuje

przez pierwszego, odbija piłkę po koźle do partnera

sposobem górnym tyłem, pierwszy powtarza to, co drugi.

Jedoń i w if

/¡\cy

drugim, p tll,i w

dlomat li długiego,

C ■ t w■ /y wyi orni)*'

In /k tok

Drugi odbija piłkę do przodu przed siebie przechodzi
między nogami, odbija piłkę po koźle do koleżanki spo

sobem górnym tyłem, pierwsza powtarza to, co druga.

i»

jeden t wU /ijry /.»

drugim, jułkn w

dlonla« h drugiego,

] ot! v,

y v. yV OtUMe

, __ ! v U >M O pt //u)

inug.t otlbl|.t plllę On pr/odn przed siebie i przeskakuje

pr/e/ pierw*/egu, odbija piłkę po koźle do partnera
•pmahmi ,l„lnym lylcm. pk-rwsiy odh.j» pitkę ,« ,i sobl

.tnigl w tym rr.-i,- wraca ,a plenvSWR„ i poW,arM ^

czenie,

Ustawienie przodem

Pierwszy podaje piłkę do drugiego p n lc a m , 7 b i^ > j

do siebie odległość 7-

niego (dotyka drugiego), d rug i odbija raz nad sob

odbija piłkę 3-4m. od siebie, pierw szy w tym C2as.

odskakuje od drugiego 3-4m. i odbija piłkę sposoby

górnym do drugiego i odskakuje od niego do tyłu na J

8m., drugi odbija piłkę palcami do pierwszego, itd

Ustawienie przodem

Pierwszy podaje piłkę do drugiego palcami i biegnie do

do siebie odległość 7-

niego (dotyka drugiego), d rug i odbija raz nad sobą;

8m.

odbija piłkę 3-4m. od siebie, pierwszy w tym czasie

odskakuje od drugiego 3-4m. i odbija piłkę sposobem

górnym do drugiego i odskakuje do tyłu na 7-8m. od

drugiego, drugi plasuje piłkę w pierwszego, który broni

do drugiego, itd.

Leżenie tyłem

Odbicia p iłk i sposobem górnym,

głowami do siebie.

Z estaw ćw iczeń w parach z d w om a piłkam i

Ćw.

Postawa wyjściowa

O pis przebiegu ćwiczeń

Przodem do siebie, piłka w Odbicie p iłki do góry nad siebie, przebiegnięcie na

dłoniach, odległość 5-6m

drugą stronę, odbicie p iłk i współćwiczącego do gon

sposobem górnym po koźle, przebiegnięcie, itd. _— .

Przodem do siebie, piłka w Odbicie p iłki do góry nad siebie, przebiegniecie na

dłoniach, odległość 5-6m.

drugą stronę, odbicie p iłk i partnera do góry sposo

bem dolnym po koźle, przebiegnięcie, itd. ____ .— ■

Przodem do siebie, piłka w Odbicie p iłki do góry nad siebie,

p r z e b i e g n i ę c i e

*■

dłoniach, odległość5-6m.

druga stronę, podanie p iłk i do partnera sposoben

górnym po koźle, złapanie p

i ł k i . _____ —

Przodem do siebie, piłka w Jeden ćwiczący wykonuje plasowanie w k ie r u j

dłoniach, odległość 5-6m.

partnera, drugi w tym czasie podrzuca piłkę do goO-

broni plasowaną piłkę do partnera, łapie syeobLE—

Przodem do siebie, piłki w

Obydwoje wykonują plasing w kierunku FiU

dłoniach, odległość 5*6m.

podbijają piłkę do góry sposobem dolnym,

piłki do partnera.

______ — ""TT.Trr^

Przodem do siebie, piłki w

Obydwoje wykonują plasing w kierunku P‘

dłoni.u h, odległość 5-6m,

podbijają pilę do góry sposobem górnym i

Plasing.

________

.. . —

.■

*„

----u .............. — — ■ ■ - ■ —-—---- ■■

* rrnrV pl

Przodem do siebie, piłki u

Pierwszy z piłkam i podrzuca lekko do g

)

r _

jednego ćwiczącego w

prawej łub lewej ręce, drugi wykonuje

dłoniach uniesionych tło

bija

piłkę sposobem

górnym d ° ^ n1jCjsco

góry

prawej i lewej

pierwszy łapie, drugi wraca na sw°J

strony, drugi oddalony 1-

powtarzamy,

l,5m postawa niska.

„w/?

n a u c z a n ia i

doskonalenia elem

entów techniki ety

-i i -i

fF td*'{ync*Ln

____________ i i i

pjl^odern do siebie, piłki u

Pierwszy z piłkami opuszcza piłkę w prawej lub le-

jednego ćwiczącego w

wej ręce, drugi wykonuje dojście

podbija piłkę spo-

dłoniach uniesionych do

sobem dolnym do pierwszego, pierwszy łapie piłkę,

góry z prawej i lewej

drugi wraca na swoje miejsce, powtarzamy,

strony, drugi oddalony 1-

niska postawa_______________________________________________

Zestaw ćwiczeń z czterema piłkam i

Cw.

P ostaw a w y jścio w a

Opis przebiegu ćwiczeń

A, B stojąc przo d em

w odległości 4-5m.,

z d w om a piłkami

w dłoniach.

A podaje piłki do B kozłem, B podaje do A rzutem od

dołu bez kozła. A, B łapią obie piłki.

A, B stojąc przodem

w odległości 4-5m.,

z dw om a piłkami

w dłoniach.

A, B podają piłki do siebie rzutem od dołu bez kozła

i łapią obie piłki.

A, B stojąc przodem

w odległości 4-5ni.,

z d w om a piłkami

w dłoniach.

A podrzuca obie piłki do góry, w tym czasie B podaje

swoje piłki kozłem do A, A z powrotem obie kozłuje

do B i łapie podrzucone nad sobą, B łapie piłki podane

kozłem.

A, B stojąc przodem

w odległości 4-5m., z

jedną piłką w dłoniach

a drugą między stopami

A, B piłki trzymane w dłoniach podają do siebie rzu

tem od dołu, a trzymane między stopami wyrzucają

podskokiem w tył za plecy. A, B łapią obie piłki.

O ‘

.. T---- -------- i—--------

A; B stojąc przodem

w odległości 4-5m.,

z jedną piłką w dłoniach

a druga między stopami.

A, B piłki trzymane w dłoniach podają do siebie rzu

tem od dołu, a trzymane między stopami wyrzucają

podskokiem w tył za plecy. A, B łapią obie piłki.

A, li stojąc przodem

w odległości 4 Sm.,

dworna piłkami

w dłoniach

A, B jednocześnie piłkę trzymaną w prawej ręce p o d 

rzucają w górę nad sobą, a trzymane w lewej ręce w y 

rzucają do siebie, łapią wyrzucane lewą a potem

prawą ręką.

~ 7

A. B

stojąc

pr/odern

w odlt

głoM

i 4 -Sm ,

jedną piłką w dłoniach

a drugą m łęd/y

kolanami.

A, B podrzucają jednocześnie nad sobą piłki trzymane

w dłoniach, a do siebie rzucają piłki trzymane między

kolanami. A, B łapią obie piłki.

V . O d b icia p iłk i s p o s o b e m d o ln y m o b u rą c z

Oburącz od

dotu w g ó r?

po koźle am or,yzacja

przedramionach ułożonych do odbić,a sposobem

dolnym ^

przyjęciem niskiej postawy.

Jw .,

ale bez kozła.

W yrzut piłki obu rącz od dołu w gorę, - po k ozie i przebiegnięciu na dą,,.

stronę - am ortyzacja piłki na p rzed ram io n ach .

W yrzut piłki oburącz od dołu w górę, po k o ź le am ortyzacja na jednej ręce.

Ć w iczący ustawieni twarzą do siebie w od leg łości 5 m. Jeden z partnerów

rzuca piłkę oburącz w przód. W sp ó łć w ic z ą c y am ortyzu je ją po koźle na

przedram ionach ułożonych do dobicia piłki sp o so b em dolnym przyjmując

niską postawę. Po kilku p o w tó rzen iach zam iast amortyzacji ćwiczący

w ykonują odbicie piłki.

W dw ójkach tw arzą do siebie ćw iczący trz y m a ją za końce ręcznik, pracując

równocześnie nisko na nogach od b ijają piłkę przy pom ocy tego przyboru.

W dwójkach twarzą do siebie w odległości 4 m. Jeden z partnerów w klęku na

jednym kolanie, drugi dorzuca m u piłkę i ćwiczący wykonuje odbicia piłki.

. Jw. tylko ćwiczący biodram i p rzy w iera do ściany, a stopy w ustawieniu

w ykroczno rozkrocznym.

W klęku na jednym kolanie odbicia piłki do ściany.

10.

d w ó j k a c h t w a r z ą d o s ie b ie o d b i c i a p iłk i p o k o ź le .

1 1

. Jw. ale jeden z ćw iczących trzym a

w dłoniach kółko do

(przedramiona w supinacji).

^¿|e

12.

dwójkach jeden z ćw iczących

odbija piłkę

sposobem

doln) ™ ^ orzUca

razy za każdym razem dotykając rękam i parkietu, następ

piłkę partnerowi, a len w y kon u je to sam o.

burącz od ddu

13. W dwójkach w postawie niskiej chw y ty i podania piłki o

z wywoływaniem swojego imienia.

burącz od dd

M Jeden z ćwiczących stoi na ław eczce i wyrzuca piłkę (

jokhd

11'1

■

W n ź l c s t a r a s i ę L

w kierunku drugiego ćwiczącego, który piłkę po

dograć pierwszemu, sposobem dolnym

o b u rą c z .

13, jw., ale bez kozła.

to siad Pr°‘

Ib. Jw. z kozłem, ale pozycja w yjściow a d rugiego ćwicz

leżenie przodem itp.

do P

, c ^ ' \

17 jw , z k o z łe m , ale d ru g i

ćw iczący

u s ta w io n y jc

irZez p1,1"

» _ _ ^ 11 *

H * ■ r

lea g u je

w m omencie w yw ołania go, odwracają»-

przez lewy bark

(l° ™ "C = ™ ia

doskonalenia

■ elerfl, „ a , . .

(ech^ .

Ki g r y

113

18. Bezpośrednie odbicia w dwójkach- z^yraca

z przestrzeni m iędzykolanow ej.

UWa

? na odbicie

»• W d'™ikach jed en z ćwiczących o d b fa Diłke ^

drogi po odbiciu sposobem dolnym - k u s z U " ™

°rnym oburącz,

odstawno-dostawnym w prawa ' s t r o k i H r o l

sPosob™

ponownie odbija piłkę i przemiesźcza sie w dnwą L

P° ' VTaca'

. ćwiczenia

w trójkach

z przebieganiem i d o d a t k o w i zadaniami

. Ćwiczenia w czwórkach ze zmiana miejsc oraz Keronku i sposobu pjdania niiki

. Ćwiczenie w zespole

ćwiczących,. Zawodnicy b e d a ^ w U W

tylko sposobem dolnym, stojący r o d siatką tylko sposobem górnym
według schematu; 5 strefa z 2 gą, ó strefa z

-tą,

strefa z 3-cią.

Sprawdziany:

•

W kole o średnicy om. odbicia nau sera r.a 'wysokość minimum lm. Limit

odbić ustala nauczyciel, proponowany to - na ocer.ę rdb-15 odbić, na db-

1 1

, na dst-

•

Odbicia z odległości

m. o ścianę do kwadratu o wymiarach

m.,

dolna krawędź kwadratu na wys.

,-zm. od podłoża.

•

Odbicia w parach przez siatkę w ustalone] sekwencji - ocenie podlega

technika w ykonania odbić i sposób przemieszczania się.

V I. Zestaw ćwiczeń do nauki obrony w polu

Bard//) dobrze opisuje grę w obronie Selinger w

Krz\ żanow skiego.

„

, z

. ..z, u i h!ok 1 draża obrona pola. Te dw a działa-

Iierw szą limą w defens) w le jest o

Rt.ik uwczięcmaa atak przea wnika, natomiast

. '

Rtcik uw zzipdraa atak przeciwnika, natomias

na M ściśle /e sobą pow iązane, b lo k

T, r wv-rto ’ tak przeciw nika ;ak i własny blok

on,i w P ° lu m u si U' V/sKt r L v nie biorą udziału w blo ku biorą udzia

1’om ew a/. w s /y s c y g ra iz c .

fcniJ<h zmienia się Z a w od n ik ! linii, który

pih i

WoU

^rac/N

^ ^ %volnv ixi M oku*.

Hk*

hu-f/g*

w I*)!«-»V t»

p iłk i ktora ormj,i blok lub jest

C lo w iw m *« lent

. . * h b ^ v o ortu TV\.hmką rsnKiaw ow ą

w ^ w ru n k u

1 *

pl&M»w<ma p o r u t u

i k ' p r / y p r / y i y c u t z a g r y w k i ,

w t * b u « h i r f r M

' ł

r , sf

v v Ht\)w

piłki ii o e r tu jest

ttflftWkmi*

phm M C fy^y

! ‘

pt n im u ^ nVżra i: góry

w W

^*tx

-. .• ł,

‘

p - r ó w n ik a j tł/m h n ia

H <

żiiltj/Ałrw f n n n i

”

i i A •'

■

' 'k b p u ś c ił m U i rrę rtn o *

«łi»rc*n> i ’

,vtM

p i ł k i ł M U s k i e r o w a n a

f*ł

I H J U h ' v 1 ’

i i i —

___________________

R o j d g ^

ła g o d n ie w głqb boiska powinna być przyjęła dokładnie do celu Ij. o c z e k u ją ^

rozgry w ająceg o. Kiedy piłka dograna jest dokładnie do celu lo kontratak j*,

W,0Łły bardziej efektywny i kontrolowany.

M ożna czynność obrony piłki porównać tak jak w ataku do agresywnego

d ziałan ia vv kierunku piłki. Mówiąc o defensywie nie powinno się myśleć jai<

o czynności, w której zawodnik czeka, aż piłka przyjdzie do niego. Każdy

zaw o d n ik powinien rozwijać fizyczne zręczności i mentalne nastawienie do

a k ty w n eg o poszukiwania piłki. Każdy zawodnik musi sięjączyć tak iznlmy^

k ażd y atak jak gdyby to bvłv pojedynki j eden na ieden. Gdy zawodnik

atakujący jest w górze lo zawodnik defensywy powinien sobie powiedzieć „idę

d o obrony piłki i nie ma problemu co ty chcesz zrobić .

Z aw od nik broniący musi oczekiwać i wręcz pożądać okazji do odbicia ata

kow anej piłki. Takie nastawienie powinno być ciągle dostarczanym paliwem do

treningu i inspirować do twórczego, aktywnego działania. Umiejętności w de

fensyw ie dają zawodnikowi duże możliwości w prawidłowym ustawieniu się

do obrony, ale dopiero WIELKOŚĆ ZAANGAŻOWANIA i własnego wysiłku

pozw ala uzyskiwać powodzenie. Obrona jest prawdopodobnie najlepszym

rometrem, który mierzy ducha walki zespołu jego mentalność i twardość.

spaniała gra w defensywie może często bardziej podwyższyć morale

zespołu

ro/ wspaniała gra w ataku. To jest bardzo trudne dla atakującego przeciwnika

radzić sobie psychicznie z ciągłymi powtórkami w ataku i

niemożliwością

umieszczenia piłki w parkiecie.

du/ują na tej wiedzy i innych źródłach każdy trener powinien umieć

przed

u własną filozofie gry w obronie. Na takie podejście do obrony składają

• ¡ r ,

p.i-tirralnje jedno zdanie na temat obrony, kilka zasad, którymi kieruje się

if.-nri i /- tu w 'lo d k ó w za pomocą których realizowana jest dana

filozolia.

/ę i j .i w < w ir/eń do gry w obronię;

( f i l m (Sn‘ tępili/ nu ‘. I m m r m w w w l l c y ^ y / l c i t t . pl )

¡ ' * 1 j j t ;

pt/CWle*

/< nie

iy w j eden z

Ir/«'«

li i i c i n n k " ' '

n r O "

■skaz11

]evv

>11« hih I >f 4W.1 stfoMr 1*11 t i o d l / u c i e pi 1 k i P r / ‘ '

■

i 1

, . |u obron*

ni :<• l.łU ! i i . ' t | l i *■!« j ły tii |i |t ll 4 .ll.lt U I 1.1111 j ’ 1 /*'Uli‘

* ' ’’

’ ^

j , 5fkÓ''

k i r r u n l t t

;ł vi ! i / c i i e j w i r

u* ta-wiee.!«' n a d g a r 1 1V ,j l u z

p r / f d u d <

•

|n,,v' '

P o ? ! « ja vy \ jśf i o w j , b a / u w a , k u r u «twa. Jid

w y / e ] ,

u!e } ’ •

w y k o n u ) « ' k o / . m i 1 * • * ł- 1

».tyj u n r ł t e n r » v\ • t .

u m

’ k ¡ e j m>* I

t u l u i t m j ? •' !

cn iii

ZcshW

cSWcrc/i

t/o

nauczania i doskonalenia elementów techniki g ry

115

Tutaj ćwiczymy przyjmowanie pozycji w obronie; wyjściowej bazowej
i końcowej. Ważna jest tutaj uwaga pozycyjna.

. Jedną p iłka i jedna strefa - broni dwóch p iłk a dwóch zaw o d n ikó w . Tre

ner spod stałk, plasuje piłkę pierwszą do strefy np.

. zadaniem obrońców

jest obrona ptlk. pierwszej, ale broni ją zawodnik w strefie

, drugą trener

natychmiast posyła nieco dalej, ale * piłki broni zawodnik ze strefy

Ogólnie mówiąc strefę 1 broni zawodnik z lej strefy i zawodnik ze strefy

Strefę

bronią zawodnicy ze strefy

i 5 natomiast strefę 5 bronią zawód-

nicy ze strefy 5 i

4. Dojście na niskich nogach do p iłk i; zawodnicy w trójkach rozpoczynają

cwiczeme w strefie 5. Podbiegaj, jeden za drugim do piłek podrzucanych

przez trener w pozycji klęczącej. W sumie każda trójka broni 15 piłek.

5. Dojście do p iłk i atakowanej z klęku, ja k wyżej, ale trener w pozycji

klęczące, atakuje pikę w strefie 4, a zawodnicy szybko s i, przemieszcza ą i

na niskich nogach bronią piłkę. W sumie cała trójka broni 15 piłek

6. Obrona p iłk i z nakolannikiem. Fundamentalnym wskazaniem w obronie jest

obrona piłki dwoma rękami. Często zawodnicy o tym wiedzą, ale tego nie s to

sują Dlatego możemy wprowadzić dowolną obronę piłkę, ale na przedramio-

„

" ach znaJduie s.ę nakolannik. Wymusza to odbicie piłki obiema rękami

/•

brona p iłk i atakowanej do pozycji klęku obrona p iłk i sposobem d o i-

n>m i gom ym . Często zawodnicy obawiają się silnym ataków. Dlatego

przed trenerem klęczy zawodnik, trener z całą siła uderza piłkę obok za

wodnika. W ywołuję to najczęściej lęk u zawodnika. Drugą jednak piłkę kie

ruje w ręce zawodnika. Zadaniem w tym ćwiczeniu jest likw idacja leku

przed silnym uderzeniem.

dalszym ciągu plasuje

w zaw odnika i

ude

rzamy obok niego.

Obrona p iłk i w rogu hali. Często dużym problem jest reakcja na p iłk ę od

bitą piłkę

bloku. Żeby to opanować ustawimy trzech

zaw o d n ik ó w tw

" ą do rogu hali. Trener stoi za zawodnikami i uderza niłke t f

/ T

IML

i i

•

i »•

rog nnli

/w y k le odbija się pod rożnym kątem

często

nie p rzew id y w aln y k" '

runku Zawodnicy winny ojianować piłkę i podać ja trenerowi

*°'

Obrona p iłkę w polu prze/. 2 m inuty . Trener plasuje z nod

" Kteninkti obrom ow. Om ustawienie są w strefach

(

przerwy plasuje, kiwa, atakuję piłkę. Zadaniem obrońców jest w *t
w obronie przez len «'/as broniąc każdą piłkę

^ rnanie

!!l Obrona p iIki w trójkach z atakiem / pierwszej p iłk i Tren >

plasuje w zawodników grający«h w stref.uh |„Só l \ „ i

•

sralki

f • 1 UU

L- -i

s,rony znajdują się zawodnicy w strefa«h 2,3, j po [r/v c ^

«rugiej

"'o b ro ń c ó w

pr zer zuca

«mi piłkę nad siatkę. Zaw odni

‘" h trenera

V Znajdująęy się

116

w polu ataku po drugiej stronie atakują tą piłkę w obrońców . Ci natomiałł
za w szelką cenę

bronią

ataków z pierwszej pi >•

11.

Gra 1x2 jeden z zawodników zagrywa

i broni

na połowie boiska.

df)j

giej stronie dwóch zawodników. Jeden przyjmuje zagryw i i atakuje drugi

natomiast wystawia pikę. W sumie zagrywający zagryw a 15 piłek. Otrzy.

muję on punkt, kiedy para przyjmująca popełni błąd lub kiedy dotknie

piłkę po ataku. Para atakująco - przyjmująca zdobyw a punkt, kiedy zagry.

wający popełni błąd lub kiedy skieruje piłkę w podłoże bez dotknięcia

obrońcy. Po 15 akcjach następuje zmiana pozycji.

12.

Gra

4x4.

Ale atak tylko z drugiej linii z blokiem i obroną piłki

13. Gra

2x 2

bez bloku. Ale atak tylko z drugiej linii.

Ćw iczenia dla Iibcro

(film dostępny na stronic Akademii Siatkówki)

. Zawodnik staje w pozycji wyjściowej w strefie

4/5

i w ykonuje symulacje

wycofania się z pozycji wyjściowej do pozycji bazowej, a następnie symu

luje odbicie piłki w obronie lub wykonuje inne czynności w obronie (pad,
rzut, przetoczenie).

Libero stojąc trzyma piłkę na wyprostowanej ręce przed sobą, ćwiczenie

polega na tym, aby przez ruch okrężny ręki i dtoni okrążyć piłkę dłonią bez

utraty kontaktu z piłką.

3. Trener i libero stoją przodem do siebie w odległości ok. Im trener lrzvma

dwie piłki na ugiętych

RR.

Zadaniem libero jest złapać piłki w

momencie,

kiedy trener wysuwa spod nich ręce (libero i trener patrzą sobie w

oczy).

U f

T°

Sl° '

dW° Ch POdUSZkaCh rehabil>tacyjnych, trener dorzuca piłki do

odbicia sposobem dolnym na wprost a następnie na boki, zadaniem libero jest
dostosować technikę odbicia do rzutu i jednocześnie utrzymać równowagę,

a. Trener sto, w odległości 3-5m i silnie uderza tuż obok libero, którego

zadaniem

! « t obrona atakowanych piłek (można częściowo przesłonić oczy libero)

ó.

Libero zaczyna w pozycji wyjściowej w strefie 5, trener podrzuca piłkę

W lyT CZT

' bCr0

* * Przyjmuje piłkę, którą następnie

wystawia na skrzydło (tę samą piłkę)

[

L ib e ro z a rzyn a w pozycji w yjściow ej w stre fie 5, tre n e r p o d rz u c a piłkę

, plasuje w ty m .zas,e hben, w yco fu je się i p r , y jm u jo i]k

'f'

" ’ " i ...............

V"f

M " ril

rh irzuco n a w ś ro d e k boiska

1 d>ero b ro n i w M rciie 5 r /v nilL-i

imści atak z- „refy If,

"a , r n S T -

' * * * ‘ ^

<•1 nic. b ro m p iłk ę po b lo k u ze s tre fy II.

Zestaw ćw

iczeń do n a u cza n ia i d o sko n a le n ia elem entów te ch n iki

gry

117

. Trzy obrony, plas od trenera (wyjście z pozycji wyjściowej do bazowej,

obrona, powrót do pozycji bazowej), po trzech obronach trener podrzuca

4 piłkę, k lo ią zawodnik plasuje na drugą stronę w wyznaczone miejsce.

10. Trzy obrony, plas od trenera (wyjście z pozycji wyjściowej do bazowej, obrona

powrót do pozycji bazowej), po trzech obronach trener podrzuca

piłkę, którą

libero wystawia do ataku odbiciem oburącz sposobem górnym.

1 1

. Wystawienie piłki oburącz sposobem dolnym do atakujących (ustawionych

w strefie IV i II), obrona po pląsie piłki w siatkę.

12. Przyjęcie zagrywki dołem i palcami pięć razy pod rząd na punkt.

13. Trzech zawodników w przyjęciu zagrywki, w strefie 5/6 ustawiamy libero.

Zawodnicy po drugiej stronie wykonują kolejno zagrywkę. W przypadku,

kiedy zawodnik libero nie przyjmuje piłki jest zobowiązany do wystawienia

piłki do zawodnika, który nie przyjmował uprzednio zagrywki. W sytuacji,

kiedy libero przyjmuje zagrywkę, stara się dograć piłkę bezpośrednio do

dowolnego skrzydła, w laki sposób, aby atakujący mogli wykonać atak.

V II.

Ćwiczenia kształtujące

koordynacyjne zdolności motoryczne u dzieci

Ze względu na wysoki poziom wymogów koordynacyjnych, krotki kontakt

z pitka i wysoką zależność wyniku gry od współpracy zespołowej w szkolnym

wychowaniu fizycznym piłka siatkowa jest jedną z najtrudniejszych gier ze

społowych Głównymi zdolnościami koordynacyjnymi warunkującymi efek

tywną gry jest orientacja czasowo-przestrzenna, kinestetyczne różnicowanie ru

chu i szybkość reakcji. Poniższy zestaw ćwiczeń stanowi propozycją kładącą

szczególny nacisk na rozwijanie tych właśnie zdolności w piłce siatkowe, wsrod

dT ' d

W y '

ok.f podrzut piłki pionowo w góry - Uczymy „ość kolejnych przejść

pod kozłującą piłką aż do momentu, kiedy piłka przestanie s,y odbijac.

Chwyty piłki w wyskoku po podrzucie w gorę w najwyższym jego

min kek* \VV‘>koku.

, .

. ,

o d b ic ie

.........

«»<' sob*

dolknięC,e ^

* «

T *

, J L a nasiennie kombinacje tego ćwiczenia z obiema nogami.

nad sobą i wykonanie

........... .. przód

/ d o tk n ie i'*r»» dłońmi pod!o>,n.

V J e * g ó r n y m nad uih., i t l e n i e w tym czasie na własne stopy.

I Z

' sposoltem górnym w parze, odbicie pośrednie nad sobą jest

sygnałem dla partnera do wykonania leżenia p.zodem.

118

Rozdziać

odbija pilkę sposobom dolnym

U v ' c/‘'nk' w P « ™ * " N

« " * l c pyowietrzu m usi w y k o n a ć W a ś n i j

nad sobą I w trakcie, gdy P>

' *

I*'

( pow lórzen iach zmiana.

ws,HSIprmi|gc z psrlnorom.

kilkuna.

^ ^

w trakcie otU' ili sp isob cm górnym

, u b le ż

pokazu o ilość palców u jednej bądz cu
m nożenie

i dzielenie ilości palców obu dłoni przez sie le

ijający

musi poprawnie odczytać tą ilość wykonać działanie w ira cíe odbicia

i wypowiedzieć

ją na głos.

Ćwiczenia z obrotami w trakcie odbić sposobem górnym nn so ^ą.

, Toczenie piłeczki tenisowej z partnerem nogą w trakcie od bić sposobem

górnym.

U . D orzucanie piłki do partnera od dołu imitując odbicie sp osob em dolnym

z przysiadem i dotknięciem piłką podłoża różnicując siłę i m iejsce

docelowe podrzutu - partner odbija piłkę sposobem dolnym ze

wcześniejszym przysiadem i dotknięciem dłońmi

podłoża. Piłka

dorzucona dla ułatwienia może raz odbić się od podłoża.

12. Ćwiczenia w trójkach

większą ilością piłek. Jedna osoba trzyma trzy

piłki i rzuca je pojedynczo do odbicia sposobem górnym do pierwszego

partnera ten podaje dalej do następnego lak, aby w szystkie wróciły do

osoby rzucającej.

13. W trójkach w ustawieniu po trójkącie odbicia sposobem górnym

z wykonaniem

zadania

dodatkowego

odbiciu,

jakim

będzie

przełożenie ringo leżącego w centrum trójkąta.

