"Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
"
MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Anna Ratyńska
Ludmiła Łopacińska
Stosowanie technik kierowania ciągnikiem rolniczym
i wykonywanie czynności kontrolno-obsługowych
833[02].Z1.03
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007
______________________________________________________________________________________
"Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
"
1
Recenzenci:
mgr inż. Zbigniew Tyrała
mgr inż. Gabriel Zasada
Opracowanie redakcyjne:
mgr Ludmiła Łopacińska
Konsultacja:
mgr inż. Marian Nowotnik
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej Stosowanie technik
kierowania ciągnikiem rolniczym i wykonywanie czynności kontrolno-obsługowych
833[02].Z1.03 zawartego w modułowym programie nauczania dla zawodu operator maszyn
leśnych.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007
______________________________________________________________________________________
"Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
"
2
SPIS TREŚCI
1.
Wprowadzenie
3
2.
Wymagania wstępne
5
3.
Cele kształcenia
6
4.
Przykładowe scenariusze zajęć
7
5.
Ćwiczenia
11
5.1.
Obsługa ciągnika rolniczego
11
5.1.1. Ćwiczenia
11
5.2.
Poruszanie się ciągnikiem rolniczym na drodze publicznej
16
5.2.1. Ćwiczenia
16
5.3.
Zagrożenia na drodze
21
5.3.1. Ćwiczenia
21
6.
Ewaluacja osiągnięć
24
7.
Literatura
37
______________________________________________________________________________________
"Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
"
3
1.
WPROWADZENIE
Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela „Stosowanie technik kierowania
ciągnikiem rolniczym i wykonywanie czynności kontrolno - obsługowych”, który będzie
pomocny w prowadzeniu zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie operator
maszyn leśnych.
W poradniku zamieszczono:
−
wymagania wstępne – wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,
−
cele kształcenia – wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem,
−
przykładowe scenariusze zajęć,
−
przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania–
–uczenia oraz środkami dydaktycznymi,
−
ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego,
−
literaturę uzupełniającą.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze
szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania.
Formy organizowania pracy uczniów mogą być różne – od samodzielnej do pracy
zespołowej.
Jako pomoc w realizacji jednostki modułowej dla uczniów przeznaczony jest Poradnik dla
ucznia. Nauczyciel powinien ukierunkować uczniów na właściwe korzystanie z poradnika do
nich adresowanego.
Materiał nauczania (w Poradniku dla ucznia) podzielony jest na rozdziały, które zawierają
podrozdziały. Podczas realizacji poszczególnych rozdziałów wskazanym jest zwrócenie
uwagi na następujące elementy:
−
materiał nauczania – w miarę możliwości uczniowie powinni przeanalizować
samodzielnie. Obserwuje się niedocenianie przez nauczycieli niezwykle ważnej
umiejętności, jaką uczniowie powinni bezwzględnie posiadać – czytanie tekstu
technicznego ze zrozumieniem,
−
pytania sprawdzające mają wykazać, na ile uczeń opanował materiał teoretyczny i czy jest
przygotowany do wykonania ćwiczeń. W zależności od tematu można zalecić uczniom
samodzielne odpowiedzenie na pytania lub wspólne, z całą grupą uczniów, w formie
dyskusji opracowanie odpowiadanie na pytania. Druga forma jest korzystniejsza,
ponieważ nauczyciel, sterując dyskusją, może uaktywniać wszystkich uczniów oraz w
trakcie dyskusji usuwać wszelkie wątpliwości,
−
dominującą rolę w kształtowaniu umiejętności oraz opanowaniu materiału spełniają
ć
wiczenia. W trakcie wykonywania ćwiczeń uczeń powinien zweryfikować wiedzę
teoretyczną oraz opanować nowe umiejętności. Przedstawiono dosyć obszerną propozycję
ć
wiczeń wraz ze wskazówkami o sposobie ich przeprowadzenia, uwzględniając różne
możliwości ich realizacji w szkole. Nauczyciel decyduje, które z zaproponowanych
ć
wiczeń jest w stanie zrealizować przy określonym zapleczu technodydaktycznym
szkoły. Prowadzący może również zrealizować ćwiczenia, które sam opracował,
−
sprawdzian postępów stanowi podsumowanie rozdziału, zadaniem uczniów jest udzielenie
odpowiedzi na pytania w nim zawarte. Uczeń powinien, samodzielnie czytając
zamieszczone w nim stwierdzenia potwierdzić lub zaprzeczyć opanowanie określonego
zakresu materiału. Jeżeli wystąpią zaprzeczenia, nauczyciel powinien do tych zagadnień
wrócić, sprawdzając czy braki w opanowaniu materiału są wynikiem niezrozumienia
______________________________________________________________________________________
"Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
"
4
przez ucznia tego zagadnienia, czy niewłaściwej postawy ucznia w trakcie nauczania.
W tym miejscu jest szczególnie ważna rola nauczyciela, gdyż od postawy nauczyciela,
sposobu prowadzenia zajęć zależy między innymi zainteresowanie ucznia. Uczeń nie
zainteresowany materiałem nauczania, wykonywaniem ćwiczeń nie nabędzie w pełni
umiejętności założonych w jednostce modułowej. Należy rozbudzić wśród uczniów tak
zwaną „ciekawość wiedzy”. Potwierdzenie przez ucznia opanowania materiału nauczania
danego rozdziału może stanowić podstawę dla nauczyciela do sprawdzenia wiedzy
i umiejętności ucznia z tego zakresu. Nauczyciel realizując jednostkę modułową powinien
zwracać uwagę na predyspozycje ucznia, ocenić, czy uczeń ma większe uzdolnienia
manualne, czy może lepiej radzi sobie z rozwiązywaniem problemów teoretycznych,
−
testy zamieszczone w rozdziale Ewaluacja osiągnięć ucznia zawierają zadania z zakresu
całej jednostki modułowej i należy je wykorzystać do oceny uczniów, a wyniki osiągnięte
przez uczniów powinny stanowić podstawę do oceny pracy własnej nauczyciela
realizującego tę jednostkę modułową. Każdemu zadaniu testu przypisano określoną liczbę
możliwych do uzyskania punktów (0 lub 1 punkt). Ocena końcowa uzależniona jest od
ilości uzyskanych punktów. Nauczyciel może zastosować test według własnego projektu
oraz zaproponować własną skalę ocen. Należy pamiętać, żeby tak przeprowadzić proces
oceniania ucznia, aby umożliwić mu jak najpełniejsze wykazanie swoich umiejętności.
Metody polecane do stosowania podczas kształcenia modułowego to:
-
pokazu z objaśnieniem,
-
tekstu przewodniego,
-
metody projektów,
-
ć
wiczeń praktycznych.
Schemat układu jednostek modułowych w module
833[02].Z1.01
Określanie budowy i zasad działania
mechanizmów maszyn
i urządzeń
833[02].Z1.03
Stosowanie technik
kierowania
ciągnikiem rolniczym
i wykonywanie
czynności kontrolno-
obsługowych
833[02].Z1.02
Stosowanie przepisów ruchu
drogowego
833[02].Z1
Mechanizacja prac leśnych
833[02].Z1.04
Obsługiwanie
pojazdów
samochodowych
833[02].Z1.05
Użytkowanie pilarki
spalinowej
i wykonywanie
czynności kontrolno-
obsługowych
833[02].Z1.06
Użytkowanie maszyn i
urządzeń
stosowanych
w produkcji leśnej
______________________________________________________________________________________
"Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
"
5
2.
WYMAGANIA WSTĘPNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
-
rozpoznawać kolory,
-
stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy,
-
znać przepisy ustawy „Prawo o ruchu drogowym”,
-
korzystać z różnych źródeł informacji,
-
użytkować komputer na poziomie podstawowym,
-
współpracować w grupie.
