STRATEGIA PRODUKTU
Strategia produktu
Strategia produktu polega na
dostosowywaniu produktu do
istniejących oraz przyszłych
potrzeb i oczekiwań nabywców.
Definicja produktu w ujęciu
marketingowym
•
PRODUKT to dobro materialne lub usługa,
pozwalające na zaspokojenie określonej potrzeby.
•
Gdy do zaspokojenia tej samej potrzeby mogą być
wykorzystane różne produkty, są to PRODUKTY
SUBSTYTUCYJNE.
– Potrzeba posmarowania pieczywa może być zaspokojona
masłem lub margaryną.
•
Potrzeby,
do
zaspokojenia
których
nabywca
potrzebuje jednocześnie dwóch lub więcej różnych
produktów
–
są
to
PRODUKTY
KOMPLEMENTARNE.
– Potrzeba słuchania płyt kompaktowych może być
zaspokojona
tylko
wtedy,
gdy
osoba
jednocześnie
odtwarzacz i płyty.
Z punktu widzenia
strategii marketingowej
• NIE JEST PRODUKTEM dobro materialne czy usługa,
które nie znajdują nabywcy.
• Produktem jest wszystko, co zapewnia konsumentom
osiągnięcie korzyści czy też przyjemności wynikających z
użytkowania.
• Produkt jest suma korzyści, jakie uzyskuje klient po
dokonaniu zakupu.
• Korzyści mogą się ujawnić przy jednorazowym
skonsumowaniu produktu lub też przy długotrwałym jego
użytkowaniu.
• Korzyści osiągane z zakupu określonego produktu są rożne
dla różnych nabywców.
Funkcje produktu w
ujęciu marketingowym
• Podstawową funkcją jest zaspokajanie
potrzeby nabywcy.
• Łatwość użytkowania produktów –
szczególnie widoczna w wypadku
nowoczesnych produktów przemysłu
elektronicznego.
• Kształt i kolorystyka produktów – mają w
warunkach gospodarki rynkowej duże
znaczenie.
Klasyfikacja produktów
Ogólną klasyfikacją produktów jest podział ze
względu na odbiorcę produktu:
• produkty przemysłowe (zaopatrzeniowe)
– są wykorzystywane przez ostatecznego
nabywcę do produkcji innych produktów.
• produkty konsumpcyjne – są
wykorzystywane przez ostatecznego
nabywcę do ostatecznego użytku.
W zależności od tego, kto dokonuje zakupu
produktu, ten sam produkt może być
zaliczony albo do produktów
konsumpcyjnych, albo do produktów
przemysłowych.
Bułki zakupione przez gospodynię domową
przeznaczone do konsumpcji przez jej
rodzinę stanowią produkt konsumpcyjny.
Bułki zakupione przez bar szybkiej obsługi,
wykorzystane np. do produkcji hot-dogów,
stanowią produkt przemysłowy.
Podział produktów
konsumpcyjnych wg
kryterium trwałości:
• produkty trwałe, których okres użytkowania jest
relatywnie długi np.: samochód, lodówka,
telewizor, komputer, rower, itp.
• produkty nietrwałe, których okres użytkowania
jest stosunkowo krótki np.: żywność, odzież,
obuwie, czasopisma, papierosy, itp.
• usługi – czynności wykonywane przez osoby
posiadające odpowiednie kwalifikacje w celu
zaspokojenia potrzeb innych, np.: usługi
fryzjerskie, remontowe, itp.
Podział produktów
konsumpcyjnych wg
częstotliwości dokonywania
zakupów:
• produkty powszechnego i wygodnego (częstego
zakupu), które są przez klientów kupowane
codziennie, co drugi dzień, czy też kilka razy w
tygodniu, np. napoje, gazety, żywność
• produkty wybieralne (okresowego zakupu), które
charakteryzują się mniejszą częstotliwością ich
zakupu, np. odzież, obuwie, AGD
• produkty epizodycznego zakupu, ich częstotliwość
zakupu jest najmniejsza, np. luksusowe samochody,
mieszkanie
W ramach produktów
powszechnego i wygodnego
zakupu wyróżnia się:
• Produkty podstawowe – często kupowane
środki spożywcze oraz bilety komunikacji
miejskiej
• Produkty nabywane pod wpływem impulsu
– gazety, cukierki, gumy do żucia, batony
• Produkty nagłej potrzeby – kupowane w
przypadku wystąpienia rzadkich sytuacji, np.
