monter kadlubow okretowych 721[02] o1 07 n

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Andrzej Zych

Wykonywanie połączeń spawanych 721[02].O1.07

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:
mgr inż. Grzegorz Śmigielski
mgr inż. Michał Sylwestrzak

Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Andrzej Zych

Konsultacja:
mgr inż. Bożena Kuligowska

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 721[02].O1.07
„Wykonywanie połączeń spawanych”, zawartego w modułowym programie nauczania dla
zawodu monter kadłubów okrętowych.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Bezpieczeństwo i higiena pracy podczas spawania

5.1.1. Ćwiczenia

5.2. Podstawy spawania

5.2.1. Ćwiczenia

5.3. Spawanie elektryczne

5.3.1. Ćwiczenia

5.4. Spawanie i cięcie gazowe

5.4.1. Ćwiczenia

5.5. Ocena złączy spawanych

5.5.1. Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela „Wykonywanie połączeń spawanych”,

który będzie pomocny w prowadzeniu zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie
monter kadłubów okrętowych 721[02].

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne,

−

wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas zajęć,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

propozycje ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności
praktycznych,

−

ewaluację osiągnięć ucznia w postaci 2 testów wielokrotnego wyboru, przy czym drugi
test zawiera również zadania otwarte, przydatne do analizy sposobu myślenia ucznia.

−

wykaz literatury, z jakiej uczniowie mogą korzystać podczas nauki.
Treści zawarte w temacie „Bezpieczeństwo i higiena pracy podczas spawania” pomogą

uczniowi zapoznać się z problematyką bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu prac
spawalniczych. Zagadnienia te są bardzo ważne z uwagi na narażenie spawacza na różnorodne
zagrożenia wypadkami, urazami i chorobami zawodowymi.

Treści zawarte w temacie „Podstawy spawania” przybliżą uczniowi podstawy teoretyczne

procesów spawalniczych, zapoznają go z fachowym nazewnictwem, z metodami spawania,
materiałami i sprzętem do spawania.

Treści zawarte w temacie „Spawanie elektryczne” pomogą uczniowi nauczyć się

wykonywania prostych prac spawalniczych metodą spawania łukowego elektrodą otuloną
i metodą spawania łukowego w osłonie gazów.

Treści zawarte w temacie „Spawanie i cięcie gazowe” pomogą uczniowi nauczyć się

wykonywania prostych prac spawalniczych metodą spawania gazowego oraz przecinania
gazowego i żłobienia.

Treści zawarte w temacie „Ocena złączy spawanych” przybliżą uczniowi zagadnienia

kontroli złączy spawanych, metod badania spoin, rodzajów niezgodności spawalniczych,

przyczyn powstawania wad spawalniczych oraz naprawy powstałych wad.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem:

−

pokazu z objaśnieniem,

−

instruktażu,

−

ćwiczeń praktycznych,

−

dyskusji dydaktycznych.

−

pogadanki.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej

pracy uczniów do pracy zespołowej.

W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel może

posłużyć się zamieszczonymi w rozdziale 6 testami.

W teście wielokrotnego wyboru zamieszczono:

−

plany testu w formie tabelarycznej,

−

punktację zadań,

−

propozycję norm wymagań,

−

instrukcję dla nauczyciela,

−

instrukcję dla ucznia,

−

karty odpowiedzi,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

zestawy zadań testowych.
W teście praktycznym zamieszczono:

−

zadanie praktyczne z kryteriami i wymaganiami,

−

kartę odpowiedzi,

−

kartę oceniania.

Poniżej przedstawiono miejsce tej jednostki modułowej w strukturze całego modułu:

Techniczne podstawy zawodu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układu jednostek modułowych

721[02].O1

Techniczne podstawy zawodu

721[02].O1.01

Stosowanie przepisów

bezpieczeństwa i higieny pracy,

ochrony przeciwpożarowej i ochrony

środowiska

721[02].O1.04

Dobieranie materiałów

konstrukcyjnych

721[02].O1.06

Wykonywanie prac z zakresu

obróbki ręcznej i mechanicznej

721[02].O1.03

Posługiwanie się

dokumentacją techniczną

721[02].O1.05

Wykonywanie pomiarów

warsztatowych

721[02].O1.02

Posługiwanie się pojęciami

charakteryzującymi statek

721[02].O1.07

Wykonywanie połączeń

spawanych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej, uczeń powinien umieć:

−

przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,

−

przestrzegać przepisów ochrony środowiska,

−

przestrzegać przepisów ochrony przeciwpożarowej,

−

posługiwać się dokumentacją techniczną,

−

wykonywać pomiary warsztatowe,

−

wykonywać prace z zakresu obróbki ręcznej,

−

korzystać z różnych źródeł informacji,

−

przestrzegać regulaminów obowiązujących w pracowniach.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej, uczeń powinien umieć:

−

scharakteryzować podstawowe procesy spawalnicze,

−

rozróżnić rodzaje złączy spawanych i rodzaje spoin,

−

określić wady i zalety połączeń spawanych,

−

rozróżnić urządzenia, przyrządy oraz materiały do spawania gazowego i elektrycznego,

−

przygotować elementy do spawania,

−

wykonać złącze za pomocą spawania elektrycznego,

−

wykonać spoiny montażowe za pomocą spawania elektrycznego,

−

wykonać napawanie,

−

wykonać złącze za pomocą spawania gazowego,

−

wykonać cięcie gazowe i żłobienie,

−

ocenić jakość wykonanych połączeń,

−

scharakteryzować metody badania i ujawniania wad technologicznych,

−

zlikwidować pod nadzorem wady technologiczne powstające w wyniku cięcia, spawania,
żłobienia,

−

zastosować środki ochrony indywidualnej,

−

zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony
środowiska podczas wykonywania połączeń spawanych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

…………………………………….………….

Modułowy program nauczania: Monter kadłubów okrętowych.
Moduł:

Techniczne podstawy zawodu 721[02].O1

Jednostka modułowa:

Wykonywanie połączeń spawanych721[02].O1.07

Temat: Spawanie doczołowe blach.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności spawania blach.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

dobrać sprzęt i materiały do spawania,

−

dobrać środki ochrony indywidualnej,

−

przygotować materiał do spawania,

−

zorganizować stanowisko pracy spawacza,

−

pospawać blachy spoiną doczołową,

−

ocenić jakość wykonanego spawu.

Metody nauczania–uczenia się:
–

ćwiczenie praktyczne,

–

instruktaż,

–

pokaz,

–

dyskusja.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca w grupach 2-osobowych.