______________________________________________________________________________________
"Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
"
6
CELE KSZTAŁCENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
–
określić zakres czynności wykonywanych przed przystąpieniem do jazdy ciągnikiem,
-
wyjaśnić zasady wykonywania obsługi codziennej ciągnika rolniczego,
-
wyjaśnić zasady wykonywania obsługi okresowej ciągnika rolniczego,
-
zinterpretować przepisy dotyczące włączania się pojazdu do ruchu,
-
wyjaśnić zasady obowiązujące w przypadku zmiany kierunku jazdy lub pasa ruchu,
-
scharakteryzować manewry: wymijania, omijania, cofania, wyprzedzania ciągnikiem
oraz ciągnikiem z przyczepą,
-
określić pierwszeństwo przejazdu w różnych sytuacjach drogowych,
-
określić zasady przewozu ładunków oraz osób ciągnikiem rolniczym,
-
wyjaśnić zasady agregowania maszyn i przyczepy z ciągnikiem rolniczym,
-
zinterpretować przepisy dotyczące porządku i bezpieczeństwa ruchu na drogach,
-
wyjaśnić zasady zatrzymywania i postoju ciągnika rolniczego,
-
wyjaśnić zasady używania świateł zewnętrznych,
-
przewidzieć zagrożenia na drodze,
-
określić wpływ alkoholu i środków odurzających na sprawność kierującego pojazdem,
-
dokonać analizy głównych przyczyn wypadków drogowych,
-
określić zasady postępowania podczas wypadku drogowego,
-
scharakteryzować zasady udzielania pierwszej pomocy: reanimacji, tamowania
krwotoków, zabezpieczania urazów kości.
______________________________________________________________________________________
"Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
"
7
4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ
Scenariusz zajęć 1
Osoba prowadząca:
................................................................................................
Modułowy program nauczania: Operator maszyn leśnych 833[02]
Moduł:
Mechanizacja prac leśnych 833[02].Z1
Jednostka modułowa:
Stosowanie
technik
kierowania
ciągnikiem
rolniczym
i wykonywanie czynności kontrolno-obsługowych 833[02].Z1.03
Temat: Łączenie ciągnika rolniczego z przyczepą.
Cel ogólny: Sprzęganie ciągnika rolniczego z przyczepą.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
–
podjechać ciągnikiem rolniczym przed przyczepę,
–
cofnąć ciągnikiem w kierunku przyczepy w sposób umożliwiający dokonanie
sprzęgnięcia,
–
wyregulować wysokość zaczepu przyczepy (w przypadku gdy konstrukcja przyczepy to
umożliwia),
–
dokonać połączenia zaczepu przyczepy z zaczepem ciągnika rolniczego oraz
zabezpieczyć zespół przed rozłączeniem,
–
podłączyć do ciągnika rolniczego przewody elektryczne przyczepy,
–
sprawdzić działanie świateł przyczepy,
–
podnieść podpory zaczepu przyczepy i zabezpieczyć ją przed uszkodzeniem w trakcie
jazdy, lub zwolnić blokadę wysokości zaczepu przyczepy (jeżeli zaczep przyczepy jest
wyposażony w podporę),
–
zwolnić hamulec postojowy przyczepy,
–
sprawdzić i ewentualnie ustawić korektor siły hamowania (jeżeli istnieje),
–
sprawdzić poprawność wykonanego połączenia,
–
sprawdzić poprawność działania połączonego układu.
W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:
–
organizowanie i planowanie zajęć,
–
praca indywidualna,
–
ocena pracy indywidualnej,
–
odpowiedzialność.
Metody nauczania-uczenia się:
−
ć
wiczenie praktyczne,
−
pokaz z objaśnieniem.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
−
praca indywidualna.
Czas: 2 godziny.
Środki dydaktyczne:
−
ciągnik rolniczy,
−
przyczepa,
−
literatura zgodnie z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.
______________________________________________________________________________________
"Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
"
8
Zadanie dla ucznia:
Połącz ciągnik rolniczy z przyczepą. Sprawdź poprawność działania połączonego układu.
Podczas zajęć stosuj zasady bezpiecznej pracy z urządzeniami.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1.
Określenie tematu zajęć.
2.
Wyjaśnienie uczniom tematu, szczegółowych celów kształcenia.
3.
Wyjaśnienie uczniom zasady pracy metodą pokazu z objaśnieniem.
4.
Praca indywidualna.
Faza właściwa
Wykonanie ćwiczenia praktycznego oraz pokaz nauczyciela z objaśnieniem. W czasie, gdy
jeden z uczniów sprzęga ciągnik rolniczy z przyczepą, pozostali uczniowie obserwują zadanie
i oceniają poprawność jego wykonania dyskutując z nauczycielem. Po zakończeniu zadania
przez jednego z ucznia, zadanie jest wykonywane przez następnego, aż wszyscy uczniowie
wykonają zadanie.
Faza I. Informacje
Pytania prowadzące:
1.
Jaka jest zasada połączenia zaczepu przyczepy z zaczepem ciągnika rolniczego?
2.
Jaka jest zasada podłączenia przewodów elektrycznych przyczepy do ciągnika
rolniczego?
3.
Jaka jest zasada podłączenia przewodów hamulcowych?
4.
Faza II. Planowanie
1.
Jak podjechać ciągnikiem rolniczym przed przyczepę?
2.
Jak cofnąć ciągnikiem rolniczym w kierunku przyczepy?
3.
Jak wyregulować wysokość zaczepu przyczepy?
4.
Jak połączyć zaczep przyczepy z zaczepem ciągnika rolniczego?
5.
Jak podłączyć przewody elektryczne przyczepy do ciągnika rolniczego?
6.
Jak podłączyć przewody hamulcowe?
7.
Jak sprawdzić działanie świateł przyczepy?
8.
Jak zabezpieczyć podpory zaczepu przyczepy przed uszkodzeniem w czasie jazdy?
9.
Jak zwolnić hamulec postojowy przyczepy?
Faza III. Wykonanie
1.
Uczeń podjeżdża ciągnikiem przed przyczepę.
2.
Uczeń cofa ciągnikiem w kierunku przyczepy.
3.
Uczeń sprzęga ciągnik rolniczy z przyczepą.
Faza IV. Sprawdzanie
1.
Uczeń sprawdza poprawność wykonanego zadania. Nauczyciel sprawdza poprawność
połączenia ciągnika rolniczego z przyczepą.
2.
Po uzyskaniu aprobaty nauczyciela uczeń traktuje zadanie jako poprawnie wykonane.
Faza V. Analiza końcowa
Uczeń wraz z nauczycielem wskazują, które etapy rozwiązania zadania sprawiły mu
trudności. Nauczyciel powinien podsumować całe ćwiczenie, wskazać, jakie umiejętności
były ćwiczone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać na przyszłość.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
−
pogadanka z uczniami na temat, czy cele zajęć zostały osiągnięte.
______________________________________________________________________________________
"Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
"
9
Scenariusz zajęć 2
Osoba prowadząca:
........................................................................................
Modułowy program nauczania: Operator maszyn leśnych 833[02]
Moduł:
Mechanizacja prac leśnych 833[02].Z1
Jednostka modułowa:
Stosowanie technik kierowania ciągnikiem rolniczym
i wykonywanie czynności kontrolno-obsługowych
833[02].Z1.03
Temat: Pierwsza pomoc
Cel ogólny: Unieruchamianie kręgosłupa u osób poszkodowanych
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
−
rozpoznać podejrzenie uszkodzenia kręgosłupa u osoby poszkodowanej,
−
przetransportować poszkodowanego w bezpieczne miejsce z uwzględnieniem
odpowiedniej postawy,
−
wykorzystać twarde podłoże do przeniesienia poszkodowanego,
−
unieruchomić szyję i głowę,
−
przywiązać chorego do noszy,
−
uspokoić poszkodowanego, jeżeli jest przytomny,
−
zawiadomić pogotowie ratunkowe.
