PODMIOTY TWORZĄCE RYNEK, 

ICH ROLA I SIŁA 

KONKURENCYJNA

Wykład 6

 

 

PODSTAWOWE RODZAJE 
PODMIOTÓW RYNKU



gospodarstwa domowe



przedsiębiorstwa produkcyjne



przedsiębiorstwa usługowe



sektor finansowy



państwo

 

 

PODSTAWOWE RODZAJE 
PODMIOTÓW RYNKU



nabywcy



dostawcy



konkurenci



dostawcy kapitału



regulatorzy



inne organizacje i osoby

 

 

ANALIZA „PIĘCIU SIŁ” M.E. PORTERA

PRZEDSIĘBIORSTWO

Groźba pojawienia się

 nowych konkurentów

Siła przetargowa

nabywców

Groźba pojawienia się

substytutów

Siła przetargowa

dostawców

Rywalizacja między

przedsiębiorstwami

sektora

 

 

SZÓSTA SIŁA

PRZEDSIĘBIORSTWO

Groźba pojawienia się

 nowych konkurentów

Siła przetargowa

nabywców

Groźba pojawienia się

substytutów

Siła przetargowa

dostawców

Rywalizacja między

przedsiębiorstwami

sektora

Siła przetargowa

przedsiębiorstw

komplementarnych

 

 

WALKA WEWNĄTRZ SEKTORA



Obecna wielkość sektora 



Faza w cyklu życia sektora



Analiza udziałów poszczególnych konkurentów 

wewnątrz sektora



Zmiany udziałów poszczególnych konkurentów



Czy konkurenci mają podobne produkty i 

strategie?



Czy można wyróżnić grupy strategiczne 

wewnątrz sektora?



Wysokość kosztów stałych

 

 

SIŁA PRZETARGOWA DOSTAWCÓW



Jakie kategorie dostawców związane są z sektorem?



Jaką siłę mają poszczególne grupy dostawców 

względem firm w sektorze?



Jakie zagrożenia rozwojowe mogą wiązać się z 

dostawcami?



Siła przetargowa dostawców zależy od:

•

relacji między podażą a popytem

•

stopnia koncentracji sektora dostawcy w stosunku do 

sektora odbiorcy

•

uzależnienia jakości produktu finalnego od jakości 

produktu kupowanego od dostawcy

•

udziału dostawcy w tworzeniu kosztów odbiorcy

•

kosztu zmiany dostawcy

•

możliwości integracji pionowej

 

 

SIŁA PRZETARGOWA ODBIORCÓW



Jakie są segmenty klientów i jaki mają udział w 

powstaniu zysku?



Które grupy klientów mają podstawowe znaczenie 

dla sektora?



Jakie należy przewidywać szanse i zagrożenia 

związane z popytową stroną sektora?



Siła przetargowa klientów zależy od:

•

relacji między podażą a popytem

•

stopnia koncentracji sektora w stosunku do stopnia 

koncentracji klientów

•

kosztu zmiany dostawcy usługi przez klienta

•

możliwości integracji pionowej 

 

 

GROŹBA POJAWIENIA SIĘ NOWYCH 
KONKURENTÓW



Jak duża jest groźba pojawienia się 
nowych konkurentów w sektorze? 
Zależy to od:

•

obecnej i przyszłej wielkość sektora

•

rentowności sektora

•

wysokości barier wejścia do sektora

•

możliwości represji ze strony producentów 

sektora 

 

 

BARIERY WEJŚCIA



ekonomika skali



poziom technologiczny



dostęp do zasobów lub kanałów 
dystrybucji



formalne bariery

 

 

GROŹBA POJAWIENIA SIĘ 
SUBSTYTUTÓW



Jakie potrzeby zaspokajają klienci 
korzystając z produktu / usługi sektora?



W jaki inny sposób mogą zaspokoić te 
potrzeby?



Jakie nowe trendy / technologie mogą 
wpłynąć na wymienione wyżej potrzeby 
i możliwości ich zaspokajania?

 

 

 

KONKURENCI

 

 

ANALIZA SEKTORA



sektor, to część przemysłu grupująca 
przedsiębiorstwa produkujące wyroby 
lub usługi o podobnym przeznaczeniu i 
sprzedające je na tym samym 
geograficznie rynku

M.E. Porter, Strategia konkurencji. Metody analizy sektorów i konkurentów, PWE, Warszawa 2000, s. 23

 

 

KIM SĄ KONKURENCI?



Z kim konkurujemy bezpośrednio i 
pośrednio?



Czy konkurenci mogą być pogrupowanie 
w grupy strategiczne na podstawie ich 
zasobów, kompetencji i / lub strategii?



Kto może stać się naszym konkurentem? 
Jakie bariery wejścia musi pokonać? Co 
może zniechęcić potencjalnych 
konkurentów?

 

 

OCENA KONKURENTÓW



Jaki jest udział w rynku poszczególnych 

konkurentów?



Jakie są cele i strategie konkurentów?



Jakie są zasoby i kompetencje 

konkurentów?



Jaki jest ich wizerunek i strategia 

pozycjonowania?



Który z konkurentów odniósł największy 

sukces? Dlaczego?



Jakie są nasze słabości, które konkurenci 

mogą wykorzystać?

 

 

MOCNE I SŁABE STRONY 
KONKURENTÓW



Co spowodowało sukces niektórych 
konkurentów? Jakie były przyczyny 
porażek?



Co jest ważne dla klientów?



Jakie są najistotniejsze komponenty 
kosztów?



Analiza łańcucha wartości – które 
elementy pozwalają na obniżenie kosztów 
lub zwiększenie wartości dla klienta?

 

 

 

KLIENCI

 

 

SEGMENTACJA RYNKU



proces dzielenia ogółu nabywców 
produktu na jednorodne grupy, 
mające podobne potrzeby

 

 

ZASADY SEGMENTACJI



potrzeby nabywców danego segmentu 

powinny być podobne



potrzeby nabywców z różnych segmentów 

powinny istotnie różnić się od siebie



segment powinien obejmować taką liczbę 

nabywców, aby produkcja była zyskowna



producent powinien mieć możliwość 

dotarcia do segmentu za pomocą narzędzi 

marketingu - mix 

 

 

KRYTERIA SEGMENTACJI RYNKU 
PRODUKTÓW KONSUMPCYJNYCH



geograficzne



demograficzne



psychograficzne



behawioralne

 

 

KRYTERIA SEGMENTACJI RYNKU 
PRODUKTÓW PRZEMYSŁOWYCH



rodzaj przedsiębiorstwa



wielkość przedsiębiorstwa



lokalizacja i zasięg terytorialny działalności



organizacja zakupów



szczebel zarządzania



kryteria wyboru produktów



wielkość zamówień



częstotliwość zakupów

 

 

RYZYKA NA RYNKACH,

KTÓRE SZYBKO ROSNĄ

RYZYKA ZWIĄZANE

Z KONKURENCJĄ

ZMIANY RYNKOWE

OGRANICZENIA

PRZEDSIĘBIORSTWA