Czas trwania zajęć: 4 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:
–

sprzęt i środki ochrony indywidualnej i zbiorowej,

–

spawarka,

–

próbki blach przygotowanych w ćwiczeniu 1 w rozdziale 5.2.1 (200x50x2 mm, 200x50x4
mm, 200x50x8 mm, 200x50x16 mm),

–

elektrody,

–

instrukcja obsługi spawarki, dokumentacja techniczna,

–

katalog elektrod,

–

literatura techniczna,

–

Poradnik dla ucznia.

Przebieg zajęć:
1. Instruktaż wstępny:

−

Sprawdzenie obecności.

−

Sprawdzenie odzieży roboczej, sprawdzenie samopoczucia uczniów.

−

Przeprowadzenie instruktażu stanowiskowego na temat bezpieczeństwa i higieny
pracy i obsługi agregatu spawalniczego.

−

Przedstawienie przebiegu zajęć.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

Podanie kryteriów ocen.

2. Instruktaż bieżący:

−

Wykonanie ćwiczenia 1, z części 4.3.3 poradnika dla ucznia:

Ćwiczenie: Pospawaj spoiną czołową blachy przygotowane w ćwiczeniu 1 tematu

Podstawy spawania.

Aby wykonać ćwiczenie, uczeń powinien:

1) odszukać w literaturze opis technologii spawania łukowego,
2) dobrać elektrody i spawarkę,
3) ustalić dla każdej próbki (wstępnie) parametry spawania,
4) dobrać sprzęt ochrony indywidualnej,
5) wypisać zagrożenia, jakie mogą wystąpić podczas pracy,
6) określić sposób przygotowania materiału do spawania,
7) zorganizować stanowisko pracy,
8) przedstawić nauczycielowi wypełnioną tabelę oraz przygotowane stanowisko,
9) wykonać sczepianie,
10) wykonać spawanie,
11) ocenić jakość wykonanego połączenia.

−

Sprawdzenie czy uczniowie opracowali plan pracy. Udzielanie dodatkowych
wyjaśnień i wydawanie dodatkowych poleceń.

−

Nadzorowanie

przygotowania

agregatu

spawalniczego

sprzętu ochrony

indywidualnej.

−

Udzielenie pokazu poprawnie wykonanego ćwiczenia.

−

Nadzorowanie procesu spawania. Udzielanie dodatkowych wyjaśnień i wydawanie
dodatkowych poleceń.

−

Przeprowadzenie dyskusji na temat zagrożeń podczas wykonywania spawania
i techniki spawania.

−

Omówienie ćwiczenia, wskazanie na błędy.

3. Instruktaż końcowy:

−

Podsumowanie zajęć.

−

Wskazanie na najlepiej wykonane ćwiczenia.

−

Omówienie ćwiczeń wykonanych przez wszystkich uczniów.

−

Zwrócenie uwagi na błędy.

−

Wystawienie ocen.

−

Uporządkowanie stanowisk ćwiczeniowych.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

poprzez przeprowadzenie pogadanki oraz ocenę prac uczniów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

…………………………………….………….

Modułowy program nauczania: Monter kadłubów okrętowych.
Moduł:

Techniczne podstawy zawodu 721[02].O1

Jednostka modułowa:

Wykonywanie połączeń spawanych 721[02].O1.07

Temat: Procesy pracy. Instrukcje obsługi maszyn i urządzeń

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności spawania gazowego rur.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
–

dobrać sprzęt i materiały do spawania gazowego,

−

dobrać środki ochrony indywidualnej,

–

przygotować materiał do spawania,

–

zorganizować stanowisko pracy,

–

wykonać spawanie gazowe rury,

−

ocenić jakość wykonanego połączenia.

Metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

−

pokaz,

−

instruktaż.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca w zespołach dwuosobowych.

Czas trwania zajęć: 4 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:
–

sprzęt ochrony indywidualnej potrzebny przy spawaniu,

–

sprzęt do spawania gazowego,

–

rury stalowe o średnicy od Φ20 do Φ 40,

–

instrukcja obsługi sprzętu do spawania gazowego,

–

literatura techniczna.

Przebieg zajęć:
1. Instruktaż wstępny:

−

Sprawdzenie obecności.

−

Sprawdzenie odzieży roboczej, sprawdzenie samopoczucia uczniów.

−

Przeprowadzenie pogadanki na temat bezpieczeństwa i higieny pracy.

−

Przedstawienie przebiegu zajęć.

−

Podanie kryteriów ocen.

−

Wyznaczenie stanowisk ćwiczeniowych.

−

Nadzorowanie przejścia na stanowiska.

2. Instruktaż bieżący:

Wykonanie ćwiczenia 1 z części 4.4.3 poradnika dla ucznia:

Ćwiczenie: Pospawaj rurę stalową metodą spawania gazowego.

Aby wykonać ćwiczenie, uczeń powinien:

1) dobrać sprzęt do spawania,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2) dobrać sprzęt ochrony indywidualnej,
3) wypisać zagrożenia jakie mogą wystąpić podczas pracy,
4) określić sposób przygotowania materiału do spawania,
5) zorganizować stanowisko pracy,
6) przedstawić nauczycielowi wypełnioną tabelę oraz przygotowane stanowisko,
7) wykonać spawanie,
8) ocenić jakość wykonanego połączenia.

Plan pracy
Rodzaj sprzętu do spawania
Rodzaj drutu do spawania

Sprzęt ochrony indywidualnej

Zagrożenia,

jakie

mogą

wystąpić podczas pracy

Oceń

jakość

wykonanego

połączenia (wpisz wady jakie
posiada spoina)

−

Sprawdzenie czy uczniowie przeszli na wyznaczone stanowiska ćwiczeniowe.

−

Opracowanie planu pracy.

−

Sprawdzenie czy uczniowie przystąpili do opracowania planu pracy. Udzielanie
dodatkowych wyjaśnień.

Organizacja stanowiska pracy:

−

Udzielenie instruktażu na temat obsługi sprzętu do spawania gazowego.

−

Nadzór przygotowaniem stanowiska pracy. Udzielanie dodatkowych wyjaśnień.

Wykonanie spawania:

−

Udzielenie pokazu poprawnie wykonanego ćwiczenia.

−

Nadzór nad wykonaniem ćwiczenia. Udzielanie dodatkowych wyjaśnień.

−

Sprawdzenie poprawności wykonania połączeń.

−

Omówienie ćwiczenia, wskazanie na błędy oraz sposoby ich unikania.

