Badanie układu
Badanie układu
oddechowego
oddechowego
Symptomatologia schorzeń układu
Symptomatologia schorzeń układu
oddechowego
oddechowego
Katar nosa, kichanie utrudnienie
Katar nosa, kichanie utrudnienie
oddychania przez nos
oddychania przez nos
Krwawienia i krwotoki z nosa
Krwawienia i krwotoki z nosa
Bóle gardła
Bóle gardła
Chrypka i bezgłos
Chrypka i bezgłos
Kaszel
Kaszel
Duszność
Duszność
Bóle klatki piersiowej
Bóle klatki piersiowej
Badanie układu
Badanie układu
oddechowego
oddechowego
Oglądanie – zniekształcenia
Oglądanie – zniekształcenia
kręgosłupa
kręgosłupa
Obmacywanie
Obmacywanie
Opukiwanie
Opukiwanie
Osłuchiwanie
Osłuchiwanie
Ocena klatki piersiowej
Ocena klatki piersiowej
Kształt
Kształt
Tor oddechowy
Tor oddechowy
Drżenie głosowe
Drżenie głosowe
Szmer podstawowy oddechowy
Szmer podstawowy oddechowy
Szmery dodatkowe
Szmery dodatkowe
Klatka piersiowa
Klatka piersiowa
Powłoka
Powłoka
Opłucna
Opłucna
Płuca
Płuca
Śródpiersie
Śródpiersie
Badanie klatki piersiowej
Badanie klatki piersiowej
Płuca – opukiwanie, osłuchiwanie
Płuca – opukiwanie, osłuchiwanie
Gruczoły sutkowe – oglądanie i
Gruczoły sutkowe – oglądanie i
obmacywanie
obmacywanie
Okolice pachowe i zagięcia łokciowe
Okolice pachowe i zagięcia łokciowe
oglądanie i obmacywanie
oglądanie i obmacywanie
Serce – vide - układ krążenia
Serce – vide - układ krążenia
Gruczoły sutkowe
Gruczoły sutkowe
Kształt
Kształt
Blizny – po operacjach, torakotomii,
Blizny – po operacjach, torakotomii,
torakoplastyce, radioterapii
torakoplastyce, radioterapii
Guzki
Guzki
Przepełnione żyły
Przepełnione żyły
Klatka piersiowa
Klatka piersiowa
Kształt
Kształt
Typ oddychania
Typ oddychania
Określić położenie tchawicy
Określić położenie tchawicy
Określić uderzenie koniuszkowe
Określić uderzenie koniuszkowe
Ocenić symetrię ruchu klatki piersiowej
Ocenić symetrię ruchu klatki piersiowej
Zbadać drżenie głosowe
Zbadać drżenie głosowe
Zbadać węzły chłonne szyjne i pachowe
Zbadać węzły chłonne szyjne i pachowe
opukiwanie
opukiwanie
Należy porównać odgłos opukowy w
Należy porównać odgłos opukowy w
symetrycznych miejscach po obu
symetrycznych miejscach po obu
stronach klatki piersiowej.
stronach klatki piersiowej.
Prawidłowy odgłos opukowy nad polami
Prawidłowy odgłos opukowy nad polami
płucnymi – odgłos opukowy jawny.
płucnymi – odgłos opukowy jawny.
Osłuchiwanie
Osłuchiwanie
1. Charakter szmerów oddechowych –
1. Charakter szmerów oddechowych –
Oskrzelowy
Oskrzelowy
Pęcherzykowy
Pęcherzykowy
2. Nasilenie szmerów oddechowych
2. Nasilenie szmerów oddechowych
Prawidłowe
Prawidłowe
Osłabione
Osłabione
Wzmożone
Wzmożone
3. Szmery oddechowe dodatkowe
3. Szmery oddechowe dodatkowe
Świsty, trzeszczenia, tarcie opłucnowe
Świsty, trzeszczenia, tarcie opłucnowe
Choroby ściany klatki
Choroby ściany klatki
piersiowej
piersiowej
Przepuklina płucna
Przepuklina płucna
Zakażenie powłok klatki piersiowej –
Zakażenie powłok klatki piersiowej –
części miękkich, mięśni
części miękkich, mięśni
Zakażenie struktur chrzęstnych i
Zakażenie struktur chrzęstnych i
kostnych
kostnych
Guzy niezłośliwe tkanek miękkich –
Guzy niezłośliwe tkanek miękkich –
łagodne
łagodne
Guzy złośliwe pierwotne, przerzutowe
Guzy złośliwe pierwotne, przerzutowe
Choroby opłucnej
Choroby opłucnej
Objawy – ból opłucnowy – ból
Objawy – ból opłucnowy – ból
nasilający się w czasie oddychania.
nasilający się w czasie oddychania.
Chory oszczędza tę okolicę w czasie
Chory oszczędza tę okolicę w czasie
ruchów oddechowych – spłyca
ruchów oddechowych – spłyca
oddech. Ruchomość po stronie chorej
oddech. Ruchomość po stronie chorej
może być zmniejszona.
może być zmniejszona.
Tarcie opłucnowe – wykrywane
Tarcie opłucnowe – wykrywane
osłuchiwaniem.
osłuchiwaniem.
Oba te objawy mogą zmniejszyć się
Oba te objawy mogą zmniejszyć się
przy powstaniu i narastaniu płynu w
przy powstaniu i narastaniu płynu w
jamie opłucnowej
jamie opłucnowej
Płyn w jamie opłucnowej
Płyn w jamie opłucnowej
W zależności od rodzaju płynu w jamie
W zależności od rodzaju płynu w jamie
opłucnowej rozróżniamy:
opłucnowej rozróżniamy:
Hydrotorax – płyn surowiczy
Hydrotorax – płyn surowiczy
Pyotorax – ropniak opłucnej
Pyotorax – ropniak opłucnej
Hemothorax – krwiak opłucnej
Hemothorax – krwiak opłucnej
Płyn w opłucnej może pojawiać się w
Płyn w opłucnej może pojawiać się w
przebiegu chorób płuc, śródpiersia lub
przebiegu chorób płuc, śródpiersia lub
ściany klatki piersiowej.
ściany klatki piersiowej.
