1. „IUS EST ARS BONI ET AEQUI” – CELSUS

2. HISTORYCZNE OKRESY ROZWOJU PRAWA – ARCHAICZNY, PRZEDKLASYCZNY, KLASYCZNY, POKLASYCZNY.

3. ZASADA PERSONALNOŚCI PRAWA – POSŁUGIWANIE SIĘ PRAWEM SWOJEJ GMINY.

4. IUS EDICENDI – CESARZ.

5. LEX MINUS QUAM PERFECTA – SANKCJA.

6. CONSTITUTIO ANTONINANA/EDYKT KARAKALLI – PEREGRINI DEDITICII.

7. FONTES IURIS COGNOSCENDI – ŹRÓDŁA JURYDYCZNE (INSTYTUCJE GAIUSA, KODYFIKACJA EDYKTU

PRETORSKIEGO, KODYFIKACJE JUSTYNIAŃSKIE), ŹRÓDŁA LITERACKIE, ŹRÓDŁA EPIGRAFICZNE (NAPISY),

PAPIRUSY.

8. PROCESY W PRAWIE RZYMSKIM – LEGISLACYJNY, FORMUŁKOWY, KOGNICYJNY, RESKRYPTOWY.

EPISCOPALIS AUDIENTIA.

9. LEX DUODECIM TABULARUM/XII TABLIC – 449 P.N.E. – 451 P.N.E.

10. RESKRYPT – ODPOWIEDŹ CESARZA NA ZAPYTANIE URZĘDNIKÓW = VIBA VOX IURIS CIVILIS.

11. SPORY NA TARGOWISKACH – EDYL KURULNY.

12. LEX AQUILIA – 286 P.N.E. BEZPRAWNE USZKODZENIE CUDZEJ RZECZY. ZAPŁACENIE NAJWYŻSZEJ CENY Z

OSTATNIEGO ROKU/MIESIĄCA. ADSTIPULATOR – WIERZYCIEL UBOCZNY; MÓGŁ ZWOLNIĆ DŁUŻNIKA Z

ZOBOWIĄZANIA.

13. CO WYDAWAŁ SENAT? – SENATUS CONSULTUM – UCHWAŁY Z MOCĄ USTAWY.

14. PRAWO CYWILNE W 18 KSIĘGACH – QUINTUS MUCIS SCAEVOLA.

15. USTAWA O CYTOWANIU - 426 N.E. PRYWATNE ZBIORY PRAWA. KONSTYTUCJA RAWEŃSKA.

GAIUS/ULPIAN/MODESTYN/PAPINIAN/PAULUS. PAPINIAN PRZEWAŻAŁ.

16. SKRÓT D.50,17,173,3 – DIGESTA, 50-KSIĘGA, 17-TYTUŁ, 173-FRAGMENT, 3-PARAGRAF.

17. LEX ROMANA BARBARORUM – SPISY PRAWA RZYMSKIEGO WŁADCÓW GERMAŃSKICH DLA LUDNOŚCI

AUTOCHTONICZNEJ.

18. ACCURSIUSZ – NAUCZANIE PRAWA. SZKOŁA GLOSATORÓW. INTERLINEARES – MIĘDZY LINIAMI.

MARGINALES – NA MARGINESIE. „GLOSSA ORDINARIA”.

19. BERNARD WINDSCHEID – BGB BURGERLICHES GESETZBUCH. NIEMIECKIE PRAWO CYWILNE. 1877 –

PIERWSZY PROJEKT. METODA FORMALNO-DOGMATYCZNA.

20. PACTA SUNT SERVANDA – WYWODZI SIĘ Z PRAWA RZYMSKIEGO. POWSTAŁA PRZEZ KOMENTATORÓW I

GLOSATORÓW. ZASTOSOWANIE W STOSUNKACH CYWILNYCH. OPIERA SIĘ NA DOBREJ WIERZE. PRAWO

NATURALNE.