. Odbicia sposobem górnym na dalszą i bliższą odległość do poruszającego

się partnera w przód i tył na określonym dystansie.

15. J.w. odbicia sposobem dolnym. Partner odbija pilkę jedynie sposobem

górnym oburącz.

11, firdi-n /. ćwiczących ustawiony do swojego partnera plecami czeka

sygnał „hop", aby odwrócić się i odbić pilkę, dorzuconą w określony
pr/ea nauczyciela sposób, sposobem górnym lub dolnym -

s po só b

odbić i.i można uzależnić od podawanego sygnału

V I II .

Z ag ryw ka dolna fron ta ln a i km isow a ro ta cyjn a

|, Nauka zagrywki dolnej

O p a n o w a n i e

w y l .

m a n ia z a g r y w k i dolnej u m o ż liw ia

wprowadzenie

a s p e k t ó w

ta k tv k i

in d y w id u a ln e j w przyjęciu i samej zagrywce.

f ćwiczeń do nauczaniu i d o sko n a le n ia elem entów te c h n ik i g ry

'Sta»

podrzut

i chwyt

piłki

na wysokości kolan.

Podrzut jednorącz i sprawdzenie miejsca upadku piłki.

Rzuty kręglarskie (wykorzystanie piłek do wahadłowej pracy ręki).

. Rzuty kręglarskie - imitacja gry w kręgle (wykorzystanie niekonw encjo

nalnych przyborów).

. W kięku jednonóż (praworęczni na prawym kolanie) toczenie piłki po pod

łożu do partnera wyprostowaną ręką zamachową (praca ręki blisko biodra).

. W dwójkach, jeden trzyma piłkę w reklamówce na wysokości kolan ć w i

czącego, a ćwiczący wykonuje w postawie uderzenie.

7 .

W postawie do zagrywki podrzut piłki jednorącz z równoczesnym zam a

chem ręki uderzającej, chwyt piłki oburącz przed sobą, po stronie ręki za

grywającej.

W postawie jw. uderzenie do partnera piłki „z ręki".

Jw. tylko z podrzutu uderzamy piłkę po koźle.

. Zagrywka dolna do ściany z odległości 4,5,6,7,m.

11. W dwójkach przez siatkę zagrywka dolna z odległości

m. Po w ykona

niu pięciu zagrywek ćwiczący oddalają się od siatki o duży krok, tak

długo aż dojdą do linii końcowej. Z tego miejsca ćwiczący w ykonują po

zagrywek w określony punkt (materac, wyznaczone pola).

12. Gra

1:1

przez 5 min. Na boiskach o w y m . 4,5 x 14 m. Zagryw ka dolna

i maksimum 3 odbicia tylko palcami.

raw dzian um iejętności:

zagrywek w punktowane pola (ryc.

I .

zagrywki w zadanej kolejności (np. 3 zagrywki w środek boiska, 3 po

prostej, 3 po skosie).

ska/.ówki !!!

Stój v/ w y k ro k n przodem do siatki.

Za mac h i uderzenie wykonuj wyprostowanym ramieniem.

P r/e d uderzeniem p o d rzu ć piłkę.

Z a g ry w k ę w y k o n u je m y od d o łu / ty lu .

U derzaj p iłk ę na wysokości b io d e r w o d le e ło ć ri

•

od iiilowia

W i e l o ś ć , 'v y c,ąg m ęieg

ram ienia

120

R o z d z i ał 7

2 pkt

pkt

Ryc. 7.1

II. Zagrywka tenisowa rotacyjna

W postawie podrzuty i chwyt piłki na wyprostowanych ram ionach.

. jw. ale podrzut jednorącz.

3. jw. ale chwyt nachwytem (ręka uderzająca).

Podrzut i chwyt piłki, jednak wcześniej ręka zagrywająca musi dotknąć

karku.

Imitacja ruchu do zagrywki ramię zgięte w stawie łokciowym rozpoczyna
ruch zza pleców.

. W dwójkach w klęku uderzanie w piłkę trzymaną na ręce partnera.

7. Rzuty piłeczką palantową - akcent na wahadłową pracę ramienia.

W dwójkach w postawie uderzanie w piłkę, ale partner stoi na

podwyższeniu.

9. Zagrywka do ściany z odległości 4, 7, 9 metrów

10. Zagrywka przez siatkę z odległości 4, 7, 9 metrów

11. Zagrywka przez siatkę w ostatnie 1.5 m -siatka częściowo jest zasłonięta.

12.

Małe gry przez zasłoniętą siatkę.

Sprawdziany jak w zagrywce dolnej

W skazówki

•

Uderzaj piłkę w yprostow aną ręką od tylu i dołu przy odpowiedniej pracy

nadgarstka.

•

Końcowa fazę ruchu połącz z gotowością wejścia w boisko.

•

Wykorzystaj czas na wykonanie zagrywki również na obserw aqę

ustawienia przeciwnika i planowanego przez niego wyprowadzenia ataku.

Ćw iczenia p rzy g o to w aw cze do nauki atak ow an ia, gry m ałe i u p ro sz cz o n e

w d o sk o n alen iu elem en tów techn iczn ych

wiczenia do n au ki atak u dla m łod zieży

Uderzenia w piłkę całą dłonią.

Ćwiczenie ma na celu wyrobienie dobrego układu dłoni w ataku, a także

właściwego trafienia w piłkę. Jeśli trafienie jest właściwe to występuje przy

tym charakterystyczny dźwięk. Uczniowie próbują trafiać i opisują uderzenie

piłki; dobrze lub źle w zależności od dźwięku uderzenia.

Uderzenia w piłkę leżącą na podłodze.

Luźnym nadgarstkiem staramy się wprowadzić piłkę do kozłowania, ale stale

uderzając ją nadgarstkiem.

Kozłowanie piłki w miejscu RP i RL.

Ćwiczenie ma na celu wyrobienie luźnego uderzenia piłki luźnym nadgarst

kiem z użyciem przedramienia i ramienia.

W parach uderzenia piłki RP na wyprostowanej lewej ręce

razy. Później to

samo ale zmiana ręki.
Ćwiczenie ma na celu wyrobienie nawyku uderzenia piłki w najwyższym

punkcie, a także zaakcentowanie pracy nadgarstka. Uczeń po uderzeniu

może wykonać krok do przodu i chwilę zatrzymuje się w postawie z w y p ro

stowaną ręką atakującą i zgiętym nadgarstkiem.

U derzenia p iłk i z rotacją w ew nętrzną, zew nętrzną, z rotacją w p rz ó d i w ty ł.

Ć w icze n ie ja k w yżej ale p iłk ę u d e rza m y z p rz o d u p rze d sobą z ro ta cją d o

w e w n ą trz , następnie na zew nątrz, dalej z rotacją w steczną i w p rz ó d .

parach

z. własnego podrzutu uderzenie piłki na siatce na zawieszonej

»kości głowy ćwiczących

W v / i do nauczania i doskonalenia elementów techniki gry

]

w ic /e n ie ma na celu oswojenie z. siatką a także w y ro b ie n ie w ła ś c iw e j tech-

łk i ręki atakującej. Jeśli piłka jest p ra w id ło w o u d e rzo n a to lą d u je 3-4 m e try

a siatką- Takie uderzenie m ożem y p o tra k to w a ć ja k o test d o b re j te c h n ik i

,.u v ręki atakującej.

ó,.,/,-!».! P',ki w parach na niskiej siatce; raz pod siatką, raz nad siatką.

Ćwiczenie IM iw oelu wyrobienie czuci« mięśniowego zw iązanego z różnyni

8. Gra I xl tv tenisa siatkarskiego na siatce zawieszone] na wysokości giowy

¿ w i j ą c y c h

Zasady punktacji lak jak w siatkówce. Piłkę trzeba uderzyć w pole przeciw

nikn. Pitka m o/c być zagrana z. volleya. Maksimum 3 kontakty z pitką i tylko

raz piłka może clotknąc1 podłogi.

9, W parach pr/o/, siatką podrzul piłki i chwyt przy siatce.

Ćwiczonio ma przygotować do ataku /. własnego pod rzutu. Z praktyki wia

domo, ze jeśli się togo nio wyogzokwuje na początku nauki to później bardzo

trudno josl nauczyć ataku,

lt). Jak poprzednio z wykonaniom kiwnięcia lub plasowania przez siatkę.

C wiczonio jak wyżej, ale już. z wykonaniom kiwnięcia lub plasow an ia.

1 1

. W parach pr/o/, siatkę plasowanie lub zbicie piłki po koźle.

Jest to pierwsze kwiczenie / atakiem / piłki w powietrzu. P om in ięto tutaj inne

etapy w nauczaniu jak .»lak z piłki podwieszonej lub przytrzym anej.

1 ^ 1

lasowanie piłki pr/oz. siatkę, ale z chwytem partnera po drugiej stronie.

C u k zenie jak wyżej, ale zadaniem ćwiczących jest kooperacja w ataku,

\\ obronie i be. błędno wykonanie dwóch zadań; ataku i obrony. Jeśli

zostanie

popełniony jakiś błąd to wykonujemy po

„pom pki" ale po zakończeniu

akcji na siatce.

13 Jak poprzednio, ale trzeba ograć obrońcę.

/.IX.,

da jak

wy/ej,

,ile trzeba

ograć

obrońcę. W lej akcji jeden

p a rtn e ró w jest

/wycię/c.i,

d ru g i

przegranym.

Początek ry w a liz a c ji

a ta k u

11 J a t p o p r z e d n i o „ t a k 2 0 pitek, l ic z e n i e s k u t e c z n y c h , p o ł o w a b o i s k a

broniona

p r / f / o b r o ń c ę p r z e c i w n e g o z e s p o ł u .

M e n

/r s p ó l

a t a k u j e z w ł a s n e g o p o d r z u t u w d o w o l n e j f o r m i e

Obrońca

i w n e g o / c s p o l u s t a r a sty pilky, c o n a j m n i e j d o , k n

o t r / y i m i | e p u n k t . A t a k u j ą c y z a ś m u s i « u ,

tM k n łę t ta

o b r o ń c y . jeśli to u c z y n i to o n

ovvac

p i ł k ę

p o l e

gry

i * i K

r s r . ' * . " »

* *

.................

w w „ !,„ .„ |,. u mlpj .|n o .

'•

M ::it!ń

u fł»/y«/NwU| u

■

ntracji w kierowaniu

t*r

W»ytu

*** ' **'v°dnjk mógł kierować zbi

Jfi Ai.dt.

f v v y ł I v y /.lic f o / j p V 'v .i !.j ,y u , ,

ruj^utiiia

Ę nie ma ataku bez d o b ry

¿csia w ^ '^ "

.......- - .„ „ u ,

uosKonalenia

, ■

---------- 1

dî!!!^!^fochniki gry

123

rvv

—— —

Często uczymy atakowania, ale z a p o m i n a m y "

dobrego n agran ia. D la te g o od sam ego p o cT r/t“ ^

skutecz" ° ś ć zależy

na nagranie pitki, a później na w ystaw ę i atak

Z' Vraca' my u'™ gę najpie

17. Z podrzutu n au czy ciela atak z trudnych „‘¡tok

C z ę s t o

na p oziom ie szkolnvm

ściej są to piiki tru d n e. D latego m u s i m y ^ 3™ * " '3 Z rÓŻnymi P ł a t n i , najczę-

dej piłki. P o n ad to od sam ego początku j S

° "

d° ataku każ‘

kowaniu pitek źle w ystaw ion ych

" n i s m y

wyrabiać

o d w a g ę w a ta -

Gra je d e n n a je d e n tylko kiw nięcie na dwa odbicia

P u n k taq a tak a ,a k w siatków ce. Kiwnięcia piiki w wyskoku

■ 9.

je d e n na jed en , aie zbicie lub plasowanie na s Z c o

. Gra jed en na d w ó c h z obroń cą

S n a ,

Zk ° byĆ

PUnkt ZagryWka ,Ub d0br‘k

° b -

(co

J r -

/ a o ‘ Kniię c,e Pltkl> eta

k u ją c a

para może zdobyć

p u n k t s k u l e r z n L

Z w y k T S m v d

T ą a ' a k V P iT

SZe’ P i' k i)- P U n k ' aCia ,a k a iak W s ia lk ó w ce.

Zw ykle g ra m y do

1 5 p u n k t ó w b e z p r z e w a g i d w ó c h p u n k t ó w

I. K ra trojkam i z tablicą do kosza.

W trójkach

j e d e n p i ł k ę n a g r y w a , d r u g i w y s t a w i a , a trzeci a ta k u je w tablicę do

koszy ków k i.

S t a r a m y s i ę u t r z y m a ć pitkę w g r z e p r z e z 4 - 7 p o w t ó r z e ń .

Ć w iczen ie

m a n a c e l u d o s k o n a l e n i e s a m o a se k u ra cji w a ta k u , aseku racji

ataku

c a ł e g o z e s p o ł u . W ty m ć w i c z e n iu r o z w i j a m y p o z a te c h n ik ą także

w y t r z y m a ł o ś ć i r e a k c j ę z a w o d n i k ó w na n i e p r z e w i d z i a n e sy tu a cje . P od

koszem

ć w i c z y m y m a k s y m a l n i e 5 - 8 m in u t, o c z y w i ś c i e z e z m i a n ą pozycji

i z a d a ń d l a z a w o d n i k ó w . W ć w i c z e n i u m o ż e b r a ć u d z ia ł w ię k s z a liczba

ć w i c z ą c y c h .

X. Z estaw ćw iczeń w nauce i doskonaleniu bloku dla średnio

zaaw ansow anych siatkarzy

N'a K a ż d y m p o z i o m i e s z k o le n ia s t o s o w a ć p o w i n n y ś m y n ie co inne ć w i c z o 

n a b io rą c p o d u w a g ę p r z e d e w s z y s t k i m m o ż l i w o ś ć ich d o k ł a d n e g o w y k o n a 

n a b z K i l o n i e w b l o k o w a n i u jest s z c z e g ó l n i e t r u d n e i w y m a g a s p o r o w ysiłku

»by b y k ‘l o l t t / n e

P oniżej

p r e z e n t u j e m y k ilk a n a ście ć w i c z e ń dla ś r e d n io zn-

e ,v a łe - ovanv< h • l a t k a i / y , < o nie o / n. i e z a , że są o n e nie p r z y d a t n e na in n y c h p o -

/iiitiidi h s / k o l i nia

W t< i •'.< s«1 u n t i r r /« /<>no ć w i i z e n i a w n l l t i g s t o p n i a t r u d n o ś ć i

A la t

t i fi tt

o;», w )t;i t z a w o d n ił a stoją« eg,o w postawi«* w y s o k ie j (bez siatki)

Htok p r / y Ci, ia n ie bez p r/« m i'“ /« zatua się i z pj zem ie szrza n ie m się

tM i4 j 't>)t'd

y i

j. / \ '

p r y y

t iat< t1 z nń«*)Sc a z d o ty l aniem p itk i

124

W parach jeden z ćwiczących wykonuje blok pojedynczy z miejsca. Dłońmi

wyjmuje piłkę, klóra partner trzyma tuż za górną taśmą po swojej stronic

5 ‘

Blok pojedynczy po podaniu piłki pakami.

Blok piłki nad siatką (przepychanie).

7. Blok pojedynczy (ustawienie jak w ćwiczeniu 4) z w ygarnięciem piłki lewą

dłonią w prawo, a za drugim razem prawą dłonią w lewo.

Blok pojedynczy z przemieszczaniem się;

•

Krok dostawny.

•

Krok skrzyżny.

•

Krok biegowy i doskok.

•

Krok biegowy i wyskok z jednej nogi.

Blok podwójny w lewą i prawą stronę z udziałem 4 zaw odników , (dwóch

ćwiczących rozpoczyna blok ze strefy 3 jeden wykonuje dojście do strefy
2 drugi do strefy 4 i tam wykonują blok podwójny)

10. Blok podwójny i potrójny z przemieszczaniem się.

11. Blok podwójny na całej siatce z wywoływaniem numerów 2,3,4.
12. Blok pojedynczy po dorzuceniu piłki.

13. Blok podwójny i potrójny z dorzucaniem piłek.

14. Reakcja na rękę atakującego. Trener stoi na podwyższeniu

i -i,

sygna. trenera wykonuje b,ok pojedynczy w strefie

i p ^ r n i e s c z a t de

strefy gdzie trener z podrzutu zbija piłkę lub ją kiwa.

15. Blok pojedynczy ataku z lewego, środka i z p ra w d o K w

jak na rozgrzewce, ale cześć ataków jest blokowan

m alny atak tak'

strefach.

V£ma w Poszczególnych

16. Atak, blok pojedynczy po bloku wystawienie, aseku

■

17. Jw. samoasekuracja.

la k u ją c e g o , blok.

18. Jw. dwóch blokujących rozgrywający wystawia

krótką.

Ł sroc*kow y biegnie na

19. Trening środkowego.

Atak z piłki pierwszej.
Blok piłki przechodzącej.
Blok, ale brak dotknięcia piłki.
Nagranie piłki przechodzącej i atak z krótkiej.

Blok w strefie 4 i atak w 3 z krótkiej.
Blok w strefie 2 i wystawienie piłki blok w strefie ? i ^ .

1 atak v i. * .

Skrzydłowy (4 j;

~ kr°lkiej.

Obrona piłki po skosie i atak.

Blok pojedynczy i samoasekuracja.

Atak z piłki pierwszej.

125

•

Blok i atak z p ierw szej piłki.

•

Blok i ob ron a piłki p o skosie.

Blok i w y staw ien ie piiki d o ataku w przód i do lytu

22. Blok na h asło 2 ,3 ,4 i kon tratak.

23. Blok potrójny i k o n tratak piika p od rzu cona nad blokującymi.

24. Blok, ale bloku jąc d o ostatniej chwili tyłem do siatki

25. Blok p o jed y n czy p rzeciw k o kombinacji podwójnej

26. Z ab aw a w blok i rozeg ran ie środkow y przeciw ko środkowem u atak

z krótkiej, przesuniętej, krotka z tyłu itd.

27. 2 ataki n ad siatką, 2 bloki i asekuracja w jednej ciągłej akcji.

2S. Reakcja bloku jącego na p od rzu cenie piłki przez trenera.

29. S p raw d zian bloku bez piłki; blok z miejsca ręce w górze, blok z miejsca

z z a m ach em różn ica w w yskoku z miejsca z dojścia różnymi technikami,

różn ica w bloku z lewej i praw ej stronie.

30. S p raw d zian bloku z piłką (J. Ryś) (ryc. 7.2).

ZesU w ćw iczeń

do nauczania i doskonalenia elementów

tech n ik i gry

W ariant 1

N.nt • i dl i /.muKOW.itM taśma gumowa na wys. 60 cm. Próba wykonywana

t, ■ t na *./«-»oV*>ś‘ » ' i.itt i h f> m

przestrzeń la ograniczona jest antenkami. Do-

u*t.nvl*n» i na wpiont atenek w odlej*lości 3 m i dorzucają piłki po

! (W it /ą«y blokują piłl ę dorzucaną przy anlenkach. Piłka musi być

i >

. iit'izo<<aia, aby przelatywała m*d stall ą w pasie 60 cm. Po wykonaniu jed-

n i y o k l u k u na

»kr/ydle (piłka musi spasi na boisko dorzucającego) zawodnik

1 2 6

R u d z ia ł

przem ieszcza

sig d o w o ln y m sposobem na środek, w y sk o k

b lok .

Ud. D0l7ll.

cane

jesi

piłek

sk rzy d ło i

piłek

środek. D o rz u ce n ie piłki

sposoby,

d o ln y ni o b u rą cz .

Piłki dorzucane są w tempie umożliwiającym ciągłość bloku. Dla dw óch dorzu-

rających zachodzi konieczność posiadania dwóch podających i pojemnika z l6

piłkami.

W y m a g a n ia :

Liczy się ilość zablokowanych piłek padających w boisko przeciw nika. Maksy

m alny wynik to 16 pkl.

U w aga !

W ysokość siatki powinna być dostosowana do wzrostu ćw iczących tak, aby

dłonie blokujących wystawały w wyskoku nad siatką.

W ariant II

Rysunek jw.

Zasady próby jw. tylko dorzucenie piłki sposobem oburącz górnym zza głowy

lub sprzed klatki piersiowej, kolejność rzutów bez zmian.
W ym agania jw.

XI. Propozycje różnych gier siatkówki na lekcji siatkówki i nie tylko

Często na lekcji siatkówki, ale i na treningu zdarza się, że m am y grupy

miesza

nie lub zbyt dużo osób. Jednocześnie dla celów rekreacyjnych i szkoleniowycl

m ożem y nieco zmodyfikować samą grę lak, aby była ona jeszcze bardziej

atrak

cyjna i angażowała więcej osób. Poniżej przedstawiam trzy propozycję.;

C m z u d z i a ł e m c h ł o p c ó w i d z i e w c z ą t , g d z i e j e d e n l u b d w a set'

„ ./ g r y w a m y

z u d z i a ł e m trz e c h c h ł o p c ó w g r a j ą c y c h t y l k o n a s i a l «

K o t . u j .1 p o z y c j i t y l k o w trójce. D z i e w c z ę t a g r a j ą t y l k o w o b r o n i e z rotacji

t y l k o w tro jc e .

N astęp n y set

lu b d w a n a s i a t c e ż e ń s k i e j g d z i e t v l b

d / i e w c / ę l a g r a ją n a

Malce.

P o z o s t a łe z a s a d y ja k w y ż e j

C r a l i / i e w i ę d i i na d z i e w i ^ u . Po u z y sk a n iu za,W w k i trójka z p o d siatk

* h n d / , z

« liska, trojka z hm, o b ro n y p rzech o d zi d o a ta k u . T rójka, któr.

i»(ljHH / v \ v a ła vviiitKl/i

hnisko, p r / y t w m

z (»-' i ■

; ,

. , .

v c/.ym jtu e n z trojki w y k o n u je z a g m y k ę .

( ¡ r a / I .

h t o

, ja k o s i ó d m y m z a w o d n i k i e m

. ■

. i i . i - ,

k t o r y c a ł y c z a s p o z o s t a je n*

b o i s k u t a s e k u r u j e b lo k tak jak ś r o d k o w y o h r n „ v i? ,

■

, .

. . - i

u o o r o n y . K o t a c ia pozostały*-*

z a w o d n i k ó w t a k ja k p o d c z a s m e c z u .

Zestaw ćwiczeń do nauczania i doskonalenia elementów techniki gry

XII. Gry i zabaw y w doskonaleniu techniki gry

Z a b a w a

„Berek siatkarski w parach"

LICZBA UCZESTNIKÓW: dowolna, parzysta.

MIEJSCE: boisko do siatkówki.

PRZYBORY: zbędne.

bliższe ko-

USTAWIENIE; rozsypka, pary(ustawienie bokiem) z chwy cm <

l a n o

wspólćwiczącego.

, • „_rv ri,

PRZEBIEG. Wyznaczona para pełni rolę berka i goni pozosta yc i c

•

Para dotknięta lub wybiegająca poza linię boiska zmienia ber a.

bawy parom nie wolno się rozłączyć.

Zabawa „Berek chroń plecy w parach"

LICZBA UCZESTNIKÓW: dowolna, parzysta.

MIEJSCE: boisko do siatkówki.

PRZYBORY: zbędne.
USTWIENIE: rozsypka.
PRZEBIEG: Ćwiczący, dobrani w pary, poruszają się krokiem dostawnym. Je

den polni rolę berka. Uciekający starają się być zawsze przodem do berka.
W parze następuje zmiana ról, jeżeli uciekający zostanie dotknięty przez berka

obiema dłońmi w plecy.

Zabawa „Berek plecami do linii"

Ćwiczący poruszają się wyznaczonym sposobem(bieg, krok doslawny), po bo

isku do siatkówki, zawodnicy uciekający przez cały czas powinni być zwróceni

tyłem do linii końcowej połowy boiska, na której się znajdują. Utrudnienie:

ustawienie się tyłem do każdej linii najbliższej, przy której znajduje się zawodnik.

Zabawa „Rób ta k-n ie rób ta k"

LK ZBA UCZESTNIKÓW : dowolna.

MIEJSC I boisko do siatkówki.

PRZYBORY zbędne

USi A W II N il rozsypka, prow adzący staje przed grupą.

PKZI.MI.tv piowad/ąty wykonuje ćwiczenin(przyjęcie postawy siatkarskiej,

poHawy

<fo

odtut ja oburącz, górą lub dniem, poruszanie się określonym sposo-

h-in) |>opr/e<l/.iją< j<* pob-tenlem „rób tak" lub „nie rób lak". Uczestnicy po

winni r*/ybko i dokładnie odtwarzać ruchy prowadzącego na hasło rób tak"

naiomiiut nie reagować na ćwiczenia poprzedzone poleceniem „nie rób tak',f

Wygrywa ćwiczący, klóry ule pomylił '»lę.

Gra „Podwójny starł"

LICZBA UCZESTNIKÓW: dowolna, parzysta.

MIEJSCE: boisko do siatkówki.

1 RZYBORY: po dwie piłki (woreczki) na każdego zawodnika.

U S

IA W IE N IE :

dwa zespoły w rzędzie na środku boiska (uczestnicy stoją w od

stępach l-l,5 m ), wzdłuż linii bocznej boiska do siatkówki, na liniach bocznych,

na w ysokości każdego zawodnika leżą piłki (jedna z każdej strony).

PR Z EB IEG : N a

sygnał prowadzącego zawodnicy obu drużyn poruszają się

krokiem dostawnym do wyznaczonej linii i podnoszą leżącą piłkę. W trakcie

biegu nauczyciel może dać kolejny sygnał, po którym ćwiczący muszą zawrócić

i dobiec do przeciwnej linii. Drużyna, która jako pierwsza dobiegnie do okre

ślonej linii zdobywa 20 punktów, druga 19. Jeżeli zawodnik nie będzie poruszał

się w yznaczonym sposobem zespołowi odejmuje się punkt karny. Wygrywa

zespół, któremu po odjęciu błędów pozostanie więcej punktów (ryc. 7.3).

128

^ d z i a i 7

-3v Ł

§>

- V -

R yc. 7.3

G ra „ S ztafeta siatk arza"

IJC Z B A UCZESTNIKÓW: dowolna, parzysta.

M IEJSCE: boisko do siatkówki z zaznaczonymi liniami ataku i środkową.

PRZYBO RY: zbędne.

USTA W IEN IE: dwa zespoły w rzędach na linii końcowej boiska do siatkówki.
PRZ E B IEC : na sygnał prowadzącego pierwsi z drużyn wykonują następujące

zadania: trzy skoki obunoż jeden po drugim do bliższej linii ataku, bieg do linii

środkowej z trzema obrotami dookoła własnej osi ciała, trzy skoki obunóż

/m iejsca

jednoczesnym kłążoniem ramion w przód i po przekroczeniu

dal-/« ) bnii ataku powrót biegiem. Następny rusza po przekroczeniu linii mety

pr/oz poprzednika D/użyn.i, która szybciej ukończy wyścig otrzymuje

punktów,

druga 19

każdy

popełniony

przez

zawodników błąd

(niedokładne

w y k o n a n i e

zadania, przedwczesny start) drużynie odlicza się

punk ty Wygrywa z e poi, t tóiy zdobędzie większą liczbę punktów.

Zcsttiw

ĆMtczeń

d o

nauczania

i d o sko n a len ia elem entów techniki gry

129

Gra „ Bieg po prostokącie"

LICZBA UCZESTNIKÓW: dowolna, parzysta.

MIEJSCE: b o isko do s ia tk ó w k i.

PRZYBORY: piłka do siatkówki, cztery pachołki.

U S T A W IE N IE ; d w ie d ru ż y n y , jedna ustaw iona w szeregu na lin ii końcowej

boiska d o s ia tk ó w k i, z a w o d n icy drugiej d ru ż y n y podzieleni są na dw a podze

społy i stoją w ś ro d k u boiska (prostokąta), zw róceni tw a rza m i do siebie. Na sy

gnał prow adzącego z a w o d n icy stojący na lin ii prostokąta obiegają strum ieniem

cztery p a c h o łk i i w racają do ustaw ienia początkowego. W ty m sam ym czasie

p rz e c iw n ic y odbija ją p iłk ę oburącz górą lu b dołem . U kończenie biegu jest sy

gnałem do p rz e rw a n ia odbijania p iłk i. Sędzia liczy p ra w id ło w o w ykonane o d

bicia (jedno czyste odbicie bez u p a d k u p iłk i na pod ło że = l p u n kt). Następuje

zm iana w y k o n y w a n y c h zadań. W y g ry w a zespół, k tó ry uzyskał więcej p u n k tó w

(ryc. 7.4).

