„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ

Joanna Jakubowska – Wójcik

Wykonywanie budowli piętrzących
712[03].Z1.07

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:
mgr inż. Mirosław Michalczyk,
mgr inż. Artur Kryczka



Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Joanna Jakubowska-Wójcik



Konsultacja:
mgr inż. Krzysztof Wojewoda

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 712[03].Z1.07
„Wykonywanie budowli piętrzących” zawartego w modułowym programie nauczania dla
zawodu monter budownictwa wodnego.





















Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

3

2. Wymagania wstępne

5

3. Cele kształcenia

6

4. Przykładowe scenariusze zajęć

7

5. Ćwiczenia

14

5.1. Rodzaje budowli piętrzących

14

5.1.1. Ćwiczenia

14

5.2.Elementy budowli piętrzących

16

5.2.1. Ćwiczenia

16

5.3. Wyposażenie budowli piętrzących

19

5.3.1. Ćwiczenia

19

5.4. Zasady eksploatacji budowli piętrzących

22

5.4.1. Ćwiczenia

22

6. Ewaluacja osiągnięć uczniów

24

7. Literatura

38

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela „Wykonywanie budowli piętrzących”,

który będzie pomocny w prowadzeniu zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie
monter budownictwa wodnego.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne,

−

wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas zajęć,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

propozycje ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności
praktycznych,

−

wykaz literatury, z jakiej uczniowie mogą korzystać podczas nauki.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne podczas realizacji programu były prowadzone

z wykorzystaniem metod nauczania: wykładu, przypadków, projektów oraz ćwiczeń
praktycznych. Ponadto wskazane jest prezentowanie filmów dydaktycznych dotyczących
grupyfikowania budowli piętrzących, określania zasad wykonywania poszczególnych
elementów budowli piętrzących, zabezpieczania budowli wodnych przed działaniem filtracji
oraz stosowania zasad eksploatacji budowli piętrzących.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel

może posłużyć się zamieszczonym w rozdziale 6 zestawem zadań testowych, zawierającym
różnego rodzaju zadania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

Schemat układu jednostek modułowych

712[03].Z1

Technologia robót hydrotechnicznych

712[03].Z1.01

Organizowanie stanowiska pracy

712[03].Z1.02

Wykonywanie pomiarów zwi

ą

zanych z robotami

hydrotechnicznymi

712[03].Z1.03

Wykonywanie robót melioracyjnych

712[03].Z1.04

Wykonywanie robót ziemnych

i pogł

ę

biarskich

712[03].Z1.05

Wykonywanie budowli regulacyjnych

712[03].Z1.06

Zabudowa potoków górskich

712[03].Z1.07

Wykonywanie budowli pi

ę

trz

ą

cych

712[03].Z1.08

Wykonywanie zabezpiecze

ń

przeciwpowodziowych

712[03].Z1.09

Wykonywanie sieci wodoci

ą

gowych i kanalizacyjnych

712[03].Z1.10

Obsługa urz

ą

dze

ń

i obiektów

hydrotechnicznych

712[03].Z1.11

Wykonywanie konserwacji

i naprawy budowli wodnych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−−−−

grupyfikować cieki wodne,

−−−−

charakteryzować elementy potoków górskich,

−−−−

określać skutki gwałtownych zmian stanów wody i przepływów w potokach górskich,

−−−−

określać rodzaje zabudowy potoków górskich,

−−−−

posługiwać się dokumentację techniczną,

−−−−

określać rodzaj i zakres robót związanych z zabudową potoków górskich,

−−−−

wyznaczać i zabezpieczyć miejsca zabudowy potoków górskich,

−−−−

dobierać materiał do umocnienia skarpy oraz dna potoków górskich,

−−−−

wykonywać roboty związane z zabudową stożka usypowego,

−−−−

wykonywać prace związane z budową stopni i progów,

−−−−

wyznaczać i utrwalić linię trasy regulacyjnej stosując opaski brzegowe,

−−−−

wykonywać prace związane z budową żłobów,

−−−−

planować wykonanie poprzeczek,

−−−−

określać pojemność zbiornika rumoszu,

−−−−

określać zasady lokalizacji zapór przeciwrumowiskowych,

−−−−

wykonywać prace związane z budową zapór przeciwrumowiskowych,

−−−−

dokonywać kontroli i odbioru robót,

−−−−

dobierać i zastosować przyrządy pomiarowe,

−−−−

wykonywać przedmiar i obmiar w zakresie wykonywanych robót,

−−−−

wykonywać prace związane z konserwacją i naprawą uszkodzonej zabudowy,

−−−−

stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz
ochrony środowiska.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

3.

CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−−−−

zorganizować stanowisko pracy do wykonywania robót zgodnie z wymaganiami
technologicznymi,

−−−−

określić cele wykonywania budowli piętrzących,

−−−−

dokonać grupyfikacji budowli piętrzących,

−−−−

wyjaśnić działanie budowli piętrzących,

−−−−

określić zmiany w środowisku spowodowane przez budowle piętrzące,

−−−−

odczytać rysunki budowli piętrzących,

−−−−

rozróżnić elementy konstrukcyjne i niekonstrukcyjne budowli,

−−−−

rozróżnić elementy jazu z zamknięciami i bez zamknięć,

−−−−

określić zasady wykonywania robót podwodnych oraz fundamentowania budowli
wodnych,

−−−−

określić zasady posadowienia budowli wodnych na palach, ściankach szczelnych,
studniach oraz kesonach,

−−−−

wyjaśnić występowanie filtracji wody pod budowlami piętrzącymi,

−−−−

określić zmiany w gruncie wywołane filtracją wody,

−−−−

dobrać materiał, maszyny, narzędzia i sprzęt do wykonania budowli piętrzących,

−−−−

wykonać roboty betoniarskie, zbrojarskie, ślusarskie, kowalskie i ciesielskie,

−−−−

zamontować zamknięcia budowli piętrzących,

−−−−

zamontować zasuwy,

−−−−

dobrać materiał na ścianki szczelne,

−−−−

wykonać dylatację,

−−−−

wykonać elementy umocnień wokół budowli piętrzących,

−−−−

zamontować aparaturę kontrolno - pomiarową,

−−−−

określić zasady wykonywania budowli pomocniczych,

−−−−

posłużyć się instrukcją eksploatacyjną budowli piętrzących,

−−−−

sprawdzić jakość wykonania robót,

−−−−

wykonać obmiar i przedmiar w zakresie wykonywanych robót,

−−−−

określić zasady odbioru robót,

−−−−

wykonać prace związane z konserwacją i naprawą elementów budowli wodnych,

−−−−

zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz
ochrony środowiska przy wykonywaniu budowli piętrzących.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca ……………………………………………….
Modułowy program nauczania:

Monter budownictwa 712[03].

