Co to jest:
Rynek finansowy?
Rynek finansowy?
Prezentacja do przedmiotu
Finanse przedsiębiorstw
Wykładowca:
dr Tadeusz
Kaczmarek
Finanse przedsiębiorstw
1
Co to jest rynek?
Co to jest rynek?
Rynek
Rynek
– to ogół warunków, w
których dochodzi do zawierania
transakcji między sprzedawcami
oferującymi towary, a nabywcami
reprezentującymi potrzeby i
dysponującymi odpowiednimi
funduszami.
Finanse przedsiębiorstw
2
Rynek finansowy
Rynek finansowy
Rynek
Rynek
finansowy
finansowy
- to jeden z
elementów rynku.
Instrumenty finansowe
Instrumenty finansowe – to
umowy między dwiema stronami,
regulujące zależności finansowe
lub majątkowe, w jakich obie
strony pozostają.
Finanse przedsiębiorstw
3
Segmenty rynku
Segmenty rynku
finansowego
finansowego
R y n e k p ie n ię ż n y
R y n e k k a p ita ło w y
R y n e k w a lu t o w y
R y n e k in s t r u m e n tó w p o c h o d n y c h
R y n e k fi n a s o w y
Finanse przedsiębiorstw
4
Horyzont czasowy
Horyzont czasowy
Rynek gotówkowy
Rynek gotówkowy (kasowy) – wymiana
najczęściej do 2 dni roboczych po zawarciu
transakcji; obroty akcjami i obligacjami,
cześć operacji rynku walutowego i
towarowego.
Rynek terminowy
Rynek terminowy – Od zawarcia
transakcji do chwili dostarczenia towaru
może minąć wiele dni a nawet lat; stąd:
kontrakty forward, kontrakty futures,
kontrakty opcji.
Finanse przedsiębiorstw
5
Forma sprzedaży
Forma sprzedaży
Rynek pierwotny
Rynek pierwotny – emitenci nowych
instrumentów (akcji i obligacji)
sprzedają je za pośrednictwem
instytucji finansowych; emitenci to
przedsiębiorstwa, skarb państwa;
a
nabywcy
to firmy maklerskie.
Rynek wtórny
Rynek wtórny – miejsce obrotu
instrumentami po emisji.
Finanse przedsiębiorstw
6
Uczestnicy rynku
Uczestnicy rynku
Inwestor
Inwestor – inwestuje na rynku wtórnym,
za cel stawia osiągnięcie większych
korzyści niż z lokowania kapitału w
bankach lub w nieruchomościach.
Inwestorzy indywidualni.
Inwestorzy instytucjonalni – mają duże
środki finansowe; są to banki, fundusze
emerytalne, fundusze powiernicze.
Finanse przedsiębiorstw
7
Instrumenty finansowe
Instrumenty finansowe
Transakcje na rynku finansowym
polegają na zakupie i sprzedaży
instrumentów finansowych
instrumentów finansowych,
którymi są również papiery
wartościowe.
Papiery wartościowe
Papiery wartościowe – to
dokumenty potwierdzające prawa
majątkowe, głównie akcje i obligacje.
Finanse przedsiębiorstw
8
Podział instrumentów
Podział instrumentów
finansowych
finansowych
A k c je
O b lig a c je
P a p ie r y w a r t o ś c io w e
K o n t ra k t y t e r m in o w e
I n s t ru m e n t y fi n a n s o w e
Finanse przedsiębiorstw
9
Papiery wartościowe
Papiery wartościowe
Obligacje
Obligacje – papiery wartościowe, w
których emitent stwierdza istnienie
określonego
zobowiązania
finansowego
w stosunku do
nabywcy obligacji, zobowiązując
się jednocześnie do jego spełnienia
w określony sposób i w określonym
czasie.
Finanse przedsiębiorstw
10
Papiery wartościowe
Akcje
Akcje – to dokumenty stwierdzające
udział posiadacza (akcjonariusza)
w majątku spółki.
Akcjonariusz ma prawo do
współuczestniczenia w kierowaniu
spółką i do podziału zysków
(dywidendy).
Finanse przedsiębiorstw
11
Co robić gdy mamy mało
Co robić gdy mamy mało
pieniędzy?
pieniędzy?
Kupno na kredyt
Kupno na kredyt – gdy przewidujemy
wzrost cen akcji możemy pożyczyć
pieniądze od maklera giełdowego na
zakup akcji. Gdy cena wzrośnie
odsprzedajemy akcje, oddajemy dług
maklerowi i zarabiamy na różnicy.
Krótka sprzedaż
Krótka sprzedaż – to odwrotna
transakcja.
Finanse przedsiębiorstw
12
Finanse przedsiębiorstw
13
Co jest celem krótkiej sprzedaży?
Stosownie do wyjaśnień GPW w Warszawie, istotą
krótkiej sprzedaży jest zarabianie na spadkach
kursów papierów wartościowych. Inwestor
pożycza określoną liczbę akcji, spodziewając się
spadku ich ceny. Jednocześnie zobowiązuje się
oczywiście zwrócić je w określonym terminie, po
odkupieniu na giełdzie.
Jeżeli kurs danych papierów faktycznie spadnie,
odkupienie ich po niższym kursie oznaczać
będzie zarobek na różnicy między ceną
sprzedaży (gdy kurs był wyższy) a ceną odkupu
papierów (gdy kurs był niższy).
Indeks giełdowy
Indeks giełdowy
Indeks rynku
Indeks rynku – to wskaźnik rynku,
który informuje o sytuacji na rynku,
jest instrumentem bazowym dla
instrumentów pochodnych, stanowi
punkt odniesienia przy ocenie
efektywności inwestowania,
konstruowany jest najczęściej jako
ważona średnia arytmetyczna
(WIG, WIG20 itd.).
