Kultura fizyczna – obejmuje te wszystkie wartości, które wiążą się z fizyczną postacią i fizycznym funkcjonowaniem
człowieka, zarówno w jego subiektywnym odczuciu jak i też w obrazie społecznie zobiektywizowanym.

Wartości te odnoszą się do:
1. zdrowia
2. budowy i postawy ciała
3. odporności
4. wydajności
5. sprawności
6. urody

Mają charakter dynamiczny, kształtuje poglądy i postawy ludzkie. Są cząstką światopoglądu i obyczaju.

OBSZARY KULTURY FIZYCZNEJ:
- sport
- rekreacja ruchowa
- turystyka
- rehabilitacja ruchowa

SPORT – działalność człowieka podejmowana przez niego w celu zabawy, współzawodnictwa. Sport = rekreacyjny lub
zawodowy.

Charakterystyka: aktywność fizyczna, dążenie do najlepszego efektu, funkcjonowanie wg określonych norm i
przepisów.

Sportu nie może uprawiać każdy – istnieje więc selektywność. Do sportu trafiają tylko osoby posiadające pewne
zdolności i odpowiednie warunki fizyczne.

Kolejny istotny element to dążenie do poprawiania się, osiągania celów, które są w wytyczone, pokonywanie swoich
słabości. Pomocne w osiąganiu tego jest współpraca np. z trenerem, który jest odpowiedzialny za opracowanie
odpowiedniej strategii. Musi wystąpić między zawodnikami odpowiedni klimat współpracy z trenerem – zaufanie,
dyscyplina.

Do osiągnięcia celu jest potrzebna systematyczna praca. Ważne jest pełne zaangażowanie. Normy i przepisy – aby
rywalizacja mogła odbywać się, aby oceny były sprawiedliwe muszą być ścisłe określone zasady.

Sport jest widowiskowy – dotyka nie tylko tych co go uprawiają – ma też wymiar społeczny – stanowi, jako widowisko
sportowe swego rodzaju katharsis (oczyszczenie, rozładowanie emocji)

Idea fair play- ma ogromny wymiar wychowawczy- uczy uczciwości, szacunku do przeciwnika, równości szans na
zwycięstwo, kwestia tolerancji, zjawisko dopingu.

Zagrożenia dla sportu: doping, kwestie polityczne, komercjalizacja, korupcja.

REKREACJA FIZYCZNA (ODNOWA, ODBUDOWA)

Pojęcie związane z czasem wolnym.

Rekreacje dzielimy na:

1. BIERNĄ – słuchanie muzyki, czytanie książki itp.

2. CZYNNĄ – fizycznie – wszelkiego rodzaju aktywności fizyczne

- psychicznie- np. gra w szachy, rozwiązywanie krzyżówek.

Nie ma zdrowia bez ruchu. Rekreacje powinno się podkreślać, akcentować.

FUNKCJE REKREACJI:
- regeneracyjne
- rozrywkowe
- rozwojowe
-kompensacyjne

- katharsis
-integracyjne
- kreacyjne

TURYSTYKA – zjawisko przestrzennej ruchliwości ludzi.
Jest związane z dobrowolną zmianą miejsca pobytu, środowiska i rytmu życia. Zmiana ta uważana jest za turystyczną
jeżeli trwa nie dłużej niż rok.

Przesłanki aktywności turystycznej:
- poznawcze
- biznes
-religijna
- naukowa
- sanatoryjna
- sportowa

FUNKCJE TURYSTYKI
- zdrowotna
-wypoczynkowa
-edukacyjna
-wychowawcza
-poznawcza

Turystyka: indywidualna, zorganizowana (biura podróży)
Podział ze względu na poruszanie się: piesza, rowerowa, konna, kajakowa, żeglarska.

REHABILITACJA RUCHOWA – jest procesem służącym przywracaniu osobom czasowo lub trwale
niepełnosprawnym aktywności życiowej (zarówno fizycznej, psychicznej, jak i społecznej) oraz sprawności
psychofizycznej przy wykonywaniu zajęć fizycznych i sportu oraz wiedzy medycznej.

Jest ona integralną częścią procesu terapeutycznego, na równi z innymi metodami leczenia, współdecydującą o jego
ostatecznej aktywności.

