CHORY PRZEWLEKLE
CHORY PRZEWLEKLE
CHORY PRZEWLEKLE
CHORY PRZEWLEKLE
– to określenie stanu
– to określenie stanu
chorego z chorobą przewlekłą, u którego w
chorego z chorobą przewlekłą, u którego w
różnym okresie i przedziale czasu występują
różnym okresie i przedziale czasu występują
objawy, w konsekwencji których mogą powstać
objawy, w konsekwencji których mogą powstać
nieodwracalne zmiany w budowie i
nieodwracalne zmiany w budowie i
funkcjonowaniu narządów i układów co
funkcjonowaniu narządów i układów co
uniemożliwia prawidłowe funkcjonowanie
uniemożliwia prawidłowe funkcjonowanie
organizmu
organizmu
Mogą występować okresy;
Mogą występować okresy;
A/
A/
remisji
remisji
– jest to okres, w którym choroba została
– jest to okres, w którym choroba została
opanowana, a objawy nie są wyraźnie uchwytne,
opanowana, a objawy nie są wyraźnie uchwytne,
B/
B/
zaostrzeń
zaostrzeń
– występuje, gdy choroba uczynnia się i
– występuje, gdy choroba uczynnia się i
powoduje powrót objawów,
powoduje powrót objawów,
U chorego przewlekle proces leczenia jest długi,
U chorego przewlekle proces leczenia jest długi,
potrzeba dużo czasu, aby objawy i dolegliwości ustąpiły,
potrzeba dużo czasu, aby objawy i dolegliwości ustąpiły,
najczęściej jednak nie można cofnąć skutków choroby.
najczęściej jednak nie można cofnąć skutków choroby.
RODZAJE CHORÓB PRZEWLEKŁYCH
RODZAJE CHORÓB PRZEWLEKŁYCH
;
;
· CHOROBA PRZEWLEKŁA O POMYŚLNYM
· CHOROBA PRZEWLEKŁA O POMYŚLNYM
ROKOWANIU /chorobę można wyleczyć- np.;
ROKOWANIU /chorobę można wyleczyć- np.;
gruźlica/
gruźlica/
· CHOROBA PRZEWLEKŁA, KTÓREJ NIE MOŻNA
· CHOROBA PRZEWLEKŁA, KTÓREJ NIE MOŻNA
WYLECZYĆ TRWALE, ALE CHOREGO MOŻEMY
WYLECZYĆ TRWALE, ALE CHOREGO MOŻEMY
UTRZYMAĆ W DOBRYM STANIE OGÓLNYM PRZEZ
UTRZYMAĆ W DOBRYM STANIE OGÓLNYM PRZEZ
DŁUGI CZAS / cukrzyca/
DŁUGI CZAS / cukrzyca/
· CHOROBA PRZEWKEKLA, W KTÓREJ STAN
· CHOROBA PRZEWKEKLA, W KTÓREJ STAN
CHOREGO STALE POGARSZA SIĘ I NAJCZĘŚCIEJ
CHOREGO STALE POGARSZA SIĘ I NAJCZĘŚCIEJ
KOŃCZY SIĘ ZEJŚCIEM ŚMIERTELNYM / marskość
KOŃCZY SIĘ ZEJŚCIEM ŚMIERTELNYM / marskość
wątroby/
wątroby/
CHOROBA OSTRA
CHOROBA OSTRA
– POWODUJE WYSTĄPIENIE
– POWODUJE WYSTĄPIENIE
OBJAWÓW W CIĄGU KRÓTKIEGO CZASU.
OBJAWÓW W CIĄGU KRÓTKIEGO CZASU.
Objawy i dysfunkcje trwają krótko i kończą się
Objawy i dysfunkcje trwają krótko i kończą się
całkowitym powrotem do zdrowia, albo przejściem w
całkowitym powrotem do zdrowia, albo przejściem w
chorobę przewlekłą lub szybkim zgonem.
chorobę przewlekłą lub szybkim zgonem.