3. Instruktaż końcowy:

−

Podsumowanie zajęć.

−

Wskazanie na najlepiej wykonane ćwiczenia.

−

Omówienie ćwiczeń wykonanych przez wszystkich uczniów.

−

Zwrócenie uwagi na błędy oraz czynności dobrze wykonywane.

−

Wystawienie ocen.

−

Uporządkowanie stanowisk ćwiczeniowych.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

poprzez ocenę prezentacji uczniowskich oraz ocenę prac uczniów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Bezpieczeństwo i higiena pracy podczas spawania

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dobierz środki ochrony indywidualnej dla spawacza spawającego blachy stalowe łukiem

elektrycznym elektrodami otulonymi.

Wskazówki do realizacji
Ćwiczenie ma na celu zapoznanie uczniów ze środkami ochrony indywidualnej

niezbędnymi przy wykonywaniu prac spawalniczych. Szczególną uwagę należy zwrócić na to,
czy uczniowie potrafią odczytać informacje zamieszczone na środkach oraz w katalogach i czy
będą umieli poprawnie je wykorzystywać. Ćwiczenie powinno być zakończone pogadanką, co
pozwoli nauczycielowi ocenić zakres wiedzy przyswojonej przez uczniów.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) wypisać zagrożenia, jakie mogą wystąpić podczas pracy (skorzystać z literatury),
2) dobrać sprzęt ochrony indywidualnej, skorzystać z katalogu,
3) wypisać w tabeli zagrożenia i sprzęt ochrony indywidualnej,
4) porównać tabelę z tabelami kolegów,
5) przedstawić nauczycielowi tabelę do sprawdzenia.

Zagrożenie

Sprzęt ochrony indywidualnej (nazwa i typ)

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

−

pogadanka.

Środki dydaktyczne:

−

katalog sprzętu ochrony indywidualnej,

−

literatura podana w Poradniku dla ucznia,

−

Poradnik dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Dobierz środki ochrony indywidualnej dla spawacza spawającego rury stalowe metodą

spawania gazowego.

Wskazówki do realizacji
Ćwiczenie ma na celu zapoznanie uczniów ze środkami ochrony indywidualnej

niezbędnymi przy wykonywaniu prac spawalniczych. Szczególną uwagę należy zwrócić na to,
czy uczniowie potrafią odczytać informacje zamieszczone w katalogach i czy będą umieli
poprawnie je wykorzystywać. Ćwiczenie powinno być zakończone pogadanką, co pozwoli
nauczycielowi ocenić zakres wiedzy przyswojonej przez uczniów.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) wypisać zagrożenia jakie mogą wystąpić podczas pracy (skorzystać z literatury),
2) dobrać sprzęt ochrony indywidualnej, skorzystać z katalogu,
3) wpisać w tabeli zagrożenia i sprzęt ochrony indywidualnej,
4) porównać tabeli z tabelami kolegów,
5) przedstawić nauczycielowi tabelę do sprawdzenia.

Zagrożenie

Sprzęt ochrony indywidualnej (nazwa i typ)

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

−

pogadanka.

Środki dydaktyczne:

−

katalog sprzętu ochrony indywidualnej,

−

literatura podana w Poradniku dla ucznia,

−

Poradnik dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Podstawy spawania

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przygotuj do spawania próbki z blach złączem doczołowym, spoina czołową.

1. Blachy stalowe 200x50x2 mm.
2. Blachy stalowe 200x50x4 mm.
3. Blachy stalowe 200x50x8 mm.
4. Blachy stalowe 200x50x16 mm.

Wskazówki do realizacji
Zaleca się, aby ćwiczenie wykonywane było w grupach dwuosobowych. Przed

rozpoczęciem ćwiczenia należy przeprowadzić instruktaż stanowiskowy w zakresie obsługi
giętarki do blach i szlifierki ściennej. Szczególną uwagę należy zwrócić na umiejętności
korzystania z poradników oraz wykonywania pracy zgodnie z przyjętą technologią. Podczas
wykonywania ćwiczenia nauczyciel powinien udzielać dodatkowych wyjaśnień i porad.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) wykonać szkice sposobu przygotowania i przedstawić je nauczycielowi,
3) przygotować brzegi blach do spawania (skorzystać ze stanowiska ślusarskiego i szlifierki),
4) ocenić jakość wykonanej pracy,
5) przedstawić próbki nauczycielowi.

Blacha 2 mm.

Blacha 4 mm.

Blacha 8 mm.

Blacha 6 mm.

Wykonaj pomiary próbek i wypisz wszystkie niezgodności.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

próbki blach,

−

stanowisko ślusarskie (lub giętarka do blach),

−

szlifierka ścienna,

−

Poradnik dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Korzystając z dokumentacji technicznej oraz instrukcji obsługi, wypisz parametry

techniczne znajdującej się w pracowni spawarki do spawania elektrodą otuloną. Następnie
zapoznaj się z instrukcją jej obsługi.

Wskazówki do realizacji
Zaleca się, aby ćwiczenie wykonywane było indywidualnie. Szczególną uwagę należy

zwrócić na umiejętności: korzystania z dokumentacji technicznej oraz instrukcji obsługi.
Podczas wykonywania ćwiczenia nauczyciel powinien udzielać dodatkowych wyjaśnień
i porad, pamiętając jednak o tym, aby uczniowie samodzielnie dochodzili do rozwiązań.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przygotować dokumentację techniczną spawarki i instrukcję obsługi,
2) wypisać parametry techniczne spawarki,
3) wypisać czynności konieczne przed rozpoczęciem pracy oraz po jej zakończeniu,
4) wypisać zasady i metody bezpiecznego wykonania pracy.

Parametry techniczne spawarki

Główne czynności konieczne do wykonania
przed uruchomieniem spawarki

Główne czynności konieczne do wykonania
w czasie pracy spawarki oraz po zakończeniu
pracy

Zasady i metody bezpiecznego wykonania
pracy

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

dokumentacja techniczna,

−

instrukcja obsługi,

−

Poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 3

Korzystając z dokumentacji technicznej oraz instrukcji obsługi, wypisz parametry

techniczne znajdującego się w pracowni sprzętu do spawania gazowego. Następnie zapoznaj
się z instrukcją obsługi tego sprzętu.

