PORÓD NAGŁY

Choć rzadko zdarza się konieczność obsłużenia nagłego porodu poza oddziałem porodowym,
niezwykle istotna jest umiejętność dokładnej oceny stanu pacjętki zagrożonej takim porodem
oraz podjęcia decyzji o transporcie rodzącej bądź odebranie porodu na miejscu. Nie należy
transportować kobiety w fazie aktywnego porodu. Chyba ze ryzyko rodzenia w domu jest
większe od ryzyka transportu rodzącej.

Aktywny poród ma miejsce wted gdy urodzenie się dziecka jest bliskie a zapewnienie
rodzącej bezpiecznego transportu do szpitala przed urodzeniem się dziecka jest nie możliwe,
lub jeśli transport stanowiłby zagrożenie dla matki lub płodu. Należy przestrzegać zasady
przekazywania pacjentek tylko przez lekarza do lekarza.

PORÓD NAGŁY zwany porodem ulicznym jest to poród o szybkim przebiegu. Może
zaskoczyć ciężarną na ulicy, w podróży. Sytuacja ta jest zaskoczeniem nie tylko dla nie
przygotowanej do porodu ciężarnej ale i staje się przyczyna zamieszania i paniki wśród osób ją
otaczających.

Jeżeli w zbiorowisku ludzi zacznie nagle rodzić kobieta i okaże się że jesteś jedyną osobą
która powinna pomóc. Etyka zawodowa nakazuje każdemu pracownikowi służby zdrowia
udzielenie takiej pomocy.

POSTĘPOWANIE:

Poród dziecka następuje zwykle samoistnie, jeżeli nie pojawią się powikłania. Naszą rolą-
osoby pomagającej rodzącej jest zapewnienie spokoju, dodanie otuchy, udzielenie
podstawowej pomocy medycznej w dostępnym zakresie oaz jeśli to konieczne resuscytacji
noworodka.

Podczas porodu kobieta odczuwa bóle, kiedy macica się kurczy, i ulgę kiedy skurcze

się kończą. Należy pomóc kobiecie w regulacji oddechów podczas skurczów macicy oraz
okazać jej życzliwość oraz cierpliwość.

Należy przewieść kobietę do szpitala jeżeli nie spodziewamy się porodu za około 15-20 min.
W podjęciu decyzji mogą pomóc następujące pytania:

•

Czy odpłynęły wody płodowe lub występuje krwawienie?

•

Czy obecne jest uczucie parcia na stolec oraz w okolicy ujścia pochwy?

•

Na kiedy przypada obliczony termin porodu?

Jeżeli pacjentka na 2 pierwsze pytania odpowiada twierdząco , należy sprawdzić czy główka
nie ukazuje się w ujściu pochwy. Jeżeli po rozchyleniu sromu widoczna jest główka to znaczy
ze rozwiązanie nastąpi niebawem takiej sytuacji należy podjąć decyzje o porodzie w miejscu
w którym znajduje się rodząca. Należy przedsięwziąć niezbędne czynności by się do niego
przygotować.

Należy wziąśc pod uwagę ze krew i płyn owodniowy mogą obficie odpłynąć.Matka może
odczuwać potrzebę pójścia do toalety, lecz nie należy jej na to pozwolić.Trzeba wyjaśnić ze
uczucie parcia na stolec jest normalne i wynika z uścisku główki na ścianę odbytnicy.Dziecko
może się urodzie w momencie próby oddania stolca. Nie wolno podejmować próby
odwlekania porodu polecając rodzącej zaciskanie ud.

POSTĘPOWANIE Z RODZĄCĄ(PORÓD GŁÓWKOWY)

Powiadomić pogotowie ratunkowe

Wezwać położnika i anestezjologa/pediatrę

Ważne jest zachowanie stałego kontaktu z matką przez cały poród, zaufanie

Trzeba troszczyć się ojej potrzeby fizyczne, ale i psychiczne oraz ochronę intymności

Zachęcić partnera rodzącej, aby pozostał z nią

Ułoży matkę w miejscu , w którym byłby dostęp do niej z kilku stron

Odsunąć gapiów

Jeżeli jest zima to wprowadzić gdzieś gdzie temperatura będzie wyższa od temp. Na

dworze

Zadbać o stworzenie rodzącej jak najlepszych warunków

Ocenić sytuację położniczą

Umyć krocze ciepłą wodą

Unieść pośladki, podkładając pod nie zwinięty koc lub poduszkę

Pod pacjętkę położyć czyste tkaniny

PORÓD W SYTUACJI KRYTYCZNEJ

Zdarza sięiekiedy, że rozwiązanie ciąży następuje niespodziewanie szybko, zanim kobieta

zdąży dotrzeć do oddziału położniczego.