Ryc. 7.4

Gra „ Sztafeta odbijana"

L IC Z B A U C Z E S T N IK Ó W : d ow olna, parzysta.

MIEJSCE: boisko do s ia tk ó w k i

PRZYBORY: p iłk i do sia tkó w ki

U S T A W IE N IE : d w a zespoły w rzędach, w y b ra n y z a w o d n ik staje z p iłk ą przed

zespoleni w odległości 3-4m.

K / l IW <. na sygnał prow adzącego za w o d n ik posiadający p iłk ę w ym ie n ia trz y

o d b irla

oburącz górnym lu b d o ln ym z za w o d n ikie m będącym na

c e le zespołu, p o . zym biegnie na koniec rzędu a p ie rw szy z. p iłk ą na KRO m ie|-

D ru żyn a

która

szybnej w ió r i do osław ienia początkow ego zdobyw a .0

m m k ló w . d ruga l'< / . . popełnione błędy (niedokładne odb.ee, przekroczona

Unia) d ru ż y n ie odegm

aę p u n k ty karm-. W yg ryw a zespól z. w iększą liczbą

p u n k tó w

Gra „Sztafeta zawracana z podaniem"
UCZHA UCZRSTNIKÓW: dowolna, parzysta.

. ,

MUiJSCK: boisko do siatkówki z zaznaczonymi liniami a a

rUZYHORY: piłki do siatkówki.

•

,A,

USTAWI HNl li: dwa zespoły, podzielone na dwie grupy i us a

naprzeciw siebie na liniach końcowych boiska, po jednej piłce w

ę zje,

PRZliHIliG: na sygnnl prowadzącego pierwszy z rzędu biegnie

o iż.

szej linii ataku, otrzymuje piłkę od kolejnego zawodnika, którą o

lja wyzna

czonym sposobem, przemieszcza się krokiem dostawnym do

o ejnej linii

ataku, wraca na bliższa linię ataku, ponownie odbija piłkę z podania i biegnie

do przeciwległego rzędu, z którego po upoważnieniu startuje kolejny zawod

nik. Gra toczy się do momentu, gdy podzespoły zamienią się miejscami. Dru

żyn.», która pierwsza ukończy wyścig otrzymuje 20 punktów, druga 19. Za po

pełnione błędy (nioporuszenic się wyznaczonym sposobem, błędne odbicie) ze

spół traci punkty (ryc. 7.5).

Si> a i

tj>

ifc

lo r b ie g u z a w o d n ik a

Ryc. 7.5

to r lo tu p iłk i

G ra „W ę d ru ją c e

piłki"

1 ]( / 15A UC Z l .S IN IK Ó W : d o w o ln a , parzysta.

M II |' ( I b o r t-o d o s ia tk ó w k i z zaw ieszoną siatką.

)')' /

> ! '( >K Y < / t e ł y p ili i do s ia tk ó w k i.

OSI A W II K II

.Iw ., zespoły

Ą-b

osobow o k a ż d y na s w o je j p o ło w ie , każdy

jedna p iit a

|> K /I l i t u . N .

'rn w » d /.,c o g o z a w o d n ic y o b u d r u ż y n o d b ija ją rów no-

p H k l n . | - . l - d ro ż y n y przeciw nej, Colom g r y josl dalsze o d b ija n ie p lik i

t» K - l- v •«*

I » - " > " » .k .. znalazły sjv l)w U , p lik i w ty m s a m y m czasie.

/osp.«! .d o b y w a p ." .k i. g d y w

i . " z y n y p rz e c iw n e j Si) d w ie p iłk i lu b , gdy

p d k a po " d l. . . . . . W

!'■'> '

P ' w n i k a ..pacln»- b e z p o ś re d n io z.a lin ię boiska. Po

, d o b y ć ." P ""M > .

w /n a w .a m y w " s ta w ie n i" p o c z ą tk o w y m . W y g r y w a d ru

żyna, k tó ra zdobyta w .ccej p u n k tó w . K o le jn y m e l.ip e m b ę d z ie w p ro w a d z e n ie

riwnej

PUnkt' ^ b° iSkU drUŻyny FZ C ‘

Zbiór ćwiczeń został

dyczno-szkoleniowvch

7 n i r 311

ZaPrezentowany

Podczas konferencji

meto-

d r r r

Ptrnr7 r

‘^siatkowej przez następujących autorów:

6 r

,0 ?

d° C- AWF' dr

Szade mgr Barbara Nowak,

dr Kajetan Stomka, dr Beata Juras,

Zestaw ćw iczeń do n a u c-

* ■

----------------— ?'a

1 doskonalenia elem entów techn i k i g ty

131

i m

lii?

«§&

i&m- ■

■••■■-

&$ka,gry w siatkówkę

ii*-

—

133

•

8. Taktyka gry w siatkówkę

czołowi drużyna srotyka sie ^

e' populamości «ry w piłkę siatkową każda

riwnikami reprezentuiacvmf „ rf|U.oraz na arcn,c międzynarodowej z prze
ciwnikiem

r ó w n o

Podobnie wysoki poziom.

spotkaniu z prze-

o Z e

rOW" ° rZ«dnym P“d względem warunków fizycznych, sprawności

— u SpeC,®'ne) oraz »Panowania techniki o zwycięstwie decydują - strate

gia i taktyka. Zwycięzcą zostaje ten, kto lepiej poznał prawidłowości, systemy,

regulaminy, zasady kierowania i metody prowadzenia walki.

W s ia tkó w ce w y ró ż n ia m y taktykę in d y w id u a ln a oraz zespołową (ryc. 8.1).

TAKTYKA

W S I A T K O W O F

Taktyka indywidualna

Taktyka zespołowa

Ryc.8.1

1. Zagryw ki

2. Przyjęcia zagrywki

3. R ozegrania piłki

4. Ataku

5. BJoku

6. O brony

Ataku

Asekuracji ataku

Obrony

Kontrataku

Podział taktyki w siatkówce

8,1. Tak tyk a indywidualna, czyli jak grać

skutecznie w siatkówkę?

I ’ i/y s tę jn iją i do o m ó w ie n ia ta k ty k i istnieje konieczność jej zd e fin io w a n ia .

W e d łu g A dam czyka (19KH) „taktyka indywidualna jest to celowe w y

korzystanie umiejętności podejmowania przez poszczególnych zawodników

w konkielnych sytuacjach najhardziej trafnych decyzji". Inaczej m ów iąc, tak-

tyka indywidualna jest to umiejętność r o z w i ą i y ' ^ " ^ ^ s

blemńw sytuacyjnych pojawiających się w czasie g r ) ’

tych problemów determinują trzy czynniki:

umiejętności techniczne (środki walki),

osobowość (odporność psychiczna, inteligencja),

doświadczenie.

Im większy zasób możliwości realizacji zadania posiada dany zawodnik i im

więcej ma zakodowanych informacji i rozwiązanych problemów sytuacyjnych,

tym jest on skuteczniejszy w działaniu.
W procesie szkoleniowym trener powinien wyposażyć niejako zawodnika

w jak największą liczbę środków walki (zaawansowanie techniczne), np.: atak

po bloku w aut, mocne uderzenie kierunkowe, atak plasowany w niebronione

pole, kiwnięcie. Powinien również rozwiązać z nim jak najwięcej problemów

związanych z różnymi sytuacjami ■występującymi podczas gry (doświadczenie).

Ponieważ problemy sytuacyjne w czasie gry rozwiązuje człowiek, trenerzy po

winni pamiętać o podstawowej zasadzie, że trenuje się nie siatkówkę, ale ludzi.

Gracze muszą wiedzieć i rozumieć, w jakim celu podejmują określone działa

nia, bo jeśli coś nie zostanie im wyjaśnione do końca, to nie będą mogli samo

dzielnie rozwiązywać problemów w czasie gry. Bezwzględne, ścisłe i bez

duszne egzekwowanie od zawodników wykonywania poleceń powoduje, że

wyrastają siatkarze bez wyobraźni, o sztywnej umyslowości. W czasie treningu,

gdy zawodnicy grają nieskutecznie i wybierają niewłaściwa rozwiązania, trener

powinien przerwać grę i ustalić, na czym polega błąd oraz jak należy postąpić

w podobnej sytuacji w przyszłości. Jest to jedna z dróg do podniesienia po
ziomu gry pobudzenie aktywności myślowej graczy.

T aktyka

in d y w id u a ln a w

rozegraniu

p iłk i

Sposobem odbicia oburącz górnym najcześciei t w i „ , •

. .

posłu gu ją się zawodnie)'

lo/gryw ający, / togo lez powodu p rzed staw iam y/asadv liA r

vlK‘\, M orynu p ow in ien się

M e n m .u zaw od n i! rozgrywający.

omzsze zasady n o w in .« , *

. , .

ow m n \ to w a rz y s z y ć każ

d e m u tre n in g o w i n ic w s p o m in a ją c juz

m eczach G n

7 1 1

» , i •>

, .

’

1,1 * R o d n ik a ro z e ry w a ja -

tog o w d u ż y m | > i z y < /vnia się tlo odniesienia

0 7 n r z e -

i M praw ie w ka/doi nkcii

I - ' . -

'« « ', 1

» .....

" ’1

v ' ” ''ń d r u ż y n ,, h y itn c e i ,v 1t1k u

/,i* b s o ib u | sw oją j »ustaw ą u w a g ę z a w o d n ik ó w

hUl,

■

* .ly j."

w linii ..tak« ( k ' « I ' ...... ..............

. 1

’‘T

przecm-nika,

. „ b

w i , „

^,:,h

,n,10ć

v,e na

po^

},ię tw o im atakującym i.

Ukrywaj d

~ '

~----------------

135

reakcję P r z e c i ^ i t ó w n a T w ^ T - 7 ° ' °

przez co opóźnisz

Przy dobrym do r

dz'a'anie.

kombinację ataku.

S'? uruc,'lomic a*ak w pierwsze lempo lub

b lo k p o je d yn czy)"6 ' VarUnkl s' voim atakującym (atak bez b lo k u lu b przez

*rZęsto zm ie n ia j tem po gry-.

b ę d z i^ rid k o w em u W o k u pUri PrZ° rZi ly “ prZed' vne

sk rz ydto),

trudniej

: f e y z C d u w z S S

a takującem u będącemu w M

‘I k u .

WyS‘ aWiai Pi' ki

m a ły m i k ro k a m i” T e n ^D o sW m ' e'SCa k o il,a k lu z P ''M przemieszczaj się

- n k u d o j ^ d

POZW° " " a SZybk!< Zmia" ę k i-

rozeg ra n ia ).

* prZ>'|ęc,C

wySod™i

postaw y do

71" WySUWieniU " a,yChmiaSl b ‘l d i g° ,OW^ do

ata-

P a m ię ta j

- grasz przede wszystkim dla drużyny,

nie

dla

siebie.

kuia^m

nipPOdT

dla StWOn* nia kt”*ystnych warunków swoim ata

ku ącym me wystarczy

zastosowanie tylko jednej z wyżej przedstawionych za

sad.

Konieczne staje się

łączenie ich w związek przyczynowo - skutkowy

Doprowadzenie do

perfekcji rozgrywania piłki jest skutkiem długoletniego

/ )

era ma doświadczenia

oraz dużego talentu zawodnika, jak i trenera z nim

pracującego. Konieczne

jest stosowanie indywidualizacji treningu.

. T a k t y k a in d y w id u a ln a w o b ro n ie

Z a w o d n ik p rzyjm u ją cy zagryw kę czy też grający w obronie pow inien stosować

s»V do zaleceń taktycznych ustalonych przez trenera. Powinien w sposób

p ły n n y przechodzić / ataku do obrony i odw rotnie. Każdy uczestnik g ry musi

zn,u i przestrzegać ustalone w arianty taktyczne.

W czasie g ry u trz y m u j kontakt w zro ko w y z piłką, partneram i i prze ciw
nikiem po przeciw nej stronie siatki.

każdej sytuacji m usisz znać swoje miejsce na boisku.

Broniąc atak prze ciw nika ustaw się tak, abyś w momencie uderzenia w i

i zia i ał.j p,łkv pom iędzy blokiem i antenką - nie chowaj się za blokiem

TakW’a gry w siat k ą

136

___________ _

- — - —

— — 8

4. Obserwuj, przewiduj i wyprzedzaj zagrania przeciwnika - #dy*. tyłku

w len sposób możesz wygrać piłkę.

5. Jak najczęściej przed odbiciem przyjmuj postawę niska i stabilna

. dery*

dowanie łatwiej i dokładniej można odbić piłkę i posłać ja w zapianu

wane miejsce.

6. W obronie graj „od linii" - broniąc piłkę będziesz wykonywał ruch

w przód.

Dograj piłką do siatki tak, aby umożliwić partnerowi rozegran ie będ.|c

w wyskoku - przyspieszysz w ten sposób tempo akcji i pomożesz „zgu

bić" blok.

8* Graj za siebie i bądź gotów wspomóc partnera - partner może popełnić

błąd, ty musisz go naprawić.

9. Gdy poweźmiesz decyzję co do odbicia piłki, powiadom o tym partnerów

głosem „ja , moja", „gram" - unikniesz wzajemnego przeszkadzania

sobie w grze.

10. Ustawiaj się tak, aby w momencie odbicia piłka znajdowała się pomiędzy

tobą i siatką. Bądź zwrócony twarzą w kierunku siatki.

11. Bądź gotów do asekuracji ataku partnera - wszyscy zawodnicy r.raja

w ataku i obronie.

12. Podczas gry daj z siebie wszystko - tylko takie postępowanie ma sens.

3 Po przegranej akcji nie „rozpaczaj", zrób wszystko, aby wygrab nasiona.

-i.

.'V

uleczna gra w obronie „dodaje skrzydeł".

8 .1 .3 . T a k ty k a in d y w id u a ln a w z a g r y w c e

Zagrywka j.,,1 jedynym samodzielnym działaniem siatkarza te pełny,n te,-o

‘ !

, T

i !

¿'w odnik

zagrywa boz żadnych przeszkód ze trony pw

, , w n ik a , j.,k ło w n ie / l,,v ja k ie jk o lw ie k jto m o cy z0 sj,

■

i ■

m i o m p a i t n e r O W .• w aMH

’ 1

d r u ż y n y

d ł v y d u j « -

o sposobu*

z a g r a n i a i

kim-,

m i.

•

t .

n u

U ln k u -

w k'kim

pośle l^dke po

nada nyM.utv-y),}ca iinu

(

- u na

koiHWMlr.u ie

. ..

Jv- • i ui

lnu

au decwie td do *av

w itm i k i i io r d u /.«grania zaw odnik ¡uptua s v tm -i «

0 4 itfAnu

J999/2000 cza« «

/ u

fcfltstniału podczas gry

Mę dt»

/.agryw V

p o w in n a

by,f pr/edu w

,,ł*ly' vk' wvdlu/a

W . w pi z cn o * ić b > i / p o p u n lto w tfj p , / , , i Wtljl)

! VT ' " " łV W n *1 -

\r"

n"'

p«Mv<y»*i,

ż r

Z«iVly w U

piHWh/ym ,.|r .

‘ ,Uł’, l | * ' ’lt'|HP t i lt rK ł

«iupunM ów .

do zdobywa

/ l f ; i > \ v \ ‘Od -Ua ' *'i'; >* y-1»

/ »gia i <,d ¿iby zd«.-iby< puut

Taktyka g ry w siatków kę

137

. Zagrywka powinna spowodować utrudnienie w wyprowadzeniu prze

ciwnikowi ataku w I tempo.

Z apew nić skuteczniejszą grę blokiem swojej d ru ż y n y .

Podczas gry istnieją sytuacje, wr których pod żadnym względem nie wolno po

pełnić błędu przy zagrywaniu. Należą do nich:

1. Zagrywka rozpoczynająca mecz oraz każdą partię, gdyż powodzenie

w pierwszej akcji sprzyja zwiększeniu poczucia pewności siebie.

2. Zagrywka po popełnieniu błędu przez poprzednio zagrywającego part

nera - należy unikać nakładania się popełnianych błędów.

3. Zagrywka wykonywana przez zawodnika wprowadzonego do gry - po

dobnie jak w pkt.

sprzyja uzyskaniu większej pewności siebie.

4. Zagrywka po przerwie własnej lub przeciwnika - jedną z podstawowych

przyczyn korzystania z przerwy dla odpoczynku jest chęć wybicia prze

ciwnika z tzw. uderzenia.

5. Ostatnia zagrywka w meczu lub partii gry - korzystne jest szybkie zakoń

czenie gry.

. Zagrywka w końcówce partii przy równowadze punktowej, gdyż strata

zagrywki powoduje uzyskanie przewagi punktowej i psychicznej przez

przeciwnika.

Zawodnik powinien kierować piłkę na stronę przeciwnika stosując następujące
zasady:

Kieruj zagrywkę w wolne pole.

Kieruj zagrywkę w końcową strefę boiska (wprowadza stan niepewności,
co do celności zagrywki).

Kieruj zagrywkę w rogi boiska (na styku linii bocznych i końcowej).

■1

K ieruj zagryw kę tu ż za siatkę.

V Kieruj zagrywkę w rozgrywającego (uniemożliwisz mu rozegranie piłki).

Zagryw aj w najsłabiej przyjm ującego p rzeciw n ika .

7. /.»grywaj w zawodnika, który w poprzedniej akcji popełnił błąd (jesl

w strefie i |7oj)ełni następny błąd).

K. Zagrywaj w zawodnika wprowadzonego na boisko po zmianie (jest nie-

nt/gr/.my, brakuje mu pewności siebie),

9. Zagrywa,

w zawodnika pierwszego tempa ataku (utrudnisz wprowadze

nie alaku v,* pierwszym tempie),

10, Zagrywaj w zawodnika lin ii alaku

’ ’

d w < k h p " y i,w ,i,c y c " (M < 1 m ie ,ip r o b ," m ' M ó r> ' ™

138

R o z d z ia ł 8

1 2

. Zmuś przyjmującego do wykonaniu przemieszczenia (najlepiej w bok, do

linii bocznej) przed przyjęciem zag^w ki (utrudn, mu to dokładne p r z y ^ , .

Przestrzeganie powyższych zasad powinno znajdow ać sw oje praktyczne

zastosowanie podczas każdego treningu, nie mówiąc juz o grze kontrolnej, czy

też o grze właściwej. Właściwe umotywowanie zaw odnika jest podstaw ą do

ciągłej dbałości o podnoszenie skuteczności gry. Zawodnik pow inien podczas

treningów opanować zagrywkę w stopniu um ożliw iającym zagrywanie

z jednego miejsca w różne strefy boiska przeciwnika, bez demaskowania

swoich zamiarów. Dobra zagrywka powinna stanowić podstaw ę wyszkolenia

każdego siatkarza bez względu na pełnioną rolę w drużynie.

8 .1 .4 . T a k ty k a in d y w id u a ln a w a ta k u

Kowalski (1993) przedstawia główne zasady taktyki indywidualnej ataku.

Maja one postać skróconego zadania warunkowego: jeżeli widzisz, że..., to

zrób..., np. „atakuj przez najsłabiej blokującego w bloku grupowym (np. najniż

szego w bloku)". Siatkarze charakteryzujący się wysoką skutecznością gry, po

trafią w jednym zagraniu wykorzystać kilka informacji zawartych w zaistniałej

sytuacji na boisku. Innymi słowy, potrafią wykorzystać dwie, trzy, cztery za

sady jednocześnie.

Oto te zasady:

Atakuj między blokujących - szukaj „dziury" w bloku przeciwnika.

Atakuj przez słabiej blokującego w bloku grupowym (np. najniższy
zawodnik).

Gdy środkowy blokujący nie zdążył do bloku na skrzydło - atakuj po

przekątnej.

. Jeżeli piłka jest wystawiona zbyt blisko siatki - wybijaj ją po bloku w aut.

Przy wysokim bloku opóźniaj moment uderzenia piłki i atakuj w koń
cową strefę boiska (8-9 m).

() .

Jeżeli atakujesz „bez bloku — skieruj piłkę w środek boiska przeciwnika -
istnieje mniejsza szansa uderzenia w aut.

Zo środka siatki atakuj w slionę którejś z linii bocznych — atak przed sie
bie z reguły pada łupem bloku.

Przy wystawieniu jńłki do antenki atakuj po prostej - rzadziej napotkasz
na blok przeciwnika, a po trafieniu w blok piłka ma szansę wyjścia na aut.

Przy zbyt wąskim wystawieniu piłki atakuj po przekątnej.

10. Przy szybkim wystawieniu na skrzydło atakuj po skosie - środkowy nie

zdąży do bloku.

1 1

• S ,osuj kiw nję^T

! ® _

U . j ó ż d f '

y ąCZme ^ P ‘l0k W ystaw iony ch blisko i w y so k o p on ad

“

P ° siro ^ je D .

d om ° ? ° ' W y,iK-'zysz g o z m W ystaw ia>ą cy Sra w drugiej linii - atakuj

d o z a b lo k o w a n ia ,

e Sran>a, inni w y sta w ią piłkę w y so k ą i łatw ą

id. A ta k u j w z a w

•

1 4 - Im “ sp ó l p rzw iw n ,awnaiStabiei bron iącego w polu.

n a m ic z n y - n aw el

™ Sra

W ° br° nie' ,ym cz«ście) s‘osuj atak d y -

1 5 - P r z y d o k ła d n y m p o d an iu d

* tTUd™ei w y P ro w ad zić kontratak,

a ta k u .

P d am u do w y staw iająceg o - w eź u d z ia ł w kom binacji

16. W chwilach trudn h ‘ • •

‘ ra fisz w n a jw y g o d n i^ sz y m kierunku “ b fe d b l’ ^

P ° ‘

s u k ce s w tej akcji.

bloku m o że d ać szan sę na

^ z a s k o c z e n ia ^ U d anych Zb,clach

form ę ataku - u z y sk a sz elem en ty

w swZ^

c Z

SZC8° a 'akU W mCCZU " b ęd ziesz Pew niejszy

n .en d o p is a ć d o n i e j n o w t j ^ k t y . Zamk" ięla' k ażd y tr c ™ r cz y siatk arz pow i-

8 .1 .5 . T a k ty k a in d y w id u a ln a w b lo k u

d eficy tu c z a s o w e g o

w S y ,u acii

o d p o w ie d ź ), w ię c zm u szen i są d ^ a / p o n i ż T c ^ l , k '

' ? WłaŚdWi>

'-ek.). jasno wynjka

że skuteczne Wokow^

dużymTto

•“ yh

,mne

j“ 1 otl um iejętn ości w łaściw ej oceny sytuacji

n a

b o I L u

“

p r/4.n *id y w an ia w y d a rz e ń i podjęcia decyzji w ułam ku s c k u n d y ^ k t y k l T '

) w id u a ln a o k azu je się nieom al najw ażniejszym elem en tem s k m .

o u . P rz e z ta k ty k ę in d y w id u aln a należy ro zu m ieć u m iejętn ość ro z w ' ZnC8°

n a p ro b le m ó w sy lu ary jn y r h pojaw iających się w grze. B lokujący p o w in im '™ !

’»< z< at sp ra w y / kilku p o d staw o w y ch danych zaw arty ch w s v lm rii

t ■

w y k o n a n ie m zag ryw k i:

™ b o,sku

k t o j / y g r a t / e /«•• pulu p rzeciw n eg o znajdują się w I linii?

in o j M tche u staw io n y jest rozgryw ający?

1' tz\ ,!'*'kujij(

w d a n e j

rotacji

naji zęściej

atakują?

•

ł> rm iw n iry SłDfiui‘l n a jczęściej?

•

: ; “

dnc8° iuib,om

W toku rozwoju akcji blokujący obserwuje przede w szystkim dogranie

piłki do rozgrywającego, zachowanie wystawiającego, atakującego w I tempo

i swojego atakującego. Oczywiście przez cały czas nie traci z pola widzenia

piłki. Jakość dogrania piłki do wystawiającego w decydującym stopniu warun

kuje sposób rozegrania ataku. Uważna obserwacja w ystaw iającego m oże w du-

ż.ym stopniu pomóc przewidzieć jego intencje. Sełinger podaje następującą lisię

wskazówek pomocnych blokującemu w przewidywaniu intencji rozgrywającego:

1. Gdy rozgrywający wystawia piłkę z głębi pola z niskiej postawy,

przeważnie poda wysoko na skrzydło.

2. Gdy rozgrywający odbija piłkę z przodu swojego ciała, przew ażnie wy

stawi ją do przodu.

3. Gdy piłka znajduje się blisko siatki, ponad górna jej kraw ędzią, rozgry

wający przeważnie wykona wystawę jedną ręką w I tempo.

4. Gdy rozgrywający asekuruje piłkę odbijającą się od siatki, przeważnie bę

dzie ją ratował wykonując wystawienie wysokie w kierunku, w którym

jest zwrócony.

140

Kozdzią}^

Gdy rozgrywający jest odchylony w tył. a pitka znajduje się za jego
głową, prawdopodobnie wystawi w tył,

NiCk!Óray « ^ w a j ą c y konsekwentnie wystawiają „krótkie" pitki edv

zna,du)ą s,ę w wyskoku, inni natomiast wystawiają na skrzydło ’

Rozgrywający, który znajduje się blisko siatki i

nr-

■ r

prawdopodobnie wystawi atakującemu w II tempo

™

P° Stawę'

. Rozgrywający dobiegając do pitki w przód wzdłuż siatki o

- • ■

w pierwsze tempo w przód niż w tył.

częściej poda

Kolejne informacje mogące pomóc w zyskani,, „

= u -

wienic skutecznego bloku można uzyskać obser

•

W sck,m d na usta-

gólności swojego atakującego. Przed w y k o n a n i l ^ l t ^ r ' ’ ' a w szcze-
7dać sobie sprawę, który gracze przeciwnego zes Z?Srywkl blokujący powinni

linii Pr/y powszechnym już niemal stosowały

Znaidufa

w pierwszej

Urywki / ukryciem atakujących slaje się n i e m a l

d ° prz^ ’ęcia zn'

wodników (tłokujących lub jeden z rezerwow i ° ° Wiązkiem' by jeden z za
grar/y / pierwszej linii, blokujący powinni w zT

,8łosno w ypowiadał numery

kńw, u h wsławienie mo/e sugerować sposób r o ^

° dszukać tych zawodni-

Każdy / rti.łkuj.-jiyi|i ma swoje snerWi,,.,

l «mia ataku.

i u /f|(' stin ę n l

Me,un<k

typowy dla niebie rodzaj /iUh

y .U ° rzania P«ki, ulubiony

Blokują«y rmiM próbować m/s/yfroWiuc ^

(UVlln,n w sytuacjach trudnych.

,d J.

.U kduroi*ejt* ¡«iywj»l.i|ą«'i. p ,/ewid/i,,,'

Do osl;ilnioj chwili musi

mog* okaz.it Mę ftasłępwjąne wsk a/ówkl.

' ^

,u,or/t>nia piłki. Przydatne

Taktyka g/y w siatkówkę

141

zie

C ? f

i zbijający jest ustawiony niewłaściwie w stosunku do piłki, to będz

mógł uderzyć tylko w jednym kierunku. Jeżeli piłka znajduje się z przodu

i na zewnątrz uderzającego barku, to mocne uderzenie będzie skierowane

po przekątnej (przy ataku gracza praworęcznego z IV strefy).

N is k ie i szybkie w ystaw ienia na skrzyd ło są p raw ie zawsze uderzane

p rz e z niedośw iadczonych graczy po przekątnej, bardziej dośw iadczeni

uderzają

po prostej.

•

Czasam i, przed rozpoczęciem próby zbicia, atakujący może o d k ry ć swe

intencje przez spojrzenie w kie ru n ku swojego zbicia.

•

Jeżeli zbijający znajduje się pod piłką, za wcześnie wyskoczył lub uderza

piłkę z dalszej odległości od siatki, można mu pozwolić atakować bez

bloku, a skoncentrować się na obronie w polu.

•

Sposób wykonania zamachu ramienia do uderzenia piłki może pomóc

przewidzieć, jaki rodzaj ataku będzie wykonany.