W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:
–
organizowanie i planowanie zajęć,
–
odporność na działanie pod presją czasu,
–
szacunek dla godności człowieka,
–
praca w zespole,
–
ocena pracy zespołu.
Metody nauczania–uczenia się:
−
metoda przewodniego tekstu,
−
metoda ćwiczeń praktycznych,
−
pokaz z objaśnieniem.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
−
praca w grupach,
−
praca indywidualna.
Czas: 2 godziny 15 minut
Środki dydaktyczne:
−
plansze ze sposobami postępowania w przypadkach podejrzenia uszkodzenia kręgosłupa,
−
fantom,
−
filmy dydaktyczne prezentujące sposoby udzielania pierwszej pomocy,
−
literatura zgodnie z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.
Zadanie dla ucznia:
Udziel pierwszej pomocy osobie poszkodowanej w wypadku, u której istnieje podejrzenie
uszkodzenia kręgosłupa. Przetransportuj ją w bezpieczne miejsce i zaopiekuj się nią do czasu
przyjazdu karetki pogotowia.
______________________________________________________________________________________
"Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
"
10
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1.
Określenie tematu zajęć.
2.
Wyjaśnienie uczniom tematu, szczegółowych celów kształcenia.
3.
Wyjaśnienie uczniom zasad pracy metodą tekstu przewodniego.
4.
Podział grupy uczniów na zespoły.
Faza właściwa
Praca metodą tekstu przewodniego.
Faza I. Informacje
Pytania prowadzące:
1.
W jaki sposób można rozpoznać uszkodzenie kręgosłupa?
2.
Jaka jest zasada przenoszenia osoby poszkodowanej w inne miejsce?
3.
Jaka jest zasada korzystania z kołnierza ortopedycznego?
4.
W jaki sposób postępować w przypadku braku kołnierza ortopedycznego?
5.
Jakie podłoże należy wykorzystać przy transportowaniu poszkodowanego?
6.
Jak postępować z poszkodowanym, który jest przytomny, ale niespokojny?
Faza II. Planowanie
1.
Jak założyć kołnierz ortopedyczny poszkodowanemu?
2.
Jak usztywnić kręgosłup, gdy nie ma kołnierza ortopedycznego?
3.
Jak przetransportować poszkodowanego?
Faza III. Wykonanie
1.
Uczniowie przemieszczają poszkodowanego w bezpieczne miejsce.
2.
Uczniowie zakładają poszkodowanemu kołnierz ortopedyczny.
3.
Uczniowie uspokajają poszkodowanego do czasu przybycia karetki pogotowia, jeżeli jest
on niespokojny.
Faza IV. Sprawdzanie
1.
Uczniowie sprawdzają w grupach poprawność wykonanego zadania. Nauczyciel
sprawdza poprawność przetransportowania poszkodowanego i założenia kołnierza.
2.
Po uzyskaniu aprobaty nauczyciela uczniowie uważają zadanie za poprawnie wykonane.
Faza V. Analiza końcowa
Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy rozwiązania zadania sprawiły im
trudności. Nauczyciel powinien podsumować całe ćwiczenie, wskazać, jakie umiejętności
były ćwiczone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać na przyszłość.
______________________________________________________________________________________
"Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
"
11
5.
ĆWICZENIA
5.1.
Obsługa ciągnika rolniczego
5.1.1.
Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Dokonaj wymiany zanieczyszczonego filtru paliwa w układzie zasilania ciągnika
rolniczego.
Wskazówki do realizacji
–
ć
wiczenie wymaga od uczniów zapoznania się z odpowiednim fragmentem materiału
nauczania,
–
wskazane jest wcześniejsze przeprowadzenie wykładu przez nauczyciela.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1)
sprawdzić czy ciągnik rolniczy jest wyłączony,
2)
odkręcić opaski ściskające przewody,
3)
wyjąć zanieczyszczony filtr paliwa,
4)
założyć nowy filtr paliwa,
5)
przekręcić kluczyk w pozycję „zapłon”,
6)
zanotować wyniki,
7)
przeanalizować otrzymane wyniki.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
metoda ćwiczeń praktycznych.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
ciągnik rolniczy,
−
filtr paliwa,
−
przybory do pisania,
−
arkusz do ćwiczenia,
Ćwiczenie 2
Przeprowadź odpowietrzenie układu zasilania ciągnika rolniczego.
Wskazówki do realizacji
–
ć
wiczenie wymaga od uczniów zapoznania się z odpowiednim fragmentem materiału
nauczania,
–
wskazane jest wcześniejsze przeprowadzenie wykładu przez nauczyciela.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1)
sprawdzić czy ciągnik rolniczy jest wyłączony,
2)
poluzować śruby odpowietrzające,
______________________________________________________________________________________
"Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
"
12
3)
pompować paliwo ręczną pompą,
4)
zanotować wyniki,
5)
przeanalizować otrzymane wyniki.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
metoda ćwiczeń praktycznych.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
ciągnik rolniczy,
−
ręczna pompa,
−
przybory do pisania,
−
arkusz do ćwiczenia.
Ćwiczenie 3
Przeprowadź czynności niezbędne do przygotowania ciągnika rolniczego do jazdy.
Wskazówki do realizacji
–
ć
wiczenie wymaga od uczniów zapoznania się z odpowiednim fragmentem materiału
nauczania,
–
wskazane jest wcześniejsze przeprowadzenie wykładu przez nauczyciela.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1)
sprawdzić ciśnienie powietrza w zbiorniku oraz ogumieniu, ilość paliwa,
2)
sprawdzić sprawność sygnalizacji ciągnika,
3)
sprawdzić układ hamulcowy i kierowniczy ciągnika,
4)
sprawdzić oznakowanie ciągnika rolniczego,
5)
zanotować wyniki,
6)
przeanalizować otrzymane wyniki.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
metoda ćwiczeń praktycznych.
Ś
rodki dydaktyczne:
–
ciągnik rolniczy,
–
manometr,
–
przybory do pisania,
–
arkusz do ćwiczenia,
–
Poradnik dla ucznia.
Ćwiczenie 4
Określ czynności związane z wymianą oleju w skrzyni przekładniowej ciągnika
rolniczego.
Wskazówki do realizacji
–
ć
wiczenie wymaga od uczniów zapoznania się z odpowiednim fragmentem materiału
nauczania,
–
wskazane jest wcześniejsze przeprowadzenie wykładu przez nauczyciela.
______________________________________________________________________________________
"Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
"
13
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1)
podejść do ciągnika rolniczego,
2)
wymienić olej w ciągniku rolniczym,
3)
zanotować wyniki,
4)
przeanalizować otrzymane wyniki,
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
metoda ćwiczeń praktycznych.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
ciągnik rolniczy,
−
olej,
−
zestaw narzędziowy,
−
przybory do pisania,
−
arkusz do ćwiczenia,
−
Poradnik dla ucznia.
Ćwiczenie 5
Przeprowadź czynności obsługowe związane z kontrolą elementów oświetlenia ciągnika
rolniczego.
Wskazówki do realizacji
–
ć
wiczenie wymaga od uczniów zapoznania się z odpowiednim fragmentem materiału
nauczania,
–
wskazane jest wcześniejsze przeprowadzenie wykładu przez nauczyciela.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1)
podejść do ciągnika rolniczego,
2)
skontrolować oświetlenie ciągnika rolniczego,
3)
zanotować wyniki,
4)
przeanalizować otrzymane wyniki,
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
metoda ćwiczeń praktycznych.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
ciągnik rolniczy,
−
przybory do pisania,
−
arkusz do ćwiczenia,
−
Poradnik dla ucznia.