Wskazówki do realizacji
Zaleca się, aby ćwiczenie wykonywane było indywidualnie. Szczególną uwagę należy

zwrócić na umiejętności: korzystania z dokumentacji technicznej oraz instrukcji obsługi.
Podczas wykonywania ćwiczenia nauczyciel powinien udzielać dodatkowych wyjaśnień
i porad.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przygotować dokumentację techniczną sprzętu do spawania (może to być katalog)

i instrukcję obsługi,

2) wypisać parametry techniczne sprzętu,
3) wypisać czynności konieczne przed rozpoczęciem pracy oraz po jej zakończeniu,
4) wypisać zasady i metody bezpiecznego wykonania pracy.

Parametry techniczne sprzętu (węże, palniki,
reduktory, butle)

Główne czynności konieczne do wykonania
przed uruchomieniem sprzętu

Główne czynności konieczne do wykonania
w czasie pracy oraz po jej zakończeniu

Zasady i metody bezpiecznego wykonania
pracy

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

dokumentacja techniczna (katalog),

−

instrukcja obsługi,

−

Poradnik dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Spawanie elektryczne

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Pospawaj spoiną czołową blachy przygotowane w ćwiczeniu 1 tematu Podstawy

spawania.

Wskazówki do realizacji
Uwaga: ćwiczenie mogą wykonywać uczniowie, którzy ukończyli 18 lat.
Zaleca się, aby ćwiczenie wykonywane było w grupach dwuosobowych. Przed

rozpoczęciem ćwiczenia należy przeprowadzić instruktaż stanowiskowy w zakresie obsługi
agregatu spawalniczego. Szczególną uwagę należy zwrócić na umiejętności planowania pracy,
korzystania z literatury, dokumentacji technicznej oraz wykonywania pracy zgodnie z przyjętą
technologią. Podczas wykonywania ćwiczenia nauczyciel powinien udzielać dodatkowych
wyjaśnień i porad.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

Plan pracy
Rodzaj elektrody
Rodzaj spawarki

Prądy spawania

Sprzęt ochrony indywidualnej

Zagrożenia, jakie mogą wystąpić
podczas pracy

Zwymiarowany

szkic

ukosowanych blach

Oceń

jakość

wykonanego

połączenia

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

instruktaż,

−

pokaz,

−

dyskusja.

Środki dydaktyczne:

–

sprzęt i środki ochrony indywidualnej i zbiorowej,

–

spawarka,

–

próbki blach przygotowanych w ćwiczeniu 1 rozdziału 4.2.3 (200x50x2 mm, 200x50x4
mm, 200x50x8 mm, 200x50x16 mm),

–

elektrody,

–

instrukcja obsługi spawarki, dokumentacja techniczna,

–

katalog elektrod,

–

literatura techniczna,

–

Poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 2

Pospawaj spoiną pachwinową dwie blachy o grubości 15 mm (lub cieńszej, 8–15 mm)

i wymiarach 50x200 mm, tak aby powstało złącze teowe. Zastosuj metodę MAG.

Wskazówki do realizacji
Uwaga: ćwiczenie mogą wykonywać uczniowie, którzy ukończyli 18 lat.
Zaleca się, aby ćwiczenie wykonywane było w grupach dwuosobowych. Szczególną

uwagę należy zwrócić na umiejętności planowania pracy, korzystanie z dokumentacji
technicznej oraz wykonywania pracy zgodnie z przyjętą technologią. Podczas wykonywania
ćwiczenia nauczyciel powinien udzielać dodatkowych wyjaśnień i porad. Przed rozpoczęciem
ćwiczenia należy przeprowadzić instruktaż stanowiskowy w zakresie obsługi agregatu
spawalniczego do spawania metodą Mag oraz bezpiecznego korzystania z butli gazowej lub
instalacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dobrać materiały i agregat spawalniczy do spawania metodą MAG,
2) ustalić wstępnie parametry spawania,
3) dobrać sprzęt ochrony indywidualnej,
4) wypisać zagrożenia jakie mogą wystąpić podczas pracy,
5) zorganizować stanowisko pracy,
6) przedstawić nauczycielowi wypełnioną tabelę oraz przygotowane stanowisko,
7) wykonać sczepianie,
8) wykonać spawanie,
9) ocenić jakość wykonanego połączenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Plan pracy
Rodzaj elektrody
Rodzaj spawarki (agregatu)
Sposób zasilania gazem (butla,
instalacja)
Prąd spawania

Sprzęt ochrony indywidualnej

Zagrożenia,

jakie

mogą

wystąpić podczas pracy

Oceń

jakość

wykonanego

połączenia

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

−

instruktaż,

−

pokaz,

−

dyskusja.

Środki dydaktyczne:

–

sprzęt i środki ochrony indywidualnej i zbiorowej,

–

agregat spawalniczy do spawania metodą MAG,

–

2 blachy 50x200x15 ze stali zwykłej jakości,

–

instrukcja obsługi spawarki, dokumentacja techniczna,

–

literatura techniczna,

–

Poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 3

Wykonaj napawanie wałka stalowego.

Wskazówki do realizacji
Uwaga: ćwiczenie mogą wykonywać uczniowie, którzy ukończyli 18 lat.
Podobnie jak w ćwiczeniu 2 zaleca się, aby ćwiczenie wykonywane było w grupach

dwuosobowych. Szczególną uwagę należy zwrócić na umiejętności planowania pracy,
korzystanie z literatury technicznej oraz przestrzegania dyscypliny technologicznej. Podczas
wykonywania ćwiczenia nauczyciel powinien udzielać dodatkowych wyjaśnień i porad oraz
nadzorować wykonywanie ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dobrać elektrody, spawarkę, ustalić wstępnie parametry spawania,
2) dobrać sprzęt i środki ochrony indywidualnej i zbiorowej,
3) zorganizować stanowisko pracy,
4) przedstawić nauczycielowi wypełnioną tabelę oraz przygotowane stanowisko,
5) wykonać napawanie,
6) ocenić jakość wykonanego napawania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Plan pracy
Rodzaj elektrody
Rodzaj spawarki
Prąd spawania

Sprzęt ochrony indywidualnej,

Oceń

jakość

wykonanego

napawania

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

−

pokaz.

Środki dydaktyczne:

–

sprzęt i środki ochrony indywidualnej i zbiorowej,

–

spawarka,

–

wałek do napawania,

–

elektrody, instrukcja obsługi spawarki, dokumentacja techniczna,

–

katalog elektrod,

–

literatura techniczna,

–

Poradnik dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.4. Spawanie i cięcie gazowe

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Pospawaj rurę stalową metodą spawania gazowego.