Duże znaczenie dla skutecznego blokowania ma doświadczenie zawodni

cze. Przy ogromnej ilości informacji, które wydają się być istotne, właściwe ich

odczytanie, nadanie im odpowiedniej wartości, zwracanie uwagi na sprawy

istotne przy tak znacznym deficycie czasu, jaki ma miejsce w przypadku blo

kowania, stanowi umiejętność decydującą o skutecznej grze. Rozszyfrowanie

przeciwnego wystawiającego może być dokonane tylko przez doświadczonego

gracza. Wiadomo, że niektórzy wystawiający na początku seta potrafią dosko

nale rozgrywać, często wystawiają w pierwsze tempo, szukają luk w obronie

przeciwnika, sami zaskakująco atakują, jednak z biegiem wydarzeń, przy wzro
ście napięcia, w końcówkach setów, w decydujących momentach upraszczają

grę, wystawiają bezpiecznie na skrzydło lub do najlepszego atakującego. Bywa

też, że rozgrywający inaczej wystawiają piłki po przyjęciu zagrywki, a inaczej

po obronie. Na początku seta mogą dużo kiwać, a w końcówce unikają takich
zagrań. Dostrzeżenie tego typu prawidłowości wymaga od graczy specyficznych

uzdolnień, umiejętności przewidywania wydarzeń, umiejętności dostrzegania po

wtarzających się prawidłowości, oceny stanu psychicznego przeciwnika, oceny
umiejętności technicznych i taktycznych atakującego, wytrwałości w realizacji wła

snych zadań. Aby zostać dobrym blokującym nic wystarczy być wysokim i skocz

nym siatkarzem, trzeba wielu godzin pracy, by rozwinąć swoje predyspozyqe

i wielu godzin studiowania gry najlepszych graczy w kmju i na świecie.

i c o z g z i a j ft

142

—

8.1.6. Taktyka indyw idualna w przyjęciu zagryw k i

ć, że tru d n o jest w y m ie n ić ja k ie ś z a s a d y taktyki jn.

;agrywki lub piłki tzw. d a rm o w e j. J e d n a k u w a ż n a ob-

sp o łó w św iata p o z w a la w y m ie n ić k ilk a z a sa d .

1. Przyjmij piłkę 3 metry od prawej linii bocznej, aby przesunąć atak z piłki

krótkiej bliżej strefy drugiej.

Nagraj piłkę ponad siatkę z ten d en cją p rz e c h o d z ą cą , a b y z m u s ić środko

w ego bloku do w yskoku.

^ ^

Piłkę d arm o w ą nagraj w y so k o tak, a b y m o ż n a w y s t a w ić p iłk ę w wysko

ku lub

zaatakow ać z piłki pierw szej.

Do przyjęcia zagiywki powinno być zaw sze g otow y ch d w ó ch zaw odników .

Po przyjęciu zagryw ki bądź g otow y d o asek u racji atak u .

Pamiętaj, że jeśli każdy z zaw od n ik popełni w ięcej n iż 3 b łę d y to w ygra

nie seta, m eczu staje się bardzo trudne.

W zespołach gdzie m am y niskiego w y sta w ia ją c e g o n a le ż y p rzyjm ow ać

nieco dalej od siatki.

Jeśli rozgryw ający jest lew oręczny to przyjm ij tak piłkę, a b y u m ożliw ić

atak z pierwszej piłki.

W aru nk iem spraw nego działania zaw od nika jest zn a cz n y z a k re s w ie d z y spe

cjalistycznej, stąd za bardzo w ażne uznaje się n au czan ie ty ch te o re ty c z n y c h za

sad w form ie w ykładu, dyskusji lub działań p og ląd o w y ch w s p ie r a n y c h now o

czesnym i m etodam i audiow izualnym i techniką k o m p u tero w ą .

M ogłoby się w y d a w a

dywidualnej w przyjęciu z

serw acja gry czołow y ch zc

8.2. T a k t y k a z e s p o ło w a

je d n o ś ć i w sp ó łzależn o ść działań taktycznych

Kierow anie się zasadą wszechstronności zaw od nik ów w o p a rciu o ich in

d yw id ualn e walory pozwoli na wytyczenie praw idłow ej linii ro z w o ju taktycz

nego drużyny jeg o podstawą jest kształtowanie cech ¡n o to ry czn y ch najbardziej

przydatnych w tej dyscyplinie sportu (szybkość, gibkość, zw in n o ść, w y trzy

m ałość

i silą dynamiczna), stałe doskonalenie spraw ności techn icznej oraz ce

low e w ykorzystyw anie indywidualnych w alorów z a w o d n ik ó w z jed n o cze

snym opanow an iem przez nich zasad taktyki indyw idualnej i zesp o ło w ej. Za

sada w spółzależności i jedności tych trzech wartości odnosi się d o całości na
uczania i treningu.

Taktyka „s|wlowa nk- mozc być Ir,kowana, jako szereg oderwanych od

c-b ie działań zespołowy« I' obrony I »tiku lub Jako zbiór zagrań klasyfikowanych

wg pndohień-lwa

Jest

przede

WKyałklm

jedność

i współzależność po-

Taktyka m ,

> siatkówko

~ ~

--------------------

143

w alory

i in ‘ *

119

^ ° 'S^U/ uK’ly c^ w P^n taktyczny, w którym indywidualne

O ^racow

^ ° S/czeSc^nych u w o d n ik ó w służą interesom całego zespołu,

nrkł"

OWan'n

Za^resu zespołowych gier sportowych najczęściej zawierają

ZV ' ' ^ , Sf S^ malykę kombinacji taktycznych, schematów ustawień w pewnych

częsciac

u charakterystycznych momentach gry - bez omówienia powiązań, jakie

P—

n> ączyć nkcje bezpośrednio poprzedzające z akcjami z nich wynikającymi.

siatk ó w ce ustawienie na boisku nie jest celem samym w sobie, lecz wy-

plywa z działalności całego zespołu i każdego z jego członków przewidzianej

w n astęp n y m m om encie gry. Klasyfikowanie, więc taktycznych założeń gry na

rozdziały om aw iające np. ustawienie na boisku, taktykę ataku, taktykę obrony

itp. — m o że w wielu przypadkach spowodować błędną interpretację taktyki lub

stosow anie niew łaściw ych kombinacji. Przykładem lego może być ustawienie

w linii przy przyjęciu zagrywki, spotykane często w zespołach początkujących.

To ustaw ienie, konieczne przy przyjęciu piłki zagranej sposobem tenisowym,

nie przynosi żadnej korzyści takiemu zespołowi. Nie jest również odpowiednie

dla zespołu, który zm uszony jest przyjąć piłkę zagraną sposobem szybującym.

Przeciwnie, takie naśladownictwo czołowych zespołów ligowych przeszkadza

jedynie w przyjmowaniu piłek zagrywanych na przednią lub tylną część pola gry

i zupełnie uniemożliwia przeprowadzenie jakiegokolwiek działania ofensywnego.

Podobnym przykładem bezmyślnego kopiowania, stosowanego przez ze

społy początkujące, jest ustawienie trzech zawodników ataku tuż przy siatce

w czasie zagrywki własnej. W zespołach wysoko zaawansowanych ustawienie

to jest konieczne dla przygotowania obrony przez zastawienie. U drużyn

początkujących, które jeszcze nie stosują zastawienia, bardziej wskazana jest

obrona całego pola gry, dlatego też pięciu zawodników powinno się

przygotować do przyjęcia piłki przebitej lub słabo atakowanej w głębi boiska.

Ustawienie poprzedzające lę akcję musi, więc być dostosowane do przyszłych

zadań obronnyt h

Skuteczność i

c e l o w o ś ć

działali taktycznych zmusza do obserwacji . reje

str,K)i przyczyn .

s k u t k ó w

każdej akcji. Taktyka zaś obecnie stosowana po-

wHtrui

p r / y n / l y

rozwoj giy*

/. ilo/enia takty,

z n e

powinny uwzględniać wiek, piec oraz poziom wy

szkolenia zawodników l’r/.y ustalę własnego systemu taktycznego gry

m okną tez czerpać z in n y . h systemów z bngalym i i. I. odmianami, tak by siw o-

w r y ć

w stuftil**

vim *

' Sd,em»tyc/ny pn.lzi.il taktyki zc„|.nlnwcj na oderwane akcje musi ustąpić

,n,e,s.a ts o d z i.y szczegółowe, analizie systemów taktycznych, łączeniu w jedną

całość po,„-/c,-ol„v.h działań na boisku Suma działań jednostkowych winna

,144

Rozdział ft

d ać pozytyw ny rezultat całości akcji kom pleksow ych k o ń czący ch się zdoby

ciem punktu lub prawa zagrywania.

T ego rodzaju teoretyczne ujęcie całości zagadnień taktyki zesp ołow ej jest

bardzo trudne. W ym aga wielokrotnego omawiania p od obn y ch fragmentów

taktycznych w różnych systemach gry i w coraz to innym n aśw ietlen iu . Trud

jed n ak się opłaca, gdyż pozwala sprecyzować taktykę z esp o ło w ą w siatkówce.

1 ostępowanie takie może uchronić wiele zespołów od popełniania błędów wy

nikających w dużej mierze z wycinkowego przyswajania poszczególnych za

grań oderwanych od całości założeń taktycznych. Właściwa obserwacja faktów,

szczegółowa analiza ich przyczyn i skutków wpłyną wydajnie na skuteczność

taktyki stosowanej przez nasze zespoły.

Systemy gry w taktyce zespołowej

Przystępując do omówienia (ego rozdziału konieczne jest zdefiniowanie

pojęcia taktyka. Otóż taktyka jest to celowy, racjonalny, ekonomiczny i pla

nowy sposob prowadzenia walki, uwzględniający poziom umiejętności

i mo/liwosci własnych oraz przeciwnika, teren i warunki walki, a także regu

laminy , przepisy obowiązujące w danej dyscyplinie. Zapoczątkowanie przy

swajania podstaw taktyk! należy rozpocząć już na poziomie minisialkówki,

proces ten trwa przez cały okres kariery zawodniczej

Konstrukcją taktyki gry « s p o tu zajmuje się trener po dokładnej analizie posia

danych informacji dotyczących swoich zawodników,

tj.:

•

stanu przygotowania technicznego i molorycznego;

•

warunków fizycznych zawodników;

•

doświadczenia i poziomu taktyki indywidualnej

Bardzo istotne jest, aby założenia taktyczne nie przerastały m ożliwości wy-

konaw .ow , czyi, zawodników W grupach początkujących gdzie ćwiczące
uczą MC dopiero po.lMaw technik, gry, ich laklyk,

£ >

V .u ,.u v j

z , w y s z k o l e n i a t e c h n ic z n e g o z a w o d n i k , ń ' n a le ż y

, 1,

>wo w p r o w a d z a , n o w e ro z w ią z a n ia ta k ty c z n e „

•

„ajhatd/iM

. I

Ule.

/nr.

( •/«..(.. w ykonyw anie s p e c y fic z n y c h / i d T " " T * ™ '

r,n:tA

g ó lm d » /» w o d n iłó w prow adzi w efekcie i

‘ -i

• ■ * Łl M l11' 07 P ° ‘

t / y m m k l git;ih.ją< y, w y M o w l ^ c y , tM-y-.cłn^ii

D ()ty c z >' ‘°

ora/ vp. ’Cjsłi/.-u

po/y*p (np 4r/ y d law y rt| il .. .'

V ¿-igiywkę, Jibero.)

gólne ♦.kUdrnki U k ty k ) / , * jM.t-.we, w klików * e

P° SZC/e'

r7 t.V ł

/o s ,'u l4 ^ P re z e n to w a n e w dal-

] m ^ sialkA^

145

Rye. 8.2

Strefy boiska i zawodniey

techniczne i nn W^ W na. 2eslaw,en,c zespołu do gry mają umiejętności

vwić •

P ° Z1° m sPecjaIizacji poszczególnych zawodników. Nie dotyczy lo

cie zespo ow początkujących, w których obowiązuje zasada szkolenia

s sec islronnego.

Na tym etapie wykonywane czynności podczas gry

uzależnione są od zajmowanego miejsca na boisku, względnie od zaistniałej

sytuacji. W siatkówce wyróżniamy zgodnie z przepisami gry sześć stref (ryc.

Ryc. 8.3

U staw ienie zespołu z dwoma wystawiającymi

Od czasu, kiedy zaawansowanie umiejętności technicznych uczestników

zajęć ,U,zwala

11.1

zastosowanie podsiawowych rozwiązań laklycznych, można

d okonyw ać prób realizacji pewnych założeń w zostawieniu grających. Ich ce

lem ,« w i n n o być jak najszybsze wykształcenie stn.klury 4:2, w której wystę
puje

zawodników atakujących .

wysławiających. Najkorzystniej jest zesta

wić zespół w układzie:

- atakujący. W - wystawiający i libero (ryc. 8.3). Takie

rozwiązanie zawsze zapewnia obecność zawodnika wystawiającego w lim.

ataku,

co ułatwia i porządkuje na tym etapie wyprowadzenie akcji ofensywnej.

W p o c z ą tk o w y m

okresie nauczania atak jest wyprowadzany najczęściej ze

146

R o z d z ia ł 8

skrzydeł (przede wszystkim lewego - strefy IV, rzadziej praw ego - strefy U)

zawodnik spełniający funkcję wystawiającego powinien zajm ow ać miejsce na

środku w linii ataku a więc w III strefie. W dalszym szkoleniu pożądane jest

wprowadzenie ataku ze strefy III i ustawienie wystawiającego w strefie II,

W zależności od potrzeb dla utrudnienia gry przeciwnikowi i jednocześnie

zwiększenia skuteczności swoich atakujących, wystaw iający zajm uje miejsce

w strefie II lub III. Ustawienie wystawiającego w strefie IV nie ma racjonalnego

zastosowania. Zawodnicy po zagrywce powinni zam ienić się miejscami i tym

samym doprowadzić do ustawienia wystawiającego w strefie II.

Ryc. 8.4

Struktura zespołu z zawodnikiem uniwersalnym atakujqcym

W zespołach o wyższym poziomie umiejętności technicznych można czynić

próby zwiększenia zakresu działań wystawiającego poprzez zestawienie ze

X Z w a w o d n T * 1:1'

‘ym UWadZie Zadanie d n '

° wystawiającego

spełnia zawodnik uniwersalny

(atakujący

i wystawiała™*

w określonych sytuacjach podstawowego w y s t a w i a j a c e T J i i w sP ° ™ f
był to zawodnik stosunkowo wysoki

Y byl°' ^

grywającego). Zestawienie zespołu przyjmuje wtedy u k h d ^ T

atakujący przyjmujący, W - wystawiający, Au - u niw ersał'

, T ^

AP ~

ze zawodnik uniwersalny, atakujący będąc w linii ataku'powi

“

rm.my muji* znajdować się w strefie II. Takie zcsl

•

n P°przez za-

możliwości rozwiązań laklycznych w al.iku, p o n ic w a T w ' ' “ * PO,U zwi«ksM
(po rotacji, gdy wystawiający znajdzie

s i ę

l i n i i „ u r ‘

p c" ’'’>'d l sytuacjach

z trzech atakującyrfi w pierwszej linii, VV s t ° ”

rno^omy korzystne

ucretfniory w obronie pliki

j e g o

ro|v w rozo! ? .

1 1 , 1 4

ndv wysławiający

uniwersalny lub «lakujący,

‘ n,u P o j m u j e zawodnik

Zdecydowanie bardziej konkretne działania

zdecydujemy fię na zastosowanie struktury

"T k o n y w n ć, kiedy

wysławiający

lub

dwóeh

atakujący,,

h, d w ó d l

b \ o H n t U

. ata><ujących i jeden

ż u ją c y c h jod

)

w ) stawiający

i libera. R o z w j ^ ^

—

Przypadku,

gdy

Plz yjmuje układ zaprezentowany na ryc.

. Z tym, że

obronnej - ro]e w J ' a' Vodn,k wystawiający czynnie uczestniczy w grze

(podobnie jnk w p

, a' VlnjilCG

° przejmuje zawodnik będący w strefie II

Ryc. 8.5

o r n z

U staw ien ie zespołu z zaw odnikiem uniwersalny,„ atakującym i blokujący,,,

atakującym przyjm ującym i wystawiającym

Podczas zestawienia zespołu konieczne jest branie pod uwagę cech

osobo

wosciowych poszczególnych zawodników tak, aby najbardziej pożądane miaW

korzystny wpływ na rozwiązywanie przyszłych zadań zespołowych. Kierujący

przyszłych

Erą powinien być zawodnikiem rozważnym i in telig en tn y m ip rzy 'ly m c Z y ć

autorytetem i poparciem całego zespołu - w zespołach młodzieżowych jest

on najczęściej kapitanem.

Podział taktyki zespołowej w siatkówce

W siatkówce w taktyce zespołowej wyróżniamy

elementy; taktyko ata

kowania, taktyki; asekuracji własnego ataku, taktykę obrony oraz taktyko

kontrataku fryc.

). Każdy /. łych elementów posiada kilka systemów ery

•' * kolei w każdym systemie wyróżniamy warianty i kombinacje

5 : 1

4 : 2

3 : 3

6 : 0

R y c .

8.6

B - blokujący

A - asekurujący za blokiem

Bp - broniący piłki w polu

B* A* Bp*

0 : 1 : 5

1 : 1

1 - Po obronie piłki atakowanej

2 - Po obronie piłki kiwanej,

asekurowanej

3 - Po przyjęciu piłki łatwej

4 - Po przyjęciu piłki sytuacyjnej

Podział taktyki zespoloiuej w siatkówce

8.2.1. T a k ty k a ataku -organizacja gry (k o m p le k s 1)

R o z w ią z a n ia taktyczne gry w ataku w dużej m ierze u zależn io n e są od

p rz eb ieg u u staw ień zaw od nik ów na boisku. O pracow u jąc założenia taktyczne

a ta k u n a leż y u w zględ nić:

•

p o zio m um iejętności technicznych,

•

d o św ia d cz en ie boiskow e (staż gry),

•

te m p e ra m e n t zaw odników ,

•

zd oln ości do podejm ow ania ryzyka,

•

p red y sp ozy cje do gry kombinacyjnej,

•

p o d atn o ść na tzw. reżim taktyczny,

•

w aru nk i fizyczne zaw odników .

A by spraw nie je realizow ać konieczne jest ich w yćw iczenie podczas trenin

g ó w w form ie fragm entów gry i sprawdzenie ich efektyw ności podczas gier

kontrolny« h

Taktyka gry w ataku może opierać się o proste rozwiązania lub na grze

kom b acyjnej. Piosfe rozwiązania stosowane są na etapie szkolenia podsla-

w ov ■

go, względni«' w *ylua<jath przymusowych

grze. Przez „proste roz

w ią z a n ia "

ro/umt« ‘ należy *.ylu.n je, w których uczestniczy tylko dwóch za-

w od tuków

jeden atakujący i wystawiający, a struktura akcji nie zawiera żad

n y c h k o m p lik a c ji. Z -4' pojęcń'

„sytuacja przymusowa" to akcja, w której wy-

p r o w a d /e r u c

ataku * pow odow ane jest koniecznością ratowania piłki, a

w y s ła

wienia

d o k o n u je z a w o d n ik

niepHniąey funkcji nominalnego „wystawiającego".

K a to m o e i . gra kom binacyjna

to współdziałanie dwóch lub większej ilości

Taktyka

g iy

siatkówkę

149

z a w o d n ik ó w w celi,

•

warunków do w y k o n a n i a m i , 0™9™ ^ iGdnC8° Z nich najdo

odniejszych

W y p ro w ^ d ^ ^ rz ^ ęc*c Zi» g ry w k i i o rg a n iz a c ja g ry w a ta k u

sześciu u staw ien ^ cV rL kr

° T rZyjęCil\Za8ryWki

p o w i n n o b y ć (w o w s z y s lk ic h

nvrh nl'r»r

' •

egołowo zaplanowane i w miarę rozwoju korzyst-

„ L r , ? , ,

C‘ Zrealizowane-

drużyna powinna posiadać w swoim

zagrań również warianty zastępcze. Planowe rozegranie ataku

'0 -^

W dUŻG) m ’erzG oci dokładności przyjęcia zagrywki i dogrania

,e zaplanowane miejsce (do wystawiającego). Wybór najkorzystniej

szego rozwiązania uwarunkowany jest od następujących zależności:

•

w której linii jest zawodnik wystawiający?

w której linii są zawodnicy uczestniczący w organizacji ataku?

•

czy odbierający zagrywkę zawodnicy przewidziani są do realizacji ataku?

Dla każdego ustawienia powinna zostać opracowana koncepcja kilku rozwią

zań wyprowadzenia ataku, lecz o jej zastosowaniu decyduje wystawiający
w zależności od zaistniałej sytuacji. Opracowane założenia gry w ataku dla po

szczególnych ustawień zespołu, muszą uwzględnić:

•

zgodność z obowiązującymi przepisami;

•

dobór optymalnej ilości zawodników przyjmujących zagrywkę;

•

najkorzystniejsze rozwiązanie ataku.

W siatkówce możemy wymienić kilka sposobów ustawienia zespołu do przyję

cia zagrywki;

1. u s ta w ie n ie w kształcie lite ry W, ryc. 8.7

2. u s ta w ie n ie w kształcie lite ry V, ryc. 8.8

3. u sta w ie n ie w lin ii ryc. 8.9
4.

u sta w ie n ie g d zie w przyję ciu uczestniczy 2 za w o d n ikó w ryc. 8.10

u s ta w ie n ie w kształcie lin ii krzyw e j ryc. 8.11

" W"

“V ”

Hyc K 7

IJ- tr.inruit

rop«tfu

tio yttyjft

iit

:yiyn/r‘

i i

Hyc . H.H

llu ln w ic iu r zc-paht

</o

przyjęciu zagrywki

Ustawienie zespołu do przyjęcia zayn/wki U

stawienie zespołu z dwoma przyjmującymi

R y c . 8 .1 1

Ustawienie zespołu w kształcie linii krzywej

Rozwiązanie z wystawiającym z linii ataku. Rozwiązanie w tym systemie

ma zaw sze zastosowanie w zespołach początkujących, natomiast w zespołach

zaaw ansow anych tylko w trzech ustawieniach. Początkowo atak jest wykony

wany bez zmiany miejsc, tzn. atakujący działają tylko w swoich strefach (IV

j II), wystawiającym jest każdy zawodnik będący w III strefie (rys.

Rozwiązania z wystawiającym z linii obrony. Wejście zawodnika linii

obrony (jako „«zwartego") w pole ataku w celu wykonania wystawienia zwięk

sza liczbę atakujących pod siatką do trzech. System ten umożliwia

p rz e p ro w a

dzeni«'

ataku przy bloku pojedynczym, a często nawet i bez bloku (sytuacja taka

pożądana, gdy/ skuteczność jego znacznie wzrasta).

. 1

•

. . . .

I « i A O l U O l l l / l l o i l M t

Ro/wią/arua pod' lawowe polegają na wykonaniu ataku bez zmiany miejsc

(stref) t M u/.d*

/ n i « » n e

jedynie od strefy, / której jest wystawiający. W sytuacji,

gdy

o n z a w o d n i k M

in szóstej strefy, ustawienie do przyjęcia

z a g r y w k i

wiązania ataku można zaplanować jak na (rys

W p r z y p a d k u ,

k ie d y w ystaw iający jest z a w o d n ik ie m stre fy pierw szej

. ! • • • < i f O . l l l ł / . ł l l . ł U M H - t r i t « « « J . . _____

i . .

•

I I . . ?

- I . .

W)t*t

y«u

- — -i-

si/iU HMiir /.<■* p**Hi i <>r g ,in i/.u p i w y p m w a iJ /i-n iii «ilaku m n /o

wyglądać jak

Na poziomic w y ż ^ Z I T "

~ ------ -----------—

możliwe jesl zastosow anie. w w i - T " “ " 3" * '^"¡c/.no-uklyc/.nego 7,..,p„|u

O możliwości rozwiązań taklvcz

Wnrianlu

(rys.

8.1

U),

wystawiającego.

w alaku decyduje ustawienie zawodnika

Kryterium lo zostało przyjęte do , , • ■

t i

2 3 ? zw^ wi^

- ^

,ępuincychsys,emów:

cym

linii obrony i

z linifaTaku " " ° b ' ° ny

t' i ™

C/'Wi' rlym ) z

wystawiato-

Za' CŻn0ŚCi ° d ZabŻeń 1 ■syluaci i w 8 ™ ' m<,i™

zeC2 d a n 7 m i c CiS7 ‘W ° dnikÓW' ^

alakW

«M«*:

w z d Z n

ZaW° dnik

‘1lak "

« " * działania

względem

w s p ó łp a r tn e r ó w (biorących udział w organizacji akcji ataku).

W ramach przedstawionyclr systemów i wariantów, możemy stosować

rożne kom bm aqe w których uczestniczyć będą zawodnicy

ty lk o

linii ataku

lub

tez. hm. ataku , obrony jednocześnie.

Kombinacje

te mogą ponadto różnić się

rogą dojścia zawodników współdziałających w wyprowadzeniu

ataku,

tzn

czy .cli drogi przecinają się, czy też nie, a także strefą działania względem roz

grywającego. Bazą dla gry kombinacyjnej jest stosowanie lub pozorowanie
alaku z tzw. „krótkiej", tj. w pierwsze tempo.

Działania

zaw odnika wystawiającego - rozgrywającego

W zespołach początkujących zawodnik wystawiający powinien być usta

wiony w środkowej części strefy

III

z uwagi na jednakowe warunki (odległość

odbicia piłki) wystawy do skrzydłowych. Początkowy okres to wystawianie

tylko przodem na skrzydło-syslem par prostych, lecz możliwie szybko należy

dążyć do wystawiania do strefy

w tył przez plecy w celu osłabienia obrony

pr/w jwnika system par złożonych. W miarę opanowania odbić piłki i rozwoju

taktycznego zespołu dążymy do rozgrywania z pogranicza stref 11 i

III,

Na tym

etapie z a w o d n ik

wystawiający powinien działać w postawach statycznych,

u m ożliw ia ją «

y< h jak najdokładniejsze skierowanie piłki do ataku.

N a le ży także pam iętać, ze za w o d n ik w ystaw iający w pierwszej lin ii p o w i

n i e n

w ■ p rz y ja ją c y th w a ru n k u h um ieć wykonać atak w d ru g im uderzeniu. Do

tak u h w a ru n k ó w należy zahe/yć: pożądana wysokość nagrania, m arkow anie

w y s ta w y , brak b lo k u jtp,

W sl a/ane w ydaje sję hyc, aby zaw odnik desygnow any do pełnienia roli

rozgryw ającego, b ył z a w o d n ik ie m leworęcznym . W przypa d ku , g dy takiego

nie posiadam y, należy dążyć do m aksym alnego uspraw nienia lewej ręki (w y

sław iającego praw oręcznego)

Tak,y ka S>y W Siathiwkc

152

Rozdział 8

8 .2 .I .2 . T a k ty k a a s e k u ra c ji w ła s n e g o a ta k u

Zdecydowana większość wyprowadzanych ataków napotyka na próbę

przeciwdziałania blokiem ze strony przeciwnika i może nie przynieść pożąda

nego rezultatu. Powracająca piłka po odbiciu od bloku (o ile opada w obrębie

boiska) wymaga obrony. Najbardziej zagrożona jest strefa najbliższa miejsca
wykonania ataku. Do obrony lej części boiska należy zastosować asekurację.

Wykonać ją może sam atakujący (samoasekuracja - co zdarza się bardzo rzadko

i nie dotyczy zbicia dynamicznego), lecz najczęściej do jej wykonania przy
dzielamy jednego lub więcej zawodników nie biorących udziału w konstrukcji
ataku - zależnie od potrzeb, jak i posiadanych możliwości. W siatkówce mo
żemy wyróżnić trzy systemy asekuracji własnego ataku. System oznaczony
numerem 3 oznacza, że atakujący asekurowany jest prze trzech zawodników,

system oznaczony numerem

oznacza, że atakujący zawsze jest asekurowany

prze dwóch zawodników, analogicznie

oznacza asekurację ataku tylko przez

jednego zawodnika i jest to najczęściej zawodnik rozgrywający.