Paraolimpiada – olimpiada dla osób niepełnosprawnych.

ROZWÓJ MOTORYCZNY CZŁOWIEKA W ONTOGONEZIE:

1. OKRES NOWORODKA I NIEMOWLAKA ( FAZA PREMOTORYCZNA I PROMOTORYCZNA)
2. OKRES PONIEMOWLĘCY
3. OKRES PRZEDSZKOLNY
4.MŁODSZY WIEK SZKOLNY
5. ADOLESCENCJA
6. WIEK MŁODZIEŃCZY
7.WIEK DOJRZAŁY
8. STAROŚĆ

1.
a) Faza premotoryczna
- odruchy wrodzone- ssanie, czkawka, kichanie, oddychanie.
- odruchy dające początek odruchom warunkowym – zaciskanie rączki po włożeniu w nią palca.
- ewolucyjna pozostałość po przodkach – np. odruch pływania, odruch moro, odruch babińskiego.

b) Faza promotoryczna
- ruchy pełzające i kroczne ( ok. 3 miesiąca) – pełne błędów, impulsywne, mimowolne, pozbawione akcji
zamierzonych.
- czynności sensoryczne (5 miesiąc)- dziecko widzi przedmiot i stara się go chwycić.
- ruchy manipulacyjne (7 miesiąc) – związane z poznaniem świata, stosunków – rzucanie. Ważne są zmysły.
- intelektualizacja ruchu (2, 3 rok) – dostosowanie zespołu ruchów do widzianego świata. Wzorem są rodzice,
rodzeństwo.

Pionizacja ciała:
1-2 miesiąc – dziecko unosi głowę

3-4- unosi głowę odpychają się kończynami górnymi, unosi tułów, stara się dojść do pozycji na czworakach.
6-9 – dziecko siedzi samodzielnie
8-10 – raczkuje
10-11- wykonuje próby wstawania z oparciem
12-15 – samodzielnie wstaje, zaczyna się chód.

2. Okres poniemowlęcy (gdy już chodzi)
- doskonalenie znanych czynności
-większy kontakt z otoczeniem
- kombinacje ruchów prostych
-początki biegu
-pierwsze skoki
- intelektualizacja czynności ruchowych- kształtowanie się wyobraźni, myślenie abstrakcyjne

3.Okres przedszkolny (3-6 lat)
5 latki- przygotowanie do szkoły
- doskonalenie i równość konstruowania ruchu
- kombinacje ruchów prostych
-spontaniczność i aktywność ruchowa dzieci
- przyrost zmian jakościowe – np. jazda na rowerze
- zmiany ilościowe – mierzalne: szybkość, gibkość, koordynacja ruchowa (zwinność), siła, wytrzymałość, skoczność
(moc)

Sprawdziany- 2 razy w roku (wrzesień, czerwiec)

5-6 lat – pierwsze apogeum motoryczności- złoty okres motoryczności
Ruchy dziecka są płynne, harmonijne, rytmiczne.
- Nabór do dyscyplin sportowych- gimnastyka, łyżwiarstwo figurowe, pływanie.
-Ruchy globalne, trudności w precyzyjnych działaniach takich jak używanie sztućców, zapinanie guzików, angażowanie
małych partii mięśniowych.
- Głód ruchu
- Samoregulacja i spontaniczność – szybko się męczą i regenerują.
- Mała zdolność koncentracji na jednej rzeczy
- szybka nauka nowych ruchów i radość z tego
- duże znaczenie najbliższego otoczenia
- zróżnicowanie płciowe

4. Młodszy wiek szkolny
- ograniczenie ruchu
- nadal duża potrzeba aktywności ruchowej
- wzrost precyzji ruchu dłoni
-wzrost koncentracji u dzieci, bardziej ekonomiczne ruchy
- chęć rywalizacji
-radość z nabywania nowych ruchów
-wybór sportów całego życia
- nabór i selekcja do większości dyscyplin sportowych

- DRUGIE APOGEUM MOTORYCZNOŚCI – ETAP DZIECKA DOSKONAŁEGO
Trwa do momentu skoku pokwitaniowego. U dziewcząt ok. 10-11 r. ż., u chłopców 12-13 lat.
Dzieci nabywają łatwość uczenia się ruchów o skomplikowanej strukturze – np. stanie na rękach, skakanie przez
przedmioty, dwutakt.
Później trudno przyswoić te umiejętności.

