background image

Edukacja na odległość
jako nowoczesna forma 
kształcenia dorosłych.

background image

1.Bibliografia
2.Definicje
3.Formy kształcenia
4.Cechy charakterystyczne
5.Wady i zalety
6.Efektywność nauczania na odległość
7.Kto może korzystać z edukacji na 

odległość

8.Pożądane cechy i umiejętności e-

studenta

9.Historia edukacji na odległość
10. Uczelnie
11. Wioska internetowa
12. The Open University

background image

1. BIBLIOGRAFIA:

1. Mirosław J. Kubiak: Wirtualna edukacja, s. 11. Warszawa 2000. 

Wydawnictwo "MIKOM".

2. Kostecki R., E-learning w praktyce uczelni wyższej studium przypadku

e-mentor 1/2004

3. Agnieszka Wierzbicka. „Akademia on-line” vol.2, Łódź 2006. 

Wydawnictwo Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi. 

4. Dr  B. Boczukowa, „Edukacja na odległość”, (w.) Edukacja i Dialog 

nr6./2000r.                                                                   

5.   webmade.org/wiadomosci/studia-przez-internet-e-learning.php
6.   J. Bednarek, E. Lubina, Kształcenie na odległość podstawy dydaktyki

warszawa 2008

7. Alan Clarke, E–learning nauka na odległość, Warszawa 2007
8. Jerzy Mischke, Akademia on-line,  Łódź 2005
9. Red. Przemysław Fiedkiewicz, Wioska internetowa kształcenie na 

odległość na terenach wiejskich, Sosnowiec 2009

10.http://www.elearners.com/resources/glossary.asp 
11.Galwas B.A., Nowak J., Nowak S., Pajer M., Edukacja w Internecie

MEWA nr 1/2002

12.Galwas B. A., Studia w Internecie – koniec początku, MEWA nr 1/2002
13.S. Juszczyk, Edukacja na odległość. Kodyfikacja pojęć, reguł i 

procesów, Toruń 2003

background image

2. DEFINICJE:

Uczyć się na odległość, to znaczy opanowywać wiedzę samodzielnie z 
poniechaniem formy lekcyjnej. Każdy uczestnik wyznacza sobie cel 
kształcenia dostosowany do warunków i trybu swojego życia.

                                                                                    dr B. Boczukowa

  Nauczanie na odległość jest to metoda prowadzenia procesu 

dydaktycznego w warunkach, gdy nauczyciele i uczniowie (studenci) 

są od siebie oddaleni (czasami znacznie) i nie znajdują się w tym 

samym miejscu, stosując do przekazywania informacji - oprócz 

tradycyjnych sposobów komunikowania się - również współczesne, 

bardzo nowoczesne technologie telekomunikacyjne, przesyłając: głos, 

obraz wideo, komputerowe dane oraz materiały drukowane. 

Współczesne technologie umożliwiają również bezpośredni kontakt w 

czasie rzeczywistym pomiędzy nauczycielem a uczniem za pomocą 

audio- lub wideokonferencji, niezależnie od odległości, jaka ich dzieli.

Mirosław J. Kubiak

background image

       Nauczanie na odległość (ang. Distance Learning), to nowa forma 
nauki, która wprowadza nietradycyjny sposób kontaktu ucznia i 
nauczyciela. Mianowicie zamiast kontaktu bezpośredniego, komunikacja 
pomiędzy np. studentem i profesorem odbywa się w sposób pośredni, 
czyli w warunkach w których uczniowie oraz nauczyciele są oddaleni od 
siebie i nie znajdują się w tym samym czasie w tej samej sali 
wykładowej. Ten sposób początkowo polegał na przesyłaniu tradycyjną 
pocztą materiałów szkoleniowych i innych ćwiczeń pomiędzy osobami 
uczącymi się, a uczelnią prowadzącą zajęcia. Szybki rozwój 
technologiczny, a co za tym idzie rozwój telekomunikacji cyfrowej, 
technik telewizji satelitarnej oraz technik komputerowych z roku na rok 
wpływał na proces uczenia się i nauczania co powodowało, że forma tej 
edukacji zyskiwała na popularności. Wirtualna nauka coraz częściej 
została wzbogacana o kursy przygotowywane za pomocą radia, telewizji 
oraz na kasetach video i audio. Te nowoczesne środki w bardzo dużym 
stopniu przyczyniły się do wzrostu zainteresowania zagadnieniami 
związanymi z nauczaniem na odległość.

    Uczenie się na odległość polega przede wszystkim na samokształceniu 
z elementami samokontroli. Rolą nauczyciela - opiekuna nie jest 
wyłącznie egzekwowanie wiedzy uczącego się, ale przede wszystkim 
pomoc w opanowaniu materiału. 

background image

Jako prekursorów kształcenia korespondencyjnego 

wymienia się Jamesa Stewarda oraz Isaaca 

Pitmana, którzy przesyłali materiały do nauki 

pocztą. W 1883 r. w Nowym Jorku powstał 

uniwersytet nauki korespondencyjnej, a w 1890 - 

Międzynarodowa Szkoła Korespondencyjna.  

background image

            Specyfika nauczania na odległość wiąże się z 
całkowicie odmiennym, niż tradycyjne, podejściem do procesu 
edukacji zarówno ze strony pobierających wiedzę, jak i ją 
przekazujących. Edukacja na odległość bazuje na koncepcji 
połączenia pracy własnej uczącego się i opieki dydaktycznej 
nauczyciela - opiekuna, przy czym uczący się w dużo większym 
stopniu decyduje o przebiegu i merytorycznej treści procesu 
edukacyjnego, niż przy udziale w tradycyjnych cyklach 
nauczania, ale również musi wykazać się większą dozą 
samodyscypliny. 

