BANK CENTRALNY

I JEGO FUNKCJE

Agata Koszalińska
Piotr Tomasik
Logistyka rok I, grupa 1

HISTORIA

BANKOWOŚ
CI
CENTRALNEJ

Nazwa „bank” pochodzi od włoskiego

słowa Banco, oznaczającego kontuar,
ławkę. Już w starożytności wyodrębniła się
grupa kupców handlujących pieniędzmi,
którzy pracując przy takich ławkach czy
też kontuarach, przekazywali pieniądze od
jednego klienta do drugiego, by z czasem
zacząć udzielać kredytów, tworząc w ten
sposób pierwsze banki. Pierwszy bank, we
współczesnym tego słowa znaczeniu,
powstał w 1407 roku w Genui

Współczesny system obejmuje m.in.:



banki centralne (emisyjne),



banki handlowe (komercyjne),



banki specjalne (kredytu

długoterminowego, hipoteczne,
towarzystwa kredytowe, rolne,
komunalne),



kasy oszczędności, instytucje drobnego

kredytu,



instytucje kredytu konsumpcyjnego

Pierwszym bankiem centralnym był

założony w 1668 roku Szwedzki Bank
Państwowy, którego zadaniem było
wydawanie kwitu w zamian za
zdeponowane pieniądze. Na jego
podstawie można było odebrać pieniądze
z banku. Taka wymiana okazała się bardzo
użyteczna, a jej dodatkowa prostota
sprawiła, że inne kraje zainteresowały się
wprowadzeniem takiego usprawnienia na
własnym terenie.

Pierwszy polski bank centralny powstał w

Królestwie Polskim w 1828r. Jego

pierwotnymi celami były:

- działalność emisyjna

- wykonywanie zwykłych operacji

handlowych

- prowadzenie rachunków na rzecz

instytucji państwowych i prywatnych

- prowadzenie finansów państwa.

NIEZALEŻNOŚĆ

BANKU
CENTRALNEGO

Definiowana jest jako pozbawienie

władzy wykonawczej wiążącego
wpływu na decyzje banku centralnego

Niezależność banku centralnego



Niezależność instytucjonalna - usytuowanie banku
centralnego w systemie organów państwa oraz sposób
powoływania i odwoływania władz banku



Niezależność funkcjonalna - uprawnienia banku
centralnego do samodzielnego kształtowania polityki
pieniężnej i jej realizacji



Niezależność finansowa - uniemożliwienie wywierania
nacisku finansowego przez rząd lub parlament na decyzje
banku



Niezależność personalna - uwidacznia się w długości
kadencji prezesów krajowych banków centralnych, trwająca
minimalnie 5 lat.

Aspekty niezależności banku

centralnego

FUNKCJE

BANKU
CENTRALNE
GO

Banki centralne na całym świecie mają

podobne funkcje. Do podstawowych z nich
należą:



Emisja pieniądza



Obsługa budżetu państwa



Funkcja banku banków

Emisja pieniądza

Funkcję emisji pieniądza bank realizuje

poprzez wydruk pieniądza gotówkowego,

wprowadzenie go do obiegu lub wycofanie z

obiegu. Zajmuje się także pieniądzem

bezgotówkowym.

Znaki pieniężne drukowane przez banki

centralne państw są zawsze prawnym

środkiem płatniczym w danym kraju.

Najczęstszymi sposobami wprowadzenia

pieniądza na rynek jest skup kruszcu i walut

obcych, udzielanie kredytów

bezgotówkowych bankom komercyjnym

(które mogą zostać zamienione na gotówkę)

Obsługa budżetu państwa



Bank centralny prowadzi rachunek bieżący

rządu oraz innych jednostek państwowych do

tego uprawnionych. Bank realizuje wszystkie

operacje z tym związane za własny koszt, nie

obciążając dodatkowo budżetu państwa.

Zlecenia realizowane są tylko do wysokości

środków dostępnych na rachunku.



Zarządzanie skarbowymi papierami

wartościowymi. Bank centralny zajmuje się

wszystkimi dostępnymi bonami, prowadząc

ich sprzedaż, skup oraz rejestr.

Bank banków



Wiąże się z nadzorem nad bankami komercyjnymi

działającymi na terenie kraju. Ma to na celu

stabilizację systemu bankowego, jak również

ochronę środków pieniężnych z gromadzonych w

bankach komercyjnych.



Wiąże się z kwestią prowadzonej polityki

pieniężnej (monetarnej). Jej cele są określone w

aktach prawnych tj. konstytucji, ustawach,

rozporządzeniach, zarządzeniach. W węższym

zakresie polityka pieniężna oznacza kombinację

środków umożliwiających sterowanie procesem

gospodarowania pieniądzem.

Inne funkcje



Kształtowanie kursu walutowego



Kontrola rezerw dewizowych kraju -

utrzymywane w złocie i walutach obcych.
Bank centralny zarządzając nimi musi
zapewnić:
- pełną wymienialność waluty krajowej na
obcą
- utrzymać wiarygodność finansową
państwa