MIEJSCE I ROLA WF W SZKOLE PODSTAWOWEJ
- wymaga uzdolnień
- kształci przez swoją praktyczność
- praktyka
- odosobnienie – inna część bazy szkolnej, potrzebne są odpowiednie warunki
- wychowuje – zasada FAIR PLAY

Funkcje: stymulująca (pobudzająca), adaptacyjna (przystosowawcza), kompensacyjna (wyrównawcza), korekcyjna.
Cele: ukształtowanie postawy odpowiedzialności za swój rozwój i potrzeby ustawicznego działania dla zachowania
zdrowia, prawidłowego rozwoju fizycznego, sprawności motorycznej i odporności organizmu// rozbudzenie

zainteresowań różnymi formami aktywności ruchowej// wszechstronny rozwój fizyczny, uodpornienie na szkodliwe
bodźce środowiskowe.

Z PODSTAWY PROGRAMOWEJ:
- sprawność fizyczna + edukacja zdrowotna
- najlepiej na boisku, sali lub w ogrodzie
- w klasach 1-3 – 4h tygodniowo
- kształcenie sprawności fizycznej zgodnie z regułami
- uczeń powinien umieć: chwytać piłkę, rzucać na odległość i do celu, toczyć i kozłować piłkę, pokonywać naturalne i
sztuczne przeszkody, wykonywać ćwiczenia równoważne (stanie na jednej nodze, dbać o prawidłowe siedzenie przy
ławce)
- uczeń wie, że choroby są zagrożeniem dla zdrowia i można im zapobiegać poprzez szczepienia, aktywność fizyczną,
przestrzeganie higieny i prawidłowe odżywianie; wie, że nie może samodzielnie stosować lekarstw, wie, że dzieci
niepełnosprawne są w trudnej sytuacji i pomaga im

UCZEŃ KOŃCZĄCY KLASĘ 3:

ZAKRES FIZYCZNY: kończy marszobieg (15 min), wykonuje przewrót w przód, skacze przez skakankę, przeskakuje
nad niskimi przedmiotami, wykonuje ćwiczenia równoważne z przyborami (woreczek) i bez nich.

ZAKRES ŻYCIOWY: rzuca, chwyta, prowadzi, odbija piłkę, jeździ na rowerze i wrotkach – przestrzega zasad
drogowych, bierze udział w zabawach, minigrach, grach terenowych respektując zasady i podporządkowując się
sędziemu. Wie jak należy zachować się w sytuacji zwycięstwa i radzi sobie z porażkami.

ZAKRES BEZPIECZEŃSTWA I EDUKACJI ZDROWOTNEJ: dba o higienę osobistą i czystość odzieży, wie jak
ważne jest zdrowe odżywianie i ruch, nie stosuje samo lekarstw, poprawnie siedzi, bezpiecznie zachowuje się na
zajęciach ruchowych, posługuje się przedmiotami zgodnie z ich przeznaczeniem, potrafi wybrać bezpieczne miejsce do
zabaw, wie gdzie się zgłosić w przypadku zagrożenia zdrowia lub życia.

FRAKSEOLOGIA- ogólna teoria sprawnego działania, dziecina badań naukowych dotycząca wszelkiego celowego
działania człowieka.

ŁAŃCUCH FRAKSEOLOGICZNY (6 OGNIW):
1. DIAGNOZA WSZECHSTRONNA
Indywidualna pod względem somatycznym – wiek, płeć, wzrost, ciężar ciała, podstawa ciała, obwody ciała.
Diagnoza morfologiczno – fizjologiczna: wydolność dziecka, poziom cech motorycznych.
Diagnoza psychospołeczna: temperament, zainteresowania, współpraca w grupie, koleżeńskość, stosunek do kultury
fizycznej.
Diagnoza grupowa: test socjometryczny- nieformalne stosunki w grupie.
Diagnoza środowiskowa:warunki domowe, rodzina.