background image

O nauczaniu przez Internet mówimy wówczas, gdy proces dydaktyki 

odbywa

się w następujących warunkach:

 prowadzącego zajęcia i uczniów dzieli znaczna odległość,

 cały proces nauczania jest pilotowany przez szkołę, bądź uczelnię 

wyższą,

 do przekazywania informacji pomiędzy uczniem a nauczycielem 

służy sieć Internetowa,

 nie jest wymagana obecność w tym samym czasie oraz miejscu 

grup uczących się, chociaż pomiędzy prowadzącym zajęcia oraz 
uczniem istnieje dwustronna komunikacja,

Można przyjąć, że aby uzyskać jak największą efektywności nauczania 

za pomocą sieci Internet, należy spełnić następujące warunki :

 prezentacja informacji najlepiej w sposób dynamiczny,

 należy umieścić wskazówki i informacje dla pobierającego naukę,

 różnego rodzaju testy,

 podsumowanie kursu oraz ocena umiejętności ucznia,

background image

Wymienione wymagania umożliwiają stworzenie własnego centrum 

informacji z określonej dziedziny, a nauka za jego pośrednictwem będzie 

w sposób zrozumiały i łatwy przyswajana przez uczniów czy też 

studentów. 

background image

3. FORMY KSZTAŁCENIA:

1. E-learning

Określenie e-learning jest najnowszym określeniem dla tego co 

dotychczas określane było mianem nauczania na odległość. W obecnych 
czasach ten system edukacji ma trwałe miejsce na wszystkich etapach 
nauczania, począwszy od szkoły podstawowej, poprzez szkoły średnie, do 
wyższych uczelni, a także zakładów pracy i szkoleń pracowników 
rozproszonych korporacji. E-learning podlega stałej ewaluacji i 
udoskonaleniu, co stwarza możliwości nauczania za pośrednictwem 
palmtopów, palmofonów i innych podobnych kieszonkowych urządzeń. W 
krajach wysoko rozwiniętych ta forma edukacji przewyższa obecnie 
tempo rozwoju nauczania tradycyjnego. 

background image

Główne korzyści dla uczącego się są następujące :

• dynamiczna prezentacja materiałów,

• dowolność sprzętu oraz dowolność aplikacji,

• elastyczny proces dystrybucji materiałów,

• zindywidualizowany styl nauczania,

• elastyczne ścieżki studiów,

• dowolność czasu i miejsca,

Natomiast korzyści wynikające dla osób prowadzących zajęcia to:

 Bardzo duża swoboda w wyborze miejsca i czasu przeznaczonego na 

nauczanie,

 Łatwiejsze śledzenie i zapisywanie indywidualnych postępów w 

nauce,

 Brak ograniczeń sprzętowych i wykorzystywanych aplikacji,

 Ta forma edukacji prowadzona za pomocą technik informatyczno – 

telekomunikacyjnych, może odbywać się w trzech trybach: 
synchronicznym, asynchronicznym, a także indywidualnym.

background image

2. Nauka za pomocą komunikacji synchronicznej

Nauka w trybie synchronicznym często nazywana jest „trybem 

czasu rzeczywistego”, ponieważ pozwala uczestnikom kursu oraz 
nauczycielowi komunikować się swobodnie, prawie tak jakby znajdowali 
się w tym samym miejscu i w tym samym czasie. Standardowo oferuje 
dostęp za pomocą przeglądarki internetowej do aplikacji będącej 
serwerem kursu, wirtualnej tablicy i czatu, a także mechanizm kontroli 
synchronizacji komunikacji głosowej, wykorzystujący protokół Voice over 
IP (skrót: VoIP), oraz mechanizm synchronizujący przeglądarki 
uczestników kursu. Jeśli mamy dostęp do szybkich łączy możemy 
uczestniczyć także w wideokonferencji.

Zajęcia dydaktyczne prowadzone w ten sposób odbywają się pod 

całkowitą kontrolą prowadzącego i przypominają klasyczne zajęcia 
wykładowe. 

Komputery wyposażone w kamerę i mikrofon służą do łączności 

wideofonicznej. Ten sposób komunikacji w porównaniu do tradycyjnej 
telefonii posiada o wiele lepszą efektywność i znacznie ją przewyższa. 
Zaletą wideofonii jest oczywiście możliwość przekazania obrazu. Za 
pośrednictwem wzroku człowiek może odebrać w jednostce czasu o wiele 
więcej informacji, niż za pośrednictwem słuchu. 

background image

3. Nauka za pomocą komunikacji asynchronicznej

Podstawowym założeniem funkcjonowania systemów 

opierających się na komunikacji asynchronicznej jest to, że kontakt 
pomiędzy uczniami a nauczycielem nie odbywa się w tym samym 
czasie rzeczywistym. Pakiet programowy takiego systemu zawiera 
bazy danych, w których przechowywane są materiały poszczególnych 
kursów, narzędzia służące prezentacji i umożliwiające sposoby 
komunikowania się w takich formach jak:

 Chat (rozmowy, pogawędki), który pozwala na rozmowę między 

uczącym się i nauczycielem. Najnowsze rozwiązania pozwalają na 
prowadzenie rozmowy nie tylko w trybie tekstowym, lecz również w 
trybie głosowym,

 Wirtualna tablica – jest to nic innego jak tekstowe okno, które pozwala 

na współdzielenie tekstu widocznego dla wszystkich użytkowników 
kursu. Rozwiązanie to przypomina tradycyjną tablicę umieszczoną na 
sali wykładowej.