Moduł:

Technologia robót hydrotechnicznych 712[03].Z1

Jednostka modułowa:

Wykonywanie budowli piętrzących
712[03].Z1.07

Temat: Odbiór robót zgodnie z warunkami ich wykonania.

Cel ogólny: Ukształtowanie umiejętności sporządzania protokołu odbioru końcowego.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:

−

definiować pojęcia: kosztorys powykonawczy, protokół końcowy,

−

sporządzać protokół,

−

odszukać informacje dotyczące zasad wykonywania robót zgodnie z warunkami ich
wykonania i odbioru.

Metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca indywidualna,

−

praca w grupach.

Środki dydaktyczne:
–

modele budowli piętrzących,

–

opracowania techniczne,

–

dokumentacja projektowa.

Czas: 90 min.

Przebieg zajęć:
1.

Czynności organizacyjne: sprawdzenie listy obecności, sprawdzenie gotowości do zajęć.

2.

Podanie tematu zajęć, uświadomienie celu zajęć.

3.

Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.

4.

Przypomnienie zasad bhp.

5.

Realizacja tematu:

−

nauczyciel przeprowadza wykład informacyjny na temat ogólnych wiadomości
dotyczących wykonywania robót zgodnie z warunkami ich wykonania i odbioru,

−

nauczyciel zadaje pytanie: „Jakie są zasady sporządzania protokołów?” oraz „Jak
właściwie należy wykonać odbiór końcowy robót?”,

−

nauczyciel prosi uczniów o przygotowanie się do ćwiczeń.

6.

Realizacja ćwiczenia:

–

nauczyciel wyjaśnia, że celem ćwiczenia jest wykonanie protokołu odbioru

końcowego,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

–

nauczyciel dzieli grupę na zaespoły 5-6 osobowe. Każdy zespół wybiera swojego
lidera,

–

każdy zespół wybiera inny obiekt, dla którego sporządzi protokół odbioru końcowego.

Zakończenie zajęć
1.

Poszczególni liderzy grup przedstawiają swoje prace a nauczyciel dokonuje oceny
prezentacji.

2.

Omówienie wyników oraz wyciągnięcie wniosków.

3.

Nauczyciel ocenia aktywność uczniów.

Praca domowa

Opracować protokół odbioru częściowego

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

PROTOKÓŁ ODBIORU KOŃCOWEGO NR ………

Spisany w dniu …………………. w miejscowości ……………………………………………

(części) zadania …………………….………….. pod nazwą ……………………………….….

….……………………………………………………………………………………………….

wykonanego przez ………………………………………………………………………………

na podstawie umowy nr ……………………………........... z dnia …………………………….

Zgodnie ze zgłoszeniem gotowości do odbioru pismem

nr. ………………………… z dnia ……………………………..………………

przedstawiciel Wykonawcy ………………………………………………….…………………

przekazuje, a przedstawiciel ……………………………………………………...…………….

W Warszawie ………………………………………. działający na podstawie pełnomocnictwa

nr. …………….. z dnia ……………. odbiera w/w zadanie.

W trakcie czynności odbioru przedstawiciele strona zapoznali się z przygotowanymi

dokumentami, których wykaz stanowi załącznik do niniejszego protokołu, oraz dokonali

oględzin wykonanych robót i na tej podstawie zgodnie stwierdzają :

1.

Zadanie zostało wykonane w okresie od dnia ……………………………………………..

do dnia ………………. Zgodnie z zapisem w dzienniku budowy nr. ……………………..

2.

Umowa przewidywała termin rozp. dnia ……….......... zakoń. dnia ……….……………...

3.

Koszt robót według umowy ………………………………………………………………..

a)

koszt robót wg. Kosztorysu powykonawczego …………………………………

b)

dotychczas zafakturowano ……………………………………………………...

c)

pozostaje do zapłaty ……………………………………………….....................

4.

Zadanie zostało wykonane (bez wad) z wadami nadającymi się do usunięcia (z wadami

nie nadającymi się do usunięcia) wykaz wad i terminy ich usunięcia lub wartość

obniżki wynagrodzenia z tego tytułu stanowi załącznik do niniejszego protokółu

Łączna kwota potrąceń z tytułu wad wynosi ………………………………

5.

Konieczne jest wykonanie następujących robót dodatkowych :

…………………………………………………………………………...………………………

…………. w terminie do dnia …………………….….

6.

Uprawnienia

z

tytułu

rękojmi

za

wady

fizyczne

wygasają

po

upływie

……………………………… licząc od dnia ……………………………...

7.

Jakość robót ocenia się jako …………………………………………………………….

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

8.

Uwagi

dodatkowe

stron

……………………………………………………

…………………………………………………………………………...………………

…………………………………………………………….......

na tym protokół zakończono i po odczytaniu podpisano.

Protokół został sporządzony w …………………. jednobrzmiących egzemplarzach z tego

…………… (w tym oryginał) otrzymuje wykonawca.

Załączników : …………………………………………………………………………………..

Przekazujący ……………………………………………………………………........................

Odbierający ……………………………………………………………………........................

W czynnościach odbioru uczestniczyli :

1.

Kierownik budowy …………………………….............. podpis …………………………

2.

Inspektor nadzoru ……………………………............... podpis ………………………….

3.

…………………………………………………………….…………………......................

4.

……………………………………………………………….………………......................

5.