2. PROGNOZA (ROKOWANIA) – na ile cel pożądany ma możliwość być zrealizowany – ułatwia przewidywanie
wyników.

3. PROGRAMOWANIE (ORDYNACJA) – dobranie odpowiednich metod i środków ułatwiających osiągnięcie
celu.

4.PLANOWANIE – sformułowanie na papierze tego co będziemy realizować z dziećmi w skali MAKRO – plan
wynikowy na semestr/ rok – podstawą tworzenia jest podstawa programowa oraz budżet dostępnych godzin. W
skali MIKRO – konspekt – opracowany plan na jedną jednostkę lekcyjną.

5. WYKONALSTWO – realizacja planów.

6. OCENA I KONTROLA EFEKTÓW – ocena opisowa w klasach 1-3 w kilku zdaniach.

RUCH
to efekt współdziałania podłoża biologiczna i psychospołecznego.
Aparat ruchu – układ kostno-stawowo-mięśniowy – więzadła i ścięgna przyczepiają kości do mięśni.
Źródła energii – pokarm.
Procesy sterowania – wysyłanie impulsów do mózgu przez układ nerwowy do określonej części ciała.

WYRÓŻNIAMY W RUCHU: stronę potencjalną = móc – chcieć – umieć // stronę efektywną = przebieg ruchu +

skutek.

Idee działania i cele wykonywania ruchu:
- zaspokojenie cech życiowych:samoobsługowych
-potrzeby lokomocyjne
-potrzeby hedonistyczne np. rozrywki, przyjemności
-potrzeby obowiązku:opieki nad dziećmi, starszymi, chorymi
-twórcze: balet, gra na gitarze
-współzawodnictwo

Treść ruchu – użytkowość – ściskanie, chodzenie, skakanie

Forma (technika) ruchu: jakość w sensie relacji między wykonaniem, a zamierzeniem. Taktyka – poprawność
techniczna ruchu.

Cechy ruchu: - właściwości ilościowe (mierzalne np. skoczność, szybkość)

Uczenie ruchu: sposób nawykowy-działanie w jak najkrótszym czasie, z jak najmniejszym nakładem energii, w stanie
nieświadomości wtórnej. Najczęściej dotyczy działań powtarzalnych. Uczeń powinien wykonywać prawidłowo ruch w
sposób automatyczny.

CIĄG METODOLOGICZNY NAUCZANIA RUCHU:
1. Pokazać i omówić ruch.
2. Wskazanie i zasygnalizowanie pewnych elementów, uświadomienie możliwości kontuzji. np. przewrót w przód
(docisnąć głowę do klatki)
3. Dziecko wykonuje omówiony ruch przy obserwacji nauczyciela – wskazanie błędów.
4, Uczeń bazując na informacji ponownie wykonuje ruch, modyfikując go zgodnie ze wskazówkami nauczyciela.
5. Doprowadzenie do nawykowego wykonywania ruchu poprzez powtarzanie.

Pozycje wyjściowe do posługiwania się terminologią

Płaszczyzny i Osie ruchu:
- czołowa (boczna) np. przerzut bokiem
- strzałkowa (przód-tył) skłon głowy
- poprzeczna (wykonanie rotacji, skrętów) np.nadgarstka
- złożona (np. skrętoskłony)

POZYCJE WYJŚCIOWE – pozycja w staniu, pozycja w klęku, w siadzie, w leżeniu, w podporach.

W STANIU:
- zasadnicza swobodna
- zasadnicza o zwartych stopach
- równoważna – w linii noga za nogą
- w rozkroku
- wykrok – jedna noga do przodu
- zakrok – jedna noga z tyłu
- wypad w przód – w wykroku obniżenie środka ciężkości przez zgięcie jednego z kolan

W KLĘKU:
- klęk obunóż – złączone uda i stopy.
- klęk jednonóż – kąt prosty między stopą połączoną z podłogą udem, a tą połączoną stopą.
- klęk jednonóż w rozkroku – jedna noga połączona z podłożem, a druga wyprostowana w bok.
- klęk jednonóż w wykroku – jedna noga połączona z podłożem udem, a druga do przodu
- klęk jednonóż w zakroku – j. w., ale noga do tyłu

W SIADZIE:
- siad skrzyżny
- siad klęczny
- siad prosty (płaski)
- siad skulny – z siadu prostego uniesione kolana
- siad rozkroczny
- siad zgięty jednonóż – wyprostowana jedna noga, a druga zakroczna