Należy dążyć do tego, aby liczba zawodników była odpowiednia do wiel

kości bronionego pola. Nie zawsze asekurację możemy wykonać w optymalny

sposob, gdyz uwarunkowane to jest m.in. liczbą zawodników zaangażowanych

w a -cjc wyprowadzenia ataku. W początkowym okresie, gdy rozwiązania tak

tyczne są proste, do wykonania asekuracji powinniśmy przydzielać zawodników

ze stref bezpośrednio sąsiadujących. Łatwiej jest przygotować się do asekuracji w
rozwiązaniach prostych, wyćwiczonych, aniżeli w akcjach sytuacyjnych
Asckuraqę należy zorganizować w taki sposób, aby przeciwdziałała upadkowi

pitk, a zarazem stwarzała możliwości ponownego wyprowadzenia

ataku.

go nie można przyjąć zasadę, że do asekuracji powinni być zobligowani

zawodnicy, którzy są najbliżej miejsca ataku. Zawodnicy broniący w głębi pola

wspo działają zas z zawodnikami asekurującymi, odpowiednio ustawiając się

k u

przyjmując adekwatną postawę do zaistniałej sytuacji (zawodnicy

-I

‘*<1

pow iadają

za obronę pozostałej części boiska). Poniżej przedstawione

żo-

wybranych sytuacji dla poszczególnych systemów, wariantów

< * V » i MIM.MIM* jl

“:;:r

•T*

* y * '> ™ ' - w y«m viai<|cym z ,ln ii

, laku,

ino/łiw.i ,,-M k„MMinkcj., ataku z udziałem zawodników tylko linii alaku

jak t /ann-.no

udziałem zawiłdników linii ataku i obrony:

)' ‘ l wykonany z wysokiej wystawy w slrehe IV, to do asekura-

<■ )ł p W H ł n i

/»iwotlnii y

t«»f III V « y u v n i

”*'• «* - ...

.t,„.t,., "!;l; “

r~*<y

Xalityka

w siatkówkę

153

Rye. 8.12

st uwici lic do przyjęciu zagrywki

Ryc. 8.13

U staw ien ie do przyjęciu zagryw ki

Ryc. 8.12a

Asekuracja trzem

a zawodnikam

i (system

Ryc. 8.13a

A sekuracja dwom a zaw odnikam i (system 2)

Hyc. H. 14

i tau-irntc da

»"-y/f*

nl M

ytywh

Hyc. 8.14a

Awknnicja jednym

zawodnikiem

(wystawiającym

, system

i n w w stre-iio II. analogicznie* do asekuracji

IN nlc/a* ataku z

j rt,/gryw ający, pozostali bronią

/<>bowi.y«sni są /JVMHJnky

W i

«Hl ) cp?ł OM i

154

Rozdział 8

P o d czas ataku m o że też asekurow ać go tylko d w ó c h z a w o d n i k ó w tak

jak

na rycinie

8.13

Przy ataku z krótkiej piłki w strefie III za asekurację odpowiedzialny jest

zawodnik rozgrywający (ryc. 8.14a).

8,2.2. Taktyka obrony - organizacja gry (kom pleks 2)

Działania obronne w piłce siatkowej obejmują:

o b ro n ę nad siatką - czyli blok:

1. B lo k pojed ynczy

2. B lok gru pow y:

pod w ójny,

potrójny,

ob ro n ę w polu, do której należy zaliczyć:

1. O bron ę piłki atakowanej przez przeciwnika:

przebicie sytuacyjne,

atak w drugim uderzeniu,

atak w trzecim uderzeniu,

8.2.2.1 S y s t e m y b l o k o w a n i a

W s ia tk ó w c e m o żn a w y ró ż n ić :

a n i a

p u la . a*.t k u ra c ja b lo k u .

‘' W łU c m

n r / c l t . i / vw .ti i ir* m " .

8 ei 0986) mówiąc o blokowaniu podkreśla, że kluczem do dobrego

b o o w ani a jest umiejętność oceny - gdzie, kiedy i kogo blokować. To jest naj-

ażn ejsze dla litneia dostosować strategię blokowania swojego zespołu do

kaz ej rożnej s) tuacji rozwiązywania ataku przeciwnika. Robiąc to trener musi

mice v\}krcs) oparte na analizie gry i raporty z obserwacji, włączając w to na

stępujący wzór informacji:

G en eraln e tendencje rozegrania piłki p rzez ro z g ry w a ją ce g o p rz e ciw n ik a

na p o czątk u , w środku i szczególnie w k o ń ców ce k a ż d e g o seta.

Z m ia n a sposob u rozegrania piłki p rzez ro z g ry w a ją cą w ra z z p rz e b ie g ie m

ca łe g o m eczu . Sposób rozegrania pod presją w yniku.

Iendencja wyboru rodzaju wystawienia w czasie rotacji, zarówno przy

zagrywce przeciwnika jak i w kontrataku

4. Plan upodobań kierunku ataku przeciwnika, pokazujący ich preferencje

w ataku: po skosie, wzdłuż linii czy w poprzek ciała itd.

K om binacje ataku w p oszczególnych rotacjach, z a ró w n o p o p rz y ję ciu z a 

g ryw k i jak i w kontrataku.

Ostatni punkt jest szczególnie ważny. Zdolność do przewidywania kombinacji

pozwalających na bardziej efektywną organizację bloku stwarza lepsze m oż
liwości podjęcia prawidłowej decyzji, co do sposobu blokowania.

Jeżeli to jest m ożliw e te inform acje pow inny być zb ieran e p rz e z o b s e r w a to 

rów p o d cz a s m eczów rozegran y ch w cześniej p rzez p rzeciw n ik a. P o d c z a s m e 

czu tren er pow inien m ieć do swojej dyspozycji sta ty sty cz n e d a n e w s k a z u ją ce

który atakujący otrzym uje najwięcej w y staw ień i jaka jest s k u te cz n o ść k a ż d e g o

atak u jącego zarów n o ataku po przyjęciu zag ryw k i jak i k o n tra ta k u M e n a d ż e r

zespołu, asystent trenera czy naw et inni p o m o cn icy tren era s ie d z ą c y n a ła w c e

m ogą zbierać te* inform ację.

Kluczem do studiowania gry jest rn/!>ruunU.„

•

b y

usi rozgrywający przeciwnika. Trener i za

wodnik

pow inien

byt dobrze poinformowany o zachowaniu n r,o •

»1nvil.» h? W ..... iiM .iwicniacli? K i« |y ¡osi on v T .P rc' ią

W lr u d n ych

w ystaw ia on w w y koku?

' 1 '

1,0,1 n la k lh obrony? C zy

Popraw iają* p r z e w id y w a n ie ataku, tren er i bloL-m ,

określić, k tóry z następują,

y |, wspólny* |,

••

P °w m io n p r ó b o w a ć

p rz e c iw n ik ó w :

,n y th “

s t o s o w a n y

jest p r z e z ich

]

p o cz ą tk u * ą (1 r o z e t y w ,i „ w

■

wernu ataku,

natomiast

koni,*

Wyslavvi^

środko-

piłkę n.i s\vnj,.f.„ As-zawodniń

ne|

'■

kombinacji lub

P o przyjęciu zagryw ki w ystaw iający m o że częściej w y s ta w ia ć na środek

i d o tyłu n atom iast

w kontrataku do A s-z a w o d n ik a .

W ciężk ich sytu acjach rozgry w ający m o że u n ik a ć b r a n ia jakiegokolwiek

ry zy k a z w y staw ien iem na środek i p osyłają p iłk ę n a s k r z y d ło . Kiedy jest

w y staw ien ie na skrzyd ło m oże być w y sta w ia n e w y s o k o d a ją c e

b lo kują

c y m w y starczająco dużo czasu do d o sto so w an ia. W ty m w y p a d k u blo

ku jący p ow in ien skon cen trow ać się na sz y b k ich a ta k a c h w ła ś n ie w przy

pad ku , gd y oni d ostają piłkę. Tam będzie d u żo p o z o s ta w io n e g o czasu na

do p rzeg ru p o w an ia bloku przeciw ko sk rz y d ło w e m u a ta k u ją c e m u .

N a początku seta rozgryw ający m oże sam k o ń c z y ć d u ż o p iłek lecz blisko

k ońca m oże u nik ać takich zagrań. Blok i z a w o d n ic y b r o n ią c y w polu po

w inni an alizow ać sposób i schem at atak o w an ia z d ru g ic h p iłek przez

ro zg ry w ającą zarów n o gdy jest w pierw szej jak i w d ru g ie j linii. Czasami

rozgry w ająca potrafi częściej zagrać z drugiej piłki g d y je s t w II linii niż

w I. To stosują szczególnie niscy w y staw iający (k tó ry c h wyciągnięta

w gorę do w ystaw ienia ręce sięgają poniżej górnej ta śm y siatki), którzy

m o g ą skierow ać piłkę ponad blokiem bez n aru szan ia p rz e p is ó w gry

T re n er pow inien patrzeć na stosunek w ystaw ień na sk rz y d ło d o wysta

w ień na środ ek w różnych ustaw ieniach pod siatk ą jak i w różnych fa

zach setów zarow no w czasie ataku jak i kontrataku. T e n sto su n e k zmie

nia s,ę często szczególnie w w ypadku ataku p o p rzy jęciu zagrywk,

, kontrataku. Zespoły słabo grające w polu są często n iez d o ln e w kontr

ataku do zorganizowania szybkiego ataku ze środka. P rz eciw k o takim
zespołom należy stosow ać taktykę „ patrz i reagu j"

W kontrataku całkiem często rozgrywający będzie w y sta w ia ć w kierunku

skąd pochodził atak przeciwnika. Jeżeli to jest stw ierd z o n e trener „owi-

men rozw azyc rozegrania ataku, po klórvm a h i , •

• i i

atak ujący będą zriciidownH

i ,ę na swoich typowych pozycjach. W iąże to sie z i ™

ataku, po którym następuje zmiana pozycji „ l a ■ P °

* 7 .

j i * «

v H* z a w o d n icy mopn bvc

niezdolni do wystarcza jaro szybkioim

k ci

k o n t r a t a k

je” p o i c i s u ' X .

b , o k u '

D od atkow o sludiujae „.zgry w aj

powinni b y ć św iad om y ilu

A U k u j ^ c y d ł z n a j d u j e się w p i e r w s z e j hnji j

niu do przyjęcia zagrywki ( )m muszą, W|V(. stm |i(nvaa ° * m !eS:!CZ,C'?1 W uslaw ,c'

i u h rytm. tempo dla r „sz<zególnyeh ą , ^ .

leżeli przeciwnik ma bardzo dobre pry vii»ri

Mije zwodv , kierunek „

wv- ,

T , T <,7 " V" ' 1,‘1CaBO' klT ' 5l°;

|.loki)i.uv mo. o poaW now ić. ze będzie uzywal b lo k u l.z f.H .

f ” ” “

d o k u ją c ą strategię polegającą

Taktyk

; ■

>> -? ’

fe :

^«ch>’kę

określeniu

r<1

kto i gdzie b ę d z ie ^

° P o d o b ic Ństw ataku, w której

blokujący z góry zakładają,

przypadków to ^

d° b ,° k u ' JeŻeli lcn w ybór )csl dobrY w więcej niż 50%

niż próba z a t r z y ^ 1 ° ° dokonyw any dobrze- Czasami taka strategia jest lepsza

paniom żadnego *^

knŻdGS° m ożliw c8 °

ataku, co może kończyć się nie zła-

Ł gestii w kwestii dostosowania bloku do poszczególnych sytuacji

PjłP.^sp w anie_b lo k u p rzeciw k o p oszczeg ó ln y m atak u jący m

Przeważnie pozycja w bloku odpowiada pozycji w ataku. As-atakujący

blokuje na lew ym skizydle, atakujący w I tempo blokuje na środku a rozgry

wający czy Izw. w spom agający blokuje na prawym. Ze względów taktycznych

można tak przemienić, aby pozycje w bloku były inne jak w ataku. Na przykład

zakładając, ze As-zaw odnik jest zarówno najlepszym blokującym w zespole jak

i skuteczny w kontrataku. lak i zawodnik może być zmieniony na prawą stronę

do zablokowania najlepszego atakującego przeciwnika. Taki sam ruch może

być taktycznie uzasadniony, jeżeli skuteczność blokowania danego zespołu jest

daleko lepsza niż obrona pola. Przed podjęciem takiego kroku trener musi

wziąć pod uwagę, że musi dokonywać takiej samej zmiany w kontrataku tego

zawodnika. Zmiana zawodnika blokującego powinna zwiększyć skuteczność

bloku, lecz jeżeli piłka przedrze się przez blok i jest podbita przez obrońców

wówczas zmniejsza się możliwość zyskania punktu w kontrataku. Dlatego na

leży przeprowadzić kalkulację wynikających z takiej zmiany korzyści.

K om pensow an ie słabego prawego bloku

jest kilka dróg pozwalających zmniejszać straty wynikające ze słabego bloku na

prawej stronie

Jeżeli jest to możliwe to rotacja zawodników powinna być tak zorganizo

wana, aby najlepszy zagrywający serwował, gdy słabszy blokujący jest

w pierwszej linii. Zagrywający musi dostać instrukcję, aby jago zagrywka
była bat d/o mocna laka, która utrudni dokładne przyjęcie i rozgrywający

będzie zmuszony wystawiać wysoko na skrzydło. Słabszy blokujący

in o ze

wtedy odejść od siatki i wziąć na siebie rolę obrońcy

blokiem lub

po jii/**ciwrw*j stroni«*, W lej sytuacji pozostałych dwóch blokujących ma

i.■.■/.«.• <

1*0

• /»«u. aby « « ■ « « . podwój ny blok w dowolnym

' • T r - ' " klyT m‘ m° ' 1'

* * *

«Mtosowana, gdy »wgrywa-

j.v V Vani!rt^iVu}4tego /t^ p o lu swoim ustawieniem w

i. •

mozłiwoM? odczytani» kienmku wystawienia

’ ' U

, .

iKr , t \ h \ > .

«lalki chwilę przed

3. Ciągła zmiana pozycji słabego blokującego

|k;1 „„„iejszając

wystawieniem piłki rozprasza

w y s t a w i ,

iją rcg |

■

blokujący

jego koncentracją i oddziałuje na wykonanie } I*

h /

, ,

' ° .

1 1

;

..... „ ... kiiM-urikti ro^n yth pozy-

moze więc zmieniać niespodziewanie biegnąc v

cji i następnie wracać na swoje normalne miejsce.

4. Czasami słabo blokujący prowokuje rozgrywającego p iz ie iw m a c o cią

glego wystawiania wysokiej piłki w jego kierunku, U cz (o mozc y

zw.

„strzałem w gaźnik" przeciwnika i działa przeciwko sam em u so

m ,

nieważ wybija przeciwnika z ich własnego rylmu i m oże powodować

zdenerwowanie u jego atakujących, gdy piłka nie jesl wystawiana

zgodnie z planem gry. W dodatku skoro przeciwnik dostosuje się do

nowego rytmu, zmieniając słabego blokujący znowu na inną pozycję

może okazywać się destrukcyjne dla zespołu przeciwnika, klory nie może

odzyskiwać swojego oryginalnego rylmu

Przeciwko

p rz e ciw n ik o w i,

który gra systemem 5-1 słabo blokujący za

wodnik powinien być w linii ataku, gdy z przeciwnej strony jesl dwóch

atakujących i rozgrywający

6. Jeżeli któryś z As-owych zawodników przeciwnika skacze dostatecznie

wysoko, że potrafi uderzać ponad dwoma blokującymi prnwoskrzydlo-

wymi (zarówno nad słabo blokującym, jak i rozgrywającym) a drugi po

trafi uderzać tylko nad jednym z nich- tym słabszym to wówczas lepszy

blokujący tej dwójki powinien blokować słabszego As- atakującego prze

ciwnika. Wówczas jest nadzieja, że przynajmniej jeden z nich będzie miał

mo9żliwość wykonania skutecznego bloku.

Lepiej stawiać słabszego blokującego na prawym skrzydle przeciwko As-

owemu atakującemu przeciwnika, który jest wolniejszy chociaż wyższy.

Słaby blokujący wówczas ma duże szansę zablokowania takiego atakują
cego stosując „miękki blok"

I dostosowanie ustawienia b I o lui/gcnl n io/gu/ycj ą_yvy s l n w i a j ąceg n

Kiedy blokujący zespól wykonuje zagrywkę lub wykonał właśnie atak czy

kontratak blokujący zajmują swoje pozy. je zwykle zależne od głównego celu

przeciwnika.

zęsto jednak przyjęcie przeciwnika czy obrona nie jesl dokładna

i rozgrywający zespołu przeciwnego musi poruszać się do przodu czy do tylu
w/dłuż siatki

W tej sytuacji blokujący p o w in ie n dostosow ać sw ojo u sta w ie n ie do

poruszającego się w praw ą czy lewą Mm,,,; w yM awiającego. jest faktem , że

z w y k le ro zgryw a ją cy poruszając ■ ię w kie ru n ku sw ojej lewej lin ii i w ysta w ia ją c

K o /d z ia ł

1 5 8 -------------------------------------------------- ------- ------------ ---------------------

'“d a le k o o d niej w w y p a d k u , g d y c h c e ją w y s ta w ie n a p r a w e s k r z y d ł o d o

ty u to w y s ta w io n a piłka b ę d z ie w y ż s z a i w o ln ie jsz a n iż n o r m a ln ie . N a to m ia s t

c tn ie p o r u s z a ją c się w p o b liż e sw ojej p ra w e j linii c h c ą c w y s ta w ie n a le w e

s k r z ) d ło to w y s ta w ie n ie to p r z e w a ż n ie b ę d z ie w o ln ie jsz e . W y s t a w i a j ą c y c z ę s t o

p o s y ła p iłki w k ie ru n k u sw o je g o ru ch u i w ó w c z a s c ią g n ą c ja k b y z a s o b ą b lo 

k u ją c y c h u ła tw ia ją im z a d a n ie . W ó w c z a s b lo k u ją c y m o ż e p o ś w ie c ić się b lo k o 

w a n iu p ie r w s z e g o te m p a p r z y r o z g r y w a ją c y m , a m a ją c n a u w a d z e , ż e w y s t a 

w ie n ie w p r z e c iw n y m k ie ru n k u b ę d z ie w o ln ie jsz e - m a w y s t a r c z a j ą c ą ilo ś ć

c z a s u , a b y z d ą ż y ć ta m ze s k u te c z n y m b lo k iem .

P rzesuw an y b lo k

A ta k u ją cy , którem u w ydaje się, że znalazł d ro g ę obok bloku /ob ojętnie p o

prostej c z y po skosie/ m o że być czasam i zab lo k o w a n y p rz e z z a p l a n o w a n y

w cześn iej tzw . p rz e s u w a n y blok. Blok idzie w gó rę i w t e d y n ie o c z e k iw a n ie

p r z e s u w a się w lew o albo w p raw o . To staje się nieraz w s p ó łz a w o d n i c t w e m

w o d g a d y w a n i u z a m ia ró w p o m ię d z y atak ującym i b loku jącym ; jeżeli takie

d z ia ła n ie s k o o rd y n o w a n e jest dobrze z o b ro n ą pola to daje d u ż ą k o rz y ś ć z e 

sp ołow i b ro n ią ce m u . Jest to stosow ane częściej przez zesp oły m ęsk ie c z y ż e ń 

skie, które d y sp o n u ją w ysokim i zaw o d n ik am i o d obrym w y sk o k u . N ie jest ten

sp osób p o le c a n y z a w o d n ik o m , którzy ledw o w ysk akują w bloku p o n a d siatkę.

Jest to w a ż n e ab y p o d cz a s treningu e g z e k w o w a ć trz y m a n ie p rzez cały ru ch

p rz e s u w a n ia p o p r a w n e g o ułożenia ramion. Jest tendencja, że ręka bliższa kie

runku p rz e s u w a n ia , o d d a la się od siatki / z

powodu skręcenia bnrkóiu/

Blokow ać

czy

nie blokować?

W sia tk ó w ce na niskim poziom ie jest to b a rd z o w a ż n y w y b ó r: s k a k a ć d o

bloku < / y nie skakać. Jest to zwykle dobry kierunek, aby r e z y g n o w a ć z w y 

skoku d o bloku, kiedy piłka jest w y staw ion a jest ok. 1,5 m od siatki, lub

ataku

jący j«- l pod piłką czy w innych trudnych sytuacjach. W tych ok oliczn ościach

blok przynosi p rz e w a ż n ie więcej szkody niż pożytku.

Naw« i /.T ło k o w a n a wielo razy piłka, będzie odbijała się miękko z p o w ro te m na

strony j>r/«“cjwnika zamiast być przyjęła w polu i zaatak ow an a w kontrataku.

K ie d y b lo k u ją c y

/■ rc/rpalnic 'W

otlkawi/ bloku

/ jest s p ó ź n io n y , czasam i le p ie j

je?: i me • > ,T .•<

/.i

w szelką << nę, w ly tli w y p a d k u b lo ku ją cy p o w in ie n zająć p o

zy« tę w p o b liżu b lo ku , oczekując kiwnię« ia czy p iłk i o d b ite j od b lo k u . S póź

n io n y blok j.vowi»duje duże p ro b le m y dla z a w o d n ik ó w o b ro n y pola, k tó rz y nie

m ogą p r /c w idz n r n,5 ile będzie on skuteczny (. zęMn ró w n ie ż p iłk a o d b ija się

cni Kfb )‘ !bw go j d ru g ie g o blokują» <go r odbija się w d ó ł lu b w siatkę

W Mailu W * na w y s o k im p o z io m ie z a w o d n ic y p o w in n i b a r d z o s e l e k t y w

nie pod ch od zić d o d e c y z ji

b lo k o w a n iu K a ż d y a ta k u ją c y p r z e c iw n i k a p o w i

T a k t> 'k a ^

j i a

t h

__________________________

159

n ie n b y ć o c e n i a n y p o d w z g l ę d e m je g o s k u t e c z n o ś c i a t a k u

z * ‘ Y

e 8łoścj

o d s ia tk i. W ż e ń s k ie j s i a t k ó w c e je st c a łk ie m b e z p ie c z n i e n ie b l o k o w a ć , g d y piłka

je s t o d d a l o n a o d sia tk i o k . 2 m , g d y z a w o d n i c z k a n ie w y k o n u j e m o c n e g o roz

b ie g u . W tej s y tu a q 'i z e s p ó ł p o w in ie n z a s t o s o w a ć o b r o n ę p o c r n '

ł ° ri-j zada

n i e m je st ta k ie u s t a w i e n ie z a w o d n ik ó w , k tó r e p o z w o l i n a ja k n a js u te cz n icjsz c

w y p r o w a d z e n i e k o n tr a ta k u .

K i e d y s ta n ie się o c z y w is te , ż e z a w o d n i k b lo k u ją c y m a z b y t m a ł o c z a s u , aby

s k o c z y ć e f e k ty w n ie d o blok u , nie p o w in ie n on z a w s z e l k ą c e n ę p r ó b o w a ć ska

k a ć , a c z ę s t o b a rd z ie j o p ła c a ln e jest z o s ta ć w a s e k u r a q ’i z w a l n i a j ą c w lej roli za

w o d n i k a d o t y c h c z a s o d p o w ie d z ia ln e g o z a k iw n ię cie , k t ó r y m o ż e w y c o f a ć się

d o o b r o n y p o la . S ą je d n a k p rz y p a d k i, ż e a s e k u r u j ą c y / o d p o w i e d z i a l n y za kiw

n i ę c i e / n ie m a c z a s u n a w y c o fa n ie się d o o b ro n y p o la , w ó w c z a s z a w o d n i k blo

k u ją c y p o m i m o b ra k u c z a su s ta ra się dojść d o g ł ó w n e g o b l o k u ją c e g o , w y cią g a 

jąc c o najm n iej je d n ą rękę. Jeżeli jest to n ie m o ż liw e to b l o k u ją c y to blokujący

p o w i n i e n s k o c z y ć w t e m p o w pew nej od legło ści od b lo k u ją c e g o , pokryw ając

p r z y n a jm n ie j c z ę ś ć boiska. O b ro n a pola p o w in n a w t e d y k o n c e n t r o w a ć się na

p o k r y c iu „ d z i u r y " stw o rz o n e j p rz e z obu b lo k u ją cy ch . P r a w i d ł o w o w ytreno-

w a n e z e s p o ły m o g ą p r z e w i d y w a ć takie sytu acje d o ś ć d o b r z e p o p r z e z ocenę

s p o s o b u ro z w ija n ia się w y d a r z e ń na boisku.

8.2.2.2. System y obrony

Ja k w s p o m n i a n o w cześniej w obronie u d z ia ł b io rą z a w o d n i c y blokujący,

b e z p o ś re d n i a s e k u r u ją c y blok o ra z z a w o d n ic y b r o n ią c y p o la . T e n p o d z ia ł za

d a ń stał się p o d s t a w ą d o op isu s y s te m ó w g r y w o b ro n ie. J e d n y m z p o d s ta w o 

w y c h jest s y s te m 2 ;1 ;3 . G d zie p ierw sza cyfra o z n a c z a ilo ść b lo k u ją cy , druga

ilość z a w o d n i k ó w b e z p o ś re d n io asek u ru jący ch blok o r a z trz e c ia cy fra oznacza

ilość z a w o d n i k ó w b ro n ią c y c h pola g ry (ryc. 8.15, 8.16). W sytu acji, g d y w y p r o 

w a d z e n ie

a ta k u w 1 tem p ie nie następuje lub nie jest m o ż liw e z p o w o d u małej

precyzji przyjęcia z a g ry w k i, b ron iący p rz e g r u p o w u ją się d o in n y c h w a ria n tó w ,

m a ją c na u w a d z e realne m ożliw ości przeciw n ik a. Zn a s e k u ra c ję bloku w po

w y ż s z y m p r z y p a d k u o d p ow ied zialn i są w y z n a c z e n i z a w o d n i c y . P o d c z a s akcji

b lo k o w a n ia na s k rz y d le (d w u b lok ) d o asekuracji najczęściej w y z n a c z a się jcd-

sto z a w o d n i k a .

/ . p o w o d ó w p rak tyczn y* h w . s y . łomie <’,1,1 w y ró ż n ia m y trzy w a r ia n ty ;

n le b lo k u ją c y rti s k r z y d łe m

w y k o n y w a n a p rz e z z a w o d n ik a linii ataku

nie b io r ą c e g o udziału w bloku (ryc. 8.15);

ś r o d k i e m o b r o n y

w y k o n y w a n a p rzez z a w o d n ik a ś ro d k o w e g o linii

o b ro n y (ry c, H.lo);

1 6 0

— -—

________

Tokfykagryxvsfą,kóxvlr?

161

System 2:2:3

Ryc. 8.16

System

2:1:3

—

skrzydłam i obrony

- w ykon yw an a przez zaw odnika s k rz y d ło w e g o linii

o b ro n y (tego po czyjej stronie przeciwnik p rz e p ro w a d z a atak) (ryc. 8.17,

8.18.);

System

2:1:3

System

2:1:3

w system i o 2:0;'l;

o b ro n a linią - jeżeli zespół rezygnuje ze stosowania asekuracji, to w y k o 

nuje obronę tylko przez odpowiednie ustawienie się w głębi pola gry.

J aką obronę

określa się, jako „obronę linią", (ryc.

8.19, 8.20).

następnych rycinach pokazano przykładow e rozw iązania w p o z o s ta 

ły» h sy; tetrnu h

Obr o m y ustawieni są na łitkn w stosunku do miejsca ataku, z u w z g lę d n ie 

niem najbardziej zagrożony* h miejsc i kierunków. Ten sposób ob rony sto so 

wany |e*ą szczególnie p r / e / zespoły zaawansowane i przeciw ko jed n ostron 

nemu atakowi, w ykonyw anem u /biciem dynam icznym . W zależności od liczby

blokujący».h w obronie tej bo rze udział 1 łub t zaw odników , (ryc. 8.19, 8.20),

162

Rozdział 8

-<..»

■itj.

r;»1

-ï'i '.'1/ r . - •./.

:-'

v © -

: -

, .v . W; . - •

•

■

> ••,••' ... -•

■

Ryc. 8.19

. . .

-sir;,

A • i l

System 2:0:4

mieszana (kombinowana)

- w y k o n y w a n a p rz e z d w ó c h z a w o d n ik ó w ,

np. n ie blokującego i s k rz y d ło w e g o o b ro n y (ryc. 8.21).

