Diagnoza w pracy
socjalnej i resocjalizacji
Wykłady 15 ew. 25 godzin
Ćwiczenia 15 godzin
PROGRAM
Cele przedmiotu
Zapoznanie się z problematyką
diagnostyczną w pedagogice społecznej i
resocjalizacyjnej
Implikacje różnych podejść do
diagnozowania dla diagnozy pedagogicznej
Sposoby sporządzania opinii diagnostycznej
oraz programu pracy socjalnej i
resocjalizacji
„Instrumentarium” diagnosty w pedagogice
społecznej i resocjalizacyjnej
Efekty kształcenia
Znajomość cech i funkcji diagnozy oraz jej
różnych modeli wykorzystywanych w
resocjalizacji i pracy socjalnej
Świadomość czynników wpływających na
trafność diagnozy na różnych etapach
diagnozowania
Orientacja w metodach i narzędziach
diagnozy socjalnej i resocjalizacyjnej
Świadomość konsekwencji osobistych i
społecznych opinii diagnostycznej dla osoby
i grupy diagnozowanej
I. Teoretyczne ujęcia diagnozy
Pojęcie diagnozy i diagnozowania
Etapy procesu diagnozowania:
prediagnostyczny – badanie - opis i
wyjaśnianie - formułowanie propozycji działań
i planu interwencji
Modele funkcjonowania diagnostów w praktyce
socjalnej i resocjalizacyjnej
Typy diagnoz
Podejścia diagnostyczne
Problemy etyczne w diagnozowaniu
II. Etapy diagnozowania:
protodiagnoza i badanie
Protodiagnoza:
nastawienie, role, oczekiwania, style
poznawcze, kryteria doboru metody
Badanie:
- kliniczne: komunikacja (rozpytanie, wywiad,
obserwacja, analiza wytworów i dokumentów);
- statystyczne (testy – analiza istniejących i
konstruowanie trafnych i rzetelnych narzędzi
diagnozy)
III. Etapy diagnozowania: opis i
zalecenia
Opis wyników i ich interpretacja – ocena
wiarygodności zeznań i wyników, kryteria
trafności interpretacji, sposoby interpretacji
Orzekanie prognostyczne: prognoza
podstawowa, operacyjna i pragmatyczna
Interwencja: selekcja,komunikowanie i
modyfikacja
IV. Specyfika diagnozy
resocjalizacyjnej
Założenia teoretyczne i metodologiczne diagnozy w
resocjalizacji
Podmiotowe i przedmiotowe uwarunkowania
przebiegu procesu diagnostycznego w resocjalizacji
Płaszczyzny, sfery i obszary diagnozy resocjalizacyjnej
Podstawowe metody, techniki i narzędzia
diagnostyczne wykorzystywane w diagnozie
resocjalizacyjnej
Diagnoza warunków procesu resocjalizacji i
weryfikacja efektów oddziaływań resocjalizacyjnych
V. Specyfika diagnozy w pracy
socjalnej
Indywidualnego przypadku
(analiza sytuacji bytowej człowieka i ocena możliwości
udzielenia mu pomocy przewidzianej przepisami)
Grupowa
(analiza warunków bytu rodziny, źródeł jej
utrzymania, poziomu zaspokojenia potrzeb, kierunków
ewentualnej kompensacji)
Środowiska lokalnego
Zakres zapotrzebowania na pomoc społeczną w
środowisku, dzielnicy, osiedlu, wsi, miasteczku,
określenie możliwości samopomocy, rozeznanie
potencjału społeczności lokalnej)
LITERATURA PODSTAWOWA
Wysocka E.: Diagnoza w resocjalizacji, PWN,
Warszawa, 2008
Jarosz E., Wysocka E.: Diagnoza
psychopedagogiczna, podstawowe
problemy i rozwiązania, Żak, Warszawa,
2006
Wysocka E.: Człowiek a środowisko życia:
podstawy teoretyczno- metodologiczne
diagnozy, Żak, Warszawa, 2007
LITERATURA PODSTAWOWA
Stanik J.M.: Diagnozowanie
niedostosowania społecznego i
asocjalności; W: Urban b., Stanik J.M. (red.):
Resocjalizacja , t. 1, PWN, Warszawa, 2007
Szałański J.: Przedmiot diagnozy
penitencjarnej i zmodernizowanej; W: Urban
b., Stanik J.M. (red.): Resocjalizacja, t. 1,
PWN, Warszawa, 2007
LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA
Paluchowski W.J.: Diagnoza psychologiczna,
Scholar, Warszawa 2001
Stemplewska – Żakowicz K.: Diagnoza
psychologiczna, GWP, Gdańsk 2009
Pytka L.: Pedagogika resocjalizacyjna,
wybrane zagadnienia teoretyczne,
diagnostyczne i metodyczne, ASP,
Warszawa 2008
LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA
Witkowski T.: Psychologia kłamstwa; UNUS,
Wrocław 2002
Antas J.: O kłamstwie i kłamaniu;
Universitas, Kraków 1999
Walters S.B.: Kłamstwo, cała prawda o…;
GWP, Gdańsk2002
Draheim Sz.E.: Makiawelistyczna
osobowość niepełnoletniego świadka; UAM,
Poznań 2004
LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA
Ciosek M.: Psychologia sądowa i
penitencjarna; PWN, Warszawa 2001
Hołyst B.: Psychologia kryminalistyczna;
LexisNexis, Warszawa 2006
Kulicki M., Kwiatkowska – Darul V., Stępka
L.: Kryminalistyka; UMK, Toruń 2005
Strykowska J.: Niedostosowanie społeczne
dzieci w wieku szkolnym; Milenium Gniezno
2005
LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA
Radochoński M.: Osobowość antyspołeczna,
WSiP, Rzeszów 2000
Pospiszyl K.: Psychopatia, Żak, 2002
Urban B.: Zachowania dewiacyjne
młodzieży, Kraków, 1997
Urban B.: Zaburzenia w zachowaniu a
przestępczość młodzieży, Częstochowa,
2002
LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA
Ostrowska K., Milewska E.: Diagnozowanie
psychologiczne w kryminologii, ATK,
Warszawa, 1986
Ziemski S.: Problemy dobrej diagnozy, 1974
Hasła z Encyklopedii Pedagogicznej red.
Pomykało W. oraz Encyklopedii
Pedagogicznej XXI wieku, red. Pilch T.