Metodyk edukacji na odległo
ść
(235103)
Specjali
ś
ci
2
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru
krajowych
standardów
kompetencji
zawodowych
wymaganych
przez
pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1
Krajowy standard kompetencji zawodowych
Metodyk edukacji na odległo
ść
(235103)
© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013
Kopiowanie i rozpowszechnianie mo
ż
e by
ć
dokonane za podaniem
ź
ródła
ISBN 978-83-7951-000-9 (cało
ść
)
ISBN 978-83-7951-022-1 (22)
Nakład 1000 egz.
Publikacja bezpłatna
Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. (22) 237-00-00, fax (22) 237-00-99
e-mail: sekretariat@crzl.gov.pl http://www.crzl.gov.pl
Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Pa
ń
stwowego Instytutu Badawczego
26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax (48) 364-47-65
e-mail: instytut@itee.radom.pl
http://www.itee.radom.pl
3
Spis tre
ś
ci
1. Dane identyfikacyjne zawodu .............................................................
4
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfikacjach ...
4
1.2. Notka metodologiczna i autorzy ................................................
4
2. Opis zawodu ..........................................................................................
6
2.1. Synteza zawodu .......................................................................
6
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary wyst
ę
powania
zawodu ....................................................................................
6
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz
ę
dzia pracy,
zagro
ż
enia, organizacja pracy) ................................................
6
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym przeciwwska-
zania do wykonywania zawodu ................................................
7
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia pracy
w zawodzie ...............................................................................
7
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/walidacji
kompetencji ...............................................................................
8
2.7. Zadania zawodowe ...................................................................
8
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych..............................................
9
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi a poziomem
kwalifikacji w ERK/PRK .............................................................
9
3. Opis kompetencji zawodowych .......................................................... 10
3.1. Projektowanie i organizowanie procesu kształcenia na
odległo
ść
w ramach kursu elektronicznego Kz1 ....................... 10
3.2. Stosowanie optymalnych rozwi
ą
za
ń
technologicznych i pro-
gramowych w edukacji na odległo
ść
Kz2 ................................. 12
3.3. Wspomaganie rozwoju usług edukacji na odległo
ść
Kz3 ......... 13
3.4. Kompetencje społeczne KzS ................................................... 14
4. Profil kompetencji kluczowych ............................................................ 15
5. Słownik .................................................................................................. 16
4
1. Dane identyfikacyjne zawodu
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu
w klasyfikacjach:
Według Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci na potrzeby rynku pracy (KZiS
2010):
235103 Metodyk edukacji na odległo
ść
Grupa wielka 2 – Specjali
ś
ci (w Mi
ę
dzynarodowej Klasyfikacji Standardów
Edukacyjnych ISCED 2011 – poziom 6).
Grupa elementarna 2351 – Wizytatorzy i specjali
ś
ci metod nauczania
(w Mi
ę
dzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 odpowiada
grupie 2351 Education methods specialists).
Według Polskiej Klasyfikacji Działalno
ś
ci (PKD 2007):
Sekcja P. Edukacja, Dział 85. Edukacja, Grupa 85.6. Działalno
ść
wspomagaj
ą
-
ca edukacj
ę
.
1.2. Notka metodologiczna i autorzy
Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie: analizy
ź
ródeł
(akty prawne, klasyfikacje krajowe, mi
ę
dzynarodowe) oraz głównie wyników
bada
ń
analitycznych na 17 stanowiskach pracy w 6 przedsi
ę
biorstwach (
ś
rednie
– 3, małe − 3, w tym produkcyjne − 1, usługowe − 3, inne – edukacyjna – 1,
naukowo-badawcza – 1), przeprowadzonych w marcu 2013 r.
Zespół Ekspercki:
•
Dagmara Mandat – DM SMICE Firma Szkoleniowo-Doradcza w Wołowie,
•
Artur Wojno – Uczelnia Łazarskiego w Warszawie,
•
Maciej Stachecki – F.U.H. Stachecki Maciej Stachecki w Michałowicach,
•
Krzysztof Symela – Instytut Technologii Eksploatacji – PIB w Radomiu.