 Przeglądarka grupowa – rozwiązanie to umożliwia jednoczesne 

przeglądanie przez całą grupę zawartości stron.

 Współdzielenie aplikacji – pozwala na podejrzenie przez nauczyciela 

ekranu studenta, co umożliwia udzielenie przez prowadzącego 
różnych form pomocy.

background image

Ze względu na brak możliwości kontaktu całej grupy w czasie 
rzeczywistym systemy asynchroniczne zawierają obsługę poczty 
elektronicznej, czatu oraz forum dyskusyjnego. Główna zaletą nauczania 
w tym systemie jest niezależność czasowa uczestników kursu.

4. Tryb indywidualny

Jak sama nazwa wskazuje, ten tryb nauczania przeznaczony jest 

dla indywidualistów. Tryb nauczania indywidualnego jest niczym innym 
jak portal edukacyjny zawierający oprogramowanie pozwalające na 
stworzenie centralnego środowiska do prowadzenia wszelkich działań 
związanych z nauką na odległość. Stosuje się tutaj narzędzia identyczne 
z modelem asynchronicznym, a jego konstrukcja i funkcjonalność zależą 
głównie od trzech czynników takich jak: potrzeby studiujących, potrzeby 
wykładowców oraz administracji. Jednak istnieje zasadnicza różnica 
pomiędzy trybem asynchronicznym a trybem indywidualnym, a 
mianowicie kursant sam decyduje zarówno o tempie nauki, jak i o 
tematyce kursów.

background image

Aby taki portal edukacyjny był przyjazny dla uczącego się powinien 

zawierać :

 możliwość zarejestrowania się, opis procedur rejestracyjnych, sposób 

uzyskiwania pomocy administracyjnej,

 bazę danych, która będzie zawierała wszystkie oferowane 

przedmioty, zebrane w odpowiednich katalogach; kurs powinien zawierać 
tytuł, opis, koszt rejestracji, koszt szkolenia oraz sposób zaliczenia,

 bibliotekę elektroniczną, oraz sklep internetowy z możliwością 

zakupu przez studentów materiałów i książek pomocniczych,

 możliwość tworzenia stron dla studentów na tematy nie związane ze 

studiami np. tworzenie dodatkowych forum dyskusyjnych dla osób 
studiujących,

 Uzupełniającym elementem w kształceniu za pomocą e-learningu 

jest serwer edukacyjny, który może być skonfigurowany zarówno przez 
prowadzącego zajęcia jak i również studenta. Serwer ten zazwyczaj jest 
wykorzystywany do publikowania własnych prac dydaktycznych, czy tez 
konstruowania i sprawdzania testów służących ewaluacji dydaktycznej 
wiedzy i umiejętności uczących się.

background image

5. Edukacja na odległość w Internecie za pomocą różnych 

mediów

Istnieje wiele sposobów przekazywania i rozpowszechniania 

informacji za pomocą sieci internetowej np. poczta elektroniczna, listy 
dyskusyjne, FTP, testy kontrolne oraz WWW (aktualnie mało popularne 
jest stosowanie radia oraz telewizji internetowej do przekazu treści 
edukacyjnych). Rozsyłanie informacji za pomocą tego medium pozwoliło 
zredukować szereg ograniczeń, jakie niosły ze sobą tradycyjne formy 
nauczania. Działanie Globalnej Sieci Komputerowej oparte jest o protokół 
TCP/IP, dzięki czemu komputery o różnych architekturach i możliwościach 
mogą się ze sobą komunikować i przesyłać w sposób poprawny 
informacje. Takie rozwiązanie sprawia, że korzystanie z Internetu w celu 
edukacji jest bardzo wygodne i umożliwia w znacznym stopniu 
zredukować czas na szukanie interesujących nas materiałów.

background image

6. Edukacja za pomocą poczty elektronicznej

Poczta elektroniczna jest jedną z najwcześniejszych usług 

sieci Internet. Usługa przeznaczona początkowo wyłącznie do 
przesyłania krótkich informacji tekstowych w kodzie ASCII (alfabet 
łaciński, cyfry i kilkanaście znaków interpunkcyjnych), aktualnie 
umożliwia przesyłanie tekstów napisanych w alfabetach narodowych 
oraz dołączanie do nich tzw. załączników - plików binarnych 
zawierających programy komputerowe, dźwięk, obrazy, animacje, 
dane w różnych formatach i wiele innych.