………………………………………………………………….……………......................

6.

……………………………………………………………………………...........................

Uwagi dodatkowe :

Zakres ilościowo-rzeczowy przedmiotu odbioru………….........................................................

……………………………………………………………………………………..……………

…………………………………………………………………………………………………..

Wystawiono dowód „OT” nr. ………………………..... dnia ………………………….……..

……………………………………..

(podpis)

Przyjęto do eksploatacji dnia ………………………………….

…………….………………….........

(podpis)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca ……………………………………………….
Modułowy program nauczania:

Monter budownictwa 712[03].

Moduł:

Technologia robót hydrotechnicznych 712[03].Z1

Jednostka modułowa:

Wykonywanie budowli piętrzących
712[03].Z1.07

Temat: Wykonywanie przeglądu zasadniczego stanu technicznego obiektów.

Cel ogólny: Ukształtowanie umiejętności wykonywania przeglądu zasadniczego stanu

technicznego obiektów.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:

−

odszukać informacje dotyczące eksploatacji budowli piętrzących,

−

scharakteryzować różne dokumenty techniczne zwłaszcza instrukcję eksploatacyjną oraz
instrukcję utrzymania budowli,

−

przeprowadzać przeglądy stanu technicznego budowli wodnych.

Metody nauczania–uczenia się:

−

pogadanka z elementami wykładu,

−

ć

wiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca indywidualna,

−

praca w grupach.

Środki dydaktyczne:

−

dokumentacja projektowa,

−

protokół.

Czas: 90 min.

Przebieg zajęć:
1.

Czynności organizacyjne: sprawdzenie listy obecności, sprawdzenie gotowości do zajęć.

2.

Podanie tematu zajęć, uświadomienie celu zajęć.

3.

Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.

4.

Realizacja tematu:

−

nauczyciel przedstawia rolę i zadania osoby posiadającej uprawnienia do wykonania
protokołu zasadniczego,

−

nauczyciel informuje uczniów, na jakie elementy należy zwrócić uwagę sporządzając
protokół z przeglądu stanu technicznego budowli wodnych,

5. Realizacja ćwiczeń

–

nauczyciel dzieli uczniów na 3-4 osobowe grupy,

–

wyjaśnia cel ćwiczenia, jego zakres i sposób wykonania,

–

uczniowie mają zadanie sporządzić protokół z przeglądu zasadniczego.

6. Dyskusja – analiza wyników pracy w grupach

–

przedstawiciele każdego zespołu prezentuje wyniki pracy, uzasadniając dokonany
wybór,

–

uczniowie dyskutują nad prezentowanymi wynikami pracy zespołów, porównując je
wzajemnie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

7. Podsumowanie zajęć – Ocena poziomu osiągnięć uczniów oraz ich aktywności.

Praca domowa

Opracować protokół przeglądu awaryjnego.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

Protokół

z

komisyjnego

przeglądu

zasadniczego…………………………….

stanu

technicznego obiektów przeprowadzonego w dniach ………………………………………….

Przeglądu dokonała komisja, powołana zarządzeniem nr ……… z dnia …….. Dyrektora

……………………………w składzie:

1.

……………………………..

- Przewodniczący Komisji

upr. bud.

2.

………………………………

- Sekretarz Komisji

3.

…………………………….

- Członek Komisji

4.

……………………………

- Członek Komisji

5.

……………………………..

- Członek Komisji

6.

…………………………………..

- Członek Komisji

przy udziale:

1…………………………………………………………………………….

2…………………………………………………………………………….

I.

Komisja zapoznała się z następującymi dokumentami:

………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………..

II.

Komisja dokonała przeglądu następujących obiektów:

………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………….

III.

Spostrzeżenia, wnioski i zalecenia komisji:

………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………

Wnioski końcowe

………………………………………………………………………………………………

Sekretarz Komisji

Przewodniczący

Komisji

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

5. ĆWICZENIA

5.1. Rodzaje budowli piętrzących

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Opisz kilka obiektów hydrotechnicznych (budowli piętrzących wodę) znajdujących się

w pobliżu Twojego miejsca zamieszkania: do czego służą jakiego rodzaju są to budowle?
Zrób kilka zdjęć ilustrujących opis. Przygotuj się do zaprezentowania swojego opracowania
na zajęciach.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować rozdział „Rodzaje budowli piętrzących” (materiał nauczania pkt. 4.1.1),

2)

opisać kilka obiektów hydrotechnicznych,

3)

określić do czego służą,

4)

określić jakiego rodzaju są to budowle,

5)

zaprezentować wykonane ćwiczenie,

6)

dokonać oceny poprawności.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

–

tekstu przewodniego,

–

dyskusji dydaktycznej,

–

ć

wiczeń praktycznych

Ś

rodki dydaktyczne

–

przybory do pisania,

–

aparat fotograficzny,

–

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Przyjrzyj się swojemu miastu lub dzielnicy. Zastanów się, jakie przyrodnicze

i gospodarcze korzyści oraz negatywne skutki mają budowle piętrzące. Spisz swoje
spostrzeżenia i wnioski oraz uzasadnij je podczas dyskusji w grupie.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować rozdział „Rodzaje budowli piętrzących” (materiał nauczania pkt. 4.1.1),

2)

wymienić korzyści oraz zmiany w środowisku przyrodniczym wywołane budową
budowli piętrzących,

3)

scharakteryzuj skutki gospodarcze,

4)

zaprezentować pracę na forum grupy,

5)

dokonać oceny poprawności.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

–

tekstu przewodniego,

–

dyskusji dydaktycznej,

–

ć

wiczeń praktycznych

Ś

rodki dydaktyczne

–

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 3

Wybierz się na dowolną większą budowę, najlepiej obiektów hydrotechnicznych. Oceń,

w jakim stopniu stosuje się tam zasady ochrony środowiska naturalnego. Zapisz swoje
spostrzeżenia i przedstaw je na zajęciach.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować rozdział „Rodzaje budowli piętrzących” (materiał nauczania pkt. 4.1.1),
3) ocenić stosowanie zasady ochrony środowiska naturalnego,
4) zaprezentować pracę na forum grupy,
5) dokonać oceny poprawności.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