R yc. 8.22

System

3:0:3

Hyc. 8.2.1

System 12 3

Ryc. 8.2*1

System 1:1:4

St<Mowanle wybranego systemu jest indywidualna , p r1 w i k , M

społu. D óbr«- ¡« 1 , gdy zawodnicy pnlrafi, zastosować każdo

‘

Z d e c y d o w a n ie

poprawia to skuteczność

w grze

ob ronnej' R y ^ ^ T g

llCtv w siatkówkę

163

r^ 'ylillSZ

------------------------------------------------------------------------------------------------------

edslnwiają przykładow e system y asekuracji bloku

potrójnego

j 8.24 P '

pojedynczego.

Miejsce,

w którym pow inien być ustaw iony zaw odnik asekurujący jest

r reguły to samo w różnych systemach, lecz bronione jest przez innego zaw od

nika

w zależności

od obranego systemu. W przypadku, gdy w ystaw iający jest

zawodnikiem linii obrony, najczęściej właśnie jego zadaniem jest asekurow anie

bloku. Zaletą lego sposobu jest niewielka odległość miejsca asekuracji od opty

malnego

miejsca do wystawienia piłki do ataku. Można się zastanaw iać czy

warto

poświęcać wystawiającego do wykonania asekuracji. Konieczne jest

w tym p rz y p a d k u

analiza plusów

minusów tego ustawienia. W naszej ocenie

zdecydowanie

więcej jest plusów.

Przedstawiamy argumenty na obronę postawionej tezy:

•

bliskość miejsca

asekuracji z miejscem optymalnym do wystawienia piłki

do ataku,

•

sytuacje, w których przeciwnik wykonuje kiwnięcie jest zdecydowanie

mniej

prób zbicia dynamicznego,

•

stwarza się możliwość wystawienia z pierwszej piłki, czyli ataku w dru

gim uderzeniu,

•

ustaw ienie w ystaw iającego do o b ro n y zbicia d yn a m iczn e g o w yłą cza go

z pełnienia sw oich p o d s ta w o w y c h czynności czy li w y s ta w ie n ia o b ro n io

nej p iłk i,

•

param etry fizyczne i m o toryczne w ystaw iającego są korzystn ie jsze do

w y ko n a n ia tego rodzaju zagrania n iż atakujących,

•

w sytuacjach, gdy przebijanie p iłk i za blok nie przynosi planow anych efektów

(skuteczna asekuracja), z tego rodzaju zagrania przeciw nik rezygnuje.

Częstym dylem atem dla asekurujących b lo k jest zajęcie w łaściw e g o miejsca

na boisku. Piłka kiw ana, zawsze będzie kierow ana w d u ż y obszar boiska za

blokiem natom iast odbita od b lo ku może upaść także poza boisko. Jakie miejsce

zająć, aby w obu przypadkach skutecznie ją obronić?

U ważna obserwacja końcowej fazy ataku (szczególnie sposobu p ro w a d z e

nia ręki p r/o z atakującego) i w o d p o w ie d zi w łaściw a korekta u sta w ie n ia p o d

nosi skuteczność asekuracji. W ydaje się, żc najlepszym miejscem jest oko lica 3-

Cg<* metra za środkow ym w bloku g ru p o w ym . Miejsce to daje

zawodnikowi

poczucie bezpieczeństwa przy silnym , dynam icznym ataku p rz e c iw n ik a (za

siania przed silnym atakiem w głowę) i pozwala na bezpieczną i d o k ła d n ą ob-

■ erw aiję ruchów atakującego w celu uprzedzenia planow anego jego zagrania.

U t je dnot zesnie optym alnie oddalone od każdego p u n k tu b ro n io n e go boiska

p i / i / asikorującego. Pozwala rów nież w przypadku d z iu ry w b lo k u na zasło-

164

R o z d z iał 8

m ę c ie ręk o m a g łow y i podjęcie próby podbicia atakow anej p o p rzez dziurę piłki

ciałem (nie każd y zaw odnik asekurujący odw aży się na takie zagranie).

W ła ściw e ustaw ienie, duża spraw ność ogólna i w ysoki p oziom wyszkole

nia z a w o d n ik ó w pow in n y um ożliw ić obronę piłek zbijanych z pominięciem

b lo k u , o d b ity ch po bloku czy ew entualnie kiwanych.

Trenerzy organizując obronę muszą pamiętać o starej prawdzie, która głosi

„kto chce obronić wszystko - zazwyczaj broni bardzo m ało", z tego powodu

należy

zd ecydow ać się na obronę sytuacji najczęściej mających miejsce podczas gry.

8 . 2 . 2 3 .

Taktyka kontrataku - organizacja gry

Po u d an ej obronie pojaw ią się możliwości w y p row ad zen ia kontrataku. Są

to sy tu a cje d ość skom plikow ane pod względem organizacyjnym , z tego też

p o w o d u o m ó w im y najbardziej typowe (sytuacje o w iększej skali trudności

ro z w ią z y w a n e są przy w ysokim stopniu zaaw ansow ania techniczno-taktycz-

n eg o zaw o d n ik ó w ). O gólnie m ożem y kontratakować w różnych sytuacjach

w za leż n o ści jaki jest rodzaj ataku wykonanego przez przeciw nika. Dlatego

u m o w n ie m o ż e m y przyjąć 4 systemy kontrataku;

•

k on tratak po obronie piłki a ta k o w a n ej,plasowanej

•

k o n tratak po kiwnięciu

•

k o n tratak po przyjęciu piłki przebitej palcami,

•

k on tratak po przyjęciu piłki sytuacyjnej

M ożliw o ści w yprow adzenia kontrataku uzależnione są od dokładności nagra

nia piłki do rozegrania w działaniu obronnym. W każdym w ariancie m ogą wy

stąp ić różne sytuacje warunkujące możliwości realizacji kontrataku.

W celu zw iększen ia skuteczności kontrataku wydaje się być w skazan e zasto

so w an ie n astępujących zaleceń:

Z a w o d n ik b ro n ią c y (w p ie rw s z y m o d b ic iu ) z o b o w ią z a n y jest ja k n a jko

rz y s tn ie j s k ie ro w a ć p iłk ę d o m iejsca w y s ta w y ;

Z a w o d n ic y , k tó rz y z a k o ń c z y li obronę, ja k na jszyb cie j z a jm u ją p o zycje do:

w y k o n a n ia a ta k u , ro z e g ra n ia lu b asekuracji;

Podczas o b ro n y i w y p ro w a d z a n ia k o n tra ta k u w s z y s c y u c z e s tn ic y gry

u trz y m u ją k o n ta k t w z ro k o w y z p iłk ą celem n a jw ła ściw sze j oceny sytuacji;

Z a w o d n ik ro z g ry w a ją c y , z c h w ilą , g d y jest w y łą c z o n y z o b ro n y , jak

n a js z y b c ie j z a jm u je n a jk o rz y s tn ie js z e m iejsce d o ro z e g ra n ia p iłk i (p o g ra

n ic z e s tre f II i U l)/ je d n a k jego wejście p o w in n o n a s tę p o w a ć razem z d o

g ry w a n ą p iłk ą ;

R o z g ry w a ją c y b ro n ią c p iłk ę „ ła tw ą " , stara się (w m ia rę m o ż liw o ś c i) kie

ro w a ć ją d o a ta ku w d ru g im o d b ic iu cio z a w o d n ik a n a jp e w n ie j ata ku ją

cego z n a jd u ją c e g o się W 1 lin ii. G d y taka akcja jest n ie m o ż liw a do roze-

w odnik ^ 2ac*an*e wystawienia piłki do wcześniej wymienionego za-

a ° P°wiedzialny jest zawodnik będący w II strefie;

wia

sy tuacyjnego skierowania piłki na stronę przeciwnika, obo-

e c °grania spoczywa na zawodnikach linii obrony;

■

aw o nik rozgrywający (będąc w pierwszej linii) powinien (jeżeli to jest

m oz iwe) wystawiać w wyskoku celem zabsorbowania bloku przeciw

nika lub atakować, w przypadku jego braku.

Taktyką gn'M^iatf^

_________

Siatkówka plażowa

167

9. Siatkówka plażowa

Je d n ą z od m ian piłki siatkowej jest siatkówka plażowa. Jej charakterystyk ę

przed staw ion o w sposób skrótowy w porównaniu do siatkówki halow ej.

S IA T K Ó W K A

PLAŻO W A

H A L O W A

I. POLE GRY

1. W ym iary

- boisko ma kształt prostokąta

o wymiarach 16 m x 8 m,

- boisko ma kształt prostokąta o

wymiarach 18 m x 9 m,

2. Linie boiska

linie boczne i

linie

końcowe umieszczone

wewnątrz boiska, brak lin ii

środkowej oraz lin ii ataku,

—

linie boczne,

linie

końcowe, linia środkowa

(dzieli boisko na dw a pola

m x 9 m), 2 linie ataku (3 m od

lin ii środkowej),

3. Pola boiska

— pole zagrywki znajduje się

poza linią końcową,

pomiędzy przedłużeniem

lin ii bocznych, głębokość

ograniczona jest przez

wolną przestrzeń,

- pole zagryw ki - poza linią

końcową, pomiędzy

przedłużeniem lin ii bocznych,

■1 S ia tk a i s łu p k i

- wysokość siatki: 2,43 m dla

mężczyzn, 2,24 m dla
kobiet, 2,24 m dla wieku 16

lal i mniej, 2,12 m dla wieku

14 lat i mniej, 2,00 m dla

wieku 12 lat i miej (+2 cm),

- wysokość siatki: 2,43 m dla

mężczyzn, 2,24 m dla kobiet
(+2 cm), 2,15 m dla

mlodziczek, 2,35 m dla
młodzików,

Piłka

- -

- nlnvud: 66*68 cni, ciężar:

2 6 0 7 8 0

t K ilim ie

w e w n ę t r z n e : 171-221

hPn,

iuilorjAMiy,

_____

____

obwód:

6 5 - 6 7

cm, ciężar:

2 6 0 

2 8 0

g, ciśnienie wewnętrzne:

2 6 4 , 3 - 3 ] 8 , 8 2 h P a ,

U VH / V S ' I N I C Y

1 Z A W O D Ó W :

7 «h /a w o c J n ł t ó w (w ( /.»mc

l rwani.* z a w o d ó w I IVII, ni

«4

]

/.*v w ata

na »)br*cno£c.

17 zawodników, trener,

asystent trenera, masażysta j

lekarz, kapitanem m/»-,.. u.

----------- -----~

168

R ozdział 9

trenerów), kapitan - jeden z

zawodników,

każdy zaw odnik oprócz

libero, FIVB -1 4

zaw odników : 12 + 2 libero,

2. U biór

numery: 1 i 2 na piersiach o

wymiarach: wysokość min.

10 cm, szerokość taśmy 1,5

cm,

- num ery od 1 do 18 włącznie

(FIVB 1-20), na piersiach (15

cm wysokości) i na plecach

(20 cm wysokości), szerokość

taśmy min. 2 cm,

- kapitan oznaczony jest

naszywką o wymiarach 8 cm

x 2 cm pod numerem na

piersiach,_________________

III. STRUKTURA

GRY:

1. Wygranie

spotkania

mecz jest rozgrywany do

dwóch wygranych setów w

zapisie ciągłym,__________

spotkanie w ygryw a zespół,

który wygra 3 sety,

2. Wygranie seta

dwa pierwsze sety gra się

do 21 pkt., z przewagą co

najmniej 2 punktów, bez

punktu granicznego,_____

seta (oprócz 5-go) gra się do

25 pkt., z przewagą min. 2

punktów ,

3. W alkower

w yn ik meczu przegranego

walkowerem 0:2, w setach 0
21, 0-21,

walkower: 0:3, w setach 0-25,

0-25, 0-25,

4. Ustawienie
ze spoi u

— nie ma zmian zawodników,

przed każdym setem trener

wypełnia kartkę z

ustawieniem,

5 Błąd zagrywki

(Rotacji)

jest to błąd sędziów, nie

wolno za to karać zespołu,

błąd należy skorygować, a

gra powinna być

kontynuowana,__________

(i. ( zasi na

VVY konanie

Z * £ t Y v > k i

t \ R ł ł / n i H

t.K Y

1 krzegiof* na

♦ »mnę przeciwnik»

5 M»k ,

/.iWff t n i ł mu/i* pr/epY na

po)« pl/e« iwnił a lub wolną

Mol«, jMht w aru nł Inn, /<■

CH«J

D t

int/j tli

pr/eí ¡v-n.4 owi w grze,

gry zagrywka nie jest

wykonana zgodnie z

porządkiem rotacji, zespól

przerywa akcję i ustawienie

jest korygowane,__________

- 8 sek.,

- dozwolone jest dotknięcie

boiska przeciwnika stopą lub

dłonią, gdy co najmniej część
stopy (dłoni) ma kontakt z
linią środkową |ub znajduje

sjy nad tą linią,

Siatkówka p /a i

owa

2. Atak

3. Blok

V. PRZERWY

1. Ilość przerw

2. Kontuzja

błędem jest w ykonanie

ataku o tw a rtą dłonią

posyłając piłkę palcami (nie

m ożna kiwać),

błędem jest dotknięcie
siatki,

dotknięcie bloku liczone jest

jako pierwsze odbicie w

zespole, po któ rym zespół

ma p raw o do dw óch odbić,

jedna przerw a na

odpoczynek w każdej partii

(60 sck.),

w pierw szych dw óch

setach, po uzyskaniu przez

oba zespoły łącznie 21 pkt.

udziela się p rzerw y

technicznej 30 sek.,

kontuzjow anem u

za w o d n iko w i przyznawana

jest 5-cio m inutow a

przerwa, tylko jeden raz w

tym samym spotkaniu; jeżeli

zaw odnik po tym czasie nie

jest w stanie grać, zespół

uznaje się za
zdekompletowany.

169

zaw odnik lin ii obrony może

atakować każdą piłkę

znajdującą się na dowolnej

wysokości spoza pola ataku,

błędem jest dotknięcie górnej

taśmy siatki,_______________

dotknięcie p iłk i blokiem nie

jest liczone jako odbicie i

zespół może później odbić

piłkę trzy razy,___________

- dw ie przerw y w każdym secie

na odpoczynek (30 sek.) i

sześć zm ian zawodników,

— na ważnych zawodach są

przerw y techniczne (60 sek.)

przyznawane automatycznie,

gdy jeden z zespołów jako

pierwszy zdobędzie 8-my lub

16-ty punkt,____________ __

i i ’ t /< rw y tn»v‘l/ y

M-hinii i

„tu m

przerwa między solami

wynosi 1 minutę,
w r/m,ie /.mian stron boiska
zespoły maj.] prawo do .30
m-1* pr/er wy; zawodnicy
mogą unląśr na I r/eselkach,

w piorwfc/.yth dwóc h sełai h

zmiana

Iron boiska

następuje po kazdyc h 7

/dobytych punktach, w
soch* trzecim pn 5 punkUu h,

w tm H lm (decydującym)

Mn it' nic m a przerw na

jeżeli kontuzjowany

zaw odnik nie może być

regulam inow o zmieniony, ani

w trybie narzuconym,

przyznaje się 3-m inutową

przerwę (tylko jedna dla

jednego zawodnika w meczu);

jeżeli zaw odnik nie jest w
stanie wrócić do gry, zespól

jest zdekompletowany,_____

przerw y między setami

wynoszą 3 m inuty,
przerwa między 2 i 3 setem

może być wydłużona do 10

minut,

po zakończeniu każdego seta

zespoły zmieniają strony

boiska z wyjątkiem seta

decydującego (piątego) -
wtedy jest losowanie,
w secie decydującym, kiedy

jeden z zespołów jako
pierw szy^zdobędzie 8 pkt.,

170

R ozdział 9

zmianę slron boiska (bez

opóźniania).

zespoły bez opóźnienia

zmieniają strony boiska a

ustawianie zaw odników

nozostaje bez zmian.

___ £---------— ----------

“

—----

Przepisy nie ujęte w tym

porów naniu są zgodne z

zatw ierdzonym i przez FIVB

przepisami gry w p iłkę siatkową

2003-2004 i uzupełnione w 2009.

W arto jest też zapoznać się z systemami rozgrywek stasowanych w zawodach.

System pucharowy „do dwóch przegranych" (tzw. system brazylijski)

Jest to jeden z najbardziej sprawiedliwych systemów rozgryw ek. Dana dru

żyna odpada dopiero po przegraniu drugiego swojego meczu. Naw et z jedną

przegraną nadal m oże osiągnąć bardzo wysoki wynik. W adą lego systemu jest

ilość przeprow adzanych meczy, a co za tym idzie ilość potrzebnych boisk oraz

dni na rozegranie turnieju.

Poniżej przedstawiam ten system dla różnej ilości zespołów:

1. System brazylijski dla 8 zespołów:

Siatk

2 ' SyS' eni b « 2 y lijs k i dla

12 Zesp o łó w :

171

U *

r n

* » «

/l/l

K M

EliiL

*(•«)

...

/u/

*03 1

/ o n

m * ł

/u/

"P J

/iw

•110)

III rakjMC

rx»5>

znm

nic

WJI

/ou>

/IOZ

« .

/i*/

f*0_

/<*»

zV/

3. System b ra z y lijs k i dla 16 zespołów:

—

— ,

<v4—

f }

7(11

(21)

2721)

ji l

SSL

—

aa-

Z(U1)

i ę?Zł _r

Z(2M

| mje<ŁC£

c»)

Z/M _

ni»

1___ a a —

}

(27)

//IZ),__

7121

)

2722)

H22)

205)f2S)

7(17)

^ 7 ' r a .

PCV>

Z(/3j

jsn

lKtnicftćć

rim

L_ S ł»

<%«»>

(\5)

ZOT__

2/24)

(24)

rc-o

Z<IM

f e l L .

na.

*■*>

;

■fe u ii

DfflL

.,■

, V,W1 zespołu i jego numer.

K i liczba w nawiasie jes o ' ^

spo(kania>

S a m a l. c / b a

n a w ia s ie < ,z..

k tó ra w y g ra ła

Z i

liczba w naw łłH te o / . . ^

spotknnia.

I j c / ba w naw iasie «izn,

(jn l/v m > która przegrała

1» i liczba w nawiasie ozn

.«•

,otkania.

p u z b a w n a w i a s i e o z i t a c z a n u n u r l

w spotkaniu

172

Rozdział 9

S ys te m y p u c h a ro w e

1, System pucharowy

System ten stosujemy, gdy chcemy przeprowadzić turniej w jak najkrót

szym czasie. Nie należy on do sprawiedliwych, ponieważ już na sam ym po

czątku mogą na siebie trafić dwie silne drużyny i przez to w yelim inujem y jedną
z nich (turniej straci również na atrakcyjności). Jak każdy system ma on swoje
wady i zalety. Zaletą jest szybkość jego przeprowadzenia oraz łatw a organiza

cja. W adą jest wspomniana sprawiedliwość rozgrywek.

System gry jest bardzo prosty, jednak zamieszczono tutaj przykładowy

system pucharowy dla ośmiu drużyn:

C a łk o w itą liczbę spotkań m ożna o bliczyć ze w z o ru :

X - N - l

N liczba zgłoszonych d ru ż y n

X In /b a spotkań d o p rzeprow adzenia

\ •

< m < i< lin io w y / p o d /j.iłe m na g ru p y

j e / d , m a m y d o dysp o zycji większą ilość d ru ż y n m o żem y n a jp ie rw p o d z

hć >c na k i l U g ru p i

mU)\t

/.w a d y awansu / nich. Jest to system b a rd zie j sp:

w k H iliw y od z w y k łe g o puc barow ego, poniew aż, g d y u s ta lim y , że w jedi

g ru p ie

d ru ż y n y i

/ nich awansują | „ każda d ru ż y n a rozegra

mecz

l o z u

ią /e • H,‘ sam problem , któ re d ru ż y n y są najsilniejsze / danej g ru p y . Rząd

■ ię z d a ł/.a, /<• w

j e i ł n e j

g iu p ii* są 3 • iłne d ru ż y n y .

l >!,)

J M / y

k ła d o w y *.VMem pucharow y / podziałem na 1 g ru p y (16 zespołów

n* 26

i? Aj-s.-*/U

'• ¡r> *< t^

¿vtyc «^ca nr>«c/u

?A*t^ 7tf otfrSfw rv ?3

/ iVy C^y

SV.

Tl'

VC i

'o'*r {>>-**'■■a-<; Ce#<*>< ^ P >•?<-£»'a'>

/ woctoa

Tćł <

’}*<*.**

.», vc*?

W s z y s tk o jest tu ta j rozpisane, w ięc nie p o w in n o być problem ów ze zro zum ie

n ie m tego system u.

System każdy z każdym

Jest to n a jb a rd z ie j s p ra w ie d liw y system, jednak w ym aga on w ie lu d n i na

jego p rz e p ro w a d z e n ie oraz największą ilość spotkań. Do każdej d ru ż y n y p rz y

pisu je się jej n u m e r aby u ła tw ić napisanie term inarza. Poniżej przedstaw iono

g o to w e p o rz ą d e k gier dla różnej ilości zespołów.

Kolejka

III

VII

■> ------—

1-8

8-5

2-8

8-6

3-8

8-7

4-8

2-7

6-4

3-1

7-5

4-2

1-6

5-3

Kolejność gier

3-6

7-3

4-7

1-4

5-1

2-5

6-2

4-5

1-2

5-6

2-3

6-7

3-4

7-1

7 System ka żd y / ka żd ym dla 7 /<

n połów

Kn)nV

n L

VII

f-7)

0 5

2-0

0-6

3-0

0-7

4-0

2-7

6 4

3-1

7-5

4-2

1-6

5-3

Kolejność gier

5 6

7-3

4-7

1-4

5-1

2-5

2-6

_ 4-5

1-2__

5-6

2-3

6-7

3-4

7-1

174

R ozdział 9

W tym przypadku mamy nieparzysto ilość zespołów. W każdej kolejce pauzuje

jedna drużyna. Jej „przeciwnik" oznaczony jest cyfro „0".

System

k a ż d y z k a ż d y m dla 6 zespołów :

Kolejka

111

Kolejność gier

1-6

2-5

3-4

6-4

5-3

1-2

2-6

3-1

4-5

6-5

1-4

2-3

3-6

4-2

5-1

4. System k a ż d y z k a ż d y m dla 5 zespołów :

Kolejka

III

1-0

0-4

2-0

0-5

3-0

Kolejność gier

2-5

5-3

3-1

1-4

4-2

3-4

1-2

4-5

2-3

5-1

W tym przypadku również jest nieparzysta ilość drużyn. W każdej kolejce pau
zuje jedna z nich.

5. System każdy z każdym dla 4 zespołów:

Kolejka

III

Kolejność gier

1-4

2-3

4-3

1-2

2-4

3-1

6. System każdy z każdym dla 3 zespołów:

Kolejka

III

Kolejność gier

1-2

2-3

3-1

W tym przypadku również jest nieparzysta ilość drużyn. W każdej kolejce pau
zuje jedna z nich.

* systemie każdy z każdym można zastosować również system rozgrywek

rewanżowych tak jak to jest w ligach.

I )o obliczenia całkowitej liczby spotkań stosuje się wzór :

X - N ( N - 1): 2

liczba zgłoszonych d ru żyn

X- liczba spotkali do przeprow adzenia

A//

nisitukóu.L

^ ™ k v o lle y w systemie szkolenia młodzieży

177

Minisiatkówka, Orliki i Parkyolley

systemie szkolenia młodzieży

10.1. Minisiatkówka

g o to w a n ia s ^ ° r l ° WG

i m łodzieży jest bardzo w ażnym aspektem przy-

fiz y c z n ’

- ^>rovva<^zone racjonalnie z uw zględnieniem rozw oju

•

k , , raZ sPCcyfiki dyscypliny, może decydować o w ysokich osiągnię-

p ó ź n ie js z y c h latach. Troska o coraz w yższy poziom sportu k w a lifik o -

go zm u sza do analizy potrzeb w ychow ania fizycznego coraz m łodszych

i o c z n ik ó w . M in is ia tk ó w k a , podobnie jak i inne m in i - gry przeznaczona jest dla

d z ie c i od 8 d o 13 lat.

Z asady g ry w m in isia tkó w kę są m odyfikow ane w różnych państwach, jednak

idea pozostaje nie zm ienna. Jej celem przew odnim jest przysposobienie dzieci do

k s z ta łto w a n ia i u trw a la n ia n a w ykó w dotyczących aktywności ruchowej.

W Polsce po raz pie rw szy w roku 1975 PZPS w porozum ieniu z G łówną

Radą K o o rd y n a c y jn ą SZS i AZS przep ro w a d ził ogólnopolskie strefowe zawody

dzie ci w d w ó c h kategoriach w ieko w ych do lat 12 i 13. Od tego czasu prow a

dzone są one, co ro ku .

O g ó ln o p o ls k i tu rn ie j m in is ia tk ó w k i w Zabrzu wszedł już na stałe do term i

narza ro z g ry w e k dla najm łodszych adeptów siatków ki. Od 1995 roku na po

czą tku w rze śn ia w Zabrzu rozgryw any jest jednodniow y turniej dla trzech ka-

t< • -<i r j j w ie k o w y c h

1,12,13 la ikó w . Od 2000 roku podział na kategorie wiekow e

✓ «Mał z m ie n io n y trochę na w z ó r rozgryw ek niemieckich i tak funkcjonuje do

W tu rn ie ju biorą udział wyłącznie zespoły, które w y g ra ły eliminacje

w o je w ó d z k ie .

Najstarsza kategoria w Zabrzu to dzieci, które ukończyły

d a n y m ro ku klasę VI . przeszły do gimnazjum. Ta kategoria rozgryw a mecze

w / w p o k u li c/U m K łsobow ych na boiskach 7mx7m. M łodsi o rok grają

w zespołach

t r z y o s o b o w y c h

na boiskach o wym iarach 7,5mx4,5m. Najmłodsza

„ „ .„ iiw h dw ójkow ych na boiskach o wymiarach

k a lrg o n a gra tu rn ie j w zespotatn u «

St«x4m

R ozd ział 10

O g ó ln e w sk azó w k i organ izacyjn o - metodyczne:

Rozwój sprawności ogólnej i specjalnej musi być prow adzony zgo nie

z w ym aganiam i rozwoju osobniczego.

Ćw iczenia przerabiane z dziećmi w wieku 10 - 12

powinny

charakteryzow ać się dużą wszechstronnością.

A kcenty specjalizacji w pierwszej fazie nauczania m u szą dotyczyć

koordynacji ruchu (opanowanie te c h n ik i).

Stosow ać ostrożnie ćwiczenia siłowe i w ytrzym ałościow e, wprow adzać

dość często przerwy wypoczynkowe,

Posługiw ać się odpowiednim i piłkami i w ysokością siatek.

Zajęcia prow adzić w grupach nie większych niż 1 5 - 1 8 ćwiczących.

Liczba piłek powinna odpow iadać liczbie ćwiczących.

Konieczna jest częsta kontrola lekarska oraz system atyczne prowadzenie

zajęć i ćwiczeń korekcyjnych i profilaktycznych.

W ym aga się od prow adzących stosowanie popraw nego pokazu.

10. Zaleca się organizow anie jak największej ilości gier poprzez „single ,

dwójki, trójki, prow adzone w formie zaw od ów - spraw dzianów .

F: t .1 p I

Etap II

Etap I I I

Etap IV

Etap V

—i-----

zmiana kierunku

odbicia p iłk i

atak - nauka

atak-doskonalenie

rzut

odbicie

odbicie w w yskoku

chw yt

sposobem

oburącz

górnym

odbicie sposobem

oburącz dolnym

przyjęcie za g ryw ki

obrona w polu

zagryw ka dolna

zagryw ka tenisowa

blok pojedynczy

Tal

9 łat

10 lat

11 lat

12 lat

R y C . 1 0 . 1

Z rs

t a i u i e n i e m e l o d y k i i n m c z n i i K i m i n i s i t t l k ó w k i ( u > $ J . R y ś )

Parkwlley w systemie szkolenia mlodziezy

179

p o d s t a w o w e

p r z e p is y

m inisiatków ki

p o l s c e

Dwójki (2x2, dwóch zawodników + jeden rezerwowy)
* istnieje możliwość wykonania zagrywki sposobem

górnym oburącz

PIŁKA DO GRY
mini piłka: Gala, Moltena, Mikasa - rozm. 4

Trójki (3x3, trzech zawodników + jeden rezerwowy)

PIŁKA DO GRY

mini piłka. Gala, Moltena, Mikasa - rozm. 4

Czwórki (4x4, czterech zawodników + dwóch rezerwowych)

WYSOKOŚĆ SIATKI:
dziewczynki:

215cm

chłopcy:

230cm

PIŁKA DO GRY
pika Gala, Moltena, Mikasa - rozm. 5

Hy i . 10.2

180

Rozdział 10

Organizacja zajęć

1. Na Sali gimnastycznej

A b y u m o ż liw ić w szystkim dzieciom m ożliw ość g ry i zabaw y p iłk ą , należy pró

bow ać w yznaczyć jak najw iększą liczbę boisk. W tym celu n a jko rzystn ie j jest

ro zw ie sić przez długość Sali albo sznur, albo d w ie siatki połączone. Techniczne

ro zw ią za n ie tego problem u zależy jednak od m o żliw o ści lo ka ln ych . Zaleca się

w y k o rz y s ta ć do m aksim um istniejące ju ż na Sali linie.