Ewaluatorzy:
•
Anna Soin – 2L Sp. z o.o. w Warszawie,
•
Marcin B
ą
kiewicz – Wy
ż
sza Szkoła Pedagogiczna TWP w Warszawie.
Recenzenci:
•
Marta Machalska – Seka.edu, w Warszawie,
•
Eugenia Smyrnova-Trybulska – Uniwersytet
Ś
l
ą
ski w Katowicach.
5
Komisja Bran
ż
owa (zatwierdzaj
ą
ca):
•
Marcin D
ą
browski (przewodnicz
ą
cy) – Szkoła Główna Handlowa,
w Warszawie, Stowarzyszenie E-learningu Akademickiego w Warszawie,
•
Marek Ptak – Stowarzyszenie Edukacji na Odległo
ść
w Koninie,
•
Tomasz Korczak – Zwi
ą
zek Nauczycielstwa Polskiego w Warszawie,
•
Michał Gawryszczak – Polska Izba Firm Szkoleniowych w Warszawie.
Data zatwierdzenia:
•
07.10.2013 r.
6
2. Opis zawodu
2.1. Synteza zawodu
Metodyk edukacji na odległo
ść
projektuje i organizuje proces kształcenia na
odległo
ść
w formie kursów elektronicznych.
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,
obszary wyst
ę
powania zawodu
Metodyk edukacji na odległo
ść
jest specjalist
ą
metod nauczania
ś
wiadcz
ą
-
cym usługi edukacyjno-doradcze. Celem pracy metodyka edukacji na odległo
ść
jest organizowanie procesu opracowania kursu elektronicznego, stworzenie
ogólnej koncepcji scenariusza oraz wybór multimediów zastosowanych w kur-
sie. Równorz
ę
dnym zadaniem jest współpraca z ekspertem dziedzinowym
i innymi specjalistami polegaj
ą
ca na opracowaniu koncepcji kursu. Po zaakcep-
towaniu koncepcji kursu elektronicznego przez eksperta dziedzinowego meto-
dyk edukacji na odległo
ść
przyst
ę
puje do kolejnego etapu, czyli tworzenia osta-
tecznej wersji kursu w postaci elektronicznej, któr
ą
zleca, m.in.: dydaktykowi
aplikacji multimedialnych, metodykowi multimedialnemu, informatykowi, czy te
ż
grafikowi. Metodyk edukacji na odległo
ść
oprócz doboru form multimediów
i interakcji, odpowiada równie
ż
za wybór i organizacj
ę
wła
ś
ciwych metod ko-
munikacji zwi
ą
zanych z kursem elektronicznym.
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz
ę
dzia
pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy)
Miejscem pracy metodyka edukacji na odległo
ść
s
ą
instytucje
ś
wiadcz
ą
ce
usługi edukacji na odległo
ść
w systemie formalnego oraz pozaformalnego
uczenia si
ę
. Podstawowym narz
ę
dziem pracy metodyka edukacji na odległo
ść
jest komputer z dost
ę
pem do Internetu, urz
ą
dzenia peryferyjne (np. skaner,
ploter, drukarka, mikrofon, słuchawki i inne) oraz odpowiednie oprogramowa-
nie. Długotrwała praca przy komputerze wi
ąż
e si
ę
z obci
ąż
eniem dla wzroku,
kr
ę
gosłupa oraz nadgarstków. Dlatego wa
ż
ne jest, aby stanowisko pracy zosta-
ło zorganizowane zgodnie z zasadami i przepisami BHP, ergonomii, ochrony
ppo
ż
. i ochrony
ś
rodowiska. Prac
ę
przy monitorach ekranowych zalicza si
ę
do
prac uci
ąż
liwych. Osoba zatrudniona na stanowisku metodyka edukacji na
odległo
ść
cz
ę
sto pracuje pod presj
ą
czasu i w nienormowanym wymiarze cza-
su pracy oraz w formie pracy zdalnej. Wykonywane prace w zawodzie nie s
ą
rutynowe i wymagaj
ą
samodzielnego planowania oraz organizowania czasu
i zakresu zada
ń
.