–

tekstu przewodniego,

–

dyskusji dydaktycznej,

–

ć

wiczeń praktycznych

Ś

rodki dydaktyczne

–

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

5.2. Elementy budowli piętrzących

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Określ, w jakich okolicznościach wykonujemy fundamenty na kesonach.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować rozdział ,,Elementy budowli piętrzących” (materiał nauczania pkt. 4.2.1)

2)

określić okoliczności wykonania fundamentów na kesonach,

3)

zaprezentować pracę na forum grupy,

4)

dokonać samooceny.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

–

tekstu przewodniego,

–

dyskusji dydaktycznej,

–

ć

wiczeń praktycznych

Ś

rodki dydaktyczne

–

przybory do pisania,

–

Normy i wymagania techniczne,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Opisz rozwiązania konstrukcyjno – materiałowe dowolnej budowli hydrotechnicznej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować rozdział ,,Elementy budowli piętrzących” (materiał nauczania pkt. 4.2.1),

2)

opisać rozwiązania konstrukcyjno – materiałowe budowli hydrotechnicznej,

3)

zaprezentować pracę na forum grupy.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

–

tekstu przewodniego,

–

dyskusji dydaktycznej,

–

ć

wiczeń praktycznych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

Ś

rodki dydaktyczne

–

przybory do pisania,

–

plansze poglądowe,

–

dokumentacja techniczna,

–

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 3

Naszkicuj element ścianki szczelnej, zgodnie z dokumentacją techniczną.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować rozdział ,,Elementy budowli piętrzących” (materiał nauczania pkt.
4.2.1),

2)

naszkicować element ścianki szczelnej, zgodnie z instrukcją,

3)

scharakteryzować poszczególne elementy,

4)

zaprezentować wykonane ćwiczenie,

5)

dokonać oceny poprawności.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

–

tekstu przewodniego,

–

dyskusji dydaktycznej,

–

ć

wiczeń praktycznych

Ś

rodki dydaktyczne

–

przybory do pisania,

–

dokumentacja techniczna,

–

modele budowli piętrzących,

–

projekty techniczne i realizacyjne budowli piętrzących,

–

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 4

Wymień i scharakteryzuj sprzęt stosowany do robót ziemnych w budownictwie wodnym

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować rozdział ,,Elementy budowli piętrzących” (materiał nauczania pkt.4.2.1),

2)

wymienić sprzęt stosowany do robót ziemnych w budownictwie wodnym,

3)

zaprezentować wykonane ćwiczenie,

4)

dokonać oceny poprawności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

–

tekstu przewodniego,

–

dyskusji dydaktycznej,

–

ć

wiczeń praktycznych

Ś

rodki dydaktyczne

–

przybory do pisania,

–

materiały, narzędzia, sprzęt,

–

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

5.3.Wyposażenie budowli piętrzących

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przedstaw zmiany w gruncie wywołane filtracją.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować rozdział ,,Wyposażenie budowli piętrzących” (materiał nauczania pkt.
4.3.1),

2)

przedstawić zmiany w gruncie wywołanych filtracją,

3)

dokonać oceny poprawności.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

–

tekstu przewodniego,

–

dyskusji dydaktycznej,

–

ć

wiczeń praktycznych

Ś

rodki dydaktyczne

–

przybory do pisania,

–

modele budowli piętrzących,

–

film dydaktyczny dotyczący filtracji wody,

–

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Spróbuj wymienić i scharakteryzować rodzaje odbiorów robót budowlanych. Opisz

znaczenie odbioru końcowego dla inwestora i wykonawcy.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować rozdział ,,Wyposażenie budowli piętrzących” (materiał nauczania pkt.
4.3.1),

2)

wymienić rodzaje odbiorów robót budowlanych,

3)

opisać znaczenie odbioru końcowego dla inwestora i wykonawcy,

4)

zaprezentować wykonane ćwiczenie,

5)

dokonać oceny poprawności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

–

tekstu przewodniego,

–

dyskusji dydaktycznej,

–

ć

wiczeń praktycznych

Ś

rodki dydaktyczne

–

przybory do pisania,

–

protokoły odbioru końcowego robót,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 3

Opisz jak powinien przebiegać przedmiar i obmiar robót. W tym celu wykonaj i uzupełnij

tabelkę.

Przedmiar robót

Obmiar robót

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować rozdział ,,Wyposażenie budowli piętrzących” (materiał nauczania pkt.
4.3.1),

2)

omówić przebieg i obmiar robót,

3)

uzupełnić tabelkę,

4)

zaprezentować wykonane ćwiczenie,

5)

dokonać oceny poprawności.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

–

tekstu przewodniego,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

–

dyskusji dydaktycznej,

–

ć

wiczeń praktycznych

Ś

rodki dydaktyczne

–

przybory do pisania,

–

protokoły odbioru końcowego robót,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 4

Wykonaj obmiar robót dla zastawki na małym cieku wodnym.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować rozdział ,,Wyposażenie budowli piętrzących” (materiał nauczania pkt.

4.3.1),

3) wykonać obmiar robót dla zastawki na małym cieku wodnym,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
5) dokonać oceny poprawności.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

–

tekstu przewodniego,

–

dyskusji dydaktycznej,

–

ć

wiczeń praktycznych

Ś

rodki dydaktyczne

–

przybory do pisania,

–

taśma pomiarowa,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

5.4. Zasady eksploatacji budowli piętrzących

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj instrukcję eksploatacyjną dla jazu na małym cieku wodnym.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować rozdział ,,Zasady eksploatacji budowli piętrzących” (materiał nauczania
pkt.4.4.1),