W LEŻENIU:
- przodem – na brzuchu
- tyłem – na plecach
- bokiem – jedna ręka wyciągnięta w górę, głowa na niej, druga na biodrze prosta.
- leżenie przewrotne – przejściowy element przy przewrocie w tył – nogi proste przełożone nad głową w leżeniu tyłem,
ręce proste
- leżenie przerzutne – w leżeniu tyłem proste nogi wyciągnięte do sufitu ( podstawowo podtrzymywanie bioder w
klasach 1-3, potem bez)

W PODPORZE:
- na czworakach
-klęk podparty
-podpór leżąc przodem – jak do pompki
- podpór leżąc przodem łukiem
- podpór leżąc bokiem łukiem
-podpór leżąc tyłem
- podpór leżąc tyłem o nogach ugiętych – kąty proste!
- unik podparty – jedna noga z tyłu, jak do stawania na rękach.

ZABAWA – dominująca forma w wieku przedszkolnym. W szkole pojawiają się GRY.

GRY I ZABAWY oddziałują na wszechstronny rozwój:
- forma nauki
-rozwój fizycznych, umysłowy
-rozwój estetyczny
-higiena osobista
-rozwój moralno - społeczny

ROZWÓJ FIZYCZNY:
-kształtowanie postawy ciała
-rozwijanie cech fizycznych (harmonijny rozwój mięśni, rozwijanie sprawności fizycznej)
- podnoszenie stanu zdrowia

ROLA GIER I ZABAW:

Podstawowa – bierzemy pod uwagę wiek dzieci, poziom sprawności, warunki i możliwości, zadania do realizacji
Uzupełniająca – element rozgrzewki, wypoczynek, relaksacja, urozmaicająca.

ZABAWA – prosta forma prowadzenia zajęć. Dziecko w dowolnym momencie może ją przerwać jak i wrócić. Przerwa
nie ma wpływu na przebieg zabawy. Może mieć formę swobodną (np. berek) lub z rywalizacją indywidualną (wyścig
do celu).

RODZAJE ZABAW: bieżne, skoczne, rzutne, orientacyjno – porządkowe, na czworakach, z mocowaniem i
dźwiganiem, kopne, ze śpiewem, przy muzyce.

GRY RUCHOWE: trudniejsze od zabaw, zawierają rywalizację zespołową – odejście od gry wpływa na wynik,
wymagają większej dyscypliny.

Rodzaje – proste, złożone, przejściowe, specjalistyczne, drużynowe (np. dwa ognie – przygotowują do grupowych gier
zespołowych).

Gry proste – minimum 4 (2x2) osoby, dowolna liczba
drużyn o równej liczbie zawodników.

Na ocenę składają się szybkość i dokładność (liczba błędów). Proste przepisy i reguły. Rodzaje: bierzne, rzutne,
skoczne, kopne, orientacyjno – porządkowe, na czworakach, z mocowaniem i dźwiganiem, NIE MA ZE ŚPIEWEM.

GRY ZŁOŻONE – minimum 2 drużyny po 2 osoby, dokładność ważniejsza od szybkość, każda drużyna ma sędziego
– ich złożoność polega na tym, że jest to kilka gier prostych – kilka ruchów.

GRY PRZEJŚCIOWE – 2 drużyny o równej liczbie zawodników. Drużyny w tym samym czasie mają różne zadania
do spełnienia, ważna jest zamiana ról, np. zbijamy w kole.

GRY SPECJALISTYCZNE – doskonalą technikę, nie są stosowane w 1-3.

GRY DRUŻYNOWE – występują 2 drużyny o równej liczbie zawodników, różne możliwości końca gry dużo
przepisów, ale mniej, niż w grupowych grach, najlepiej od 3 klasy – dyscyplina + posiadanie konkretnych umiejętności.

GRY I ZABAWY RZUTNE – zależne od przedmiotu i sposobu= właściwe (piłka, ringo) , rzekome (szyszka, kulka
papierowa).

RODZAJ RZUTÓW W KOLEJNOŚCI:
1. Na odległość: najlepiej coś co mieści się w dłoni – łatwe do rzutu, trudne do złapania.
2. Ponad przeszkodą np. siatka, lina.
3. Do celu
- nieruchomego na wysokości wzroku
- nieruchomego poniżej wzroku (koszyk)
- nieruchomy powyżej wzroku (kosz)
- ruchomy przybór poruszający się po linii.
-ruchomy – człowiek, ruchy do osób unikających (najtrudniej!)