Zaletą poczty elektronicznej jest to, że nie musimy posiadać 

osobistego komputera do wysyłania i odbierania informacji, ponieważ 
nasza skrzynka znajduje się na serwerze poczty elektronicznej i tam 
przechowywane są nasze listy. Za pomocą tego rodzaju komunikacji, 
możemy się porozumiewać z innymi osobami w sposób 
asynchroniczny.

background image

Proces nauczania za pomocą poczty elektronicznej odbywa się w 

następujący sposób:

1. Prowadzący zajęcia przygotowuje tekst zadania do rozwiązania w 

dowolnym edytorze      tekstu, a następnie jest on kopiowany do edytora 
poczty elektronicznej, bądź też załączany i wówczas będzie przesłany 
dokładnie w takim formacie w jakim został stworzony,

2. Wpisuje adres, lub adresy uczniów w programie obsługującym 

pocztę elektroniczną, a następnie ja wysyła,

3. Adresat, czyli uczeń odbiera wiadomość od nauczyciela,
4. Prowadzący czeka na otrzymanie rozwiązanego zadania,
5. Uczeń, opracowuje odpowiedź i wysyła ją do nauczyciela,
6. Uczeń czeka na ocenę z rozwiązanego przez siebie zadania,
7. Prowadzący wysyła wiadomość informująca ucznia o ocenie z 

rozwiązanego zadania,

Sposób ten ma jednak szereg wad, a mianowicie: konieczność 

rozsyłania materiałów do dużej liczby użytkowników, brak możliwości 
modyfikacji treści bez ponownej konieczności przesyłania materiałów, 
konieczność „ręcznego” sprawdzania odpowiedzi na zadane pytania, co 
przy dużej ilości uczestników kursu staje się niemożliwe do 
zrealizowania. Poczta elektroniczna jest medium pomocnym raczej przy 
przesyłaniu zapytań na temat kursu, czy kontaktowania się z 
prowadzącym. 

background image

7. Edukacja za pomocą FTP

FTP (ang. File Transfer Protocol) - czyli Protokół do Przesyłania 

Plików. Pozwala on na przesyłanie plików dowolnej wielkości i różnego 
rodzaju pomiędzy komputerami podłączonymi do Internetu. Dzięki temu 
każdy może udostępniać swoje pliki innym i pobierać pliki z serwerów na 
swój dysk.

Jest to bardzo przydatne np. dla studentów i programistów, 

udostępniających swoje programy za darmo, przydaje się także 
naukowcom, wymieniającym duże pliki i zwykłym użytkownikom, którzy 
w ten sposób mogą ściągać większe pliki na swoje komputery. 

8. Edukacja za pomocą listy dyskusyjnej.

Za pomocą poczty elektronicznej uczeń może zapisać się do list 

dyskusyjnych lub grup dyskusyjnych. 

Lista dyskusyjna to taka forma poczty elektronicznej, gdzie wysłanie 

listu powoduje automatyczne przekazanie go do członków grupy osób 
pragnących wymieniać wzajemnie swoje poglądy na dany temat. 

background image

Listy dyskusyjne pełnią bardzo ważną rolę edukacyjną, ponieważ 

stwarzają możliwość zadawania pytań do listy jeśli mamy z czymś 

problem. Dużym prawdopodobieństwem jest, że w niedługim czasie 

otrzymamy od kogoś odpowiedź, bowiem w listach dyskusyjnych często 

uczestniczą najlepsi specjaliści z danej dziedziny.

Niewątpliwą zaletą list dyskusyjnych jest swobodna wymiana 

informacji i w porównaniu do poczty elektronicznej dużo większa 

dostępność publikowanych materiałów. Jednak i ten sposób 

przekazywania wiedzy nie jest wolny od wad. Upowszechniane 

informacje są wprawdzie szeroko dostępne, ale grupy dyskusyjne nie 

pozwalają na sprawdzenie poziomu przyswojenia wiedzy.

background image

9. Edukacja za pomocą testów kontrolnych

Interaktywne testy do samodzielnego rozwiązania mogą być 

zorganizowane na zasadzie testów wielokrotnego wyboru, odpowiedzi w 
formie brakujących słów lub wyrażeń, testy z jedną prawidłową 
odpowiedzią. Taka różnorodność form umożliwia lepsze przygotowanie do 
egzaminu oraz sprawdzenie stopnia opanowania materiału przez 
studenta. Zadania do rozwiązania, mogą zawierać wskazówki, 
podpowiedzi, które ukazują się gdy student zgłosi taką potrzebę, w formie 
rozwijanego menu, odsyłacza do źródeł, materiałów edukacyjnych, 
ukrytych adnotacji zawierających analogie lub przykłady. Student może 
sprawdzić czas wykonywania testu i porównać go ze standardowym 
egzaminem.

10. Edukacja za pomocą WWW.

Serwis WWW (ang. World Wide Web) oferuje bardzo przyjazna 

usługę w technologii klient-serwer. Wspomniana usługa umożliwia 
komunikację dwóch komputerów, z których jeden pełni rolę dostawcy 
informacji (serwer), natomiast drugi pełni rolę odbiorcy. Technologia ta 
pozwala na współpracę wielu komputerów działających pod kontrolą 
różnych systemów operacyjnych , a także na korzystanie z zasobów sieci 
Internet. Bardzo ważną zaletą tego sposobu przedstawiania informacji 
jest to, że przedstawiana jest ona w sposób dynamiczny. Dzięki 
wbudowanym narzędziom multimedialnym jest doskonałą formą 
nauczania w różnych dziedzinach.

background image

4. CECHY CHARAKTERYSTYCZNE EDUKACJI NA 

ODLEGŁOŚĆ:

 kierowanie treści dydaktycznych do rozproszonych grup studentów

 wyjście poza ramy tradycyjnej klasy gdzie wymagana jest obecność 

wszystkich uczestników kształcenia w jednym czasie i miejscu

 nauczyciel i uczeń nie przebywają w jednym pomieszczeniu, lecz 

dzieli ich dystans przestrzenny i czasowy

 nauczyciel organizuje i kieruje procesem dydaktycznym (co różni 

edukację na odległość od samokształcenia)

 uczeń ma możliwość okazjonalnych kontaktów z nauczycielem, 

stosownie do swoich potrzeb i możliwości 

 pośrednikiem między nauczycielem a uczniem są środki techniczne, 

takie jak druk, przekaz komputerowy, radiowy, telewizyjny, 
telefoniczny itp.