2)

wykonać instrukcję eksploatacyjną dla jazu na małym cieku wodnym,

3)

zaprezentować wyniki pracy na forum grupy,

4)

dokonać oceny poprawności.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

–

tekstu przewodniego,

–

dyskusji dydaktycznej,

–

ć

wiczeń praktycznych

Ś

rodki dydaktyczne

–

przybory do pisania,

–

instrukcje eksploatacyjne,

–

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Przedstaw wymagania dotyczące eksploatacji budowli piętrzących.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować rozdział ,,Zasady eksploatacji budowli piętrzących” (materiał nauczania

pkt.4.4.1),

2) przedstawić wymagania dotyczące eksploatacji budowli piętrzących,
3) zaprezentować wyniki pracy na forum grupy,
4) dokonać oceny poprawności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

–

tekstu przewodniego,

–

dyskusji dydaktycznej,

–

ć

wiczeń praktycznych

Ś

rodki dydaktyczne

–

przybory do pisania,

–

dokumentacja techniczna,

–

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 3

Sporządź protokół z przeglądu zasadniczego dla wybranej budowli piętrzącej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować rozdział ,,Zasady eksploatacji budowli piętrzących” (materiał nauczania

pkt.4.4.1),

2) sporządzić protokół z przeglądu zasadniczego dla wybranej budowli piętrzącej,
3) zaprezentować wyniki pracy na forum grupy,
4) dokonać oceny poprawności.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

–

tekstu przewodniego,

–

dyskusji dydaktycznej,

–

ć

wiczeń praktycznych

Ś

rodki dydaktyczne

–

przybory do pisania,

–

dokumentacja techniczna,

–

protokoły odbioru zasadniczego,

–

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Wykonywanie budowli
piętrzących ”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 3, 4, 5, 7, 9, 10, 11, 12, 13, 17, 18, 19, 20 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 2, 6, 8, 14, 15, 16 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu

ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. a, 3. b, 4. a, 5. d, 6. b, 7. d, 8. a, 9. c, 10. a, 11. d,
12. a, 13. b, 14. b, 15. d, 16. c, 17. d, 18. a, 19. a, 20. d.

Plan testu

Nr

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1. Rozróżnić budowle wodne

A

P

a

2.

Scharakteryzować akty prawne w
zakresie kształtowania środowiska

C

PP

a

3.

Wskazać obiekty hydrotechniczne
służące do spiętrzania wody

A

P

b

4. Rozróżnić podział jazów

A

P

a

5.

Wyjaśnić powstanie zbiornika
retencyjnego

B

P

d

6.

Przeanalizować zależności wahania
stanów wód w zbiorniku retencyjnym

C

PP

b

7.

Wskazać budowlę hydrotechniczną
budowana na kanałach żeglownych

A

P

d

8.

Wyjaśnić stosowanie upustów
powodziowych

B

P

a

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

9.

Zastosować ustawę o warunkach
technicznych, jakim powinny
odpowiadać budowle hydrotechniczne
i ich usytuowanie

C

PP

c

10.

Rozróżnić miejsce posadowienia
fundamentów

A

P

a

11. Określić podział fundamentów

B

P

d

12.

Wskazać sposoby posadowienia
fundamentów wodzie

B

P

a

13.

Rozróżnić sprzęt stosowany w
budownictwie wodnym

A

P

b

14.

Scharakteryzować zastosowanie
szczeliny w konstrukcjach
hydrotechnicznych

C

PP

b

15.

Ustalić sposób wzmacniania gruntów
piaszczystych

C

PP

d

16. Porównać rodzaje odbiorów robót

C

PP

c

17.

Rozróżnić ilość robót mierzonej z

natury

A

P

d

18. Określić cele kontroli i odbioru robót

B

P

a

19.

Określić elementy instrukcji
eksploatacji jazu

B

P

a

20.

Rozróżnić instrukcje obsługi budowli
hydrotechnicznych

A

P

d

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1.

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.

2.

Przygotuj odpowiednią liczbę testów.

3.

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4.

Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).

5.

Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.

6.

Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony
na udzielanie odpowiedzi.

7.

Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wyjaśnij ewentualne wątpliwości.

8.

Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.

9.

Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.

Instrukcja dla ucznia

1.

Przeczytaj uważnie instrukcję.

2.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

4.

Test zawiera 20 zadań i sprawdza Twoje wiadomości z zakresu wykonywania budowli
piętrzących. Są to zadania wielokrotnego wyboru.

5.

Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej
rubryce znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem,
a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6.

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

7.

Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie
na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.

8.

Na rozwiązanie testu masz 30 min.

Powodzenia

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Budowle służące uzyskaniu zbiornika wodnego o różnorodnych celach np. energetyczne,

przeciwpowodziowe, żeglugowe, dla potrzeb komunalnych to

a) zapory.

b) jazy.

c) przepławki.
d) śluzy.

2. Podstawowym aktem prawnym zakresie ochrony i kształtowaniu środowiska jest Ustawa

z dnia

a) 21 marca 1994 r.

b) 21 marca 2004 r.

c) 7 lipca 1995 r.

d) 1 stycznia 2007 r.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

3. Największymi obiektami hydrotechnicznymi na rzekach spiętrzającymi wody są

a) upusty powierzchniowe.

b) jazy i zapory.

c) jazy i zastawki.

d) zapory i zbiorniki retencyjne.

4.

W zależności od rodzaju konstrukcji rozróżnia się jazy

a)

stałe oraz jazy ruchome - z zamknięciami w postaci zasuw.

b)

wodne oraz jazy ruchome - z zamknięciami w postaci zasuw.

c)

podwodne oraz jazy nawodne - z zamknięciami w postaci zasuw.

d)

główne oraz jazy boczne - z zamknięciami w postaci zasuw.

5.

Retencyjny zbiornik jest to akwen utworzony przez człowieka, powstały wskutek

przegrodzenia doliny rzecznej

a)

ś

luzą.

b)

jazem.

c) jazem oraz przez podpiętrzenie rzeki.

d) zaporą lub przez podpiętrzenie jeziora.

6.

Zbiorniki retencyjne charakteryzują się dużymi różnicami poziomów wody. Wahania
stanów zależą od wielkości dopływu

a)

wody z rzeki oraz od potrzeb gospodarczych użytkowników.

b)

wody ze zlewni oraz od potrzeb gospodarczych użytkowników.

c)

wody ze zbiornika oraz od potrzeb gospodarczych użytkowników.

d)

wody ze zlewni, rzeki, zbiornika.