Wskazówki do realizacji
Uwaga: ćwiczenie mogą wykonywać uczniowie, którzy ukończyli 18 lat.
Zaleca się, aby ćwiczenie wykonywane było w grupach dwuosobowych. Przed

rozpoczęciem ćwiczenia należy przeprowadzić instruktaż stanowiskowy w zakresie obsługi
sprzętu do spawania gazowego. Szczególną uwagę należy zwrócić na umiejętności planowania
pracy, korzystania z dokumentacji technicznej oraz wykonywania pracy zgodnie z przyjętą
technologią. Podczas wykonywania ćwiczenia nauczyciel powinien udzielać dodatkowych
wyjaśnień i porad.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dobrać sprzęt do spawania,
2) dobrać sprzęt ochrony indywidualnej,
3) wypisać zagrożenia jakie mogą wystąpić podczas pracy,
4) określić sposób przygotowania materiału do spawania,
5) zorganizować stanowisko pracy,
6) przedstawić nauczycielowi wypełnioną tabelę oraz przygotowane stanowisko,
7) wykonać spawanie,
8) ocenić jakość wykonanego połączenia.

Plan pracy
Rodzaj sprzętu do spawania
Rodzaj drutu do spawania

Sprzęt ochrony indywidualnej

Zagrożenia,

jakie

mogą

wystąpić podczas pracy

Oceń

jakość

wykonanego

połączenia (wpisz wady jakie
posiada spoina)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

−

pokaz,

−

instruktaż.

Środki dydaktyczne:

–

sprzęt ochrony indywidualnej potrzebny przy spawaniu,

–

sprzęt do spawania gazowego,

–

rury stalowe o średnicy od Φ20 do Φ 40,

–

instrukcja obsługi sprzętu do spawania gazowego,

–

literatura techniczna,

–

Poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 2

Pospawaj spoiną czołową próbki blach (200x50x2 mm, 200x50x4 mm, 200x50x8 mm).

Zastosuj spawanie gazowe.

Wskazówki do realizacji
Zaleca się, aby ćwiczenie wykonywane było w grupach dwuosobowych. Szczególną

uwagę należy zwrócić na umiejętności planowania pracy, korzystania z dokumentacji
technicznej oraz wykonywania pracy zgodnie z przyjętą technologią. Podczas wykonywania
ćwiczenia nauczyciel powinien udzielać dodatkowych wyjaśnień i porad.

Uwaga ćwiczenie mogą wykonywać uczniowie, którzy ukończyli 18 lat.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dobrać sprzęt do spawania,
2) dobrać sprzęt ochrony indywidualnej,
3) wypisać zagrożenia jakie mogą wystąpić podczas pracy,
4) przygotować próbki do spawania,
5) zorganizować stanowisko pracy,
6) przedstawić nauczycielowi wypełnioną tabelę oraz przygotowane stanowisko,
7) wykonać spawanie,
8) ocenić jakość wykonanego połączenia.

Plan pracy
Rodzaj sprzętu do spawania
i żłobienia
Rodzaj drutu do spawania

Sprzęt ochrony indywidualnej

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zagrożenia,

jakie

mogą

wystąpić podczas pracy

Oceń

jakość

wykonanego

połączenia (wypisz wady jakie
posiadają spoiny)

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

−

pokaz.

Środki dydaktyczne:

–

sprzęt ochrony indywidualnej potrzebny przy spawaniu,

–

sprzęt do spawania gazowego,

–

próbki blach (200x50x2 mm, 200x50x4 mm, 200x50x8 mm),

–

instrukcja obsługi sprzętu do spawania gazowego,

–

literatura techniczna,

–

Poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 3

Przetnij blachę stalową o grubości od 10 do 20 mm metodą cięcia gazowego.

Wskazówki do realizacji
Uwaga: ćwiczenie mogą wykonywać uczniowie, którzy ukończyli 18 lat.
Zaleca się, aby ćwiczenie wykonywane było w grupach dwuosobowych. Przed

rozpoczęciem ćwiczenia należy przeprowadzić instruktaż stanowiskowy w zakresie obsługi
sprzętu do ciecia gazowego. Szczególną uwagę należy zwrócić na umiejętności planowania
pracy, korzystanie z dokumentacji technicznej oraz wykonywania pracy zgodnie z przyjętą
technologią. Podczas wykonywania ćwiczenia nauczyciel powinien udzielać dodatkowych
wyjaśnień i porad.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dobrać sprzęt do spawania,
2) dobrać sprzęt ochrony indywidualnej,
3) wypisać zagrożenia jakie mogą wystąpić podczas pracy,
4) zorganizować stanowisko pracy,
5) przedstawić nauczycielowi wypełnioną tabelę oraz przygotowane stanowisko,
6) wykonać cięcie,
7) ocenić jakość wykonanego cięcia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Plan pracy
Rodzaj sprzętu do cięcia

Sprzęt ochrony indywidualnej

Zagrożenia,

jakie

mogą

wystąpić podczas pracy

Oceń

jakość

wykonanego

cięcia

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

−

pokaz,

−

instruktaż.

Środki dydaktyczne:

–

sprzęt ochrony indywidualnej potrzebny przy spawaniu,

–

sprzęt do cięcia gazowego,

–

blacha stalowa do ciecia,

–

instrukcja obsługi sprzętu do ciecia gazowego,

–

literatura techniczna,

–

Poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 4

Wykonaj żłobienie pospawanej metodą spawania łukowego próbki blachy 200x50x8 mm.

Wskazówki do realizacji
Uwaga: ćwiczenie mogą wykonywać uczniowie, którzy ukończyli 18 lat.
Zaleca się, aby ćwiczenie wykonywane było w grupach dwuosobowych. Szczególną

uwagę należy zwrócić na umiejętność planowania pracy. Podczas wykonywania ćwiczenia
nauczyciel powinien udzielać dodatkowych wyjaśnień i porad.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dobrać sprzęt do żłobienia,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2) dobrać sprzęt ochrony indywidualnej,
3) wypisać zagrożenia jakie mogą wystąpić podczas pracy,
4) zorganizować stanowisko pracy,
5) przedstawić nauczycielowi wypełnioną tabelę oraz przygotowane stanowisko,
6) wykonać żłobienie grani,
7) ocenić jakość wykonanego połączenia.

Plan pracy
Rodzaj sprzętu do żłobienia

Sprzęt ochrony indywidualnej

Zagrożenia,

jakie

mogą

wystąpić podczas pracy

Oceń

jakość

wykonanego

połączenia (wypisz wady jakie
posiadają spoiny)

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

−

pokaz,

−

instruktaż.