4. Rzut + chwyt
-przekazanie z ręki do ręki bez fazy lotu
-odsunięcie osób podających, wprowadzenie lotu
-chwyt piłki toczone po parkiecie
-podania i chwyty w marszu – trzeba przewidzieć gdzie będzie piłka
- podania i chwyty w biegu
Są przybory o szczególnym kształcie.

Ułożenie ciała:

- podanie oburącz sprzed klatki – piłka naciskana, z boku rozszerzone palce. W chwili wyprowadzenia należy skręcić
palce w kierunku ciała. Po wyrzucie dłonie są do siebie skierowane grzbietami.

- podanie jednorącz – ręka z tyłu na wysokości głowy, dłoń równolegle do podłoża, ruch biodra przy wyrzucie, noga
będąca z tyłu idzie do przodu

- chwyt – dłonie na wysokość twarzy, palce szeroko rozstawione, stykające się kciuki. Źle opanowany chwyt trudno
zmienić, wyeliminować.

ZABAWY I GRY Z PODBIJANIEM:

Cel- umiejętność odpijania piłki palantowej, kijem palantowym.
Jest to trafianie przyborem w przybór.
1. Podbijanie usztywnioną dłonią piłki siatkowej
2.Odbijanie piłeczki rakietką od tenisa stołowego. Ważne jest czucie czasowo przestrzenne.
3.Odbijanie rakietką do kometki (badminton)
4.Odbijanie rakietą do tenisa ziemnego
5. Odbijanie przy użyciu podbijaka płaskiego
6. Zastosowanie kija palantowego

Techniki uderzania: - podrzut piłki i ruch z góry, ruch od dołu, najskuteczniejszy – ruch boczny.

Z przedmiotami trzeba dzieci oswoić – mają nietypowe kształty – ringo – poznanie techniki – jednorącz sprzed
ramienia ruchem wyprostowanym lub od dołu. Chwyt – jednorącz. Włożyć ręką lub dłonią.

ZABAWY I GRY KOPNE:
1. Oswojenie z przedmiotem – podbijanie stopą, głową, udem.
2. Opanowanie piłki – przyjęcie piłki toczącej się po podłodze, najpierw podeszwą, potem zewnętrzną/wewnętrzną
częścią stopy.
3. Opanowanie piłki lecącej z powietrza – klatką, stopą w wykroku
4. Uderzenie piłki – kopnięcie, najpierw podanie w miejscu wewnętrzną częścią stopy, potem podanie w ruchu,
równocześnie nauka strzało na bramkę (siła uderzenia, precyzja). Najtrudniej broni się okienka.
5. Prowadzenie piłki nogą – drybling: linia prosta, linia łamana, slalom.

ZABAWY I GRY Z MOCOWANIEM I DŹWIGANIEM

Wymagają bezpośredniego kontaktu cielesnego 2-3 osób, nie mogą występować między nimi duże dysproporcje.

Rodzaje podziałów:
-losowe- na podstawie odliczania, samego tworzenia
-celowy- konieczny ze względu na bezpieczeństwo – można ustawić wg wzrostu i wtedy rozdzielić – widać stosunki
wzrostowo – wagowe.

Dźwiganie – przybory do 1 kg do klasy III. Od klasy IV współpartnera np. taczki.
np. walka wręcz, dobranie par jeździec + koń.

METODYKA NAUCZANIA:

1. CIĄGNIĘCIE – np. piłka lekarska włożona do siatki, dziecko mając rączki za plecami ciągnie biegnąc.
2. PRZECIĄGANIE – a) chwyt dłoni (trzymanie za nadgarstki) bezpiecznym chwytem, obniżenie środka ciężkości
przez ugięcie kolan. Wyciągnięcie rąk i przeciąganie się (siłowanie) na jedną ze stron. Trzeba pracować nogami
odchylając się do tyłu. b) stanie barkami do siebie, złapanie bezpiecznym chwytem, odsunięcie barkami i ugięcie nóg,
przeciąganie na jedną ze stron. Zabawa „kałuża”. PRZECIĄGANIE LINY W TYM WIEKU JEST NIEBEZPIECZNE.
3. PRZEPYCHANIE – stanięcie barkami do siebie, obniżenie środka ciężkości uginając kolana, na sygnał
napieranie barkami. // stanie plecami do siebie, zrobienie tzw. krzesełka i przepychanie bez odrywania pleców.
4. ELEMENTY WALKI WRĘCZ – zabawa w łapki, szybkość reakcji – chęć klepnięcia w bok przeciwnika,
które unika tego samego.
5. Dźwiganie
6. Walka wręcz

