AUDIO 2/2000
40
Druga szóstka zespołów głośnikowych
2000−3000 zł to ponownie podstawkowce, tym
razem przede wszystkim z Danii i Niemiec. Zwłaszcza
ekipa duńska wydaje się być wyjątkowo mocna − Avance,
Dali i Dynaudio to marki doskonale już w Polsce znane,
i mające zwykle doskonałe recenzje. Phonar i V.A. też
zaliczyły kilka dobrych ocen, tylko ASW... nie, wpadki
dotąd żadnej nie było, to po prostu debiut.
Katowicki dystry−
butor RCM znany jest z upo−
dobania do reprezentowania
producentów niemieckich
(choć w ofercie jest również
kilku z innych stron Europy).
Jedną z ważniejszych pozycji
głośnikowych była do niedaw−
na w Katowicach na wskroś
audiofilska firma I.Q. z Essen,
znana z wielu dobrych kon−
strukcji i ciekawych pomys−
łów, która, niestety, chyba
zakończyła swój żywot, w
każdym razie zniknęła z ryn−
ku audio. Stratę tę RCM szyb−
ko powetował sobie pozyska−
niem innej firmy, renomowa−
nego berlińskiego Isophona, a
jeszcze wcześniej nawiązał
kontakt z najmniej znaną w tym
gronie marką ASW.
ASW
ASW
ASW
ASW
ASW
ASW
ASW
ASW
ASW
ASW
Cantius II
P
remiera ASW w Audio zbiegła się
z niedawnym wprowadzeniem do
sprzedaży nowej edycji serii Can−
tius. Konstrukcje te łatwo poznać po
błyszczących korektorach fazy głośni−
ków niskotonowych, nisko−średniotono−
wych i średniotonowych. Ich membra−
ny są aluminiowe, choć wskutek powle−
kania mają kolor ciemnogranatowy. W
gronie podstawowych konstrukcji (nie li−
cząc specjalnych do kina domowego) zna−
jdują się cztery modele wolnostoją−
ce i dwa podstawkowe, z
których
Cantius II to
ten większy.
Jeszcze jedną cechą wspólną dla
wszystkich
Cantiusów jest kształt otworu
bass−reflex − szczelina na dole przedniej
ścianki. Dla większości użytkowników naj−
ważniejsze w tym zdaniu jest stwierdzenie,
że otwór znajduje się z przodu.
Cantiusy II
można więc, przynajmniej teoretycznie,
przysunąć do ściany bardziej niż bass−re−
flexy dmuchające do tyłu.
Głośnik nisko−średniotonowy to “sie−
demnastka”, z odlewanym koszem i 10−cm
układem magnetycznym (głośnik prawdo−
podobnie przygotowany przez Peerlessa).
Głośnik wysokotonowy to 25−mm kopułka
tekstylna (na pewno Peerless).
Obudowę zrobiono przede wszystkim z
płyty wiórowej, ale przednią ściankę przy−
gotowano z 20−mm MDF−u.
Jakość wykonania (zewnętrzne powierz−
chnie) nie budzi zastrzeżeń, przednie−bocz−
ne krawędzie zaokrąglono, całość oklejono
naturalnym fornirem (duży wybór kolorów).
Gniazdo przyłączeniowe jest podwójne.
HI−FI
HI−FI
HI−FI
HI−FI
HI−FI
Zespoły głośnikowe
Niemiecka firma ASW korzysta
najczęściej ze skandynawskich
przetworników. W modelu Cantius II
wiedzimy dwa przyzwoite głośniki
z wytwórni Peerless.
Zespoły głośnikowe 2000−3000 zł
cz.2
40
AUDIO 2/2000
41
60
65
70
75
80
85
90
95
100
10
100
1000
10000
100000
Częstotliwość w Hz
Ci
śnienie w dB
Rys. 1. − charakterystyka modułu impedancji
R
ys. 2 − źródła niskich częstotliwości, pomiar
ys. 2 − źródła niskich częstotliwości, pomiar
ys. 2 − źródła niskich częstotliwości, pomiar
ys. 2 − źródła niskich częstotliwości, pomiar
ys. 2 − źródła niskich częstotliwości, pomiar
sinusoidą w polu bliskim. Charakterystyki wiarygodne
sinusoidą w polu bliskim. Charakterystyki wiarygodne
sinusoidą w polu bliskim. Charakterystyki wiarygodne
sinusoidą w polu bliskim. Charakterystyki wiarygodne
sinusoidą w polu bliskim. Charakterystyki wiarygodne
do 200Hz.
do 200Hz.
do 200Hz.
do 200Hz.
do 200Hz.