background image

5. WADY I ZALETY:

Zalety:

 wolne od ograniczeń związanych z miejscem i czasem

 pozwala na indywidualne tempo uczenia się

 zmniejsza trudy i koszty podróżowania, rezerwacji sal, dopasowywania 

terminów szkolenia (bilety, paliwo, noclegi, diety, koszty wynajmu sali, 
rzutników)

 odpowiednio przygotowane (interaktywne i dostosowane do potrzeb) 

zapewniają wysoką efektywność uczenia się

 zapewniają dostęp do najnowszych informacji  (ze względu na możliwość 

szybkiej aktualizacji)

 zapewniają możliwość powtórek,  (wielokrotnego powrotu do ćwiczeń)

 aktywizują osoby nieśmiałe

 umożliwiają monitorowanie aktywności uczestników (udzielanie się na 

forum, rozwiązywanie testów, wykonywanie prac)

 stwarzają możliwość jednoczesnego przeszkolenia dużej liczby osób  (od 

kilkudziesięciu do kilkuset)

 możliwość szkolenia osób oddalonych o wiele kilometrów

background image

 rozwija (wymusza) znajomość obsługi komputera, aplikacji biurowych i 

korzystania z Internetu

 samodzielność w doborze materiału  

 przełamanie barier społecznych - osoby niepełnosprawne, osoby 

wychowujące małe dzieci, pracujące etatowo i inne -dyskryminowane 
w dostępie do edukacji stacjonarnej

  większe możliwości weryfikacji trudnych pojęć

 umożliwia zdobycie wykształcenia osobom znajdujących się daleko od 

wymarzonej uczelni, pracującym

 łatwość kontroli postępów w nauce

background image

Wady:

konieczny dostęp do tzw. Infrastruktury (komputera, sieci - jeżeli on-
line)

konieczność znajomości podstaw obsługi komputera

znajomość klawiatury i umiejętność szybkiego pisania  (w przypadku 
udziału w forach internetowych, rozwiązywania testów)

duży koszt przygotowania pojedynczego szkolenia

konieczność samodzielnej pracy, potrzeby silnej motywacji i 
organizacji pracy większe niż w przypadku szkoleń tradycyjnych

duży procent uczestników, którzy nie kończą szkolenia

w niektórych przypadkach niezbędne są zajęcia tradycyjne (kursy 
komputerowe, treningi empatii, umiejętności przywódczych, szkolenia 
wymagające praktyki) 

niemożność studiowania tą metodą niektórych dyscyplin (np. 
medycyny) 

ograniczenie więzi społecznych 

background image

Edukacja na dystans a edukacja 

tradycyjna

Edukacja na dystans jest coraz częściej obecna w pracy 

tradycyjnych instytucji oświatowych, poprzez zapożyczone od niej 

rozwiązania techniczne i organizacyjne. To wspomaganie 

tradycyjnych zajęć elementami edukacji na dystans jest widoczne 

w działalności wielu prestiżowych uniwersytetów. Dzięki 

nowoczesnej technologii studenci i kadra mogą być ze sobą w 

kontakcie nieograniczonym do miejsca i czasu tradycyjnych 

wykładów i ćwiczeń. Również są tam tworzone liczne programy, 

ale i całe wydzielone oddziały nastawione na obsługę studentów 

na dystans. Obecnie w wielu krajach studenci mogą zamieniać 

szkoły nietradycyjne na tradycyjne, nie tracąc dotychczasowego 

dorobku ocen/punktów kredytowych. Ważna staje się nie tyle 

forma kształcenia, co faktycznie posiadana wiedza i umiejętności; 

nie tyle typ uczelni, co jej uznana wartość/ranga (wyrażona 

przyznaną ważną akredytacją). Wiele szkół tworzy ogólnokrajowe 
lub międzynarodowe konsorcja, które ułatwiają ruch studentów w 

obrębie swoich sieci.

background image

6. EFEKTYWNOŚĆ NAUCZANIA NA ODLEGŁOŚĆ:

 Badania wykazały, że efektywność kursów prowadzonych „na 

odległość” i tradycyjnych jest podobna

 Coraz większą popularność zdobywają kursy prowadzone metodą 

blended learning,
(łączenie kursów prowadzonych na odległość i tradycyjnych) 

 Ilość czasu, którą należy poświęcić na kurs poprzez Internet wcale nie 

jest mniejsza niż gdybyśmy ten sam kurs odbywali metodą tradycyjną 

Oszczędność czasu wynika z braku konieczności dojeżdżania na 
spotkania i szkolenia oraz z tego, że na ogół mamy dużą swobodę 
dobierania godzin „przerabiania” kursu.

background image

Elementy kluczowe w 

nauczaniu na odległość:

Studenci, uczestnicy:

• Motywacja

• czas poświęcony na uczenie się

• potencjał (wiedza na początku szkolenia)

• umiejętność planowania nauki

• samodzielność

• dociekliwość

• zainteresowanie

• wytrwałość

background image

• umiejętność rozwijania, podtrzymywania motywacji

• komunikatywność

• umiejętność dopasowania się do specyficznych 

potrzeb danej grupy

• Organizacja

• przydatność szkolenia dla firmy/organizacji

• współpraca między dostawcami szkolenia, 

moderatorami, administratorami sieci

• reagowanie na zakłócenia

• korzystanie z informacji dostarczanych przez system e-

learningowy.

