Optymalizacja farmakoterapii astmy oskrzelowej w pediatrii

background image

Optymalizacja

Optymalizacja

farmakoterapii astmy

farmakoterapii astmy

oskrzelowej w pediatrii

oskrzelowej w pediatrii

Dr n. farm. Agnieszka Bienert

Dr n. farm. Agnieszka Bienert

Katedra i Zakład Farmacji Klinicznej i

Katedra i Zakład Farmacji Klinicznej i

Biofarmacji

Biofarmacji

Uniwersytet Medyczny w Poznaniu

Uniwersytet Medyczny w Poznaniu

background image

Astma oskrzelowa

Astma oskrzelowa

Jest chorobą przewlekłą

Jest chorobą przewlekłą

Jest chorobą o podłożu zapalnym (mastocyty,

Jest chorobą o podłożu zapalnym (mastocyty,

limfocyty T, eozynofile)

limfocyty T, eozynofile)

Zapalenie indukuje napady duszności, kaszlu

Zapalenie indukuje napady duszności, kaszlu

i uczucia ciężaru w klatce piersiowej

i uczucia ciężaru w klatce piersiowej

Napadom towarzyszy skurcz oskrzeli, obrzęk

Napadom towarzyszy skurcz oskrzeli, obrzęk

błony śluzowej

błony śluzowej

Nadreaktywność oskrzeli

Nadreaktywność oskrzeli

background image

GŁÓWNE MEDIATORY ODPOWIEDZIALNE

GŁÓWNE MEDIATORY ODPOWIEDZIALNE

ZA OBJAWY ASTMY I ROZWÓJ ZAPALENIA

ZA OBJAWY ASTMY I ROZWÓJ ZAPALENIA

ALERGICZNEGO

ALERGICZNEGO

histamina

histamina

leukotrieny

leukotrieny

prostaglandyny

prostaglandyny

cytokiny

cytokiny

background image

Przyczyną powikłań w astmie jest m.in.

Przyczyną powikłań w astmie jest m.in.

postępujące upośledzenie przepływu

postępujące upośledzenie przepływu

powietrza przez drogi oddechowe.

powietrza przez drogi oddechowe.

U jej podłoża leży remodeling

U jej podłoża leży remodeling

(przebudowa) dróg oddechowych,

(przebudowa) dróg oddechowych,

który prowadzi do niewydolności

który prowadzi do niewydolności

oddechowej.

oddechowej.

background image

Remodeling

Remodeling

włóknienie podnabłonkowe

włóknienie podnabłonkowe

naciek z komórek zapalnych

naciek z komórek zapalnych

zwiększenie objętości mięśniówki

zwiększenie objętości mięśniówki

gładkiej ścian dróg oddechowych

gładkiej ścian dróg oddechowych

obrzęk

obrzęk

background image

Podział astmy

Podział astmy

oskrzelowej

oskrzelowej

Ze względu na etiologię

Ze względu na etiologię

Atopowa (alergiczna)

Atopowa (alergiczna)

Nieatopowa

Nieatopowa

Ze względu na stopień zaawansowania –

Ze względu na stopień zaawansowania –

podział nieaktualny od 2007 r.

podział nieaktualny od 2007 r.

Epizodyczna

Epizodyczna

Przewlekła (łagodna, umiarkowana, ciężka –

Przewlekła (łagodna, umiarkowana, ciężka –

inwalidująca)

inwalidująca)

background image

Astma alergiczna

Astma alergiczna

u podłoża leży łączenie się alergenu z IgE na

u podłoża leży łączenie się alergenu z IgE na

powierzchni mastocytów, co indukuje

powierzchni mastocytów, co indukuje

odpowiedź immunologiczną, dochodzi do

odpowiedź immunologiczną, dochodzi do

rozpadu mastocytów i uwolnienia

rozpadu mastocytów i uwolnienia

przekaźników wywołujących skurcz, tj.

przekaźników wywołujących skurcz, tj.

prostaglandyn, leukotrienów, histaminy

prostaglandyn, leukotrienów, histaminy

background image

Astma alergiczna

Astma alergiczna

początek zwykle przed 30 r. ż., w młodym

początek zwykle przed 30 r. ż., w młodym

wieku i dzieciństwie

wieku i dzieciństwie

towarzyszą jej często pokrzywka, katar sienny,

towarzyszą jej często pokrzywka, katar sienny,

zapalenie spojówek

zapalenie spojówek

przyczyną zaostrzeń jest kontakt z alergenem

przyczyną zaostrzeń jest kontakt z alergenem

występują swoiste przeciwciała IgE

występują swoiste przeciwciała IgE

często dziedziczna

często dziedziczna

częściej przebieg epizodyczny z lepszym

częściej przebieg epizodyczny z lepszym

rokowaniem

rokowaniem

background image

Astma nieatopowa

Astma nieatopowa

(niealergiczna)

(niealergiczna)

początek zwykle po 30 r.ż., najczęściej po

początek zwykle po 30 r.ż., najczęściej po

przebytej infekcji wirusowej lub bakteryjnej

przebytej infekcji wirusowej lub bakteryjnej

nie towarzyszą jej inne choroby atopowe

nie towarzyszą jej inne choroby atopowe

u podstaw leżą choroby zapalne oskrzeli,

u podstaw leżą choroby zapalne oskrzeli,

zwykle są przyczyną zaostrzeń

zwykle są przyczyną zaostrzeń

nie występują swoiste przeciwciała IgE

nie występują swoiste przeciwciała IgE

częściej charakter przewlekły i postępujący

częściej charakter przewlekły i postępujący

często reakcja na stres, zimno wysiłek

często reakcja na stres, zimno wysiłek

background image

Nowy podział – wytyczne GINA

Nowy podział – wytyczne GINA

*

*

2006

2006

Kontrolowana

Kontrolowana

Częściowo kontrolowana

Częściowo kontrolowana

Niekontrolowana

Niekontrolowana

Celem leczenia jest uzyskanie i utrzymanie całkowitej kontroli

Celem leczenia jest uzyskanie i utrzymanie całkowitej kontroli

choroby. Program obejmuje wypracowanie partnerskich

choroby. Program obejmuje wypracowanie partnerskich

stosunków lekarz – pacjent, zmniejszenie ekspozycji na czynniki

stosunków lekarz – pacjent, zmniejszenie ekspozycji na czynniki

ryzyka, ocena, leczenie i monitorowanie astmy, leczenie

ryzyka, ocena, leczenie i monitorowanie astmy, leczenie

zaostrzeń

zaostrzeń

, postępowanie w sytuacjach szczególnych. Obraz

, postępowanie w sytuacjach szczególnych. Obraz

kliniczny jest zmienny i należy modyfikować na bieżąco

kliniczny jest zmienny i należy modyfikować na bieżąco

leczenie.

leczenie.

