PŁUKANIE ŻOŁĄDKA

PŁUKANIE ŻOŁĄDKA

Płukanie żołądka

Płukanie żołądka



To procedura polegająca na powtarzalnym podaniu do

To procedura polegająca na powtarzalnym podaniu do

żołądka wody i następowym jej usunięciu przez

żołądka wody i następowym jej usunięciu przez

założony zgłębnik w celu usunięcia toksycznej

założony zgłębnik w celu usunięcia toksycznej

zawartości żołądka.

zawartości żołądka.

Jest procedurą medyczną dość często stosowaną,

Jest procedurą medyczną dość często stosowaną,

jednakże nie udowodniono jej skuteczności (wykazano,

jednakże nie udowodniono jej skuteczności (wykazano,

że tą drogą można maksymalnie usunąć 10% zażytej

że tą drogą można maksymalnie usunąć 10% zażytej

trucizny. Można ją wykonać w przypadkach, gdy od

trucizny. Można ją wykonać w przypadkach, gdy od

momentu dostania się trucizny do organizmu nie

momentu dostania się trucizny do organizmu nie

upłynęła 1 godzina, bezwzględnie jednak pamiętając o

upłynęła 1 godzina, bezwzględnie jednak pamiętając o

przeciwwskazaniach do stosowania tej metody.

przeciwwskazaniach do stosowania tej metody.

Jednakże według niektórych autorów, istnieją jednak

Jednakże według niektórych autorów, istnieją jednak

pewne szczególne sytuacje, które uzasadniają

pewne szczególne sytuacje, które uzasadniają

wykonanie płukania żołądka po tym czasie.

wykonanie płukania żołądka po tym czasie.

Płukanie żołądka wykonuje się np. przy zatruciu grzybami,

Płukanie żołądka wykonuje się np. przy zatruciu grzybami,

przedawkowaniu leków jako zabieg terapeutyczny.

przedawkowaniu leków jako zabieg terapeutyczny.

Zadania:

Zadania:

Przygotowanie psychiczne i fizyczne pacjenta

Przygotowanie psychiczne i fizyczne pacjenta



poinformowanie o celu, przebiegu i

poinformowanie o celu, przebiegu i

konieczności współpracy

konieczności współpracy



Uprzedzenie pacjenta, że zabieg jest

Uprzedzenie pacjenta, że zabieg jest

nieprzyjemny, ale konieczny.

nieprzyjemny, ale konieczny.



UWAGA!! W przypadku pacjenta

UWAGA!! W przypadku pacjenta

nieprzytomnego zabieg musi by poprzedzony

nieprzytomnego zabieg musi by poprzedzony

intubacją pacjenta wykonaną przez lekarza!

intubacją pacjenta wykonaną przez lekarza!

Przygotowanie sprzętu i płynu do płukania

Przygotowanie sprzętu i płynu do płukania

żołądka

żołądka

Przygotowanie sprzętu

Przygotowanie sprzętu



Jałowy gruby (0,5-1,5cm) i długi zgłębnik

Jałowy gruby (0,5-1,5cm) i długi zgłębnik

(75-85cm). Grubość zgłębnika uzależniona

(75-85cm). Grubość zgłębnika uzależniona

jest od rodzaju zatrucia (np. grzyby- gruby

jest od rodzaju zatrucia (np. grzyby- gruby

zgłębnik, płyny- cienki zgłębnik), oraz od

zgłębnik, płyny- cienki zgłębnik), oraz od

wieku pacjenta. Długośc uzależniona jest od

wieku pacjenta. Długośc uzależniona jest od

wieku pacjenta

wieku pacjenta



Preparat poślizgowy i znieczulający, np. 2%

Preparat poślizgowy i znieczulający, np. 2%

lignokaina w żelu

lignokaina w żelu



Duży lejek dopasowany do zgłębnika

Duży lejek dopasowany do zgłębnika



Dzbanek do wlewania płynu przez lejek

Dzbanek do wlewania płynu przez lejek

dołączony do zgłębnika

dołączony do zgłębnika



Płyn do płukania np. w wiadrze

Płyn do płukania np. w wiadrze



Szklanka wody do płukania ust po

Szklanka wody do płukania ust po

usunięciu zgłębnika

usunięciu zgłębnika



Naczynie na popłuczyny przeznaczone do

Naczynie na popłuczyny przeznaczone do

badania laboratoryjnego (najlepiej jałowe)

badania laboratoryjnego (najlepiej jałowe)