Rys. 3 −
Rys. 3 −
Rys. 3 −
Rys. 3 −
Rys. 3 − w z
w z
w z
w z
w zakresie 200Hz−20kHz, na osi głównej
akresie 200Hz−20kHz, na osi głównej
akresie 200Hz−20kHz, na osi głównej
akresie 200Hz−20kHz, na osi głównej
akresie 200Hz−20kHz, na osi głównej iiiii pod
pod
pod
pod
pod
kątami 15
kątami 15
kątami 15
kątami 15
kątami 15
O
O
O
O
O
i 30
i 30
i 30
i 30
i 30
O
O
O
O
O
w płaszczyźnie poziomej
w płaszczyźnie poziomej
w płaszczyźnie poziomej
w płaszczyźnie poziomej
w płaszczyźnie poziomej, pomiar
, pomiar
, pomiar
, pomiar
, pomiar
metodą MLS z od
metodą MLS z od
metodą MLS z od
metodą MLS z od
metodą MLS z odległości
ległości
ległości
ległości
ległości 1m
1m
1m
1m
1m
Rys. 3
Rys. 3
Rys. 3
Rys. 3
Rys. 3a
a
a
a
a
−
−
−
−
−
Porównanie charakterystyki firmowej i po
Porównanie charakterystyki firmowej i po
Porównanie charakterystyki firmowej i po
Porównanie charakterystyki firmowej i po
Porównanie charakterystyki firmowej i po
zmianie polaryzacji głośnika wysokotonowego.
zmianie polaryzacji głośnika wysokotonowego.
zmianie polaryzacji głośnika wysokotonowego.
zmianie polaryzacji głośnika wysokotonowego.
zmianie polaryzacji głośnika wysokotonowego.
Laboratorium
Rys. 4 − charakterystyka przetwarzania w całym pasmie akustycznym, złożona z pomiarów sinusoidą i MLS
Rys. 4 − charakterystyka przetwarzania w całym pasmie akustycznym, złożona z pomiarów sinusoidą i MLS
Rys. 4 − charakterystyka przetwarzania w całym pasmie akustycznym, złożona z pomiarów sinusoidą i MLS
Rys. 4 − charakterystyka przetwarzania w całym pasmie akustycznym, złożona z pomiarów sinusoidą i MLS
Rys. 4 − charakterystyka przetwarzania w całym pasmie akustycznym, złożona z pomiarów sinusoidą i MLS
Technologia przygotowywania tes−
tów zespołów głośnikowych nie wy−
klucza, że przed odsłuchem znane
są już wyniki pomiarów. Dzięki temu wie−
działem, że
Cantius II
to konstrukcja kap−
ryśna, która ma dwa oblicza − firmowe i
zmodyfikowane przez odwrócenie polary−
zacji głośnika wysokotonowego. W grun−
cie rzeczy drugie oblicze można wygene−
rować zawsze, gdy konstrukcja ma po−
dwójne gniazdo, pytanie tylko po co? Na
to pytanie odpowiedź znajduje się obok.
Przynajmniej teoretycznie
Cantiusy II
ma−
ją znacznie lepszą liniowość charakterys−
tyki w wersji “odwróconej”. Wynika z tego
pytanie, jaką wersję odsłuchiwać i oce−
niać?
Tego typu dziury w charakterystyce,
jakie są udziałem
Cantiusa II
, dziury wy−
glądające strasznie przez swoją głębo−
kość, nie są słyszane w analogiczny spo−
sób, w jaki są widziane − jako przerwa w
pasmie, zgubienie wątku, rzucający się w
uszy feler w ściśle określonym miejscu
charakterystyki. Wąskopasmowy charak−
ter pozwala takiej dziurze dość długo
ukrywać się przed słuchaczem, dopóki nie
trafimy w nią odpowiednią próbką mu−
zyczną, z dźwiękiem ulokowanym w tym
zakresie. Ponoszona szkoda objawia się
częściej jako ogólniejsze osłabienie na−
macalności brzmienia instrumentów i gło−
su (jest znanym efektem natomiast, że
podobnie wąskopasmowe, i nawet niższe
amplitudowo rezonanse − wybrzuszenia
na charakterystyce, są znacznie dokucz−
liwsze).
Zacząłem więc od firmowej konfigura−
cji, nie tracąc nadziei, że może się obro−
nić. I nie będę udawał, że mój wspaniały
słuch natychmiast zlokalizował ową dziu−
rę z dokładnością do 1Hz. Odstępstwo od
neutralności słyszane było jako zbyt moc−
ne naświetlenie zakresu wysokich częs−
totliwości; należy jednak docenić, że sa−
ma jakość wysokich tonów, ich plastycz−
ność i jednocześnie precyzja, były wyso−
kiej próby. Na drugim skraju bas zazna−
cza się również wyraźnie, ale jego charak−
ter nie jest już tak pociągający − raczej
jednobarwny, nie sięgający dość nisko.