7
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,
w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu
Wykonywanie zawodu metodyk edukacji na odległo
ść
wymaga dobrej ko-
ordynacji wzrokowo-ruchowej, zdolno
ś
ci manualnych, rozró
ż
niania barw, zdol-
no
ś
ci analitycznych, organizacyjnych, interpersonalnych oraz logicznego my-
ś
lenia. Po
żą
dana jest równie
ż
zdolno
ść
koncentracji uwagi, wytrwało
ść
, cier-
pliwo
ść
, dokładno
ść
. Z uwagi na posługiwanie si
ę
komputerem i materiałami
w formie elektronicznej i multimedialnej wymagana jest sprawno
ść
narz
ą
dów
zmysłów (wzrok, słuch) oraz sprawno
ś
ci sensomotoryczne (rozró
ż
nianie barw,
koordynacja wzrokowo-ruchowa, percepcja kształtów). Pracownika powinna
cechowa
ć
kreatywno
ść
, otwarto
ść
na innowacje oraz zdolno
ść
komunikacji
werbalnej z wykorzystaniem technologii informacyjnych i komunikacyjnych
(TIK). Wymagana jest równie
ż
dokładno
ść
i konsekwencja w działaniu. Nie ma
przeciwwskaza
ń
, aby zawód metodyka edukacji na odległo
ść
wykonywała
osoba o lekkim stopniu niepełnosprawno
ś
ci fizycznej, np. poruszaj
ą
ca si
ę
na
wózku inwalidzkim.
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie
Metodyk edukacji na odległo
ść
powinien posiada
ć
wykształcenie na pozio-
mie wy
ż
szym pierwszego stopnia na kierunkach pedagogicznym, informatycz-
nym, zwłaszcza w obszarze kształcenia zdalnego. Zawód metodyka edukacji
na odległo
ść
mo
ż
na uzyska
ć
równie
ż
poprzez uko
ń
czenie studiów podyplomo-
wych w specjalno
ś
ci zwi
ą
zanej z edukacj
ą
na odległo
ść
, uczestnictwo w kur-
sach specjalistycznych lub poprzez samokształcenie oraz dzi
ę
ki do
ś
wiadczeniu
zawodowemu uzyskanym w pracy. Specjalista w tym zawodzie powinien po-
siada
ć
do
ś
wiadczenie projektowe i dydaktyczne. Do wykonywania zawodu
zalecana jest znajomo
ść
j
ę
zyka angielskiego bran
ż
owego na poziomie
ś
red-
nim. Mo
ż
liwe jest równie
ż
szkolenie praktyczne (przyuczenie) na stanowisku
pracy i zdobywanie do
ś
wiadczenia w zakresie metodyki edukacji na odległo
ść
w trakcie pracy. Metodyk edukacji na odległo
ść
powinien bra
ć
udział w szkole-
niach organizowanych w przedsi
ę
biorstwie, prowadzonych przez stowarzysze-
nia i inne organizacje bran
ż
owe oraz organizowanych przez producentów
oprogramowania lub wyspecjalizowane placówki i o
ś
rodki szkoleniowe.
8
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/
/walidacji kompetencji
Metodyk edukacji na odległo
ść
, z uwagi na du
żą
dynamik
ę
zmian w techno-
logiach informacyjnych i komunikacyjnych, powinien ustawicznie rozwija
ć
swoje
kompetencje zawodowe poprzez samokształcenie, uczestnictwo w kursach
dokształcaj
ą
cych. W szczególno
ś
ci powinien bra
ć
udział w specjalistycznych
szkoleniach, studiach podyplomowych dotycz
ą
cych metodyki edukacji na odle-
gło
ść
, organizowanych przez o
ś
rodki naukowo-dydaktyczne krajowe i zagra-
niczne. Ponadto specjalista w tym zawodzie powinien bra
ć
udział w targach
dydaktycznych, seminariach i konferencjach bran
ż
owych, na których mo
ż
liwe
jest poznanie nowych rozwi
ą
za
ń
technologicznych i metodycznych stosowa-
nych w edukacji na odległo
ść
. Metodyk edukacji na odległo
ść
mo
ż
e pracowa
ć
,
po uzupełnieniu wymaganych kwalifikacji formalnych, w zawodach pokrewnych,
tj.: 235901 Dydaktyk aplikacji multimedialnych; 235902 Egzaminator on-line;
235104 Metodyk multimedialny; 235907 Nauczyciel na odległo
ść
, a tak
ż
e roz-
wija
ć
si
ę
naukowo, uzyskuj
ą
c np. stopie
ń
naukowy z pedagogiki w zakresie
metodyki kształcenia na odległo
ść
.