CHOROBA PRZEWLEKŁA
CHOROBA PRZEWLEKŁA
- jako powikłanie, mogą
- jako powikłanie, mogą
dołączyć się objawy choroby ostrej.
dołączyć się objawy choroby ostrej.
CHORY O NIEPOMYŚLNYM ROKOWANIU
CHORY O NIEPOMYŚLNYM ROKOWANIU
;
;
Jest to chory, u którego przewiduje się niepomyślny
Jest to chory, u którego przewiduje się niepomyślny
przebieg procesu chorobowego i brak szans powrotu do
przebieg procesu chorobowego i brak szans powrotu do
zdrowia.
zdrowia.
Proces chorobowy ma charakter postępujący i pomimo
Proces chorobowy ma charakter postępujący i pomimo
leczenia nie można go powstrzymać.
leczenia nie można go powstrzymać.
Ostry przebieg
Ostry przebieg
;
;
-
-
gwałtowne nasilenie
gwałtowne nasilenie
występujących objawów
występujących objawów
wywołanych intensywnością
wywołanych intensywnością
procesu chorobowego
procesu chorobowego
-
-
występuje bezpośrednie
występuje bezpośrednie
zagrożenie życia- pacjent
zagrożenie życia- pacjent
wymaga często stałej
wymaga często stałej
obserwacji i specjalistycznej
obserwacji i specjalistycznej
opieki na OIOM
opieki na OIOM
,
,
- stan pacjenta może ulec
- stan pacjenta może ulec
gwałtownemu pogorszeniu
gwałtownemu pogorszeniu
do wystąpienia nagłej
do wystąpienia nagłej
śmierci
śmierci
,
,
Przewlekły;
Przewlekły;
- przebieg łagodny
- przebieg łagodny
,
,
- mogą występować
- mogą występować
okresy
okresy
remisji i
remisji i
zaostrze
zaostrze
ń,
ń,
- pacjent wymaga
- pacjent wymaga
opieki
opieki
profesjonalnej w
profesjonalnej w
szpitalu
szpitalu
,
,
domu opieki
domu opieki
społecznej lub
społecznej lub
osób
osób
bliskich
bliskich
- stan chorego
- stan chorego
stopniowo pogarsza się
stopniowo pogarsza się
aż do wystąpienia
aż do wystąpienia
śmierci
śmierci
,
,
CZAS TRWANIA
CZAS TRWANIA
od kilku godzin, dni, tygodni do kilku lat.
od kilku godzin, dni, tygodni do kilku lat.
Zależy on od intensywności rozwoju procesu chorobowego i
Zależy on od intensywności rozwoju procesu chorobowego i
stopnia dysfunkcji podstawowych układów życiowych.
stopnia dysfunkcji podstawowych układów życiowych.
PROBLEMY PACJENTA O NIEPOMYSLNYM ROKOWANIU
PROBLEMY PACJENTA O NIEPOMYSLNYM ROKOWANIU
;
;
· Postępujące osłabienie i wyczerpanie sił fizycznych i
· Postępujące osłabienie i wyczerpanie sił fizycznych i
psychicznych,
psychicznych,
· Ból, cierpienie,
· Ból, cierpienie,
· Niepokój, lęk, obawa przed przyszłością,
· Niepokój, lęk, obawa przed przyszłością,
· Stany zniechęcenia, apatii, depresji,
· Stany zniechęcenia, apatii, depresji,
· Konieczność stałego leczenia,
· Konieczność stałego leczenia,
· Utrudnienie lub uniemożliwienie zaspakajania w naturalny
· Utrudnienie lub uniemożliwienie zaspakajania w naturalny
sposób potrzeb biologicznych / odżywianie, oddychanie,
sposób potrzeb biologicznych / odżywianie, oddychanie,
wydalanie/,
wydalanie/,
· Postępujące ograniczenie aktywności i samodzielności
· Postępujące ograniczenie aktywności i samodzielności
pacjenta,
pacjenta,
· Uzależnienie od otoczenia,
· Uzależnienie od otoczenia,
POST
POST
Ę
Ę
POWANIE Z CHORYM O NIEPOMY
POWANIE Z CHORYM O NIEPOMY
Ś
Ś
LNYM
LNYM
ROKOWANIU;
ROKOWANIU;
· Pomoc w utrzymaniu dobrego samopoczucia
· Pomoc w utrzymaniu dobrego samopoczucia
fizycznego i psychicznego,
fizycznego i psychicznego,
· Łagodzenie skutków choroby,
· Łagodzenie skutków choroby,
· Zapobieganie powikłaniom /odleżyny, zaniki
· Zapobieganie powikłaniom /odleżyny, zaniki
mięśniowe/,pomoc w uzyskaniu samodzielności i
mięśniowe/,pomoc w uzyskaniu samodzielności i
podjęciu aktywnego życia,
podjęciu aktywnego życia,
· Spokojna śmierć,
· Spokojna śmierć,
CHORY UMIERAJĄCY;
CHORY UMIERAJĄCY;
Ś
Ś
MIERĆ
MIERĆ
- jest to fakt mający miejsce w przyrodzie jako
- jest to fakt mający miejsce w przyrodzie jako
kres życia i funkcjonowania organizmu.
kres życia i funkcjonowania organizmu.
Śmierć człowieka
Śmierć człowieka
Nazywana zejściem śmiertelnym, zgonem – oznacza
Nazywana zejściem śmiertelnym, zgonem – oznacza
ustanie zasadniczych dla życia procesów fizjologicznych,
ustanie zasadniczych dla życia procesów fizjologicznych,
Śmierć kliniczna,
Śmierć kliniczna,
Śmierć biologiczna,
Śmierć biologiczna,
UMIERANIE
UMIERANIE
jest to proces rozciągnięty w czasie,
jest to proces rozciągnięty w czasie,
ŚMIERĆ kończy umieranie lub może wystąpić;
ŚMIERĆ kończy umieranie lub może wystąpić;
SMIERĆ NAGŁA bez umierania /NZK, wypadek/,
SMIERĆ NAGŁA bez umierania /NZK, wypadek/,
ŚMIERĆ NIE ZWIĄZANA Z UMIERANIEM
ŚMIERĆ NIE ZWIĄZANA Z UMIERANIEM
występuje w
występuje w
wyniku trwającego przez długi okres czasu utajonego
wyniku trwającego przez długi okres czasu utajonego
procesu chorobowego, nie znanego, nie uświadomionego
procesu chorobowego, nie znanego, nie uświadomionego
przez jednostkę,
przez jednostkę,
UMIERANIE
UMIERANIE
jest to trwająca w czasie świadomość zbliżającej
jest to trwająca w czasie świadomość zbliżającej
się śmierci
się śmierci
· Łączy się z istnieniem jakiejś choroby,
· Łączy się z istnieniem jakiejś choroby,
· Rozpoczyna się wtedy, gdy choroba zostaje rozpoznana
· Rozpoczyna się wtedy, gdy choroba zostaje rozpoznana
jako nieuleczalna środkami dostępnymi w medycynie a
jako nieuleczalna środkami dostępnymi w medycynie a
rokowanie oznacza śmierć chorego w określonym czasie,
rokowanie oznacza śmierć chorego w określonym czasie,
· Może obejmować ostatnie godziny, dni, tygodnie życia
· Może obejmować ostatnie godziny, dni, tygodnie życia
chorego,
chorego,
ŚWIADOMO
ŚWIADOMO
ŚĆ
ŚĆ
UMIERANIA
UMIERANIA
dla chorego to przygotowanie do
dla chorego to przygotowanie do
rozstania z życiem i odejścia w bólu i cierpieniach,
rozstania z życiem i odejścia w bólu i cierpieniach,
Dla pracowników Sł. Zdrowia – jak pomóc pacjentowi, gdy
Dla pracowników Sł. Zdrowia – jak pomóc pacjentowi, gdy
choroby
choroby
wyleczyć nie można.
wyleczyć nie można.