Ćwiczenie 6
Dopasuj pojęcia dotyczące elementów sterowania mechanizmami pojazdu w ciągniku
rolniczym do poniższych definicji.
1.
Przegubowy układ kierowniczy.
______________________________________________________________________________________
"Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
"
14
2.
Wał napędowy.
3.
Wzmacniacz momentu.
4.
Blokada mechanizmu różnicowego.
5.
Mechanizm różnicowy.
a)
rodzaj reduktora w postaci zębatej przekładni, wbudowany w układ napędowy ciągnika
rolniczego. Pozwala na przełączanie biegu bez włączania sprzęgła i odejmowania gazu,
b)
umożliwia zachodzenie tylnych kół przy skręcie pod maszynę. W efekcie maszyna jest
bardzo zwrotna i ma minimalny promień skrętu przy pełnym skręcie,
c)
odmiana przekładni do napędzania osi, z których jedna oś stanowi przedłużenie drugiej,
z różnymi prędkościami obrotowymi,
d)
przyrząd ten należy zabezpieczyć łańcuszkiem, aby zapobiec obracaniu się osłony,
e)
przyrząd ten powoduje, że po zablokowaniu pojazd zachowuje się, jakby miał sztywną
oś. Moc jest przekazywana na to koło, które ma najmniejsze opory toczenia.
Wskazówki do realizacji
–
ć
wiczenie wymaga od uczniów wcześniejszego zapoznania się z odpowiednim
fragmentem materiału nauczania,
–
wskazane jest wcześniejsze przeprowadzenie wykładu przez nauczyciela.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1)
rozróżniać elementy sterowania mechanizmami ciągnika rolniczego,
2)
określić nazwy przyrządów,
3)
wypełnić arkusz do ćwiczeń.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
metoda ćwiczeń praktycznych.
Ś
rodki dydaktyczne:
–
przybory do pisania,
–
arkusz do ćwiczenia,
–
Poradnik dla ucznia.
Ćwiczenie 7
Określ czynności kierowcy podczas rozpoczynania i zakończenia jazdy ciągnikiem
rolniczym.
Wskazówki do realizacji
–
ć
wiczenie wymaga od uczniów wcześniejszego zapoznania się z odpowiednim
fragmentem materiału nauczania,
–
wskazane jest wcześniejsze przeprowadzenie wykładu przez nauczyciela.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1)
wymienić czynności kierującego ciągnikiem rolniczym przed rozpoczęciem jazdy,
2)
wymienić czynności kierującego ciągnikiem rolniczym po zakończeniu jazdy,
3)
wypełnić arkusz do ćwiczeń.
______________________________________________________________________________________
"Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
"
15
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
metoda ćwiczeń praktycznych.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
przybory do pisania,
−
arkusz do ćwiczenia,
−
Poradnik dla ucznia.
______________________________________________________________________________________
"Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
"
16
5.2.
Poruszanie się ciągnikiem rolniczym na drodze publicznej
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Przeczytaj poniższe stwierdzenia, a następnie, jeżeli uważasz, że zdanie jest prawdziwe –
wpisz w kratkę literę P zaś, jeżeli uważasz, że zdanie jest fałszywe wpisz literą F.
1)
przy włączaniu się do ruchu należy ustąpić pierwszeństwa innemu uczestnikowi
ruchu.
2)
zmieniając kierunek ruchu kierujący ciągnikiem rolniczym obowiązany jest
zbliżyć się do prawej krawędzi jezdni.
3)
dozwolone jest cofanie ciągnikiem rolniczym na moście.
4)
ludzie mogą być przewożeni na każdej przyczepie.
5)
łączenie ciągnika rolniczego z przyczepą może nastąpić przy włączonym silniku.
6)
kierujący ciągnikiem rolniczym jest obowiązany używać świateł mijania przez
cały rok.
7)
kierujący ciągnikiem rolniczym może postawić ciągnik w strefie zamieszkania
w dowolnym miejscu.
Wskazówki do realizacji
–
ć
wiczenie wymaga od uczniów umiejętności korzystania z przepisów o ruchu drogowym
oraz zapoznania się z odpowiednim fragmentem materiału nauczania,
–
wskazane jest wcześniejsze przeprowadzenie wykładu przez nauczyciela.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1)
dokonać analizy treści ćwiczenia,
2)
odszukać w poradniku dla ucznia opisy określonych manewrów wykonywanych przez
kierującego ciągnikiem rolniczym,
3)
zanotować wyniki,
4)
przeanalizować otrzymane wyniki,
5)
zaprezentować otrzymane wyniki na forum grupy i przeprowadzić dyskusję dotyczącą
wiarygodności otrzymanych wyników.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
metoda ćwiczeń praktycznych.
Ś
rodki dydaktyczne:
–
przybory do pisania,
–
arkusz do ćwiczenia,
–
przepisy o ruchu drogowym,
–
Poradnik dla ucznia.
Ćwiczenie 2
Przeprowadź symulacje manewrów ciągnika rolniczego na drodze: włączenia się do
ruchu, zmiany kierunku jazdy, zmiany pasa ruchu, wymijania, cofania, omijania,
wyprzedzania.
______________________________________________________________________________________
"Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
"
17
Wskazówki do realizacji
–
ć
wiczenie wymaga od uczniów umiejętności korzystania z przepisów o ruchu drogowym
oraz zapoznania się z odpowiednim fragmentem materiału nauczania,
–
wskazane jest wcześniejsze przeprowadzenie wykładu przez nauczyciela,
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1)
zapoznać się z filmem dydaktycznym ilustrującym wykonywanie manewrów na drodze,
2)
skorzystać z programu komputerowego, który pozwoli na symulację manewrów na
drodze,
3)
dokonać symulacji poszczególnych manewrów,
4)
przeanalizować otrzymane wyniki,
5)
zaprezentować otrzymane wyniki.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
metoda ćwiczeń praktycznych.
Ś
rodki dydaktyczne:
–
program komputerowy pozwalający na symulację zdarzeń na drodze,
–
plansze poglądowe,
–
przepisy o ruchu drogowym,
–
Poradnik dla ucznia.
Ćwiczenie 3
Patrząc na poniższe sytuacje, odpowiedz na pytania:
Rys. 1. do ćwiczenia 3 [10]
1.
W powyższej sytuacji pojazd 1:
a)
przejeżdża ostatni.
b)
ustępuje przejazdu pojazdowi 2.
c)
może jechać po ustąpieniu pierwszeństwa pojazdowi 3.
______________________________________________________________________________________
"Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
"
18
Rys. 2. do ćwiczenia 3 [10]
2.
W powyższej sytuacji pojazd 1:
a)
przejeżdża jako ostatni.
b)
ma pierwszeństwo przed pojazdem 3.
c)
ma pierwszeństwo przed pojazdem 2.
Rys. 3. do ćwiczenia 3 [10]
3.
W powyższej sytuacji pojazd 1:
a)
ustępuje pierwszeństwa pojazdowi 4.
b)
przejeżdża przed pojazdem 3.
c)
przejeżdża przed pojazdem 3.
Rys. 4. do ćwiczenia 3 [10]
4.
W tej sytuacji pojazd 1:
a)
ma pierwszeństwo przed pojazdem 2.
b)
ma pierwszeństwo przed pojazdem 3.
c)
przejeżdża ostatni.
Wskazówki do realizacji
–
ć
wiczenie wymaga od uczniów umiejętności korzystania z przepisów o ruchu drogowym
oraz zapoznania się z odpowiednim fragmentem materiału nauczania,
–
wskazane jest wcześniejsze przeprowadzenie wykładu przez nauczyciela.