2.7. Zadania zawodowe
Z1.
Identyfikowanie potrzeb i oczekiwa
ń
ró
ż
nych grup odbiorców edukacji
na odległo
ść
(niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz3, KzS).
Z2.
Prowadzenie współpracy z ekspertem dziedzinowym i innymi specjali-
stami w zakresie projektowania programu kursu elektronicznego (nie-
zb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz3, KzS).
Z3.
Dobieranie metod i
ś
rodków dydaktycznych do potrzeb kursu elektro-
nicznego (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).
Z4.
Posługiwanie si
ę
narz
ę
dziami dedykowanymi do tworzenia kursu elek-
tronicznego (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).
Z5.
Dostosowywanie tradycyjnych materiałów dydaktycznych do formy edu-
kacji na odległo
ść
(niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).
Z6.
Ocenianie jako
ś
ci kursu elektronicznego (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1,
KzS).
Z7.
Dokumentowanie procesu tworzenia kursu elektronicznego zgodnie
z procedurami obowi
ą
zuj
ą
cymi w danej organizacji
(niezb
ę
dne kompe-
tencje: Kz1, Kz2, Kz3, KzS).
Z8.
Udzielanie wsparcia metodycznego i doradzanie organizatorom edukacji
na odległo
ść
(niezb
ę
dne kompetencje: Kz3, KzS).
Z9.
Doskonalenie kompetencji i własnego warsztatu pracy metodycznej (nie-
zb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, Kz3, KzS).
Z10. Prowadzenie warsztatów i konferencji metodycznych dla nauczycieli
kształcenia na odległo
ść
(niezb
ę
dne kompetencje: Kz3, KzS).
Z11. Organizowanie stanowiska pracy zgodnie z zasadami i przepisami BHP,
ochrony ppo
ż
. i ochrony
ś
rodowiska (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2,
Kz3, KzS).
9
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych
Kz1 – Projektowanie i organizowanie procesu kształcenia na odległo
ść
w ra-
mach kursu elektronicznego (potrzebne do wykonywania zada
ń
: Z1, Z2,
Z3, Z4, Z5, Z6, Z7, Z9, Z11).
Kz2 – Stosowanie optymalnych rozwi
ą
za
ń
technologicznych i programowych
w edukacji na odległo
ść
(potrzebne do wykonywania zada
ń
: Z3, Z4, Z5,
Z7, Z9, Z11).
Kz3 – Wspomaganie rozwoju usług edukacji na odległo
ść
(potrzebne do wy-
konywania zada
ń
: Z1, Z2, Z7, Z8, Z9, Z10, Z11).
KzS – Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonywania zada
ń
: Z1÷Z11).
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi
a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK
Kompetencje zawodowe potrzebne do wykonywania zada
ń
w zawodzie su-
geruje si
ę
wykorzysta
ć
do opisu kwalifikacji na poziomie 6 wła
ś
ciwym dla wy-
kształcenia wy
ż
szego pierwszego stopnia w Europejskiej i Polskiej Ramie Kwa-
lifikacji (ERK/PRK). Poziom ten jest uzasadniony miejscem usytuowania zawo-
du w Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci (grupa wielka 2 i jej odpowiednik
w ISCED 2011).
Osoba wykonuj
ą
ca zawód metodyka edukacji na odległo
ść
:
1) w zakresie wiedzy: zna i rozumie w zawansowanym stopniu fakty, teorie,
metody i narz
ę
dzia
zwi
ą
zane z edukacj
ą
na odległo
ść
oraz zło
ż
one zale
ż
-
no
ś
ci mi
ę
dzy nimi; rozumie zło
ż
one uwarunkowania zwi
ą
zane z procesem
tworzenia kursów elektronicznych;
2) w zakresie umiej
ę
tno
ś
ci: potrafi rozwi
ą
zywa
ć
zło
ż
one i nietypowe problemy
zwi
ą
zane z projektowaniem, organizacj
ą
i realizacj
ą
edukacji na odległo
ść
;
samodzielnie i w zespole rozwija i doskonali metody i narz
ę
dzia pracy; posłu-
guje si
ę
j
ę
zykiem ojczystym w mowie i w pi
ś
mie umo
ż
liwiaj
ą
cym udział
w dyskusji na tematy wła
ś
ciwe dla edukacji na odległo
ść
; potrafi posługiwa
ć
si
ę
j
ę
zykiem obcym w stopniu umo
ż
liwiaj
ą
cym korzystanie z podstawowego
pi
ś
miennictwa w zakresie metodyki edukacji na odległo
ść
oraz komunikowa
ć
si
ę
w mowie i pi
ś
mie z dostawcami i odbiorcami kursów elektronicznych.