Jeżeli ciężarna ma skurcze co 2-3 minuty i/lub uczucie parcia na stolec, oraz gdy w szparze

sromowej widoczna jest główka dziecka, oznacza to , że poród nastąpi wkrótce.

Najlepiej, jeżeli w odbieraniu porodu pomaga lekarz, ale nie mniej cenne dla ciebie mogą być

wskazówki udzielone przez telefon. Najważniejsze by zachować spokój, poród jest bowiem

aktem fizjologicznym.

Absolutnie nie próbuj opóźniać porodu przez zaciskanie ud rodzącej lub wciskanie główki do

dróg rodnych matki. Postępowanie takie może doprowadzić do ciężkich obrażeń.

PRZYGOTOWANIE PORODU, ODBIERANIE PORODU

•

Gdy zbliża się
poród Co zrobić?

1.

Na łóżku rozłóż czyste prześcieradła, połóż pod nie ceratę, która zapobiega
zabrudzeniu materaca. Jeżeli poród odbywa się poza domem i nie ma możliwości
przygotowania łóżka, pod biodra i uda rodzącej podłóż czyste ubrania lub gazety.

2.

Ułóż rodzącą na plecach, ze zgiętymi kolanami, stopami ułożonymi płasko na
podłożu i szeroko rozchylonymi udami.
Jeżeli poród odbywa się w pomieszczeniu, zadbaj o dobry dostęp do łóżka rodzącej
oraz miejsce dla dziecka.

3.

Dokładnie umyj ręce do łokci wodą z mydłem.

4.

Wysterylizuj scyzoryk lub nóż przez wygotowanie w wodzie (ok. 5 min) lub ogrzanie
nad palnikiem (30 sekund).Pozostaw wysterylizowane narzędzia w wodzie do czasu,
gdy będą ci potrzebne do przecięcia pępowiny.

5.

Przygotuj także:

•

Czysty miękki bawełniany kocyk, ręcznik lub prześcieradło, w które owiniesz
narodzone dziecko,

•

Czysty sznurek, sznurowadło lub pasek, którym obwiążesz pępowinę.

•

Wiaderko lub miskę której użyjesz w razie wymiotów rodzącej

•

Duży worek foliowy, pojemnik lub ręcznik, w którym umieścisz łożysko:
lekarz lub położna sprawdzi potem czy jest ono kompletne tzn. czy wydaliło
się w całości z jamy macicy (pozostawienie części łożyska grozi powikłaniami,
m in. zakażeniem.

•

Chusteczki lub czyste złożone serwety, którymi obłożysz krocze kobiety w
czasie porodu, a potem w trakcie wydalania łożyska,

•

Pieluszki, agrafki.

W TRAKCIE PORODU

CO ROBIĆ?

1.

Nie wkładaj rąk ani innych przedmiotów do dróg rodnych kobiety.

2.

Nie próbuj ingerować w przebieg porodu lub dotykać dziecka zanim urodzi się główka.

3.

Kiedy główka w całości pojawi się na zewnątrz, podtrzymując ją, oczyść twarz dziecka z
krwi i wydzieliny.

4.

Jeżeli główka dziecka znajduje się w błonach płodowych, przekłuj je za pomocą
paznokcia lub wysterylizowanego nożyka, aby wody mogły spokojnie odpłyną i usuń ich
pozostałości z twarzy dziecka aby mogło swobodnie oddychać.

5.

Zwykle dziecko rodzi się twarzą do dołu (do podłoża). Upewnij się czy pępowina nie jest
owinięta wokół szyi dziecka, gdyż może to spowodować uduszenie. W przeciwnym razie
delikatnie przeciągnij pętle pępowiny przez główkę.

6.

Może się zdarzyć, że pępowina jest owinięta wokół szyi dziecka bardzo ściśle, tedy należy
przeciąć pępowinę przed zakończeniem porodu, gdyż może dojść do uszkodzenia dziecka.
Jeżeli w odbieraniu porodu pomaga ci druga osoba, poproś ją o podwiązanie końców
pępowiny. Jeżeli pępowina nie jest obwinięta wokół szyi dziecka, zaczekaj z jej
przecięciem do zakończenia porodu.

7.

Pamiętaj skóra rodzącego dziecka jest gładka i wilgotna. Uważaj , aby nie wyślizgnęło ci
się z rąk.

8.

PO urodzeniu się główki, dziecko wykonuje obrót tak, ze twarzą zwrócone jest do jednego
z ud matki, aby ułatwić rodzenie barków. Wyżej ułożony bark( bliżej kości łonowej) rodzi
się pierwszy, dlatego musisz delikatnie i uważnie prowadzić główkę dziecka ku spojeniu
łonowemu matki aby ułatwić rodzenie się dolnego barku(ułożonego bliżej kości
krzyżowej.)