21. DRUGA FAZA PROCESU – PRZED SĘDZIĄ; ARBITREM. APUD IUDICEM.

22. ZDOLNOŚĆ PROCESOWA – OŚWIADCZENIE WOLI WYWOŁUJE SKUTEK PRAWNY.

23. CONFESSIO IN IURE – SĄDOE UZNANIE POWÓDZTWA. W PRZYPADKU DŁUGU OZNACZAŁO EGZEKUCJĘ.

24. KLAUZULA ARBITRALNA – JEST – ZWRÓCENIE RZECZY. NIE MA – WARTOŚĆ W PIENIĄDZU –

KONDEMNACJA PIENIĘŻNA.

25. POWÓDZTWO OPARTE NA FIKCJI – FAKT FIKCYJNY UZNAJE SIĘ ZA PRAWDĘ.

26. LEX POETELIA 326 P.N.E. – ZNIOSŁA EGZEKUCJĘ OSOBISTĄ.

27. SKARGA PAULIAŃSKA – NIEWYPŁACALNY DŁUŻNIK – OSOBA TRZECIA ODPOWIADA, GDY DŁUŻNIK

DZIAŁA NA SZKODĘ WIERZYCIELA.

28. DISTRACTIO BONORUM – EGZEKUCJA POJEDYNCZYCH PRZEDMIOTÓW.

29. STYPULACJA AKWILIAŃSKA – ZWRÓCENIE KILKU DŁUGÓW Z RÓŻNYCH INTERESÓW JEDNEMU

WIERZYCIELOWI.

30. MANDATY – NAMIESTNICY W PROWINCJACH CESARSKICH I SENACKICH. INNI URZĘDNICY CESARSCY.

31. OCENA DOWODÓW W PROCESIE KOGNICYJNYM – LEGALIZM.

32. NIEOBECNOŚĆ POWODA W PROCESIE KOGNICYJNYM – WYROK ZAOCZNY.

33. APELACJA – PROCES KOGNICYJNY.

34. EPISCOPALIS AUDIENTIA – SĄDY BISKUPIE. BEZ APELCJI. WOLA JEDNEJ STRONY. DWIE – KONSENSUS.

DLA BIEDNYCH.

35. CAPITIS DEMINUTIO – MAXIMA (WOLNOŚĆ), MEDIA (OBYWATELSTWO), MINIMA (STANOWISKO).

36. PARTUS ANCILLAE – PŁÓD NIEWOLNICY – PRZYPADAŁ WŁAŚCICIELOWI MATKI. TRAKTOWANO JE JAKO

FRUCTUS, CHOĆ DO NICH NIE NALEŻAŁY.

37. CONTUBERNIUM – POŻYCIE NIEWOLNIKA Z NIEWOLNICĄ/OSOBĄ WOLNĄ.

38. ACTIO DE IN REM VERSO – DO WYSOKOŚCI PRZYSPORZENIA MAJĄTKOWEGO.

39. MANUMISSIO TESTAMENTO – WYZWOLENIE W TESTAMENCIE.

40. KREWNI AGNACYJNI – PODLEGALI TEJ SAMEJ WŁADZY OJCOWSKIEJ.

41. INFAMIA – ZA POPEŁNIENIE CZYNU HANIEBNEGO BĄDŹ ZASĄDZENIE W POWÓDZTWIE

ZNIESŁAWIAJĄCYM (NP. KRADZIEŻ, DEZERCJA).

42. PIERWOTNE SPOSOBY NABYCIA WŁASNOŚCI – ZASIEDZENIE (USUCAPIO), ZAWŁASZCZENIE (OCCUPATIO),

PRZETWORZENIE (SPECIFICATIO), POŁĄCZENIE I ZMIESZANIE (ACCESIO, CONFUSIO, COMMICTIO),

NABYCIE OWOCÓW (FRUCTUS).