Płyn w jamie opłucnowej z
Płyn w jamie opłucnowej z
przyczyn pozapłucnych
przyczyn pozapłucnych
Choroby immunologiczne
Choroby immunologiczne
Choroby sercowo-naczyniowe
Choroby sercowo-naczyniowe
Zespół Meigsa
Zespół Meigsa
Wysięk związany z nowotworami
Wysięk związany z nowotworami
złośliwymi
złośliwymi
Ropniak opłucnej
Ropniak opłucnej
Objawy:
Objawy:
Ból w klatce piersiowej
Ból w klatce piersiowej
Krwioplucie
Krwioplucie
Gorączka
Gorączka
Objawy płynu w opłucnej
Objawy płynu w opłucnej
Rozpoznanie – badanie kliniczne
Rozpoznanie – badanie kliniczne
Badanie radiologiczne
Badanie radiologiczne
Badania laboratoryjne
Badania laboratoryjne
Krwiak opłucnej
Krwiak opłucnej
Nagromadzenie się krwi w jamie
Nagromadzenie się krwi w jamie
opłucnowej
opłucnowej
Uraz
Uraz
Zawał płuca
Zawał płuca
Nowotwory złośliwe
Nowotwory złośliwe
Gruźlica
Gruźlica
Pierwotne guzy opłucnej
Pierwotne guzy opłucnej
Postać ograniczona międzybłoniaka
Postać ograniczona międzybłoniaka
Rozsiana postać międzybłoniaka
Rozsiana postać międzybłoniaka
Odma opłucnowa-
Odma opłucnowa-
Pneumothorax
Pneumothorax
Polega na obecności powietrza w
Polega na obecności powietrza w
jamie opłucnowej lub innych gazów
jamie opłucnowej lub innych gazów
Powietrze przedostaje się do jamy
Powietrze przedostaje się do jamy
opłucnej –
opłucnej –
uraz otwarty klatki piersiowej
uraz otwarty klatki piersiowej
Pęknięcie miąższu płuca i opłucnej
Pęknięcie miąższu płuca i opłucnej
płucnej
płucnej
Oskrzela (rzadko)
Oskrzela (rzadko)
Odma opłucnowa - rodzaje
Odma opłucnowa - rodzaje
1. Odma zamknięta
1. Odma zamknięta
2. Odma otwarta
2. Odma otwarta
3. Odma zastawkowa
3. Odma zastawkowa
4. Odma samoistna
4. Odma samoistna
Ad 1. Odma zamknięta
Ad 1. Odma zamknięta
Jednorazowe wtargnięcie pewnej ilości
Jednorazowe wtargnięcie pewnej ilości
powietrza do jamy opłucnowej.
powietrza do jamy opłucnowej.
Powstaje na skutek pęknięcia pęcherzyka
Powstaje na skutek pęknięcia pęcherzyka
rozedmowego
rozedmowego
Przebiciem miąższu płucnego lub ściany
Przebiciem miąższu płucnego lub ściany
klatki piersiowej przez ciało obce lub
klatki piersiowej przez ciało obce lub
żebro.
żebro.
Duża odma – spadnięcie więcej niż 25%
Duża odma – spadnięcie więcej niż 25%
płuca po jednej stronie – odbarczenie przez
płuca po jednej stronie – odbarczenie przez
odessanie powietrza, zabieg operacyjny
odessanie powietrza, zabieg operacyjny
wycięcie rozedmowego pęcherzyka
wycięcie rozedmowego pęcherzyka
Rozedma płuc
Rozedma płuc
Choroba płuc polegająca na
Choroba płuc polegająca na
nadmiernym napełnianiu
nadmiernym napełnianiu
pęcherzyków płucnych powietrzem,
pęcherzyków płucnych powietrzem,
co powoduje utratę ich elastyczności
co powoduje utratę ich elastyczności
i pękanie ścianek.
i pękanie ścianek.
Występuje – po zapaleniu oskrzeli
Występuje – po zapaleniu oskrzeli
astmie
astmie
Ad 2. Odma otwarta
Ad 2. Odma otwarta
Występuje na skutek przebicia ściany
Występuje na skutek przebicia ściany
klatki piersiowej i pozostawienia
klatki piersiowej i pozostawienia
ziejącej rany mającej połączenie z jamą
ziejącej rany mającej połączenie z jamą
opłucnej.
opłucnej.
Na skutek wzrostu ciśnienia w jamie
Na skutek wzrostu ciśnienia w jamie
opłucnowej płuco ulega zapadnięciu.
opłucnowej płuco ulega zapadnięciu.
Odma otwarta stanowi
Odma otwarta stanowi
bezpośrednie zagrożenie życia
bezpośrednie zagrożenie życia
Ad 3. Odma zastawkowa
Ad 3. Odma zastawkowa
Druga nazwa – odma prężna
Druga nazwa – odma prężna
Na skutek pęknięcia małego
Na skutek pęknięcia małego
fragmentu tkanki płucnej, powietrze
fragmentu tkanki płucnej, powietrze
podczas wdechu przedostaje się z
podczas wdechu przedostaje się z
miąższu płucnego do jamy opłucnej.
miąższu płucnego do jamy opłucnej.
Z każdym kolejnym wdechem do tej
Z każdym kolejnym wdechem do tej
zamkniętej przestrzeni przedostaje
zamkniętej przestrzeni przedostaje
się kolejna porcja gazów, zwiększając
się kolejna porcja gazów, zwiększając
ciśnienie w jamie i upośledzając
ciśnienie w jamie i upośledzając
rozprężanie się narządu.
rozprężanie się narządu.
Ad 4. Odma samoistna
Ad 4. Odma samoistna
Jej przyczyną jest przedostawanie się
Jej przyczyną jest przedostawanie się
powietrza do wnętrza jamy
powietrza do wnętrza jamy
opłucnowej.
opłucnowej.
Odma samoistna u osób młodych
Odma samoistna u osób młodych
powstaje najczęściej z przyczyn
powstaje najczęściej z przyczyn
nieznanych, natomiast u osób z
nieznanych, natomiast u osób z
chorobami płuc powodem jest
chorobami płuc powodem jest
pękanie pęcherza rozedmowego.
pękanie pęcherza rozedmowego.
Odma - rozpoznanie
Odma - rozpoznanie
Nagły kłujący ból w klatce piersiowej,
Nagły kłujący ból w klatce piersiowej,
Duszność
Duszność
Suchy kaszel
Suchy kaszel
Leczenie – szpitalne – drenaż stały
Leczenie – szpitalne – drenaż stały
jamy opłucnowej
jamy opłucnowej
Zalecenia – unikanie wysiłku
Zalecenia – unikanie wysiłku
fizycznego i
fizycznego i
Lotów na dużych wysokościach
Lotów na dużych wysokościach
Ciała obce w krtani i
Ciała obce w krtani i
dolnych drogach
dolnych drogach
oddechowych
oddechowych
Jest to istotny problem medyczny wieku
Jest to istotny problem medyczny wieku
dziecięcego, ale przypadłość ta nie
dziecięcego, ale przypadłość ta nie
omija także dorosłych.
omija także dorosłych.
Ciała obce u dorosłych: kości zwierzęce
Ciała obce u dorosłych: kości zwierzęce
lub ości, kręgi rybie, pestki, zęby,
lub ości, kręgi rybie, pestki, zęby,
kawałki protez zębowych, gwoździe,
kawałki protez zębowych, gwoździe,
spinacze, spinki do mankietów.
spinacze, spinki do mankietów.
Ciała obce w drogach
Ciała obce w drogach
oddechowych dzieci
oddechowych dzieci
Guziki,
Guziki,
koraliki,
koraliki,
pionki do gry,
pionki do gry,
nasiona roślin,
nasiona roślin,
kłosy zbóż.
kłosy zbóż.
