PORÓWNANIE ROZWOJU
EMOCJONALNEGO W WIEKU
PRZEDSZKOLNYM I MŁODSZYM
SZKOLNYM

Agnieszka
Brzozowska

Ewelina Bondyra

Adraiana Chowaniec

Agata Chróścik

Katarzyna Chudzik



Emocje są bardzo wyraziste-dziecko nie umie maskować i tłumić swoich
przeżyć.



We wczesnej i średniej fazie uczucia cechuje afektywność i impulsywność.



Emocje są silne, gwałtowne, a zarazem krótkotrwałe ujawniają się na
zewnątrz.



Labilność uczuciowa.



Dziecko coraz lepiej rozumie emocje własne i innych osób.



Zdobywa także zdolność regulowania ekspresji własnych emocji.



Wyraźny wzrost zdolności i skłonności do mówienia o emocjach i refleksji nad
nimi.



Komentowanie i wyjaśnianie reakcji emocjonalnych innych osób.



Właściwa ocena przyczyn podstawowych reakcji emocjonalnych. Jednak
przejawia się skłonność zwracania uwagi raczej na czynniki zewnętrzne
wywołujące emocje, niż na wewnętrzne.



Nabywanie umiejętności pozwalających na manipulację zachowaniami o
uczuciami innych osób poprzez wyrażanie własnych emocji.



Pojawiają się uczucia złożone, takie jak: duma, wstyd, wina, zazdrość,
zakłopotanie.



Przekonanie o tym, że marzenia spełniają się.



Uczą się odraczania.



Egocentryzm blokuje zachowania empatyczne.



Rozwój emocjonalny ulega przeobrażeniom w kierunku coraz większej

intelektualizacji emocji i rozwoju uczuć wyższych.



Większa dojrzałość emocjonalna.



Nabywanie giętkości emocjonalnej i większego emocjonalnego

różnicowania.



Rosnąca zdolność do wykrywania i rozumienia emocji wyrażanych przez

inne osoby.



Związane z płcią stereotypy także wywierają wpływ na charakter i jakość

ekspresji emocjonalnej.



Rozszerza się krąg przedmiotów, zjawisk, zdarzeń wywołujących reakcje

emocjonalne.



Zmienia się i różnicuje w sposób istotny charakter emocjonalnych doznań.



Wyraźne stają się różnice u dzieci zarówno pod względem natężenia

emocji, jak i ich treści.



W pierwszych latach wieku szkolnego nierzadko dziecko wyraża jeszcze w

sposób burzliwy swoje emocje.



W drugiej fazie młodszego wieku szkolnego dochodzi do niwelacji

labilności uczuć i coraz lepszego panowania nad reakcjami

emocjonalnymi.



Dzieci stają się zdolne do długotrwałego przejawiania stanów

emocjonalnych lub nastrojów uczuciowych.



Rozwijają się uczucia wyższe-jako trwały, określony i już w znacznym

stopniu uświadomiony przez dziecko stosunek emocjonalny do

otaczającej rzeczywistości.



Wzrasta realizm związany z używaniem słowa „możliwe” oraz spada

„realistyczny pesymizm”, równocześnie utrzymuje się skłonność do

deklarowania „realistycznego optymizmu”



11/12 r.ż. Gwałtowny spadek zaufania do siebie i swoich możliwości.



Spośród bodźców
eksperymentalnych strach
wywołują najczęściej
zwierzęta (pies i szczur),
następnie ciemny pokój, obca
osoba i hałas.



Strach związany z bólem
fizycznym.



Reakcje strachu stają się z
wiekiem coraz bardziej
specyficzne i dostosowane do
bodźców, które je wywołują.



Dzieci w późnej fazie
przedszkolnej unikają bodźców
wywołujących strach i wstydzą
się przejawiać tę emocję.



Społeczne przyczyny lęku-
dzieci obawiają się braku
akceptacji przez rówieśników,
osamotnienia, wyśmiania.



Następuje spadek lęków związanych z zapewnieniem ciału
bezpieczeństwa oraz lęku przed psami, hałasem, ciemnością i
burzą.



Zmniejszeniu nie ulegają lęki odnoszące się do sił
nadprzyrodzonych.



Większość nowych, wyłaniających się lęków związana jest ze
szkołą i z rodziną.



Nasilają się lęki przed kpinami ze strony rodziców, nauczycieli i
przyjaciół, podobnie jak lęki przed odrzuceniem.



Pojawiają się także lęki związane ze śmiercią rodziców.



Wraz z wiekiem zmniejsza się
liczba reakcji strachu, a wzrasta
liczba reakcji gniewu.



Wzrasta liczba składników
werbalnych w reakcjach gniewu,
lecz nadal obserwuje się
motoryczne wyładowania napięcia
nerwowego.



Formy wyrażania złości:

1.

Łagodne (gniewne
krzywienie się, dąsanie,
boczenie się, bierny opór,
sprzeciw);

2.

Demonstracja i prowokacja
(głośny krzyk,
wymachiwanie rękami,
kopanie nogami, rzucanie
się na ziemię, przezywanie);

3.

Ostre i burzliwe,
propulsywne (atakowanie,
wymierzanie ciosów,
niszczenie przedmiotów);



Formy wyrażania złości:

1.

Fizycznie (kopanie,
popychanie, bicie);

2.

Werbalnie (obelgi,
kłótnie, przeklinanie);

3.

Ukrywanie złości
połączone ze
stosowaniem biernych
środków (dąsanie się,
nienawistne, bezczelne
przyglądanie się);



Dzieci zdolne są także do
przejawiania wrogiej agresji.



Pojawiać może się także
agresja instrumentalna.



Nadal wyraźne są związane z
płcią różnice w ekspresji złości i
agresji.



Przyjemności dostarcza
słuchanie dowcipów.



Potrzeba informacji oraz
zaspokojenia ciekawości
dominuje nad innymi
pragnieniami, jest również
źródłem satysfakcji i
zadowolenia.



Stosunki z dorosłymi staja
się lepsze, być może
dlatego, że właśnie oni są
źródłem informacji i za ich
pośrednictwem dziecko
poszerza wiedzę o świecie.



Szczęście wywołuje poczucie akceptacji, przyjemność płynąca z
osiągnięcia celu, zaspokojenie ciekawości lub rozwój nowych
zdolności, zaciekawienie czymś, poczucie opanowania środowiska
szkoły podstawowej, przebywanie z przyjaciółmi i ukochanymi
osobami, niespodzianki, wartościowe podarunki, posiadane
przedmioty oraz nowe, stwarzające wyzwania sytuacje.



Szczególnego rozbawienia dzieciom dostarczają dowcipy.



Radość z własnego sukcesu staje się źródłem wysokiej
realistycznej samooceny dziecka oraz poczucia, że jest sprawcą
działania.



Wyrażanie miłości ma charakter fizyczny.



Na jej podstawie dzieci tworzą
zwykle poczucie własnej wartości
i akceptacji.



Również występują fizyczne
przejawy miłości, jednak
powszechna jest wiedza, że
można ją wyrazić także innymi
sposobami (dzielenie się,
rozmawianie).



Wyjście poza egocentryczny
punkt widzenia pomaga w
stopniowym dojrzewaniu
dziecięcym sposobom wyrażania
miłości.



Dzieci kochają nie tylko rodzinę,
przyjaciół, ale również zwierzęta.
Związane z płcią role są istotną
determinantą definiowania i
wyrażania miłości.



Pojawiają się kokieteryjne
zabawy międzypłciowe.