7.

Budowla hydrotechniczna wznoszona na kanałach żeglownych, rzekach oraz pomiędzy
jeziorami, w celu umożliwienia podczas żeglugi pokonywania różnic poziomu wody
przez jednostki pływające to

a) przepławka.

b) jaz.

c) zapora.

d) śluza wodna.

8. Upusty powodziowe wykonane przez zniżenie korony zapory na pewnej długości oraz

przez nadanie jej kształtu do spływu wody to

a) przelewy.

b) upusty.

c) lewary.

d) jazy.

9.

Bezpieczeństwo i niezawodność budowli piętrzących regulują przepisy zawarte
w Rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie warunków technicznych, jakim
powinny odpowiadać budowle hydrotechniczne i ich usytuowanie z dnia

a) 1 stycznia 2000 r.

b) 20 kwietnia 1997 r.

c) 20 kwietnia 2007 r.

d) 1 marca 1999 r.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

10. Fundament powinien być zagłębiony w gruncie

a) poniżej strefy przemarzania.

b) powyżej strefy przemarzania.

c) poniżej strefy zamarzania.

d) powyżej strefy zamarzania.

11. Konstrukcje ustawiane na fundamencie dzielą się na

a)

stopy, ławy pod ściany, ławy bliźniacze, ławy szeregowe, ruszty fundamentowe.

b)

stopy pod słupy, ławy pod ściany, ławy szeregowe pod rząd słupów, ruszty
fundamentowe pod krzyżujące się rzędy słupów oraz płyty i skrzynie fundamentowe pod
całym budynkiem, gdy grunt jest mało nośny.

c)

ławy pod ściany, ławy bliźniacze pod dwa słupy będące blisko siebie, ławy szeregowe
pod rząd słupów, ruszty fundamentowe pod krzyżujące się rzędy słupów oraz płyty
i skrzynie fundamentowe pod całym budynkiem, gdy grunt jest mało nośny.

d)

stopy pod słupy, ławy pod ściany, ławy bliźniacze pod dwa słupy będące blisko siebie,
ławy szeregowe pod rząd słupów, ruszty fundamentowe pod krzyżujące się rzędy
słupów oraz płyty i skrzynie fundamentowe.

12. Fundamenty w wodzie oraz w gruntach silnie nawodnionych wykonuje się na

a) kesonach.

b) palach.

c) żerdziach.

d) zaporach.

13. Ze względu na rodzaj podwozia, na którym zamocowana jest koparka, rozróżniamy

koparki
a)

ciągnikowe i samochodowe.

b)

ciągnikowe mocowane na ciągniku, najczęściej wraz z innym narzędziem,
np.spycharką, samochodowe na podwoziu samochodowym, samojezdne kołowe
i gąsienicowe.

c)

ciągnikowe mocowane na ciągniku, najczęściej wraz z innym narzędziem, np.
spycharką, samochodowe na podwoziu samochodowym, i gąsienicowe.

d)

samochodowe na podwoziu samochodowym, samojezdne kołowe i gąsienicowe.

14. Celowo utworzona szczelina w konstrukcji hydrotechnicznej nosi nazwę

a) ścianki szczelnej.

b) przerwy dylatacyjnej.

c) przerwy kesonowej.

d) przerwy przestrzennej.

15. Najprostszym sposobem wzmacniania gruntów piaszczystych, pod małymi i lekkimi

obiektami jest

a) zagęszczanie.

b) nasypywanie.

c) nadsypywanie.

d) ubijanie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

16. Odbiór polegający na ocenie ilości i jakości wykonanych części robót lub etapów

realizacji inwestycji ustalonych w szczegółowych warunkach umowy to odbiór
a) końcowy.

b) zanikający.

c) częściowy.

d) ostateczny.

17. Mierzenie ilości robót na podstawie stanu rzeczywistego (z natury) po wykonaniu

wszystkich prac to
a) nadmiar.
b) zamiar.

c) przedmiar.

d) obmiar.

18. Kontrola i odbiór robót ma na celu

a)

sprawdzenie jakości materiałów, dokładności wykonania robót i zgodności
z odpowiednimi normami i wskazówkami zawartymi w części technologicznej
projektu.

b)

sprawdzenie jakości materiałów oraz dokładności wykonania robót.

c)

sprawdzenie dokładności wykonania robót i zgodności z odpowiednimi normami oraz
wskazówkami zawartymi w części technologicznej projektu.

d)

sprawdzenie jakości materiałów.

19. Instrukcja eksploatacyjna jazu, gdy jest on budowlą dużą i skomplikowaną, składa się z

a)

części ogólnej, instrukcji obsługi, utrzymania budowli, przeprowadzenia obserwacji
badań oraz z wydzielonych części dokumentacji techniczno-ruchowej (DTR)
mechanizmów i urządzeń elektrycznych.

b)

części ogólnej, instrukcji obsługi oraz utrzymania budowli.

c)

części ogólnej i instrukcji obsługi.

d)

części ogólnej, instrukcji obsługi, utrzymania budowli oraz przeprowadzenia
obserwacji i badań.

20. Podstawowy zbiór wszystkich wskazówek i wymagań eksploatacyjnych zawiera

a) instrukcja utrzymania budowli.

b) instrukcja ogólna.

c) instrukcja obserwacji, badań i kontroli stanu budowli.

d) instrukcja obsługi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ……………………………………………………..

Wykonywanie budowli piętrzących

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punktacja

1.

a

b

c

d

2.

a

b

c

d

3.

a

b

c

d

4.

a

b

c

d

5.

a

b

c

d

6.

a

b

c

d

7.

a

b

c

d

8.

a

b

c

d

9.

a

b

c

d

10.

a

b

c

d

11.

a

b

c

d

12.

a

b

c

d

13.

a

b

c

d

14.

a

b

c

d

15.

a

b

c

d

16.

a

b

c

d

17.

a

b

c

d

18.

a

b

c

d

19.

a

b

c

d

20.