P rz y k ła d y m o żliw o ści w yznaczania boisk.

2 m

•

3 m

f -

•

Ryc. 10.3

Boiska

x 3 m

•

7 m

♦

•

—

- ■

—

....

H y c 1 0 . 4

Boiska >1,5 ui x

C m mi p o w ie trzu

W yM .m / y tu jedynie /należ«' odpo w ie d n i teren, zawiesić sznur lub siatkę

i w y /n a e /y c lin ie boisk Problem ten rozwiązują sobie same dzieci, w y k o rz y

stując „trz e p a k i" do d yw a n ó w jako siatki.

Siotf(

n,i.iP^kiiPa*

„

J ^ ^ w ^ s t e m

i e szkolenia m łodzieży

----------------------------------— —

—

D U b W ° C h ć w i c z a c v r i ? u ? S l p o s i n d a n i G t a k i e i i l o -4 c i p i f e k , ż e b y j e d n a p r z y p a d a ł a

a m i S d i r i o \ v y m j

P r z y p a d k u , k i e d y n i e m a m i n i p i ł e k m o ż n a j e z a s t ą p i ć

E l e m e n t y t e c h n i k i m i n i s i a t k ó w k i

°stavva siatk

P o d p o j ę c i e m

* p o r u s z a i d e s * ę P ° b o i s k u

o i a ł a p o p r z e d z a j ą ^ S t 3 W a s ' a t k a r s k a r o z u m i e m y p r z y j ę c i e o k r e ś l o n e g o u k ł a d u

n y c h w g r z e

w y k o n a n i e k t ó r e g o ś z e l e m e n t ó w t e c h n i c z n y c h s t o s o w a -

p o s z c z e g ó l n e ^ o d m ‘ n a U C Z a n *a P o s t a w s i a t k a r s k i c h n a l e ż y z a d e m o n s t r o w a ć i c h

c z y n

g ó r n y c h

m i a n y o r a z z w r ó c i ć u w a g ę n a u s t a w i e n i e s t ó p i u ł o ż e n i e k o ń -

r z y s t n i e k

P c r r ^ m Z a d a n i e m P o m

i e s z c z a n i a s i ę w c z a s i e g r y j e s t z a j ę c i e n a j k o -

p i ł k i

• 1 T l l C , S C a n a b o i s k u , w c e l u w y k o n a n i a o d p o w i e d n i e j c z y n n o ś c i

l w

i " 1

5 1 1 1 1 2 a d a n i e m i e s t p o r u s z a n i e s i ę w c z a s i e k i e d y p i ł k a j e s t „ m a r

c e u u t i z y n i a n i a n a o d p o w i e d n i m p o z i o m i e s t a n u o r g a n i z m u o r a z a k

t y w n o ś c i z a w o d n i k a .

r z y

k s z t a ł t o w a n i u

u m i e j ę t n o ś c i

p o r u s z a n i a s i ę p o b o i s k u

p o w i n n o s i ę

z w r a c a ć u w a g ę n a c z a s r e a k c j i i f a z ę s t a r t o w ą . W p i ł c e s i a t k o w e j , z u w a g i n a

p o k o n y w a n i e m a ł y c h o d l e g ł o ś c i , t e c z y n n i k i n i e j e d n o k r o t n i e d e t e r m i n u j ą s k u

t e c z n o ś ć p r z e m i e s z c z a n i a s i ę .

P rz y k ła d o w e gry i zabawy

P e r e k z a c z a r o w a n y

Ć w i c z ą c y p o r u s z a j ą s i ę d o w o l n i e p o b o i s k u , w y z n a c z o n y ć w i c z ą c y o z n a c z o n y

s z a r f ą , s t a r a s i ę s c h w y t a ć p o z o s t a ł y c h .

P rzed

d o t k n i ę c i e m m o ż n a s i ę u c h r o n i ć p r z y j m u j ą c p o s t a w ę s i a t k a r s k ą ( z a c z a r o

w a n y ) , a l e t y l k o n a 3 s e k u n d y .

C w i c z ą r y d o t k n i ę t y p r z e z b e r k a z a k ł a d a s z a r f ę i s a m s t a j e s i ę b e r k i e m .

1’iłk a w gó rę

z a b a w y p r o w a d z ą c y u s t a l a , n a j a k i e s y g n a ł y r u c h o w e

ć w ic z ą c y po z a lr /y m .

diiz-yiiiim iM

r * * '

* i

.....

p o d r z u c o n a w g ó r ę i z ł a p a n a - p r z y j ę c i e ś r e d n i e j p o s t a w y s i a t k a r s k i e j t w a r z ą

, u p u s z c z e n i e p i ł k i n a p o d ł o ż e i z ł a p a n i e p o k o ź l e - p r z y j ę c i e

cło

i r o d k i

kobr, upuszczenie

p i . — • — «

•

p o s ta w y w y s o k ie j w k ie ru n k u o d w ro tn y m do marszu

W y g ry w a ją ćwicząc y, k tó rz y nie p om ylą

się

ani razu.

182

R o zd ział 10

Sztafeta z przewrotami

Ćwiczących dzielimy na zespoły 4 - 5 osobowe i ustawiamy w rzędach za linią startu

- mety. W odległości 3 m układamy wzdłuż materace przed każdym rzędem.

Na sygnał ćwiczący wykonują dojście do materaca, przewrót (w przód lub tył)

zakończony przyjęciem postawy niskiej i powracają na koniec sw ojego rzędu.

Po minięciu linii startu - mety ćwiczenie wykonuje następny.

Odmiana: wykonanie dwóch różnych przewrotów z przyjęciem - po każdym -

określonej postawy siatkarskiej.

Wygrywa zespół, który najszybciej wykona ćwiczenie (poprawnie).

Mróz

Ćwiczący ustawieni w szeregu na linii końcowej boiska na sygnał poruszają się

krokiem dostawnym, w kierunku ćwiczącego stojącego na przeciwnej linii koń

cowej, tyłem do grupy. Ćwiczący ten liczy: 1,2,3- woła „m róz" i odw raca się.

Uczestnicy muszą „zamarznąć" w postawie siatkarskiej.

Nieprawidłowo ustawieni i poruszający się odsyłani są na linię startu.

Wygrywa ten ćwiczący, który pierwszy osiągnie przeciwną linie końcową.

Dzień - noc

W parach ćwiczący stoją bokiem do siebie, przy linii środkowej. Jeden rząd na

zywamy „dzień", a drugi „noc".

Na słowny sygnał prowadzącego (dzień lub noc) określony rząd ucieka kro

kiem odstawno-dostawnym, a drugi rząd stara się złapać jak największą liczbę

uciekających. Liczą się złapani do linii 3 m od linii środkowej. Każdy z rzędów

powinien być wywoływany tyle samo razy, a wygrywa rząd, który złapie wię-

o*j uciekających (ryc. 10.5).

V .

> ►

--------

> ►

H y c ,

10.5

^ ^ a S - Ł E iik ą m i

■

H „

D ™ rzędy zpilkami s

na ,iniach starlu. Na sygnał PrzemieSZ“ ^ ^ vm

określonego miejsca (3 - 6 m) i zpowrolem krokiem odstawno-dostawnyrm

podrzucając co krok piłkę.

W y g ry w a

rząd, który wykona ćwiczenie poprawniej

i szybciej (ry c.

1 0

)

A A Ą t A A A

O O O

Ryc. 10.6

°°?1

W y ś c ig zajęcy

Ć w iczą cy ustaw ieni w szeregu. Na sygnał prow adzącego przem ieszczają się

s ko ka m i zajęczym i do lin ii mety.

W y g ry w a ten, k tó ry pierw szy ukończy wyścig.

2. O d b ic ia p ił k i sposobem górnym i d o ln y m oburącz

W postaw ie o ugiętych kolanach z jedną nogą w y s u n ię tą do p rz o d u

i tu ło w ie m lekko pochylonym odbijam y p iłkę rękom a u ło ż o n y m i w tz w . „ k o

szyczek" na wysokości czoła. K ierujem y ją w y s o k im łu k ie m zaw sze p rz e d

partnerem , n ig d y za niego. W czasie lo tu p iłka nie p o w in n a się obracać.

Taki ogólny opis, bez zwracania uwagi na drobne szczegóły, nie krępuje

sw obody wykonania przez dzieci odbicia. Na czoło w ysu w a się cel zadania r u

chowego - czyli dokładne odbicie p iłki bez partnera i spokojny (bez reakcji) jej lot.

P u n k ty jk k ic /o w e " W odbiciu sposobem górnym

opanow anie stabilnej postawy, tuż przed przyjęciem p iłk i w p o z y c ji

w y k rocznej,

opanow anie praw idłow ego u kła d u rąk, d ło n i i pa lcó w (tz w . ko szycze k)

d o p .r o w a n yrh do owalnego kształtu p iłk i,

„p a n o w a n ie m chu wypchnięcia rąk w k ie ru n k u w górę - w p rz ó d ze

wsparciem pracy nóg,

btak n aw yku

przyjmowani! stabilnej postawy tuż przed

o d b ic ie m

(n a ji

V ^ »cj d ' * ‘‘ ko w ykonuje odbicie będąc w ruchu),

dłom i H p w niew łaściw ie dopasow ane d o k s z ta łn , p iłk i (

7,1

WV‘ < ko «

3/1

maue dłonie, kciu ki w ysunięte do p rz o d u ilp .),

brak skoordynowanej pracy rąk i nóg.

184

R ozd ział

•

ruch ramion bardziej przypomina rzut piłki, a nie wypchnięcie.

Odbicie sposobem dolnym służy podczas gry do odbioru piłek najszybciej

lecących tzn. do przyjęcia zagrywki i zbić (w obronie). W ykonyw ane jest ono

z reguły w podobnej postawie jak odbicie sposobem górnym. le same leż są

sposoby poruszania się. Postawa musi być tu bardziej stabilna i dlatego gracze

stają w szerokim rozkroku. Nogi są ugięte, tułów nieznacznie pochylony

w przód. Ramiona wyprostowane w stawach łokciowych opuszczone w dół

tak, że przedramiona znajdują się prawie równolegle nad udami.

Naiważnieisze części składowe „punkty kluczowe" w odbiciu oburącz spo

sobem dolnym są następujące:

• opanowanie przyjmowania postawy rozkrocznej z ram ionam i swobodnie

opuszczonymi w dół (na wysokości kolan), tuż przed kontaktem z piłką,

• opanowanie ruchu ramion wyprostowanych w stawach łokciowych ze

wsparciem pracą nóg i tułowia w kierunku w górę i w przód,

• opanowanie kontroli nad pracą rąk (tzw. dozowanie ruchu).

N ajczęściej s p o ty k a n e b łę d y :

• spóźnione

przyjmowanie

postawy (lub jej

brak),

w stosunku

nadlatującej piłki,

• uginanie rąk w stawach łokciowych w m om encie odbicia,

• nadmierne unoszenia rąk w górę (ponad linię barków) po odbiciu piłki,

• odbicie piłki poprzez wyprost tułowia,

• brak umiejętności dozowania ruchu (mięśnie ramion usztywnione lub

całkowicie rozluźnione).

Gry i zab aw y w nauczaniu od bić

I ło pięciu podań

W zależności od liczby ćwiczących dzielimy grupę na 2 lub 4 zespoły, które

będą ćwiczyć odpow iednio na całej lub na połowie powierzchni sali.

W ygrywa zespól który wykona między sobą pięć podań imitujących odbicie

sposobem górnym, bez dotknięcia piłki przez przeciwnika. Przy 4 zespołach

można za pomocą eliminacji wyłonić najlepszy zespól przez drugą grę

z wygranym i oraz przegranych z przegranymi.

riKlaj j u j k ^ i Mjanę

Ustawiamy rzędy o równej liczbie ćwiczących w odległości 3 m od ściany.

Pierwsi z rzędów posiadają piłkę i na sygnał wykonują rzut o ścianę. Po rzu

cie przechodzą na koniec swojego rzędu, a piłkę łapią następni, rzucają ją
o ścianę jtd,

Zwycięża ten zespół, który szybciej i lepiej trzykrotnie wykona ćwiczenie.

G w iazda

Ć w ic z ą c y c h d z ie lim v

o b w o d z ie k o ła Jed>

° a Sru PY o jednakowej liczbie, które u s ta w ia ją się n a

ją rz u te m k o lein a

^ CW’c z ^cy staje z piłką w środku kola i na s y g n a ł p od aje

W y g r y w a to ko ło k°

na ° b w od zie'

cia piłki

sposobe

SZybcaej wykona zadanie imitujące rzutem ruch odbi-

U s to n o s z

‘

8 ° m y m ob^ rąez.

✓

Q .

cam i (lub d

W dwóch szeregach naprzeciw siebie odbijają piłkę pal

, , j

° ern) P ° skosie. Ostatni z szeregu nadaje przesyłkę (piłkę)

w d rogę poOwrotną.

u trudnienia wprowadzamy większa ilość piłek nadawanych. Przy kolej

. ^ C1

korzeniach można wprowadzić współzawodnictwo.

Piłka nad kołami

U s t a w i a m y ć w i c z ą c y c h w kołach. K a ż d e koło p o s ia d a pikę.

N a s y g n a ł ć w i c z ą c y u s ta w ie n i na o b w o d z i e koła odb ijają p iłk ę w r ó ż n y c h k ie 

r u n k a c h i w ró żn e j kolejności.

Z w y c i ę ż a z e s p ó l - koło, które dłużej u t r z y m a ło piłkę w p o w i e t r z u .

S t r z e l e c w y b o r o w y

D z i e l i m y ć w i c z ą c y c h na g r u p y w z ależn ości od lic z b y k o s z y .

O k r e ś l a m y o d le g ło ś ć z jakiej n a le ż y trafić do k o sza, sto su ją c o d b ic ie s p o s o 

b e m g ó r n y m o b u r ą c z (d o ln y m oburącz). K a ż d y kolejno w y k o n u j e o k r e ś l o n ą

lic z b ę o d b ić d o k o sz a, a w y g r y w a ten, k tó ry o sią g n ie n a jw ię c e j trafień.

O d m i a n a : m o ż n a w p r o w a d z i ć w s p ó ł z a w o d n i c t w o z z e s p o ła m i.

3 . Z a g r y w k a s p o s o b e m d o l n y m i t e n i s o w y m

T r a d y c y j n i e o d w ie lu dziesięcioleci n a u c z a n ie tego e le m e n tu tec h n ik i, r o z p o 

c z y n a ł o

się o d

z a g r y w k i

sp osob em d o ln y m . O b e c n ie w w i e l u

k r a ja c h

o b o g a t y c h tr a d y c ja c h w m inisiatk ó w ce, o b s e r w u j e m y s t o p n i o w e o d c h o d z e n i e

o d te g o s c h e m a tu . Preferuje się z a g r y w k ę s p o s o b e m t e n i s o w y m u z n a i a c ż e

n i ,

któro

jej c zyści s k ła d o w e jak układ ręki ,u ż p r z e d u d e r z e n i e m , c z y » m o

uderzenie w\

b a r d « , po d o b ne ,ak w z b i c i u , k tó re g o u c z y m y d z ie c i n ie c o

póź-

m u D u ż y m u łatw ien ie m , pam iętajm y, jest fakt

U k . . 1

«'• « - m) i na

JLl^Z

W nauczaniu tego elementu techniczni»*.« •

•

ra m ę lik tf (i-d: w g t/e ) |*„

_ slnrnnw si

pam,ętaC ° Zasadzie

łacnie

ykonam«-... zagrywki Wyiiępow.L M

n r

" T™ p C" 'icZcnia'

ngrywaiacy «"•’■’ po

i - ł

wykonaniu wbiegał r a t e K ? * !

f r '“ 8 ' ' " żcby

c m i . Sic d o g r y

8 al 0 4 b o ,s k o w <*>*> a k t y w n e g o w ł ą -

186

R o z d z ia ł 10

W tym elem encie najważniejsze jest:

• opan ow an ie praw idłow ego podrzutu piłki,

• op anow an ie postaw y z prawidłowo ułożoną ręką w zam ach u poprze

dzającym uderzenie,

• opan ow an ie uderzenia piłki.

P rzy k ład o w e gry i zabaw y

C elow anie w piłko

U staw iam y ćwiczących w rzędzie. W odpowiedniej odległości od pierwszego

z rzędu, kładziem y piłkę lekarską. Każdy z grających posiada piłkę tenisowa

lub woreczek, którym trafia piłkę leżącą przed nim. Trafienie daje punkt.

Z w ycięża ten, który na określoną ilość rzutów uzyska najwięcej punktów.

Czyja piłka dalej

U staw iam y ćwiczących w szeregu na linii w odległości 3 m od ściany. Każdy

z ćwiczących ma piłkę ręczna lub siatkową. Na sygnał prow adzącego, ćwi

czący rzutem jednorącz o podłoże kieruje piłkę tak, aby odbijając się kozłem

jak najdalej odbiła się od ściany.

Wygrywa len ćwiczący, którego piłka po odbiciu o ścianę dotoczyła się najdalej.

Zagryw ka do kapitana

Ćw iczący podzieleni na drużyny ustawione w rzędach za wyznaczona linią,

pierw szy z rzędu z piłką. Po przeciwnej stronie siatki kapitan w polu obrony.

Ćw iczący wykonują kolejno zagrywki, zadaniem kapitana jest chwyt piłki

w swoim polu. Za każdą udana zagrywkę, po której kapitan chwycił piłkę,

drużyna otrzymuje punkt.

W ygryw a drużyna, która zdobędzie więcej punktów.

Traf w materac

Zagrywka z pola zagrywki z zadaniem trafienia piłką w materac, jeżeli za

grywka jest niecelna zawodnik przebiega pod siatką i wykonuje przewrót.

Z przewrotu zwolniony jest zawodnik, który trafi piłką w materac.

Ćw iczym y równocześnie z dwóch stron boiska.

4. Z bicie dynam iczne

W piłce siatkowej prawie wszystkie działania graczy na boisku (nagranie,

obrona, wystawa) są częściami składowymi jednej akcji, której ukoronowaniem
jest atak.

Zbicie sposobem tenisowym wykonywane jest z 2-3 kroków rytmicznego

rozbiegu, zakończonego wyskokiem w górę z odbiciem najczęściej z dwóch

nóg- W naskoku przed odbiciem stopy są ustawione równolegle, z jedną wy

raźnie wysuniętą w przód (u praworęcznych jest to noga lewa). W wyskoku

tułów jest odchylony do tylu, ze skrętem ramienia uderzającej ręki. Ręka ude-

o , ^ , ,

" syxtemie szkolenia młodzieży

187

aż za

rzająca w zam ach u i o s i ,, •

.....................

................

głow ą, a łokieć n

• • r ęta W stawic łokciowym lak, że dłoń znajduje się aż

w sp arciem prac t T ?^

barków- Uderzenie następuje przez wyprosi ręki, ze

..P u n k ty H i 1n .

l!, ° Wia' olw arlą dłonią w najwyższym punkcie przed sobą.

•

ataku (zbicie piłki):

r ' ■

, n ,e k o o rd y n o w a n e g o wyskoku z dwóch nóg, z rozbiegu pod

• s t a b i l n i

‘e m ^

W28lędemisialki'

op an ow an ie ruchu ręki zamachowej wraz z odchyleniem i skrętem

lin ii^ b ^ k ^

W ^^órej dłoń znajduje się za głową, a łokieć powyżej

o p a n o w a n ie uderzenia piłki otwartą dłonią, w najwyższym punkcie przed

sobą, d ło n ią sw obodną (moment kontaktu z piłką bardzo krótki).

^ U £ g d Q £ i w ystępuiace

b i e d y

• bi ak koordynacji pracy ramion i nóg w wyskoku,

• niestabilnie opanowany ruch zamachu ręki uderzającej,

• b ra k w yczucia tempa wyskoku w stosunku do wystawionej piłki (wyskok

za późno lub za wcześnie),

,w ejście" pod piłkę (wyskok nastąpił w dal a nie w górę),

ud erzen ie sam ą ręką bez wsparcia rotacją tułowia, dłonią zbyt luźną, lub

zbyt usztywnioną.

W sk a z ó w k i do taktyki indywidualnej:

• d ążyć należy do lego, żeby nie popełniać więcej niż 2 błędy na 10 zbić,

• piłkę należy uderzać przed sobą w możliwie najwyższym punkcie,

• starać się omijać blok przeciwnika, jak tylko jest to możliwe,

• starać się atakować „z głową", a nie z „dużą siłą",

• starać się kierować atak w wolne miejsce na boisku przeciwnika lub na naj

s ła b s z e g o zaw odnika.

G ry i zabaw y

/ H rK *jń Jk ;l ,P;JUn!<2Wą

Ć w iczący pod/wlmi na dwie drużyny ustawione w rzędach, każdy z piłką.

jY/ed r/ędein po przeciwnej stronie siatki leży materac gimnastyczny.

N »

wykonuj;, kolejno rozbieg, wyskok i rzut naśladujący

*t*łde Maf.i)*t< się trafić w materac,

v< lny »/ul drużyna /dobywa punki.

/ p i j a ł .w d } -u ’ >)

C w » v 4 *y |’n'l/!.

leni

na dwie drużyny ustawione dowolnie na swoich bo-

Pr/<K

.............

»*»'•*(. Sinika

na wysokości dostosowanej do

w ie k u cwKYących

R o zd ział 30

1 0 8

_________________________________________________________________________ _________ -— ---------------------------—

Ćwiczący rzutem oburącz znad głowy w wyskoku starają się

w zaw odników drużyny przeciwnej, którzy mogą wykonywać pac y, t

p.^

Po w ykonaniu rzutu, drużyna przeciwna uzyskuje piłkę i m oże -

y ac

punkty starając się trafić piłką w przeciwnika.

W ygryw a drużyna, która pierwsza zdobędzie wyznaczoną ilosc pui

Obrona twierdzy

Grający stoją na obwodzie koła o promieniu 6m. W środku stoi o ronca

twierdzy, który broni ustawionych klocków, piłek.

Stojący na obw odzie odbijają piłkę palcami, po obw odzie mię zy so ą.

W m om encie nieuwagi starają się zbiciem piłki trafić w u staw ione prze

szkody.

Za każde trafienie punkt. Po 2-3 minutach zmiana obrońcy, lub po każ ym

trafieniu.

Sku w an y w kole

Koło o prom ieniu 6 m, a w nim drugie o promieniu 1 m, w którym stoi jeden

ćwiczący.

Z aw od nicy podają piłkę m iędzy sobą, co 2-3 podanie pląsem starają się trafie

w stojącego partnera.

Trafiony zm ienia się miejscem.

K to s zyb cie j

W rzędach przed siatką, pierw szy na linii 3m. Zbijanie piłek podrzucanych

nad siatką przez stojącego rozgrywającego.

W ygryw a zespół, który w ykonał w czasie 5 minut więcej pop raw n ych ata

ków w obrębie w yznaczonego pola.

5. Z a s t a w i a n i e

Na etapie m inisiatkówki najczęściej stosow any jest blok pojedynczy. Blo

w y kon yw an y przez dwóch, trzech graczy ma zastosow anie na dalszych szcze

blach szkolenia.

Punkty klurz< iw*»" w na u cza ni n zast a w i a ni a (bl okowani ajj,

»panowanie praw idłow ego poruszania się krokiem d oslaw n y m i skrzyz-

nym zakończone w yskokiem z d w óch nog,

• op anow an ie

w yskoku

z d w óch

nóg

w pozycji

twarzą

sial i,

z ograniczonym w sparciem pracy ramion (żeby nic dotknąć siatki),

opanowanie

tempa wyskok., w relacji do zachowania się atakującego prze-

ci wnika.

* <

in¥mkónkat

0 r l i k . .

~ ~ y

' ---- --------

tonlley w system

ie szkolenia m

lodżiezy

189

N a jr ynor :f1;

"— -—

— ------------------------

■------------ :—

hU Sy.

sia tkę ,

^ vnny jest w gQFę w ó a|, co p ow oduje w p a d a n ie gracza na

•

¡ T "

wy8kokM'

• niepraw idłow a praca

rak

iących

rąk'

s p e łn ie n ia )

p o ty k a n ie siatki w m omencie w y s k o k u lu b jego

• w m in is ia tk ó w c e

, n a m ,

, ,

cS«ty stosujemy zastawienie pojedyncze,

• o b s e r w u j

lot

° i d° bl° kU ^ można P°Pcłnić więce) niż 2

h k d y ,

„

r . .

P ° stronie przeciw nika i zachowanie się gracza zbijają

. ek 0/ ^ez° * P rz e c iw n ik nie może zaatakować skutecznie - nie skacz,

n ’ e skoczyłeś do bloku, wycofaj się szybko spod sia tki i w eź u d z ia ł

w o b ro n ie w łasnego pola gry,

• w y s k a k u j d o b lo k u nieco później od w yskoku gracza atakującego

N a u c z a n ie te c h n ik i w fo rm ie g ie r i zabaw

K to w ię c e j ra z y klaśnie w d łonie w w yskoku

D o w o ln a ilość ćw iczących ustaw iona jest w lu ź n y m szyku na boisku.

N a s y g n a ł w y s k o k w górę z miejsca, z odbiciem obunóż. W w y s k o k u należy

w y k o n a ć jak najw iększą ilość klaśnięć w dłonie nad głow ą.

Z w y c ię z c ą jest len, k tó ry w ykona najw iększą ilość uderzeń.

P iłk a w górze

U s ta w ie n ie ćw iczących w dw óch szeregach po o b y d w u stronach sia tki,

W o d le g ło ści 0,5 m od niej. In s tru k to r u sta w io n y jest p rz y siatce na ś ro d k u

N o sygnał, k tó ry m jest podrzucenie p iłk i w górę, ćw iczący w y k o n u ją w y s k o k

d o zasta w ie n ia pojedynczego z p ra w id ło w y m prow ad ze n ie m ra m io n w z d łu ż

tu ło w ia cł<> gó ry. Za każde dotknięcie siatki lu b przekroczenie lin ii ś ro d k o w e j
ćw iczą* y o trz y m u ją p u n k ty karne.

Z w y c ię ż

k tó ry o trzym a ł najmniejszą ilość p u n k tó w .

p f / ł 'pv< h-PT!*' P , j ^

fM(1

vv <Iw <>jk ■ u■ h ju

m vj-zędach

¿ W w

! » * • * •

* ' l- 'M w w ysko ku przez jednego ćw iczącego

pńpt/er

n.Ht' d ru g ie g o

cząccgo

l v wa ICO ćw t.

h u , y

me dopuści, p iłk i

własną siro n ę boiska

p iłK jJ H d ó ii1 k •pwJ j m .jK u j}

> '

pnł^g*1 na podaw aniu p iłk i / rak dn r .1- .

W ic / ic-vth

' '

nad s,atk*l w w y s k o k u obu

w 'p -

ta d w o iła V ló ia w n i

VVy

)Wi p iłk ę

CZaS,C Więce) razv P o k a ż e w s p ó ł-

nartn»

190

Rozdział 10

j j zekazyw anir p iłk i nad siatka w rzędach

Ćwiczenie przeprowadzane jest przy w spółzaw odnictw ie zespołów złożo

nych z sześciu lub ośmiu ćwiczących. Zespoły po trzech łub czterech ćwiczą

cych po obu stronach siatki, przekazują piłkę w w yskoku nad siatką, przy

czym każdorazowo po oddaniu p iłki ćwiczący przechodzi na koniec rzędu.

W ygryw a ten zespół, któ ry szybciej ukończył podania i p o p e łn ił najm niej błę

dów (przekroczenie lin ii środkowej lub dotknięcie siatki).