Dwa fartuchy ochronne (dla pacjenta i

Dwa fartuchy ochronne (dla pacjenta i

osoby wykonującej zabieg)

osoby wykonującej zabieg)



rękawiczki zabezpieczające przed

rękawiczki zabezpieczające przed

wprowadzeniem infekcji

wprowadzeniem infekcji



Lignina

Lignina



Miska nerkowata

Miska nerkowata



Wiadro na popłuczyny

Wiadro na popłuczyny



Narzędzie zaciskające np. kocher, pean

Narzędzie zaciskające np. kocher, pean

Sposób wykonania

Sposób wykonania

algorytm

algorytm

1.

1.

Sprawdź zlecenie

Sprawdź zlecenie

2.

2.

Higienicznie umyj ręce

Higienicznie umyj ręce

3.

3.

Przygotuj pacjenta: pacjent przytomny-

Przygotuj pacjenta: pacjent przytomny-

zabieg wykonujemy w pokoju zabiegowym

zabieg wykonujemy w pokoju zabiegowym

w pozycji siedzącej; pacjent nieprzytomny-

w pozycji siedzącej; pacjent nieprzytomny-

pacjent powinien być zaintubowany,

pacjent powinien być zaintubowany,

zabieg wykonujemy w pozycji leżącej

zabieg wykonujemy w pozycji leżącej

4.

4.

Przygotuj sprzęt

Przygotuj sprzęt

5.

5.

Nałóż rękawiczki jednorazowego użytku

Nałóż rękawiczki jednorazowego użytku

6.

6.

Zapewnij sobie pomoc drugiej osoby do

Zapewnij sobie pomoc drugiej osoby do

przygotowania pacjenta

przygotowania pacjenta

7.

7.

Zabieg wykonuj w pokoju zabiegowym lub

Zabieg wykonuj w pokoju zabiegowym lub

w łazience

w łazience

8.

8.

Osłoń fartuchem gumowym pacjenta

Osłoń fartuchem gumowym pacjenta

9.

9.

Osłoń fartuchem gumowym siebie

Osłoń fartuchem gumowym siebie

10.

10.

Zapewnij pacjentowi wygodną, siedzącą

Zapewnij pacjentowi wygodną, siedzącą

pozycję na krześle.

pozycję na krześle.

11.

11.

Podaj pacjentowi ligninę i miskę nerkowatą

Podaj pacjentowi ligninę i miskę nerkowatą

w celu zabezpieczenia w przypadku

w celu zabezpieczenia w przypadku

występowania odruchów wymiotnych

występowania odruchów wymiotnych

12.

12.

Nałóż rękawiczki

Nałóż rękawiczki

13.

13.

Wyjmij jałowy zgłębnik z opakowania

Wyjmij jałowy zgłębnik z opakowania

14.

14.

Koniec zgłębnika pokryj środkiem

Koniec zgłębnika pokryj środkiem

poślizgowym i znieczulającym, drugi

poślizgowym i znieczulającym, drugi

koniec zaciśnij np. kocherem

koniec zaciśnij np. kocherem

15.

15.

Określ, na jaką długość należy wprowadzić

Określ, na jaką długość należy wprowadzić

zgłębnik – od kącika ust do płatka ucha do

zgłębnik – od kącika ust do płatka ucha do

końca wyrostka mieczykowatego (ok. 45-

końca wyrostka mieczykowatego (ok. 45-

55cm), zależnie od wzrostu pacjenta.

55cm), zależnie od wzrostu pacjenta.

Wykonaj to zadanie przybliżając zgłębnik

Wykonaj to zadanie przybliżając zgłębnik

na wysokość ww. miejsc.

na wysokość ww. miejsc.

16.

16.

Polec pacjentowi szeroko otworzyć usta

Polec pacjentowi szeroko otworzyć usta

17.

17.

Pod kontrolą wzroku załóż zgłębnik

Pod kontrolą wzroku załóż zgłębnik

głęboko do gardła

głęboko do gardła

18.

18.

Poproś pacjenta o przetrzymanie

Poproś pacjenta o przetrzymanie

zgłębnika zębami i przygięcie głowy

zgłębnika zębami i przygięcie głowy

do klatki piersiowej. Poinformuj o

do klatki piersiowej. Poinformuj o

konieczności głębokiego oddychania

konieczności głębokiego oddychania

przez nos w tej pozycji do momentu

przez nos w tej pozycji do momentu

ustąpienia odruchów wymiotnych i

ustąpienia odruchów wymiotnych i

krztuszenia (przez kilka sekund)

krztuszenia (przez kilka sekund)

19.

19.

Poproś pacjenta o uniesienie głowy do

Poproś pacjenta o uniesienie głowy do

pionu i powoli wprowadzaj zgłębnik,

pionu i powoli wprowadzaj zgłębnik,

jeżeli to możliwe zgodnie z ruchami

jeżeli to możliwe zgodnie z ruchami

połykania. Obserwuj pacjenta, w

połykania. Obserwuj pacjenta, w

przypadku duszności, kaszlu, ślinienia,

przypadku duszności, kaszlu, ślinienia,

oporu w drogach oddechowych

oporu w drogach oddechowych

natychmiast wycofaj zgłębnik

natychmiast wycofaj zgłębnik

20.

20.

Po wprowadzeniu zgłębnika

Po wprowadzeniu zgłębnika

skontroluj jego umiejscowienie przez

skontroluj jego umiejscowienie przez

odciągnięcie strzykawką Janeta.

odciągnięcie strzykawką Janeta.

Obserwuj zachowanie pacjenta

Obserwuj zachowanie pacjenta

21.

21.

Dołącz do końcówki zgłębnika lejek

Dołącz do końcówki zgłębnika lejek

22.

22.

Wypełnij lejek płynem do płukania

Wypełnij lejek płynem do płukania

23.

23.

Zdejmij kocher ze zgłębnika

Zdejmij kocher ze zgłębnika

24.

24.

Wlewaj płyn, utrzymując jego stały

Wlewaj płyn, utrzymując jego stały

poziom w lejku. Jednorazowo

poziom w lejku. Jednorazowo

wprowadza się ok. 0,5l płynu

wprowadza się ok. 0,5l płynu

25.

25.

W momencie wprowadzania całości płynu

W momencie wprowadzania całości płynu

(wylot lejka musi być stale wypełniony)

(wylot lejka musi być stale wypełniony)

obniż lejek w dół do wiadra na popłuczyny.

obniż lejek w dół do wiadra na popłuczyny.

Popłuczyny uzyskiwane są na zasadzie

Popłuczyny uzyskiwane są na zasadzie

działania „naczyń połączonych”. Jeżeli

działania „naczyń połączonych”. Jeżeli

obniży się poziom płynu w lejku i do

obniży się poziom płynu w lejku i do

zgłębnika dostanie się powietrze, po

zgłębnika dostanie się powietrze, po

obniżeniu lejka popłuczyn nie uzyskamy.

obniżeniu lejka popłuczyn nie uzyskamy.

Rodzaj płynu do płukania określa lekarz, a

Rodzaj płynu do płukania określa lekarz, a

temperatura powinna być zbliżona do

temperatura powinna być zbliżona do

temperatury ciała tj. ok. 37°C

temperatury ciała tj. ok. 37°C

26.

26.

Z pierwszej porcji popłuczyn pobierz ok.

Z pierwszej porcji popłuczyn pobierz ok.

150ml do badania. W pierwszej porcji

150ml do badania. W pierwszej porcji

popłuczyn jest największe stężenie trucizny

popłuczyn jest największe stężenie trucizny

27.

27.

Czynności powtarzaj aż do uzyskania

Czynności powtarzaj aż do uzyskania

klarownego płynu

klarownego płynu

28.

28.

Kocher załóż na zgłębnik

Kocher załóż na zgłębnik

29.

29.

Polec pacjentowi dokonanie

Polec pacjentowi dokonanie

głębokiego wdechu, a następnie

głębokiego wdechu, a następnie

powolnego, długo trwającego

powolnego, długo trwającego

wydechu, w czasie krótkiego najpierw

wydechu, w czasie krótkiego najpierw

powoli, a następnie szybko usuń

powoli, a następnie szybko usuń

zgłębnik

zgłębnik

30.

30.

Podaj pacjentowi wodę do popłukania

Podaj pacjentowi wodę do popłukania

jamy ustnej

jamy ustnej

31.

31.

Zapewnij pacjentowi wygodę i

Zapewnij pacjentowi wygodę i

odpoczynek

odpoczynek

32.

32.

Obserwuj pacjenta (stan psychiczny,

Obserwuj pacjenta (stan psychiczny,

szczególnie jeśli zatrucie było próbą

szczególnie jeśli zatrucie było próbą

samobójczą, oraz stan ogólny, ponieważ

samobójczą, oraz stan ogólny, ponieważ

może nastąpić jego pogorszenie w

może nastąpić jego pogorszenie w

wyniku opóźnionego działania trucizny)

wyniku opóźnionego działania trucizny)

33.

33.

Zabezpiecz popłuczyny, oznakuj:

Zabezpiecz popłuczyny, oznakuj:

-

Nazwisko i imię chorego

Nazwisko i imię chorego

-

Imię ojca

Imię ojca

-

Rodzaj materiału (popłuczyny żołądkowe)

Rodzaj materiału (popłuczyny żołądkowe)

-

Jeżeli jest wiadomo, to wskazanie środka,

Jeżeli jest wiadomo, to wskazanie środka,

który spowodował zatrucie

który spowodował zatrucie

-

Data pobrania

Data pobrania

-

Podpis lekarza

Podpis lekarza

-

Dostarcz do badania do laboratorium

Dostarcz do badania do laboratorium

34.

34.

Zabezpiecz zużyty sprzęt. Sprzęt

Zabezpiecz zużyty sprzęt. Sprzęt

wielokrotnego użytku umieść w

wielokrotnego użytku umieść w

płynie dezynfekującym, a sprzęt

płynie dezynfekującym, a sprzęt

jednorazowego użytku przeznacz do

jednorazowego użytku przeznacz do

spalenia

spalenia

35.

35.

Umyj i zdezynfekuj ręce

Umyj i zdezynfekuj ręce

36.

36.

Udokumentuj wykonanie zabiegu

Udokumentuj wykonanie zabiegu

oraz zaznacz ilość i rodzaj użytego

oraz zaznacz ilość i rodzaj użytego

płynu do płukania w oddziałowym

płynu do płukania w oddziałowym

zeszycie zleceń, indywidualnej

zeszycie zleceń, indywidualnej

dokumentacji pacjenta

dokumentacji pacjenta

Obowiązujące zasady

Obowiązujące zasady



Używanie do zabiegu jałowego zgłębnika, grubością

Używanie do zabiegu jałowego zgłębnika, grubością

dostosowanego do rodzaju zatrucia, np.: zatrucie

dostosowanego do rodzaju zatrucia, np.: zatrucie

grzybami- gruby zgłębnik, zatrucie lekami- cieńszy.

grzybami- gruby zgłębnik, zatrucie lekami- cieńszy.



Wykonanie zabiegu możliwie szybko po stwierdzeniu

Wykonanie zabiegu możliwie szybko po stwierdzeniu

zatrucia

zatrucia



Do płukania można użyc:

Do płukania można użyc:

-

Wody

Wody

-

Wody z węglem aktywowanym

Wody z węglem aktywowanym

-

0,9% roztwór NaCl

0,9% roztwór NaCl

o temperaturze zbliżonej do temperatury błon

o temperaturze zbliżonej do temperatury błon

śluzowych- ok. 37°C

śluzowych- ok. 37°C



Przy wprowadzaniu zgłębnika i płukaniu

Przy wprowadzaniu zgłębnika i płukaniu

obserwowanie występujących objawów i zachowania

obserwowanie występujących objawów i zachowania

pacjenta

pacjenta

Obowiązujące zasady

Obowiązujące zasady



Wprowadzenie zgłębnika delikatnie i

Wprowadzenie zgłębnika delikatnie i

stopniowo

stopniowo



Pobranie materiału do badania z

Pobranie materiału do badania z

pierwszej porcji popłuczyn

pierwszej porcji popłuczyn



Zakończenie zbiegu w momencie

Zakończenie zbiegu w momencie

uzyskania klarownych popłuczyn

uzyskania klarownych popłuczyn



Przy płukaniu utrzymywanie słupa

Przy płukaniu utrzymywanie słupa

wody w lejku i zgłębniku

wody w lejku i zgłębniku

Zapamiętaj!

Zapamiętaj!

W wyniku nieprzestrzegania zasad pacjentowi grozi:

W wyniku nieprzestrzegania zasad pacjentowi grozi:



Hipotermia (podanie płynu o temperaturze niższej niż

Hipotermia (podanie płynu o temperaturze niższej niż

37°C),

37°C),



Oparzenie (podanie płynu o temperaturze wyższej niż

Oparzenie (podanie płynu o temperaturze wyższej niż

40°C),

40°C),



Zachłyśnięcie

Zachłyśnięcie



Zakrztuszenie

Zakrztuszenie



Zasłabnięcie

Zasłabnięcie



Zapaść

Zapaść



Mechaniczne uszkodzenie aż do przebicia włącznie

Mechaniczne uszkodzenie aż do przebicia włącznie

ściany przewodu pokarmowego

ściany przewodu pokarmowego



Zatrucie wodne (w przypadku obfitych płukań)- dlatego

Zatrucie wodne (w przypadku obfitych płukań)- dlatego

u dzieci żołądek należy płukać 0,9% roztworem NaCl

u dzieci żołądek należy płukać 0,9% roztworem NaCl



Nieuzyskanie popłuczyn w wyniku przerwania słupa

Nieuzyskanie popłuczyn w wyniku przerwania słupa

płynu w zgłębniku powietrzem (nieskuteczność

płynu w zgłębniku powietrzem (nieskuteczność

zabiegu)

zabiegu)

Płukanie żołądka u osoby

Płukanie żołądka u osoby

nieprzytomnej

nieprzytomnej

Przed wykonaniem płukania zachodzi

Przed wykonaniem płukania zachodzi

konieczność wykonania intubacji

konieczność wykonania intubacji

(uniemożliwienie przedostania się płynu do

(uniemożliwienie przedostania się płynu do

dróg oddechowych) oraz założenie

dróg oddechowych) oraz założenie

szczękorozwieracza – umożliwienie założenia

szczękorozwieracza – umożliwienie założenia

zgłębnika. Zabieg wykonuje się w ułożeniu

zgłębnika. Zabieg wykonuje się w ułożeniu

pacjenta w pozycji leżącej bocznej. Sam

pacjenta w pozycji leżącej bocznej. Sam

zabieg wykonuje się w sposób podany wyżej.

zabieg wykonuje się w sposób podany wyżej.

Po usunięciu zgłębnika zachodzi konieczność

Po usunięciu zgłębnika zachodzi konieczność

oczyszczenia jamy ustnej przez odessanie

oczyszczenia jamy ustnej przez odessanie

ssakiem, co zapobiega zachłyśnięciu.

ssakiem, co zapobiega zachłyśnięciu.

Literatura źródłowa

Literatura źródłowa

:

:



Ciechaniewicz W., Pielęgniarstwo

Ciechaniewicz W., Pielęgniarstwo

ćwiczenia. Wyd. Lekarskie PZWL.

ćwiczenia. Wyd. Lekarskie PZWL.

Warszawa 2007

Warszawa 2007



Zahradniczek K., Pielęgniarstwo.

Zahradniczek K., Pielęgniarstwo.

Wyd. Czelej. Lublin 2004

Wyd. Czelej. Lublin 2004



Kirschnick O., Pielęgniarstwo. (red)

Kirschnick O., Pielęgniarstwo. (red)

Jakubaszki J. Wyd. Urban & Partner.

Jakubaszki J. Wyd. Urban & Partner.

Wrocław 2001

Wrocław 2001