43. SPADKOBRANIE – SUKCESJA UNIWERSALNA.

44. TRIADA UPRAWIEŃ WŁAŚCICIELA – POSIADANIE (IUS POSSIDENDI), KORZYSTANIE (IUS UTENDI, IUS

FRUENDI, IUS ABUTENDI), ROZPORZĄDZENIE (IUS DISPONENDI).

45. ZOBOWIĄZANIA NATURALNE – NATURALES. BYŁY NIEZASKARŻALNE – NIEWOLNICY, ALIENI IURIS, PUPIL,

NIEWIASTA.

46. DIES A QUO – TERMIN ZAWIESZAJĄCY.

47. ZASTĘPSTWO – BEZPOŚREDNIE I POŚREDNIE (ZASTĘPCA PRZENOSI NABYTE PRAWA I OBOWIĄZKI NA

RZECZ ZASTĘPOWANEGO).

48. PRAWA RZECZOWE – PRAWO WŁASNOŚCI, SŁUŻEBNOŚCI, ZASTAW, DZIERŻAWA WIECZYSTA, PRAWO

POWIERZCHNI.

49. DZIERŻENIE – DETENTIO – WŁADZTWO FAKTYCZNE (CORPUS), WŁADZTWO W IMIENIU CUDZYM

(ANIMUS REM ALTERI HABENDI).

50. PROBATIO DIABOLICA – DOWÓD WŁASNOŚCI. NA ZASIEDZENIE POWOŁYWAŁ SIĘ TEN, KTO NABYŁ

RZECZ, A NIE UZYSKAŁ WŁASNOŚCI. WYKAZANIE UPRAWNIEŃ POPRZEDNICH WŁAŚCICIELI.

51. INTERDYKT DE VI – PRZYWRÓCENIE UTRACONEGO POSIADANIA. SKUTECZNY DO ROKU PO WYZUCIU.

52. WŁASNOŚĆ BONITARNA – NABYCIE RZECZY, ALE BRAK WŁASNOŚCI.

53. ZOBOWIĄZANIE – ŚWIADCZENIE MOŻLIWE DO SPEŁNIENIA, ZGODNE Z PRAWEM I DOBRYMI

OBYCZAJAMI, O JASNO OKREŚLONYM CHARAKTERZE.

54. WSPÓŁWŁASNOŚĆ – KAŻDY DECYDOWAŁ O SWOJEJ CZĘŚCI. NIE MÓGŁ NARAZIĆ DRUGIEGO NA STRATĘ.

55. CECHY TRADITIO – WOLA PRZENIESIENIA, WOLA NABYCIA, SŁUSZNA PRZYCZYNA PRAWNA (CZYNNOŚĆ

KAUZALNA).

56. LONGI TEMPORIS PRAESCRIPTIO – ZARZUT PRZEDWNIENIA. POTEM SPOSÓB NABYCIA NIERUCHOMOŚCI

– NA GRUNTACH PROWINCJONALNYCH. DAWNA NAZWA ZASIEDZENIA.

57. ACTIO NEGATORIA – PRZYSŁUGIWAŁA WŁAŚCICIELOWI, GDY JEGO PRAWO ULEGŁO NARUSZENIU

(WYZIEWY, SŁUŻEBNOŚĆ).

58. PUBLICIANA – POSIADACZ RZECZY BEZ WŁASNOŚCI KWIRYTARNEJ, KTÓRY UTRACIŁ WŁADZTWO NAD

RZECZĄ.

59. SŁUŻEBNOŚCI OSOBISTE – PRAWA PODMIOTOWE NIEZBYWALNE. UŻYTKOWANIE (USUSFRUCTUS),

UŻYWANIE (USUS), HABITATIO (ZAMIESZKANIE), OPERAE SERVORUM VEL ANIMALIUM (USŁUGI

CUDZEGO NIEWOLNIKA/ZWIERZĘCIA).