Finanse przedsiębiorstw
14
WIG
WIG
WIG - Warszawski Indeks Giełdowy
1000
)
(
/
)
(
1
5
1
t
N
i
i
iB
iB
it
it
t
K
P
w
P
w
WIG
Finanse przedsiębiorstw
15
Kurs WIG
Kurs WIG
0
5000
10000
15000
20000
25000
30000
0
500
1000
1500
2000
2500
notowanie
ku
rs
Finanse przedsiębiorstw
16
Efektywność rynku
Efektywność rynku
Rynek kapitałowy jest
efektywny,
efektywny,
gdy ceny instrumentów
finansowych na nim występujących
w pełni i odpowiednio szybko
odzwierciedlają wszystkie
informacje ich dotyczące.
Finanse przedsiębiorstw
17
Decyzje inwestorów
Decyzje inwestorów
Jakie grupy informacji wpływają na
decyzje inwestorów?
Informacje bezpośrednie dotyczące
danego papieru wartościowego,
Sytuacja w branży,
Sytuacja makroekonomiczna.
Finanse przedsiębiorstw
18
Efektywność rynku
Żaden rynek
nie
nie jest
prawdziwie
efektywny.
Hipotezy rynku efektywnego:
Hipoteza słaba;
Hipoteza pół-silna;
Hipoteza silna.
Finanse przedsiębiorstw
19
Hipoteza słabej
Hipoteza słabej
efektywności
efektywności
Giełdowe ceny papierów
wartościowych na bieżąco
odzwierciedlają całą informację z
przeszłości, jaka ich dotyczy, czyli
cen historycznych, wielkości
obrotów, odpowiednie sekwencje
wzrostów i spadków.
Finanse przedsiębiorstw
20
Hipoteza półsilnej
Hipoteza półsilnej
efektywności
efektywności
Ceny giełdowe reagują
odpowiednio szybko i sprawnie
na ujawnienie tak zwanych
publicznie dostępnych
informacji, napływających na
bieżąco i cen z przeszłości.
Finanse przedsiębiorstw
21
Hipoteza silnej
Hipoteza silnej
efektywności
efektywności
Ceny papierów wartościowych
odzwierciedlają całą informację,
jaka tylko istnieje na ich temat.
Finanse przedsiębiorstw
22
Polski rynek finansowy
Polski rynek finansowy
Polski rynek finansowy
nie jest
nie jest
efektywny
efektywny na poziomie hipotezy
słabej.
Wniosek
Wniosek
Możliwe jest budowanie strategi
inwestycyjnych opartych na
danych historycznych.
Finanse przedsiębiorstw
23
Rynek instrumentów
Rynek instrumentów
pochodnych
pochodnych
Kontrakt terminowy
Kontrakt terminowy
– to umowa
zobowiązująca dwie strony do
zawarcia w przyszłości transakcji na
wcześniej ustalonych warunkach
Finanse przedsiębiorstw
24
Rynek instrumentów
Rynek instrumentów
pochodnych
pochodnych
Długa pozycja
Długa pozycja – nabywca
zobowiązujący się zapłacić
ustaloną cenę po dostarczeniu
przedmiotu kontraktu
Krótka pozycja
Krótka pozycja – wystawca
kontraktu zobowiązujący się
dostarczyć w określonym terminie
przedmiot kontraktu
Finanse przedsiębiorstw
25
Rynek instrumentów
Rynek instrumentów
pochodnych
pochodnych
Instrument bazowy
Instrument bazowy – przedmiot kontraktu,
którym może być akcja, obligacja, indeks
giełdowy, towar, inny kontrakt terminowy
Instrument pochodny
Instrument pochodny – kontrakt
terminowy
Uwaga. - Cena instrumentu pochodnego jest
niewielką częścią instrumentu bazowego
Finanse przedsiębiorstw
26
Rynek instrumentów
Rynek instrumentów
pochodnych
pochodnych
Grupy kontraktów terminowych
Grupy kontraktów terminowych
Kontrakty forward
Kontrakty futures
Kontrakty wymiany
Kontrakty opcji
Inne
Finanse przedsiębiorstw
27
Rynek instrumentów
Rynek instrumentów
pochodnych
pochodnych
Kontrakty forward, futures i
wymiany są umowami, w których
sprzedający zobowiązując się
dostarczyć a kupujący odebrać w
przyszłości przedmiot kontraktu.
Finanse przedsiębiorstw
28
Opcje
Opcje kupna
Opcje kupna – kontrakt dający nabywcy prawo do
kupna ustalonej ilości instrumentu bazowego po
określonej cenie i w określonym terminie
Opcje sprzedaży
Opcje sprzedaży - kontrakt dający nabywcy prawo
do sprzedaży ustalonej ilości instrumentu
bazowego po określonej cenie i w określonym
terminie
Termin wykonania
Termin wykonania – moment wykonania swojego
prawa
Termin wygaśnięcia
Termin wygaśnięcia – moment, po którym opcja
nie może być wykonana
Finanse przedsiębiorstw
29
Opcje
Ze względu na termin wygaśnięcia
opcje dzielimy na
europejskie – opcja może być
wykonana jedynie w terminie
wygaśnięcia
amerykańskie – opcja może być
wykonana w dowolnym momencie do
terminu wygaśnięcia
Finanse przedsiębiorstw
30
Finanse przedsiębiorstw
31
Dziękuję za uwagę