9.

Po rodzeniu się barków poród przebiega bardzo szybko, trzymaj dziecko tak, aby nie
wyślizgnęło ci się z rąk

NORODEK

Co robić

1.

Aby ułatwić dziecku wykonanie pierwszego oddechu, ułóż je tak, aby główka była
niżej stóp, gdyż pozycja taka ułatwi oczyszczenie z wydzieliny oskrzeli, nosa i jamy
ustnej. Jedną ręką trzymaj główkę dziecka, drugą zaś chwyć za kostki nóg..

2.

Sterylnym gazikiem oczyść jamę ustną i nos dziecka, i upewnij się że nic mu nie
przeszkadza w oddychaniu

3.

Jeżeli dziecko ma trudności z wykonywaniem pierwszego wdechu, jedną ręką chwyć
je za stopy, a drugąpoklep po plecach.

4.

Jeżeli okres bezdechu niebezpiecznie się wydłuża, to zastosuj sztuczne oddychanie,
odchylając główkę dziecka i obejmując ustami jego usta i nos. Delikatnie
wdmuchując niewielkie porcje powietrza do płuc noworodka, regularnie co 3 sek.

5.

Kiedy dziecko zacznie oddychać owiń je z główką włącznie, w ciepły kocyk lub
ręcznik i ułóż na boku na brzuchu matki z główką poniżej od reszty ciała, z twarzą
zwróconą w kierunku stóp. Pępowina powinna luźno zwisać. Bardzo ważne jest aby
dziecku było ciepło .Nie zmywaj białawej wydzieliny, pokrywającej ciało dziecka jest
to bowiem naturalna warstwa ochronna. Nie myj także oczu ani uszu dziecka .

6.

Po urodzeniu konieczne jest przecięcie pępowiny .Najlepiej zrobić to gdy ustanie
pulsowanie jej naczyń. Jeżeli matka zostanie zabrana do szpitala tuż po urodzeniu
łożyska, dziecko może zostać z nienaruszoną pępowiną, szczególnie jeżeli brak
wysterylizowanego narzędzia do jej przecięcia.

7.

Jeżeli musisz przeciąć pępowinę najpierw zawiąż wokół niej węzeł z kawałka
czystego sznurka grubej nitki sznurowadła w odległości ok. 10 cm od ciała dziecka i
drugi taki sam w odległości 5-10 cm od pierwszego .Węzły muszą by dokładnie
zaciśnięte, tak aby przerwały krążenie krwi w naczyniach.

8.

Przetnij pępowinę pomiędzy założonymi węzłami za pomocą wysterylizowanego
narzędzia.

9.

Przykryj dziecko wraz z główką, aby nie zmarzło. Ułóż je obok matki, główką poniżej
od reszty ciała co pomoże w skutecznym wypłynięciu wydzieliny z dróg
oddechowych.

10.

Zapisz datę i godzinę porodu.

ŁOśYSKO

Poród łożyska następuje zwykle po 5-20 min. Po urodzeniu dziecka. Poprzedza go wydalenie
z dróg rodnych większej ilości ciemnoczerwonej krwi.

CO ROBIĆ

1.

Cierpliwie czekaj na moment wydalania łożyska.

2.

Nie próbuj przyspieszać tego procesu przez pociąganie pępowiny. Skurcze macicy
spowodują odklejenie go od ścian macicy i usunięcie go z jamy macicy.

3.

Wydaleniu łożyska towarzyszy krwawienie, nie bądź tym faktem przerażony.

4.

Łożysko należy pozostawić w naczyniu aby lekarz lub położna mogli sprawdzić czy
wydaliło się z jamy macicy w całości.

OPIEKA NAD MATKĄ PO URODZENIU DZIECKA I ŁOśYSKA.

1.

Krocze matki obłóż serwetami, które wchłoną krew.

2.

Aby zmniejszyć krwawienie przez powłoki brzuszne możesz delikatnie masować
macicę która powinna sięgać tuż poniżej pępka i mieć kształt piłki

3.

Możesz przemyć twarz matki zimną woda, jeżeli sobie tego życzy.

4.

Możesz podać wodę, herbatę , kawę, bulion. Nie podawaj napojów alkoholowych.

5.

Zadbaj o wygodę i ciepło matki. Pamiętaj o złożeniu gratulacji.

Pamiętaj! Jeżeli nawet poród odbył się prawidłowo, bardzo ważne jest aby matkę i dziecko
zbadał lekarz. Większość powikłań okołoporodowych ujawnia się w ciągu pierwszej doby.