60. SŁUŻEBNOŚĆ – NIE MA SŁUŻEBNOŚCI NA RZECZY WŁASNEJ, ZOBOWIĄZANIE DO NIECZYNIENIA,

POSZANOWANIE PRAW OBCIĄŻONEGO, ZOBOWIĄZANIA NA RZECZACH, NIE NA PRAWACH.

61. RÓŻNICA USUS/USUSFRUCTUS – RÓŻNICA DOTYCZY FRUCTUS – USUS (NA UŻYTEK WŁASNY),

USUSFRUCTUS (PEŁNE POBIERANIE POŻYTKÓW).

62. KONTRAKTY NIENAZWANE – ESTYMATORYJNY (AESTIMATUM), ZAMIANA (PERMUTATIO), UGODA

(TRANSACTIO), PREKARIUM (PRECARIUM).

a. DAJĘ ABYŚ DAŁ – DO UT DES

b. DAJĘ ABYŚ CZYNIŁ – DO UT FACIAS

c. CZYNIĘ ABYŚ DAŁ – FACIO UT DES

d. CZYNIĘ ABYŚ UCZYNIŁ – FACIO UT FACIAS

63. UPOWAŻNIENIE PRZEMIENNE (FACULTAS ALTERNATIVA) – DŁUŻNIK MOŻE SIĘ ZWOLNIĆ OD SWOJEGO

ZOBOWIĄZANIA SPEŁNIAJĄC INNE ŚWIADCZENIE.

64. ZWŁOKA WIERZYCIELA (MORA CREDITORIS) – WIERZYCIEL ODMAWIAŁ PRZYJĘCIA ŚWIADCZENIA.

ZWRÓCENIE KOSZTÓW ZWIĄZANYCH ZE ZWŁOKĄ. DŁUŻNIK MÓGŁ ODDAĆ RZECZ W DEPOZYT/PORZUCIĆ

JĄ.

65. PACTUM DE NON PETENDO – NIEFORMALNA UMOWA. WIERZYCIEL PRZYRZEKAŁ, ŻE NIE BĘDZIE

DOCHODZIŁ ŚWIADCZENIA PRZED SĄDEM.

66. KOMPENSACJA (COMPENSATIO) – UMORZENIE WIERZYTELNOŚCI PRZEZ POTRĄCENIE.

67. POŻYCZKA MORSKA – RYZYKO WIERZYCIELA.

68. DEPOZYT NIEPRAWIDŁOWY – PRZENIESIENIE WŁASNOŚCI. ODDANIE TAKICH SAMYCH RZECZY.

69. PRAWO REGRESU – PRZY ZOBOWIĄZANIACH SOLIDARNYCH. DOTYCZYŁO WIERZYCIELI (SOLIDARNOŚĆ

CZYNNA).

70. FIDEIUSSIO – UMOCNIENIE ZOBOWIĄZANIA. ZABEZPIECZANIE DŁUGÓW. POWSZECHNIE DOSTĘPNA.

71. TOWAR ZA TOWAR – ZAMIANA (PERMUTATIO).

72. BENEFICIUM EXCUSSIONIS – ZASPOKOJENIE U DŁUŻNIKA GŁÓWNEGO, GDY TEN BYŁ WYPŁACALNY.

73. LEX HORTENSIA 287/286 P.N.E. – WIĄZAŁA PATRYCJUSZY.

74. CZY WŁAŚCICIEL RZECZY MÓGŁ ŻĄDAĆ JEJ WYDANIA OD OSOBY, KTÓRA JA KUPIŁA? – TAK.

75. WADY FIZYCZNE I WADY PRAWNE – ODPOWIADAŁ ZA NIE SPRZEDAWCA.

76. JAKI CEL MIAŁ ZADATEK? – DOWÓD ZAWARCIA KONTRAKTU – ZALICZANY NA POCZET CENY/KARY.

77. PACTA ADIECTA – UMOWY DODATKOWE KUPNO-SPRZEDAŻ.

a. IN DIEM ADDICTIO – LEPSZA UMOWA.

b. LEX COMMISORIA – BRAK ZAPŁATY W USTALONYM TERMINIE – PRZEPADEK NA RZECZ

SPRZEDAWCY. KONTRAKT NIE DOCHODZI DO SKUTKU.

c. PACTUM DISPLICCENTIAE – SPRZEDAŻ NA PRÓBĘ.