______________________________________________________________________________________
"Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
"
19
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1)
odszukać odpowiednie zagadnienie w ustawie „Prawo o ruchu drogowym”,
2)
wybrać właściwą odpowiedź,
3)
przeanalizować otrzymane wyniki,
4)
zaprezentować otrzymane wyniki.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
metoda przewodniego tekstu,
–
metoda ćwiczeń praktycznych.
Ś
rodki dydaktyczne:
–
przybory do pisania,
–
plansze poglądowe,
–
arkusz do ćwiczenia,
–
przepisy o ruchu drogowym,
–
Poradnik dla ucznia.
Ćwiczenie 4
Odpowiedz na przykładowe pytania na test egzaminacyjny na prawo jazdy. Pamiętaj, że
nie zawsze tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa.
1.
Przed rozpoczęciem dłuższej jazdy zaleca się sprawdzić poziom:
a)
oleju w silniku.
b)
płynu w układzie hamulcowym.
c)
płynu w układzie chłodzenia i zbiornika spryskiwacza szyb.
2.
Ekonomiczna jazda samochodem to:
a)
unikanie gwałtownych przyspieszeń i hamowań.
b)
utrzymywanie za wszelka cenę stałej prędkości przy wjeździe pod górę.
c)
jazda na możliwie najwyższym biegu bez przeciążania silnika.
3.
W poniższej sytuacji kierujący pojazdem 1:
Rys. 1. do ćwiczenia 4 [10]
a)
ma pierwszeństwo przed pojazdem 2.
b)
ustępuje pierwszeństwa pojazdowi 2.
c)
ustępuje pierwszeństwa pojazdowi 2 i 3.
______________________________________________________________________________________
"Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
"
20
4.
W poniższej sytuacji kierujący pojazdem 1:
Rys. 2. do ćwiczenia 4 [10]
a)
przejeżdża ostatni.
b)
ma pierwszeństwo przed pojazdem 3.
c)
ma pierwszeństwo przed pojazdem 2.
5.
W warunkach niedostatecznej widoczności światła zewnętrzne pojazdu mogą zostać
wyłączone podczas postoju:
a)
poza jezdnią i poboczem,
b)
w miejscu oświetlonym w stopniu zapewniającym widoczność pojazdu,
c)
w miejscu nieoświetlonym na poboczu.
Wskazówki do realizacji
–
ć
wiczenie wymaga od uczniów umiejętności korzystania z przepisów o ruchu drogowym
oraz zapoznania się z odpowiednim fragmentem materiału nauczania,
–
wskazane jest wcześniejsze przeprowadzenie wykładu przez nauczyciela.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie uczeń powinien:
1)
skorzystać z programu komputerowego do poprawnego wykonania ćwiczenia,
2)
zanotować wyniki,
3)
dokonać analizy i interpretacji uzyskanych wyników,
4)
zaprezentować otrzymane wyniki.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
metoda przewodniego tekstu,
–
metoda ćwiczeń praktycznych.
Ś
rodki dydaktyczne:
-
program komputerowy do rozwiązywania testów egzaminacyjnych na prawo jazdy,
-
plansze poglądowe,
-
akty prawne z zakresu ruchu drogowego,
-
arkusz do ćwiczenia,
-
Poradnik dla ucznia.
______________________________________________________________________________________
"Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
"
21
5.3. Zagrożenia na drodze
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Udziel pierwszej pomocy osobie nieprzytomnej.
Wskazówki do realizacji
–
ć
wiczenie wymaga od uczniów wcześniejszego zapoznania się z odpowiednim
fragmentem materiału nauczania,
–
wskazane jest wcześniejsze przeprowadzenie wykładu przez nauczyciela.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1)
dokonać analizy treści ćwiczenia,
2)
sprawdzić, jakie objawy wykazuje nieprzytomny,
3)
w razie konieczności zastosować sztuczne oddychanie,
4)
w razie konieczności przeprowadzić reanimację,
5)
odpowiednio zareagować po odzyskaniu przytomności przez poszkodowanego,
6)
przeanalizować zaistniałą sytuację.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
metoda ćwiczeń praktycznych,
–
pokaz z objaśnieniem.
Ś
rodki dydaktyczne:
-
fantom,
-
przepisy prawne z zakresu udzielania pierwszej pomocy,
-
Poradnik dla ucznia.
Ćwiczenie 2
Wynieś osobę ranną z pojazdu.
Wskazówki do realizacji
–
ć
wiczenie wymaga od uczniów zapoznania się z odpowiednią partią materiału nauczania,
–
wskazane jest wcześniejsze przeprowadzenie wykładu przez nauczyciela.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1)
poprosić kolegę, aby zasymulował poszkodowanego znajdującego się w pojeździe,
2)
wykonać czynności niezbędne przy wynoszeniu poszkodowanego z pojazdu,
3)
dokonać analizy i interpretacji uzyskanych wyników,
4)
zaprezentować otrzymane wyniki.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
metoda ćwiczeń praktycznych.
______________________________________________________________________________________
"Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
"
22
Ś
rodki dydaktyczne:
-
pojazd,
-
osoba do symulowania poszkodowanego,
-
Poradnik dla ucznia.
Ćwiczenie 3
Unieruchom złamaną kończynę.
Wskazówki do realizacji
–
ć
wiczenie wymaga od uczniów znajomości udzielania pierwszej pomocy,
–
wskazane jest wcześniejsze przeprowadzenie wykładu przez nauczyciela.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1)
dokonać analizy treści ćwiczenia,
2)
zgromadzić materiały do poprawnego wykonania ćwiczenia,
3)
unieruchomić kończynę za pomocą kija lub chusty,
4)
dokonać analizy i interpretacji uzyskanych wyników.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
metoda ćwiczeń praktycznych,
–
pokaz z objaśnieniem.
Ś
rodki dydaktyczne:
-
fantom lub realna osoba,
-
kije,
-
chusta,
-
akty prawne z zakresu udzielania pierwszej pomocy,
-
Poradnik dla ucznia.
Ćwiczenie 4
Dokonaj unieruchamianie osoby z uszkodzeniem kręgosłupa.
Wskazówki do realizacji
–
ć
wiczenie wymaga od uczniów umiejętności udzielania pierwszej pomocy,
–
wskazane jest wcześniejsze przeprowadzenie wykładu przez nauczyciela.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1)
dokonać analizy treści ćwiczenia,
2)
zgromadzić materiały do poprawnego wykonania ćwiczenia,
3)
unieruchomić uszkodzony kręgosłup,
4)
dokonać analizy i interpretacji uzyskanych wyników.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
metoda ćwiczeń praktycznych,
–
pokaz z objaśnieniem.
______________________________________________________________________________________
"Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
"
23
Ś
rodki dydaktyczne:
-
fantom lub osoba symulująca poszkodowanego,
-
deska,
-
kołnierz ortopedyczny,
-
akty prawne z zakresu udzielania pierwszej pomocy,
-
Poradnik dla ucznia.
______________________________________________________________________________________
"Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
"
24
6.
EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Stosowanie technik
kierowania ciągnikiem rolniczym i wykonywanie czynności kontrolno-
-obsługowych”
Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
–
zadania 1, 2, 3, 4, 5 6, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 15, 18, 19, 20 są z poziomu podstawowego,
–
zadania 7, 16, 17 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub brak
odpowiedzi uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
–
dopuszczający - za rozwiązanie co najmniej 6 zadań z poziomu podstawowego,
–
dostateczny - za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,
–
dobry - za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 1 z poziomu ponadpodstawowego,
–
bardzo dobry - za rozwiązanie 17 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. d, 3. b, 4. a, 5. b, 6. c, 7. b, 8. b, 9. d, 10. a, 11. c, 12.
a, 13. a, 14. d, 15. c, 16. c, 17. b, 18. b, 19. d, 20. d.