Instruktorzy/moderatorzy:

background image

7. KTO MOŻE KORZYSTAĆ Z EDUKACJI 

NA ODLEGŁOŚĆ:

 Ci, którzy późno się przekonali jak bardzo ważna jest edukacja szkolna

 Ci, którzy z różnych względów musieli przerwać kształcenie

 Dorośli, którzy  uzupełniają w ten sposób kwalifikacje zawodowe

 osoby, które z różnych przyczyn nie są w stanie uczestniczyć w 

zajęciach wieczorami czy w weekendy 

 niepełnosprawni, 

 Osoby nieśmiałe,

 przebywających za granicą 

 Samotne matki

 Osoby, które chcą studiować w innym mieście 

background image

8. POŻĄDANE CECHY I UMIEJĘTNOŚCI E-

STUDENTA:

Sedno wyższości e-learingu nad innymi metodami nauczania 

polega na przeniesieniu odpowiedzialności za nauczanie z wykładowcy 
na studenta. Łączy się to z większym ukierunkowaniem na potrzeby 
ucznia, a nie potrzeby wykładowcy lub instytucji. Jest to szczególnie 
widoczne w czasie czatów grupowych-uczniów z nauczycielem.
 

Pojawia się tutaj bardzo ważna umiejętność niezbędna w 

przypadku e-studenta, a mianowicie umiejętność formułowania pytań i 
odpowiedzi. Proste, banalne ale często niedoceniane i trudne w 
realizacji. Dyskusja ,,w sieci'' ma swoją naturę, słowo pisane nie nadąża 
czasami za tokiem myślowym, trzeba wiedzieć, czego się nie wie i 
postarać się zdobyć odpowiedz na nurtujące pytanie, a także udzielić 
konkretnej, zwięzłej i treściwej odpowiedzi. Poczekać na swój głos w 
dyskusji. Zaakceptować krańcowo odmienne opinie. Ta umiejętność to 
sprawa komunikacyjna w kontaktach międzyludzkich.

background image

 

Łączy się to z następną ważną umiejętnością przetwarzania 

informacji. Zdobytą wiedzę trzeba przyswoić a następnie zweryfikować 
w praktyce. Gdy jesteśmy on-line, nie widzimy się wzajemnie, znika opór 
przed wyrażaniem swojego zdania. Ludzie są bardziej otwarci, nie boją 
się kontrowersyjnych poglądów, często łatwiej opowiadają o swoich 
doświadczeniach. Wynosi się zdecydowanie więcej informacji niż ze 
studiów stacjonarnych.
 

Do dyskusji trzeba się wcześniej przygotować, poznać temat, 

zdobyć choćby wstępne informacje, zapoznać się ze skryptami, sięgnąć 
do innej literatury. Na zadane prace, egzaminy, zaliczenia, opracowania 
trzeba znaleźć czas wcześniej. Ważna jest zatem zarówno 
systematyczność, jak również planowanie nauki z wyprzedzeniem. 
Krótko mówiąc-umiejętność właściwej, racjonalnej organizacji pracy.
 

Pożądana jest także umiejętność wyszukiwania wiadomości. Czy 

będzie to polecona przez wykładowcę literatura, czy też sięgnie się po 
inne książki z określonego zakresu-zależy w dużej mierze od samego 
studenta i tutaj, dodatkowo, cenne są umiejętności selekcjonowania, 
oceny, analizy przydatności znalezionych wiadomości. Dochodzimy 
zatem do umiejętności weryfikacji zdobytej wiedzy.

background image

Wiele zadań realizowanych w trakcie kursów czy tez studiów 

niestacjonarnych ma postać projektów grupowych. Ma to na celu 
pomoc w przezwyciężaniu poczucia odizolowania, jak również 
wykształcenia umiejętności współpracy w zespole. 

 

Działanie zespołowe pomaga również w doskonaleniu takich 
umiejętności, jak:

• zrozumienie i szacunek dla innych,

•  kontakty interpersonalne, 

• zdolność planowania i podziału obowiązków,

• rozwiązywanie konfliktów.

Kolejnym ważnym zagadnieniem jest wyrobienie w sobie nawyku 

przedsiębiorczego działania. Pierwszy krok to oczywiście podjęcie e-nauki. 
Następny efektowna e-edukacja. Finalny-wykorzystanie zdobytej wiedzy w 
praktyce. E-edukacja kształtuje głównie przedsiębiorczość rozumianą jako 
cecha osobowości, ułatwiająca poczucie odpowiedzialności za własną 
wiedzę, pracę, życie.

background image

Czasem trudno jest pogodzić obowiązki domowe, pracę i relaks z 

nauką. W edukacji tradycyjnej, stacjonarnej, zawsze jest termin, na który 
trzeba zrealizować określone zadanie. W e-learningu, gdzie wiele zaliczeń 
można ustalać indywidualnie, ogromne znaczenie ma samodyscyplina, a 
także konsekwencja, dążenie do celu, odpowiedzialność oraz krytyka 
wobec samego siebie. Łatwiej jest przełożyć coś na później, zaległości 
mogą powstawać w sposób niezauważalny. Jest to spowodowane 
niematerialnością, abstrakcyjnością pracy przy komputerze. Tryb 
edukacji niestacjonarnej  przez swoją formę wymaga o wiele więcej 
samozaparcia, ,,zacięcia do nauki'' i mobilizacji niż nauka stacjonarna.