78. WYRZUCENIE WAZY – ODPOWIADA WŁAŚCICIEL.

79. DELIKT – CZYN NIEDOZOWLONY, BŁĄD, PRZEWINIENIE.

80. KONTRAKTY – REALNE/NIEREALNE; JEDNOSTRONNE/DWUSTRONNE; NIEZUPEŁNE/ZUPEŁNE.

81. ZWIERZĘ, KTÓRE WYRZĄDZIŁO SZKODĘ – DWUKROTNOŚĆ WARTOŚCI ZWIERZĘCIA.

82. ODPOWIEDZIALNOŚĆ WŁAŚCICIELA STATKU – OGRANICZONA.

83. ROZWIĄZANIE MAŁŻEŃSTWA:

a. ŚMIERĆ

b. ZAGINIĘCIE

c. NIEWOLA

d. ROZWÓD

e. ZNIESIENIE WŁADZY AGNACYJNEJ

84. CONUBIUM – ZDOLNOŚĆ ZAWARCIA PEŁNOPRAWNEGO MAŁŻEŃSTWA.

85. PRAWO KADUKA – SPADKI PRZEZNACZONE DLA OSÓB BEZŻENNYCH (CAELIBES) I BEZDZIETNYCH (ORBI)

PRZYPADAŁY TYM, KTÓRZY PRZYCZYNILI SIĘ DO PROKREACJI.

86. COLLEGIA – STOWARZYSZENIA. ZESPOŁY OSÓB POWIĄZANYCH ZE SOBĄ.

87. WARTOŚĆ PRZEDMIOTU W UMOWIE – WARTOŚĆ ZAWSZE W PIENIĄDZU.

88. WYDZIEDZICZENIE – SYN IMIENNIE; RESZTA – JEDNO ZDANIE.

89. PO KUPNIE LEC PRZED WYDANIEM (CZYJE BĘDĄ OWIECZKI Z OWCY) – NABYWCY.

90. KATEGORIE DZIEDZICÓW WEDŁUG PRAWA PRETORSKIEGO:

a. UNDE LIBERI (DZIECI SPADKODAWCY, DZIEDZICZYŁY MAJĄTEK PO RÓWNO I WEDŁUG

SZCZEPÓW)

b. UNDE LEGITIMI (WSZYSCY WYMIENIENI W USTAWIE XII TABLIC)

c. UNDE COGNATI (KREWNI KOGNACYJNI DO VI STOPNIA W LINII BOCZNEJ, JAKO SUKCESJA KLAS I

STOPNI - SUCCESSIO ORDINUM ET GRADUM: BLIŻSZY WYPIERA DALSZEGO) I UNDE VIR ET UXOR

(MAŁŻONKOWIE JEŚLI ISTNIAŁO MIĘDZY NIMI IUSTUM MATRIMONIUM).

91. ZASADA RÓWNOŚCI STRON W ZOBOWIĄZANIACH – WIERZYCIEL NIE MA ŻADNEJ WŁADZY NAD

DŁUŻNIKIEM.

92. TESTAMENTI FACTIO ACTIVA – PRAWO DO TWORZENIA TESTAMENTU.

93. TESTAMENTI FACTIO PASSIVA – PRAWO POBRANIA SPADKU.

94. WEZWANIE DO SĄDU – PROCES KOGNICYJNY. URZĘDOWE/PISEMNE. LIBELLUS CONVENTIONIS – POZEW.

95. WYZWOLENIE SYNA SPOD WŁADZY OJCOWSKIEJ – MOŻLIWY, GDY UZYSKIWAŁ WYSOKIE STANOWISKO.

96. DEKRET – JEDNO Z ROZPORZĄDZEŃ CESARSKICH. ORZECZENIA SĄDOWE WYDAWANE PRZEZ CESARZY W

SPRAWACH CYWILNYCH LUB KARNYCH.