Średnich tonów jest po prostu niewiele,
brakuje wypełnienia i soczystości.
Po odwróceniu polaryzacji głośnika
wysokotonowego sytuacja jednak wyraź−
nie się poprawiła − wysokie tony, których
duży potencjał barwowy był już wcześniej
dostrzeżony, przestały dominować nad
średnicą, objawiającą się już bardziej zde−
cydowanie. Równowaga całego pasma
była dobra, podobna do uzyskanej w
Evi−
dence 370
. Tam słabsze były wysokie to−
ny, w
Cantiusach
do końca niedosyt pozo−
stawiał charakter niskich tonów, dość jed−
nostajnych, nie wyróżniających się ani so−
czystością, ani konturowością. W sumie
jednak uzyskane w tej wersji rezultaty na−
leży uznać za zupełnie zadowalające na
tle cech konkurentów.
Impedancja znamionowa [
Ω
]
4
Efektywność (2,83V/1m) [dB]
86
Moc znamionowa [W]
80
Wymiary (WxSxG)[cm]
40x22x30
Cena
Cena
Cena
Cena
Cena
(za parę) [zł]
2200−2420
2200−2420
2200−2420
2200−2420
2200−2420
*
Dystrybutor
RCM
Cantius II
to kon−
strukcja znamiono−
wo 4−omowa (rys. 1.
rys. 1.
rys. 1.
rys. 1.
rys. 1.), niemal dokładnie na
poziomie tej wartości znajduje się minimum
w zakresie nisko−średniotonowym. Charak−
terystyka impedancji wskazuje, że bass−re−
flex dostrojono do ok. 45Hz. Na rys. 2.
rys. 2.
rys. 2.
rys. 2.
rys. 2. wi−
dać, że minimum amplitudy głośnika leży
nieco niżej (41Hz), za to maksimum efek−
tywności otworu wyraźnie wyżej (ok. 60Hz).
W rezultacie głośnik i otwór współdziałają
efektywnie w zakresie 50−100Hz, a charak−
terystyka wypadkowa ma lekkie podbicie w
zakresie 70−150Hz.
Na charakterystyce zakresu średnio−wy−
sokotonowego (rys. 3.
rys. 3.
rys. 3.
rys. 3.
rys. 3.) zwraca uwagę “dziu−
ra” przy około 1,4kHz. Podejrzenia można
mieć różne, ale jedno z nich możemy na−
tychmiast zweryfikować − jeśli jest to zła
integracja fazowa między głośnikiem nisko−
średniotonowym a wysokotonowym, to
zmiana biegunów podłączenia jednego z
nich (możliwa dzięki podwójnemu gniazdu),
“wyprostuje” charaktertystykę. Na rys. 3a.
rys. 3a.
rys. 3a.
rys. 3a.
rys. 3a.
widać efekty tego zabiegu (w odniesieniu do
podłączenia “firmowego”). Pozostaje osła−
bienie przy 3kHz, ale dziura przy 1,4kHz
zostaje całkowicie załatana. Sprawdziliśmy
więc, czy nie był to błąd w montażu mierzo−
nego egzemplarza − przed mikrofon powęd−
rował drugi zespół dostarczonej pary. Re−
zultaty były podobne. Być może producent
ma na swoją obronę jakieś kwestie odsłu−
chowe, jednak z technicznego punktu wi−
dzenia, w ustalaniu wzajemnej polaryzacji
głośników popełniono ewidentny błąd. Na
szczęście każdy może go poprawić. Dla po−
rządku przypomnijmy, że pomiaru układów
dwugłośnikowych zawsze dokonujemy na
osi wyprowadzonej prostopadle spomiędzy
obydwu głośników.
Porównanie charakterystyk zespołu le−
wego i prawego (rysunek nie pokazany z
braku miejsca) wykazało dobrą zbieżność,
w granicach 1dB w całym pasmie.
Ocena całego pasma (rys. 4
rys. 4
rys. 4
rys. 4
rys. 4.) zależy w
wielkiej mierze od tego, czy oceniamy cha−
rakterystykę “firmową” czy zmodyfikowaną
odwróceniem polaryzacji głośnika wysoko−
tonowego. W tym drugim przypadku jest
oczywiście znacznie lepiej, choć wskutek
pozostającego osłabienia przy 3kHz złapa−
nie tolerancji +/−3dB nadal nie jest możliwe.
Efektywność to umiarkowane 86dB.
*w zależności od koloru okleiny