10
3. Opis kompetencji zawodowych
Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefiniowanych
w badaniach na stanowiskach pracy.
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z1, Z2, Z3, Z4, Z5, Z6, Z7, Z9, Z11 wymaga
posiadania kompetencji zawodowej Kz1.
3.1. Projektowanie i organizowanie procesu kształcenia na
odległo
ść
w ramach kursu elektronicznego Kz1
Wiedza – zna i rozumie w zaawanso-
wanym stopniu fakty, teorie i metody
zwi
ą
zane z projektowaniem kursów
elektronicznych oraz zło
ż
one zale
ż
no-
ś
ci mi
ę
dzy nimi, w szczególno
ś
ci zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochrony
ppo
ż
., ergonomii i ochrony
ś
rodo-
wiska przy projektowaniu oferty
edukacji na odległo
ść
;
−
zasady
organizacji
stanowiska
pracy w zakresie projektowania
kursu elektronicznego;
−
metody
identyfikacji
potrzeb
i oczekiwa
ń
uczestników procesu
edukacji na odległo
ść
;
−
zasady projektowania dydaktycz-
nego oraz oferty edukacyjnej;
−
metody
nauczania
stosowane
w edukacji na odległo
ść
;
−
ś
rodki dydaktyczne edukacji na
odległo
ść
;
−
zasady opracowania scenariusza
i koncepcji kursu elektronicznego;
−
narz
ę
dzia do projektowania mate-
riałów kursu elektronicznego;
−
zasady tworzenia materiałów dy-
daktycznych w formie elektronicz-
nej;
−
zasady planowania etapów projek-
tu kursu elektronicznego;
−
standardy jako
ś
ci tworzenia kursu
elektronicznego;
−
zasady przygotowywania doku-
mentacji projektowej oraz proce-
dury jej obiegu;
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje zło
ż
one za-
dania w zakresie projektowania kur-
sów elektronicznych oraz rozwi
ą
zuje
nietypowe problemy w procesie edu-
kacji na odległo
ść
, w szczególno
ś
ci
potrafi:
−
przestrzega
ć
zasad i przepisów
BHP, ochrony ppo
ż
., ergonomii,
ochrony
ś
rodowiska przy projek-
towaniu kursów elektronicznych;
−
diagnozowa
ć
uwarunkowania
procesu edukacji na odległo
ść
;
−
analizowa
ć
potrzeby i oczekiwania
uczestników procesu edukacji na
odległo
ść
;
−
opracowywa
ć
ogóln
ą
koncepcj
ę
scenariusza kursu elektronicznego;
−
opracowywa
ć
koncepcj
ę
kursu
elektronicznego we współpracy
z ekspertem dziedzinowym i inny-
mi specjalistami;
−
dobiera
ć
metody nauczania na
odległo
ść
;
−
dobiera
ć
ś
rodki
dydaktyczne
w procesie edukacji na odległo
ść
;
−
dostosowywa
ć
narz
ę
dzia do po-
trzeb kursu elektronicznego;
−
dobiera
ć
aplikacje informatyczne
do potrzeb kursu elektronicznego;
−
stosowa
ć
narz
ę
dzia informatyczne
do tworzenia kursu elektronicznego;
−
opracowywa
ć
ostateczn
ą
wersj
ę
kursu w formie elektronicznej
z udziałem innych specjalistów
(m.in.:
dydaktyka,
informatyka,
grafika);
11
−
zasady zarz
ą
dzania i ewaluacji
projektów edukacyjnych;
−
prawo autorskie i własno
ść
intelek-
tualna;
−
innowacyjne
metody
i
techniki
kształcenia na odległo
ść
.
