B. Szczygieł, A. W. Szawłowski, I. W. Krasnodębski,
M. Pertkiewicz, W. Pawłowski, S. Głuszek, S. Kłęk
Leczenie żywieniowe chorych
na nowotwory
układu pokarmowego
Podstawowa przemiana materii (PPM)
Podstawowy wydatek energetyczny, który musi być pokryty,
aby nie naruszyć zapasów ustroju (
1 kcal
/kg m.c./1h).
Zapotrzebowanie energetyczne dorosłego człowieka wynosi
25-30 kcal/kg m. c./24h –
1600-2000
kcal/24h.
Zapotrzebowanie płynowe
35-40
ml/kg m. c./24h.
Zapotrzebowanie na białko
0,75-0,90
g/ kg m. c./24h.
Ocena stanu odżywienia
Wywiad
Badanie kliniczne
Badanie antropometryczne: waga ciała, wskaźnik masy ciała,
pomiary mięśni i tkanki tłuszczowej
Badania laboratoryjne:
• albumina, prealbumina, transferyna
• całkowita liczba limfocytów we krwi
• bilans azotowy
Subiektywna globalna ocena stanu odżywienia (SGA)
Zespół wyniszczenia nowotworowego
(45 – 80 % chorych)
Brak łaknienia
Utrata masy ciała
Upośledzenie funkcji narządów
Postępujące niedożywienie
Częstość występowania niedożywienia u chorych
na raka przewodu pokarmowego
Autor
Umiejscowie
nie
Częstość
niedożywieni
a
Isell
Trzustka
Okrężnica
83 %
54 %
De Wys
Żołądek
83 %
Nixon
Jelito grube
60 %
Larrea
Przełyk
79 %
Podstawowe zaburzenia metaboliczne
u chorych na raka
Węglowodany:
Wzrost glukoneogenezy z aminokwasów uwalnianych
z mięśni.
Upośledzone wychwytywanie glukozy przez tkanki obwodowe
Oporność na insulinę
Tłuszcze:
Wzrost lipolizy
Wzrost utleniania tłuszczów nie ulegający zahamowaniu przez
podaż glukozy
Spadek lipogenezy
zmniejszona aktywność lipazy lipoproteinowej
Podstawowe zaburzenia metaboliczne
u chorych na raka (c.d.)
Białka:
Wzrost katabolizmu białek mięśni
Wzrost obrotu białka
Wzrost syntezy białek ostrej fazy w wątrobie z jednoczesnym
zmniejszeniem syntezy albumin
Spadek syntezy białka w mięśniach szkieletowych
Wskazaniem do leczenia żywieniowego
nie jest sama choroba,
ale towarzyszące jej niedożywienie
Związany z chorobą ubytek masy ciała > 10% / 3 miesiące
przed hospitalizacją
Poziom albumin w surowicy < 3,5 g / dl przed płynoterapią
Całkowita liczba limfocytów < 800 w 1 mm³ krwi obwodowej
Towarzyszące upośledzenie wydolności ważnych dla życia
narządów i układów (głównie układu krążenia i oddychania)
Żywienie przed operacją
Czas żywienia nie krótszy niż 8-10 dni
Preferowanie żywienia drogą przewodu pokarmowego
Diety, w których udział energii z tłuszczów wynosi
około 50 % podaży
Rehabilitacja chorego
Żywienie po operacji
Kontynuacja żywienia sprzed zabiegu
Operowani w trybie tzw. pilnym
Towarzyszące powikłania pooperacyjne
Wymagający reoperacji z powodu powikłań związanych
z operacją pierwotną
Chorzy nie będący w stanie pokryć żywieniem doustnym
co najmniej 60 % zapotrzebowania energetycznego
w ciągu 7 dni od operacji
Diety szpitalne
Dieta kisielowa:
Dobowa wartość odżywcza
237,12 kcal
(11,5 %)
Dieta płynna:
Ś: zupa mleczna...........................345,64 kcal
O: zupa grysikowa.......................144,52 kcal
K: zupa mleczna..........................345,64 kcal
Dobowa wartość odżywcza:.........835,80 kcal
( 23 %)
Dieta płynna odżywcza (miksowana):
Ś: zupa mix..................................874,26 kcal
O: zupa mix jarzynowo-mięsna...658,20 kcal
K: zupa mix................................1099,07 kcal
Dobowa wartość odżywcza:........2631,53 kcal
(131 %)
Dieta lekkostrawna:
Ś: pieczywo, masło, jajo gotowane,...............671,95 kcal
sałata zielona, kawa z mlekiem
O: zupa włoska, udko duszone w sosie,.......1206,61 kcal
ziemniaki z zieleniną,
marchewka z fasolką
K: pieczywo, masło, rzodkiewki....................545,35 kcal
wędlina wieprzowa, herbata
Dobowa wartość odżywcza...........................2423,91 kcal
(121 %)
Żywienie należy traktować
jako jedną z wielu składowych
procesu leczniczego chorych