*

*

Global Initiative for Asthma

Global Initiative for Asthma

background image

Podział astmy

Podział astmy

Cechy

Cechy

Kontrolowan

Kontrolowan

a

a

Częściowo

Częściowo

kontrolowan

kontrolowan

a

a

Niekontrolowa

Niekontrolowa

na

na

Objawy w ciągu

Objawy w ciągu

dnia

dnia

Nie

Nie

występują

występują

(

(

2/tydzień)

2/tydzień)

2 /tydzień

2 /tydzień

3 kryteria

3 kryteria

częściowo

częściowo

Ograniczona

Ograniczona

aktywność

aktywność

fizyczna

fizyczna

Nie

Nie

występuje

występuje

Jakiekolwiek

Jakiekolwiek

ograniczenie

ograniczenie

Kontrolowanej

Kontrolowanej

astmy

astmy

Objawy nocne

Objawy nocne

przebudzenia

przebudzenia

Nie

Nie

występuje

występuje

Jakiekolwiek

Jakiekolwiek

ograniczenia

ograniczenia

Obecne w

Obecne w

którymkolwiek

którymkolwiek

Konieczność

Konieczność

stos. Leków

stos. Leków

doraźnych

doraźnych

Nigdy

Nigdy

(

(

2/tydzień)

2/tydzień)

2 /tydzień

2 /tydzień

tygodniu

tygodniu

Czynność płuc

Czynność płuc

(PEF lub FEV1)

(PEF lub FEV1)

Prawidłowa

Prawidłowa

80%

80%

wartości

wartości

należnej

należnej

Zaostrzenie

Zaostrzenie

Nie

Nie

występuje

występuje

1/rok

1/rok

1 w tygodniu

1 w tygodniu

background image

Diagnostyka astmy u dzieci

Diagnostyka astmy u dzieci

Objawy:

Objawy:

długotrwały, męczący kaszel

długotrwały, męczący kaszel

świsty oddechowe

świsty oddechowe

długotrwałe infekcje często kończące się zapaleniem

długotrwałe infekcje często kończące się zapaleniem

płuc

płuc

budzące w nocy napady duszności i kaszlu

budzące w nocy napady duszności i kaszlu

pojawianie się duszności o określonej porze roku lub

pojawianie się duszności o określonej porze roku lub

po wysiłku

po wysiłku

Zwłaszcza u dzieci zdarza się że kaszel jest jedynym

Zwłaszcza u dzieci zdarza się że kaszel jest jedynym

objawem choroby

objawem choroby

background image

Odrębność diagnostyki astmy u

Odrębność diagnostyki astmy u

dzieci

dzieci

Dzieci nie są w stanie poprawnie wykonać testu

Dzieci nie są w stanie poprawnie wykonać testu

czynnościowego, dlatego rozpoznanie astmy jest

czynnościowego, dlatego rozpoznanie astmy jest

stawiane wyłącznie w oparciu o dane kliniczne –

stawiane wyłącznie w oparciu o dane kliniczne –

świszczący oddech, kaszel i duszności.

świszczący oddech, kaszel i duszności.

Zwłaszcza poniżej 1 r.ż. Świsty pojawiają się

Zwłaszcza poniżej 1 r.ż. Świsty pojawiają się

przy infekcjach wirusowych oskrzeli. Do ok. 5-6

przy infekcjach wirusowych oskrzeli. Do ok. 5-6

r.ż. Świsty ustępują u 2/3 dzieci (zwiększenie

r.ż. Świsty ustępują u 2/3 dzieci (zwiększenie

średnicy oskrzeli, dojrzałość immunologiczna).

średnicy oskrzeli, dojrzałość immunologiczna).

background image

Świsty wydechowe

Świsty wydechowe

Obecne u ¼-1/3 dzieci do 3 r.ż. o różnej

Obecne u ¼-1/3 dzieci do 3 r.ż. o różnej

patogenezie

patogenezie

Wziewne GKS nie łagodzą tych objawów i

Wziewne GKS nie łagodzą tych objawów i

nie wpływają na losy odległe

nie wpływają na losy odległe

U części dzieci obturacja przyinfekcyjna jest

U części dzieci obturacja przyinfekcyjna jest

pierwszym objawem astmy i w przypadku

pierwszym objawem astmy i w przypadku

częstego występowania objawów,

częstego występowania objawów,

zwłaszcza poza infekcjami, małe dawki GKS

zwłaszcza poza infekcjami, małe dawki GKS

są rekomendowanym sposobem leczenia.

są rekomendowanym sposobem leczenia.

background image

Kaszel

Kaszel

Suchy, męczący, długotrwały kaszel

Suchy, męczący, długotrwały kaszel

(powyżej dwóch miesięcy)

(powyżej dwóch miesięcy)

background image

Rola farmaceuty w

Rola farmaceuty w

edukacji pacjenta

edukacji pacjenta

Kontrola choroby

Kontrola choroby

Profilaktyka

Profilaktyka

Technika przyjmowania leków

Technika przyjmowania leków

wziewnych

wziewnych

background image

Kontrola choroby

Kontrola choroby

FEV

FEV

1

1

– pojemność wydechowa

– pojemność wydechowa

pierwszosekundowa

pierwszosekundowa

PEF – szczytowy przepływ

PEF – szczytowy przepływ

wydechowy (przepływomierz -

wydechowy (przepływomierz -

peakflowmeter)

peakflowmeter)

background image

WARTOŚĆ PEF

WARTOŚĆ PEF

OCENA

OCENA

80% wartości

80% wartości

prawidłowej

prawidłowej

prawidłowa kontrola,

prawidłowa kontrola,

można pomyśleć o

można pomyśleć o

zmniejszeniu dawek

zmniejszeniu dawek

50% - 80% wartości

50% - 80% wartości

prawidłowej

prawidłowej

rozważamy okresowy

rozważamy okresowy

wzrost częstotliwości

wzrost częstotliwości

lub wielkości dawek

lub wielkości dawek

50% wartości

50% wartości

prawidłowej

prawidłowej

zaleca się wzrost

zaleca się wzrost

częstotliwości lub

częstotliwości lub

wielkości dawki, należy

wielkości dawki, należy

zgłosić się do lekarza,

zgłosić się do lekarza,

rozważa się podanie

rozważa się podanie

uderzeniowej dawki

uderzeniowej dawki

prednizonu

prednizonu

background image

Profilaktyka

Profilaktyka

unikanie kontaktu z alergenem, leczenie

unikanie kontaktu z alergenem, leczenie

alergii

alergii

unikanie zimna, wilgoci, stresu, dymu

unikanie zimna, wilgoci, stresu, dymu

tytoniowego

tytoniowego

gimnastykę

gimnastykę

ostrożność w stosunku do niektórych leków

ostrożność w stosunku do niektórych leków

kontrola w warunkach domowych PEF

kontrola w warunkach domowych PEF

background image

Sposób przyjmowania

Sposób przyjmowania

Preferuje się wziewną drogę podania: nie ma

Preferuje się wziewną drogę podania: nie ma

zależności pomiędzy stężeniem w osoczu a

zależności pomiędzy stężeniem w osoczu a

efektem terapeutycznym, gdyż

efektem terapeutycznym, gdyż

leki

leki

inhalowane działają miejscowo a za

inhalowane działają miejscowo a za

objawy niepożądane jest odpowiedzialna

objawy niepożądane jest odpowiedzialna

ich absorpcja układowa (do krążenia

ich absorpcja układowa (do krążenia

ogólnego).

ogólnego).