−
monitorowa
ć
etapy realizacji pro-
jektu kursu elektronicznego zgod-
nie z harmonogramem;
−
prowadzi
ć
dokumentacj
ę
procesu
tworzenia kursu elektronicznego;
−
korzysta
ć
z aplikacji informatycz-
nych przy sporz
ą
dzaniu dokumen-
tacji procesu tworzenia kursu elek-
tronicznego;
−
ocenia
ć
jako
ść
metodyczn
ą
i dydaktyczn
ą
kursu elektronicz-
nego;
−
analizowa
ć
przydatno
ść
narz
ę
dzi
i
ś
rodków dydaktycznych na po-
trzeby realizacji kursu elektronicz-
nego;
−
weryfikowa
ć
materiały dydaktycz-
ne, zgodnie ze standardami ich
tworzenia;
−
przestrzega
ć
przepisów prawa au-
torskiego i własno
ś
ci intelektualnej;
−
korzysta
ć
z wyników bada
ń
doty-
cz
ą
cych edukacji na odległo
ść
przy doskonaleniu jako
ś
ci kursu
elektronicznego;
−
testowa
ć
przydatno
ść
nowych
metod i narz
ę
dzi kształcenia na
odległo
ść
;
−
korzysta
ć
w rozwoju zawodowym
z rekomendowanych przez eksper-
tów zasobów informacyjnych i edu-
kacyjnych dost
ę
pnych w sieci.
12
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z3, Z4, Z5, Z7, Z9, Z11 wymaga posiadania
kompetencji zawodowej Kz2.
3.2. Stosowanie optymalnych rozwi
ą
za
ń
technologicznych
i programowych w edukacji na odległo
ść
Kz2
Wiedza – zna i rozumie w zaawanso-
wanym stopniu fakty, teorie, metody
i procedury
stosowania
rozwi
ą
za
ń
technologicznych w edukacji na odle-
gło
ść
, w szczególno
ś
ci zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochrony
ppo
ż
., ergonomii i ochrony
ś
rodo-
wiska przy korzystaniu z technolo-
gii informacyjnych i komunikacyj-
nych;
−
metody i
ś
rodki dydaktyczne edu-
kacji na odległo
ść
;
−
narz
ę
dzia i technologie informa-
cyjno-komunikacyjne (TIK) stoso-
wane w edukacji na odległo
ść
;
−
materiały dydaktyczne w formie
multimedialnej;
−
rozwi
ą
zania technologiczne sto-
sowane w tworzeniu materiałów
w formie elektronicznej;
−
zasady doboru narz
ę
dzi i TIK do
opracowania kursu elektronicznego;
−
informatyczne narz
ę
dzia do wspo-
magania zarz
ą
dzania projektami
edukacji na odległo
ść
;
−
innowacyjne rozwi
ą
zania w zakre-
sie TIK;
−
mierniki
skuteczno
ś
ci
narz
ę
dzi
i metod nauczania na odległo
ść
;
−
obszary zastosowa
ń
wybranych
narz
ę
dzi i metod zdalnego na-
uczania;
−
zasady bezpiecze
ń
stwa w cyber-
przestrzeni.
−
przykłady dobrych praktyk otwartych
zasobów edukacyjnych w formie
kursów elektronicznych.