Problemy chorego dotyczące sfery psychicznej i fizycznej
Problemy chorego dotyczące sfery psychicznej i fizycznej
to niepewność, osamotnienie, izolacja, lęk, cierpienie fizyczne
to niepewność, osamotnienie, izolacja, lęk, cierpienie fizyczne
Niepewno
Niepewno
ść
ść
związana najczęściej z brakiem informacji na
związana najczęściej z brakiem informacji na
temat stanu zdrowia i rokowania.
temat stanu zdrowia i rokowania.
W praktyce szpitalnej występują dwa stanowiska;
W praktyce szpitalnej występują dwa stanowiska;
· Pacjent nie powinien znać prawdy o swoim stanie,
· Pacjent nie powinien znać prawdy o swoim stanie,
· Pacjent ma prawo do pełnej informacji o swoim stanie
· Pacjent ma prawo do pełnej informacji o swoim stanie
zdrowia,
zdrowia,
FAZY UMIERANIA
FAZY UMIERANIA
wg psychiatry Elisabeth Kubler- Ross,
wg psychiatry Elisabeth Kubler- Ross,
Etapy, przez które przechodzi chory zanim zaakceptuje fakt
Etapy, przez które przechodzi chory zanim zaakceptuje fakt
bliskiej śmierci;
bliskiej śmierci;
1.
1.
ZAPRZECZENIE I IZOLACJA
ZAPRZECZENIE I IZOLACJA
– chory nie dopuszcza do
– chory nie dopuszcza do
świadomości myśli o ciężkości choroby i rokowania,
świadomości myśli o ciężkości choroby i rokowania,
· Zaprzecza prawdzie o kresie życia, aby uniknąć
· Zaprzecza prawdzie o kresie życia, aby uniknąć
niebezpieczeństwa potwierdzenia tej prawdy, unika kontaktów
niebezpieczeństwa potwierdzenia tej prawdy, unika kontaktów
z ludźmi.
z ludźmi.
· Nie można pozostawić chorego samego sobie
· Nie można pozostawić chorego samego sobie
2.
2.
GNIEW I ROZDRAŻNIENIE
GNIEW I ROZDRAŻNIENIE
– pytanie; dlaczego właśnie ja ?
– pytanie; dlaczego właśnie ja ?
· Występuje agresja skierowana do ludzi z otoczenia,
· Występuje agresja skierowana do ludzi z otoczenia,
· Nie reagować impulsywnie na gniew, bo to wzmaga jego
· Nie reagować impulsywnie na gniew, bo to wzmaga jego
napięcie,
napięcie,
Gniew jest sygnałem, że pacjent potrzebuje pomocy i należy
Gniew jest sygnałem, że pacjent potrzebuje pomocy i należy
poświęcić mu więcej uwagi,
poświęcić mu więcej uwagi,
3
3
. POGODZENIE SIĘ - -spokojne oczekiwanie na
. POGODZENIE SIĘ - -spokojne oczekiwanie na
zbliżającą się śmierć. Etapu pogodzenia nie należy
zbliżającą się śmierć. Etapu pogodzenia nie należy
uważać za szczęśliwy. Jest on pozbawiony uczuć,
uważać za szczęśliwy. Jest on pozbawiony uczuć,
· Chory jest wyczerpany, bardzo słaby, odczuwa
· Chory jest wyczerpany, bardzo słaby, odczuwa
potrzebę snu i wypoczynku,
potrzebę snu i wypoczynku,
· Krąg zainteresowań zmniejsza się, chory gestem
· Krąg zainteresowań zmniejsza się, chory gestem
prosi by siedzieć przy nim,
prosi by siedzieć przy nim,
· Kontakty odbywają się bez słów,
· Kontakty odbywają się bez słów,
4
4
.