Plan testu
Nr
zad.
Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)
Kategoria
celu
Poziom
wymagań
Poprawna
odpowiedź
1
Rozpoznać przyczynę utrudniającą
rozruch silnika
A
P
b
2
Wymienić czynności kierowcy przed
rozpoczęciem jazdy
A
P
d
3
Wymienić czynności kierowcy przed
rozpoczęciem jazdy
A
P
b
4
Opisać czynności kierowcy dotyczące
kontroli ogumienia ciągnika rolniczego
B
P
a
5
Wskazać przepisy dotyczące ochrony
ś
rodowiska
B
P
b
6
Wskazać czynności kierowcy przed
rozpoczęciem jazdy
B
P
c
7
Wyjaśnić konieczność dokonywania
terminowych przeglądów technicznych
ciągnika rolniczego
C
PP
b
8
Wskazać czynności z zakresu obsługi
codziennej ciągnika rolniczego
B
P
b
______________________________________________________________________________________
"Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
"
25
9
Rozróżnić przyczepy z obrotnicowym
mechanizmem skrętu
B
P
d
10
Opisać sposób unieruchomienia
złamanej kończyny
B
P
a
11
Opisać zasady udzielania pierwszej
pomocy
B
P
a
12
Zinterpretować zasady dotyczące
wyprzedzania
B
P
a
13
Zinterpretować zasady dotyczące
wyprzedzania
B
P
a
14
Zinterpretować zasady dotyczące
zawracania
B
P
d
15
Zinterpretować zasady dotyczące
kontroli drogowej
B
P
c
16
Wyjaśnić sposób zjeżdżania ciągnikiem
rolniczym z pochyłości
C
PP
c
17
Wytłumaczyć zasady przewożenia osób
ciągnikiem rolniczym
C
PP
b
18
Opisać zasady dotyczące zmiany pasa
ruchu
B
P
b
19 Opisać zasady dotyczące zatrzymywania
B
P
d
20
Opisać zasady dotyczące zachowania
przed przejazdem kolejowym
B
P
d
______________________________________________________________________________________
"Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
"
26
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1.
Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2.
Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
3.
Zapewnij samodzielność pracy podczas rozwiązywania testów.
4.
Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
5.
Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wyjaśnij wszystkie wątpliwości.
6.
Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na rozwiązanie testu.
Instrukcja dla ucznia
1.
Przeczytaj uważnie instrukcję.
2.
Podpisz kartę odpowiedzi imieniem i nazwiskiem.
3.
Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4.
Test składa się z 20 zadań. Każde zadanie zawiera 4 propozycje odpowiedzi. Tylko jedna
odpowiedź jest prawidłowa.
5.
Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi stawiając w odpowiedniej
rubryce znak X. W przypadku pomyłki, zaznacz ją kółkiem i czytelnie się podpisz.
Następnie zakreśl odpowiedź prawidłową.
6.
Rozwiązuj test samodzielnie, ponieważ tylko wtedy poznasz prawdziwy rezultat Twojej
nauki.
7.
Kiedy pytanie będzie sprawiało Ci trudność, odłóż je i wróć do niego, gdy zostanie Ci
czas wolny.
8.
Na rozwiązanie testu masz 45 minut.
Materiały dla ucznia:
−
instrukcja dla ucznia,
−
zestaw zadań testowych,
−
karta odpowiedzi.
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH
1.
Przyczyną utrudniającą rozruch zimnego silnika może być
a)
stary akumulator.
b)
wadliwe działanie świec żarowych.
c)
układ zasilania.
d)
ś
wieże paliwo.
2.
Przed rozpoczęciem dłuższej jazdy należy sprawdzić
a)
ciśnienie powietrza w ogumieniu.
b)
działanie świateł zewnętrznych.
c)
działanie układu hamulcowego i kierowniczego.
d)
wszystkie odpowiedzi są prawidłowe.
3.
Przed rozpoczęciem jazdy kierujący ciągnikiem z przyczepą
a)
powinien sprawdzić ciśnienie powietrza w zbiorniku – na termometrze.
b)
powinien sprawdzić, czy nie świeci się lampka kontrolna spadku ciśnienia
w instalacji.
c)
powinien umyć pojazd.
d)
jeśli pojazd jest nowy, nie musi nic robić.
______________________________________________________________________________________
"Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
"
27
4.
Kontrola ogumienia ciągnika rolniczego polega na sprawdzeniu
a)
zużycia bieżnika opon.
b)
powierzchni przedniej opon.
c)
grubości opon.
d)
wytrzymałości opon.
5.
Ciągnik rolniczy zostanie zakwalifikowany jako nadmiernie uciążliwy dla środowiska,
jeżeli
a)
zawartość spalin jest w normie.
b)
powoduje nadmierny hałas i z ciągnika wyciekają różne płyny.
c)
jest zbyt stary.
d)
jest za ciężki.
6.
Przed rozpoczęciem jazdy należy umieścić tę tablicę
a)
z tyłu ciągnika rolniczego, jeżeli ciągnie przyczepę.
b)
z przodu przyczepy ciągniętej przez ciągnik rolniczy.
c)
prostopadle i symetrycznie do osi podłużnej pojazdu lub po jego lewej stronie oraz
prostopadle do powierzchni jezdni.
d)
równolegle i symetrycznie do osi podłużnej pojazdu lub po jego lewej stronie oraz
prostopadle do powierzchni jezdni.
7.
Terminowe dokonywanie przeglądów technicznych ciągnika pozwala na
a)
utrzymanie odpowiedniej wartości ciągnika.
b)
utrzymanie właściwego zużycia paliwa i minimalnego zanieczyszczenia środowiska.
c)
jazdę na możliwie najwyższym biegu, jednak z obciążeniami silnika.
d)
sprawniejszego uruchamiania wzmacniacza momentu.
8.
Przed podłączeniem lub regulacją narzędzi napędzanych wałem ciągnika należy
a)
włączyć napęd wału.
b)
unieruchomić silnik.
c)
włączyć pierwszy bieg.
d)
nacisnąć na sprzęgło.
9.
Podczas jazdy w warunkach normalnej przejrzystości powietrza, kierujący samochodem
osobowym powinien używać świateł mijania
a)
w tunelu.
b)
w czasie od zmierzchu do świtu na oświetlonych drogach.
c)
przez cały rok.
d)
wszystkie odpowiedzi są prawidłowe.
10.
Jeżeli konieczne jest unieruchomienie złamanej kończyny, to należy unieruchomić
a)
miejsce złamania i najbliższe stawy.
b)
jedynie samo miejsce złamania.
c)
wyłącznie najbliższy złamaniu staw.
d)
tylko całą złamaną kończynę.
11.
Jeżeli ofiara wypadku ma tętno, lecz nie oddycha, to należy
a)
nie dotykać ofiary, wezwać pomoc.
b)
natychmiast rozpocząć masaż serca i sztuczne oddychanie.
c)
udrożnić drogi oddechowe, a gdy to nie da efektu, rozpocząć sztuczne oddychanie
metodą usta - usta.
d)
udzielić pierwszej pomocy, ale tylko wtedy gdy wiemy jak to zrobić.
______________________________________________________________________________________
"Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
"
28
12.
Zakaz wyprzedzania bezpośrednio przed przejściem dla pieszych dotyczy wyprzedzania
a)
wszystkich pojazdów.
b)
tylko pojazdów wielośladowych.
c)
tylko pojazdów silnikowych.
d)
tylko pojazdów jednośladowych.
13.