DB – 10-20%

DB – 10-20%

Redukcja działań niepożądanych (sterydy,

Redukcja działań niepożądanych (sterydy,

beta2mimetyki)

beta2mimetyki)

background image

Podanie wziewne - zalety

Podanie wziewne - zalety

głównym działaniem jest działanie

głównym działaniem jest działanie

miejscowe i układowe efekty niepożądane

miejscowe i układowe efekty niepożądane

są minimalizowane

są minimalizowane

szybkie wystąpienie działania

szybkie wystąpienie działania

sposób podania jest względnie

sposób podania jest względnie

- bezpieczny

- bezpieczny

- dogodny

- dogodny

- prosty

- prosty

- ekonomiczny

- ekonomiczny

background image

Podanie wziewne -

Podanie wziewne -

niedogodności

niedogodności

niedokładność (różna jest ilość leku osiągającego

niedokładność (różna jest ilość leku osiągającego

płuca)

płuca)

łatwa dostępność stwarza wysokie ryzyko

łatwa dostępność stwarza wysokie ryzyko

przedawkowania

przedawkowania

konieczność edukacji i ścisłej współpracy

konieczność edukacji i ścisłej współpracy

pacjenta (który musi wykazywać się zdolnościami

pacjenta (który musi wykazywać się zdolnościami

koordynacyjnymi) z personelem medycznym

koordynacyjnymi) z personelem medycznym

w niektórych przypadkach (nebulizacja) -

w niektórych przypadkach (nebulizacja) -

kosztowna aparatura i specjalnie wyszkolony

kosztowna aparatura i specjalnie wyszkolony

personel.

personel.

background image

Sposób przyjmowania

Sposób przyjmowania

Inhalatory pod ciśnieniem

Inhalatory pod ciśnieniem

Spejsery (dla dzieci powyżej 2 r.ż.)

Spejsery (dla dzieci powyżej 2 r.ż.)

Inhalatory proszkowe

Inhalatory proszkowe

Nebulizatory (dla dzieci do 2 r.ż.)

Nebulizatory (dla dzieci do 2 r.ż.)

background image

Nieskuteczność leczenia astmy u dzieci może

Nieskuteczność leczenia astmy u dzieci może

wynikać z nieodpowiedniego sposobu podania

wynikać z nieodpowiedniego sposobu podania

leków wziewnych. W każdym przypadku należy

leków wziewnych. W każdym przypadku należy

uzgodnić z lekarzem prowadzącym optymalny

uzgodnić z lekarzem prowadzącym optymalny

sposób podania leku. Zbyt niska dawka

sposób podania leku. Zbyt niska dawka

docierająca preparatu sterydowego nie

docierająca preparatu sterydowego nie

zapewnia osłony przeciwzapalnej i jest

zapewnia osłony przeciwzapalnej i jest

przyczyną nagłych zaostrzeń i częstych infekcji

przyczyną nagłych zaostrzeń i częstych infekcji

background image

Nieodpowiednia dawka leku

Nieodpowiednia dawka leku

beta2mimetycznego wiąże się z brakiem

beta2mimetycznego wiąże się z brakiem

działania rozkurczającego oskrzela i

działania rozkurczającego oskrzela i

objawami duszności u dziecka.

objawami duszności u dziecka.

Podawanie salbutamolu w syropie wiąże

Podawanie salbutamolu w syropie wiąże

się z większym ryzykiem działań

się z większym ryzykiem działań

niepożądanych (tachykardia)

niepożądanych (tachykardia)

background image

Spejsery

Spejsery

Przystawki objętościowe do inhalatorów pod ciśnieniem.

Przystawki objętościowe do inhalatorów pod ciśnieniem.

Eliminują konieczność koordynacji momentu wyzwolenia

Eliminują konieczność koordynacji momentu wyzwolenia

dawki z początkiem głębokiego wdechu. Najczęściej

dawki z początkiem głębokiego wdechu. Najczęściej

popełniane błędy:

popełniane błędy:

Wyzwalanie jednorazowo dwóch dawek do spejsera

Wyzwalanie jednorazowo dwóch dawek do spejsera

Zbyt płytkie wdechy

Zbyt płytkie wdechy

Należy pamiętać, iż spejsery nie eliminują konieczności

Należy pamiętać, iż spejsery nie eliminują konieczności

wykonania dwóch – trzech głębokich wdechów z

wykonania dwóch – trzech głębokich wdechów z

zatrzymaniem powietrza w płucach

zatrzymaniem powietrza w płucach

background image

Nebulizatory

Nebulizatory

Są przeznaczone dla małych dzieci oraz

Są przeznaczone dla małych dzieci oraz

pacjentów ze skłonnością do częstych,

pacjentów ze skłonnością do częstych,

ciężkich zaostrzeń. Nie wymagają

ciężkich zaostrzeń. Nie wymagają

koordynacji momentu wyzwolenia dawki

koordynacji momentu wyzwolenia dawki

z początkiem spokojnego, głębokiego

z początkiem spokojnego, głębokiego

wdechu. Lek przyjmowany jest w postaci

wdechu. Lek przyjmowany jest w postaci

swobodnego wdychania aerozolu.

swobodnego wdychania aerozolu.

background image

Inhalatory proszkowe

Inhalatory proszkowe

Nie wymagają synchronizacji, dawka

Nie wymagają synchronizacji, dawka

wyzwalana jest pod wpływem wdechu. Z

wyzwalana jest pod wpływem wdechu. Z

reguły nadają się dla dzieci powyżej 5-6

reguły nadają się dla dzieci powyżej 5-6

r.ż., pod warunkiem że dziecko może

r.ż., pod warunkiem że dziecko może

wykonać szybki silny wdech. Każdy

wykonać szybki silny wdech. Każdy

inhalator charakteryzuje się wymaganym

inhalator charakteryzuje się wymaganym

przepływem wdechowym, który jest

przepływem wdechowym, który jest

najmniejszy dla dysku.