.
NEGOCJACJE Z LOSEM, TARGOWANIE SI
NEGOCJACJE Z LOSEM, TARGOWANIE SI
Ę
Ę
– pacjent
– pacjent
próbuje zawrzeć pewnego rodzaju układ z otoczeniem lub z
próbuje zawrzeć pewnego rodzaju układ z otoczeniem lub z
Bogiem w zamian za przedłużenie życia i odroczenie śmierci,
Bogiem w zamian za przedłużenie życia i odroczenie śmierci,
· Etap ten przebiega w tajemnicy przed otoczeniem,
· Etap ten przebiega w tajemnicy przed otoczeniem,
· Chory jest cichy, zamknięty w sobie, osamotniony w
· Chory jest cichy, zamknięty w sobie, osamotniony w
swoim nieszczęściu,
swoim nieszczęściu,
· W tym etapie nasze słowa nie docierają, ale trzeba
· W tym etapie nasze słowa nie docierają, ale trzeba
przy chorym być,
przy chorym być,
5
5
.
.
DEPRESJA
DEPRESJA
– związana jest z poczuciem straty, żalu jaki
– związana jest z poczuciem straty, żalu jaki
przeżywa chory, aby przygotować się do rozstania z życiem,
przeżywa chory, aby przygotować się do rozstania z życiem,
· Należy umożliwić choremu wypowiedzenie się, wyrazić
· Należy umożliwić choremu wypowiedzenie się, wyrazić
żal, wówczas łatwiej będzie pogodzić się z rzeczywistością,
żal, wówczas łatwiej będzie pogodzić się z rzeczywistością,
· Chory nie oczekuje wyjaśnień, chce by życzliwie go
· Chory nie oczekuje wyjaśnień, chce by życzliwie go
wysłuchać,
wysłuchać,
6
6
.
.
POGODZENIE SIĘ
POGODZENIE SIĘ
- -spokojne oczekiwanie na
- -spokojne oczekiwanie na
zbliżającą się śmierć. Etapu pogodzenia nie należy
zbliżającą się śmierć. Etapu pogodzenia nie należy
uważać za szczęśliwy. Jest on pozbawiony uczuć,
uważać za szczęśliwy. Jest on pozbawiony uczuć,
· Chory jest wyczerpany, bardzo słaby, odczuwa
· Chory jest wyczerpany, bardzo słaby, odczuwa
potrzebę snu i wypoczynku,
potrzebę snu i wypoczynku,
· Krąg zainteresowań zmniejsza się, chory gestem
· Krąg zainteresowań zmniejsza się, chory gestem
prosi by siedzieć przy nim,
prosi by siedzieć przy nim,
· Kontakty odbywają się bez słów,
· Kontakty odbywają się bez słów,
POSTĘPOWANIE Z CHORYM UMIERAJĄCYM
POSTĘPOWANIE Z CHORYM UMIERAJĄCYM
1. Higiena osobista, higiena jamy ustnej, oczu( gdy
1. Higiena osobista, higiena jamy ustnej, oczu( gdy
chory nie mruga powiekami),
chory nie mruga powiekami),
2. odżywianie – zgodnie z życzeniami chorego, posiłki
2. odżywianie – zgodnie z życzeniami chorego, posiłki
przynoszone z domu. Często podawać napoje. Zwilżać
przynoszone z domu. Często podawać napoje. Zwilżać
wargi( należy zainteresować członków rodziny),
wargi( należy zainteresować członków rodziny),
3. Ścielić łóżko i często poprawiać pościel,
3. Ścielić łóżko i często poprawiać pościel,
zabezpieczyć chorego w łóżku przed wypadnięciem,
zabezpieczyć chorego w łóżku przed wypadnięciem,
4. Leki podawać zgodnie ze zleceniami lekarskimi:
4. Leki podawać zgodnie ze zleceniami lekarskimi:
dostateczna ilość leków p/ bólowych,
dostateczna ilość leków p/ bólowych,
5. Obserwacja chorego;
5. Obserwacja chorego;
· Tachykardia, bradykardia, słabe niemiarowe tętno,
· Tachykardia, bradykardia, słabe niemiarowe tętno,
