Symptomatologia kliniczna

i leczenie ostrych zatruć

lekami działającymi

na ośrodkowy układ

nerwowy

Symptomatologia kliniczna

i leczenie ostrych zatruć

lekami działającymi

na ośrodkowy układ

nerwowy

Klinika Ostrych Zatruć

Instytut Medycyny Pracy im. prof. dr med. J.

Nofera

w Łodzi

Klinika Ostrych Zatruć

Instytut Medycyny Pracy im. prof. dr med. J.

Nofera

w Łodzi

Mirosława Wiese

Mirosława Wiese

Podział leków

działających depresyjnie

na OUN

Podział leków

działających depresyjnie

na OUN



barbiturany



pochodne hydantoiny



pochodne benzodiazepiny



pochodne fenotiazyny



trójcykliczne antydepresanty



pochodne karboksamidu



p/padaczkowe pochodne kwasów

tłuszczowych - kwas walproinowy



barbiturany



pochodne hydantoiny



pochodne benzodiazepiny



pochodne fenotiazyny



trójcykliczne antydepresanty



pochodne karboksamidu



p/padaczkowe pochodne kwasów

tłuszczowych -

kwas walproinowy

Podział leków

działających depresyjnie

na OUN

Podział leków

działających depresyjnie

na OUN



pochodne butyrofenonu -

haloperidol



pochodne tioksantenu - klozapina



benzamidy - sulpiryd



sole litu - węglan litu



baklofen



pochodne butyrofenonu -

haloperidol



pochodne tioksantenu -

klozapina



benzamidy -

sulpiryd



sole litu -

węglan litu



baklofen

Barbiturany

Barbiturany

Barbiturany

T½

Czas

działan

ia (h)

Dawkowani

e

(mg/dobę)

Stężenie

toksyczne

minimalne

(mg/dL)

Ultrakrótko

działające

tiopental

6 - 46

< 0,5

50 - 75

> 0,5

Krótko

działające

pentobarbital

15 - 48 > 3 - 4

100 - 200

> 1,0

Średnio długo

działające

amobarbital

8 - 42

> 4 - 6

65 - 200

> 1,0

Długo

działające

fenobarbital

80 -

120

> 6 -

12

100 - 320

> 3,0

Barbiturany

Barbiturany

Mechanizm działania

• Wykazują działanie depresyjne na

OUN,

szczególnie na twór siatkowaty i korę

• Hamują synaptyczną transmisję GABA

• Silnie działają na ośrodek

oddechowy i naczynioruchowy w pniu

mózgu

Mechanizm działania

• Wykazują działanie depresyjne na

OUN,

szczególnie na twór siatkowaty i korę

• Hamują synaptyczną transmisję GABA

• Silnie działają na ośrodek

oddechowy i naczynioruchowy w pniu

mózgu

Barbiturany

Barbiturany

• Wchłanianie: zależne od rodzaju barbituranu

- wolne (barbiturany długodziałające)
- szybkie (barbiturany krótkodziałające)

• Biodostępność 50 –90%
• Wiązanie z białkami 5% (Barbital) – 65%

(Tiopental)

• Objętość dystrybucji V

d

0,4 – 0,8 l/kg

dzieci 0,7 – 1,2 l/kg
• Metabolizm w wątrobie, metabolity wydalane z

moczem

Dawki śmiertelne

krótko działające – 2 - 3 g
długo działające – 6 - 10 g

• Przenikają przez barierę łożyska i do mleka matki

• Wchłanianie: zależne od rodzaju barbituranu

- wolne (barbiturany długodziałające)
- szybkie (barbiturany krótkodziałające)

• Biodostępność 50 –90%
• Wiązanie z białkami 5% (Barbital) – 65%

(Tiopental)

• Objętość dystrybucji

V

d

0,4 – 0,8 l/kg

dzieci 0,7 – 1,2 l/kg
• Metabolizm

w wątrobie, metabolity wydalane z

moczem

Dawki śmiertelne

krótko działające – 2 - 3 g

długo działające – 6 - 10 g

• Przenikają przez barierę łożyska i do mleka matki

Barbiturany

Barbiturany

Objawy zatrucia

• OUN – zaburzenia równowagi, senność,

dezorientacja, zaburzenia artykulacji,

śpiączka, osłabienie i zanik odruchów,

osłabienie napięcia mięśniowego,

porażenie ośrodka oddechowego

i naczynioruchowego, hipotermia lub

hipertermia (rzadziej)

• Układ oddechowy – spłycenie i zwolnienie

oddechu, porażenie oddechu, możliwość

obrzęku lub/i zapalenia płuc

• Układ krążenia – działanie depresyjne na

mięsień sercowy, bradykardia, spadek

ciśnienia tętniczego, wstrząs

Objawy zatrucia

• OUN –

zaburzenia równowagi, senność,

dezorientacja, zaburzenia artykulacji,

śpiączka, osłabienie i zanik odruchów,

osłabienie napięcia mięśniowego,

porażenie ośrodka oddechowego

i naczynioruchowego, hipotermia lub

hipertermia (rzadziej)

• Układ oddechowy –

spłycenie i zwolnienie

oddechu, porażenie oddechu, możliwość

obrzęku lub/i zapalenia płuc

• Układ krążenia –

działanie depresyjne na

mięsień sercowy, bradykardia, spadek

ciśnienia tętniczego, wstrząs

Barbiturany

Barbiturany

Objawy zatrucia c.d.

• Krew – zaburzenia krzepnięcia i

fibrynolizy

• Przewód pokarmowy – zwolnienie,

porażenie perystaltyki

• Nerki – możliwość uszkodzenia
• Narząd wzroku – zwężenie źrenic
• Skóra i mięśnie – możliwość wystąpienia
w krótkim czasie odleżyn i rabdomiolizy
• Obwodowy układ nerwowy – możliwość

uszkodzenia nerwów obwodowych

Objawy zatrucia c.d.

• Krew –

zaburzenia krzepnięcia i

fibrynolizy

• Przewód pokarmowy –

zwolnienie,

porażenie perystaltyki

• Nerki –

możliwość uszkodzenia

• Narząd wzroku –

zwężenie źrenic

• Skóra i mięśnie –

możliwość wystąpienia

w krótkim czasie odleżyn i rabdomiolizy

• Obwodowy układ nerwowy –

możliwość

uszkodzenia nerwów obwodowych

Barbiturany

Klasyfikacja śpiączek wg Reeda

Barbiturany

Klasyfikacja śpiączek wg Reeda

Objawy

kliniczne

Stopień głębokości śpiączki

0

I

II

III

IV

Śpiący

+

+

+

+

+

Reakcja na

bodźce

słuchowe

+

-

-

-

-

Reakcja na

bodźce bólowe

+

+

-

-

-

Głębokie

odruchy

ścięgnowe

+

+

+

-

-

Zaburzenia RR

lub/i oddechu

-

-

-

-

+

Barbiturany

Barbiturany

Leczenie



Dekontaminacja przewodu

pokarmowego



Intensywna terapia zachowawcza



Forsowna diureza z alkalizacją



Hemodializa



Hemoperfuzja

Leczenie



Dekontaminacja przewodu

pokarmowego



Intensywna terapia zachowawcza



Forsowna diureza z alkalizacją



Hemodializa



Hemoperfuzja

Barbiturany

Barbiturany

Dekontaminacja

Po zakończeniu płukania żołądka podać
węgiel aktywowany - 1g/kg c.c.

w pierwszej dawce,

w dawkach frakcjonowanych 0,5g/kg c.c.

co 4 - 6 godzin

( Uwaga : zachowana perystaltyka! )

Dekontaminacja

Po zakończeniu płukania żołądka podać

węgiel aktywowany -

1g/kg c.c.

w pierwszej dawce,

w dawkach frakcjonowanych 0,5g/kg c.c.

co 4 - 6 godzin

( Uwaga :

zachowana perystaltyka!

)

Barbiturany

Barbiturany

Forsowna diureza z alkalizacją

Podawanie dożylne płynów:

Dorośli: 100 - 150 ml/kg m.c.

Dzieci: 3 - 6 ml/kg c.m./godz. (2-3 l/m

2

/dobę)

Alkalizacja moczu (u dorosłych i dzieci):

podawanie dożylne 8,4% Natrium bicarbonicum

w dawkach frakcjonowanych pod kontrolą RKZ

krwi

Forsowna diureza z alkalizacją

Podawanie dożylne płynów:

Dorośli: 100 - 150 ml/kg m.c.

Dzieci: 3 - 6 ml/kg c.m./godz. (2-3 l/m

2

/dobę)

Alkalizacja moczu

(u dorosłych i dzieci):

podawanie dożylne

8,4% Natrium bicarbonicum

w dawkach frakcjonowanych pod kontrolą RKZ

krwi

Barbiturany

Barbiturany

Metody eliminacji pozaustrojowej

- hemodializa (HD)

- hemoperfuzja (HP)

kolumny z węglem aktywowanym

Decydującym czynnikiem

o przeprowadzeniu tych zabiegów

jest stan kliniczny:

głębokość śpiączki,

wydolność układu oddechowego i krążenia

Metody eliminacji pozaustrojowej

- hemodializa (HD)

- hemoperfuzja (HP)

kolumny z węglem aktywowanym

Decydującym czynnikiem

o przeprowadzeniu tych zabiegów

jest stan

kliniczny:

głębokość śpiączki,

wydolność układu oddechowego i krążenia

Pochodne

benzodiazepin

Pochodne

benzodiazepin

lek

T½

(h)

Aktywne

metaboli

ty

Dawka doustna (mg)

sedatywna

nasenna

alprazolam

10

+

0,25 - 0,5

-

chlordiazepoksy

d

5 - 15

+

5 - 20

25 - 50

klorazepam

50 -

80

+

3,75 - 15

15 - 30

diazepam

30 -

60

+

5 - 10

5 - 10

lorazepam

10 -

20

+

0,5 - 2

2 - 4

temazepam

10 -

17

+/-

-

10 - 30

oksazepam

5 - 10

-

10 - 15

15 - 30

Pochodne

benzodiazepin

Pochodne

benzodiazepin

Mechanizm działania

Działają na ośrodkowy układ

nerwowy,

w szczególności

na układ limbiczny i podwzgórze,

ułatwia przekaźnictwo

GABA -ergiczne

Mechanizm działania

Działają na ośrodkowy układ

nerwowy,

w szczególności

na układ limbiczny i podwzgórze,

ułatwia przekaźnictwo

GABA -ergiczne

Pochodne benzodiazepin

Pochodne benzodiazepin

• Dobrze i szybko wchłaniają się

z przewodu pokarmowego

• Biodostępność np.

dla diazepamu 100%,

dla temazepamu 80%

• Wiązanie z białkami

np. 97% dla temazepamu,

96 – 98% diazepamu

• Przenikają przez barierę łożyska

i do mleka matki

• Dobrze i szybko wchłaniają się

z przewodu pokarmowego

• Biodostępność

np.

dla diazepamu 100%,

dla temazepamu 80%

• Wiązanie z białkami

np. 97% dla temazepamu,

96 – 98% diazepamu

• Przenikają przez barierę łożyska

i do mleka matki

Pochodne benzodiazepin

Pochodne benzodiazepin

Objawy zatrucia

OUN - zaburzenia równowagi, oczopląs

senność, zaburzenia

koordynacji
psychoruchowej, śpiączka,

depresja ośrodka
oddechowego (rzadko),
hipotermia (rzadko)
Układ krążenia - spadek RR (rzadko)
Układ mięśniowy - obniżenie napięcia

mięśniowego

Objawy zatrucia

OUN

- zaburzenia równowagi, oczopląs

senność, zaburzenia

koordynacji
psychoruchowej, śpiączka,

depresja ośrodka
oddechowego (rzadko),

hipotermia (rzadko)

Układ krążenia

- spadek RR (rzadko)

Układ mięśniowy

- obniżenie napięcia

mięśniowego

Pochodne benzodiazepin

Pochodne benzodiazepin

ALPRAZOLAM – Afobam, Xanax

• Objętość dystrybucji V

d

0,8 - 1,6 l/kg

• Wiązanie z białkami osocza – 70 - 80%
• T1/2 12 - 15 godz.
• Metabolizuje w wątrobie do aktywnego

metabolitu alfa-hydroksyalprazolamu o T1/2
15 godz.
oraz metabolitów nieaktywnych: benzofenonu,
4-hydroksyalprazolamu, dezmetyloalprazolamu

• Wydalanie: głównie z moczem w postaci

metabolitów, 20% w postaci niezmienionej

ALPRAZOLAM – Afobam, Xanax

• Objętość dystrybucji

V

d

0,8 - 1,6 l/kg

• Wiązanie z białkami osocza –

70 - 80%

• T1/2 12 - 15 godz.

• Metabolizuje

w wątrobie do

aktywnego

metabolitu alfa-hydroksyalprazolamu

o T1/2

15 godz.
oraz metabolitów nieaktywnych: benzofenonu,
4-hydroksyalprazolamu, dezmetyloalprazolamu

• Wydalanie:

głównie z moczem w postaci

metabolitów, 20% w postaci niezmienionej

Pochodne benzodiazepin

Pochodne benzodiazepin

DIAZEPAM – Relanium

» Objętość dystrybucji V

d

1,1 l/kg

» Wiązanie z białkami osocza 96 -

99%

» Metabolizuje w wątrobie do

dezmetylodiazepamu,
dezmetyloksazepamu, oksazepamu,
temazepamu

» Wydalanie: głównie z moczem
w postaci metabolitów

DIAZEPAM – Relanium

»

Objętość dystrybucji

V

d

1,1 l/kg

» Wiązanie z białkami osocza

96 -

99%

» Metabolizuje

w wątrobie do

dezmetylodiazepamu,
dezmetyloksazepamu, oksazepamu,
temazepamu

» Wydalanie: głównie z moczem

w postaci metabolitów

Pochodne benzodiazepin

Pochodne benzodiazepin

MIDAZOLAM - Dormicum, Midanium

• Objętość dystrybucji V

d

0,8 - 1,5 l/kg

• Stężenie terapeutyczne 30 - 70 ng/ml
• Wiązanie z białkami osocza 96%
• T1/2 1 - 4godz. (wydłuża się u osób starszych,

z marskością wątroby, niewydolnością krążenia lub

nerek)

• Metabolizm do alfa-hydroksymidazolamu
• Wydalanie: głównie z moczem w postaci

metabolitów oraz w 2 - 8% z kałem

MIDAZOLAM - Dormicum, Midanium

• Objętość dystrybucji

V

d

0,8 - 1,5 l/kg

• Stężenie terapeutyczne

30 - 70 ng/ml

• Wiązanie z białkami osocza

96%

• T1/2 1 - 4godz.

(wydłuża się u osób starszych,

z marskością wątroby, niewydolnością krążenia lub

nerek)

• Metabolizm

do

alfa-hydroksymidazolamu

• Wydalanie:

głównie z moczem w postaci

metabolitów oraz w 2 - 8% z kałem

Pochodne

benzodiazepin

Pochodne

benzodiazepin

OKSAZEPAM

•Objętość dystrybucji V

d

0,5-2 l/kg

•Wiązanie z białkami osocza 97%
•T½

5 - 13 godz.

•Metabolizuje w wątrobie,
nie stwierdzono aktywnych

metabolitów

OKSAZEPAM

•Objętość dystrybucji

V

d

0,5-2 l/kg

•Wiązanie z białkami osocza

97%

•T½

5 - 13 godz.

•Metabolizuje

w wątrobie,

nie stwierdzono aktywnych

metabolitów

Pochodne

benzodiazepin

Pochodne

benzodiazepin

Leczenie

• Dekontaminacja przewodu pokarmowego

• Intensywna terapia zachowawcza

Specyficzna odtrutka

flumazenil (Anexate, amp. 0,5mg)

Znosi działanie benzodiazepin po podaniu

dożylnym

dorośli 0,5 - 1mg

dzieci 0,01 - 0,02 mg/kg mc

Leczenie

• Dekontaminacja przewodu pokarmowego

• Intensywna terapia zachowawcza

Specyficzna odtrutka

flumazenil

(Anexate, amp. 0,5mg)

Znosi działanie benzodiazepin po podaniu

dożylnym

dorośli 0,5 - 1mg

dzieci 0,01 - 0,02 mg/kg mc

Pochodne

benzodiazepin

Pochodne

benzodiazepin

Podawanie flumazenilu

można powtarzać:

u dorosłych 0,5 – 1 mg co 20 -

60 min

lub w

ciągłym wlewie

u dzieci 0,01 mg/kg mc co 20 -

60 min

lub w ciągłym

wlewie

Podawanie

flumazenilu

można powtarzać:

u dorosłych

0,5 – 1 mg co 20 -

60 min

lub w

ciągłym wlewie

u dzieci

0,01 mg/kg mc co 20 -

60 min

lub w ciągłym

wlewie

POCHODNE FENOTIAZYNY

POCHODNE FENOTIAZYNY



Pochodne alifatyczne - grupa promazyny

chloropromazyna

lewopromazyna



Pochodne piperydyny - grupa piperydynowa

tiorydazyna



Pochodne piperazyny - grupa perazyny

perazyna

butyryloperazyna

perfernazyna

flufenazyna



Pochodne alifatyczne

- grupa promazyny

chloropromazyna

lewopromazyna



Pochodne piperydyny

- grupa piperydynowa

tiorydazyna



Pochodne piperazyny

- grupa perazyny

perazyna

butyryloperazyna

perfernazyna

flufenazyna

POCHODNE FENOTIAZYNY

POCHODNE FENOTIAZYNY

Mechanizm działania

• Blokują receptory adrenergiczne i dopaminergiczne

w ośrodkach podkorowych mózgu, w układzie

siatkowatym pnia mózgu, podwzgórzu oraz
układzie limbicznym.

• Działają bezpośrednio hamująco na mięsień

sercowy

• Blokują chemoreceptory w pniu, hamują czynność

receptorów H

1

• Działają chinidynopodobnie
• Zaburzenia pozapiramidowe spowodowane są

działaniem hamującym na receptory
dopaminergiczne jąder podstawy mózgu

Mechanizm działania

• Blokują receptory adrenergiczne i dopaminergiczne

w ośrodkach podkorowych mózgu, w układzie

siatkowatym pnia mózgu, podwzgórzu oraz
układzie limbicznym.

• Działają bezpośrednio hamująco na mięsień

sercowy

• Blokują chemoreceptory w pniu, hamują czynność

receptorów H

1

• Działają chinidynopodobnie

• Zaburzenia pozapiramidowe spowodowane są

działaniem hamującym na receptory
dopaminergiczne jąder podstawy mózgu

POCHODNE FENOTIAZYNY

POCHODNE FENOTIAZYNY

 Objętość dystrybucji V

d

10 – 35 l/kg - chloropromazyna
18 l/kg - tiorydazyna
 Wiązanie z białkami około 90 – 98 %
 Przenikają przez łożysko i do mleka matki
 Metabolizowane w wątrobie, metabolity

wydalane z moczem oraz z

żółcią

 Dawka toksyczna chloropromazyna

dorośli 3 – 5 g,
dzieci 200 – 1000 mg

 Objętość dystrybucji V

d

10 – 35 l/kg - chloropromazyna
18 l/kg - tiorydazyna

 Wiązanie z białkami około 90 – 98 %


Przenikają przez łożysko i do mleka matki

 Metabolizowane w wątrobie, metabolity

wydalane z moczem oraz z

żółcią

 Dawka toksyczna

chloropromazyna

dorośli 3 – 5 g,
dzieci 200 – 1000 mg

POCHODNE FENOTIAZYNY

POCHODNE FENOTIAZYNY

Lek

Dawka dobowa

dla dorosłych

(mg)

E

A

H

chloropromazyn

a

200 - 2000

+

+

+

flufenazyna

2,5 - 20

+

-

+

prometazyna

25 - 200

+

+

-

tiorydazyna

150 - 300

-

+

+

trifluoroperazyn

a

1 - 40

+

-

-

E – objawy pozapiramidowe, A – zespół cholinolityczny, H -

hipotensja

E – objawy pozapiramidowe, A – zespół cholinolityczny, H -

hipotensja

POCHODNE FENOTIAZYNY

POCHODNE FENOTIAZYNY

Objawy zatrucia

• CUN – uspokojenie, senność,

śpiączka z okresowym niepokojem ruchowym,

drżeniami, kurczami, reakcjami

dystonicznymi, objawy pozapiramidowe

(drżenia, tiki, atetozy, akineza, sztywność

mięśni),

możliwość wystąpienia depresji oś.

oddechowego, wystąpienia drgawek,

hipotermia,

rzadziej hipertermia

• Serce i układ krążenia – obniżenie RR,

tachykardia, możliwość wystąpienia zaburzeń

rytmu (niemiarowości, bloki)

Objawy zatrucia

• CUN

– uspokojenie, senność,

śpiączka z okresowym niepokojem ruchowym,

drżeniami, kurczami, reakcjami

dystonicznymi, objawy pozapiramidowe

(drżenia, tiki, atetozy, akineza, sztywność

mięśni),

możliwość wystąpienia depresji oś.

oddechowego, wystąpienia drgawek,

hipotermia,

rzadziej hipertermia

• Serce i układ krążenia

– obniżenie RR,

tachykardia, możliwość wystąpienia zaburzeń

rytmu (niemiarowości, bloki)

POCHODNE FENOTIAZYNY

POCHODNE FENOTIAZYNY

Objawy zatrucia c.d.

• Przewód pokarmowy – osłabienie
lub zniesienie perystaltyki, zaparcia,

suche śluzówki

Wątroba – możliwość wystąpienia

żółtaczki cholestatycznej (rzadko)

• Układ oddechowy – spłycenie,

zwolnienie, porażenie oddechu,
zapalenie płuc

• Układ moczowy – zatrzymanie moczu
• Narząd wzroku – zwężenie źrenic,

zaburzenia ostrości widzenia

Objawy zatrucia c.d.

• Przewód pokarmowy

– osłabienie

lub zniesienie perystaltyki, zaparcia,

suche śluzówki

Wątroba

– możliwość wystąpienia

żółtaczki cholestatycznej (rzadko)

• Układ oddechowy

– spłycenie,

zwolnienie, porażenie oddechu,
zapalenie płuc

• Układ moczowy

– zatrzymanie moczu

• Narząd wzroku

– zwężenie źrenic,

zaburzenia ostrości widzenia

POCHODNE FENOTIAZYNY

POCHODNE FENOTIAZYNY

Leczenie

• Dekontaminacja przewodu pokarmowego
• Intensywna terapia zachowawcza
• Objawy pozapiramidowe znoszą:
 Scopolaminum hydrobromicum 0,5 mg

(podskórnie)

 Atropinum sulfuricum ( dożylnie lub podskórnie)

dorośli 0,5 – 1 mg

dzieci 20 g/kg m.c.

• Salicylan fizostygminy – w ciężkich zatruciach,

przy zaburzeniach rytmu serca – dożylnie

dorośli 1 - 2 mg ( maks. 4mg)

dzieci - 0,05 mg/kg ( maks. 2mg)

Leczenie

• Dekontaminacja przewodu pokarmowego
• Intensywna terapia zachowawcza
• Objawy pozapiramidowe znoszą:

 Scopolaminum hydrobromicum

0,5 mg

(podskórnie)

 Atropinum sulfuricum

( dożylnie lub podskórnie)

dorośli 0,5 – 1 mg

dzieci 20 g/kg m.c.

• Salicylan fizostygminy

– w ciężkich zatruciach,

przy

zaburzeniach rytmu serca

– dożylnie

dorośli 1 - 2 mg ( maks. 4mg)

dzieci - 0,05 mg/kg ( maks. 2mg)

Trójcykliczne

antydepresanty TCA

Trójcykliczne

antydepresanty TCA

Leki o dużej toksyczności i ciężkim

przebiegu zatrucia

Działanie - blokują centralne i obwodowe

receptory cholinergiczne

- hamują obwodowe receptory

alfa-adrenergiczne

- stabilizują błony komórkowe
- blokują kanały sodowe
- hamują zwrotne wchłanianie

neurotransmiterów

Leki o dużej toksyczności i ciężkim

przebiegu zatrucia

Działanie

- blokują centralne i obwodowe

receptory cholinergiczne

- hamują obwodowe receptory

alfa-adrenergiczne

- stabilizują błony komórkowe
- blokują kanały sodowe
- hamują zwrotne wchłanianie

neurotransmiterów

Trójcykliczne

antydepresanty TCA

Trójcykliczne

antydepresanty TCA



Biodostępność jest zróżnicowana, średnio
60%



Wiążą się z białkami w 90% i powyżej



Leki o dużej lipofilności i objętości dystrybucji

V

d

(15 - 50 l/kg)



T1/2 wynosi 3,5 – 37 – 78 godz.



Przenikają przez łożysko i do mleka matki



Biodostępność

jest zróżnicowana,

średnio

60%



Wiążą się z białkami w 90% i powyżej



Leki o dużej

lipofilności i objętości dystrybucji

V

d

(15 - 50 l/kg)



T1/2

wynosi

3,5 – 37 – 78 godz.



Przenikają przez

łożysko i do mleka

matki

Trójcykliczne

antydepresanty TCA

Trójcykliczne

antydepresanty TCA

Metabolizm - w wątrobie, do

aktywnych metabolitów

Wydalają się z moczem i kałem

( głównie jako metabolity), a
15% w postaci niezmienionej

Metabolizm

- w wątrobie, do

aktywnych metabolitów

Wydalają się

z moczem i kałem

( głównie jako metabolity), a
15% w postaci niezmienionej

Trójcykliczne

antydepresanty TCA

Trójcykliczne

antydepresanty TCA

Zespół cholinolityczny



szerokie źrenice z upośledzoną reakcją

na światło



zaczerwienienie skóry



suchość błon śluzowych



tachykardia



wzrost ciśnienia tętniczego



pobudzenie psychoruchowe,

dezorientacja



objawy psychotyczne

Zespół cholinolityczny



szerokie źrenice z upośledzoną reakcją

na światło



zaczerwienienie skóry



suchość błon śluzowych



tachykardia



wzrost ciśnienia tętniczego



pobudzenie psychoruchowe,

dezorientacja



objawy psychotyczne

Trójcykliczne

antydepresanty TCA

Trójcykliczne

antydepresanty TCA

Objawy zatrucia

• OUN - splątanie, dezorientacja, pobudzenie
psychoruchowe, halucynacje wzrokowe

i słuchowe, zaburzenia równowagi, ataksja,

objawy pozapiramidowe,

hipotermia, hipertermia, drgawki, śpiączka,

depresja ośrodka oddechowego

• Układ oddechowy - obrzęk płuc

lub/i zapalenia płuc

Objawy zatrucia

• OUN

-

splątanie, dezorientacja, pobudzenie

psychoruchowe, halucynacje wzrokowe

i słuchowe, zaburzenia równowagi, ataksja,

objawy pozapiramidowe,

hipotermia, hipertermia, drgawki, śpiączka,

depresja ośrodka oddechowego

• Układ oddechowy

-

obrzęk płuc

lub/i zapalenia płuc

Trójcykliczne

antydepresanty TCA

Trójcykliczne

antydepresanty TCA

Objawy zatrucia c.d.

Układ krążenia



wydłużenie odstępów PR, QRS, i QT



bloki AV, bloki wewnątrzkomorowe



migotanie przedsionków i komór



dodatkowe skurcze nad - i komorowe



częstoskurcz komorowy



częstoskurcz typu Torsade de pointes



hipotonia

Objawy zatrucia c.d.

Układ krążenia



wydłużenie odstępów PR, QRS, i QT



bloki AV, bloki wewnątrzkomorowe



migotanie przedsionków i komór



dodatkowe skurcze nad - i komorowe



częstoskurcz komorowy



częstoskurcz typu Torsade de pointes



hipotonia

Trójcykliczne

antydepresanty TCA

Trójcykliczne

antydepresanty TCA

Objawy zatrucia c.d.



Układ mięśniowy - rabdomioliza

 Układ hemostazy - zaburzenia

krzepnięcia
i fibrynolizy

 Przewód pokarmowy - zwolnienie,

porażenie
perystaltyki

Objawy zatrucia c.d.



Układ mięśniowy

- rabdomioliza

 Układ hemostazy

- zaburzenia

krzepnięcia
i fibrynolizy

 Przewód pokarmowy

- zwolnienie,

porażenie
perystaltyki

Trójcykliczne

antydepresanty TCA

Trójcykliczne

antydepresanty TCA

AMITRYPTYLINA



Objętość dystrybucji V

d

15 - 18 l/kg



Stężenie terapeutyczne w surowicy

(amitryptylina + nortryptylina) 80 - 250

ng/ml



Wiązanie z białkami osocza 95%



Metabolizm - amitryptylina T1/2 9 - 25

godz.

10-hydroksynortryptylina T1/2 30 godz



Wydalanie z moczem i kałem głównie

metabolity, 15% w postaci niezmienionej

AMITRYPTYLINA



Objętość dystrybucji

V

d

15 - 18 l/kg



Stężenie terapeutyczne

w surowicy

(amitryptylina + nortryptylina) 80 - 250

ng/ml



Wiązanie z białkami

osocza 95%



Metabolizm -

amitryptylina

T1/2 9 - 25

godz.

10-hydroksynortryptylina

T1/2 30 godz



Wydalanie

z moczem i kałem głównie

metabolity, 15% w postaci niezmienionej

Trójcykliczne

antydepresanty TCA

Trójcykliczne

antydepresanty TCA

DIBENZEPINA - Noveril



Wiązanie z białkami osocza 95%



T1/2 3,5 - 5 godz.



Metabolizm do aktywnego metabolitu



Wydalanie w 80% z moczem,
głównie metabolity

DIBENZEPINA - Noveril



Wiązanie z białkami

osocza 95%



T1/2 3,5 - 5 godz.



Metabolizm

do aktywnego metabolitu



Wydalanie

w 80% z moczem,

głównie metabolity

Trójcykliczne

antydepresanty TCA

Trójcykliczne

antydepresanty TCA

DOKSEPINA

Doxepin, Sineguan, Poldoxin,



Objętość dystrybucji V

d

14 - 27 l/kg



Stężenie terapeutyczne w surowicy

(doksepina

+ dezmetylodoksepina) 50-150 ng/ml



Wiązanie z białkami osocza 80%



Metabolizm - doksepina T1/2 11 - 19 godz.

dezmetylodoksepina T1/2 37 godz.



Wydalanie metabolitów z moczem i kałem

DOKSEPINA

Doxepin, Sineguan, Poldoxin,



Objętość dystrybucji V

d

14 - 27 l/kg



Stężenie terapeutyczne

w surowicy

(doksepina

+ dezmetylodoksepina) 50-150 ng/ml



Wiązanie z białkami

osocza 80%



Metabolizm -

doksepina

T1/2

11 - 19 godz.

dezmetylodoksepina

T1/2

37 godz.



Wydalanie

metabolitów z moczem i kałem

Trójcykliczne

antydepresanty TCA

Trójcykliczne

antydepresanty TCA

IMIPRAMINA



Objętość dystrybucji V

d

15-20 l/kg



Stężenie terapeutyczne w surowicy

(imipramina+dezypramina) 150 - 300

ng/ml



Wiązanie z białkami osocza 80 - 90%



Metabolizm - dezypramina (aktywny

metabolit)

- 2 - hydroksydezypramina



T1/2 18-21 godz



Wydalanie metabolitów z moczem i kałem

IMIPRAMINA



Objętość dystrybucji V

d

15-20 l/kg



Stężenie terapeutyczne

w surowicy

(imipramina+dezypramina) 150 - 300

ng/ml



Wiązanie z białkami

osocza 80 - 90%



Metabolizm -

dezypramina (aktywny

metabolit)

-

2 - hydroksydezypramina



T1/2

18-21 godz



Wydalanie

metabolitów z moczem i kałem

Trójcykliczne

antydepresanty TCA

Trójcykliczne

antydepresanty TCA

KLOMIPRAMINA

Anafranil, Hydiphen



Objętość dystrybucji V

d

7 - 20 l/kg



Stężenie terapeutyczne w surowicy

160 - 200 ng/ml



Wiązanie z białkami osocza: 90%



T

1/2

20 - 25 godz.



Metabolizuje w wątrobie - aktywny metabolit

– dezmetyloklomipramina



Wydala się z moczem w 60% i kałem w 30% oraz w

postaci niezmienionej w 1 - 3%.

KLOMIPRAMINA

Anafranil, Hydiphen



Objętość dystrybucji

V

d

7 - 20 l/kg



Stężenie terapeutyczne w surowicy

160 - 200 ng/ml



Wiązanie z białkami osocza: 90%



T

1/2

20 - 25 godz.



Metabolizuje w wątrobie - aktywny metabolit

–

dezmetyloklomipramina



Wydala się z moczem w 60% i kałem w 30% oraz w

postaci niezmienionej w 1 - 3%.

Trójcykliczne

antydepresanty

pochodne karboksamidu

Trójcykliczne

antydepresanty

pochodne karboksamidu

KARBAMAZEPINA - CBZ

Amizepin, Neurotop, Tegretol, Timonil

Mechanizm działania:



blokuje kanały sodowe zależne od

potencjału



wtórnie zmniejsza uwalnianie glutaminianu

i obrót katecholamin



stabilizuje błony komórkowe



zapobiega rozprzestrzenianiu się impulsów

na poziomie synaps



łagodzi nerwobóle w wyniku hamowania

przewodnictwa we włóknach czuciowych

KARBAMAZEPINA - CBZ

Amizepin, Neurotop, Tegretol, Timonil

Mechanizm działania:



blokuje kanały sodowe zależne od

potencjału



wtórnie zmniejsza uwalnianie glutaminianu

i obrót katecholamin



stabilizuje błony komórkowe



zapobiega rozprzestrzenianiu się impulsów

na poziomie synaps



łagodzi nerwobóle w wyniku hamowania

przewodnictwa we włóknach czuciowych

KARBAMAZEPINA - CBZ

KARBAMAZEPINA - CBZ



Biodostępność po podaniu doustnym 70 -

90%



Objętość dystrybucji V

d

0,8 - 1,9 l/kg

(w zatruciach wzrasta do 3 l/kg)



Okres półtrwania T ½

noworodki 8 - 27 godzin
dzieci 2,5 - 15 godzin
dorośli - jednorazowa dawka 8 - 55 godzin
- długotrwałe stosowanie 8 - 17

godzin

- zatrucie 24 - 26 godzin



Biodostępność

po podaniu doustnym

70 -

90%



Objętość dystrybucji

V

d

0,8 - 1,9 l/kg

(w zatruciach wzrasta do 3 l/kg)



Okres półtrwania

T ½

noworodki

8 - 27 godzin

dzieci

2,5 - 15 godzin

dorośli - jednorazowa dawka

8 - 55 godzin

- długotrwałe stosowanie

8 - 17

godzin

- zatrucie

24 - 26 godzin

KARBAMAZEPINA - CBZ

KARBAMAZEPINA - CBZ



Stężenie toksyczne we krwi – powyżej 12 g/ml



Wiązanie z białkami osocza 75 - 80%

głównie z albuminami, i α

1

-kwaśną glikoproteiną



Metabolizm - aktywny metabolit

10,11- epoksyd karbamazepiny
mniejsza aktywność przeciwdrgawkowa od CBZ



Wydalanie – 70% wydala się z moczem

(1-3% w postaci niezmienionej), 30% z kałem



Przenika przez łożysko i do mleka matki



Stężenie toksyczne

we krwi – powyżej

12 g/ml



Wiązanie z białkami

osocza

75 - 80%

głównie z albuminami, i α

1

-kwaśną glikoproteiną



Metabolizm -

aktywny metabolit

10,11- epoksyd karbamazepiny
mniejsza aktywność przeciwdrgawkowa od CBZ



Wydalanie

– 70% wydala się z moczem

(1-3% w postaci niezmienionej), 30% z kałem



Przenika przez łożysko i do mleka matki

KARBAMAZEPINA - CBZ

Objawy zatrucia - OUN

KARBAMAZEPINA - CBZ

Objawy zatrucia - OUN

• zaburzenia

równowagi

• ataksja senność
• bóle i zawroty głowy
• nudności, wymioty
• pobudzenie

psychoruchowe

• oczopląs, podwójne

widzenie, anizokoria

• zaburzenia

akomodacji

• halucynacje, psychoza

• zaburzenia

równowagi

• ataksja senność
• bóle i zawroty głowy
• nudności, wymioty
• pobudzenie

psychoruchowe

• oczopląs, podwójne

widzenie, anizokoria

• zaburzenia

akomodacji

• halucynacje, psychoza

• śpiączka
• mioklonie, drgawki
• depresja ośrodka

oddechowego

• hipotermia
• objaw Babińskiego

(zmienny)

• asymetria

odruchów
ścięgnistych
i okostnowych

• śpiączka
• mioklonie, drgawki
• depresja ośrodka

oddechowego

• hipotermia
• objaw Babińskiego

(zmienny)

• asymetria

odruchów
ścięgnistych
i okostnowych

KARBAMAZEPINA - CBZ

Objawy zatrucia – układ

krążenia

KARBAMAZEPINA - CBZ

Objawy zatrucia – układ

krążenia

• bradykardia lub tachykardia (częściej!) zatokowa
• zaburzenia przewodnictwa wewnątrzkomorowego
• i przedsionkowo-komorowego



wydłużenie odstępu PR



poszerzenie zespołów QRS



wydłużenie odstępu QT

• nadkomorowe i komorowe skurcze dodatkowe
• blok całkowity serca
• hipotensja
• obrzęk płuc

• bradykardia lub tachykardia (częściej!) zatokowa
• zaburzenia przewodnictwa wewnątrzkomorowego
• i przedsionkowo-komorowego



wydłużenie odstępu PR



poszerzenie zespołów QRS



wydłużenie odstępu QT

• nadkomorowe i komorowe skurcze dodatkowe
• blok całkowity serca
• hipotensja
• obrzęk płuc

KARBAMAZEPINA - CBZ

Objawy zatrucia – c.d.

KARBAMAZEPINA - CBZ

Objawy zatrucia – c.d.

Układ krwiotwórczy i krew
zaburzenia krzepnięcia i fibrynolizy

Przewód pokarmowy
nudności,wymioty (bardzo częste!)
zaburzenia perystaltyki (porażenie)
Wątroba - przejściowe zaburzenia

funkcji

Układ krwiotwórczy i krew

zaburzenia krzepnięcia i fibrynolizy

Przewód pokarmowy

nudności,wymioty (bardzo częste!)
zaburzenia perystaltyki (porażenie)

Wątroba -

przejściowe zaburzenia

funkcji

KARBAMAZEPINA - CBZ

KARBAMAZEPINA - CBZ

U pacjentów zatrutych CBZ może występować

szereg objawów sugerujących

inne jednostki chorobowe

Pacjenci mogą być mylnie zakwalifikowani do
leczenia psychiatrycznego lub

neurologicznego, czy neurochirurgicznego.

Mogą też być przyczyną niepotrzebnego

wykonywania badań dodatkowych

(tomografii komputerowej, punkcji lędźwiowej)

U pacjentów zatrutych CBZ może występować

szereg objawów sugerujących

inne jednostki chorobowe

Pacjenci mogą być mylnie zakwalifikowani do
leczenia psychiatrycznego lub

neurologicznego, czy neurochirurgicznego.

Mogą też być przyczyną niepotrzebnego

wykonywania badań dodatkowych

(tomografii komputerowej, punkcji lędźwiowej)

KARBAMAZEPINA

KARBAMAZEPINA

Leczenie

• Dekontaminacja przewodu

pokarmowego

• Intensywna terapia zachowawcza
• W ciężkich zatruciach –

hemoperfuzja przez kolumny
węglowe

Leczenie

• Dekontaminacja przewodu

pokarmowego

• Intensywna terapia zachowawcza

• W ciężkich zatruciach –

hemoperfuzja

przez kolumny

węglowe

Pochodne butyrofenonu

Haloperidol

Pochodne butyrofenonu

Haloperidol

• Okres półtrwania T½ - 18 – 23 godz.
• Objętość dystrybucji V

d

18 – 30 l/kg

• 90% wiąże się z białkami
• Metabolizuje do nieaktywnych

metabolitów

• W okresie 5 dni 33 – 40% wydala się z

moczem,

w okresie 3 dni ok. 15% z kałem
• Przenika przez barierę łożyska

i do mleka matki

• Okres półtrwania

T½ - 18 – 23 godz.

• Objętość dystrybucji V

d

18 – 30 l/kg

• 90% wiąże się z białkami

• Metabolizuje do nieaktywnych

metabolitów

• W okresie 5 dni 33 – 40% wydala się z

moczem,

w okresie 3 dni ok. 15% z kałem

• Przenika przez barierę łożyska

i do mleka matki

Pochodne butyrofenonu

Haloperidol

Pochodne butyrofenonu

Haloperidol

Mechanizm działania

Znosi zdolność wiązania

i gromadzenia się

amin katecholowych w OUN,

blokuje receptory

dopaminergiczne.

Mechanizm działania

Znosi zdolność wiązania

i gromadzenia się

amin katecholowych w OUN,

blokuje receptory

dopaminergiczne.

Pochodne butyrofenonu

Haloperidol

Pochodne butyrofenonu

Haloperidol

Objawy zatrucia

• CUN – senność, zawroty głowy,

śpiączka z okresowym niepokojem

ruchowym, depresja ośrodka

oddechowego, możliwość wystąpienia

drgawek

i objawów pozapiramidowych
oraz hipotermii
• Układ krążenia – obniżenie RR,

tachykardia, możliwość zaburzeń

rytmu

Objawy zatrucia

• CUN

– senność, zawroty głowy,

śpiączka z okresowym niepokojem

ruchowym, depresja ośrodka

oddechowego, możliwość wystąpienia

drgawek

i objawów pozapiramidowych
oraz hipotermii

• Układ krążenia

– obniżenie RR,

tachykardia, możliwość zaburzeń

rytmu

Pochodne butyrofenonu

Haloperidol

Pochodne butyrofenonu

Haloperidol

Objawy zatrucia c.d.

• Układ oddechowy – spłycenie,

zwolnienie oddechu, możliwość
zatrzymania oddechu

• Przewód pokarmowy – suchość

śluzówek, osłabienie lub zniesienie
perystaltyki

• Narząd wzroku – wąskie źrenice
• Skóra – suchość, obniżenie temperatury

Objawy zatrucia c.d.

• Układ oddechowy

– spłycenie,

zwolnienie oddechu, możliwość
zatrzymania oddechu

• Przewód pokarmowy

– suchość

śluzówek, osłabienie lub zniesienie
perystaltyki

• Narząd wzroku

– wąskie źrenice

• Skóra

– suchość, obniżenie temperatury

Pochodne butyrofenonu

Haloperidol

Pochodne butyrofenonu

Haloperidol

Leczenie

• Dekontaminacja przewodu pokarmowego
• Intensywna terapia zachowawcza
• Objawy pozapiramidowe znoszą:
 Scopolaminum hydrobromicum

0,5 mg (podskórnie)

 Atropinum sulfuricum ( dożylnie lub

podskórnie) dorośli 0,5 – 1 mg
dzieci 20 g/kg m.c.

Leczenie

• Dekontaminacja przewodu pokarmowego
• Intensywna terapia zachowawcza
• Objawy pozapiramidowe znoszą:

 Scopolaminum hydrobromicum

0,5 mg (podskórnie)

 Atropinum sulfuricum

( dożylnie lub

podskórnie) dorośli 0,5 – 1 mg
dzieci 20 g/kg m.c.

Sulpiryd

Sulpiryd

• Okres półtrwania T½ - 7 – 9 godz.
• Objętość dystrybucji V

d

1 – 2,7 l/kg

• 40% wiąże się z białkami
• Wydalanie 70 – 90% po podaniu

dożylnym z moczem z postaci
niezmienionej,
15 – 30% po podaniu doustnym

• W niewielkim stopniu przenika przez

barierę łożyska i do mleka matki

• Okres półtrwania

T½ - 7 – 9 godz.

• Objętość dystrybucji

V

d

1 – 2,7 l/kg

• 40%

wiąże się z białkami

• Wydalanie 70 – 90%

po podaniu

dożylnym

z moczem z postaci

niezmienionej,

15 – 30%

po podaniu

doustnym

• W niewielkim stopniu przenika przez

barierę łożyska i do mleka matki

Sulpiryd

Sulpiryd

Objawy zatrucia

• CUN – bóle i zawroty głowy,

splątanie, możliwość
pobudzenia lub senności,
możliwość wystąpienia
objawów pozapiramidowych

• Układ krążenia – obniżenie RR
• Przewód pokarmowy – suchość

błon śluzowych

Objawy zatrucia

• CUN

– bóle i zawroty głowy,

splątanie, możliwość
pobudzenia lub senności,
możliwość wystąpienia
objawów pozapiramidowych

• Układ krążenia

– obniżenie RR

• Przewód pokarmowy

– suchość

błon śluzowych

Sulpiryd

Sulpiryd

Leczenie

• Dekontaminacja przewodu pokarmowego
• Intensywna terapia zachowawcza
• Objawy pozapiramidowe znoszą:
 Scopolaminum hydrobromicum

0,5 mg (podskórnie)

 Atropinum sulfuricum ( dożylnie lub

podskórnie) dorośli 0,5 – 1 mg
dzieci 20 g/kg m.c.

Leczenie

• Dekontaminacja przewodu pokarmowego
• Intensywna terapia zachowawcza
• Objawy pozapiramidowe znoszą:

 Scopolaminum hydrobromicum

0,5 mg (podskórnie)

 Atropinum sulfuricum

( dożylnie lub

podskórnie) dorośli 0,5 – 1 mg
dzieci 20 g/kg m.c.

Baklofen

Baklofen

kwas β-(aminometylo)-p-

chlorohydrocynamonowy

analog kwasu γ – aminomasłowego

(GABA)

Działanie

hamuje na poziomie rdzenia kręgowego

przewodzenie odruchów mono

i polisynaptycznych poprzez stymulację

receptorów GABA-ergicznych

kwas β-(aminometylo)-p-

chlorohydrocynamonowy

analog kwasu γ – aminomasłowego

(GABA)

Działanie

hamuje na poziomie rdzenia kręgowego

przewodzenie odruchów mono

i polisynaptycznych poprzez stymulację

receptorów GABA-ergicznych

Baklofen

Baklofen

•

Biodostępność 70 - 80%

• T

1/2

we krwi 2 - 6 godz.

(w zatruciu do 34,6 godz.)
• Objętość dystrybucji V

d

0,8 l/kg

• Wiązanie z białkami osocza 30%
• Metabolizm - wątroba ok. 15%

przyjętej

dawki

• Wydalanie ok. 70 - 90% w postaci

niezmienionej przez nerki

•

Biodostępność

70 - 80%

• T

1/2

we krwi

2 - 6 godz.

(w zatruciu do 34,6 godz.)
•

Objętość dystrybucji V

d

0,8 l/kg

•

Wiązanie z białkami osocza

30%

• Metabolizm -

wątroba ok. 15%

przyjętej

dawki

•

Wydalanie

ok. 70 - 90% w postaci

niezmienionej przez nerki

Baklofen

Baklofen

Maksymalne stężenie we krwi osiąga po 2 godz.
w płynie mózgowo–rdzeniowym to 12% stężenia

w osoczu

Dobowa dawka terapeutyczna 40-80 mg
Stężenie terapeutyczne w osoczu 100-400 ng/

mg

Objawy zatrucia po przyjęciu 150 - 300 mg

Dawka śmiertelna wynosi 1250 - 2500 mg

Maksymalne stężenie

we krwi osiąga po 2 godz.

w płynie mózgowo–rdzeniowym to 12% stężenia

w osoczu

Dobowa dawka terapeutyczna

40-80 mg

Stężenie terapeutyczne

w osoczu 100-400 ng/

mg

Objawy zatrucia po przyjęciu 150 - 300 mg

Dawka śmiertelna wynosi 1250 - 2500 mg

Baklofen

objawy zatrucia

Baklofen

objawy zatrucia

OUN
• oczopląs, zawroty głowy
• śpiączka
• obniżone napięcie

mięśniowe

• brak odruchów głębokich
• drgawki
• ostra niewydolność

oddechowa

OUN

•

oczopląs, zawroty głowy

•

śpiączka

•

obniżone napięcie
mięśniowe

•

brak odruchów głębokich

•

drgawki

• ostra niewydolność

oddechowa

Układ krążenia
• bradykardia - często!
• tachykardia
• hipo lub hipertonia
• zaburzenia

przewodnictwa
wewnątrzsercowego

Układ krążenia
•

bradykardia - często!

•

tachykardia

•

hipo lub hipertonia

•

zaburzenia
przewodnictwa
wewnątrzsercowego

pobudzenie
psychoruchowe
ostra psychoza

pobudzenie

psychoruchowe
ostra psychoza

Baklofen

Baklofen

Leczenie

• Dekontaminacja przewodu

pokarmowego

• Intensywna terapia

zachowawcza

Leczenie

• Dekontaminacja przewodu

pokarmowego

• Intensywna terapia

zachowawcza

Klozapina

Klozapol, Leponex

Klozapina

Klozapol, Leponex



Biodostępność 6 - 48



Objętość dystrybucji V

d

0,5 – 2,7 l/kg



Okres półtrwania T1/2 7 – 13 godz



Wiązanie z białkami osocza 95%



Metabolizm w wątrobie do nieaktywnego

metabolitu

główny metabolit - norklozapina



Wydalanie

w postaci niezmienionej przez nerki 2,5 – 5%

w postaci metabolitów 49%
z kałem 38%



Przenika przez łożysko i do mleka matki



Biodostępność 6 - 48



Objętość dystrybucji

V

d

0,5 – 2,7 l/kg



Okres półtrwania

T1/2 7 – 13 godz



Wiązanie z białkami

osocza

95%



Metabolizm

w wątrobie do nieaktywnego

metabolitu

główny metabolit - norklozapina



Wydalanie

w postaci niezmienionej przez nerki 2,5 – 5%

w postaci metabolitów 49%
z kałem 38%



Przenika przez łożysko i do mleka matki

Klozapina

Klozapina

Mechanizm działania

Działa przeciwserotoninowo,

przeciwhistaminowo,

adrenolitycznie, antycholinergicznie,

GABAergicznie, słabo blokuje

receptory dopaminowe, silnie

hamuje OUN

Mechanizm działania

Działa przeciwserotoninowo,

przeciwhistaminowo,

adrenolitycznie, antycholinergicznie,

GABAergicznie, słabo blokuje

receptory dopaminowe, silnie

hamuje OUN

Klozapina

Klozapina

Objawy zatrucia



OUN – zawroty, bóle głowy, senność,

pobudzenie psychoruchowe, splątanie,
śpiączka, możliwość wystąpienia
drgawek,
depresja ośrodka oddechowego,
objawy pozapiramidowe (rzadko)



Układ krążenia – tachykardia,

hipotonia, możliwość wystąpienia
zaburzeń rytmu

Objawy zatrucia



OUN

– zawroty, bóle głowy, senność,

pobudzenie psychoruchowe, splątanie,
śpiączka, możliwość wystąpienia
drgawek,
depresja ośrodka oddechowego,
objawy pozapiramidowe (rzadko)



Układ krążenia

– tachykardia,

hipotonia, możliwość wystąpienia
zaburzeń rytmu

Klozapina

Klozapina

Objawy zatrucia c.d.



Układ oddechowy

możliwość zaburzeń oddechu,

wystąpienia zapalenia płuc



Przewód pokarmowy

wzmożone wydzielanie śliny,

nudności, wymioty



Skóra – nadmierne pocenie się

Objawy zatrucia c.d.



Układ oddechowy

możliwość zaburzeń oddechu,

wystąpienia zapalenia płuc



Przewód pokarmowy

wzmożone wydzielanie śliny,

nudności, wymioty



Skóra

– nadmierne pocenie się

Klozapina

Klozapina

Leczenie

•Dekontaminacja

•Intensywna terapia

zachowawcza

Kwas walproinowy

Kwas walproinowy

kwas 2-propylowalerianowy

Convulex, Depakine, Dipromal, Orfiril,

Vupral

Mechanizm działania

• wybiórczo zwiększa stężenie GABA

w synapsach w OUN

• zmniejsza zużycie GABA przez komórki

glejowe i zakończenia nerwowe

• stabilizuje błony komórkowe
• zwiększa przewodnictwo błonowe

dla potasu

kwas 2-propylowalerianowy

Convulex, Depakine, Dipromal, Orfiril,

Vupral

Mechanizm działania

• wybiórczo zwiększa stężenie GABA

w synapsach w OUN

• zmniejsza zużycie GABA przez komórki

glejowe i zakończenia nerwowe

• stabilizuje błony komórkowe
• zwiększa przewodnictwo błonowe

dla potasu

Kwas walproinowy

Kwas walproinowy



Objętość dystrybucji V

d

0,1-0,4 l/kg



Okres półtrwania T1/2

dzieci 4 - 10 - 14 godzin
dorośli 8 - 17 godzin



Stężenie toksyczne we krwi – powyżej

100 g/ml



Wiązanie z białkami osocza 90%



Wydalanie w postaci niezmienionej

przez nerki 2 – 3% dawki



Przenika przez łożysko i do mleka matki



Objętość dystrybucji

V

d

0,1-0,4 l/kg



Okres półtrwania

T1/2

dzieci

4 - 10 - 14 godzin

dorośli

8 - 17 godzin



Stężenie toksyczne

we krwi – powyżej

100 g/ml



Wiązanie z białkami

osocza

90%



Wydalanie

w postaci niezmienionej

przez nerki 2 – 3% dawki



Przenika przez łożysko i do mleka matki

Kwas walproinowy

Kwas walproinowy

Objawy zatrucia
OUN – zwężenie źrenic, senność,

dezorientacja, halucynacje wzrokowe,

pobudzenie psychoruchowe, psychoza,

śpiączka, depresja ośrodka

oddechowego, obrzęk mózgu, drgawki

Układ krążenia – hipotonia
Układ pokarmowy – nudności, wymioty

Wątroba – możliwość uszkodzenia

Trzustka – możliwość ostrego

zapalenia

Krew – leukopenia, neutropenia

Objawy zatrucia
OUN

– zwężenie źrenic, senność,

dezorientacja, halucynacje wzrokowe,

pobudzenie psychoruchowe, psychoza,

śpiączka, depresja ośrodka

oddechowego, obrzęk mózgu, drgawki

Układ krążenia

– hipotonia

Układ pokarmowy

– nudności, wymioty

Wątroba

– możliwość uszkodzenia

Trzustka

– możliwość ostrego

zapalenia

Krew

– leukopenia, neutropenia

Kwas walproinowy

Kwas walproinowy

Leczenie

•Dekontaminacja
•Intensywna terapia

zachowawcza

•Hemodializa ?
•Hemoperfuzja ?
•Naloxon ?

Leczenie

•Dekontaminacja
•Intensywna terapia

zachowawcza

•Hemodializa ?
•Hemoperfuzja ?
•Naloxon ?

Węglan litu

Węglan litu

Synonimy:
• Carbolim, Lit 300, Lithium carbonat,

Lithium carbonicum

Mechanizm działania:
• pobudza wewnątrzkomórkowy metabolizm

noradrenaliny

• hamuje jej uwalnianie z części

presynaptycznych

• osłabia przekaźnictwo w neuronach

cholinergicznych

• powoduje wzrost wydalania sodu i potasu

oraz wzrost poziomu wapnia i magnezu
we krwi

Synonimy:

• Carbolim, Lit 300, Lithium carbonat,

Lithium carbonicum

Mechanizm działania:

• pobudza wewnątrzkomórkowy metabolizm

noradrenaliny

• hamuje jej uwalnianie z części

presynaptycznych

• osłabia przekaźnictwo w neuronach

cholinergicznych

• powoduje wzrost wydalania sodu i potasu

oraz wzrost poziomu wapnia i magnezu
we krwi

Węglan litu

Węglan litu

• Stężenia toksyczne we krwi powyżej 1,5

mmol/l

• Stężenie litu w krwinkach czerwonych

wynosi około połowę stężenia litu w
surowicy

• Okres półtrwania T

½

18 - 24 h

• Objętość dystrybucji V

d

0,6 - 0,8 l/kg

• Wydalanie 95 - 98% z moczem w stanie

niezmienionym

• Stężenia toksyczne we krwi powyżej 1,5

mmol/l

• Stężenie litu w krwinkach czerwonych

wynosi około połowę stężenia litu w
surowicy

• Okres półtrwania

T

½

18 - 24 h

• Objętość dystrybucji V

d

0,6 - 0,8 l/kg

• Wydalanie 95 - 98% z moczem w stanie

niezmienionym

Węglan litu

Węglan litu

Objawy zatrucia

• OUN – senność, ataksja, stupor,

zaburzenia mowy, zaburzenia
czynności mięśni pochodzenia
ośrodkowego

i obwodowego, majaczenie, splatanie,

drgawki, śpiączka

• Przewód

pokarmowy

–

nudności,

wymioty,

biegunka,

wzmożone

pragnienie

• Układ krążenia – hipotonia, zaburzenia

rytmu i przewodzenia

Objawy zatrucia

• OUN

– senność, ataksja, stupor,

zaburzenia mowy, zaburzenia
czynności mięśni pochodzenia
ośrodkowego

i obwodowego, majaczenie, splatanie,

drgawki, śpiączka

• Przewód

pokarmowy

–

nudności,

wymioty,

biegunka,

wzmożone

pragnienie

• Układ krążenia

– hipotonia, zaburzenia

rytmu i przewodzenia

Węglan litu

Węglan litu

Objawy zatrucia c.d.

• Nerki – poliuria, możliwość

uszkodzenia nerek

• Układ krwiotwórczy – możliwość

leukopenii i anemii aplastycznej

• Układ mięśniowy – osłabione

lub wzmożone napięcie
mięśniowe, drżenia mięśniowe,
skurcze toniczne mięśni
szkieletowych, rabdomioliza

Objawy zatrucia c.d.

• Nerki

– poliuria, możliwość

uszkodzenia nerek

• Układ krwiotwórczy

– możliwość

leukopenii i anemii aplastycznej

• Układ mięśniowy

– osłabione

lub wzmożone napięcie
mięśniowe, drżenia mięśniowe,
skurcze toniczne mięśni
szkieletowych, rabdomioliza

Węglan litu

Węglan litu

Leczenie

•Dekontaminacja
•Intensywna terapia

zachowawcza

•Hemodializa

Powtarzana w ciężkich zatruciach

Leczenie

•Dekontaminacja
•Intensywna terapia

zachowawcza

•Hemodializa

Powtarzana w ciężkich zatruciach

Fenytoina

Fenytoina

Synonimy:
• Alepsin, Anitlepsin, Auromile,

Convul, Danten, Dilantin,
Epanutin, Fenantoin,
Fenytoine, Hydantin,
Hydantoinal, Phenytoin,
Zentropil.

Synonimy:

• Alepsin, Anitlepsin, Auromile,

Convul, Danten, Dilantin,
Epanutin, Fenantoin,
Fenytoine, Hydantin,
Hydantoinal, Phenytoin,
Zentropil.

Fenytoina

Fenytoina

• Biodostępność po podaniu

doustnym:

zmienna 30 - 97 %
• Okres półtrwania T

1/2

12 – 36 h

• Objętość dystrybucji Vd:

niemowlęta 0,7 – 0,8 l/kg

• dzieci 0,7 l/kg
• dorośli 0,6 – 0,7 l/kg

• Biodostępność

po podaniu

doustnym:

zmienna 30 - 97 %
• Okres półtrwania

T

1/2

12 – 36 h

• Objętość dystrybucji Vd

:

niemowlęta 0,7 – 0,8 l/kg

• dzieci 0,7 l/kg
• dorośli 0,6 – 0,7 l/kg

Fenytoina

Fenytoina

• Wiązanie z białkami osocza 90 – 95 %
• Metabolizm i wydalanie
w wątrobie metabolizuje do

nieczynnego metabolitu
parahydroksyfenytoiny

2 % fenytoiny wydalana jest w stanie

niezmienionym

• Wiązanie z białkami osocza

90 – 95 %

• Metabolizm i wydalanie

w wątrobie metabolizuje do

nieczynnego metabolitu
parahydroksyfenytoiny

2 % fenytoiny wydalana jest w stanie

niezmienionym

Fenytoina

Fenytoina

Mechanizm działania

• działanie antyarytmiczne i

przeciwdrgawkowe

• stabilizuje błonę komórkową

obwodowych

i ośrodkowych neuronów przez

modyfikację przepływu jonów przez

błonę komórkową

• podwyższa próg drgawkowy

• w czasie trwania potencjału

czynnościowego hamuje dokomórkowy

prąd sodowy

Mechanizm działania

• działanie antyarytmiczne i

przeciwdrgawkowe

• stabilizuje błonę komórkową

obwodowych

i ośrodkowych neuronów przez

modyfikację przepływu jonów przez

błonę komórkową

• podwyższa próg drgawkowy

• w czasie trwania potencjału

czynnościowego hamuje dokomórkowy

prąd sodowy

Fenytoina

Fenytoina

Mechanizm działania (c.d.)

• w fazie depolaryzacji zmniejsza wpływ

jonów wapniowych do komórki

• przez wzmocnienie początkowej fazy

potencjału czynnościowego przyspiesza

przewodzenie we włóknach Purkinjego

• hamuje korę ruchową i ośrodki

podkorowe odpowiedzialne za toniczną

fazę drgawek

• na serce działa inotropowo ujemnie

• hamuje automatyzm ośrodków II i III

rzędowych poprzez wydłużanie czasu

refrakcji i przyspieszenie przewodzenia

bodźców

Mechanizm działania (c.d.)

• w fazie depolaryzacji zmniejsza wpływ

jonów wapniowych do komórki

• przez wzmocnienie początkowej fazy

potencjału czynnościowego przyspiesza

przewodzenie we włóknach Purkinjego

• hamuje korę ruchową i ośrodki

podkorowe odpowiedzialne za toniczną

fazę drgawek

• na serce działa inotropowo ujemnie

• hamuje automatyzm ośrodków II i III

rzędowych poprzez wydłużanie czasu

refrakcji i przyspieszenie przewodzenia

bodźców

Fenytoina

Fenytoina

Objawy zatrucia

• OUN - stężenie w surowicy powyżej

20ug/l: oczopląs, podwójne widzenie

- stężenie w surowicy powyżej

30ug/l: zaburzenia równowagi

- stężenie w surowicy powyżej 40ug/l:

śpiączka

• Układ pokarmowy – nudności, wymioty,

biegunka, zaparcia

• Układ krążenia – zaburzenia rytmu serca

pochodzenia wieloośodkowego,

hypotonia, migotanie komór

• Układ oddechowy – obrzęk i/lub zapalenie

płuc, niewydolność oddechowa

Objawy zatrucia

• OUN

- stężenie w surowicy

powyżej

20ug/l:

oczopląs, podwójne widzenie

- stężenie w surowicy

powyżej

30ug/l:

zaburzenia równowagi

- stężenie w surowicy

powyżej 40ug/l:

śpiączka

• Układ pokarmowy

– nudności, wymioty,

biegunka, zaparcia

• Układ krążenia

– zaburzenia rytmu serca

pochodzenia wieloośodkowego,

hypotonia, migotanie komór

• Układ oddechowy

– obrzęk i/lub zapalenie

płuc, niewydolność oddechowa

Fenytoina

Fenytoina

Leczenie

• Dekontaminacja przewodu

pokarmowego

• Intensywna terapia

zachowawcza

Leczenie

• Dekontaminacja przewodu

pokarmowego

• Intensywna terapia

zachowawcza