Środki dydaktyczne:

–

sprzęt ochrony indywidualnej,

–

sprzęt do cięcia gazowego,

–

próbka pospawanej blachy (200x100x8 mm),

–

instrukcja obsługi sprzętu do cięcia gazowego,

–

literatura techniczna,

–

Poradnik dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.5. Ocena złączy spawanych

5.5.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wynotuj i opisz rodzaje niezgodności spawalniczych określonych w normie PN-EN

26520-1.

Wskazówki do realizacji
Szczególną uwagę należy zwrócić na umiejętność korzystania z normy oraz analizowania

szkiców zamieszczonych w normie. Na zakończenie ćwiczenia zaleca się przeprowadzić
pogadankę.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przygotować normę PN-EN 26520-1,
2) sporządzić na osobnym papierze tabelę zgodnie z zamieszczonym wzorem,
3) wypisać rodzaje niezgodności z tabeli zamieszczonej w normie,
4) przepisać opis niezgodności z tabeli zamieszczonej w normie,
5) przeanalizować szkice niezgodności z tabeli zamieszczonej w normie.

Określenie niezgodności

Opis niezgodności

Liczba wierszy w tabeli powinna
być zgodna z liczbą niezgodności
określonych w normie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

−

pogadanka.

Środki dydaktyczne:

−

norma PN-EN 26520–1,

−

Poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 2

Określ przyczyny powstawania i sposoby zapobiegania wadom spawalniczym (skorzystaj

z literatury). Następnie zaproponuj sposób ich usunięcia (skorzystaj z literatury).

Wskazówki do realizacji
Szczególną uwagę należy zwrócić na umiejętność korzystania z podręcznika oraz wyboru,

oceny i selekcji przeczytanego materiału. Na zakończenie ćwiczenia zaleca się przeprowadzić
dyskusje dydaktyczną.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przygotować literaturę (Mizerski J.: Spawanie. Wiadomości podstawowe. Podręcznik dla

spawaczy i personelu nadzoru spawalniczego. REA, Warszawa 2005),

2) wypisać w tabeli (na podstawie literatury) przyczyny powstawania wad,
3) wypisać w tabeli (na podstawie literatury) sposoby zapobiegania wadom,
4) zaproponować (na podstawie literatury), sposób naprawy wady,
5) porównać tabele z tabelami kolegów.

Rodzaj wady

Przyczyny
powstawania

Sposób zapobiegania Sposób naprawy wady

Brak przetopu

Pory

Porowatość grani

Otwarte wgłębienie
w kraterze

Przyklejenia

Mikroprzyklejenia

Przypalenie

Niewłaściwy brzeg

Wklęśniecie grani

Nadmierny przetop

Nadmierny nadlew

Pęknięcia
zewnętrzne

Krater

Mikropęknięcia

Pęcherze

Przesunięcie kątowe

Niedostateczna
grubość spoiny

Przepalenia

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ślad zajarzenia

Rozprysk

Wtrącenia stałe

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

−

dyskusja dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

−

literatura podana w poradniku,

−

Poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 3

Wykonaj naprawę złącza spawanego poprzez usuniecie spoiny i położenie nowej.

Przyjmij, że wykonane we wcześniejszym ćwiczeniu złącze spawane posiada wady
spawalnicze.

Wskazówki do realizacji
Zaleca się, aby ćwiczenie wykonywane było w grupach dwuosobowych. Szczególną

uwagę należy zwrócić na bezpieczeństwo pracy podczas szlifowania i spawania. Podczas
wykonywania ćwiczenia nauczyciel powinien udzielać dodatkowych wyjaśnień i porad,
pamiętając jednak o tym, aby uczniowie samodzielnie dochodzili do rozwiązań. Przed
rozpoczęciem ćwiczenia należy przeprowadzić instruktaż stanowiskowy w zakresie obsługi
szlifierki kątowej i spawarki.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) dobrać materiały i agregat spawalniczy do spawania,
3) przygotować szlifierkę kątową,
4) dobrać sprzęt ochrony indywidualnej do szlifowania i spawania,
5) wyciąć spoinę szlifierką kątową,
6) wykonać spawanie,
7) ocenić jakość wykonanego połączenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

−

instruktaż.

Środki dydaktyczne:

–

sprzęt i środki ochrony indywidualnej i zbiorowej,

–

agregat spawalniczy do spawania metodą MAG,

–

szlifierka kątowa,

–

złącze teowe 50x200x15,

–

Poradnik dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej

„Wykonywanie połączeń

spawanych”

Test składa się z 22 zadań wielokrotnego wyboru i na dobieranie, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 5, 7, 8, 10, 11, 12, 13, 14, 16, 17, 19 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 4, 6, 9, 15, 18, 20, 21, 22 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 14 zadań,

−

dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. b, 3. c, 4. a, 5. c, 6. a, 7. c, 8. a, 9. b, 10. b, 11. c,
12. a, 13. d, 14. d, 15. d, 16. c, 17. a, 18. c, 19. d, 20. b, 21. c, 22. a.

Plan testu

Nr
zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Sklasyfikować połączenia spajane

Rozpoznać rodzaj złącza spawanego

Rozpoznać rodzaj spoiny

Sklasyfikować metody spawania

Rozpoznać pozycję spawania

Scharakteryzować metodę spawania
elektrodą otuloną

Scharakteryzować metodę spawania
w osłonie

gazu

obojętnego

(nieaktywnego) MIG

Scharakteryzować metodę spawania
w osłonie dwutlenku węgla MAG

Scharakteryzować metodę spawania
TIG

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Dobrać sprzęt i materiały do spawania
gazowego

Dobrać sprzęt i materiały do cięcia
gazowego

Określić sposób przygotowania blach
cienkich do spawania

Określić sposób przygotowania blach
grubych do spawania

Podać

przykład

zastosowania

napawania elektrycznego

15 Rozpoznać wady spawalnicze

Sklasyfikować

niezgodności

spawalnicze

17 Określić cel kontroli złączy spawanych

Dobrać

metodę

badania

złączy

spawanych

stosowanych

w okrętownictwie

19 Zdefiniować pojecie żłobienia

Dobrać sprzęt ochrony indywidualnej
do spawania łukowego

Dobrać sprzęt ochrony indywidualnej
do spawania gazowego

Określić procedurę wykonywania prac
spawalniczych

szczególnie

niebezpiecznych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
5. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
6. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony na

udzielanie odpowiedzi.

7. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

8. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
9. Sprawdź wyniki.
10. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu.
11. Opracuj wnioski do dalszego postępowania.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi.
5. W przypadku odpowiedzi zbliżonych wybierz tę, która wydaje ci się najlepsza.
6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.