· Spadek RR,
· Spadek RR,
· Duszność, ewentualnie oddech Cheyne- Stokesa,
· Duszność, ewentualnie oddech Cheyne- Stokesa,
płytkie krótkie oddechy,
płytkie krótkie oddechy,
· Wzrost temperatury ciała a następnie spadek,
· Wzrost temperatury ciała a następnie spadek,
· Zimne poty,
· Zimne poty,
· Bladość, ewentualnie sinica skóry,
· Bladość, ewentualnie sinica skóry,
przebarwienia( plamy na skórze),
przebarwienia( plamy na skórze),
· Niepokój, senność,
· Niepokój, senność,
· Agonia,
· Agonia,
OBJAWY ŚMIERCI;
OBJAWY ŚMIERCI;
· Chory jest nieprzytomny, nie oddycha, nie ma tętna
· Chory jest nieprzytomny, nie oddycha, nie ma tętna
a źrenice są szerokie i nie reagują na światło,
a źrenice są szerokie i nie reagują na światło,
· Nie ma akcji serca, w badaniu EKG linia zerowa
· Nie ma akcji serca, w badaniu EKG linia zerowa
· Plamy opadowe- przebarwienia ciemnoczerwone do
· Plamy opadowe- przebarwienia ciemnoczerwone do
sinych w nisko położonych częściach ciała,
sinych w nisko położonych częściach ciała,
· stężenie śmiertelne zaczyna się około 1 godziny po
· stężenie śmiertelne zaczyna się około 1 godziny po
śmierci i trwa do 3 dni( zależnie od temperatury
śmierci i trwa do 3 dni( zależnie od temperatury
otoczenia)
otoczenia)
POSTĘPOWANIE PO ŚMIERCI CHOREGO;
POSTĘPOWANIE PO ŚMIERCI CHOREGO;
· czas śmierci określić z dokładnością do 1 minuty,
· czas śmierci określić z dokładnością do 1 minuty,
· wezwać lekarza, zawiadomić rodzinę,
· wezwać lekarza, zawiadomić rodzinę,
· rodzinę wyprowadzić do innego pomieszczenia,
· rodzinę wyprowadzić do innego pomieszczenia,
chyba, że zamierza pozostać przy zaopatrzeniu zwłok,
chyba, że zamierza pozostać przy zaopatrzeniu zwłok,
OPATRZENIE ZMARŁEGO;
OPATRZENIE ZMARŁEGO;
· założyć fartuch ochronny, rękawiczki,
· założyć fartuch ochronny, rękawiczki,
· ze zmarłym obchodzić się delikatnie, ułożyć
· ze zmarłym obchodzić się delikatnie, ułożyć
płasko, ramiona przyłożyć do tułowia,
płasko, ramiona przyłożyć do tułowia,
· usunąć poduszkę i kołdrę,
· usunąć poduszkę i kołdrę,
· usunąć urządzenia( rurki, cewniki, kaniule),
· usunąć urządzenia( rurki, cewniki, kaniule),
· zamknąć oczy, położyć wilgotne gaziki,
· zamknąć oczy, położyć wilgotne gaziki,
· szczękę umocować za pomocą bandaża,
· szczękę umocować za pomocą bandaża,
· przykryć czystym prześcieradłem,
· przykryć czystym prześcieradłem,
· usunąć ozdoby, przedmioty wartościowe,
· usunąć ozdoby, przedmioty wartościowe,
· umieścić kartę identyfikacyjną – nazwisko, data i
· umieścić kartę identyfikacyjną – nazwisko, data i
godzina zgonu, oddział,
godzina zgonu, oddział,
· wezwać rodzinę by pozostała chwilę przy zmarłym
· wezwać rodzinę by pozostała chwilę przy zmarłym
( jeżeli jest takie życzenia)
( jeżeli jest takie życzenia)
RUCH HOSPICJÓW
RUCH HOSPICJÓW
Działalność nowoczesnych hospicjów rozwinęła się
Działalność nowoczesnych hospicjów rozwinęła się
w latach sześćdziesiątych naszego stulecia.
w latach sześćdziesiątych naszego stulecia.
