GRY
GRY
DYDAKTYCZNE
DYDAKTYCZNE
Gry dydaktyczne
Gry
dydaktyczne
stanowią
najliczniejszą
i
najbardziej
zróżnicowana
grupę
metod
nauczania, które – wśród różnych
metod aktywizujących – uważane
są za najbardziej przyjemne i
skuteczne ze względu na stopień
przyswajania treści.
Gra dydaktyczna jest
metodą nauczania
wykorzystująca grę jako
formę ułatwiająca
zdobywanie wiedzy i
umiejętności.
Czynnikiem
charakteryzującym tę metodę
jest zabawa, która jest
niezwykle przydatna w procesie
uczenia. Gra stanowi odmianę
wyżej wspomnianej zabawy i
polega na przestrzeganiu ściśle
określonych zasad. Służy to
poszanowaniu norm oraz
przyzwyczaja do zwycięstw i
porażek.
Funkcje gier
dydaktycznych
poznawcze - polegają na wzbudzaniu chęci
i motywacji do wykonywania zadań
szkolnych, którym towarzyszy wiele czynność
kształcące
-
polegają
głównie
na
doskonaleniu i rozwijaniu mowy i
myślenia
u
uczniów,
a
także
spostrzegawczości,
wyobraźni,
uwagi,
pamięci i szeregu procesów
umysłowych
wychowawcze
-
uczniowie
uczą
się
współdziałania w grupie, poznawania norm,
podporządkowania się ustalonym normom
W trakcie gier
można:
uczyć dzieci panowania nad sobą, także
w sytuacjach, kiedy nie wszystko
przebiega po myśli dzieci;
wyrabiać u dzieci refleks i szybką
orientację w tym, co jest aktualnie ważne
do osiągnięcia celu;
kształtować
umiejętności
interpersonalne dzieci;
rozwijać dziecięcą pamięć, mowę i
myślenie;
doskonalić umiejętności matematyczne
Etapy wprowadzania
gry dydaktycznej
ustalenie celów dydaktycznych gry
ustalenie struktury i przebiegu gry
ustalenie reguł gry
sprawdzenie stopnia zrozumienia
gry
omówienie przebiegu gry
Rodzaje gier
dydaktycznych
gry w karty
planszowe
symulacyjne
decyzyjne
kostkowe
stolikowe
Gry w karty
„Dziwne powiedzonka” to gra
dydaktyczna, którą można stosować
w różnych grupach wiekowych.
Karty mogą uczyć, a jednocześnie
bawić. Rozwijają spostrzegawczość i
ćwiczą koncentrację uwagi. Karty są
proste do wykonania przez
nauczyciela, a nawet przez samych
uczniów.
Liczba kart zależy od liczby uczniów w
klasie. Ważne jest, aby gracze
otrzymali co najmniej po trzy karty. Na
jednej stronie każdej karty znajduje się
zadanie - czyli dziwne powiedzonka,
na drugiej natomiast stronie
odpowiedź - czyli znaczenie
powiedzonka, ale zamieszczonego na
innej karcie. Zadaniem uczniów jest
odczytywanie dziwnych powiedzonek
oraz wyszukiwanie ich znaczeń.
Gra „Mam taką
własność”
Celem gry jest kształtowanie
języka matematycznego i
utrwalenie własności figur
geometrycznych. Należy
przygotować karty z własnościami
figur geometrycznych dla całej
klasy oraz zestaw kart z nazwami
figur geometrycznych.
Wybrany uczeń losuje dla
klasy nazwę figury
geometrycznej. Zadaniem
uczniów jest dołożyć kartę z
pasującą do niej własnością.
Wygrywa ta osoba, której
na zakończenie zabawy nie
pozostanie żadna karta i
oczywiście dobrze ją położy.
Gry planszowe
Gry planszowe bawią i uczą twórczego
myślenia, rozwijają wyobraźnię, zmuszają
do współdziałania oraz uczą planowania
pracy. Treści zawarte w grach długo
pozostają w pamięci. Stosuje się je jako:
sprawdzian zdobytych wiadomości
sposób na zdobycie nowych wiadomości
doskonalenie umiejętności
Gra Lotto -
ortografia
Gra polega na odszukaniu na swojej planszy
odczytywanego przez krupiera przedmiotu i
zgłoszeniu krupierowi chęci wykupienia
kartonika. Wykupienie następuje poprzez
poprawne ortograficzne odwzorowanie
wyrazu, np. przez przeliterowanie, bądź
napisanie go. Zdobyty kartonik umieszcza
się na swojej planszy. Ten z uczestników,
który pierwszy zakryje swoją planszę
„zdobytymi” kartonikami, zostaje zwycięzcą.
Wiek: od 6 lat, liczba graczy: od 2 do 6.
„Przygoda z
głoskami”
Jest to gra planszowa, która służy
ćwiczeniu w zabawie słuchu
fonemowego (odróżnianiu głosek),
wymowy wyrazów zawierających
głoski r, l, j, uczy wyróżniania głosek w
wyrazach (analizowania wyrazów na
głoski), doskonali liczenie. Gra uczy
działania zespołowego. W wyrazach
zaznaczono litery podstawowe i nie
podstawowe, co powinno ułatwić
podział wyrazów na głoski.
Gry symulacyjne
Gry symulacyjne są to gry w
których działania
podejmowane przez graczy
przypominają czynności jakie
ludzie wykonują w różnych
rzeczywistych sytuacjach w
normalnym życiu.
Franciszek Szlosek tak charakteryzuje
gry symulacyjne:
odnoszą się do konkretnej
rzeczywistości
podejmują próbę odtworzenia tej
rzeczywistości prowadzącą do ustalenia
modelu symulacyjnego o charakterze
słownym, matematycznym,
przedmiotowym lub technicznym
zmuszają do rozpatrywania modelu
symulacyjnego „cech, związków, relacji,
zdarzeń w nim zawartych w oderwaniu
od rzeczywistego kontekstu”
Gry symulacyjne
Dzięki tej grze uczniowie uczestniczą
w symulowanym wydarzeniu
odgrywając role autentycznych
postaci. Uczeń nie ma napisanego
tekstu, który miałby wygłosić. Dostaje
jedynie krótką charakterystykę
postaci do odegrania i dość dokładny
opis okoliczności, w jakich postać tą
należy umiejscowić. Na podstawie
tych materiałów oraz własnej wiedzy,
uczniowie swobodnie interpretują
zdarzenia.
Nauczyciel bądź wskazany
przez niego uczeń pełni
rolę obserwatora i notuje
uwagi dotyczące
zachowań poszczególnych
uczestników symulacji.
Bardzo dobre efekty daje
powtórzenie tej samej
symulacji, ze zmianą przy
podziale ról.
Podsumowaniem całej gry
będzie omówienie i próba
wyjaśnienia poszczególnych
motywacji zachowań
postaci biorących w niej
udział. Należy pamiętać o
wyprowadzeniu uczniów z
ról przed zakończeniem
zajęć.
Gry decyzyjne
Gra decyzyjna to metoda dydaktyczna
wykorzystywana do kształtowania u
uczniów umiejętności kierowniczych
związanych z podejmowaniem trafnych
decyzji. Metoda ta wymaga od
nauczyciela przygotowania scenariuszu
zajęć, rozpisania ról uczestnikom zajęć,
kontrolowania przebiegu dyskusji oraz
podsumowania.
Gry kostkowe
Gra „Parzyste – nieparzyste” - w
grze biorą udział wszyscy uczniowie
klasy. Do zabawy potrzebna jest
kostka do gry. Każdy uczeń rzuca
kostką i w zależności od wyniku
ustawia się na odpowiedniej stronie
klasy (wyniki parzyste – na prawo,
nieparzyste - na lewo).
Dodatkowym zadaniem jest
sumowanie na bieżąco liczby
wyrzuconych oczek każdej
grupy. Wygrywa grupa, która
w poszczególnych turach
rzutów zgromadzi większa
ilość uczestników oraz
większą liczbę wyrzuconych
oczek.
Gry kostkowe
„10 kostek” – gra polega na tym,
że nauczyciel proponuje dzieciom
następujące proste zadania: weź
trzy kostki, rzuć je, a następnie ułóż
tak, aby łatwiej ci było dodać
wyrzucone oczka. Zrób to jeszcze
raz. Weź cztery kostki, rzuć je i ułóż
tak, aby łatwiej ci było dodać
wyrzucone oczka.
W dalszych ćwiczeniach
należy stopniowo
zwiększać liczbę kostek,
aż do dziesięciu. Za
każdym razem liczba
możliwych sposobów
ułatwiających podział
kostek na gromadki może
się zwiększać.
Bibliografia
E. Gruszczyk-Kolczyńska, E. Dobosz,
K. Zielińska, Jak nauczyć dzieci sztuki
konstruowania gier?, Warszawa 1996
J. Krzyżewska, Metody i techniki
aktywizujące w edukacji, Suwałki
2000
W. Okoń, Wprowadzenie do dydaktyki
ogólnej, Warszawa 1998
www.zet.edu.pl
[dostępność:
27.04.2015]