CHOROBY NACZYNIOWE

CHOROBY NACZYNIOWE

MÓZGU  

MÓZGU  

UDARY MÓZGOWE OGÓLNIE

UDARY MÓZGOWE OGÓLNIE

 

 

APOPLEKSJA

APOPLEKSJA

„

„

WYLEW”

WYLEW”

 

 

DEFINICJA UDARU MÓZGU

DEFINICJA UDARU MÓZGU

:

Ogniskowe (miejscowe) lub globalne zaburzenia 

Ogniskowe (miejscowe) lub globalne zaburzenia 

czynności mózgu, 

czynności mózgu, 

spowodowane zmianami w naczyniach mózgowych,

spowodowane zmianami w naczyniach mózgowych,

które występują nagle

które występują nagle

i utrzymują się dłużej niż 24 godziny

i utrzymują się dłużej niż 24 godziny

WHO

- ostre niedokrwienie - udar niedokrwienny

- ostre niedokrwienie - udar niedokrwienny
  

(77%)

   

zatrzymanie albo znaczne ograniczenie dopływu 

zatrzymanie albo znaczne ograniczenie dopływu 

krwi

krwi

   

   

do mózgu

do mózgu

- krwotok mózgowy - udar krwotoczny 

- krwotok mózgowy - udar krwotoczny 

(17%)

(17%)

 

 

   

   

faktyczny wylew krwi do tkanki mózgu

faktyczny wylew krwi do tkanki mózgu

- krwotok podpajęczynówkowy 

- krwotok podpajęczynówkowy 

(6%)

(6%)

   

   

 

OSTRE MÓZGOWE INCYDENTY

OSTRE MÓZGOWE INCYDENTY

NACZYNIOWE - UDARY

NACZYNIOWE - UDARY

OSTRE MÓZGOWE INCYDENTY

OSTRE MÓZGOWE INCYDENTY

NACZYNIOWE - UDARY

NACZYNIOWE - UDARY

- główna przyczyna trwałego inwalidztwa i braku

- główna przyczyna trwałego inwalidztwa i braku

  

  

samodzielności (USA)

samodzielności (USA)

- trzecia przyczyna śmierci po chorobach układu 

- trzecia przyczyna śmierci po chorobach układu 

krążenia 

krążenia 

   

   

i nowotworach 

i nowotworach 

(po 50 r.ż. co dziesiąty człowiek 

(po 50 r.ż. co dziesiąty człowiek 

umiera z

umiera z

   

   

powodu udaru, po 70 r.ż. co drugi)

powodu udaru, po 70 r.ż. co drugi)

   

   

co 3 min jedna śmierć z powodu udaru

co 3 min jedna śmierć z powodu udaru

- USA: 4, 4 mln chorych po udarze (Polska > 

- USA: 4, 4 mln chorych po udarze (Polska > 

600000)

600000)

- co roku 700000 nowych przypadków udaru w 

- co roku 700000 nowych przypadków udaru w 

świecie

świecie

  

  

(Polska prawdopodobnie 100000

(Polska prawdopodobnie 100000) 

EPIDEMIOLOGIA

EPIDEMIOLOGIA

- główna przyczyna trwałego inwalidztwa i braku

- główna przyczyna trwałego inwalidztwa i braku

  

  

samodzielności (Polska też)

samodzielności (Polska też)

- trzecia przyczyna śmierci po chorobach układu 

- trzecia przyczyna śmierci po chorobach układu 

krążenia 

krążenia 

   

   

i nowotworach 

i nowotworach 

(po 50 r.ż. co dziesiąty człowiek 

(po 50 r.ż. co dziesiąty człowiek 

umiera z

umiera z

   

   

powodu udaru, po 70 r.ż. co drugi)

powodu udaru, po 70 r.ż. co drugi)

   

   

co 3 min jedna śmierć z powodu udaru

co 3 min jedna śmierć z powodu udaru

- Polska: ponad 600000 chorych po udarze  

- Polska: ponad 600000 chorych po udarze  

- Polska: co roku 60000 nowych przypadków udaru  

- Polska: co roku 60000 nowych przypadków udaru  

EPIDEMIOLOGIA

EPIDEMIOLOGIA

EPIDEMIOLOGIA

EPIDEMIOLOGIA

- udar mózgowy dotyczy osób o 

10 - 15 lat 

starszych 

od 
  od zawałowców
- średni czas przeżycia po incydencie mózgowym – 

7 

lat

- kolejny udar w grupie chorych po TIA lub   
pierwszym

  

udarze u 14%   z nich

- częstość powtórnych incydentów w ciągu   5 lat 

20 

- 40%

EPIDEMIOLOGIA

EPIDEMIOLOGIA

- umieralność z powodu udaru   istotnie zmniejsza 

- umieralność z powodu udaru   istotnie zmniejsza 

się  

się  

  

  

w krajach wysoko rozwiniętych

w krajach wysoko rozwiniętych

  

  

(1988-1998 - o 

(1988-1998 - o 

15%)

15%)

- w Polsce pozostaje wciąż na tym samym poziomie, 

- w Polsce pozostaje wciąż na tym samym poziomie, 

  

  

ale przynajmniej się nie zwiększa

ale przynajmniej się nie zwiększa

- wiek (> 65 l.),  płeć (mężczyźni)