T aktyka w m in i siatkówce

Ogólne założenia taktyki zespołowej w m in i siatkówce zostaną przedsta

w ione graficznie. Taktyka ta nie jest zbyt skom plikowana i nie w ym aga szcze
gółowego opisu.

Ryc. 10.7

Ustawienie przed przyjęciem zagrywki i możliwości wystawy piłki w grze

„

dwójek"

(2:2)

i—

Ryc. K1.S

Utittwhmle przed przyjęcwm zagn/wh i możliwości wystawy piłek

ttf

grze „ trójek

inisiafkówka

Orliki i Parkan

-------------------------

191

Ryc. 10.9

Ryc. 10.10

Ustawienie w obronie i u grze

3:3 bez

bloku

R y c . 1 0 . 1 1

II' lawirtiir nt obronie

3..3

z jednym blokującym

Uw.,,.,,: Zadum ać ZIOTA, ZASADĄ C.RY l ,n

w m in is ia lk ó w c c

R A D O Ś Ć G R Y

192

R ozdział 10

10.2. P ark v o iley

ParkvoIley czyli najnowsza odmiana siatków ki am atorskiej powstała

•

zabawa. Jak

sam a na

w 1998 roku. Głównym jej celem jest rekreacja oraz dob

•

' • •

, r.rti*/iPtr/u w parku, a potrzebny

zwa wskazuje, gra odbywa się na świeżym powietrze

osprzęt to lekki składany zestaw słupków łatw y w montażu.

W meczu biorą udział dwie czteroosobowe drużyny. Podstawowe zasa y

gry siatków ki halowej zostały utrzymane, jednak znacznie uproszczone, a ru

żyny same sędziują kierując się podstawową zasadą fair- play. N a jw ię sze zna

czenie dla graczy ma lulaj nie wygrana, ale samo uczestnictwo w spotkaniu.

Parkvolley nie stawia wymagań technicznych, nie ma znaczenia w iek ani

płeć, jest typow ą grą rekreacyjną, dającą wspaniałą m ożliw ość kieatyw nego

spędzania wolnego czasu.

Mniejsze boiska oraz mniejsza ilość graczy gwarantuje częstszy kontakt

z piłką, która jest trochę większa i lżejsza. Boiska są mniejsze i nie ma lin ii środ

kowej ani lin ii ataku. Ilość zmian w secie jest nieograniczona, a przerw a na żą

danie jest jedna w secie i trw a 30 sekund. Po zdobyciu przez jedną z d ru ż y n 13

punktu następuje zmiana stron, tak jak po zakończeniu seta, a w secie decydu

jącym po 8 punktach.

Tabela 10.1

ymiary boiska, wysokość siatki w różnych kategoriach wiekowych

podziale na płeć

Wick

(lata)

Płeć

Wysokość siatki

(cm)

Boisko

(m)

9-12

dziewczęta / chłopcy/

miksty

215

7x14

13-14

15-17

dziewczęta

224

7x14

chłopcy/

miksty

230

18 i v/ię< <■)

kobiety

224

8x16

miksty min 2 kobiety

230

mę/rzy/ni

243

/,<>• taki /.nbow.iM*» /.a'-.a da rotacji, a piłka ma zostać w prow adzona do gry

uderz« nn*m Piłka dotknięta w bloku nie jest liczona, jako pierwsze odbicie,

.< dniknięHH' * jatki jeM błędem tylko wtedy, gdy ma to w p ły w na przebieg gry.

firisiatkówka. Orliki ' p

'— -—

systemie szkolenia tnłodzici

umożliwia

Chwytać' ale można odbiĆ

kaZdąkX v Sczy umiejętności

graczy. Może V, ' 6 Zmiany w celu dostosowania się do warun

p,]meczowa lub

wstęp dla d z i e d d l T T ™ '

P6"™ ® 0 r° dzaiU ^

“ " f p r S t o ł a sprawiła

J e

staje się

coraz

•

W piłkę siatkow^

Jel dostępność ip

P a rk v n ii

^ poPularna na wszystkich kontynentach.

s ia tk i

iwym

t ; t f s C różnia

kategorie wiekowe- w których wy

a S£t r °zn e (tab. 10.1).

więcej na immv.parkvolley.pl

10.3. O rlik V olleym ania

Po raz pierwszy turniej „Orlik Volleymania" odbył się w 2011 roku. O b ej

m ował dwie kategorie wiekowe 12-13 lat czyli szkołę podstawową oraz 14-15
lat - gimnazjum, z podziałem na dziewczęta i chłopców. We w spółzaw odnic

twie mógł brać udział każdy, kto zebrał 8-mio osobową drużynę (4 grających

plus 4 rezerwowych). Tegoroczny turniej obejmował tylko 4 w ojew ództw a:

mazowieckie, łódzkie, pomorskie i wielkopolskie. Impreza rozgrywana b yła na

32 boiskach, najpierw przeprowadzono eliminaqe gminne, potem finały w o je

wódzkie, a następnie wielki finał ogólnopolski w Gdańsku. A m basad orem

przedsięwzięcia został wielokrotny reprezentant Polski Piotr Gruszka. P rz e

prowadzeniem rozgrywek zajmowali się Animatorzy pracujący na O rlikach D o

turnieju zgłosiło się prawie

500 drużyn,

tym

samym ponad 3800 zaw o d n ik ó w

’ Pr° Sty SyStem r ° ZgryW ek “ ł a t w *

Cale przedsięwzięcie monitorowane i n ra m i,«

P itk i Siatkowej i M inisterstwo Spoii.u i Turystyki T T

Z w i ^ z e k

, iw y sukces sportow y i organi>:ary)ny.

uznane za

n ie w ą t-

y » ' X'y oraz minisialkówki i

sumo

»«. /»------ -■>----

11. Zagadnienia z teorii taktyki gry

oraz minisiatkówki i siatkówki plażowej

C e le m s p ra w d z ia n u teoretycznego jest k o n tro la i ocena w ia d o m o ś d p ' y

s w o jo n y c h p rz e z s tu d e n tó w w toku zajęć, obejm ujących z a ró w n o zaga n ie m a

u ję te w p ie rw s z y m , ja k i w d ru g im etapie nauczania p iłk i sia tko w e j.

Z a k re s w ia d o m o ś c i teoretycznych drugiego etapu nauczania g iy w p i ę

s ia tk o w ą obejm uje przede w szystkim zagadnienia zw iązane z ta k ty k ą z e s p o ło w ą

i jej naucza n ie m . U jm u je ponadto tem atykę odnoszącą się do s tru k tu r y le kcji

w y c h o w a n ia fizycznego z p iłk i siatkowej, organizacji z a w o d ó w z u w ę g lę

d n ie n ie m ró ż n y c h system ów ro zgryw e k oraz zasad g ry w m in i sia tkó w kę .

W celu u ła tw ie n ia studentom p rz y g o to w a n ia się do o p a n o w a n ia c a ło

k s z ta łtu w ia d o m o ś c i teoretycznych drug ie g o etapu nauczania, za m ie szczo n e

z o s ta ły p o n iż e j p y ta n ia szczegółowe.

C o to jest ta k ty k a zespołowa? - podaj definicję.

O m ó w zasady ta k ty k i zespołowej.

D o k o n a j p o d z ia łu ta ktyki.

O d ja k ic h c z y n n ik ó w uzależnione jest u sta w ie n ie z a w o d n ik ó w p r z y za

g ry w c e własnej?

Q tj czego zależy ustaw ienie z a w o d n ik ó w p rz y z a g ry w c e p rz e c iw n ik a ?

P rze d sta w graficznie 3 w a ria n ty ustaw ienia z a w o d n ik ó w p r z y z a g ry w c e

własnej.

p r/e d s ta w graficznie ustaw ienie z a w o d n ik ó w p rz y z a g ry w c e p r z e c iw

n ik a z X

X za w o d n ika m i p rzy jm u ją c y m i z a g ry w k ę .

N a czym polega rozegranie ataku systemem

1:2 ?

p o d a j /a łu /o n ia typow ego rozegrania ataku s y s te m o w e g o z w e jś c ie m

{ / w a » t e g o " .

p o d a j 2 p rz y k ła d y kom binacji w y k o rz y s tu ją c y c h z m ia n ę m iejsc w lin ii

u n k u w systemie 3 3

flt

l l .

»„daj przynajmniej 2 przykłady kombinacji opartych na zmianie

miejsc

v lin»* ataku w systemie z wejściem „czwartego".

12. Jak ie zasadnicze warunki musi spełniać zespół, a żeb y m óg ł stosować

w grze syslem z wejściem „czwartego .

13. Co to jest struktura zespołu 3:3, 2:2:2, 4:2 i 5.1?
14. D okonaj charakterystyki podstaw ow ych sy ste m ó w ro zeg ran ia ataku

z u w zględ nieniem różnej struktury zespołu.

15. W y m ień rodzaje obrony przy siatce.

16. Co jest istotą aktyw nej obrony?

17. W y m ień i o m ó w podstaw ow e założenia sp osob ów o b ro n y w polu.

18. O p isz dwa system y asekuracji własnego ataku.

19. O pisz w ybran y system gry w kontrataku.

20. Podaj ćw iczenia z zakresu metodyki n auczan ia rozegran ia ataku

z w ejściem „czw artego"

21. Przedstaw graficznie rozm ieszczenie zaw od nik ów na b o isk u pod czas ak

tyw nej obrony z uw zględnieniem podw ójnego zastaw iania na skrzydle

oraz asekuracji skrzydłami.

22. Przedstaw graficznie ustawienie zaw odników w obronie z u w zględ nie

niem podw ójnego i potrójnego zastawiania na środku ataku oraz
asekuracji skrzydłami.

23. P rzedstaw graficznie rozmieszczenie zaw od nik ów na boisku w obronie

przy zastosow aniu podw ójnego bloku na skrzydle oraz asekuracji środ
kiem.

24. Przedstaw graficznie ustawienie zaw odników w obronie przy uw zględ

nieniu podw ójnego i potrójnego bloku na środku ataku oraz asekuracji
środkiem .

25. W ym ień czynniki determinujące taktykę indyw idualną.

26. Podaj po 5 zasad taktyki indywidualnej w ataku i zagryw ce.

27. Przedstaw schem at rozgrywek w systemie „każdy z każd y m '.

28. Przedstaw sposób przeprowadzenia rozgrywek z udziałem 20 drużyn

w system ie pucharow ym do jednej przegranej.

29. Przedstaw sposób przeprowadzenia rozgryw ek z udziałem 11 drużyn

w system ie pucharow ym tło dwóch przegranych.

30. Podaj zalety i wady następujących system ów rozgryw ek: „każdy

k a ż d y m ", pucharow y do jednej przegranej i p u charow y do dwóch

przegranych.

O blicz liczbę spotkań w rozgrywkach dla:

16 drużyn - „każdy z każdym ",

36 drużyn - system pucharowy do jednej przegranej,

28 drużyn - system pucharowy do dwóch przegranych.

32. Scharakteryzuj poszczególne części loku lekcyjnego.

1 %

Ro/.d/.iaUi

| 33. Omów założenia gry w minisiatkówkę.

34. Wymień najistotniejsze różnice pomiędzy siatkówka plażową, a halową.

35. Opisz na czym polega gra -

Parkvoley i O rlik

Voleymania

I ^ gaclnienia z te o rii taktyki g ty oraz minisiatkówki i siatkówki plażowej

________

197

12. Piśmiennictwo

A d a m c z y k s

•' ^ a r o w i c z J., Zagórski B. 1988 Piłka siatkowa. AWF, K raków .

A n d ry sz cz a k M

P sy ch o lo

ądzieI Gv Borek Z., Mynarski W. 2003 Charakterystyka

U n iw e r

t ° Zna ^ ad<arek i Pilkarek Ręcznych ze Szkół Mistrzostwa Sportow ego.

1) ct

Marii

Curie -

Skłodowskiej.

Lublin VOL. LVIII. SU PPL.XIII

P a r.O . 1990 Teoria i metodyka treningu. RCMSzKFiS, W arszawa.

napa

r.O. 2006 T

otal training for coaching team sports. Sport Books P u blish er,Toronto.

o n d aro w icz M. 1994 Zabawy i gry ruchowe w zajęciach sportowych. R C M SzK F iS,

W a rsz a w a .

B o re k Z., Grządziel G. 2003 Analiza porównawcza laboratoryjnych metod oceny

w y d o ln o ści beztlenowej w hokeju na lodzie. Uniwersytet Marii Curie - Sk łod ow sk iej

Lublin VOL. LVIII. SUPPL.XIII s 119.

B orek Z., Grządziel G., Borek J., Szmatlan - Gabryś U. 2002 Ocena stanu poziom u

naboru do szkół mistrzostwa sportowego w województwie śląskim, (w) R acionalizacia

procesu sportoveho treningu: [materiały pokonferencyjne].- Bratysława [Słow acja]

Czabański B. 1989 Wybrane zagadnienia uczenia się i nauczania techniki

s p o r t o w e j

A W F, Wrocław.

C z a j k o w s k i

Z. 1991 Nauczanie techniki sportowej. RCMSzKFiS, W arszawa

ĆWik

v9y92 BUdOWa SOm‘ltyCZna Siatkarek Pe,niących rÓŻne funkcie - boisku. Sport

ycry

J , N - P M Z- 1983 Teoria sportowych gier zespołowych. PWN. W arszaw a

,.icdor M .

1 1980 Przyczynek do modelowej charakterystyki «• u,

„. ysoki"1

‘ iwrtowym. Sport Wyczynowy

Slatkarzi> °

C r t *

* 2(,’ ° Pr7i?Pihy W W

w Polsce. Warszawa

Wi" k —

Mistrzostw Europy w siatków ce/

d°

" - ' k< -

, Katowice.

----------------------------------------------------------------------

^ ÍÉ I lliB n ic h ^

Grządziel G. 2001 Analiza wybranych elementów w alki sportowej w siatkówce na

igrzyskach olimpijskich w latach 1988 -2000. Tradycje i współczesność ku ltu ry fizyczne'

M ateriały pokonferencyjne 1 konferencji naukowej, Katowice.

Grządziel G. 2009 Europa...a gdzie świat?. Polska siatkówka. N r 25.

Grządziel G. 2010 Trzy sposoby na sukces .Polska siatkówka. N r 33.

Grządziel G. 2010 W połowie drogi do Londynu. Polska siatkówka. N r 32.

rząd z i cl G. Kowalski L. 2000 Siatkówka plażowa w szkole. COS, Warszawa.

Grządziel G. Ljach W. 2000 Piłka siatkowa - zasób ćwiczeń. COS, Warszawa.

Grządziel G., Bodys J. 1999 Siatkówka plażowa. Katowice.

G r a z i e ' G , Bodys J. 2002 Efektyw ność szkolenia chłopców i d ziew cząt w klasach

• ' o p ran iu piikt siatkowej w D ąbrowie Górniczej. M iędzynarodow a

konferencja Efektyw ność kształcenia w kulturze fizycznej. K atow ice.

Grządzie] C Bodys J. 2 0 * Zm iany wybranych ccc], somatycznych i zdolności

r' i ; ’ nyc 'si-'>lkarcki siatkarzy w rocznym cyklu treningowym Konferencja

Problemy D ym orfizm u Piciowego W Sporcie” , Katowice.

konferencja „

C rządzie! C , Bodys J, Kamińska E„ Jąrząbekr. 2002 Sprawność motoryczna siatkarek

• • o .. m,s rzostwa sportowego w Sosnowcu Wychowanie Fizyczne i Sport t 46

• ' !■ dawmetwa Naukowe PWN, Warszawa.

T ' ! M

BOrCk Z -' Mynraski W -2003 W pływ obciążeń treningow ych na potencial

I ' ' siny organizm ów m łodych siatkarzy. Uniw ersytet Marii C urie a ,

’ hn

VOI ¡.V III. SUPPL.XIII s 455.

_ Skłodowskiej.

' T

w : ?003 Koroiacia ^

« w

« « i « » « * » * a

• i k c ’ . . . .

™.

■ : : : r

: : : “ .:,

- «■

(

1 ( , , S/,td<* | ) 2UO<> I ’iłk ,i 'tiitikow a

h „iU , , a , i

•

A WI k .iim v ...

' ,,lk ly ka 1 Cementy m inisiatkow ki.

(

1 ( , !-/v n p i't,i w 2i«)l ‘« H n i i d i Mi . i.

M a ilo w i.

It .i d vi jo i w S|..il<„ M m i,1 kultu ry ||, 2 1 T

" T i n t a n , ó w Polski w

I o „l.

Kat

’

" ' M a ,m a ły pokonferencyjne I

) i.»i. in m ii 1 V ] lW7 Piłł..!

inv.i RC MS/RI

w-.*

* 1

>» nrsz.iwa.

Jarząbek R., Pawelak Z

.......... .....

piikarek

ręcznych

szkoh ^

el G’' M™owska

B. 2002

Sprawność motoryczna

Wydawnictwa Naukowi PWN '^ a^

portowe8°- Wychowanie Fizyczne i Sport t. 46.

Kamińska E., G r z ą d k i

m ło d zio żv

U ' ł

Jarząbek R„ Manowska B. 2002 Budowa somatyczna

WvHa

• . Z ° m 's^rzos^vva sportowego. Wychowanie Fizyczne i Sport t. 46.

Wydawnictwa Naukowe PWN, Warszawa.

Kasza

W.,

Krzyżanowski Z. 2011

Piłka siatkowa dla najmłodszych. PZPS - Akademia

Olskiej Siatkówki.

Warszawa.

Kielak

D. 2001

Charakterystyka

siatkówki. AWF, Warszawa

K o w a lski L. 1993 Taktyka ataku i bloku w siatkówce. RCMSzKFiS, Warszawa.

K u lg a w czu k R. 1990 Piłka siatkowa - nauczanie i doskonalenie gry. RCMSzKFiS,

W arszawa.

L itk o w y c z R, Olex-Zarychta D. 2006 Uczymy grać w koszykówkę. Technika, metodyka

nauczania koszykówki w lekcjach wychowania fizycznego. Indywidualny atak. AWF,

Katowice.

L itw in S. 1991 Założenia programowe szkolenia młodzieży w piłce siatkowej. KOZPS,

K ra kó w .

M anow ska B Grządziel G , Jarząbek R. 2002 Wydolność tlenowa młodzieży szkól

m i s t r z o s t w a

sportowego. Wychowanie Fizyczne i Sport t. 46. Wydawnictwa Naukowe

PW N, Warszawa.

yj \9%

Struktura wewnętrzna zdolności molorycznych dzieci i młodzieży w

M ynars 1

studia nad motorycznością ludzką. AWF Katowice

wieku 8 - J 0 uu-

W Grządziel G. 2002, Etapy, kryteria i efekty naboru uczniów do

M y ,irjrsk’

^ k jaS sportowych w Dąbrowie Górniczej. Międzynarodowa konferencja

gim nazj

!n|cen¡n w kulturze fizycznej. Katowice.

.»r f ’r/.adziel G. 2002 Ocena budowy somatycznej i sprawności motorycznej

V* ^

M y r1

/(t. /ińi

podstawowych w Dąbrowie Górniczej 2001. Międzynarodowa

t)ib’d /!< - *

K/.talrenia w kulturze fizycznej. Katowice.

2002 Porównanie efektów kierowanej selekcji młodzieży do

My*1,1*

()iVi y, h o profilu siatkówki i lei I iej atletyki w zespole szkół ogólnokształcących

V1’-' 1

, ( ,¡

111

• * / * i w '" l u 2001 i 2002". Konferencja Problemy Dymorfizmu

T '1

^ypjtoK M' ł .ttOWK

I ,

ł ovad/» I < * 2t.it 12 \ y tępii,i m ma trafności doboru młodzieży do

‘'

' „t ąm

‘ P

' b

w zespole szkol

ogólnokształcących

nr 1 w Dąbrowie

oPl!1 W

znd ' o.rot owe AWf i S w ( idańsku,

« / /¡U f let-fM zt ■

aportowej Kształcenie grnrza. AWF, Wrocław.

» *

0 ‘

- - - -

------------------------------------------------------------------------------------------

Piśmiehnichi*

Papageorgiou A. 1999 Piłka siatkowa. Wrocław.

Raczek J. 1989 Rola koordynacyjnych zdolności molorycznych w procesie nauczania

sportowych umiejętności u dzieci i młodzieży. Zeszyły Naukowe 50 AWF Wrocław 3
21-27

Raczek J. 1991 Podstawy szkolenia sportowego dzieci i młodzieży. RCMSzKFiS,

Warszawa.

Raczek J., Mynarski W., Ljach W. 1998 Teoretyczno - empiryczne podstawy

kształtowania i diagnozowania koordynacyjnych zdolności molorycznych. AWF
Katowice.

Rusek Z., Ryś J. 1994 Minisiatkówka. PZPS, Warszawa.

Ryś G„ Kasza W., Krzyżanowski Z. 2011 Piłka siatkowa na orlikach. PZPS - Akademia

Polskiej Siatkówki. Warszawa.

Sehnger A., Ackerman-Blont J. 1986 Arie Selinger Power Volleyball. St. Martins Press,
New York.

Skrobanski I I., Wieczorek A. 1995 Przewodnik do ćwiczeń z piłki siatkowej. AWF,

Poznań.

Sozański H. (red.) 1993 Podstawy teorii treningu. RCMSzKFiS, Warszawa.

oo/miski ! 1. (red.) 1994 Sport dzieci i młodzieży. Vademécum trenera. RCMSzKFiS,
Warszawa.

Strzyżewski S. 1996 Proces kształcenia i wychowania w kulturze fizycznej. WSiP,

W a r z a w a

Pup< rl.

-V

P. 1995 Piłka siatkowa. Infovolley, Wrocław.

S/.,vK< D

2001

Uwarunkowania indywidualnej taktyki ataku w piłce siatkowej. AWF,

Kdtowit *'

V .M .

, ' lomka

. Kapie.i l . 2004 Wykorzystanie zasad taktyki indywidualnej ataku

w pik < • i.iił - w« j Z *1 zyly melodyrzno - naukowe AWF, Katowice.

S / . a d e I ) , h / . e l c l i

200

'. / Iw- e v a l u a t i o n o f o f f e n s i v e t a c t i c a l e f f i c i e n c y b y a s p e c i f i c

v < i l l i ' y b . d l ti ■ t J o u r n d o l I I o n i a n K i i u - i i i s v o l .

. K a t o w i c e

S."I

p . n i l ! M r / M W p i y w t u n l n g u k o o r d y n a c y j n e g o n a s z y b k o ś ć u c z e n i a s i ę t e c h n i k i

k i i

h o u r n ł o d y e h • t a l k . o / y S p o t ) W y « / y n o w y W a r s z a w a ,

h /i zej\*,nik M , Klmek 1 199M Siatkówka w r

/ k o l e ,

AWF, Kraków.

Kividen 1 A (red) /Ol 1 Program ; /kolenia slalkarzam Młodzik Kadet Junior. PZPS-

A l .nit im.i Polskie) Siatkówki Warszawa

U/.arowit / 1. 2001 Co jest grane Kraków

L Jzarow icz)./ Zdebska T-t ~~

. .

COS,

W a rsz a w a .

1>i^ a siatkowa - program szkolenia dzieci i młodzieży.

2 . Kow alczyk ic

S p o r t W y c 2 y n o W y ^

^ 1 9 9 9 S t r u k t u r a g r y w p i ł k ę s i a l k o w ^ p o z m i a n i e p r z e p i s ó w .

W o l y n i c c

J. (red , .

W r o c ł a w ,

M a t e r i a ł y s z k o l e n i o w e

- II

w a r s z t a t y s z k o l e n i o w e .

PZPS

WołyniecJ.

1984

w ,

W rocław

^ ranG za8adnienia teorii i praktyki gry w piłkę siatkową. AWF,

W r ó b l e w s k i P

n ^ p m i

•

3 i ltka siatkowa w szkole- poradnik metodyczny. WSiP, Warszawa.

W r ó b l e w s k i P ? n u

W a r s z a w a

^ adosna siatkówka. PZPS - Akademia Polskiej Siatkówki,

tyracz Z., Piasecki L. 2000 Piłka siatkowa. Szczecin.

203

In n e

Oficjalne przepisy gry w piłkę siatkową. Warszawa 2010, PZPS.

S tro n y www:

w w w .pzps.pl

w w w . a k a d e m i a s i a t k o w k i . c o m . p l

w w w . f i v b . o r g

w w w . p a r k v o l l c y . p l

www.orlikvollcymania.pl

www.volleysyslcm.pl

Zm iana stron boiska

Lew a ręka

przodu, prawa z tyłu tułowia.

je den ruch obrotow y w okół tułowia - odwrotny do

ru ch u wskazówek zegara, jednak zgodny z

k ie ru n k ie m przemieszczania się zespołów przy

zm ia n ie stron zespołów.

P r z e n o n n a o d p o c z y n e k

(d w a sygnały: T + wskazanie zespołu)

P o d staw o w a sygnalizacja sę d z ie g o I

Koniec

seta (lub spotkania)

pjllta n> boisku

*«*!

Kop.poćz"ćic'n

wylagnju

ruchu ręki po gw izdł

206

Piłka autowa

Procedura sygnalizacji po ataku w taśmę/siatkę i
piłce wychodzącej na aut

Jeśli po ataku piłka uderzyła w górną część siatki i

wyszła na „aut" po stronie zawodnika atakującego

bez dotknięcia bloku przeciwnika, sędziowie muszą

pokazać „aut" i natychmiast po tej sygnalizacji

muszą wskazać zawodnika atakującego (każdy

wtedy zrozumie, że blokujący nie dotknęli piłki. Jeśli

w tym samym przypadku piłka dotyka bloku i

później wychodzi na aut po stronie zawodnika

atakującego, sędzia pierwszy musi użyć sygnału
„piłka autowa" i wskazać blokującego

(blokujących)".

Dotknięcie siatki przez zawodnika,

piika z zagrywki nie przechodzi

przez przestrzeń przejścia na stronę przeciwnika

Należy zwrócić uwagę na fakt, że sygnalizacja ma

zastosowanie w każdym przypadku, gdy piłka po

zagrywce dotyka zawodnika zespołu zagrywającego

lub nie przekracza pionowej płaszczyzny siatki

całkowicie przez przestrzeń przejścia.

Hlyd obustronny

i powtórzenie akcji

) y sk w a li (i k a t ja /< »(ta i r / e r w o n a k a r tk a r a z e m

W y k l i n / c n i e c z e r w o n a k a r t k a

K ł i / żółta

arii a

U p o m n i e n i e s ł o w n e

! !> u < i '< m obowiązkowym w lej sygnalizacji jest

równie/ VV> kazanie zespołu, który będzie

zagrywał

Legenda do rycin

trener

zawodnik

s N

zawodnik po

zmianie miejsca

zawodnik blokujący

droga zawodnika

------------------

lot piłki

atak

- blokujący

- zawodnik ataku

- zawodnik linii obrony

- zawodnik libero

- zawodnik z piłką, rozgryw ający

- zbicie, plas, zagrywka

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
konspekt piłka siatkowa
Nauczanie zbicia dynamicznego oraz doskonalenie odbić sposobem górnym i dolnym, Piłka siatkowa
piłka siatkowa doskonalenie wystawiania oburącz w tył, nau
Piłka siatkowa
KONSPEKT LEKCJI PIŁKA SIATKOWA
PIŁKA SIATKOWA
Doskonalenie techniki odbicia sposobem górnym i dolnym, Piłka siatkowa
konspekt piłka siatkowa
Piłka siatkowa na siedząco, REHABILITACJA, SPORT NIEPEŁNOSPRAWNYCH
prowadzenia, piłka siatkowa 2, PROWADZENIE nr Data:
Piłka siatkowa, AWF, siatkowka
Ćwiczenia koordynacyjne z elementami techniki piłki siatkowej, WF, Piłka siatkowa
piłka siatkowa 6 razy, KONSPEKTY MON, Wychowanie Fizyczne
Konspekt zajęć WF - piłka siatkowa, FIZJOTERAPIA, PKR i WF
Nauczanie sposobów poruszania się w piłce siatkowej. Forma zabawowa, Piłka siatkowa
konspekt piłka siatkowa
Piłka siatkowa
Piłka siatkowa – doskonalenie odbić sposobem górnym i dolnym, nauka wystawienia i zbicia piłki z po
T 7-3 pilka siatkowa odbicia oburacz sposobem donym, Konspekty

więcej podobnych podstron