ZABAWY ZE ŚPIEWEM I PRZY MUZYCE:

- ze śpiewem- podajemy tekst, egzekwujemy naukę na pamięć, podajemy melodię, łączymy śpiew z melodią,
wprowadzamy ruch.

- przy muzyce – inscenizowane (inscenizacja ruchem tekstu piosenki), rytmiczne (wytupywanie, wyklaskiwanie,
wyskakiwanie rytmu), taneczne (nauka kroków zaczynając od taktów dwumianowych np. polka, krakowiak) Potem
mazur, walc, oberek.

ZABAWY I GRY ORIENTACYJNO PORZĄDKOWE
Wprowadzane na pierwszych zajęciach:
- ustawienie w określonym szyku.
- natychmiastowe zatrzymanie się w miejscu np. zabawa pająk i muchy.
- szybkie rozbieganie się i zajmowanie wyznaczonych miejsc np. powódź.
- ustawienie się w określonym szyku z nieoczekiwaną zamianą miejsca np. zbiórki według określonego szyku wśród
osób z szarfami w tym samym kolorze.\

METODYCZNE STOSOWANIE BODŹCÓW:
1. bodziec + reakcja = powódź
2. 2 bodźce + 2 reakcje = powódź i pożar
3. 1 bodziec + 2 reakcje = Dzień i Noc (na hasło noc – noc ucieka przed dniem, jedno ucieka, dwóch goni)

ZABAWY I GRY BIEŻNE:
- swobodny bieg – dowolność prędkości i kierunku
- wyścigi – maksymalna prędkość, wskazać trasę (błąd = zabieganie drogi) Dobrze określić dokładny punkt.
- wymijanie się
- bieg ze zmianą kierunku
- bieg po łukach – bieg po linii, gonienie osoby przed sobą, utrudnieniem może być zmiana kierunku – slalom też
- pościg – największa prędkość + ktoś nas goni np. berek

ZABAWY NA CZWORAKACH
- naprzemienne stawianie rąk i nóg
- bieg na czworakach
- skoki na czworakach – dążenie do skoku zajęczego

- toczenie piłki głową – dziecko częścią potyliczną popycha piłkę, musi podnieść wyżej biodra – większy ciężar na
rękach.
- wyścigi (2,3,4)
- pościg na czworakach

ZABAWY I GRY SKOCZNE –
- utrzymanie pionizacji ciała: podskoki, wyskoki, zeskoki (obunóż lub jednonóż)
- wyścig skokami – jednonóż (błąd) – nierównomierne odrywanie stóp, korekta: worek między nogi
- pościg – np. berek skoczek
- z przeszkodami –
a. namalowana linia na parkiecie, dbanie o dokładność
b. tekturowe krążki powyżej parkietu
c. woreczki
d. przeszkody wąskie, miękkie np. guma
e. przeszkody twarde, szerokie, niskie – np. ławka, płotki
f. w klasach starszych: kozioł, skrzynia

Ułożenie ciała przy przeskakiwaniu przez przeszkody- stopy do góry, kolanami do klatki piersiowej, krokiem
biegowym! Nie wolno nogi zakrocznej do pośladka.

Skakanka- krokiem biegowym – nie wolno pięty do pośladka. Najłatwiej obunóż – od tego zaczynać, krążenie w przód.

Przy przeskokach jednonóż – stopa do przodu – kręcimy tylko nadgarstkami.

