Emilia Bylicka & Magdalena

Romanowicz

Kiedy psychiatra

używa napięcia…

Rys historyczny



1938 rok-zastosowanie po raz pierwszy

ECT (electroconvulsive therapy) jako

biologicznej metody leczenia, m.in.

depresji i śpiączek insulinowych



1952 rok-początek ”ery farmakoterapii”



Lata 60te XX wieku- wprowadzenie

znieczulenia podczas terapii ECT



Lata 80te XX wieku- pojawienie się

pojęcia „depresja lekooporna”

„za” i „przeciw”



Bardzo duża skuteczność- do 90%

(średnio 60-70%)



Bezpośredni efekt (po 1-3 zabiegach)



Niewystarczająca refundacja przez NFZ (nie

uznawane za procedurę

wysokospecjalistyczną)



Wymagane wyposażenie i wykwalifikowany

personel medyczny (psychiatra,

anestezjolog, pielęgniarka)



Opór społeczny („tortury”?)

Wskazania do ECT wg
B.Wilda:

Zaburzenia z nasilonymi objawami
depresyjnymi:



Nasilone myśli i tendencje samobójcze



Lekooporność



Szybka remisja przy leczeniu ECT w

przeszłości



Życzenie pacjenta !



p/wskazania do leczenia farmakologicznego

(np. ciąża)



Szybkie pogarszanie się stanu somatycznego

Wskazania do ECT (c.d.)



Zespół maniakalny (lekooporność,
p/wskazania do farmakoterapii)



Oporna na leczenie schizofrenia i
zaburzenia

schizoafektywne (nasilone objawy

afektywne; agresja; krótki, ostry przebieg)



Katatonia



Złośliwy zespół neuroleptyczny

P/wskazania bezwzględne:

(wg. Kalinowskiego)

APA (American Psychiatric Association) podkreśla
brak bezwzględnych p/wskazań do ECT- wymienia
stany związane z dużym ryzykiem stosowania ECT!!!



Guz mózgu



Świeży zawał serca



Tętniaki mózgu i tętniaki aorty



Poważne powikłania (somatyczne,
psychologiczne) w przeszłości po ECT

P/wskazania względne:

(wg.Kalinowskiego)



Zaburzenia rytmu serca



Porfiria



Cukrzyca



Jaskra



Zespół psychoorganiczny



Choroby przebiegajace z małą aktywnością
cholinoesterazy (zesp.złego wchłaniania;
niedozywienie znacznego stopnia)



Nieskuteczność ECT w przeszłości

Rozważenie korzyści i strat indywidualnie u każdego

pacjenta!!!

ECT



Unilateralna

Obie elektrody

umiejscowione

nad półkulą niedominującą

w

okolicy czołowo-

ciemieniowej i

ciemieniowej.



Bilateralna

Elektrody umiejscowione
w okolicy czołowo-
Ciemieniowej obustronnie

Skuteczniejsza??
Częstsze powikłania
(zaburzenia pamięci,
splątanie)?

Działanie na receptory

Kolejne ECT powodują
takie zmiany w

układach

receptorowych mózgu
jak te wywoływane
przez leki

p/depresyjne



DA



Badania wstępne:



Morfologia, badanie og.moczu,
elektrolity



RTG klp



EKG (wykluczenie zaburzeń rytmu; min
3 mies. po zawale)



Badanie dna oka (tarcza zastoinowa?)



CT głowy (szczególnie u pacjentów
neurologicznych)

Wykonanie ECT - Leki

Cholinolityki

atropina
(!!! ryzyko

arytmii

i zachłysnięcia)

Usypiające

•

tiopental

•

metoheksyt

al

•

ketamina

*8-10h na czczo przed zabiegiem

Zwiotczające

•

sukcynylocholi

na

(antagonista

muskaryny)

•

kurara

(drgania

pęczkowe, bóle

mięśni

wywołane przez

sukcynylocholin

e)

A w praktyce…

A w przyszłości

subgenual cingulate

ECT



4-12 zabiegów / kuracja



2 razy / tydz.



Impuls-wywołuje napad drgawkowy
trwający (35-80sek.)



Poprawa zwykle po 1-3 zabiegach

(stany

depresyjne)-dobre wyniki leczenia w ocenie 6 miesięcznej po
zakończeniu ECT

Objawy niepożądane po
ECT:

Zwiazane z działaniem
ECT na OUN:



niepamięć

wsteczna/następcza



zawroty głowy

(rzadko zaburzenia

świadomości)



bóle głowy



bóle mięśni



nudności

Zwiazane z anestezją:



pogorszenie jaskry z

waskim kątem

przesaczania (po

atropinie)



Metoheksytal może

wywołać napad

ostrej porfirii

przerywanej

(wybitnie rzadko)

Do zapamiętania



Badania wykazały, że ECT jest bardzo
skuteczną formą leczenia ciężkiej depresji,
niektórych stanów psychotycznych i manii



W trakcie ECT krótki impuls elektryczny
przesłany pomiędzy elektrodami wywołuje
uogólniony napad drgawkowy



Możliwe powikłania ECT to splątanie, utrata
pamięci, bóle głowy, hypotensja, tachykardia
i reakcja alergiczna na znieczulenie



Mechanizm działania ECT jest nieznany

Louis Althusser(filozof), Antonin Artaud(actor), Clara Bow(aktorka),

Richard Brautigan(pisarz i poeta), Dick Cavett(gwiazda telewizyjna), Kitty

Dukakis (żona gubernatora Massachusetts), Ralph Ellison(pisarz), Frances

Farmer(aktor), Janet Frame, Connie Francis(piosenkarka), Judy

Garland(piosenkarz i aktor), Naomi Ginsberg (matka Allena Ginsberga),

David Helfgott(pianista), Ernest Hemingway(pisarz), Vladimir

Horowitz(pianista), Pat Ingoldsby(poeta), Bob Kaufman(poeta), Roland

Kohlof(muzyk), Olga Koklova (pierwsza żona Pablo Picasso), Seymour

Krim(pisarz), Vivien Leigh(aktorka), Oscar Levant(aktor i pianista), poet

Robert Lowell(poeta), British humorist Spike Milligan(komik), composer

Paul Moravec(kompozytor), physician and writer Sherwin Nuland(lekarz i

pisarz), actor Jennifer O’Neill(aktorka), English writer and illustrator

Mervyn Peake(pisarz i ilustrator), Jimmy Pearsall(gracz baseboll), Robert

Pirsig(pisarz), Sylvia Plath(poetka), Cole Porter(kompozytor), Dory Previn,

Lou Reed, Paul Robeson, Yves Saint-Laurent(dyktator mody),
Andrew Solomon(pisarz), William Styron(pisarz), Gene Tierney(aktor),
Townes Van Zandt, Mark Vonnegut, John Wieners(poeta),
Rose Williams (siostra Tennessee Williams),
Simon Winchester(pisarz), Frank Wisner(agent CIA),
Stevie Wright(piosenkarz), Tammy Wynette.

Sławni pacjenci: