„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Joanna Miedzińska

Strojenie instrumentów muzycznych 311[01].Z2.04

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:
mgr Ireneusz Winiarski
mgr Emilia Walasek



Opracowanie redakcyjne:
mgr Joanna Miedzińska



Konsultacja:
dr inż. Jacek Przepiórka

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 311[01].Z2.04
„Strojenie instrumentów muzycznych”, zawartego w modułowym programie nauczania dla
zawodu korektor i stroiciel instrumentów muzycznych.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1.

Wprowadzenie

3

2.

Wymagania wstępne

6

3.

Cele kształcenia

7

4.

Przykładowe scenariusze zajęć

8

5.

Ćwiczenia

12

5.1. Organizacja stanowiska pracy do wykonywania korekty i strojenia

instrumentów muzycznych

12

5.1.1.

Ć

wiczenia

12

5.2. Stroje, intonacja i strojenie instrumentów muzycznych

14

5.2.1.

Ć

wiczenia

14

5.3.

Kabiny stroicielskie i przyrządy do pomiarów wysokości dźwięków

16

5.3.1.

Ć

wiczenia

16

5.4. Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy stosowane podczas strojenia

instrumentów muzycznych

18

5.4.1.

Ć

wiczenia

18

6.

Ewaluacja osiągnięć ucznia

20

7.

Literatura

34

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie korektor i stroiciel instrumentów
muzycznych.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,

−

cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania-
uczenia oraz środkami dydaktycznymi,

−

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego,

−

literaturę uzupełniającą.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej
pracy uczniów do pracy zespołowej.

Jako pomoc w realizacji jednostki modułowej dla uczniów przeznaczony jest Poradnik

dla ucznia. Nauczyciel powinien ukierunkować uczniów na właściwe korzystanie z poradnika
do nich adresowanego.

Materiał nauczania (w Poradniku dla ucznia) podzielony jest na rozdziały, które zawierają

podrozdziały. Podczas realizacji poszczególnych rozdziałów wskazanym jest zwrócenie
uwagi na następujące elementy:

−

materiał nauczania – w miarę możliwości uczniowie powinni przeanalizować
samodzielnie. Obserwuje się niedocenianie przez nauczycieli niezwykle ważnej
umiejętności, jaką uczniowie powinni bezwzględnie posiadać – czytanie tekstu
technicznego ze zrozumieniem,

−

pytania sprawdzające mają wykazać, na ile uczeń opanował materiał teoretyczny i czy jest
przygotowany do wykonania ćwiczeń. W zależności od tematu można zalecić uczniom
samodzielne odpowiedzenie na pytania lub wspólne z całą grupą uczniów, w formie
dyskusji opracowanie odpowiedzi na pytania. Druga forma jest korzystniejsza, ponieważ
nauczyciel sterując dyskusją może uaktywniać wszystkich uczniów oraz w trakcie
dyskusji usuwać wszelkie wątpliwości,

−

dominującą rolę w kształtowaniu umiejętności oraz opanowaniu materiału spełniają
ć

wiczenia. W trakcie wykonywania ćwiczeń uczeń powinien zweryfikować wiedzę

teoretyczną oraz opanować nowe umiejętności. Przedstawiono dosyć obszerną propozycję
ć

wiczeń wraz ze wskazówkami o sposobie ich przeprowadzenia, uwzględniając różne

możliwości ich realizacji w szkole. Nauczyciel decyduje, które z zaproponowanych
ć

wiczeń jest w stanie zrealizować przy określonym zapleczu technodydaktycznym szkoły.

Prowadzący może również zrealizować ćwiczenia, które sam opracował,

−

sprawdzian postępów stanowi podsumowanie rozdziału, zadaniem uczniów jest
udzielenie odpowiedzi na pytania w nim zawarte. Uczeń powinien samodzielnie czytając
zamieszczone w nim stwierdzenia potwierdzić lub zaprzeczyć opanowanie określonego
zakresu materiału. Jeżeli wystąpią zaprzeczenia, nauczyciel powinien do tych zagadnień
wrócić, sprawdzając czy braki w opanowaniu materiału są wynikiem niezrozumienia
przez ucznia tego zagadnienia, czy niewłaściwej postawy ucznia w trakcie nauczania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

W tym miejscu jest szczególnie ważna rola nauczyciela, gdyż od postawy nauczyciela,
sposobu prowadzenia zajęć zależy między innymi zainteresowanie ucznia. Uczeń nie
zainteresowany materiałem nauczania, wykonywaniem ćwiczeń nie nabędzie w pełni
umiejętności założonych w jednostce modułowej. Należy rozbudzić wśród uczniów tak
zwaną „ciekawość wiedzy”. Potwierdzenie przez ucznia opanowania materiału nauczania
rozdziału może stanowić podstawę dla nauczyciela do sprawdzenia wiedzy i umiejętności
ucznia z tego zakresu. Nauczyciel realizując jednostkę modułową powinien zwracać
uwagę na predyspozycje ucznia, ocenić, czy uczeń ma większe uzdolnienia manualne, czy
może lepiej radzi sobie z rozwiązywaniem problemów teoretycznych,

−

testy zamieszczone w rozdziale Ewaluacja osiągnięć ucznia zawierają zadania z zakresu
całej jednostki modułowej i należy je wykorzystać do oceny uczniów, a wyniki osiągnięte
przez uczniów powinny stanowić podstawę do oceny pracy własnej nauczyciela
realizującego tę jednostkę modułową. Każdemu zadaniu testu przypisano określoną
liczbę możliwych do uzyskania punktów (0 lub 1 punkt). Ocena końcowa uzależniona
jest od ilości uzyskanych punktów. Nauczyciel może zastosować test według własnego
projektu oraz zaproponować własną skalę ocen. Należy pamiętać, żeby tak przeprowadzić
proces oceniania ucznia, aby umożliwić mu jak najpełniejsze wykazanie swoich
umiejętności.

Metody polecane do stosowania podczas kształcenia modułowego to:

−

pokaz,

−

ć

wiczenie (laboratoryjne lub inne),

−

metoda projektów,

−

przewodniego tekstu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

Schemat układu jednostek modułowych

311[01].Z2.04

Strojenie instrumentów muzycznych

311[01].Z2.05

Posługiwanie się językiem obcym

zawodowym

311[01].Z2

Korekta i strojenie instrumentów

muzycznych

311[01].Z2.02

Regulacja mechanizmów instrumentów

muzycznych

311[01].Z2.03

Wykonywanie napraw, korekty

i konserwacji instrumentów

muzycznych

311[01].Z2.01

Ocenianie jakości instrumentów

muzycznych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

2.

WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

posługiwać się narzędziami korektorskimi do regulacji mechanizmów instrumentów
muzycznych,

−

posługiwać się narzędziami pomiarowymi przy strojeniu instrumentu,

−

oceniać czystość stroju,

−

rozróżniać i klasyfikować instrumenty muzyczne na podstawie ich wyglądu,

−

rozróżniać części składowe instrumentów muzycznych,

−

grać na instrumentach muzycznych,

−

dobierać mierniki do pomiarów wielkości elektrycznych,

−

organizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami ergonomii, bezpieczeństwa i higieny
pracy oraz przepisami przeciwpożarowymi,

−

korzystać z literatury specjalistycznej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,

−

określić pojęcie i cel intonacji,

−

ocenić intonację instrumentu,

−

dobrać odpowiednie metody strojenia,

−

posłużyć się urządzeniami do strojenia,

−

posłużyć się specjalistycznymi narzędziami stroicielskimi,

−

wykonać strojenie wstępne,

−

wykonać strojenie wstępne instrumentów różnymi metodami,

−

sprawdzić i skorygować czystość stroju poszczególnych tonów oraz równość stroju
instrumentów,

−

wykonać strojenie końcowe,

−

zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy podczas strojenia instrumentów
muzycznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

…………………………………….………….

Modułowy program nauczania:

Korektor i stroiciel instrumentów muzycznych 311[01]

Moduł:

Korekta i strojenie instrumentów muzycznych 311[01].Z2

Jednostka modułowa:

Strojenie instrumentów muzycznych 311[01].Z2.04

Temat: Klasyfikacja instrumentów muzycznych w zależności od stroju i sposobu

strojenia.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności rozpoznawania strojów instrumentów i metod

strojenia.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

przedstawić zasady i metody strojenia różnych instrumentów muzycznych,

−

dokonać podziału instrumentów na grupy, stosując jako kryterium podziału – metody ich
strojenia,

−

przyporządkować instrumenty do poszczególnych grup, zgodnie z metodą ich strojenia,

−

określić elementy, z jakich zbudowane są poszczególnych instrumenty,

−

wyjaśnić, jaki jest strój poszczególnych instrumentów.

Metody nauczania–uczenia się:

−

pogadanka,

−

pokaz z objaśnieniem.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca w grupach.

Czas: 2 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

filmy, plansze, prezentacje multimedialne przedstawiające techniki korekty instrumentów
muzycznych oraz metody ich strojenia,

−

przykładowe instrumenty,

−

narzędzia i przyrządy stroicielskie,

−

karty ćwiczeń i przybory do pisania.

Przebieg zajęć:
1.

Powitanie uczniów.

2.

Sprawy organizacyjne.

3.

Nawiązanie do tematu zajęć, omówienie celów zajęć.

4.

Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.

5.

Realizacja tematu:
–

każda grupa otrzymuje przykładowy instrument oraz narzędzia i przyrządy do jego
nastrojenia,

–

nauczyciel prezentuje materiał filmowy i multimedialny,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

–

po zapoznaniu się z materiałem filmowym i multimedialnym, uczniowie w grupach,
wyliczają elementy, z których zbudowany jest przydzielony im instrument,

–

uczniowie w grupach dokonują rozpoznania stroju przydzielonego im instrumentu,

–

uczniowie w grupach, przyporządkowują przydzielony im instrument do określonej
grupy, przyjmując za podstawowe kryterium – metodę jego strojenia,

–

nauczyciel obserwuje pracę uczniów, podpowiada rozwiązania,

–

przedstawiciele każdej grupy omawiają swoje instrumenty, wyjaśniają szczegóły ich
budowy i związany z tym strój każdego instrumentu, pokazuje w jaki sposób
z instrumentu wydobywamy dźwięk i w jaki sposób można ten dźwięk korygować
a instrument właściwie nastroić,

–

nauczyciel analizuje pracę ucznia i stwierdza, czy z każdym następnym ćwiczeniem
czyni on postępy,

–

zespół wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny pracy w grupie, formułuje wnioski
i zapisuje je w kartach ćwiczeń,

6.

Zakończenie zajęć.

Podsumowanie zajęć, wyciągnięcie wniosków.

7.

Praca domowa.

Odszukaj w literaturze wiadomości na temat wpływu warunków atmosferycznych na

stabilność stroju instrumentu i sporządź w zeszycie krótką notatkę na ten temat.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

…………………………………….………….

Modułowy program nauczania:

Korektor i stroiciel instrumentów muzycznych 311[01]

Moduł:

Korekta i strojenie instrumentów muzycznych 311[01].Z2

Jednostka modułowa:

Strojenie instrumentów muzycznych 311[01].Z2.04

Temat: Wykonywanie strojenia wstępnego i ostatecznego instrumentu muzycznego.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności strojenia – w zależności od rodzaju instrumentu –

z lub bez konieczności użycia specjalistycznych narzędzi stroicielskich.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

wyjaśnić zasady obowiązujące w strojeniu w zależności od rodzaju instrumentów,

−

rozpoznać stopień nastrojenia instrumentu: w prosty sposób – słuchowo i w sposób
zaawansowany – z użyciem elektronicznych narzędzi,

−

zaklasyfikować instrumenty do grup: pierwszej – do których strojenia wystarczą proste
narzędzia stroicielskie i drugiej – do których strojenia, niezbędne jest użycie
specjalistycznych narzędzi stroicielskich.

Metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenia.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca indywidualna,

−

praca w 2–3 osobowych zespołach.

Czas: 2 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

filmy, plansze, prezentacje multimedialne przedstawiające techniki i zasady strojenia
instrumentów muzycznych,

−

przykładowe instrumenty,

−

zestaw narzędzi standardowych i specjalistycznych, niezbędnych do strojenia
instrumentów,

−

urządzenia elektroniczne i akustyczne pomocne w strojeniu instrumentów,

−

karty ćwiczeń i przybory do pisania.

Przebieg zajęć:
1)

Powitanie uczniów.

2)

Sprawy organizacyjne.

3)

Nawiązanie do tematu zajęć, omówienie celów zajęć.

4)

Organizacja uczniowskich stanowisk pracy do wykonania ćwiczenia.

5)

Realizacja tematu:

−

nauczyciel prezentuje materiał filmowy i multimedialny oraz plansze z elementami
budowy instrumentów,

−

nauczyciel pokazuje i udziela instruktażu, w jaki sposób stroimy instrumenty
należące do różnych grup – używając do tego celu prostych i elektronicznych
narzędzi stroicielskich,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

−

każdy uczeń zapoznaje się z zasadami dotyczącymi strojenia poszczególnych
instrumentów,

−

nauczyciel dzieli zespół na 2–3 osobowe grupy, w których uczniowie zapoznają się
z narzędziami i ich wykorzystaniem w procesie strojenia oraz wykonują strojenie
danego im instrumentu w prosty sposób – słuchowo i w sposób zaawansowany –
z użyciem elektronicznych narzędzi,

−

uczniowie w swoich grupach, klasyfikują swój instrument do grup: pierwszej – gdzie
do strojenia wystarczą proste narzędzia stroicielskie lub drugiej – gdzie do strojenia,
niezbędne jest użycie specjalistycznych narzędzi stroicielskich,

−

nauczyciel obserwuje pracę uczniów, podpowiada rozwiązania,

−

wszystkie zespoły prezentują wyniki swoich działań i dokonują analizy przebiegu
wykonywanego ćwiczenia,

−

nauczyciel analizuje pracę uczniów i określa stopień postępów w wykonywanych
przez nich ćwiczeniach,

−

zakończenie zajęć, podsumowanie wykonanych działań.

6. Praca domowa.

Odszukaj w literaturze wiadomości na temat sposobów strojenia instrumentów

elektrycznych klawiszowych i sporządź w zeszycie krótką notatkę na ten temat.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

5. ĆWICZENIA

5.1. Organizacja stanowiska pracy do wykonywania korekty

i strojenia instrumentów muzycznych

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zorganizuj stanowisko pracy do wykonania korekty instrumentów strunowych.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z zasadami organizacji stanowiska pracy ręcznej obróbki stolarskiej,

2)

wyliczyć pisemnie elementy, z których składają się instrumenty strunowe,

3)

wskazać elementy instrumentów strunowych, podlegające korekcie przy zastosowaniu
ręcznej obróbki stolarskiej,

4)

wyjaśnić zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, obowiązujące na stanowisku ręcznej
obróbki stolarskiej,

5)

zanotować wyniki w arkuszu,

6)

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenia.

Ś

rodki dydaktyczne:

–

karta ćwiczeń,

–

przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Wyszukaj w dostępnych Ci źródłach i wypisz znaczenia pojęć: wykonawca, wyrób,

usługa.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z zasadami organizacji stanowiska pracy i podaną charakterystyką pojęć,

2)

wyjaśnić, w jakim stopniu człowiek wpływa na proces wytwarzania wyrobów i usług,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

3)

określić, jakie warunki (oprócz człowieka) wpływają na proces wytwarzania oraz jakość
wyrobów i usług,

4)

zanotować wnioski w arkuszu,

5)

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenia.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

karta ćwiczeń,

−

przybory do pisania,

−

stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

5.2

.

Stroje, intonacja i strojenie instrumentów muzycznych

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Oblicz częstotliwości tonów podstawowych dla dźwięków z zakresu c

1

-c

2

, następujących

po sobie chromatycznie.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału 4.2.1. Materiału nauczania dotyczącego systemów strojenia instrumentów
muzycznych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się procedurą obliczania częstotliwości tonu podstawowego,

2)

obliczyć częstotliwości tonu podstawowego dla wszystkich dźwięków z podanego
zakresu,

3)

zapisać przebieg obliczeń,

4)

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenia.

Ś

rodki dydaktyczne:

–

kalkulator naukowy,

–

przybory do pisania,

–

notatnik,

–

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Wykonaj strojenie dowolnego instrumentu smyczkowego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

określić wysokości poszczególnych strun instrumentu,

2)

zastosować tuner elektroniczny,

3)

dokonać strojenia strun w kolejności np.: a, d, g, e,

4)

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenia.

Ś

rodki dydaktyczne:

–

instrument smyczkowy,

–

smyczek i kalafonia,

–

tuner elektroniczny,

–

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 3

Dokonaj strojenia temperatury fortepianu w systemie kwartowo-kwintowym.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

wyjaśnić pojęcie temperatura fortepianu,

2)

wyjaśnić pojęcia odległości muzycznych: kwarta, kwinta, oktawa,

3)

scharakteryzować kolejne czynności, które należy podjąć aby nastroić temperaturę
fortepianu w systemie kwartowo-kwintowym,

4)

dokonać doboru narzędzi niezbędnych do prawidłowego wykonania ćwiczenia,

5)

wykonać strojenie instrumentu, dopasowując dźwięki w odpowiedniej kolejności,

6)

umiejętnie posłużyć się kamertonem lub tunerem elektronicznym, chromatycznym,

7)

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenia.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

fortepian,

−

narzędzia do strojenia fortepianu,

−

kamerton lub tuner chromatyczny,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

5.3.

Kabiny stroicielskie i przyrządy do pomiarów wysokości

dźwięków

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj strojenie gitary, używając do tego celu kamertonu widełkowego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przygotować instrument – gitarę,

2)

przygotować kamerton widełkowy,

3)

zapoznać się z zasadami użycia kamertonu jako narzędzia stroicielskiego,

4)

wykonać strojenie gitary z użyciem kamertonu,

5)

opisać wykonane działania w karcie ćwiczeń,

6)

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenia.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

instrument – gitara,

−

kamerton widełkowy,

−

karta ćwiczeń,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Nastrój gitarę basową, używając do tego celu elektronicznego tunera chromatycznego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przygotować instrument – gitarę basową,

2)

przygotować elektroniczny tuner chromatyczny,

3)

zapoznać się z zasadami strojenia przy użyciu tunera,

4)

wykonać strojenie instrumentu, wykorzystując elektroniczny tuner chromatyczny,

5)

opisać przebieg działań w karcie ćwiczeń,

6)

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenia.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

instrument – gitara basowa,

−

elektroniczny tuner chromatyczny,

−

karta ćwiczeń,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

5.5. Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy stosowane podczas

strojenia instrumentów muzycznych

5.5.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przedstaw w formie projektu graficznego, jakie instytucje muszą wydać pozytywną

opinię, w sprawie akceptacji projektu modernizacji obiektów budowlanych, które będą służyć
jako pracownie strojenia instrumentów muzycznych.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z nazwami i rolą instytucji odpowiedzialnych za bezpieczeństwo i higienę
pracy, ochronę przeciwpożarową i ochronę środowiska,

2)

wykonać projekt w formie graficznej, z wyjaśnieniem: która z wymienionych instytucji
powinna pozytywnie zaopiniować, projekt modernizacji budynku,

3)

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenia.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

karta ćwiczeń,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Zaprojektuj rozmieszczenie i wielkość otworów, które powinny zostać wykonane

w obiekcie budowlanym, służącym jako pracownia stroiciela, by zapewnić mu odpowiednią
ilość naturalnego oświetlenia wnętrza.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z przepisami dotyczącymi zapewnienia właściwego oświetlenia naturalnego
w pomieszczeniach stałej pracy,

2)

wymienić rodzaje otworów, które w pomieszczeniu zapewniają odpowiednia ilość światła
naturalnego,

3)

przedstawić wnioski w karcie ćwiczeń,

4)

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenia.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

zbiór przepisów, obowiązujących przy projektowaniu oświetlenia obiektu budowlanego,

−

karta ćwiczeń,

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

TEST 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej

„Strojenie instrumentów

muzycznych”

Test składa się z 24 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1–17 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 18–24 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−−−−

dopuszczający – za rozwiązanie, co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

−−−−

dostateczny – za rozwiązanie, co najmniej 15 zadań z poziomu podstawowego,

−−−−

dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym, co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

−−−−

bardzo dobry – za rozwiązanie 22 zadań, w tym, co najmniej 6 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. a, 3. d, 4. b, 5. d, 6. b, 7. a, 8. a, 9. c, 10. d, 11. a,
12. d, 13. c, 14. c, 15. c, 16. a, 17. c, 18. d, 19. d, 20. c, 21. b, 22. c, 23. a, 24. b.

Plan testu

Nr

zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1

Określić cechy stanowiska pracy

A

P

c

2

Określić sposób strojenia kontrabasu

A

P

a

3

Określić sposób strojenia wiolonczeli

A

P

d

4

Nazwać poszczególne struny instrumentu

A

P

b

5

Wskazać element wchodzący w skład konstrukcji
oboju

A

P

d

6

Wymienić rodzaje gitar

A

P

b

7

Wskazać element wchodzący w skład konstrukcji
fortepianu

A

P

a

8

Określić sposób strojenia puzonu

A

P

a

9

Zdefiniować pojęcie: „temperatura fortepianowa”

A

P

c

10

Przyporządkować

flet

poprzeczny

do

odpowiedniej grupy instrumentów dętych

A

P

d

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

11 Określić sposób strojenia klarnetu

A

P

a

12 Zidentyfikować elementy budowy klarnetu

A

P

d

13 Wskazać odpowiedni strój trąbki

B

P

c

14

Zidentyfikować elementy budowy puzonu
suwakowego

A

P

c

15

Wskazać zastosowanie trzciny Arundo, Dalbergia
Nigra

C

P

c

16

Wskazać sposób eliminacji stuków
w mechanizmach instrumentów dętych
drewnianych

A

P

a

17 Wskazać standardową wielkość werbla

C

PP

c

18 Wskazać elementy budowy werbla

C

PP

d

19

Określić instrument, do którego ma zastosowanie
technika czyszczenia metodą Blow-Ball

C

PP

d

20

Wskazać instrument, którego nie można stroić za
pomocą alikwotów

C

PP

c

21

Określić zalecaną częstotliwość wykonywania
strojenia fortepianu

C

PP

b

22

Wskazać właściwą częstotliwość tonu
podstawowego

C

PP

c

23 Obliczyć rozmiar interwału

D

PP

a

24

Wyjaśnić celowość stosowania tunera
chromatycznego

D

PP

b

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1.

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu, z co najmniej jednotygodniowym
wyprzedzeniem.

2.

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3.

Zapoznaj uczniów z rodzajami zadań w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4.

Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych,
jakie będą w teście.

5.

Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).

6.

Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.

7.

Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, określ czas przeznaczony
na udzielanie odpowiedzi.

8.

Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru
dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9.

Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się
czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

10.

Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.

11.

Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.

12.

Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które
sprawiły uczniom największe trudności.

13.

Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.

14.

Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1.

Przeczytaj uważnie instrukcję.

2.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

4.

Test zawiera 24 zadania o różnym stopniu trudności. Każde zadanie zawiera cztery
alternatywy, tylko jedna jest prawidłowa.

5.

Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej
rubryce znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem,
a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6.

Zadania z poziomu ponadpodstawowego oznaczone są numerami 17–24.

7.

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

8.

Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie sprawiało Ci trudność, odłóż jego rozwiązanie na
później i wróć, gdy zostanie czas wolny.

9.

Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Podstawową cechą stanowiska pracy nie jest

a)

metoda pracy.

b)

wykonawca.

c)

producent.

d)

wyroby i usługi.

2. Struny kontrabasu strojone są w interwale

a)

kwarty.

b)

tercji.

c)

kwinty.

d)

tercji wielkiej.

3. Struny wiolonczeli strojone są w interwale

a)

kwarty.

b)

tercji.

c)

tercji wielkiej.

d)

kwinty.

4. Struny kontrabasu noszą nazwy

a)

E A B C.

b)

E A D G.

c)

A D G C.

d)

E A C H.

5. Obój posiada

a)

stroik pojedynczy.

b)

płytkę wargową.

c)

ustnik kielichowy.

d)

stroik podwójny.

6. Instrument występujący w odmianach: klasyczna, akustyczna, basowa, nazywamy

a)

mandoliną.

b)

gitarą.

c)

harfą.

d)

fletnią.

7. Kontrklawiatura, listwa pedałowa, przekaźnik pedału to elementy mechanizmów

a)

fortepianu.

b)

harfy.

c)

akordeonu

d)

organów.

8. Puzon strojony jest poprzez

a)

wsuwanie lub wysuwanie krąglika.

b)

przesuwanie suwaka.

c)

częściowe zasłanianie wylotu roztrąbu dłonią.

d)

wsuwanie lub wysuwanie ustnika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

9. Temperatura, to zakres dźwięków od a do

a)

c

1

.

b)

b

1

.

c)

a

1

.

d)

e

1

.

10. Flet, to instrument dęty drewniany z grupy aerofonów

a) stroikowych.
b) podwójnostroikowych.
c) ustnikowych.
d) wargowych.

11. Klarnet stroi się poprzez

a) wysuwanie baryłki z korpusu górnego.
b) korektę średnic otworów dźwiękowych.
c) zmianę ciśnienia wdmuchiwanego powietrza.
d) częściowe zatkanie otworu w czarze głosowej.

12. Częścią klarnetu nie jest

a) baryłka.
b) czara głosowa.
c) ustnik.
d) roztrąb.

13. Typowym strojem trąbki jest

a) strój H.
b) strój Cis.
c) strój B.
d) strój Ges.

14. W puzonie suwakowym zmiana wysokości dźwięku, podczas gry odbywa się za

pośrednictwem
a) krąglika.
b) ustnika.
c) suwaka.
d) stroika.

15. Arundo, Dalbergia Nigra to trzcina do budowy elementów

a) akordeonu.
b) cymbałów.
c) oboju.

d) skrzypiec.

16. Podklejając filcowe lub korkowe podkładki do elementów mechanizmu

a) zapobiega się stukom.
b) wzmacnia się brzmienie instrumentu.
c) ułatwia wydobycie dźwięku.
d) tłumi „syk” powietrza.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

17. Standardowe werble mają średnicę i głębokość

a) 12”, 3”.
b) 13”, 4,3”.
c) 14”, 5,5”.
d) 15”, 5,8”.

18. Na budowę werbla nie składa się

a) ług.
b) naciąg górny i dolny.
c) mechanizm naciągający sprężyny.
d) wentyl.

19. Technika Blow-Ball dotyczy instrumentów

a) skrzypiec, altówki.
b) gitary, harfy.
c) puzonu, klarnetu.
d) waltorni, trąbki.

20. Z użyciem alikwotów nie można stroić

a) gitary.
b) skrzypiec.
c) ksylofonu.
d) saksofonu.

21. Optymalnie fortepian należy stroić

a) przed każdym koncertem.
b) dwa razu do roku.
c) co dwa – trzy lata.
d) co dwa tygodnie.

22. Częstotliwość tonu podstawowego b

1

wynosi

a) 447.57 Hz.
b) 448.20 Hz.
c) 466.16 Hz.
d) 469.20 Hz.

23. Kwintę zmniejszoną można podzielić na

a) 6

najmniejszych interwałów.

b) 5 najmniejszych interwałów.
c) 7 najmniejszych interwałów.
d) 4 najmniejszych interwałów.

24. Tunera chromatycznego używa się

a) zawsze.
b) w trudnych warunkach akustycznych.
c) nigdy.
d) tylko po nastrojeniu alikwotowym.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko........................................................................................................................

Strojenie instrumentów muzycznych

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1

a

b

c

d

2

a

b

c

d

3

a

b

c

d

4

a

b

c

d

5

a

b

c

d

6

a

b

c

d

7

a

b

c

d

8

a

b

c

d

9

a

b

c

d

10

a

b

c

d

11

a

b

c

d

12

a

b

c

d

13

a

b

c

d

14

a

b

c

d

15

a

b

c

d

16

a

b

c

d

17

a

b

c

d

18

a

b

c

d

19

a

b

c

d

20

a

b

c

d

21

a

b

c

d

22

a

b

c

d

23

a

b

c

d

24

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

TEST 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Strojenie instrumentów
muzycznych”

Test składa się z 22 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1–16 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 17–22 są z poziomu ponad podstawowego

.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

-

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

-

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 13 zadań z poziomu podstawowego,

-

dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponad podstawowego,

-

bardzo dobry – za rozwiązanie 20 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu ponad
podstawowego

.

Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. a, 3. d, 4. c, 5. c, 6. a, 7.c, 8. c, 9. b, 10. c, 11. a,
12. a, 13. d, 14. c, 15. a, 16. c, 17. c, 18. b, 19. b, 20. a, 21. a, 22. d.

Plan testu

Nr

zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1

Wskazać elementy budowy skrzypiec

A

P

c

2

Wskazać elementy budowy smyczka

A

P

a

3

Wskazać właściwe ułożenie strun gitary

A

P

d

4

Wyjaśnić zasadę działania mechanizmu
młoteczkowego

A

P

c

5

Wskazać sposób strojenia skrzypiec

A

P

c

6

Wskazać sposób strojenia fletu

B

P

a

7

Wyjaśnić

pojęcie:

„stopliwość

barwy”

instrumentu

B

P

c

8

Wskazać

instrumenty

aerofonów

grupy

aerofonów

B

P

c

9

Nazwać dokładnie instrument

B

P

b

10

Wskazać

narzędzia

należące

do

rodziny

kamertonów

B

P

c

11

Wskazać

właściwy

sposób

obliczania

częstotliwości interwałów mniejszych niż oktawa

B

P

a

12

Wyjaśnić, jakie zasady obowiązują w stroju
równomiernie temperowanym

B

P

a

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

13 Wskazać właściwy numer telefonu alarmowego

A

P

d

14

Wyjaśnić, jakie zasady obowiązują w stroju
równomiernie temperowanym

B

P

c

15

Wskazać właściwą częstotliwość tonu
podstawowego, w stroju równomiernie
temperowanym

B

P

a

16 Wskazać właściwy strój waltornii

B

P

c

17

Określić mankamenty strojenia instrumentów
strunowych za pomocą tunera

C

PP

c

18 Wskazać zastosowanie mikrostroika

D

PP

b

19

Określić najkorzystniejszą wysokość dźwięku
podstawowego w przypadku strojenia gitary

D

PP

b

20 Oblicz wysokość tonu podstawowego

C

PP

a

21

Wskazać, na czym polega podstawowa różnica
w zapisie nutowym instrumentów
transponujących i nietransponujących

D

PP

a

22

Rozpoznać instrument transponujący w grupie
chordofonów smyczkowych

D

PP

d

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1.

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu, z co najmniej jednotygodniowym
wyprzedzeniem.

2.

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3.

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4.

Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na zadania wielokrotnego wyboru.

5.

Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).

6.

Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.

7.

Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony
na udzielanie odpowiedzi.

8.

Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru
dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9.

10 minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.

10.

Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.

11.

Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.

12.

Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które
sprawiły uczniom największe trudności.

13.

Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.

14.

Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu

.

Instrukcja dla ucznia

1.

Przeczytaj uważnie instrukcję.

2.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

4.

Test zawiera 22 zadania o różnym stopniu trudności. Są to zadania wielokrotnego
wyboru. Dla każdego zadania są podane 4 odpowiedzi a, b, c, d. Tylko jedna odpowiedź
jest prawidłowa.

5.

Za każdą poprawną odpowiedź możesz uzyskać 1 punkt. Za błędną odpowiedź lub jej
brak otrzymujesz 0.

6.

Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej
rubryce znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem,
a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

7.

Zadania z poziomu ponadpodstawowego oznaczone są numerami 17–22.

8.

Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż rozwiązanie
zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.

9.

Po rozwiązaniu testu sprawdź czy zaznaczyłeś wszystkie odpowiedzi na KARCIE
ODPOWIEDZI.

10.

Na rozwiązanie testu masz 60 min.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1.

Do elementów, z których zbudowane są skrzypce, zaliczamy
a)

klapy.

b)

estry.

c)

podstrunnicę.

d)

kulkę.

2.

Do elementów budowy smyczka zaliczamy
a)

włosie.

b)

stroik.

c)

zapinki.

d)

gąbkę.

3.

Gitara ma 6 strun, których nazwy brzmią kolejno
a)

E,D,G,E,H,C.

b)

A,B,C,D,E,F.

c)

C,D,E,A,H,E.

d)

E,A,D,G,H,E.

4.

Mechanizm angielski to mechanizm umożliwiający zrealizowanie
a)

repetycji.

b)

pędu.

c)

podwójnej repetycji.

d)

dominanty.

5.

Skrzypce stroi się poprzez
a)

wydłużenie lub skracanie strun.

b)

przesuwanie podstawka.

c)

zmianę napięcia strun.

d)

zmianę położenia dyszy w pudle rezonansowym.

6.

Flet poprzeczny stroi się poprzez
a)

wysuwanie główki z korpusu.

b)

zmianę ciśnienia powietrza wdmuchiwanego w instrument.

c)

korektę wysokości ustawienia klap.

d)

zmianę średnicy otworów dźwiękowych.

7.

Stopliwość barwy instrumentu, tłumaczymy jako
a)

własność dopasowania wysokości dźwięku do akordu.

b)

bardzo płynne legato (inaczej legatissimo).

c)

zlewanie z barwami innych instrumentów.

d)

topnienie metalu.

8.

Do grupy areofonów ustnikowych nie należy
a)

trąbka.

b)

tuba.

c)

helikoks.

d)

puzon.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

9.

Puzon podwójny, w stroju B niskim to puzon
a)

drappo.

b)

doppio.

c)

duplo.

d)

dippo.

10.

Do rodziny kamertonów nie należy
a)

kamerton stroikowy.

b)

kamerton widełkowy.

c)

tuner chromatyczny.

d)

kamerton chromatyczny.

11.

Pierwiastek 12 stopnia z 2 to iloraz
a)

dwóch położonych obok siebie półtonów.

b)

dwóch położonych obok siebie kwart.

c)

dwóch jednobrzmiących kwint.

d)

półtonu i oktawy w stroju nierównomiernie temperowanym.

12.

System równomiernie temperowany umożliwia
a)

swobodną transpozycję do dowolnej tonacji.

b)

dostrajanie tonacji.

c)

swobodną transpozycję do dowolnej tonacji.

d)

ograniczenie zastosowania transpozycji.

13.

Numer alarmowy do Pogotowia Ratunkowego to
a)

996.

b)

997.

c)

998.

d)

999.

14.

Zasadą współcześnie stosowanego, systemu równomiernie temperowanego jest podział
oktawy na
a)

12 całych tonów.

b)

10 półtonów.

c)

12 półtonów.

d)

8 całych tonów.

15.

Częstotliwość tonu podstawowego dla dźwięku a

1

wynosi

a)

440 Hz.

b)

442 Hz.

c)

438 Hz.

d)

437 Hz.

16.

Typowym strojem waltorni jest
a)

strój Es.

b)

strój B.

c)

strój F.

d)

strój C.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

17.

Nieprecyzyjność, wynikającą z porównywania wysokości brzmienia strun wykazuje
metoda
a)

strojenia alikwotowego.

b)

arpeggio.

c)

strojenia przy pomocy tunera.

d)

mikrostrojników.

18.

Mikrostroik służy do
a)

wstępnego strojenia skrzypiec.

b)

ostatecznego dostrajania skrzypiec.

c)

strojenia instrumentów dętych drewnianych o pojedynczym stroiku.

d)

strojenia strun kontrabasu.

19.

Standardowa gitara najlepiej brzmi, gdy częstotliwość dźwięku „a”, wynosi
a)

438 Hz.

b)

440 Hz.

c)

442 Hz.

d)

436 Hz.

20.

Częstotliwość tonu podstawowego b

1

wynosi

a) 466,16 Hz.
b) 446,16 Hz.
c) 468,45 Hz.
d) 469,20 Hz.

21.

Różnica w brzmieniu i zapisie dźwięku c dla gitary i fortepianu wynika z
a)

transpozycji.

b)

transmutacji.

c)

modulacji.

d)

transformacji.

22.

W grupie chordofonów smyczkowych transponuje jedynie
a)

wiolonczela.

b)

altówka.

c)

skrzypce.

d)

kontrabas.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko.............................................................................................................................

Strojenie instrumentów muzycznych

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1

a

b

c

d

2

a

b

c

d

3

a

b

c

d

4

a

b

c

d

5

a

b

c

d

6

a

b

c

d

7

a

b

c

d

8

a

b

c

d

9

a

b

c

d

10

a

b

c

d

11

a

b

c

d

12

a

b

c

d

13

a

b

c

d

14

a

b

c

d

15

a

b

c

d

16

a

b

c

d

17

a

b

c

d

18

a

b

c

d

19

a

b

c

d

20

a

b

c

d

21

a

b

c

d

22

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

34

7.

LITERATURA

1.

Buchanan J.: A Dorling Kindersley Book, Dorlihg Kindersley Limited. Great Britain
1991

2.

Buchner A.: Encyklopedia Instrumentów Muzycznych. R.A.F. Scriba, Racibórz 1995

3.

Drobner M.: Instrumentoznawstwo i Akustyka. Podręcznik dla średnich szkół
muzycznych. PWM, 2004

4.

Habela J. Słowniczek Muzyczny. PWM, 1977

5.

Flesh C.: Sztuka gry skrzypcowej. PWM, Kraków 1964

6.

Marcuse S.: Comprehensive Dictionary. Library of Congress, 1964

7.

Panufnik T.: Sztuka Lutnicza. Warszawa 1926

8.

Panufnik T.: Technologia Lutnicza. Warszawa 1934

9.

Prószyński S.: Świat mechanizmów grających. Wiedza Powszechna, Warszawa 1994

10.

Sachs C.: Real Lexikon der Musikinstrumente. Hildeshei 1962

11.

Sikorski K.: Instrumentoznawstwo. PWM, Łódź 1952

12.

Wielka Encyklopedia Muzyczna PWM

13.

Hansen A.: Bezpieczeństwo i higiena pracy. WSiP, 1998