97. CORPUS IURIS CIVILIS – INSTYTUCJE, DIGESTA, KODEKS, NOWELE – WYDANE PRZEZ DIONISUSA

GOTHOFREDUSA.

98. EXCEPTIO DOLI – ZARZUT PROCESOWY Z TYTUŁU DOLUS. PRZYSŁUGIWAŁO POSZKODOWANEMU

WÓWCZAS, KIEDY NIE WYPEŁNIŁ JESZCZE ZOBOWIĄZANIA Z OSZUKAŃCZYCH CZYNNOŚCI.

99. SENATUS CONSULTUM CLAUDIANUM - 49 N.E. (MAŁŻEŃSTWO MIĘDZY STRYJEM I BRATANICĄ). 52 N.E.

(KOBIETA + NIEWOLNIK = NIEWOLNICA).

100. ZDOLNOŚĆ PRAWNA – ZALEŻNE OD STATUSU:

a. LIBERTATIS – WOLNI/NIEWOLNI

b. CIVITATIS – OBYWATELE/LATYNI/ETC.

c. FAMILIAE – SUI IURIS/ALENI IURIS

101. CULPA LEVIS – LEKKA WINA, LŻEJSZE NIEDBALSTWO. IN ABSTRACTO (SUMIENNY I ZAPOBIEGLIWY

CZŁOWIEK)/IN CONCRETO (ZACHOWANIE STARANNOŚCI JAK PRZY PROWADZENIU WŁASNYCH SPRAW).

102. CZYNNOŚĆ KULEJĄCA – CZYNNOŚĆ PRAWNA DOKONANA PRZEZ OSOBĘ DO TEGO NIEZDOLNĄ ALBO

NIEUPOWAŻNIONĄ.

103. POSIADANIE A DZIERŻENIE – POSSESIO – CORPUS + ANIMUS.

104. POSAG – DOS/REX UXORIA. PRZYSPORZENIE MAJĄTKOWE NA RZECZ MĘŻA. PONOSZENIE CIĘŻARÓW

MAŁŻEŃSTWA.

105. CONFARREATIO – SAKRALNA FORMA CONVENTIO IN MANUM, POŁĄCZONA Z UROCZYSTYM

CEREMONIAŁEM. FORMA WEJŚCIA ŻONY POD WŁADZĘ MĘŻA.

106. WYDZIEDZICZANIE – BRAK UZASADNIENIA. PRAWNA FORMA. SYN – IMIENNIE. POZOSTALI – ZBIOROWO.

107. KUPNO NADZIEI – EMPTIO SPEI – KUPNO ISTNIEJĄCEJ SZANSY.

108. BENEFICIUM EXCUSSIONIS SIVE ORDINIS – WIERZYCIEL MIAŁ NAJPIERW POZWAĆ, POTEM

PRZEPROWADZAĆ EGZEKUCJĘ.

109. DIVORTIUM – ROZWÓD, KIEDY JEDNO/OBOJE WYRAŻAŁO WOLĘ ROZWIĄZANIA MAŁŻEŃSTWA, BEZ

UDZIAŁU SĄDU.

110. WARUNKI WINY POZA KONTRAKTOWEJ – CULPA AQUILIANA.

111. DIRECTA – PUPIL.

112. CONTRARIA – OPIEKUN.

113. LEX RHODIA DE IACTU – USTAWA RODYJSKA O ZRZUCIE MORSKIM. KAPITAN DLA RATOWANIA STATKU

WYRZUCAŁ CZĘŚĆ ZAŁADUNKU. SZKODA, KTÓRA ROZKŁADAŁA SIĘ PROPORCJONALNIE.