8. Na rozwiązanie testu masz 60 min.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

–

instrukcja,

–

zestaw zadań testowych,

–

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Do połączeń spajanych zaliczamy

a) spawanie, lutowanie, zaklepywanie.
b) lutowanie twarde, lutowanie miękkie, spajanie zgrzewalne.
c) lutowanie, zgrzewanie, spawanie.
d) spawanie elektryczne i spawanie gazowe.

2. Przedstawione złącze zaliczamy do złączy

a) doczołowych.
b) teowych.
c) narożnych.
d) przylgowych.

3. Przedstawiona spoina nosi nazwę spoiny

a) czołowej.
b) grzbietowej.
c) pachwinowej.
d) teowej.

4. Spawanie elektryczne łukowe dzieli się na

a) spawanie elektrodą otuloną, spawanie w osłonie gazu obojętnego, spawanie w osłonie

gazu aktywnego, spawanie w osłonie gazu obojętnego elektrodą nietopliwą.

b) spawanie elektrodą otuloną, spawanie MIG, spawanie MAG, spawanie TAG.
c) spawanie MIG, spawanie MAG, spawanie elektrodą węglową.
d) spawanie elektrodą otuloną, spawanie gazowe acetylenem, spawanie gazowe gazem

propan butan.

5. Przedstawiona pozycja spawania nosi nazwę

a) pogórnej.
b) podolnej.
c) nabocznej.
d) podłogowej.

6. Spawanie elektrodą otuloną jest procesem

a) w którym trwałe połączenie uzyskuje się przez stopienie łukiem elektrycznym topliwej

elektrody otulonej i materiału spawanego.

b) w którym spoina powstaje na skutek stopienia otuliny.
c) w którym elektroda topi się pod wpływem ciepła wydzielanego przez otulinę.
d) w którym trwałe połączenie uzyskuje się przez stopienie łukiem elektrycznym otuliny

i materiału spawanego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. Przy metodzie spawania MIG

a) spoina chroniona jest przez dwutlenek węgla.
b) spoina chroniona jest przez otulinę.
c) spoina chroniona jest przez argon.
d) spoina chroniona jest przez łuk elektryczny wytwarzany z argonu.

8. Przy metodzie spawania MAG

a) spoina chroniona jest przez dwutlenek węgla.
b) spoina chroniona jest przez otulinę.
c) spoina chroniona jest przez argon.
d) spoina chroniona jest przez łuk elektryczny wytwarzany z argonu.

9. Przy metodzie TIG elektroda wytwarzająca łuk elektryczny

a) pokryta jest otuliną chroniącą ją przed stopieniem się.
b) wykonana jest z wolframu.
c) wykonana jest z tytanu.
d) nie jest stosowana.

10.

Spośród niżej wymienionych urządzeń i materiałów

A. Butla z tlenem.

B. Butla z acetylenem.

C. Butla z propanem butanem.

D. Spawarka.

E. Palnik do spawania.

F. Palnik do cięcia.

G. Węże.

H. Elektrody otulone.

I. Boraks.

do spawania gazowego konieczne są
a) A, C, D, E.
b) A, B, E, G.
c) A, C, E, H.
d) A, B, E, G, I.

11. Konieczny zestaw urządzeń i materiałów (z wymienionych poniżej)

A. Butla z tlenem. B. Butla z acetylenem.

C. Butla z propanem butanem.

D. Spawarka.

E. Palnik do spawania.

F. Palnik do cięcia.

G. Węże.

H. Elektrody otulone.

I. Boraks.

do cięcia gazowego, to
a) A, C, D, F.
b) A, B, E, G.
c) A, C, F, G.
d) A, B, E, G, I.

12. Blachę o grubości 1mm należy przygotować do spawania w sposób pokazany na rysunku
a)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13. Blachę o grubości 15 mm należy przygotować do spawania w sposób pokazany na

rysunku

14. Napawanie elektryczne można, między innymi, zastosować do

a) wypełnienia szczeliny przy spawaniu blach grubych.
b) wypełnienia szczeliny pomiędzy spawanymi kształtownikami.
c) naprawy dziurawej rury stalowej.
d) naprawy zużytego czopa wału maszynowego.

15. Przedstawiona na rysunkach wada spawalnicza to

a) porowatość i zwęglenie.
b) pęcherze i przyklejenia.
c) wtrącenia i pęknięcia.
d) pęcherze i wtrącenia.

16. Niezgodności spawalnicze według kryterium ich usytuowania na złączu spawanym

dzielimy na
a) zewnętrzne i wewnętrzne.
b) zewnętrzne, wewnętrzne i mieszane.
c) zewnętrzne, wewnętrzne i kształtu.
d) kształtu i położenia.

17. Kontrola końcowa złączy spawanych ma na celu

a) stwierdzenie zgodność wykonanych złączy spawanych z dokumentacją techniczną,

stosowanymi normami, warunkami odbiorcy.

b) poprawę jakości wykonanych złączy spawanych.
c) przyjęcie złączy do eksploatacji.
d) sprawdzenie kwalifikacji spawacza.

18. Przy badaniu spoin w przemyśle stoczniowym najczęściej stosuje się miedzy innymi

następujące rodzaje badania spoin
a) próbę łamania, pomiary twardości, badania szczelności.

b) badania wizualne, próbę udarności, pomiary twardości.

c) badania wizualne, badania penetracyjne, badania ultradźwiękowe.

d) próbę rozciągania, badania ultradźwiękowe, badania magnetyczne.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19. Proces polegający na wycięciu grani za pomocą palnika acetylenowo-tlenowego nazywa

się
a) rowkowaniem grani.
b) wypalaniem grani.
c) podtopem.
d) żłobieniem.

20. Do ochrony twarzy i oczu przy spawaniu łukowym służą

a) maska spawalnicza lub okulary ochronne.
b) tarcza lub przyłbica spawalnicza.
c) gogle spawalnicze.
d) kotara spawalnicza.

21. Do ochrony oczu przy spawaniu gazowym służy

a) maska spawalnicza.
b) tarcza lub przyłbica spawalnicza.
c) gogle spawalnicze.
d) kotara spawalnicza.