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje zło
ż
one
zadania zawodowe przy wykorzysta-
niu standardowych i specjalistycznych
narz
ę
dzi informatycznych oraz roz-
wi
ą
zuje nietypowe problemy w proce-
sie tworzenia kursów elektronicznych,
w szczególno
ś
ci potrafi:
−
przestrzega
ć
zasad i przepisów
BHP, ochrony ppo
ż
., ergonomii,
ochrony
ś
rodowiska przy korzy-
staniu z technologii informacyj-
nych i komunikacyjnych;
−
dobiera
ć
narz
ę
dzia i
ś
rodki dydak-
tyczne na potrzeby realizacji kursu
elektronicznego;
−
dobiera
ć
optymalne narz
ę
dzia i TIK
do tworzenia kursu elektronicznego;
−
korzysta
ć
z autorskich narz
ę
dzi
i platform e-learning;
−
stosowa
ć
narz
ę
dzia i TIK do two-
rzenia materiałów w formie elek-
tronicznej;
−
weryfikowa
ć
zgodno
ść
zastoso-
wanych technologii z wymagania-
mi platformy e-learningowej;
−
monitorowa
ć
,
z
wykorzystaniem
technik komputerowych, etapy reali-
zacji projektu kursu elektronicznego;
−
identyfikowa
ć
oferty szkoleniowe
wspomagane nowymi rozwi
ą
za-
nymi w zakresie TIK;
−
ocenia
ć
skuteczno
ść
i efektywno
ść
narz
ę
dzi i technologii stosowanych
w tworzeniu kursu elektronicznego;
−
korzysta
ć
z innowacyjnych narz
ę
-
dzi do organizowania kształcenia
na odległo
ść
;
−
analizowa
ć
obszary zastosowa
ń
i skuteczno
ść
nowych
technik
kształcenia na odległo
ść
.
13
Wykonanie zada
ń
zawodowych: Z1, Z2, Z7, Z8, Z9, Z10, Z11 wymaga po-
siadania kompetencji zawodowej Kz3.
3.3. Wspomaganie rozwoju usług edukacji na odległo
ść
Kz3
Wiedza – zna i rozumie w zaawanso-
wanym stopniu fakty, teorie, metody
stosowane we współpracy z dostaw-
cami i odbiorcami usług edukacji na
odległo
ść
, w szczególno
ś
ci zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochrony
ppo
ż
., ergonomii i ochrony
ś
rodowi-
ska w miejscu pracy;
−
rynek usług edukacji na odległo
ść
;
−
metody badania potrzeb w usługach
edukacji na odległo
ść
;
−
wybrane zagadnienia z zakresu
pedagogiki, psychologii i socjologii;
−
zasady zarz
ą
dzania i ewaluacji
projektów edukacyjnych;
−
procedury
obiegu
dokumentacji
w usługach e-learning;
−
metodyka prowadzenia szkole
ń
;
−
zasady organizacji szkole
ń
osób
dorosłych.
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje zło
ż
one
zadania zawodowe dotycz
ą
ce koope-
racji z dostawcami i odbiorcami usług
edukacji na odległo
ść
oraz rozwi
ą
zuje
nietypowe problemy z tym zwi
ą
zane,
w szczególno
ś
ci potrafi:
−
przestrzega
ć
zasad i przepisów
BHP, ochrony ppo
ż
., ergonomii,
ochrony
ś
rodowiska przy realizacji
zada
ń
;
−
analizowa
ć
rynek usług edukacji na
odległo
ść
;
−
inicjowa
ć
nowe projekty zwi
ą
zane
z tworzeniem kursów elektronicz-
nych;
−
planowa
ć
harmonogram pracy nad
projektem;
−
ustala
ć
zasady
współpracy
z uczestnikami projektowania pro-
cesu
kształcenia
na
odległo
ść
w trakcie tworzenia i realizacji kursu
elektronicznego;
−
stosowa
ć
informatyczne aplikacje
do tworzenia dokumentacji, narz
ę
dzi
współpracy i komunikacji;
−
prowadzi
ć
dokumentacj
ę
współpra-
cy z uczestnikami zespołu projekto-
wego usług e-learning;
−
monitorowa
ć
realizacj
ę
umów
i porozumie
ń
, zgodnie z ustalony-
mi warunkami;
−
wyja
ś
nia
ć
odbiorcom zamawiaj
ą
cym
usług
ę
zasady organizacji kształce-
nia na odległo
ść
;
−
rekomendowa
ć
optymalne metody
i techniki kształcenia na odległo
ść
;
−
prowadzi
ć
szkolenia dla nauczycieli
kształcenia na odległo
ść
;
−
doradza
ć
zamawiaj
ą
cym usług
ę
edukacji na odległo
ść
w wyborze
najbardziej efektywnych rozwi
ą
za
ń
.
14
Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zada
ń
zawodo-
wych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS.