ZASADY NAUCZANIA:

- poglądowości
- systematyczności
- indywidualizacja

5 ZASAD Wfistów:

1. bezpieczeństwa – istnieje rozbieżność funkcjonowania dzieci; zaufanie do prowadzącego pomaga utrwalać
umiejętności; ubezpieczenie od nieszczęśliwych wypadków.
2. wszechstronności (rozwój fizyczny + umysłowy)
3. właściwa krzywa natężenia lekcji
4. przemienność pracy mięśniowej
5. dostosowanie zajęć do wieku

PRZYCZYNY WYPADKÓW:
- powstałe z winy nauczyciela – dobre przygotowanie do zajęć jest gwarancją sukcesu
- powstałe z winy ucznia
- techniczne – niesprawne przybory

4 Obszary świadomości zagrożeń:

1. słaba organizacja zajęć – przed, po, w trakcie
2. nieprzestrzeganie przepisów
3. słaba znajomość uczniów
4. brak świadomej dyscypliny – wypracowane rytuały działania

Wiele wypadków zdarza się na początku zajęć – panuje chaos. Dzieci muszą wiedzieć, że ustawiają się w szyku. Zasada
wejścia – organizowanie pracy.

Zdjęcie zbędnych rzeczy – zegarki, kolczyki, łańcuszki.
Wiązanie długich włosów, spinanie grzywki. Obuwie musi być sportowe, podeszwa gumowa z nacięciami, strój musi
być czysty, nie ograniczający ruchów, swobodny, bawełniane skarpetki.

Rozgrzewka – istotny element, należy dobrać do późniejszych działań.

Po dłuższych przerwach np. feriach, wakacjach – należy powtórzyć uwagi dotyczące dyscypliny.

Użycie przyrządów – rozdawanie w sposób zaplanowany, muszą być przygotowane przed lekcji. Błędem jest dowolne
branie piłek, trzeba każdemu podać, uczniowie mogą pomóc.

ORGANIZACJA

TOK KLASYCZNY

1. Ćwiczenia porządkowo – wychowawcze
2. Zabawa lub gra o charakterze ożywiającym masowa, znana i lubiana
3. Zabawa lub gra orientacyjno- porządkowa
4. Zabawa lub gra na czworakach
5. Zabawa lub gra z mocowaniem lub dźwiganiem
6. MASOWA zabawa lub gra bieżna lub skoczna – max intensywność
7. Zabawa lub gra rzutna lub kopna – z przyborem – kształtowanie koordynacji wzrokowo ruchowej
8. Zabawa lub gra bieżna lub skoczna w zależności od pkt. 6
9. Ćwiczenia korektywne – profilaktyczne
10. Zabawa lub gra wyciszająca – uspokojenie
11. Ćwiczenia porządkowo wychowawcze

TOK Z GRĄ DRUŻYNOWĄ

1. Ćwiczenia porządkowo – wychowawcze
2. Zabawa lub gra o charakterze ożywiającym masowa, znana i lubiana
3. ĆWICZENIA KSZTAŁTUJĄCE – rozgrzewka w różnych płaszczyznach, od partii górnych do dolnych
4. ĆWICZENIA (ZABAWA LUB GRA) DOSKONALĄCA ELEMENTY GŁÓWNEJ GRY DRUŻYNOWEJ
5. GRA DRUŻYNOWA
6. Ćwiczenia korektywne – profilaktyczne
7. Zabawa lub gra wyciszająca – uspokojenie
8. Ćwiczenia porządkowo wychowawcze

TOK Z ELEMENTAMI GIMNASTYCZNYMI

1. Ćwiczenia porządkowo – wychowawcze
2. Zabawa lub gra o charakterze ożywiającym masowa, znana i lubiana
3. Ćwiczenia gimnastyczne kształtujące, wolne (bez przyrządów, ale z przyborami) ramion, nóg, tułowia we wszystkich
płaszczyznach
4. Zabawa lub gra na czworakach
5. Zabawa lub gra z mocowaniem i dźwiganiem lub zwisy na przyrządach
6. Ćwiczenia równoważne na przyrządach
7. Ćwiczenia zwinności na przyrządach
8. Zabawa lub gra masowa bieżna albo skoczna lub skok przez przyrząd wykonany strumieniem
9. Zabawa lub gra rzutna lub kopna
10. Zabawa lub gra skoczna lub bieżna w formie sztafetowej albo skoki przez przyrządach
11. Ćwiczenia korektywne
12. Zabawa lub gra o charakterze uspokajającym
13. Ćwiczenia porządkowo wychowawcze.