Pojazd, który ma zamiar skręcić w lewo można wyprzedzać
a)
tylko z prawej strony.
b)
tylko z lewej strony.
c)
z tej strony, która jest wolna.
d)
nie wolno wyprzedzać takiego pojazdu.
14.
Zabrania się zawracania
a)
na moście.
b)
na rondzie.
c)
w tunelu.
d)
wszystkie odpowiedzi są prawidłowe.
15.
Widząc policjanta, który daje ci sygnał do zatrzymania powinieneś
a)
nie zatrzymywać się, jeżeli nie popełniłeś żadnego wykroczenia.
b)
nie zatrzymywać się, jeżeli nie masz przy sobie dowodu rejestracyjnego pojazdu.
c)
zawsze zatrzymać się stosownie do jego poleceń.
d)
zatrzymać się tylko wtedy, gdy popełniłeś wykroczenie.
16.
Przy zjeżdżaniu ciągnikiem z pochyłości należy
a)
wyłączyć bieg.
b)
wyłączyć sprzęgło.
c)
włączyć bieg i sprzęgło.
d)
włączyć tylko bieg.
17.
Dopuszcza się możliwość przewozu osób na przyczepach jeżeli
a)
liczba osób na przyczepie nie przekracza 7.
b)
osobom stojącym na przyczepie zapewni się uchwyty do trzymania i nie stoją one
między burtą, a ładunkiem.
c)
prędkość silnika nie przekracza 30 km/h.
d)
przewożone osoby znajdują się między przewożonym ładunkiem, a przednią burtą
przyczepy.
18.
Zmieniając pas ruchu kierujący pojazdem jest obowiązany
a)
ustąpić pierwszeństwa pojazdowi znajdującemu się na prawym pasie ruchu.
b)
ustąpić pierwszeństwa pojazdowi jadącemu po pasie ruchu, na który zamierza
wjechać.
c)
sygnalizować zamiar zmiany kierunku również kilka chwil po dokonaniu manewru.
d)
zbliżyć się do prawej krawędzi jezdni.
19.
Zabrania się zatrzymywania ciągnika rolniczego
a)
w pobliżu przejazdu kolejowego.
b)
w odległości nie mniejszej niż 15 m od przedniej strony znaku lub sygnału
drogowego, jeżeli zostałyby one zasłonięte przez pojazd.
c)
w pobliżu przejścia dla pieszych.
d)
ż
adna odpowiedź nie jest prawidłowa.
______________________________________________________________________________________
"Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
"
29
20.
Przed zbliżeniem się do przejazdu kolejowego kierujący pojazdem jest obowiązany
a)
zachować szczególną ostrożność.
b)
przed wjechaniem na tory upewnić się, czy nie zbliża się pojazd szynowy.
c)
jechać z taką prędkością, aby kierujący mógł zatrzymać pojazd w bezpiecznym
miejscu, gdy nadjeżdża pojazd szynowy.
d)
wszystkie odpowiedzi są prawidłowe.
______________________________________________________________________________________
"Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
"
30
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko ……………………………………………………………………………..
Stosowanie technik kierowania ciągnikiem rolniczym i wykonywanie
czynności kontrolno-obsługowych
Zakreśl poprawną odpowiedź.
Nr zadania
Odpowiedzi
Punkty
1.
a
b
c
d
2.
a
b
c
d
3.
a
b
c
d
4.
a
b
c
d
5.
a
b
c
d
6.
a
b
c
d
7.
a
b
c
d
8.
a
b
c
d
9.
a
b
c
d
10.
a
b
c
d
11.
a
b
c
d
12.
a
b
c
d
13.
a
b
c
d
14.
a
b
c
d
15.
a
b
c
d
16.
a
b
c
d
17.
a
b
c
d
18.
a
b
c
d
19.
a
b
c
d
20.
a
b
c
d
Razem:
______________________________________________________________________________________
"Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
"
31
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Stosowanie technik
kierowania ciągnikiem rolniczym i wykonywanie czynności kontrolno
- obsługowych”
Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
–
zadania 1, 2, 3 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 18. 19, 20 są z poziomu
podstawowego,
–
zadania 5, 16, 17 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub brak
odpowiedzi uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
–
dopuszczający - za rozwiązanie co najmniej 6 zadań z poziomu podstawowego,
–
dostateczny - za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,
–
dobry - za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 1 z poziomu ponadpodstawowego,
–
bardzo dobry - za rozwiązanie 17 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. c, 3. d, 4. a, 5. b, 6. a, 7. a, 8. b, 9. c, 10. b, 11. b, 12.
a, 13. d, 14. b, 15. c, 16. c, 17. b, 18. b, 19. c, 20. d.
Plan testu
Nr
zad.
Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)
Kategoria
celu
Poziom
wymagań
Poprawna
odpowiedź
1
Wskazać odpowiednią kategorię prawa
jazdy
B
P
b
2
Wymienić zasady przewozu ludzi
przyczepą
A
P
c
3
Opisać zasady dotyczące zatrzymywania
B
P
d
4
Opisać zasady przewozu ładunku
B
P
a
5
Wytłumaczyć zasady sprzęgania ciągnika
rolniczego z przyczepą
C
PP
b
6
Opisać zasady dotyczące wyprzedzania
B
P
a
7
Podać dopuszczalną ilość alkoholu we
krwi
A
P
a
8
Opisać zasady zabezpieczania miejsca
wypadku
B
P
b
9
Opisać zasady postępowania z osoba
półprzytomną
B
P
c
______________________________________________________________________________________
"Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
"
32
10 Wskazać zastosowanie chusty trójkątnej
A
P
b
11
Opisać zasady postępowania z ofiarą
wypadku
B
P
b
12 Opisać zasady dotyczące wyprzedzania
B
P
a
13 Zinterpretować zasady dotyczące skrętów
B
P
d
14
Opisać zasady dotyczące unieruchomienia
kręgosłupa
B
P
b
15
Zinterpretować zasady dotyczące kontroli
drogowej
B
P
c
16
Wyjaśnić sposób zjeżdżania ciągnikiem
rolniczym z pochyłości
C
PP
c
17
Wytłumaczyć zasady przewożenia osób
ciągnikiem rolniczym
C
PP
b
18
Opisać zasady dotyczące zmiany kierunku
jazdy
B
P
b
19 Opisać zasady dotyczące omijania
B
P
c
20
Opisać zasady dotyczące zachowania
przed przejazdem kolejowym
B
P
d
______________________________________________________________________________________
"Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
"
33
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1.
Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2.
Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
3.
Zapewnij samodzielność pracy podczas rozwiązywania testów.
4.
Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
5.
Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wyjaśnij wszystkie wątpliwości.
6.
Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na rozwiązanie testu.
Instrukcja dla ucznia
1.
Przeczytaj uważnie instrukcję.
2.
Podpisz kartę odpowiedzi imieniem i nazwiskiem.
3.
Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4.
Test składa się z 20 zadań. Każde zadanie zawiera 4 propozycje odpowiedzi. Tylko jedna
odpowiedź jest prawidłowa.
5.
Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi stawiając w odpowiedniej
rubryce znak X. W przypadku pomyłki, zaznacz ją kółkiem i czytelnie się podpisz.
Następnie zakreśl odpowiedź prawidłową.
6.
Rozwiązuj test samodzielnie, ponieważ tylko wtedy poznasz prawdziwy rezultat Twojej
nauki.
7.
Kiedy pytanie będzie sprawiało Ci trudność, odłóż je i wróć do niego, gdy zostanie Ci
czas wolny.
8.
Na rozwiązanie testu masz 45 minut.
Materiały dla ucznia:
−
instrukcja dla ucznia,
−
zestaw zadań testowych,
−
karta odpowiedzi.
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH
1.
Ciągnikiem może kierować osoba posiadająca prawo jazdy kategorii
a)
A i B.
b)
B i T.
c)
C i E.
d)
D i B.