114. ACTIO REDHIBITORIA – W RAZIE UJAWNIENIA SIĘ WAD – ROZWIĄZANIE KONTRAKTU I ZWROT CENY –

OKRES 6 MIESIĘCY.

115. QUANTA MINORIS – OBNIŻENIE CENY, ROK OD ZAWARCIA KONTRAKTU.

116. SCUM MACEDONIANUM – ZOBOWIĄZANIE NATURALNE ZACIĄGANE PRZEZ SYNA ALIENI IURIS.

117. LEX CORNELIA – PRETOR ZWIĄZANY TYM, CO ZAWARŁ W EDYKCIE.

118. CODEX HERMOGENIANUS – PRYWATNY ZBIÓR KONSTYTUCJI. UZUPEŁNIENIE CODEX GREGORIANUS.

119. ACTIONES FICTICIAE – POWÓDZTWO FIKCYJNE.

120. ACTIO REI UXORIAE – POWÓDZTWO O ZWROT POSAGU.

121. ACTIO TUTELAE DIRECTA – POWÓDZTWO PUPILA WZGLĘDEM OPIEKUNA O ROZLICZENIE OPIEKI.

122. ACTION QUOD METUS CAUSA – POWÓDZTWO PENALNE POSZKODOWANEGO PRZECIWKO SPRAWCY

WYMUSZENIA.

123. ACTIO IUDICATI – POWÓDZTWO EGZEKUCYJNE/PROCES FORMUŁKOWY/PRZYMUSOWE WYKONANIE

WYROKU.

124. ACTIO UTILIS SUO NOMINE – POWÓDZTWO PRZYSŁUGUJĄCE CESJONARIUSZOWI PRZECIWKO

DŁUŻNIKOM NABYTYCH W DRODZE CESJI.

125. LEX FALCIDIA – 40 P.N.E. ZAPOBIEŻENIE ODRZUCANIA SPADKÓW NADMIERNIE OBCIĄŻONYCH

LEGATAMI. ZAPEWNIAŁA SPADKOBIERCOM WYSOKOŚĆ SPADKU PO WYPŁACENIU LEGATÓW CO

NAJMNIEJ 1:4 JEGO WARTOŚCI (KWARTA FALCYDYJSKA). PRZEKROCZENIE 3:4 WARTOŚCI

POWODOWAŁO POMNIEJSZENIE LEGATÓW.

126. LEX POETELIA – 326 P.N.E. ZAKAZ NIEWOLI ZA DŁUGI.

127. NOWACJA – UMORZENIE POPRZEZ ZASTĄPIENIE.

128. DATIO IN SOLUTUM – WYGAŚNIĘCIE ZOBOWIĄZANIA POPRZEZ SPEŁNIENIE INNEGO.

129. AFECTIO MARITALIS – WOLA WZAJEMNEGO POŻYCIA.

130. REPUDIUM – ODRZUCENIE KOBIETY PRZEZ MĘŻCZYZNĘ.

131. EXCEPTIO ONUS PROBANDI – CIĘŻAR DOWODU.

132. ODPOWIEDZIALNOŚĆ NOKSALNA – PODĄŻA ZA SPRAWCĄ CZYNU.

133. BONA ADVENTICIA – SYN STAWAŁ SIĘ WŁAŚCICIELEM MAJĄTKU

134. VINCULUM IURIS – WĘZEŁ PRAWNY.

135. CONDICTIO OB TURPEM CAUSAM – ZWROT PRZYSPORZENIA DOKONANEGO W CELU POWSTRZYMANIA

KOGOŚ.

136. ELEMENTY KONIECZNE, ABY DOSZŁO DO KRADZIEŻY:

a. ROZMYŚLNE DZIAŁANIE

b. CHĘĆ ZYSKU