 Osoba decydująca się na kształcenie w trybie niestacjonarnym, 

ma świadomość konieczności samodoskonalenia się. Zgodnie z teoria 
iż ,,kto się nie rozwija, ten się cofa'' e-student stara się być lepszy, 
bardziej wykształcony i doświadczony w określonej dziedzinie. 

background image

INNE NAZWY:

Jest wiele terminów oznaczających edukację na dystans lub z nią 
związanych; są one różnie pojmowane w zależności od kraju i czasu 
ich stosowania. Do najczęściej stosowanych należą:

• edukacja oparta na współczesnych technologiach i mediach ,

• indywidualna edukacja,

• kształcenie otwarte, 

• otwarty dostęp , 

• nauczanie elastyczne, 

• nauczanie ukierunkowane 

• nauka własna, 

• studia niezależne,

• studia zaoczne, 

• nauczanie ciągłe, 

• samokształcenie, 

• kształcenie dorosłych, 

background image

• distance education, 

• distance learning,

• Edukacja niezależna- independent study, 

• Edukacja rozproszona- distributed education,

• Edukacja domowa-home study,

• Edukacja korespondencyjna- correspondence study,

• distance teaching, 

• edukacja na odległość, 

• e-edukacja, 

• edukacja telematyczna, 

• edukacja wirtualna, 

• edukacja zdalna,

• e-kształcenie, e-learning,

• kształcenie na odległość, 

• kształcenie przez Internet,

• kształcenie zdalne,

background image

• kształcenie z wykorzystaniem Internetu, 

• e-nauczanie, 

• nauczanie na odległość,

• nauczanie przez Internet, 

• nauczanie zdalne,

• nauka na odległość,

• wirtualna edukacja, 

• uczenie się na odległość,

• uczenie się zdalne, 

background image

9. HISTORIA:

Okres Kraj

Wydarzenia

Rok 

1700

USA

Pierwsze ogłoszenie prasowe z ofertą 

kursu korespondencyjnego, 

przesyłanie pocztą materiałów 

szkoleniowych

Rok

1776

Polska

Na Uniwersytecie Krakowskim podjęto 

próby listownego kształcenia 

rzemieślników. 

Rok 

1837

Anglia

Kursy stenografii na odległość 

Studenci przesyłają wykładowcy do 

oceny fragmenty Biblii przepisane 

metodą stenografii

Rok 

1852

USA

Kursy stenografii

background image

Rok 

1873

USA

Towarzystwo do Popierania Nauki w 

Domu

(The Society to Encourage Study At 

Home)

Wymiana korespondencji również 

między kursantami

Nauczanie 24 przedmiotów

Listy lektur, zestaw pytań 

sprawdzających

Uczestniczy około 1000 studentów

Rok 

1886

Warszawa

Uniwersytet Latający

Zalegalizowany w czasie rewolucji 

1905-1907

Przyjął nazwę Towarzystwo Kursów 

Naukowych

Lata 

20 XX 

w.

 

Radio edukacyjne

Lata 

30 XX 

w.

Australia

Upowszechnienie się radia 

edukacyjnego

Kształcenie mieszkańców z obszarów 

wiejskich

background image

Rok 

1945

USA

Telewizja Edukacyjna

Przeło

m XIX 

i XX 

w.

Polska

Powstawanie towarzystw edukacji 

otwartej np.:

Towarzystwo Kursów Akademickich dla 

Kobiet

Powszechne Wykłady Uniwersyteckie

Począt

ek XX 

w

Świat

Powstają tzw. Otwarte Uniwersytety 

Umożliwiają one korespondencyjne 

zdobycie tytułu naukowego

Krytyka umiejętności ich absolwentów

Rok 

1969

WB

Powstaje British Open University

Renoma kształcenia na poziomie 

akademickim

Rok 

1962

 

Przekaz satelitarny

Tele- i Videokonferencje 

background image

Lata

1966-

1971

Polska

Politechnika Telewizyjna

Przygotowanie kandydatów na 

wyższe uczelnie

Materiały pomocnicze dla studentów

Trwają przygotowania do otwarcia 

Telewizyjnego Uniwersytetu 

Otwartego

Od 

roku 

1985

 

Uniwersytet Alaska udostępnia wiele 

kursów innym szkołom wyższym

Lata 

90-te 

XX w.

 

Rozwój Internetu i multimediów

Wzrost zainteresowania nauczaniem 

na odległość

Wykorzystanie multimediów i 

Internetu w nauczaniu

Powstanie e-learningu

background image

10. UCZELNIE:

W Polsce kształcenie dystansowe z powodzeniem prowadzą:

• Uniwersytet Warszawski

• Uniwersytet Marii Curie – Skłodowskiej (Gdzie istnieje uniwersytet 

wirtualny)

• Politechnika Warszawska

• Politechnika Wrocławska

• Uniwersytet Łódzki

• Politechnika Gdańska

background image

11. WIOSKA INTERNERTOWA:

Projekt  „ Wioska internetowa – kształcenie na 

odległość na terenach wiejskich” realizowany jest od sierpnia 

2007r. Przez Fundację Regionalnej Agencji Promocji Zatrudnienia w 

Dąbrowie Górniczej oraz partnera projektu Przedsiębiorstwo  

Telekomunikacyjne Optoland S. A. projekt jest finansowany ze 

środków Europejskiego Funduszu Społecznego oraz budżetu 

państwa.