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

TEST 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Wykonywanie budowli
piętrzących”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 4, 8, 9, 10, 11, 12, 14, 15, 16, 18, 19, 20 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 5, 6, 7, 13, 17, są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu

ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi:1. a, 2. d, 3. a, 4. b, 5. b, 6. d, 7. c, 8. d, 9. a, 10. a, 11. d,
12. a, 13. a, 14. b, 15. a, 16. d, 17. b, 18. d, 19. a, 20. c.

Plan testu

Nr

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1.

Rozróżnić miejsce posadowienia
fundamentów

A

P

a

2. Określić podział fundamentów

B

P

d

3.

Określić sposoby posadowienia
fundamentów wodzie

B

P

a

4.

Rozróżnić sprzęt stosowany
w budownictwie wodnym

A

P

b

5.

Scharakteryzować zastosowanie
szczeliny w konstrukcjach
hydrotechnicznych

C

PP

b

6.

Ustalić sposób wzmacniania gruntów
piaszczystych

D

PP

d

7. Porównać rodzaje odbiorów robót

C

PP

c

8. Określić ilość robót mierzona z natury

B

P

d

9. Wyliczyć cele kontroli i odbioru robót

A

P

a

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

10.

Wskazać elementy instrukcji
eksploatacji jazu

A

P

a

11.

Rozróżnić instrukcje obsługi budowli
hydrotechnicznych

A

P

d

12. Rozróżnić budowle wodne

A

P

a

13.

Scharakteryzować akty prawne w
zakresie kształtowania środowiska

C

PP

a

14.

Wskazać obiekty hydrotechniczne
służące do spiętrzania wody

A

P

b

15. Rozróżnić podział jazów

A

P

a

16.

Wyjaśnić powstanie zbiornika
retencyjnego

B

P

d

17.

Przeanalizować zależności wahania
stanów wód w zbiorniku retencyjnym

C

PP

b

18.

Określić budowlę hydrotechniczną
budowana na kanałach żeglownych

B

P

d

19.

Wyjaśnić stosowanie upustów
powodziowych

B

P

a

20.

Określić ustawę o warunkach
technicznych, jakim powinny
odpowiadać budowle hydrotechniczne
i ich usytuowanie

B

P

c

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

2. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.

7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony

na udzielanie odpowiedzi.

8. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wyjaśnij ewentualne wątpliwości.
9. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
10. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.

Instrukcja dla ucznia

1.

Przeczytaj uważnie instrukcję.

2.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

4.

Test zawiera 20 zadań i sprawdza Twoje wiadomości z zakresu wykonywania budowli
piętrzących. Są to zadania wielokrotnego wyboru.

5.

Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej
rubryce znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem,
a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6.

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

7.

Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie
na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.

8.

Na rozwiązanie testu masz 30 min.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Budowle wodne powinny mieć fundament zagłębiony w gruncie

a) poniżej strefy przemarzania.

b) powyżej strefy przemarzania.

c) poniżej strefy zamarzania.

d) powyżej strefy zamarzania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

34

2. Fundament w zależności od rodzaju ustawianych na nim konstrukcji, dzielimy na

a)

stopy, ławy pod ściany, ławy bliźniacze, ławy szeregowe, ruszty fundamentowe.

b)

stopy pod słupy, ławy pod ściany, ławy szeregowe pod rząd słupów, ruszty
fundamentowe pod krzyżujące się rzędy słupów oraz płyty i skrzynie fundamentowe pod
całym budynkiem, gdy grunt jest mało nośny.

c)

ławy pod ściany, ławy bliźniacze pod dwa słupy będące blisko siebie, ławy szeregowe
pod rząd słupów, ruszty fundamentowe pod krzyżujące się rzędy słupów oraz płyty
i skrzynie fundamentowe pod całym budynkiem, gdy grunt jest mało nośny.

d)

stopy pod słupy, ławy pod ściany, ławy bliźniacze pod dwa słupy będące blisko siebie,
ławy szeregowe pod rząd słupów, ruszty fundamentowe pod krzyżujące się rzędy
słupów oraz płyty i skrzynie fundamentowe.

3. Fundamenty budowli wodnych wykonuje się na

a) kesonach.

b) palach.

c) żerdziach.

d) zaporach.

4. Ze względu na rodzaj podwozia, na którym zamocowana jest koparka, rozróżniamy

koparki
a)

ciągnikowe i samochodowe.

b)

ciągnikowe mocowane na ciągniku, najczęściej wraz z innym narzędziem, np.
spycharką, samochodowe na podwoziu samochodowym, samojezdne kołowe
i gąsienicowe.

c)

ciągnikowe mocowane na ciągniku, najczęściej wraz z innym narzędziem, np.
spycharką, samochodowe na podwoziu samochodowym, i gąsienicowe.

d)

samochodowe na podwoziu samochodowym, samojezdne kołowe i gąsienicowe.

5. Szczelina w konstrukcji hydrotechnicznej nosi nazwę

a) ścianki szczelnej.

b) przerwy dylatacyjnej.

c) przerwy kesonowej.

d) przerwy przestrzennej.

6. Wzmacniania gruntów piaszczystych, pod małymi i lekkimi obiektami odbywa się przez

a) zagęszczanie.

b) nasypywanie.

c) nadsypywanie

d) ubijanie.

7. Polegający na ocenie ilości i jakości wykonanych części robót lub etapów realizacji

inwestycji ustalonych w szczegółowych warunkach umowy to odbiór
a) końcowy.

b) zanikający.

c) częściowy.

d) ostateczny.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

35

8. Mierzenie ilości robót na podstawie stanu rzeczywistego ( z natury) po wykonaniu

wszystkich prac to
a) nadmiar.
b) zamiar.

c) przedmiar.

d) obmiar.

9. Kontrola i odbiór robót po wykonaniu wszystkich prac ma na celu

a)

sprawdzenie jakości materiałów, dokładności wykonania robót i zgodności
z odpowiednimi normami i wskazówkami zawartymi w części technologicznej
projektu.

b)

sprawdzenie jakości materiałów oraz dokładności wykonania robót.

c)

sprawdzenie dokładności wykonania robót i zgodności z odpowiednimi normami oraz
wskazówkami zawartymi w części technologicznej projektu.

d)

sprawdzenie jakości materiałów.