2.
Dopuszczalna jest możliwość przewozu ludzi na przyczepach, jeżeli liczba osób na
przyczepie nie przekracza
a)
3.
b)
4.
c)
5.
d)
6.
3.
Zabrania się zatrzymania ciągnika rolniczego
a)
w tunelu.
b)
na moście.
c)
na przejeździe kolejowym.
d)
wszystkie odpowiedzi są prawidłowe.
______________________________________________________________________________________
"Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
"
34
4.
Ładunek wystający z tyłu pojazdu oznacza się
a)
białymi i czerwonymi pasami umieszczonymi bezpośrednio na ładunku.
b)
czerwonymi i niebieskimi pasami umieszczonymi bezpośrednio na ładunku.
c)
czerwonymi i zielonymi pasami umieszczonymi bezpośrednio na ładunku.
d)
tylko białymi pasami umieszczonymi bezpośrednio na ładunku.
5.
W czasie sprzęgania ciągnika rolniczego z przyczepą należy
a)
podłączyć do ciągnika przewody elektryczne.
b)
zwolnić hamulec postojowy przyczepy.
c)
wyłączyć przewody hamulcowe.
d)
wyłączyć światła.
6.
Kierujący pojazdem jest obowiązany przed wyprzedzaniem upewnić się, czy
a)
ma odpowiednią widoczność.
b)
kierujący przed nim rozpoczął wyprzedzanie.
c)
kierujący równolegle z nim zasygnalizował wyprzedzanie.
d)
nie jest ślisko.
7.
W prawodawstwie polskim dopuszczalna ilość alkoholu we krwi wynosi
a)
0,2 promila.
b)
0,3 promila.
c)
0,4 promila.
d)
0,5 promila.
8.
W przypadku zabezpieczenia miejsca wypadku na drodze należy
a)
użyć klaksonu.
b)
ustawić trójkąt ostrzegawczy.
c)
włączyć światła mijania.
d)
włączyć światła przeciwmgielne.
9.
Osoby półprzytomnej nie należy
a)
cucić.
b)
dotykać.
c)
przenosić.
d)
potrząsać.
10.
Stosując chustę trójkątną można unieruchomić
a)
nogę.
b)
rękę.
c)
kręgosłup.
d)
udo
11.
Jeżeli ofiara wypadku ma tętno, lecz nie oddycha, to należy
a)
nie dotykać ofiary, wezwać pomoc.
b)
natychmiast rozpocząć masaż serca i sztuczne oddychanie.
c)
udrożnić drogi oddechowe, a gdy to nie da efektu, rozpocząć sztuczne oddychanie
metodą usta-usta.
d)
udzielić pierwszej pomocy, ale tylko wtedy gdy wiemy jak to zrobić.
______________________________________________________________________________________
"Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
"
35
12. Zakaz wyprzedzania w tunelu dotyczy wyprzedzania:
a)
wszystkich pojazdów,
b)
tylko pojazdów wielośladowych,
c)
tylko pojazdów silnikowych.
d)
tylko pojazdów jednośladowych.
13.
Pojazd, który ma zamiar skręcić w prawo można wyprzedzać
a)
tylko z prawej strony.
b)
tylko z lewej strony.
c)
z tej strony, która jest wolna.
d)
nie wolno wyprzedzać takiego pojazdu.
14.
W przypadku unieruchomienia kręgosłupa
a)
poszkodowanego należy przeciągnąć przez ramię.
b)
poszkodowanego należy ciągnąć za ręce albo za nogi.
c)
poszkodowanego nie wolno dotykać.
d)
należy bezwzględnie czekać na przybycie lekarza.
15.
Widząc policjanta, który daje ci sygnał do zatrzymania powinieneś
a)
nie zatrzymywać się, jeżeli nie popełniłeś żadnego wykroczenia.
b)
nie zatrzymywać się, jeżeli nie masz przy sobie dowodu rejestracyjnego pojazdu.
c)
zawsze zatrzymać się stosownie do jego poleceń.
d)
zatrzymać się tylko wtedy, gdy popełniłeś wykroczenie.
16.
Przy zjeżdżaniu ciągnikiem z pochyłości należy
a)
wyłączyć bieg.
b)
wyłączyć sprzęgło.
c)
włączyć bieg i sprzęgło.
d)
włączyć tylko bieg.
17.
Dopuszcza się możliwość przewozu osób na przyczepach jeżeli
a)
liczba osób na przyczepie nie przekracza 7.
b)
osobom stojącym na przyczepie zapewni się uchwyty do trzymania.
c)
prędkość silnika nie przekracza 30 km/h.
d)
przewożone osoby znajdują się między przewożonym ładunkiem, a przednią burtą
przyczepy.
18.
Zmieniając kierunek jazdy kierujący pojazdem jest obowiązany
a)
ustąpić pierwszeństwa pojazdowi znajdującemu się na prawym pasie ruchu.
b)
ustąpić pierwszeństwa pojazdowi jadącemu w kierunku, na który zamierza wjechać.
c)
sygnalizować zamiar zmiany kierunku również kilka chwil po dokonaniu manewru.
d)
zbliżyć się do prawej krawędzi jezdni.
19.
Omijanie pojazdu sygnalizującego zamiar skręcenia w lewo może odbywać się
a)
tylko z lewej strony.
b)
z lewej albo z prawej strony.
c)
tylko z prawej strony.
d)
ż
adna odpowiedź nie jest prawidłowa.
______________________________________________________________________________________
"Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
"
36
20.
Przed zbliżeniem się do przejazdu kolejowego kierujący pojazdem jest obowiązany
a)
zachować szczególną ostrożność.
b)
przed wjechaniem na tory upewnić się, czy nie zbliża się pojazd szynowy.
c)
jechać z taką prędkością, aby kierujący mógł zatrzymać pojazd w bezpiecznym
miejscu, gdy nadjeżdża pojazd szynowy.
d)
wszystkie odpowiedzi są prawidłowe.
______________________________________________________________________________________
"Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
"
37
7. LITERATURA
1.
Buliński J., Miszczak M.: Podstawy mechanizacji rolnictwa. Wydawnictwa Szkolne
i Pedagogiczne. Warszawa 1996.
2.
Fąfara R., Zaremba W.: Użytkowanie ciągników i maszyn rolniczych. Państwowe
Wydawnictwo Rolnicze i Leśne. Warszawa 1999.
3.
Klimek E.: Jeżdżę z przyczepą. Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. Warszawa
1992.
4.
Kotowski W.: Zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym. C.H. BECK 2005.
5.
Kuczewski J.: Ciągniki rolnicze. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne. Warszawa 1977
6.
Skrobacki A.: Pojazdy rolnicze. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne. Warszawa 1996.
7.
Ustawa „Prawo o ruchu drogowym” z dnia 20 czerwca 1997 roku.
8.
http://www.agrofoto.pl
9.
http://www.ursusy.ovh.org
10.
http://www.autocentrum.pl
11.
http://www.czk.pl/pomoc/index
12.
http://www.motofakty.pl/artykul/wypadki_drogowe_pierwsza_pomoc.html
13.
http://www.ratownictwo.win.pl/
14.
http://www.iskra65.republika.pl/wiedza/samarytanka2.htm
15.
http://www.pip.gov.pl/html/pl/doc/03070003.pdf
16.
http://www.word.wroc.pl/zetor.asp
17.
http://www.surga.republika.pl/przyczepy
18.
http://www.pol-mot.pnet.pl/polski/t607/index.html
19.
www.motofakty.pl
Literatura metodyczna:
1.
Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia zawodowego. Biuro Koordynacji Kształcenia
Kadr, Fundusz Współpracy, Warszawa 1997
2.
Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom 2000