Przebieg kliniczny
Przebieg kliniczny
W przebiegu choroby wywołanej
W przebiegu choroby wywołanej
aspiracją ciała obcego do dróg
aspiracją ciała obcego do dróg
oddechowych można wyróżnić cztery
oddechowych można wyróżnić cztery
okresy:
okresy:
Okres ostrej obturacji
Okres ostrej obturacji
Okres skąpoobjawowy
Okres skąpoobjawowy
Okres ostrych powikłań zapalnych
Okres ostrych powikłań zapalnych
oskrzeli i płuc
oskrzeli i płuc
Okres trwałych uszkodzeń płucno-
Okres trwałych uszkodzeń płucno-
oskrzelowych
oskrzelowych
Diagnostyka
Diagnostyka
RTG klatki piersiowej
RTG klatki piersiowej
Laryngoskopia
Laryngoskopia
Usunięcia ciała obcego
Usunięcia ciała obcego
Epidemiologia - dzieci
Epidemiologia - dzieci
Różni autorzy podają dane
Różni autorzy podają dane
epidemiologiczne
epidemiologiczne
McGuirt donos, że spośród wszystkich
McGuirt donos, że spośród wszystkich
chorych poniżej 12 roku życia 83% jest
chorych poniżej 12 roku życia 83% jest
leczonych z powodu ciał obcych w
leczonych z powodu ciał obcych w
drogach oddechowych
drogach oddechowych
Weissberg i Schwartz mówią o 79%
Weissberg i Schwartz mówią o 79%
poniżej 10 roku życia
poniżej 10 roku życia
Abdulmajid i wsp.- aż u 96% pacjentów
Abdulmajid i wsp.- aż u 96% pacjentów
poniżej 10 roku życia z 250 chorych.
poniżej 10 roku życia z 250 chorych.
Lokalizacja aspirowanych
Lokalizacja aspirowanych
ciał obcych do dróg
ciał obcych do dróg
oddechowych
oddechowych
Oskrzela
Oskrzela
94,1%
94,1%
Tchawica
Tchawica
4,2%
4,2%
Krtań
Krtań
1,7%
1,7%
Śmiertelność spowodowana aspiracją
Śmiertelność spowodowana aspiracją
ciała obcego do dróg oddechowych
ciała obcego do dróg oddechowych
waha się w przedziale 3-70% w
waha się w przedziale 3-70% w
zależności od badanej populacji.
zależności od badanej populacji.
Stany Zjednoczone –
Stany Zjednoczone –
badania epidemiologiczne
badania epidemiologiczne
Ciała obce dróg oddechowych są
Ciała obce dróg oddechowych są
przyczyną około 3000 zgonów rocznie a
przyczyną około 3000 zgonów rocznie a
w grupie dzieci do 4 roku życia stanowią
w grupie dzieci do 4 roku życia stanowią
7% przyczyn nagłych zgonów.
7% przyczyn nagłych zgonów.
Stan astmatyczny
Stan astmatyczny
Jest to uogólnione zwężenie dolnych
Jest to uogólnione zwężenie dolnych
dróg oddechowych, występujące nagle i
dróg oddechowych, występujące nagle i
nie ustępujące po podaniu rutynowych
nie ustępujące po podaniu rutynowych
dawek leków rozszerzających oskrzela i
dawek leków rozszerzających oskrzela i
kortykoidów.
kortykoidów.
Stan astmatyczny jest zaostrzeniem
Stan astmatyczny jest zaostrzeniem
astmy oskrzelowej lub przewlekłej
astmy oskrzelowej lub przewlekłej
obturacyjnej choroby płuc (POCHP),
obturacyjnej choroby płuc (POCHP),
która może zagrażać życiu chorego.
która może zagrażać życiu chorego.
Stan astmatyczny
Stan astmatyczny
Jest to ciężkie rozlane zwężenie oskrzeli.
Jest to ciężkie rozlane zwężenie oskrzeli.
Podano różne czasy obserwacji chorego,
Podano różne czasy obserwacji chorego,
stosując leczenie konwencjonalne w
stosując leczenie konwencjonalne w
takich przypadkach,( dożylne podanie
takich przypadkach,( dożylne podanie
aminofiliny względnie wziewne lub
aminofiliny względnie wziewne lub
parenteralne podanie leków
parenteralne podanie leków
stymulujących beta receptory
stymulujących beta receptory
adrenergiczne.) Okres do
adrenergiczne.) Okres do
zaakceptowania na poprawę stanu
zaakceptowania na poprawę stanu
chorego wynosi 60 minut.
chorego wynosi 60 minut.
Stan astmatyczny może
Stan astmatyczny może
doprowadzić do zgonu
doprowadzić do zgonu
Mechanizm zgonu w stanie
Mechanizm zgonu w stanie
astmatycznym jest dwojaki – w obrazie
astmatycznym jest dwojaki – w obrazie
sekcyjnym
sekcyjnym
A/ szybko narastające rozlane zmiany
A/ szybko narastające rozlane zmiany
zapalne, nadprodukcja śluzu i obecność
zapalne, nadprodukcja śluzu i obecność
korków śluzowych zatykających drobne
korków śluzowych zatykających drobne
oskrzela i oskrzeliki.( 70%)
oskrzela i oskrzeliki.( 70%)
B/ pozostałe przypadki – ludzie młodzi –
B/ pozostałe przypadki – ludzie młodzi –
rozległy bronchospazm.
rozległy bronchospazm.
Astma oskrzelowa
Astma oskrzelowa
Asthma bronchiale
Asthma bronchiale
Jest to przewlekła zapalna choroba dróg
Jest to przewlekła zapalna choroba dróg
oddechowych o podłożu alergicznym,
oddechowych o podłożu alergicznym,
charakteryzująca się skurczem oskrzeli,
charakteryzująca się skurczem oskrzeli,
samoistnie lub farmakologicznie
samoistnie lub farmakologicznie
odwracalnym oraz nadreaktywnością
odwracalnym oraz nadreaktywnością
oskrzeli.
oskrzeli.
Najczęstszymi alergenami w astmie
Najczęstszymi alergenami w astmie
oskrzelowej są: roztocza kurzu domowego,
oskrzelowej są: roztocza kurzu domowego,
sierść i naskórek zwierząt, pióra ptaków
sierść i naskórek zwierząt, pióra ptaków
domowych, pyłki drzew, traw, chwastów.
domowych, pyłki drzew, traw, chwastów.
Objawy astmy oskrzelowej
Objawy astmy oskrzelowej
Napady duszności spowodowane
Napady duszności spowodowane
skurczem oskrzeli
skurczem oskrzeli
Świszczący oddech
Świszczący oddech
Kaszel
Kaszel
Uczucie ciężaru w klatce piersiowej
Uczucie ciężaru w klatce piersiowej
Czynnika zaostrzające objawy
Czynnika zaostrzające objawy
astmy
astmy
Kontakt z alergenami
Kontakt z alergenami
Nawracające infekcje układu
Nawracające infekcje układu
oddechowego
oddechowego
Palenie papierosów
Palenie papierosów
Niektóre leki
Niektóre leki
Niektóre składniki pokarmowe
Niektóre składniki pokarmowe
Rozpoznanie – wywiad i zgłaszane
Rozpoznanie – wywiad i zgłaszane
dolegliwości oraz spirometria
dolegliwości oraz spirometria
spirometria
spirometria
Dodatkowe badanie medyczne przy
Dodatkowe badanie medyczne przy
pomocy urządzenia zwanego
pomocy urządzenia zwanego
spirometrem.
spirometrem.