- wiek (> 65 l.),  płeć (mężczyźni)

- nadciśnienie tętnicze (najważniejszy)

- nadciśnienie tętnicze (najważniejszy)

- nikotynizm

- nikotynizm

- bezobjawowe zwężenie tętnic szyjnych

- bezobjawowe zwężenie tętnic szyjnych

- choroby serca, szczególnie z zaburzeniami

- choroby serca, szczególnie z zaburzeniami

  

  

rytmu serca (migotanie przedsionków)             

rytmu serca (migotanie przedsionków)             

- zaburzenia lipidowe (hipercholesterolemia)

- zaburzenia lipidowe (hipercholesterolemia)

  

  

najważniejszy czynnik miażdżycy naczyń

najważniejszy czynnik miażdżycy naczyń

  

  

wieńcowych

wieńcowych

- cukrzyca

- cukrzyca

- otyłość

- otyłość

CZYNNIKI RYZYKA UDARU 

CZYNNIKI RYZYKA UDARU 

MÓZGU

MÓZGU

PIERWOTNA PREWENCJA UDARU

PIERWOTNA PREWENCJA UDARU

leczenie i modyfikowanie czynników ryzyka

leczenie i modyfikowanie czynników ryzyka

udaru:

udaru:

- nadciśnienia (mniejsze ryzyko udaru o 

- nadciśnienia (mniejsze ryzyko udaru o 

  

  

30 - 40%,

30 - 40%,

)

)

- cukrzycy

- cukrzycy

- zaburzeń lipidowych

- zaburzeń lipidowych

- bezobjawowego zwężenia tętnic szyjnych

- bezobjawowego zwężenia tętnic szyjnych

  

  

(leczenie chirurgiczne)

(leczenie chirurgiczne)

- chorób serca w tym migotania przedsionków

- chorób serca w tym migotania przedsionków

PIERWOTNA PREWENCJA UDARU

PIERWOTNA PREWENCJA UDARU

modyfikacja stylu życia:

modyfikacja stylu życia:

- zdrowa dieta

- zdrowa dieta

- odpowiednia aktywność fizyczna

- odpowiednia aktywność fizyczna

- umiarkowane najwyżej spożywanie alkoholu

- umiarkowane najwyżej spożywanie alkoholu

- zaprzestanie palenia tytoniu

- zaprzestanie palenia tytoniu

- stosowanie kwasu acetylosalicylowego (ASA)  

- stosowanie kwasu acetylosalicylowego (ASA)  

  

  

(aspiryna) - 

(aspiryna) - 

nie

nie

 (w zawale serca tak)

 (w zawale serca tak)

- zwężenie lub zamknięcie tętnicy mózgowej 

- zwężenie lub zamknięcie tętnicy mózgowej 

- niedostateczność krwi w naczyniach  

- niedostateczność krwi w naczyniach  

- zagęszczenie krwi i spowolnienie przepływu

- zagęszczenie krwi i spowolnienie przepływu

- pęknięcie zmienionego naczynia mózgowego

- pęknięcie zmienionego naczynia mózgowego

- ostatnio: po urazie wielonarządowym

- ostatnio: po urazie wielonarządowym

NAJCZĘSTSZE PRZYCZYNY 
UDARU

:

- zwężenie lub zamknięcie tętnicy mózgowej 

- zwężenie lub zamknięcie tętnicy mózgowej 

spowodowane miażdżycą (najczęściej) prowadzące

spowodowane miażdżycą (najczęściej) prowadzące

do niedokrwienia i zawału mózgu

do niedokrwienia i zawału mózgu

 

 

NAJCZĘSTSZE PRZYCZYNY 
UDARU

:

- niedostateczność krwi w naczyniach 

- niedostateczność krwi w naczyniach 

  

  

z powodu niedomogi serca

z powodu niedomogi serca

 

 

NAJCZĘSTSZE PRZYCZYNY 
UDARU

:

- zagęszczenie krwi i spowolnienie przepływu

- zagęszczenie krwi i spowolnienie przepływu

  

  

serce płucne, czerwienica

serce płucne, czerwienica

 

 

NAJCZĘSTSZE PRZYCZYNY 
UDARU

:

- pęknięcie zmienionego naczynia mózgowego

- pęknięcie zmienionego naczynia mózgowego
  

to jest krwotok mózgowy

to jest krwotok mózgowy

NAJCZĘSTSZE PRZYCZYNY 
UDARU

:

- po urazie wielonarządowym

- po urazie wielonarządowym
  

rzadkie, ale poważne, 

rzadkie, ale poważne, 

  

  

przyczyna: rozwarstwienie tętnic

przyczyna: rozwarstwienie tętnic

NAJCZĘSTSZE PRZYCZYNY 
UDARU

:

- w wielu przypadkach udar to stan zagrożenia 

- w wielu przypadkach udar to stan zagrożenia 

życia

życia

- konieczna bezwzględnie hospitalizacja celem 

- konieczna bezwzględnie hospitalizacja celem 

diagnostyki

diagnostyki

   

   

i leczenia, najlepiej na oddziale poudarowym 

i leczenia, najlepiej na oddziale poudarowym 

POSTĘPOWANIE W UDARZE