22. Spawać wewnątrz zbiornika stalowego można, gdy

a) wydano polecenie pisemne, przeprowadzono instruktaż, przygotowano miejsce pracy,

zapewniono specjalny nadzór.

b) wydano polecenie, zalano zbiornik wodą, zapewniono specjalny nadzór.
c) wydano polecenie pisemne i zapewniono specjalny nadzór.
d) wymontuje się zbiornik i przeniesie do spawalni.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Wykonywanie połączeń spawanych

Zakreśl poprawną odpowiedź

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Test praktyczny do jednostki modułowej

„Wykonywanie połączeń

spawanych”

Test składa się z 8 zadań o zróżnicowanym poziomie, z których:

−

zadania 4, 5, 6, 7 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 1, 2, 3, 8 są z poziomu ponadpodstawowego.

Za rozwianie zadania uczeń może otrzymać 21 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za uzyskanie co najmniej 12 punktów,

−

dostateczny – za uzyskanie co najmniej 14 punktów,

−

dobry – za uzyskanie co najmniej 16 punktów

−

bardzo dobry – za uzyskanie co najmniej 18 punktów

Plan testu

Nr
zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Sporządzić plan wykonania pracy

Wykonać szkic połączenia spawanego

Obliczyć

normę

materiałową

na wykonanie wyrobu

spawanego

Dobrać materiały i narzędzia do spawania

Przygotować powierzchnię kadłuba do malowania

Przygotować elementy do spawania

Wykonać spoiny za pomocą spawania elektrycznego

Ocenić jakość wykonanych połączeń spajanych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z wymaganiami na oceny,
4. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
5. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
6. Rozdaj uczniom zadanie.
7. Przeprowadź instruktaż stanowiskowy.
8. Prowadź obserwację i ocenę podczas wykonywania pracy.
9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia.

10. Sprawdź zadania.
11. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników.
12. Opracuj wnioski do dalszego postępowania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Temat zadania: Wykonanie ramki stalowej

Za pomocą operacji spawania wykonaj ramkę kwadratową z kątownika 50x50x6

o wymiarach zgodnych z rysunkiem. Ramka powinna składać się z 4 elementów i powinna być
pospawana.

W trakcie realizacji prac ucze

ń powinien:

−

sporządzić plan pracy,

−

nanieść oznaczenia spawów na rysunek,

−

obliczyć długość i ciężar kątownika na ramkę,

−

opracować spis niezbędnych narzędzi i sprzętu,

−

wykonać ramkę,

−

wykonać pomiary.

Czas na wykonanie zadania wynosi 180 minut.

Kryteria oceniania:

−

za poprawnie sporządzony plan pracy (1 pkt.),

−

za poprawne oznaczenie spawów (1 pkt.)

−

obliczenie długości materiału wyjściowego i ciężaru (2 pkt.)

−

za przygotowanie wykazu koniecznych narzędzi i sprzętu (2 pkt.),

−

za prawidłową organizację stanowiska pracy (1 pkt.),

−

za prawidłową kolejność wykonywanych prac (1 pkt.),

−

za prawidłowe wykorzystanie narzędzi (1 pkt.),

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

za stosowanie poprawnych technik pracy (2 pkt.),

−

za poprawnie wykonane pomiary (2 pkt),

−

za poprawnie wykonane spoiny (4 pkt.)

−

za zgodność z rysunkiem wykonanego detalu (3 pkt),

−

za uporządkowanie stanowiska pracy, wyczyszczenie używanych narzędzi i urządzeń
(1 pkt.).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Karta odpowiedzi

Do testu praktycznego dla jednostki modułowej „Wykonywanie połączeń

spawanych”

Temat zadania: Wykonanie ramki stalowej

Imię i nazwisko:.............................................................

Plan pracy:
………………………………………………………………………………….…
………………………………………………………………………………….…
………………………………………………………………………………….…
………………………………………………………………………………….…
………………………………………………………………………………….…
………………………………………………………………………………….…

Uzupełnienie o spawy szkicu ramki:

Obliczenie długości materiału wyjściowego i ciężaru:
………………………………………………………………………………….…
………………………………………………………………………………….…
Wykaz niezbędnych narzędzi i urządzeń:
………………………………………………………………………………….…
………………………………………………………………………………….…
………………………………………………………………………………….…
Pomiary:
Wymiary 300±2

Kąty 90

±3

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Karta oceny i obserwacji

Do testu praktycznego dla jednostki modułowej „Wykonywanie połączeń

spajanych”

Punktacja

Lp.

Kryterium

Liczba punktów

możliwych do

uzyskania za

poszczególne

kryteria

Uczeń 1

Uczeń 2

Uczeń 3

Za poprawnie sporządzony plan pracy

1 pkt.

Za poprawne oznaczenie spawów

1 pkt.

obliczenie

długości

materiału

wyjściowego (1 pkt.) i ciężaru (1 pkt.):

2 pkt.

Za opracowanie wykazu narzędzi i sprzętu:
– spawarka (1 pkt.),
– urządzenie lub narzędzie do cięcia

i ukosowania kątownika (1 pkt).

2 pkt.

Za prawidłową organizację stanowiska pracy

1 pkt.

Za prawidłową kolejność wykonywanych
prac

1 pkt.

Za prawidłowe wykorzystanie narzędzi

1 pkt.

Za stosowanie poprawnych technik pracy:

– podczas

przygotowania

materiału

(1 pkt.),

– podczas spawania (1 pkt.).

2 pkt.

10.

Za prawidłowo wykonane pomiary:

– prawidłowe

wymiary

wewnętrzne

300±2 mm (1 pkt.),

– prawidłowy pomiar kątów 90±3

(1 pkt.)

2 pkt

11.

Za poprawnie wykonane spawy (za każdy
narożnik 1 pkt.).

4 pkt.

12.

Za zgodność z rysunkiem wykonanego detalu:

−

prawidłowe

wymiary

zewnętrzne

(1 pkt.),

– prawidłowe kąty 90±3

(2 pkt.).

3 pkt.

14.

uporządkowanie

stanowiska

pracy,

wyczyszczenie

używanych

narzędzi

i urządzeń, zagospodarowanie odpadów

1 pkt.

Razem

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. LITERATURA

1. Czerwiński W., Czerwiński J.: Poradnik ślusarza. WNT, Warszawa 1989
2. Górecki A.: Technologia ogólna. Podstawy technologii mechanicznych. WSiP, Warszawa

2006

3. Hillar L., Jarmoszuk St.: Ślusarstwo i spawalnictwo. WSiP, Warszawa 1992
4. Misiur L.: Spawanie gazowe i elektryczne. WSiP, Warszawa 1991
5. Mizerski J.: Spawanie. Wiadomości podstawowe. Podręcznik dla spawaczy i personelu

nadzoru spawalniczego. REA, Warszawa 2005

6. Zawora J.: Podstawy technologii maszyn. WSiP, Warszawa 2006