Cel – pomiar objętości i pojemności płuc
Cel – pomiar objętości i pojemności płuc
oraz przepływu powietrza znajdującego
oraz przepływu powietrza znajdującego
się w płucach i oskrzelach w różnych
się w płucach i oskrzelach w różnych
fazach cyklu oddechowego.
fazach cyklu oddechowego.
Zator tętnicy płucnej –
Zator tętnicy płucnej –
zatorowość płucna
zatorowość płucna
Jest trzecią przyczyną śmiertelności
Jest trzecią przyczyną śmiertelności
spośród chorób układu krążenia – po
spośród chorób układu krążenia – po
zawale mięśnia sercowego
zawale mięśnia sercowego
i
i
udarze mózgu.
udarze mózgu.
Zatorowość płucna
Zatorowość płucna
Jest to choroba wywołana przez zator
Jest to choroba wywołana przez zator
lub zatory zamykające światło
lub zatory zamykające światło
naczyń w krążeniu mniejszym.
naczyń w krążeniu mniejszym.
Zator jest to nagłe zamknięcie
Zator jest to nagłe zamknięcie
światła naczynia tętniczego przez
światła naczynia tętniczego przez
czop zatorowy – embolus.
czop zatorowy – embolus.
Zator tętnicy końcowej czynnościowo
Zator tętnicy końcowej czynnościowo
powoduje zawał
powoduje zawał
Zator - skrzepowy
Zator - skrzepowy
Powstaje najczęściej w dużych
Powstaje najczęściej w dużych
naczyniach żylnych,
naczyniach żylnych,
Splotach żylnych miednicy
Splotach żylnych miednicy
W żyłach głębokich kończyn
W żyłach głębokich kończyn
W prawym przedsionku i prawej
W prawym przedsionku i prawej
komorze serca.
komorze serca.
Najczęściej materiałem zatorowym
Najczęściej materiałem zatorowym
jest skrzeplina.
jest skrzeplina.
Profilaktyka
Profilaktyka
Uwaga –
Uwaga –
zatory mogą powstawać u osób po
zatory mogą powstawać u osób po
zabiegach operacyjnych, długotrwałym
zabiegach operacyjnych, długotrwałym
unieruchomieniu.
unieruchomieniu.
Zapobieganie – wczesne uruchamianie
Zapobieganie – wczesne uruchamianie
po zabiegach, porodach.
po zabiegach, porodach.
Profilaktyczne stosowanie leków
Profilaktyczne stosowanie leków
obniżających krzepliwość krwi
obniżających krzepliwość krwi
Inny materiał zatorowy
Inny materiał zatorowy
Tłuszcz
Tłuszcz
Powietrze
Powietrze
Fragmenty guza
Fragmenty guza
Płyn owodniowy
Płyn owodniowy
U narkomanów ciała obce (bawełna,
U narkomanów ciała obce (bawełna,
szkło, guma)
szkło, guma)
Kolonie drobnoustrojów – w
Kolonie drobnoustrojów – w
przypadku zapalenia wsierdzia
przypadku zapalenia wsierdzia
Rozpoznanie i objawy
Rozpoznanie i objawy
kliniczne
kliniczne
Obraz kliniczny zależy od kalibru
Obraz kliniczny zależy od kalibru
zaczopowanego naczynia i związanej
zaczopowanego naczynia i związanej
z tym wielkości wyłączonego obszaru
z tym wielkości wyłączonego obszaru
krążenia płucnego, a także od stanu
krążenia płucnego, a także od stanu
czynnościowego układu krążenia i
czynnościowego układu krążenia i
oddechowego przed incydentem
oddechowego przed incydentem
zatorowym.
zatorowym.
Duży zator płucny
Duży zator płucny
Nagłe wystąpienie duszności, sinica,
Nagłe wystąpienie duszności, sinica,
ból za mostkiem, niepokój, ostra
ból za mostkiem, niepokój, ostra
niewydolność prawokomorowa,
niewydolność prawokomorowa,
prowadząca do załamania się
prowadząca do załamania się
krążenia.
krążenia.
Zator średniej wielkości
Zator średniej wielkości
Duszność słabiej wyrażona
Duszność słabiej wyrażona
Ból opłucnej
Ból opłucnej
Kaszel
Kaszel
Krwioplucie
Krwioplucie
Zacienienie na zdjęciach
Zacienienie na zdjęciach
radiologicznych
radiologicznych
Małe nawracające zatory
Małe nawracające zatory
Zmiany rozwijają się stopniowo i są
Zmiany rozwijają się stopniowo i są
mało charakterystyczne.
mało charakterystyczne.
Dlatego też w stanach zagrożenia
Dlatego też w stanach zagrożenia
zmian zakrzepowo-zatorowych każde
zmian zakrzepowo-zatorowych każde
nie znajdujące uzasadnienia
nie znajdujące uzasadnienia
przyspieszenie akcji serca i/lub
przyspieszenie akcji serca i/lub
oddychania, obniżenie ciśnienia
oddychania, obniżenie ciśnienia
tętniczego i/lub zaburzenie rytmu oraz
tętniczego i/lub zaburzenie rytmu oraz
pobudzenie psychoruchowe winne
pobudzenie psychoruchowe winne
budzić podejrzenie zatoru płucnego.
budzić podejrzenie zatoru płucnego.
Niewydolność oddechowa
Niewydolność oddechowa
Jest to stan, gdy zaburzenia czynności
Jest to stan, gdy zaburzenia czynności
układu oddechowego doprowadzają do
układu oddechowego doprowadzają do
upośledzenia wymiany gazowej w
upośledzenia wymiany gazowej w
płucach.
płucach.
Przyczyną niewydolności oddechowej
Przyczyną niewydolności oddechowej
mogą być:
mogą być:
Zmiany w płucach, choroby mięśni,
Zmiany w płucach, choroby mięśni,
choroby układu nerwowego
choroby układu nerwowego
centralnego i obwodowego.
centralnego i obwodowego.
Niewydolność oddechową
Niewydolność oddechową
dzielimy na:
dzielimy na:
1. Niewydolność oddechową
1. Niewydolność oddechową
ostrą
ostrą
2. Niewydolność oddechową
2. Niewydolność oddechową
przewlekłą
przewlekłą
Ad 1. Rozwija się szybko w przebiegu różnych
Ad 1. Rozwija się szybko w przebiegu różnych
chorób układu oddechowego, krążenia,
chorób układu oddechowego, krążenia,
urazów, uszkodzeń mózgu i rdzenia kręgowego
urazów, uszkodzeń mózgu i rdzenia kręgowego
oraz w zatruciach niektórymi substancjami.
oraz w zatruciach niektórymi substancjami.
Objawy narastają szybko. Stanowią zagrożenia
Objawy narastają szybko. Stanowią zagrożenia
dla życia. Leczone ustępują – układ oddechowy
dla życia. Leczone ustępują – układ oddechowy
powraca do normy
powraca do normy
Ad 2. Przewlekła
Ad 2. Przewlekła
niewydolność oddechowa
niewydolność oddechowa
Rozwija się powoli w przebiegu różnych
Rozwija się powoli w przebiegu różnych
chorób i jest na ogół nieodwracalna,
chorób i jest na ogół nieodwracalna,
ciągle postępuje.
ciągle postępuje.
Patogeneza niewydolności oddechowej
Patogeneza niewydolności oddechowej
jest niezmiernie różnorodna.
jest niezmiernie różnorodna.
W następnych obrazach przedstawię
W następnych obrazach przedstawię
zespoły patologiczne i jednostki
zespoły patologiczne i jednostki
chorobowe w których może ona
chorobowe w których może ona
występować.
występować.
A/ Ośrodkowy układ
A/ Ośrodkowy układ
nerwowy
nerwowy
1. Urazy, zapalenia i guzy mózgu
1. Urazy, zapalenia i guzy mózgu
2. Urazy i zapalenia rdzenia
2. Urazy i zapalenia rdzenia
kręgowego
kręgowego
3. Przedawkowanie i zatrucie lekami
3. Przedawkowanie i zatrucie lekami
– uspokajające, nasenne, narkotyki
– uspokajające, nasenne, narkotyki
4. Zatrucia tlenkiem węgla
4. Zatrucia tlenkiem węgla
B/ Obwodowy układ
B/ Obwodowy układ
nerwowy
nerwowy
1. Zaburzenia przewodnictwa
1. Zaburzenia przewodnictwa
nerwowo-mięśniowego w zapaleniu
nerwowo-mięśniowego w zapaleniu
wielonerwowym, w zespołach
wielonerwowym, w zespołach
demielizacyjnych, w zaburzeniach
demielizacyjnych, w zaburzeniach
elektrolitowych, w zatruciu jadem
elektrolitowych, w zatruciu jadem
kiełbasianym, pod wpływem leków
kiełbasianym, pod wpływem leków
zwiotczających, w przebiegu
zwiotczających, w przebiegu
myastenia gravis.
myastenia gravis.
C/ Klatka piersiowa
C/ Klatka piersiowa
1. Urazy uszkadzające rusztowanie
1. Urazy uszkadzające rusztowanie
kostno-mięśniowe, w szczególności
kostno-mięśniowe, w szczególności
przeponę
przeponę
Niewydolność mięśni oddechowych w
Niewydolność mięśni oddechowych w
przebiegu tężca i stanu
przebiegu tężca i stanu
padaczkowego.
padaczkowego.
D/ Opłucna
D/ Opłucna
Odma opłucnowa lub szybko
Odma opłucnowa lub szybko
narastający płyn w jamach
narastający płyn w jamach
opłucnowych.
opłucnowych.
E/ Górne drogi oddechowe
E/ Górne drogi oddechowe
Niedrożność spowodowana
Niedrożność spowodowana
zamknięciem szpary głośni przez
zamknięciem szpary głośni przez
podstawę języka u chorych głęboko
podstawę języka u chorych głęboko
nieprzytomnych
nieprzytomnych
Ciała obce w krtani
Ciała obce w krtani
F/ Dolne drogi oddechowe i
F/ Dolne drogi oddechowe i
płuca
płuca
1. Niedrożność spowodowana
1. Niedrożność spowodowana
zaleganiem wydzieliny oskrzelowej u
zaleganiem wydzieliny oskrzelowej u
chorych z osłabieniem lub zniesionym
chorych z osłabieniem lub zniesionym
odruchem kaszlowym
odruchem kaszlowym
2. Obecność krwi lub ropy w oskrzelach
2. Obecność krwi lub ropy w oskrzelach
3. Uogólniony skurcz oskrzeli – stan
3. Uogólniony skurcz oskrzeli – stan
astmatyczny
astmatyczny
4. Wdychanie czynników toksycznych –
4. Wdychanie czynników toksycznych –
dym, tlenki azotu
dym, tlenki azotu
5. Urazy zamknięte klatki piersiowej ze
5. Urazy zamknięte klatki piersiowej ze
stłuczeniem płuca.
stłuczeniem płuca.
F/ ciąg dalszy
F/ ciąg dalszy
6. Rozległe procesy zapalne płuc –
6. Rozległe procesy zapalne płuc –
zapalenie nieswoiste,
zapalenie nieswoiste,
zapalenia zachłystowe
zapalenia zachłystowe
Gruźlica prosówkowa
Gruźlica prosówkowa
7. Zabiegi chirurgiczne
7. Zabiegi chirurgiczne
G/ Krążenie płucne
G/ Krążenie płucne
1. Zator tętnicy płucnej lub jej
1. Zator tętnicy płucnej lub jej
rozgałęzień
rozgałęzień
2. Zespół płucnego lub uogólnionego
2. Zespół płucnego lub uogólnionego
wykrzepiania
wykrzepiania
3. Zatory tłuszczowe w przebiegu
3. Zatory tłuszczowe w przebiegu
złamań kości
złamań kości
4. Posocznica
4. Posocznica
5. Zatory z komórek nowotworowych
5. Zatory z komórek nowotworowych
Wentylacja mechaniczna
Wentylacja mechaniczna
płuc
płuc
W wyniku urazu, choroby lub
W wyniku urazu, choroby lub
zastosowania leków blokujących
zastosowania leków blokujących
przewodnictwo nerwowo-mięśniowe
przewodnictwo nerwowo-mięśniowe
bądź celem jej ułatwienia (wentylacji)
bądź celem jej ułatwienia (wentylacji)
gdy pacjent wprawdzie oddycha
gdy pacjent wprawdzie oddycha
samodzielnie, lecz czynność ta jest
samodzielnie, lecz czynność ta jest
utrudniona, lub ze względu na stan
utrudniona, lub ze względu na stan
pacjenta nie zaspokaja
pacjenta nie zaspokaja
zapotrzebowania organizmu na tlen.
zapotrzebowania organizmu na tlen.
Historia respiratora
Historia respiratora
XV wiek Leonardo da Vinci
XV wiek Leonardo da Vinci
Pierwszy działający respirator początek
Pierwszy działający respirator początek
lat 80-tych XVIII wieku.
lat 80-tych XVIII wieku.
Pierwszy opatentowany respirator 1848
Pierwszy opatentowany respirator 1848
rok
rok
Urządzenie to wyglądało jak duża
Urządzenie to wyglądało jak duża
metalowa skrzynia zamykana na klapę.
metalowa skrzynia zamykana na klapę.
Zmieniając ciśnienie wewnątrz
Zmieniając ciśnienie wewnątrz
urządzenia wymuszano podnoszenie lub
urządzenia wymuszano podnoszenie lub
ściskanie klatki piersiowej.
ściskanie klatki piersiowej.
Żelazne płuco – 1928 rok
Żelazne płuco – 1928 rok
W Bostońskim szpitalu dziecięcym
W Bostońskim szpitalu dziecięcym
oddychało za dziewczynkę chorą na
oddychało za dziewczynkę chorą na
chorobę Heine-Medina.
chorobę Heine-Medina.
Nowoczesne respiratory
Nowoczesne respiratory
Pozwalają wtłaczać gazy oddechowe
Pozwalają wtłaczać gazy oddechowe
do płuc przez rurkę intubacyjną lub
do płuc przez rurkę intubacyjną lub
tracheotomijną
tracheotomijną
A wszystkie funkcje urządzenia są
A wszystkie funkcje urządzenia są
kontrolowane elektronicznie.
kontrolowane elektronicznie.
Rurka intubacyjna – plastikowa rurka
Rurka intubacyjna – plastikowa rurka
długości 25-28 cm umieszczana w
długości 25-28 cm umieszczana w
tchawicy a wprowadzana za pomocą
tchawicy a wprowadzana za pomocą
laryngoskopu.
laryngoskopu.
Respiratory
Respiratory
Urządzenie reanimacyjne umożliwiające
Urządzenie reanimacyjne umożliwiające
sztuczne, wymuszone oddychanie
sztuczne, wymuszone oddychanie
tlenem, wykorzystywane w sytuacjach
tlenem, wykorzystywane w sytuacjach
ustania czynności oddechowej.
ustania czynności oddechowej.
( termin reanimacja – zespół czynności,
( termin reanimacja – zespół czynności,
których celem jest doprowadzenie nie
których celem jest doprowadzenie nie
tylko do przywrócenia krążenia i
tylko do przywrócenia krążenia i
oddychania, ale także do powrotu
oddychania, ale także do powrotu
czynności CUN łącznie z powrotem do
czynności CUN łącznie z powrotem do
świadomości).
świadomości).
Typy reanimacji
Typy reanimacji
BLS ( basic life support –
BLS ( basic life support –
podstawowe zabiegi reanimacyjne –
podstawowe zabiegi reanimacyjne –
polega mi. Na
polega mi. Na
Masaż serca
Masaż serca
Sztuczne oddychanie
Sztuczne oddychanie
ALS ( advanced life support)
ALS ( advanced life support)
Zaawansowane zabiegi reanimacyjne –
Zaawansowane zabiegi reanimacyjne –
j.w. ale dochodzą takie zabiegi jak
j.w. ale dochodzą takie zabiegi jak
podawanie leków, defibrylacja itd
podawanie leków, defibrylacja itd
Obrzęk płuc
Obrzęk płuc
Jest to ostry stan zagrożenia życia związany
Jest to ostry stan zagrożenia życia związany
przenikaniem płynu z łożyska włośniczkowego
przenikaniem płynu z łożyska włośniczkowego
do tkanki płucnej.
do tkanki płucnej.
W pęcherzykach płucnych zamiast powietrza
W pęcherzykach płucnych zamiast powietrza
zaczyna gromadzić się płyn przesiękowy,
zaczyna gromadzić się płyn przesiękowy,
który utrudnia wymianę gazową w płucach.
który utrudnia wymianę gazową w płucach.
Najczęstszą przyczyną obrzęku płuc jest
Najczęstszą przyczyną obrzęku płuc jest
ciężka zastoinowa niewydolność krążenia, w
ciężka zastoinowa niewydolność krążenia, w
trakcie której, zgodnie z gradientem ciśnienia,
trakcie której, zgodnie z gradientem ciśnienia,
dochodzi do przesiąkania płynów z naczyń
dochodzi do przesiąkania płynów z naczyń
krwionośnych do światła pęcherzyków
krwionośnych do światła pęcherzyków
płucnych.
płucnych.
Obrzęk płuc - przyczyny
Obrzęk płuc - przyczyny
1. Choroby serca i układu krążenia
1. Choroby serca i układu krążenia
2. Choroby nerek
2. Choroby nerek
3. Choroby ośrodkowego układu
3. Choroby ośrodkowego układu
nerwowego
nerwowego
4. Urazy chemiczne, fizyczne i
4. Urazy chemiczne, fizyczne i
biologiczne płuc
biologiczne płuc
Ad 1. Choroby serca i układu
Ad 1. Choroby serca i układu
krążenia a obrzęk płuc
krążenia a obrzęk płuc
Usposabiają do tego zaburzenia
Usposabiają do tego zaburzenia
hemodynamiczne, prowadzące do wzrostu
hemodynamiczne, prowadzące do wzrostu
ciśnienia we włośniczkach płucnych:
ciśnienia we włośniczkach płucnych:
a/ zwężenie lewego ujścia przedsionkowo-
a/ zwężenie lewego ujścia przedsionkowo-
komorowego ( powstaje przeszkoda
komorowego ( powstaje przeszkoda
mechaniczna w odpływie żylnym z płuc)
mechaniczna w odpływie żylnym z płuc)
b/ upośledzenie opróżniania lewej komory
b/ upośledzenie opróżniania lewej komory
serca – wskutek – niewydolności mięśnia
serca – wskutek – niewydolności mięśnia
sercowego - przyczyny cd
sercowego - przyczyny cd
Cd ad 1
Cd ad 1
Zawał mięśnia sercowego
Zawał mięśnia sercowego
Zapalenie mięśnia sercowego
Zapalenie mięśnia sercowego
Wady aortalne
Wady aortalne
Nadciśnienie tętnicze
Nadciśnienie tętnicze
Nadmierny wysiłek
Nadmierny wysiłek
Znaczne lub długotrwałe przyspieszenie
Znaczne lub długotrwałe przyspieszenie
czynności serca
czynności serca
Migotanie przedsionków
Migotanie przedsionków
Napadowy częstoskurcz komorowy
Napadowy częstoskurcz komorowy
Cd ad 1.
Cd ad 1.
Przeciążenie łożyska naczyniowego :
Przeciążenie łożyska naczyniowego :
dożylne wlewy płynów,
dożylne wlewy płynów,
Wzmożony dopływ dożylny w pozycji
Wzmożony dopływ dożylny w pozycji
leżącej
leżącej
Ad 2. Choroby nerek
Ad 2. Choroby nerek
a/ ostre zapalenie kłębuszków nerkowych
a/ ostre zapalenie kłębuszków nerkowych
b/ ostra i przewlekła niewydolność nerek
b/ ostra i przewlekła niewydolność nerek
Mechanizm – do obrzęku płuc dochodzi
Mechanizm – do obrzęku płuc dochodzi
głównie wskutek przeciążenia łożyska
głównie wskutek przeciążenia łożyska
naczyniowego – retencja sodu i wody
naczyniowego – retencja sodu i wody
Uszkodzenia lewej komory serca
Uszkodzenia lewej komory serca
wywołanego nadciśnieniem tętniczym
wywołanego nadciśnieniem tętniczym
Toksyczne działanie na włośniczki płuc
Toksyczne działanie na włośniczki płuc
nie wydalonych z ustroju produktów
nie wydalonych z ustroju produktów
przemiany materii
przemiany materii
Ad 3. Choroby ośrodkowego
Ad 3. Choroby ośrodkowego
układu nerwowego
układu nerwowego
a/ krwotoki wewnątrzczaszkowe
a/ krwotoki wewnątrzczaszkowe
b/ urazy mózgu
b/ urazy mózgu
c/ guzy mózgu
c/ guzy mózgu
Mechanizm dość złożony –
Mechanizm dość złożony –
główna przyczyna to –
główna przyczyna to –
nagłe przemieszczenie krwi ze
nagłe przemieszczenie krwi ze
zbiorników żylnych dużego krążenia do
zbiorników żylnych dużego krążenia do
naczyń płucnych
naczyń płucnych
Ad 4. Urazy chemiczne,
Ad 4. Urazy chemiczne,
fizyczne, biologiczne
fizyczne, biologiczne
Mechanizmy działania
Mechanizmy działania
a/ Uszkodzenie bariery pęcherzykowo-
a/ Uszkodzenie bariery pęcherzykowo-
włośniczkowej ( czynniki chemiczne,
włośniczkowej ( czynniki chemiczne,
gazy, czynniki termiczne)
gazy, czynniki termiczne)
b/ wzmożona przepuszczalność
b/ wzmożona przepuszczalność
włośniczek płucnych – czynniki
włośniczek płucnych – czynniki
biologiczne – zapalenie bakteryjne,
biologiczne – zapalenie bakteryjne,
alergia
alergia
Na uwagę zasługuje
Na uwagę zasługuje
a/ obrzęk płuc powstający na
a/ obrzęk płuc powstający na
znacznych wysokościach nad
znacznych wysokościach nad
poziomem morza –
poziomem morza –
U osób które nie przeszły
U osób które nie przeszły
aklimatyzacji
aklimatyzacji
Zator płuc
Zator płuc
W obu przypadkach powodem jest
W obu przypadkach powodem jest
nadciśnienie w tętnicy płucnej
nadciśnienie w tętnicy płucnej
Rozpoznanie obrzęku płuc
Rozpoznanie obrzęku płuc
1. Duszność
1. Duszność
Kaszel z odpluwaniem dużej ilości obfitej,
Kaszel z odpluwaniem dużej ilości obfitej,
pienistej, różowo podbarwionej plwociny.