najmniejszy dla dysku.

background image

Zapobieganie napadom

Zapobieganie napadom

astmy oskrzelowej

astmy oskrzelowej

Regularne, prawidłowe przyjmowanie

Regularne, prawidłowe przyjmowanie

preparatów działających przeciwzapalnie i

preparatów działających przeciwzapalnie i

przeciwalergicznie ma na celu

przeciwalergicznie ma na celu

zapobieganie atakom astmy. Zbyt częsta

zapobieganie atakom astmy. Zbyt częsta

konieczność stosowania leków doraźnie

konieczność stosowania leków doraźnie

rozkurczających świadczy o tym, iż astma

rozkurczających świadczy o tym, iż astma

jest źle kontrolowana, należy dołączyć

jest źle kontrolowana, należy dołączyć

teofilinę, lub długodziałający

teofilinę, lub długodziałający

beta2mimetyk.

beta2mimetyk.

background image

Zapobieganie napadom

Zapobieganie napadom

astmy oskrzelowej

astmy oskrzelowej

Przy prawidłowej kontroli choroby nie powinno

Przy prawidłowej kontroli choroby nie powinno

dochodzić do zaostrzeń

dochodzić do zaostrzeń

Jeżeli podawane leki nie skutkują, należy

Jeżeli podawane leki nie skutkują, należy

zastosować doustny glikokrtykosteryd, przez

zastosować doustny glikokrtykosteryd, przez

okres jednego – dwóch tygodni. Z reguły

okres jednego – dwóch tygodni. Z reguły

wystarcza przyjmowanie sterydu przez 5 dni.

wystarcza przyjmowanie sterydu przez 5 dni.

Krótkotrwała terapia stanowi małe ryzyko

Krótkotrwała terapia stanowi małe ryzyko

działań niepożądanych, a skutecznie zapobiega

działań niepożądanych, a skutecznie zapobiega

atakom astmy.

atakom astmy.

background image

Farmakoterapia ostrego ataku

Farmakoterapia ostrego ataku

astmy oskrzelowej

astmy oskrzelowej

Pierwsza pomoc w warunkach domowych:

Pierwsza pomoc w warunkach domowych:

Beta2mimetyki wziewne krótkodziałające, działają

Beta2mimetyki wziewne krótkodziałające, działają

rozkurczająco, ułatwiają oczyszczanie oskrzeli:

rozkurczająco, ułatwiają oczyszczanie oskrzeli:

1.

1.

selektywne: salbutamol (Salbutamol, Ventolin),

selektywne: salbutamol (Salbutamol, Ventolin),

fenoterol (Berotec, Berodual), terbutalina

fenoterol (Berotec, Berodual), terbutalina

2.

2.

Nieselektywne: izoprenalina, orcyprenalina

Nieselektywne: izoprenalina, orcyprenalina

(Astmopent, Alupent)

(Astmopent, Alupent)

Teofilina

Teofilina

Wezwanie pomocy lekarskiej, nie podajemy leków

Wezwanie pomocy lekarskiej, nie podajemy leków

uspokajających

uspokajających

background image

Należy przestrzec pacjenta, aby

Należy przestrzec pacjenta, aby

unikał stosowania preparatów

unikał stosowania preparatów

długodziałających (salmeterol,

długodziałających (salmeterol,

formoterol) do przerywania ostrego

formoterol) do przerywania ostrego

ataku astmy

ataku astmy

background image

Farmakoterapia ostrego

Farmakoterapia ostrego

ataku astmy oskrzelowej

ataku astmy oskrzelowej

Beta2mimetyki podskórnie lub

Beta2mimetyki podskórnie lub

dożylnie –

dożylnie –

Preparaty teofiliny

Preparaty teofiliny

Glikokortykosterydy dożylnie

Glikokortykosterydy dożylnie

Spirometria

Spirometria

background image

Beta2mimetyki –

Beta2mimetyki –

działania niepożądane

działania niepożądane

zaburzenia rytmu serca - większe zagrożenie leki

zaburzenia rytmu serca - większe zagrożenie leki

nieselektywne oraz podanie doustne, podskórne i

nieselektywne oraz podanie doustne, podskórne i

dożylnie (w połączeniu z teofliną wzrost ryzyka

dożylnie (w połączeniu z teofliną wzrost ryzyka

arytmii i migotania komór)

arytmii i migotania komór)

drżenia mięśniowe

drżenia mięśniowe

retencja moczu i pobudzenie OUN (wiek podeszły)

retencja moczu i pobudzenie OUN (wiek podeszły)

Zaburzenia metaboliczne i elektrolitowe (spadek

Zaburzenia metaboliczne i elektrolitowe (spadek

stężenia K

stężenia K

+

+

, niewielki wzrost stężenia glukozy)

, niewielki wzrost stężenia glukozy)

background image

Teofilina i aminofilina

Teofilina i aminofilina

Zwykle podaje się dawkę nasycającą teofiliny 5

Zwykle podaje się dawkę nasycającą teofiliny 5

mg/kg m.c. a aminofiliny 6 mg/kg w powolnym

mg/kg m.c. a aminofiliny 6 mg/kg w powolnym

podaniu dożylnym 15-30 min. Jeżeli pacjent

podaniu dożylnym 15-30 min. Jeżeli pacjent

otrzymywał wcześniej jeden z leków dawkę należy

otrzymywał wcześniej jeden z leków dawkę należy

zmniejszyć o połowę.

zmniejszyć o połowę.

Następnie stosujemy leczenie podtrzymujące przez

Następnie stosujemy leczenie podtrzymujące przez

24 h 0.5 mg/kg/h teofiliny lub 0.6 mg/kg/h

24 h 0.5 mg/kg/h teofiliny lub 0.6 mg/kg/h

aminofiliny. TM – pobranie krwi przed infuzją, po 30

aminofiliny. TM – pobranie krwi przed infuzją, po 30

min oraz 4-8 i 12-24 godz. Można korzystać z danych

min oraz 4-8 i 12-24 godz. Można korzystać z danych

populacyjnych

populacyjnych

background image

Glikokortykosterydy

Glikokortykosterydy

są skuteczne w zapobieganiu nagłym

są skuteczne w zapobieganiu nagłym

pogorszeniom. Gdy kontrola astmy pogarsza się

pogorszeniom. Gdy kontrola astmy pogarsza się

pomimo prawidłowego stosowania leków, można

pomimo prawidłowego stosowania leków, można

wdrożyć doustną terapię prednizolonem 20-40

wdrożyć doustną terapię prednizolonem 20-40

mg w porannej dawce przez 7-14 dni. Dawkę

mg w porannej dawce przez 7-14 dni. Dawkę

zmniejszamy stopniowo, nie odstawiamy leków

zmniejszamy stopniowo, nie odstawiamy leków

nagle, chyba, że terapia trwała bardzo krótko.

nagle, chyba, że terapia trwała bardzo krótko.

background image

Glikokortykosterydy

Glikokortykosterydy

W postaci iniekcji do zwalczania ciężkich napadów

W postaci iniekcji do zwalczania ciężkich napadów

Podajemy 4 mg/kg wstępnie, a następnie 3-4 mg/kg

Podajemy 4 mg/kg wstępnie, a następnie 3-4 mg/kg

co 6 h. Po 24 h terapii, jeśli jest skuteczna,

co 6 h. Po 24 h terapii, jeśli jest skuteczna,

przechodzimy na terapię doustną. Zazwyczaj jest to

przechodzimy na terapię doustną. Zazwyczaj jest to

prednizolon w dawce 30 mg nie krócej niż tydzień.

prednizolon w dawce 30 mg nie krócej niż tydzień.