KTO MOŻE KORZYSTAĆ Z WIOSKI INTERNERTOWEJ

Osoby zamieszkujące tereny wiejskie, zainteresowane 

uzupełnianiem i poszerzaniem  swojej wiedzy, podnoszeniem 
kompetencji czy zdobywaniem nowych kwalifikacji. Projekt 
przewiduje nieodpłatny dostęp do Internetu, pakietu szkoleń on-
line, biblioteczki multimedialnej, oraz do wszystkich zasobów  
dostępnych w sieci, służący edukacji i rozwojowi korzystających.

background image
background image

12. The Open University

background image

The Open University (powszechnie znany jako Open 

University lub OU) jest uniwersytetem opartym o nauczanie na 
odległość utworzonym i finansowanym przez Rząd Wielkiej Brytanii. 
Uniwersytet znany jest z polityki 'otwartych drzwi', która oznacza, że 
kwalifikacja i poprzednia edukacja nie jest brana pod uwagę przy 
rekrutacji studentów. Zdecydowana większość studentów mieszka w 
Wielkiej Brytanii, jednakże studia na Open University dostępne są dla 
mieszkających niemal w każdym zakątku świata.

Chociaż siedziba główna Uniwersytetu znajduje się Walon 

Hall w Milton Keynes w hrabstwie Buckinghamshire, instytucja ta 
posiada filie w każdym z trzynastu regionów Wielkiej Brytanii. Co 
więcej, uczelnia posiada oddziały w niemal wszystkich krajach 
europejskich, poza Polską, w której na chwilę osobą reprezentująca 
interesy studentów jest tzw. osoba kontaktowa (ang. Point of Contact 
for Poland).

background image

Historia

 

Open University został założony przez Rząd labourzystowski 

Harolda Wilsona. Plany rozpoczęto w 1965 pod nadzorem Ministra 
Edukacji Państwowej Jennie Lee, która doprowadziła doradczy komitet 
składający się z uniwersyteckich wicekanclerzy do edukacji przez radio 
(nadawanie przez radio wykładów). Pomocnik Dyrektora Inżynierii BBC, 
James Redmond który zdobył większą część swoich kwalifikacji w szkole 
nocnej, dlatego jego naturalny entuzjazm dla projektu zrobił wiele, 
pokonywał techniczne trudności w użyciu telewizji czy audycji radiowej 
w celu nadawania edukacyjnych wykładów.

Pierwszym wicekanclerzem OU został Walter Perry w styczniu 

1969. Wybór nowego Konserwatywnego Rządu Edwarda Heath w 1970 
doprowadził do redukcji budżetu przez Kanclerza Skarbu Państwa Iain'a 
Macleod'a, (który wcześniej nazwał ideę Open University "radosnym 
bezsensem").

background image

Metodologia nauczania

The OU wykorzystuje różnorodne środki nauczania w postaci 

książek, materiałów audio, internetu, płyt CD i programów telewizjnych 
DVD. Jednakże nauczanie nie odbywa się wyłącznie na odległość. Niektóre 
moduły wymagają obowiazkowego uczestnictwa w zajęciach praktycznych.

Metody ocen studentów 

Każdy moduł (przedmiot) składa się z dwóch komponentów oceny. 

Pierwszy oparty jest o regularne przedkładanie prac zaliczeniowych 
zwanych TMA (ang. Tutor Marked Assigment)w formie eseju, raportu, case 
study, ocenianych przez nauczyciela prowadzącego zajęcia z przedmiotu. 
Na drugą część oceny składa się trzygodzinny egzamin, przeprowadzany 
zwykle pisemnie w jednym z centrów egzaminacyjnch Uniwersytetu. Wyniki 
z modułów przedstawiane są zwykle w formie ocen (z kilkoma wyjątkami), 
gdzie stopień 1 przedstawia wynik celujący - 85%, 2 od 70-84%, 3 od 55-69, 
4 od 40-54%, podczas wynik poniżej 40% jest oceną niedostateczną dla 
zaliczenia modułu.

background image

Kwalifikacje

Undergraduate

The Open University oferuje certfikaty, dyplomy i stopnie licencjata, w 

zależności od ilości materiału i jego poziomu (1,2 lub 3), które 

odpowiadają poziomowi pierwszego, drugiego lub trzeciego roku 

studiów. Kwalifikacje Open University wyrażane są w punktach CATS 

(ang. Credit Accumulation and Transfer Scheme).

Postgraduate

The Open University oferuje również stopnie magisterskie, jednakże w 

tym wypadku student musi mieć ukończone studia licencjackie. 

Uniwersytet również oferuje studia doktoranckie, które mogą być 

odbywane na miejscu lub na odległość.

Certificate

OU nadaje certyfikat osobom, które ukończyły 60 punktów (CATS) na 

poziomie 1,2 lub 3

background image

Diploma

Nadawany jest zwykle po ukończeniu 120 punktów na poziomach drugim 

lub trzecim

First degree

Oprócz stopni licencjata nadawanych na klasycznych kierunkach, Open 

University znany jest z unikalnego programy pozwalającego studiować 

przedmioty z różnych dziedzin edukacji wyższej, które uprawniają do 

uzyskania tytułu licencjata interdscyplinarnego (an Open degree)

background image

Dziękujemy za uwagę

Anna Wachnikowska
Joanna Przychodzień
Magdalena 
Wiszniewska
Natalia Pikula


Document Outline