pienistej, różowo podbarwionej plwociny.
Przyśpieszony i spłycony oddech
Przyśpieszony i spłycony oddech
Szybkie tętno
Szybkie tętno
żyły szyjne nadmiernie wypełnione
żyły szyjne nadmiernie wypełnione
Rozlane rzężenia drobno i
Rozlane rzężenia drobno i
śąredniobańkowe
śąredniobańkowe
Badania dodatkowe
Badania dodatkowe
a/ zmiany radiologiczne w płucach
a/ zmiany radiologiczne w płucach
Szczegółowy opis - radiolog
Szczegółowy opis - radiolog
Leczenie
Leczenie
a/ doraźne
a/ doraźne
Tlenoterapia
Tlenoterapia
Leki moczopędne
Leki moczopędne
b/ przyczynowe – minimalizacja
b/ przyczynowe – minimalizacja
przyczyn podanych w poprzednich
przyczyn podanych w poprzednich
informacjach
informacjach
Postępowanie interwencyjne
Postępowanie interwencyjne
obejmuje trzy kierunki
obejmuje trzy kierunki
działania
działania
1/ zmniejszenie dopływu żylnego do
1/ zmniejszenie dopływu żylnego do
prawej komory serca, a wtórnie do
prawej komory serca, a wtórnie do
krążenia płucnego
krążenia płucnego
2/ zapewnienie należytej wymiany
2/ zapewnienie należytej wymiany
gazowej
gazowej
3/ poprawa czynności mechanicznej
3/ poprawa czynności mechanicznej
serca
serca
Ad 1.
Ad 1.
Przyjęcie przez chorego pozycji
Przyjęcie przez chorego pozycji
siedzącej z nogami opuszczonymi.
siedzącej z nogami opuszczonymi.
Leki moczopędne – furosemid –
Leki moczopędne – furosemid –
warunek wydolne nerki – jeżeli nie to
warunek wydolne nerki – jeżeli nie to
hemodializa lub dializa otrzewnowa.
hemodializa lub dializa otrzewnowa.
Ad 2
Ad 2
Tlenoterapia
Tlenoterapia
Ad 3. poprawa czynności
Ad 3. poprawa czynności
mechanicznej serca
mechanicznej serca
Obniżenie ciśnienia krwi
Obniżenie ciśnienia krwi
Leki nasercowe
Leki nasercowe
rokowanie
rokowanie
W każdym przypadku obrzęku płuc jest
W każdym przypadku obrzęku płuc jest
poważne zagrożenie życia.
poważne zagrożenie życia.
Rokowanie w dużym stopniu zależy od:
Rokowanie w dużym stopniu zależy od:
1. przyczyny
1. przyczyny
2. rodzaju i liczby czynników
2. rodzaju i liczby czynników
obciążających
obciążających
3. możliwości racjonalnego
3. możliwości racjonalnego
postępowania terapeutycznego.
postępowania terapeutycznego.
Czynniki rokujące źle
Czynniki rokujące źle
Zawał mięśnia sercowego
Zawał mięśnia sercowego
Udar mózgu
Udar mózgu
Niewydolność nerek
Niewydolność nerek
Wiek powyżej 60 roku życia
Wiek powyżej 60 roku życia
W warunkach oddziału intensywnej
W warunkach oddziału intensywnej
terapii pomyślny wynik leczenia
terapii pomyślny wynik leczenia
ostrego obrzęku płuc sięga 70%.
ostrego obrzęku płuc sięga 70%.
Krwotok z płuc
Krwotok z płuc
Nazywamy stan w którym dochodzi do
Nazywamy stan w którym dochodzi do
odksztuszania krwi w ilości
odksztuszania krwi w ilości
przekraczającej 200 do 30 ml zwykle
przekraczającej 200 do 30 ml zwykle
połączone jest to z kaszlem.
połączone jest to z kaszlem.
Mechanizm powstawania może być
Mechanizm powstawania może być
dwojaki
dwojaki
1. Zniszczenie ściany naczynia
1. Zniszczenie ściany naczynia
krwionośnego wskutek choroby
krwionośnego wskutek choroby
nowotworowej i procesów przebiegających
nowotworowej i procesów przebiegających
z rozpadem tkanki nowotworowej.
z rozpadem tkanki nowotworowej.
2. Pociąganie i pękanie naczyń w
2. Pociąganie i pękanie naczyń w
schorzeniach przebiegających ze
schorzeniach przebiegających ze
zwłóknieniem
zwłóknieniem
Jednostki chorobowe w
Jednostki chorobowe w
których może wystąpić
których może wystąpić
krwotok z płuc
krwotok z płuc
Pierwotne nowotwory złośliwe
Pierwotne nowotwory złośliwe
Rozstrzenie oskrzeli
Rozstrzenie oskrzeli
Gruźlica płuc
Gruźlica płuc
Zapalenie płuc i oskrzeli
Zapalenie płuc i oskrzeli
Ropień płuca
Ropień płuca
Grzybica kropidlakowa
Grzybica kropidlakowa
Nowotwory łagodne
Nowotwory łagodne
Ciała obce w oskrzelach
Ciała obce w oskrzelach
Rozpoznanie
Rozpoznanie
Dane z wywiadu
Dane z wywiadu
Obserwacja kliniczna
Obserwacja kliniczna
Kaszel poprzedza wydobywanie się krwi,
Kaszel poprzedza wydobywanie się krwi,
która jest płynna, jasnoczerwona,
która jest płynna, jasnoczerwona,
pienista z domieszką plwociny.
pienista z domieszką plwociny.
