NAUKI O ORGANIZACJI
Wykład nr. 1
Prof. Józef
BENDKOWSKI
wykład
Uwaga wstępna
• Nauki o zarządzaniu opierają się na
trzech
„ pierwotnych” pojęciach:
- organizacja
- zarządzanie
- kierowanie.
• Interpretacje przed systemowe – pojęcia
- organizacja
wykład
Definicja pojęcia -
organizacja
• Najprostsza definicja :
„ Organizacja – grupa ludzi, którzy
współpracują ze sobą w sposób
uporządkowany i skoordynowany aby
osiągnąć zestaw celów.”
• Interpretacja definicji.
• Organon - greckie
• Organum - łacińskie
• Organizm , organiczny.
wykład
Dalsza interpretacja
• przez różnych autorów jest traktowana:
- jako swego rodzaju rzecz
(mająca byt w przestrzeni i czasie)
- jako cecha złożonych całości
(cechy rzeczy)
• w znaczeniu
- rzeczowym
- atrybutowym.
wykład
Definicja, Jan Zieleniewski.
• Organizacja to pewien szczególny
rodzaj stosunków części do siebie i do
złożonej w nich całości. Stosunek ten
polega na tym , że części
współprzyczyniają się do powodzenia
całości.
• Definicja ta nawiązuje do znaczenia
atrybutowego.
wykład
Wg. Kotarbinskiego T.
• Organizacja to pewien rodzaj całości ze
względu na stosunek do niej jej własnych
elementów , mianowicie taka całość ,
której wszystkie składniki
współprzyczyniają się do powodzenia
całości.
• Interpretacja .
wykład
Zawężając to pojęcie
• Organizacji jako twór społeczny –
instytucja
• „Rzecz zorganizowana” w której skład
wchodzą ludzie i aparatura
• Szkoła prakseologiczna – polska
specjalność.
wykład
Ch. Barnard i E. Hauswald
• „ Organizacja to system świadomie
skoordynowanych działań lub sił dwu lub
więcej ludzi”.
• „ Organizacja jest to celowe obmyślany
układ organów i metod postępowania
porządkujący typowe czynności i
przebiegi w obrębie zakładu w jednolicie i
wydajnie działającą całość, podobnie jak
się to dzieje w organizmach przyrody”.
wykład
Ch.Argaris
• Organizacja jest
- wielością części
- z których każda dąży do osiągnięcia
szczególnych celów
- które utrzymują się dzięki wzajemnym
powiązaniom
- jednocześnie przystosowując się do
środowiska zewnętrznego i
- przez to utrzymując stan wzajemnego
powiązania części.
wykład
A. Etzioni
• Pod wpływem systemów społecznych
• „ Organizacje są jednostkami
społecznymi lub grupami ludzi, rozmyślnie
tworzonymi i przekształcanymi dla realizacji
określonych celów.”
• Ale – organizacje charakteryzują się :
- podziałem pracy, władzy i przepływem
informacji.
- obejmują jeden lub więcej ośrodków władzy
- substytucyjnością personelu.
wykład
Co pomiją pw. definicje
• Granice wyodrębniające daną
organizację od innych.
• Relatywna trwałość.
wykład
Definicja – akcenty
socjologiczne
W.R.Scott
• „Organizacje są definiowane jako
kolektywy, które są powoływane do
realizacji względnie ściśle określonych
celów na mniej lub bardziej trwałej
podstawie”.
wykład
Cechy organizacji
• Względnie ściśle wyznaczone granice,
• Normatywny porządek,
• Hierarchie władzy,
• System przepływu informacji,
• System bodźców, który skłania
uczestników do współdziałania w
realizacji wspólnych celów.
wykład
T. Pszczółkowski – Mała encyklopedia
• Organizacja jest przedmiotem złożonym
z elementów powiązanych tak ze sobą,
że tworzą całość różną od każdego z
elementów ją tworzących.
• Interpretacja – całość, zbiór, system ,
zespół.
wykład
Organizacja jako system
R.L. Ackof
• Organizacja jest systemem zachowującym
się rozmyślnie, posiadającym przynajmniej
dwa podsystemy zachowujące się także
rozmyślnie, i mające wspólne zamierzenia
( cele ) , które zmuszają do wprowadzenia
podziału pracy , a system informacyjny i
komunikacyjny umożliwia interakcje między
względnie autonomicznymi podsystemami,
przy czym jeden z podsystemów pełni
funkcje regulacyjno-sterujące w systemie.
wykład
Cechy organizacji jako
systemu.
• Są tworami człowieka – artefakty
• Ludzie – niezbędny element organizacji
• Zachowują się rozmyślnie
• Są wyodrębnione z otoczenia
• Są strukturalizowane
• Są szczególnie złożone
• Mają wyodrębniony człon kierowniczy
• Są stabilne
• Są ekwiwalentne
• Są systemami samoorganizującymi się
• Utrwalają sposoby zachowania ludzi.
wykład
Modele organizacji
• Model Leavitta
• Model organizacji wg. M. Bielskiego,
- systemowy model organizacji
wykład
Model organizacji wg. H.L.
Leavitta
ludzie
zadania
struktura
technologia
otoczeni
e
otoczenie
wykład
Model organizacji wg. M
Bielskiego
Otoczenie
Podsystem celów
I wartości
Podsystem
psychospołeczny
Podsystem techniczny
Podsystem struktury
Podsystem
zarządzania
wykład
DEFINICJE POJĘCIA -
ZARZĄDZANIE
Niektóre definicje
wykład
Najstarsza definicja -
zarządzanie
• Dokładne poznanie tego, czego się
oczekuje od ludzi a następnie
dopilnowanie by wykonali to w
najlepszy i najtańszy sposób.
• Bardzo prosta definicja .
wykład
Wg R. Griffina
• Zestaw działań skierowanych na zasoby
organizacji i wykonywanych z zamiarem
osiągnięcia celów organizacji w sposób
sprawny i skuteczny.
• Funkcje zarządzania ( planowanie,
organizowanie, motywowanie ,
kontrolowanie )
• Zasoby organizacji – ludzkie, finansowe,
rzeczowe, finansowe,
wykład
Wg. Mary Parker Follet
( 1941 )
• Zarządzanie jako sztuka doprowadzenia
do realizacji zadań przez ludzi.
• Koncepcja ta łączy zadania , które
muszą być wykonane z działaniami
osób podlegających menedżerowi
• Definicja popularna wśród menedżerów
produkcji.
wykład
Wg. Charles Bunny
• Zarządzanie polega na równoczesnym
mobilizowaniu siebie i innych , co ma
doprowadzić do wykonania zadania .
• Menedżerowie odkrywają siebie samych
w sposobie myślenia o swej pracy i w jej
wykonywaniem.
wykład
Koniec.
• Dziękuję za uwagę !!!
wykład