W związku z działalnością Irlandzkich sióstr
W związku z działalnością Irlandzkich sióstr
miłosierdzia, które już od połowy XIX wieku
miłosierdzia, które już od połowy XIX wieku
prowadziły hospicja,
prowadziły hospicja,
Dzięki działalności i po0szukianiom naukowym
Dzięki działalności i po0szukianiom naukowym
hospicja stały się ośrodkami badań i nauczania w
hospicja stały się ośrodkami badań i nauczania w
zakresie zwalczania bólu oraz łagodzenia objawów
zakresie zwalczania bólu oraz łagodzenia objawów
nieuleczalnych chorób.
nieuleczalnych chorób.
Celem jest opanowanie sposobów łagodzenia
Celem jest opanowanie sposobów łagodzenia
objawów chorobowych , aby umożliwić godne życie
objawów chorobowych , aby umożliwić godne życie
osobie nieuleczalnie chorej oraz stopniowe
osobie nieuleczalnie chorej oraz stopniowe
przygotowanie się rodziny na nieuchronny koniec
przygotowanie się rodziny na nieuchronny koniec
OPIEKA TERMINALNA
OPIEKA TERMINALNA
To działania całego zespołu medycznego, świadczone
To działania całego zespołu medycznego, świadczone
na rzecz pacjenta w takim stanie zdrowia, w którym
na rzecz pacjenta w takim stanie zdrowia, w którym
leczeniem nie można uzyskać już istotnego wpływu
leczeniem nie można uzyskać już istotnego wpływu
nie tylko na przebieg choroby, ale i na przedłużenie
nie tylko na przebieg choroby, ale i na przedłużenie
życia.
życia.
Opieka terminalna to towarzyszenie, czuwanie, bycie
Opieka terminalna to towarzyszenie, czuwanie, bycie
z człowiekiem nieuleczalnie chorym lub umierającym.
z człowiekiem nieuleczalnie chorym lub umierającym.
Na opiekę terminalną składają się;
Na opiekę terminalną składają się;
· oddziaływanie psychoterapeutyczne na
· oddziaływanie psychoterapeutyczne na
pacjenta i rodzinę,
pacjenta i rodzinę,
· stworzenie właściwych warunków do przeżycia
· stworzenie właściwych warunków do przeżycia
ostatniej fazy życia,
ostatniej fazy życia,
· umiejętność wykonania zabiegów
· umiejętność wykonania zabiegów
pielęgnacyjnych,
pielęgnacyjnych,
Do sprawowania opieki terminalnej nie jest potrzebna
Do sprawowania opieki terminalnej nie jest potrzebna
żadna złożona aparatura ani narzędzia, ale gotowość
żadna złożona aparatura ani narzędzia, ale gotowość
niesienia pomocy i szacunku dla drugiego człowieka.
niesienia pomocy i szacunku dla drugiego człowieka.
Opieka nad człowiekiem umierającym nie może pomijać
Opieka nad człowiekiem umierającym nie może pomijać
rodziny.
rodziny.
Są to osoby z reguły najbardziej zaangażowane w
Są to osoby z reguły najbardziej zaangażowane w
sytuację chorego, jego cierpienie.
sytuację chorego, jego cierpienie.
Dlatego przygotowanie do godnej śmierci pacjenta
Dlatego przygotowanie do godnej śmierci pacjenta
powinno łączyć się także z przygotowaniem rodziny na
powinno łączyć się także z przygotowaniem rodziny na
śmierć najbliższej osoby.
śmierć najbliższej osoby.