Jeżeli krwotok jest obfity a ilość
Jeżeli krwotok jest obfity a ilość
skrzepów duża w ciągu kilku minut
skrzepów duża w ciągu kilku minut
może dojść do zgonu chorego w wyniku
może dojść do zgonu chorego w wyniku
uduszenia się
uduszenia się
Leczenie – cztery elementy
Leczenie – cztery elementy
postępowania
postępowania
1. Ułożenie chorego w odpowiedniej pozycji
1. Ułożenie chorego w odpowiedniej pozycji
2. Podawanie leków hamujących
2. Podawanie leków hamujących
krwawienie
krwawienie
3. usuwanie skrzepów krwi z górnych i
3. usuwanie skrzepów krwi z górnych i
dolnych dróg oddechowych
dolnych dróg oddechowych
4. leczenie wstrząsu krwotocznego
4. leczenie wstrząsu krwotocznego
Przewlekła obturacyjna
Przewlekła obturacyjna
choroba płuc (p.o.ch.p.)
choroba płuc (p.o.ch.p.)
Charakteryzuje się jako zespół chorobowy
Charakteryzuje się jako zespół chorobowy
jako jednostka chorobowa o przebiegu
jako jednostka chorobowa o przebiegu
postępującym i nie całkowicie odwracalnym,
postępującym i nie całkowicie odwracalnym,
którego głównym patomechanizmem jest
którego głównym patomechanizmem jest
ograniczenie przepływu powietrza przez
ograniczenie przepływu powietrza przez
drogi oddechowe. Powodem tego faktu jest
drogi oddechowe. Powodem tego faktu jest
nieprawidłowa odpowiedź zapalna ze strony
nieprawidłowa odpowiedź zapalna ze strony
układu oddechowego na szkodliwe pyły i
układu oddechowego na szkodliwe pyły i
substancje z jakimi dany osobnik ma do
substancje z jakimi dany osobnik ma do
czynienia w ciągu swojego życia.
czynienia w ciągu swojego życia.
Najczęstsza przyczyna POCHP dym
Najczęstsza przyczyna POCHP dym
tytoniowy.
tytoniowy.
Epidemiologia
Epidemiologia
POCHP jest jednym z najważniejszych
POCHP jest jednym z najważniejszych
problemów współczesnej medycyny.
problemów współczesnej medycyny.
W USA w ostatnich dziesięcioleciach
W USA w ostatnich dziesięcioleciach
uzyskano kilkudziesięcioprocentową
uzyskano kilkudziesięcioprocentową
redukcję śmiertelności z powodu schorzeń
redukcję śmiertelności z powodu schorzeń
układu krążenia, natomiast
układu krążenia, natomiast
systematycznie wzrasta śmiertelność z
systematycznie wzrasta śmiertelność z
powodu POCHP, przy jednoczesnej
powodu POCHP, przy jednoczesnej
redukcji palenia papierosów.
redukcji palenia papierosów.
POCHP zajmuje 5 miejsce wśród przyczyn
POCHP zajmuje 5 miejsce wśród przyczyn
zgonów na świecie.
zgonów na świecie.
Przyczyny
Przyczyny
W 90 % Papierosy ale także cygara i fajki
W 90 % Papierosy ale także cygara i fajki
Inne czynniki:
Inne czynniki:
Narażenie na dymy i pyły przemysłowe
Narażenie na dymy i pyły przemysłowe
Zanieczyszczenie środowiska
Zanieczyszczenie środowiska
Mała masa urodzeniowa
Mała masa urodzeniowa
Częste zakażenia układu oddechowego
Częste zakażenia układu oddechowego
w dzieciństwie
w dzieciństwie
Podłoże genetyczne, płeć męska,
Podłoże genetyczne, płeć męska,
starzenie się organizmu.
starzenie się organizmu.
Rozpoznanie
Rozpoznanie
Opiera się na:
Opiera się na:
a/ zespole objawów i
a/ zespole objawów i
b/ obrazie klinicznym
b/ obrazie klinicznym
Ad a/ Zespół objawów
Ad a/ Zespół objawów
Kaszel z nadprodukcją flegmy
Kaszel z nadprodukcją flegmy
Duszność – początkowo wysiłkowa a
Duszność – początkowo wysiłkowa a
następnie spoczynkowa
następnie spoczynkowa
Przyspieszona częstość oddechów
Przyspieszona częstość oddechów
Ad b/ objawy kliniczne
Ad b/ objawy kliniczne
Rzężenie wysiłkowe
Rzężenie wysiłkowe
Świsty – w badaniu stetoskopem
Świsty – w badaniu stetoskopem
Sinica warg, palców jako wyraz
Sinica warg, palców jako wyraz
niedotlenienia
niedotlenienia
Spirometria
Spirometria
Badanie medyczne – specjalistyczne przy
Badanie medyczne – specjalistyczne przy
pomocy urządzenia zwanego spirometrem
pomocy urządzenia zwanego spirometrem
Celem badania jest pomiar objętości i
Celem badania jest pomiar objętości i
pojemności płuc oraz przepływu
pojemności płuc oraz przepływu
powietrza znajdującego się w płucach i
powietrza znajdującego się w płucach i
oskrzelach w różnych fazach cyklu
oskrzelach w różnych fazach cyklu
oddechowego
oddechowego
Zastosowanie do rozpoznania i oceny
Zastosowanie do rozpoznania i oceny
wyników leczenia – astma i POCHP.
wyników leczenia – astma i POCHP.
Leczenie
Leczenie
Uwaga – choroba ma charakter
Uwaga – choroba ma charakter
nieuleczalny stąd wysiłki skierowane są
nieuleczalny stąd wysiłki skierowane są
na:
na:
Poprawę jakości życia przez łagodzenie
Poprawę jakości życia przez łagodzenie
objawów
objawów
Spowolnienie przebiegu choroby
Spowolnienie przebiegu choroby
Zaleca się
Zaleca się
Zaprzestanie palenia
Zaprzestanie palenia
Zmiana pracy na mniej obciążającą
Zmiana pracy na mniej obciążającą
wysiłkiem i zanieczyszczeniami
wysiłkiem i zanieczyszczeniami
Dbanie o czyste powietrze w swoim
Dbanie o czyste powietrze w swoim
otoczeniu
otoczeniu
Ćwiczenia fizyczne na mięśnie
Ćwiczenia fizyczne na mięśnie
oddechowe
oddechowe
Ruch dla zachowania ogólnej
Ruch dla zachowania ogólnej
sprawności
sprawności
Dieta śródziemnomorska
Dieta śródziemnomorska
Leczenie farmakologiczne
Leczenie farmakologiczne
Wg. zaleceń lekarza
Wg. zaleceń lekarza
Rokowanie
Rokowanie
Jest uzależnione od wczesnej
Jest uzależnione od wczesnej
diagnozy i natychmiastowego
diagnozy i natychmiastowego
leczenia.
leczenia.
Z biegiem czasu objawy będą się
Z biegiem czasu objawy będą się
nasilały
nasilały
Przeciętna żywotność wynosi 10 lat,
Przeciętna żywotność wynosi 10 lat,
od momentu gdy stwierdzi się utratę
od momentu gdy stwierdzi się utratę
2/3 prawidłowej wydolności płuc
2/3 prawidłowej wydolności płuc