Podanie wziewne jest nieskuteczne, może jedynie

Podanie wziewne jest nieskuteczne, może jedynie

poprawić ogólne rokowanie

poprawić ogólne rokowanie

W ostateczności tlenoterapia i oddech kontrolowany

W ostateczności tlenoterapia i oddech kontrolowany

Leczenie zaburzeń elektrolitowych

Leczenie zaburzeń elektrolitowych

background image

Glikokortykosterydy

Glikokortykosterydy

Są najsilniejszymi z poznanych dotychczas

Są najsilniejszymi z poznanych dotychczas

leków przeciwzapalnych

leków przeciwzapalnych

Mechanizm działania polega na hamowaniu

Mechanizm działania polega na hamowaniu

kaskady kwasu arachidonowego Zapobiegają

kaskady kwasu arachidonowego Zapobiegają

syntezie prostaglandyn, leukotrienów, hamują

syntezie prostaglandyn, leukotrienów, hamują

układ dopełniacza, stabilizują komórki tuczne,

układ dopełniacza, stabilizują komórki tuczne,

skracają czas przeżycia eozynofili

skracają czas przeżycia eozynofili

background image

Glikokortykosterydy –

Glikokortykosterydy –

działania niepożądane

działania niepożądane

Zaburzenia metaboliczne

Zaburzenia metaboliczne

Osteoporoza

Osteoporoza

Retencja płynów

Retencja płynów

Nadciśnienie

Nadciśnienie

Choroba wrzodowa

Choroba wrzodowa

Zaburzenia psychiczne

Zaburzenia psychiczne

Działanie immunosupresyjne

Działanie immunosupresyjne

background image

Podanie doustne

Podanie doustne

Preparatem z wyboru powinien być

Preparatem z wyboru powinien być

prednizolon (Encortolon). Podanie

prednizolon (Encortolon). Podanie

prednizonu nie jest błędem, lecz dla

prednizonu nie jest błędem, lecz dla

biologicznego działania niezbędna

biologicznego działania niezbędna

jest jego konwersja do prednizolonu,

jest jego konwersja do prednizolonu,

co jest utrudnione w ciężkim

co jest utrudnione w ciężkim

uszkodzeniu miąższu wątroby.

uszkodzeniu miąższu wątroby.

background image

Astmę oskrzelową można leczyć skutecznie jedynie

Astmę oskrzelową można leczyć skutecznie jedynie

stosując początkowo dużą dawkę KS. Przy

stosując początkowo dużą dawkę KS. Przy

przewlekłym stosowaniu dążymy do tego aby

przewlekłym stosowaniu dążymy do tego aby

dawka dobowa nie przekraczała 10 mg w

dawka dobowa nie przekraczała 10 mg w

przeliczeniu na prednizolon. Rzadko udaje się

przeliczeniu na prednizolon. Rzadko udaje się

utrzymać chorych na dawce co drugi dzień

utrzymać chorych na dawce co drugi dzień

Należy go podawać z dobowym rytmie sekrecji

Należy go podawać z dobowym rytmie sekrecji

kortyzolu, a więc albo na szczycie wydzielania całą

kortyzolu, a więc albo na szczycie wydzielania całą

dawkę, albo 2/3 dawki rano, a 1/3 wieczorem (po

dawkę, albo 2/3 dawki rano, a 1/3 wieczorem (po

jedzeniu).

jedzeniu).

background image

Podanie dożylne

Podanie dożylne

hydrocortizonum hemisuccinatum

hydrocortizonum hemisuccinatum

25, 100, 500 mg

25, 100, 500 mg

Fenicort (Natrium prednizolonum

Fenicort (Natrium prednizolonum

tetrahydrophtalicum

tetrahydrophtalicum

) 25 mg

) 25 mg

Hydrokortyzon ma właściwości

Hydrokortyzon ma właściwości

mineralokortykoidowe (retencja Na+, utrata K+),

mineralokortykoidowe (retencja Na+, utrata K+),

należ go unikać przy stosowaniu masywnych

należ go unikać przy stosowaniu masywnych

dawek, zwłaszcza u starszych (Fenicort).

dawek, zwłaszcza u starszych (Fenicort).

Hydrokortyzon najlepiej przenika do tkanki płucnej

Hydrokortyzon najlepiej przenika do tkanki płucnej

(2 razy więcej leku i 2 razy dłuższy T0,5)

(2 razy więcej leku i 2 razy dłuższy T0,5)

background image

Czynniki wpływające na

Czynniki wpływające na

powikłania w terapii

powikłania w terapii

sterydowej

sterydowej

rodzaj preparatu

rodzaj preparatu

dawka dobowa

dawka dobowa

dla uniknięcia objawów

dla uniknięcia objawów

ubocznych dobowa dawka nie powinna

ubocznych dobowa dawka nie powinna

przekroczyć u osoby dorosłej 10 mg

przekroczyć u osoby dorosłej 10 mg

prednizolonu lub innego KS w dawce

prednizolonu lub innego KS w dawce

równoważnej (u dzieci dawka powyżej 5

równoważnej (u dzieci dawka powyżej 5

mg /m2 powierzchni ciała -

mg /m2 powierzchni ciała -

zahamowanie wzrostu)

zahamowanie wzrostu)

background image

wiek chorego

wiek chorego

czynniki predysponujące lub choroby

czynniki predysponujące lub choroby

współistniejące

współistniejące

postępowanie chorego i lekarza

postępowanie chorego i lekarza

ukierunkowanie na zapobieganie

ukierunkowanie na zapobieganie

powikłaniom:

powikłaniom:

dieta (regularne posłki,

dieta (regularne posłki,

unikanie ostrych przypraw, spożywanie potraw

unikanie ostrych przypraw, spożywanie potraw

mlecznych), tryb życia, unikanie NSLP

mlecznych), tryb życia, unikanie NSLP

background image

Cechy dobrego

Cechy dobrego

glikokortykosterydu

glikokortykosterydu

silne działanie przeciwzapalne

silne działanie przeciwzapalne

krótki T0,5

krótki T0,5

wysoki klirens

wysoki klirens

wysoka zdolność wiązania z

wysoka zdolność wiązania z

receptorem

receptorem

brak działania minerlokortykoidowego

brak działania minerlokortykoidowego

background image

Farmakoterapia astmy

Farmakoterapia astmy

przewlekłej

przewlekłej

Według najnowszych doniesień leczeniem

Według najnowszych doniesień leczeniem

pierwszego rzutu w farmakoterapii

pierwszego rzutu w farmakoterapii

przewlekłej astmy jest podawanie leków

przewlekłej astmy jest podawanie leków

sterydowych w postaci wziewnej. Niestety

sterydowych w postaci wziewnej. Niestety

u wielu pacjentów dawka docierająca jest

u wielu pacjentów dawka docierająca jest

zbyt niska, stąd konieczność edukacji

zbyt niska, stąd konieczność edukacji

chorego. Wg GINA wzrosło znaczenie

chorego. Wg GINA wzrosło znaczenie

leków antyleukotrienowych, które mogą

leków antyleukotrienowych, które mogą

stanowić alternatywę dla GKS.

stanowić alternatywę dla GKS.

background image

Farmakoterapia astmy

Farmakoterapia astmy

przewlekłej

przewlekłej

Podkreśla się konieczność

Podkreśla się konieczność

wprowadzenia nowych strategii

wprowadzenia nowych strategii

terapeutycznych, opracowywanych

terapeutycznych, opracowywanych

aktualnie w oparciu o najnowszą

aktualnie w oparciu o najnowszą

wiedzę z dziedziny farmakologii i

wiedzę z dziedziny farmakologii i

immunologii, mającą na celu

immunologii, mającą na celu

bardziej specyficzną terapię.

bardziej specyficzną terapię.

background image

Stosowane obecnie preparaty, takie jak

Stosowane obecnie preparaty, takie jak

budesonid, czy flutikazon ulegają bardzo

budesonid, czy flutikazon ulegają bardzo

niskiej

absorpcji

z

przewodu

niskiej

absorpcji

z

przewodu

pokarmowego

i

poddają

się

pokarmowego

i

poddają

się

intensywnym przemianom w efekcie

intensywnym przemianom w efekcie

pierwszego przejścia, lecz niestety mogą

pierwszego przejścia, lecz niestety mogą

ulegać wchłonięciu z dróg oddechowych.

ulegać wchłonięciu z dróg oddechowych.

background image

Leki antyleukotrienowe

Leki antyleukotrienowe

blokujące receptory leuktrienów cysteinylowych

blokujące receptory leuktrienów cysteinylowych

(receptor dla leukotrienu D4) tj. montelukast (Singulair) i

(receptor dla leukotrienu D4) tj. montelukast (Singulair) i

zafirlukast (Accolate) Leukotrieny cysteinylowe to

zafirlukast (Accolate) Leukotrieny cysteinylowe to

eikozanoidy uwalniane m.in. z komórek tucznych i eozynofili.

eikozanoidy uwalniane m.in. z komórek tucznych i eozynofili.

Łączą się z cysteinylowymi receptorami leukotrienów

Łączą się z cysteinylowymi receptorami leukotrienów

występującymi w drogach oddechowych wywołując m.in.

występującymi w drogach oddechowych wywołując m.in.

skurcz oskrzeli, wzrost wydzielania śluzu, wzrost

skurcz oskrzeli, wzrost wydzielania śluzu, wzrost

przepuszczalności naczyń.

przepuszczalności naczyń.

Są skuteczne w słabej

Są skuteczne w słabej

i

i

umiarkowanej astmie przewlekłej, hamują

umiarkowanej astmie przewlekłej, hamują

obturację wywołaną zimnem, alergiami,

obturację wywołaną zimnem, alergiami,

wysiłkiem.

wysiłkiem.

background image

Leki antyleukotrienowe

Leki antyleukotrienowe

Inhibitory 5 - LOX – zileuton

Inhibitory 5 - LOX – zileuton

Jest dobrze wchłaniany, może być przyjmowany z

Jest dobrze wchłaniany, może być przyjmowany z

pożywieniem lub bez

pożywieniem lub bez

W wysokim stopniu wiąże się z albuminami

W wysokim stopniu wiąże się z albuminami

surowicy (93%)

surowicy (93%)

jest metabolizowany w wątrobie, a metabolity te

jest metabolizowany w wątrobie, a metabolity te

są wydalane głównie z moczem

są wydalane głównie z moczem

Podczas terapii zileutonem zaleca się

Podczas terapii zileutonem zaleca się

monitorowanie poziomu transaminazy wątrobowej

monitorowanie poziomu transaminazy wątrobowej

background image

Metyloksantyny

Metyloksantyny

Działają rozkurczająco i przeciwzapalnie

Działają rozkurczająco i przeciwzapalnie

Hamują aktywność PDE

Hamują aktywność PDE

Są antagonistami receptorów

Są antagonistami receptorów

adenozynowych

adenozynowych

Preferuje się preparaty bezwodnej teofiliny

Preferuje się preparaty bezwodnej teofiliny

Teofilina ma wąski zakres terapeutyczny

Teofilina ma wąski zakres terapeutyczny

background image

Terapia monitorowana

Terapia monitorowana

Teofilinę monitorujemy ze względu na:

Teofilinę monitorujemy ze względu na:

wąski indeks terapeutyczny i objawy

wąski indeks terapeutyczny i objawy

niepożądane zagrażające życiu

niepożądane zagrażające życiu

duże różnice osobnicze w eliminacji

duże różnice osobnicze w eliminacji

istnieje wyraźna korelacja między

istnieje wyraźna korelacja między

stężeniem w surowicy a działaniem

stężeniem w surowicy a działaniem

niepożądanym, toksycznym i

niepożądanym, toksycznym i

terapeutycznym

terapeutycznym

background image

Teofilina – działania

Teofilina – działania

niepożądane

niepożądane

niepokój, bóle i zawroty głowy,

niepokój, bóle i zawroty głowy,

bezsenność

bezsenność

wymioty, zaburzenia ze strony przewodu

wymioty, zaburzenia ze strony przewodu

pokarmowego pochodzenia centralnego

pokarmowego pochodzenia centralnego

tachykardia, spadek ciśnienia krwi

tachykardia, spadek ciśnienia krwi

hipokalemia, hiperglikemia, wzrost

hipokalemia, hiperglikemia, wzrost

stężenia WKT we krwi

stężenia WKT we krwi

background image

Teofilina – objawy

Teofilina – objawy

przedawkowania

przedawkowania

arytmia komorowa, migotanie

arytmia komorowa, migotanie

komór, nagłe zatrzymanie krążenia.

komór, nagłe zatrzymanie krążenia.

Zdarzają się wypadki śmiertelne,

Zdarzają się wypadki śmiertelne,

które są przypisywane chorobie

które są przypisywane chorobie

podstawowej. Objawy groźne dla

podstawowej. Objawy groźne dla

życia u dorosłych występują przy

życia u dorosłych występują przy

przekroczeniu dawki 30 -40

przekroczeniu dawki 30 -40

g/ml.

g/ml.

background image

Leczenie zatrucia

Leczenie zatrucia

teofiliną

teofiliną

podawanie węgla aktywnego (20 mg co 2 h do

podawanie węgla aktywnego (20 mg co 2 h do

spadku stężenia)

spadku stężenia)

badania: stężenie teofiliny, potas

badania: stężenie teofiliny, potas

bilans płynów

bilans płynów

nawadnianie, bilans gospodarki kwasowo

nawadnianie, bilans gospodarki kwasowo

zasadowej i elektrolitowej

zasadowej i elektrolitowej

zapobieganie drgawkom: ewentualnie

zapobieganie drgawkom: ewentualnie

phenobarbial 10 mg/kg przez 30 min, gdy

phenobarbial 10 mg/kg przez 30 min, gdy

stężenie powyżej 40

stężenie powyżej 40

g/ml

g/ml

background image

Leczenie zatrucia

Leczenie zatrucia

teofiliną

teofiliną

drgawki - diazepam, tiopentaal, intubacja,

drgawki - diazepam, tiopentaal, intubacja,

wentylacja, unikać halotanu (uwrażliwia m. serca

wentylacja, unikać halotanu (uwrażliwia m. serca

na katecholaminy)

na katecholaminy)

ewentualnie hemoperfuzja (stężenie powyżej 100

ewentualnie hemoperfuzja (stężenie powyżej 100

g/ml w zatruciu ostrym lub powyżej 60

g/ml w zatruciu ostrym lub powyżej 60

g/ml w

g/ml w

zatruciu przewlekłym, lub przy stężeniu powyżej

zatruciu przewlekłym, lub przy stężeniu powyżej

40

40

g/ml i istnieniu czynników ryzyka: poważna

g/ml i istnieniu czynników ryzyka: poważna

choroba wątroby lub serca, t0,5 teofiliny 24h,

choroba wątroby lub serca, t0,5 teofiliny 24h,

objawy CUN, nie można podać kolejnych dawek)

objawy CUN, nie można podać kolejnych dawek)

background image

Farmakokinetyka

Farmakokinetyka

teofiliny

teofiliny

wchłania się łatwo i szybko, dostępność biologiczna

wchłania się łatwo i szybko, dostępność biologiczna

wynosi 96 - 100 %,

wynosi 96 - 100 %,

tmax 3,8 - 4,6 h (krótkodziałające ok. 1-2h,

tmax 3,8 - 4,6 h (krótkodziałające ok. 1-2h,

długodziałające ok. 4-5 h);

długodziałające ok. 4-5 h);

t0,5: 6,1 - 12,8 h

t0,5: 6,1 - 12,8 h

wiązanie z białkami: 40 -60 %

wiązanie z białkami: 40 -60 %

Vd (l/kg): 0,3 - 0,7

Vd (l/kg): 0,3 - 0,7

eliminacja: w 90 % N - demetylacja w wątrobie 10%

eliminacja: w 90 % N - demetylacja w wątrobie 10%

wydalane jest w postaci niezmienionej

wydalane jest w postaci niezmienionej

łatwo przechodzi przez łożysko, płyn mózgowo -

łatwo przechodzi przez łożysko, płyn mózgowo -

rdzeniowy, do mleka

rdzeniowy, do mleka

background image

Czynniki wpływające na

Czynniki wpływające na

farmakokinetykę teofiliny

farmakokinetykę teofiliny

WIEK

WIEK

- noworodki : eliminacja

- noworodki : eliminacja

zmniejszona (t0,5 = 14 - 57h)

zmniejszona (t0,5 = 14 - 57h)

1- 9 lat: eliminacja zwiększona (to,5 = 3 -

1- 9 lat: eliminacja zwiększona (to,5 = 3 -

4 h)

4 h)

dorośli: t0,5 = 6,1 - 12,8 h

dorośli: t0,5 = 6,1 - 12,8 h

wiek podeszły: eliminacja zwolniona

wiek podeszły: eliminacja zwolniona

POŻYWIENIE

POŻYWIENIE

- jego obecność powoduje

- jego obecność powoduje

zwolnione wchłanianie

zwolnione wchłanianie

background image

Dawkowanie teofiliny u

Dawkowanie teofiliny u

dzieci

dzieci

Niemowlęta do 1 r.ż.:

Niemowlęta do 1 r.ż.:

Dawka inicjująca:

Dawka inicjująca:

background image

SKŁADNIKI POŻYWIENIA

SKŁADNIKI POŻYWIENIA

-

-

dieta

dieta

wysokobiałkowa i niskowęglowodanowa

wysokobiałkowa i niskowęglowodanowa

przyspiesza biotransformację teofiliny

przyspiesza biotransformację teofiliny

PORA DNIA

PORA DNIA

-zwolnione wchłanianie w nocy

-zwolnione wchłanianie w nocy

CIĄŻA

CIĄŻA

- bez istotnego wpływu

- bez istotnego wpływu

FAZA CYKLU MIESIĄCZKOWEGO

FAZA CYKLU MIESIĄCZKOWEGO

-

-

wzrost stężenia w połowie cyklu

wzrost stężenia w połowie cyklu

background image

PALENIE TYTONIU

PALENIE TYTONIU

- przyspieszenie

- przyspieszenie

metabolizmu, spadek stężenia

metabolizmu, spadek stężenia

ALKOHOL

ALKOHOL

- wzrost stężenia

- wzrost stężenia

CHOROBY WĄTROBY, ZABURZENIA

CHOROBY WĄTROBY, ZABURZENIA

KRĄŻENIA (NIEWYDOLNOŚĆ),

KRĄŻENIA (NIEWYDOLNOŚĆ),

CHOROBY WIRUSOWE, ZAPALENIE

CHOROBY WIRUSOWE, ZAPALENIE

PŁUC

PŁUC

- zwolniony metabolizm

- zwolniony metabolizm

background image

Leki zwiększające stężenie

Leki zwiększające stężenie

teofiliny w surowicy

teofiliny w surowicy

Fluorochinolony, cymetydyna,

Fluorochinolony, cymetydyna,

doustne środki antykoncepcyjne,

doustne środki antykoncepcyjne,

makrolidy, kortykoidy, meksyletyna,

makrolidy, kortykoidy, meksyletyna,

propranolol, leki zobojętniające

propranolol, leki zobojętniające

kwas solny (wzrost wchłaniania)

kwas solny (wzrost wchłaniania)

background image

Leki zmniejszające stężenie

Leki zmniejszające stężenie

teofiliny w surowicy

teofiliny w surowicy

barbiturany,

barbiturany,

karbamazepina,

karbamazepina,

fenytoina

fenytoina

izoprenalina

izoprenalina

ryfampicyna

ryfampicyna

background image

DIPROPHYLLINUM

DIPROPHYLLINUM

nie dysocjuje do teofiliny. p.o. wchłania

nie dysocjuje do teofiliny. p.o. wchłania

się nieregularnie w 88% i szybko

się nieregularnie w 88% i szybko

wydala się z moczem w postaci

wydala się z moczem w postaci

niezmienionej. T0,5 wynosi ok. 2h,

niezmienionej. T0,5 wynosi ok. 2h,

wydłużają go choroby nerek. Jest ok. 5

wydłużają go choroby nerek. Jest ok. 5

razy słabsza niż teofilina, praktycznie

razy słabsza niż teofilina, praktycznie

nie wywołuje działania terapeutycznego.

nie wywołuje działania terapeutycznego.

background image

Aminophyllinum

Aminophyllinum

Odchodzimy od stosowania aminofiliny, gdyż

Odchodzimy od stosowania aminofiliny, gdyż

etylenodiamina może uczulać a ponadto po

etylenodiamina może uczulać a ponadto po

zastosowaniu p.o. w przewodzie pokarmowym

zastosowaniu p.o. w przewodzie pokarmowym

uwalnia się teofilina i dalsza kinetyka jest taka

uwalnia się teofilina i dalsza kinetyka jest taka

jak w przypadku samej teofiliny.

jak w przypadku samej teofiliny.

Po podaniu doodbytniczym aminofilina

Po podaniu doodbytniczym aminofilina

wchłania się wolno, nierównomiernie i

wchłania się wolno, nierównomiernie i

niecałkowicie.

niecałkowicie.

background image

Aminophyllinum

Aminophyllinum

Niedocenianą postacią leku są

Niedocenianą postacią leku są

wlewki

wlewki

doodbytnicze

doodbytnicze

(2 - 10 ml ampułka aminofiliny +

(2 - 10 ml ampułka aminofiliny +

2 ampułki soli), z których wchłanianie zachodzi

2 ampułki soli), z których wchłanianie zachodzi

bardzo szybko (Cmax po5 - 10 min, co

bardzo szybko (Cmax po5 - 10 min, co

przypomina podanie i.v.).

przypomina podanie i.v.).

Nie stosujemy podań domięśniowych, gdyż

Nie stosujemy podań domięśniowych, gdyż

maksymalna rozpuszczalność w temp. i pH

maksymalna rozpuszczalność w temp. i pH

fizjologicznym wynosi 8

fizjologicznym wynosi 8

g/ml - dochodzi więc do

g/ml - dochodzi więc do

wytrącania, powolnego wchłaniania, co jest

wytrącania, powolnego wchłaniania, co jest

bolesne i drażniące.

bolesne i drażniące.

background image

Wyznaczanie dawek

Wyznaczanie dawek

teofiliny

teofiliny

D = C

D = C

Vd lub D = C

Vd lub D = C

Vd

Vd

WK /F

WK /F

po jednorazowej dawce

po jednorazowej dawce

D = C Vd WK

D = C Vd WK

/F 1,44 t0,5

/F 1,44 t0,5

po dawkowaniu wielokrotnym > 5

po dawkowaniu wielokrotnym > 5

t0,5

t0,5

Dn = Ds

Dn = Ds

Cn / Cs

Cn / Cs

background image

Zasady terapii

Zasady terapii

monitorowanej

monitorowanej

rozbieżność między racjonalnie

rozbieżność między racjonalnie

uzasadnionym dawkowaniem a

uzasadnionym dawkowaniem a

działaniem leku

działaniem leku

współistnienie niewydolności

współistnienie niewydolności

krążenia lub marskości wątroby

krążenia lub marskości wątroby

background image

Zasady terapii

Zasady terapii

monitorowanej

monitorowanej

Pierwsze badanie kontrolne wykonuje się po 3 - 4

Pierwsze badanie kontrolne wykonuje się po 3 - 4

dniach podawania, a następnie powtarza się po

dniach podawania, a następnie powtarza się po

ustanowieniu stężenia optymalnego.

ustanowieniu stężenia optymalnego.

Pobieranie krwi powinno odbywać się w warunkach

Pobieranie krwi powinno odbywać się w warunkach

stanu stacjonarnego bez żadnych zmian w

stanu stacjonarnego bez żadnych zmian w

postępowaniu terapeutycznym co najmniej w ciągu

postępowaniu terapeutycznym co najmniej w ciągu

ostatnich 48 h.

ostatnich 48 h.

Największe znaczenie dla wnioskowania ma

Największe znaczenie dla wnioskowania ma

minimalne stężenie w stanie stacjonarnym, tuż

minimalne stężenie w stanie stacjonarnym, tuż

przed podaniem kolejnej dawki.

przed podaniem kolejnej dawki.


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
FARMAKOLOGIA, 40 Farmakologia astmy oskrzelowej
Leki stosowane w farmakoterapii astmy oskrzelowej, med, Med2, Med2, Farmakologia (pajro)
leki stosowne w leczeniu astmy oskrzelowej
Standardy diagnostyczno lecznicze astmy oskrzelowej
Definicja astmy oskrzelowej, Fizjoterapia, FIZFOTERAPIA ROK II, pulmonologia
Zasady przewleklego leczenia astmy oskrzelowej, Medycyna, Med3, Alergologia (pajro)
Diagnostyka trudnych przypadków astmy oskrzelowej
Toksokaroza związana z początkiem astmy oskrzelowej
Astma oskrzelowa u dzieci Diagnostyka astmy, rodzaje i objawy
Zapalenie oskrzeli i oskrzelików, MEDYCYNA i RATOWNICTWO, Pediatria
Terapia astmy, Farmakologia(1)
LEKI ROZSZERZAJĄCE OSKRZELA, farmakologia+++
Leki stosowane w dychawicy oskrzelowej, SZKOŁA -stare, SZKOŁA 1 rok, FARMAKOLOGIA
20. Zapalenie oskrzeli, MEDYCYNA VI rok, Pediatria, PEDIATRIA CAŁOŚĆ, Ustny PEDIATRIA Balwierz

więcej podobnych podstron