3.4. Kompetencje społeczne KzS:
−
ponosi odpowiedzialno
ść
za realizacj
ę
zada
ń
,
−
samodzielnie komunikuje si
ę
z dostawcami i odbiorcami usług edukacji na
odległo
ść
,
−
potrafi podj
ąć
decyzje w wa
ż
nych kwestiach metodycznych edukacji na
odległo
ść
,
−
jest w stanie zapewni
ć
wysok
ą
jako
ść
ś
wiadczonych usług edukacji na
odległo
ść
.
15
4. Profil kompetencji kluczowych
Ocen
ę
wa
ż
no
ś
ci kompetencji kluczowych dla zawodu metodyka edukacji na
odległo
ść
przedstawia rys. 1.
Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu stoso-
wanego w Mi
ę
dzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Dorosłych − projekt
PIAAC (OECD).
1
2
3
4
5
Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu
Umiejętności matematyczne
Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania
Sprawność motoryczna
Planowanie i organizowanie pracy
Wywieranie wpływu/przywództwo
Komunikacja ustna
Współpraca w zespole
Rozwiązywanie problemów
Serie1
Zbędne
Mało ważne
Ważne
Istotne
Bardzo ważne
Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 235103 Metodyk edukacji na odległo
ść
16
5. Słownik
Zawód
−
zbiór zada
ń
(zespół czynno
ś
ci) wyodr
ę
bnionych w wyniku społecz-
nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagaj
ą
cych odpowiednich kwalifikacji
i kompetencji (wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych)
zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi
ź
ródło dochodów.
Specjalno
ść
−
jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera cz
ęść
czynno
ś
ci o podobnym charakterze (zwi
ą
zanych z wykonywan
ą
funkcj
ą
lub przedmiotem pracy) wymagaj
ą
cych pogł
ę
bionej lub do-
datkowej wiedzy i umiej
ę
tno
ś
ci zdobytych w wyniku dodatkowego
szkolenia lub praktyki.
Zadanie
zawodowe
−
logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyra
ź
nie okre-
ś
lonym pocz
ą
tku i ko
ń
cu, wyodr
ę
bniony ze wzgl
ę
du na rodzaj lub
sposób wykonywania czynno
ś
ci zawodowych powi
ą
zanych jednym
celem, ko
ń
cz
ą
cy si
ę
produktem, usług
ą
lub decyzj
ą
.
Kompetencje
zawodowe
−
wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona
ć
, odpowied-
nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s
ą
trzema zbiorami: wie-
dzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych.
Wiedza
−
zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie
uczenia si
ę
, odnosz
ą
cych si
ę
do dziedziny uczenia si
ę
lub działalno-
ś
ci zawodowej.
Umiej
ę
tno
ś
ci
−
zdolno
ść
wykonywania zada
ń
i rozwi
ą
zywania problemów wła
ś
ci-
wych dla dziedziny uczenia si
ę
lub działalno
ś
ci zawodowej.
Kompetencje
społeczne
−
zdolno
ść
autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w
ż
yciu
zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzgl
ę
dnieniem kontekstu etycznego.
Kompetencje
kluczowe
−
wiedza, umiej
ę
tno
ś
ci i postawy odpowiednie do sytuacji, niezb
ę
dne
do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.
Standard
kompetencji
zawodowych
−
norma opisuj
ą
ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania
zada
ń
zawodowych wchodz
ą
cych w skład zawodu, akceptowana
przez przedstawicieli organizacji zawodowych i bran
ż
owych, praco-
dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.
Kwalifikacja
−
zestaw efektów uczenia si
ę
(zasób wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompe-
tencji społecznych), których osi
ą
gni
ę
cie zostało formalnie potwier-
dzone przez uprawnion
ą
instytucj
ę
.
Europejska
Rama
Kwalifikacji
−
przyj
ę
ta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,
umo
ż
liwiaj
ą
cy porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w ró
ż
nych
krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyró
ż
niono 8 poziomów
kwalifikacji opisywanych za pomoc
ą
efektów uczenia si
ę
; stanowi
ą
one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.
Polska Rama
Kwalifikacji
−
opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-
go rejestru kwalifikacji w Polsce.
Krajowy
System
Kwalifikacji
−
ogół rozwi
ą
za
ń
słu
żą
cych ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji
(potwierdzaniu efektów uczenia si
ę
) oraz zapewnianiu ich jako
ś
ci.