10. Instrukcja eksploatacyjna jazu składa się najczęściej z następujących części

a)

ogólnej, instrukcji obsługi, utrzymania budowli, przeprowadzenia obserwacji i badań
oraz z wydzielonych części dokumentacji techniczno-ruchowej (DTR) mechanizmów
i urządzeń elektrycznych.

b)

ogólnej, instrukcji obsługi oraz utrzymania budowli.

c)

ogólnej i instrukcji obsługi.

d)

ogólnej, instrukcji obsługi, utrzymania budowli oraz przeprowadzenia obserwacji
i badań.

11. Zbiór wszystkich podstawowych wskazówek oraz wymagań eksploatacyjnych obiektu

zawiera

a) instrukcja utrzymania budowli.

b) instrukcja ogólna.

c) instrukcja obserwacji, badań i kontroli stanu budowli.

d) instrukcja obsługi.

12. Zbiornik wodny zbudowany dla celów energetycznych, przeciwpowodziowych,

ż

eglugowych oraz dla potrzeb komunalnych uzyskuje się za pomocą

a) zapór.

b) jazów.

c) przepławek.
d) śluz.

13. Akt prawny regulujący prawo w zakresie ochrony i kształtowaniu środowiska to Ustawa

z dnia

a) 21 marca 1994 r.

b) 21 marca 2004 r.

c) 7 lipca 1995 r.

d) 1 stycznia 2007 r.

14. Największe obiekty hydrotechniczne budowane na rzekach spiętrzającymi wody są

a) upusty powierzchniowe.

b) jazy i zapory.

c) jazy i zastawki.

d) zapory i zbiorniki retencyjne.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

36

15.

W zależności od rodzaju konstrukcji rozróżnia się jazy

a)

stałe oraz jazy ruchome - z zamknięciami w postaci zasuw.

b)

wodne oraz jazy ruchome - z zamknięciami w postaci zasuw.

c)

podwodne oraz jazy nawodne - z zamknięciami w postaci zasuw.

d)

główne oraz jazy boczne - z zamknięciami w postaci zasuw.

16.

Retencyjny zbiornik zbudowany przez człowieka, powstał dzięki przegrodzeniu

a)

doliny rzecznej śluzą.

b)

doliny rzecznej jazem.

c) doliny rzecznej jazem oraz przez podpiętrzenie rzeki.

d) doliny rzecznej zaporą lub przez podpiętrzenie jeziora.

17.

Zbiorniki retencyjne charakteryzują się dużymi różnicami poziomów wody. Wahania
stanów zależą od wielkości

a)

dopływu wody z rzeki oraz od potrzeb gospodarczych użytkowników.

b)

dopływu wody ze zlewni oraz od potrzeb gospodarczych użytkowników.

c)

dopływu wody ze zbiornika oraz od potrzeb gospodarczych użytkowników.

d)

dopływu wody ze zlewni, rzeki, zbiornika.

18.

Budowla hydrotechniczna służąca głównie podczas żeglugi do pokonywania różnic
poziomu wody przez jednostki pływające a wznoszona na kanałach żeglownych, rzekach
oraz pomiędzy jeziorami to

a) przepławka.

b) jaz.

c) zapora.

d) śluza wodna.

19. Upusty powodziowe wykonane najczęściej przez zniżenie korony zapory na pewnej

długości oraz przez nadanie jej kształtu do spływu wody to

a) przelewy.

b) upusty.

c) lewary.

d) jazy.

20.

Bezpieczeństwo i niezawodność budowli piętrzących regulują przepisy zawarte
w Rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie warunków technicznych, jakim
powinny odpowiadać budowle hydrotechniczne i ich usytuowanie z dnia

a) 1 stycznia 2000 r.

b) 20 kwietnia 1997 r.

c) 20 kwietnia 2007 r.

d) 1 marca 1999 r.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

37

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ……………………………………………………..

Wykonywanie budowli piętrzących

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punktacja

1.

a

b

c

d

2.

a

b

c

d

3.

a

b

c

d

4.

a

b

c

d

5.

a

b

c

d

6.

a

b

c

d

7.

a

b

c

d

8.

a

b

c

d

9.

a

b

c

d

10.

a

b

c

d

11.

a

b

c

d

12.

a

b

c

d

13.

a

b

c

d

14.

a

b

c

d

15.

a

b

c

d

16.

a

b

c

d

17.

a

b

c

d

18.

a

b

c

d

19.

a

b

c

d

20.

a

b

c

d

Razem

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

38

7. LITERATURA

1.

Adamiec T.: Prawne podstawy działalności w budownictwie. WSiP, Warszawa 1998

2.

Arkuszewski A., Kiciński T., Romańczyk Cz., śbikowski A.: Budownictwo wodne cz.
III, WSiP, Warszawa 1991

3.

Begemann W., Schiechtl H.: Inżynieria ekologiczna w budownictwie wodnym
i ziemnym. Arkady, Warszawa 1999

4.

Ciepielowski A., Kiciński T.: Budownictwo wodne cz. I, WSiP, Warszawa 1991

5.

Maj T.: Obiekty w środowisku cz. I. Rozwój techniki budowlanej. Budynki WSiP,
Warszawa 2003

6.

Maj T.: Obiekty w środowisku cz. II. Obiekty inżynierii lądowej i wodnej. Procesy
urbanizacyjne. WSiP, Warszawa 2004

7.

Zawada E., śbikowski A.: Budownictwo wodne cz. II, WSiP, Warszawa 1991

8.

ś

bikowski A., śelazo J.: Ochrona środowiska w budownictwie wodnym. Agencja Falstaf

1993

−

Akty prawne regulujące prawo budowlane.

−

Prawo budowlane.

−

Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 20 kwietnia w sprawie warunków
technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle hydrotechniczne i ich usytuowanie.

−

Ustawa o Ochronie Środowiska.