środki opatrunkowe
Wyposażenie produktu
• W sytuacji, gdy na rynku istnieje wiele
produktów, konsument dokonuje oceny
nie tylko możliwości zaspokajania
potrzeby przez produkt, ale również:
– cech fizycznych produktu – jakość, marka,
opakowanie, oznakowanie
– dodatkowych korzyści związanych z nabyciem
produktu, a wynikających z otrzymanej
gwarancji i usług posprzedażowych
świadczonych na rzecz posiadaczy produktu.
Wyposażenie produktu
• Polega na nadaniu mu określonych cech
fizycznych oraz przyznaniu konsumentowi
dodatkowych korzyści związanych z jego
nabyciem.
• Jest to często kryterium decydujące o
zakupie, dlatego niezmiernie ważny jest
właściwy dobór elementów wyposażenia
produktu – jakości, opakowania, marki,
warunków gwarancji i usług
posprzedażowych.
Jakość
• Jest to zbiór cech produktu i stopień spełnienia przez produkt
wymagań.
• Jest jednym z najważniejszych kryteriów oceny produktu przez
jego nabywców.
• Wysoka jakość produktów powoduje zadowolenie nabywców.
• Niska jakość produktów często wynika z zastosowania do ich
produkcji tanich surowców o niskiej jakości. Celem jest
ograniczenie kosztów przedsiębiorstwa.
• Jest to działanie krótkowzroczne – koszty przedsiębiorstwa mogą
wzrosnąć wskutek dużej liczby reklamacji. W takiej sytuacji
ograniczeniu ulegają również przychody.
Marka jako element
strategii produktu
Marka to nazwa, symbol, wzór
graficzny
lub kompozycja elementów
stworzona
w celu oznaczenia produktu oraz
odróżnienia od konkurencji
• Marka może być:
– znakiem producenta (E.Wesel, Sony),
– znakiem przedsiębiorstwa
handlowego (Marcpol, Hit),
– znakiem określonego produktu
(Blend-a-med, Old Spice, Frugo).
Marka jako element
strategii produktu
Znak firmowy (logo) to część marki,
która jest rozpoznawalna, ale nie
da się wypowiedzieć, może być to
symbol, znak graficzny lub
wyróżniające się kolory.
Marka jako element
strategii produktu
Znak handlowy to marka lub jej
część,
która jest prawnie zastrzeżona
Korzyści dla producenta
wynikające z markowania
produktów:
• Zapewnia popyt,
• Różnicuje ofertę produktową
• Stymuluje powtarzalność zakupów
• Umożliwia osiągnięcie efektów skali
• Pozwala na ustalanie wyższych cen
• Zapewnia stałych klientów
• Jest pomocne w budowaniu wizerunku
firmy
W marketingu wyróżnia
się 3 rodzaje marek:
• Marka indywidualna: każdemu produktowi
nadaję się własną nazwę, np. Mleko Łaciate
• Marka rodzinna: występuje wówczas, gdy
jedną marką oznaczamy wszystkie produkty
firmy lub ich grupy, np. Indykpol, Morliny
• Marka pośrednika: produkty danej firmy są
sprzedawane pod marką dystrybutora, np.
Tip
Stworzenie marki
• Jest bardzo kosztowne.
• Wymaga poniesienia dużych wydatków na
reklamę.
• Dobra marka stanowi często największą
wartość w przedsiębiorstwie.
• Wartość najdroższych marek na świecie (np.
Coca-Cola) wynosi około 70 mld dolarów.
• W 1998 roku firma Philip Morris przejęła
firmę Kraft za 1.200.900.000 dolarów
amerykańskich, z czego 1.100.600.000
dolarów zapłaciła za wartość marki.
Opakowanie jako element
strategii produktu
• Opakowanie kształtuje pierwsze
wrażenie konsumenta.
• Tworzy ono w jego świadomości
stały obraz produktu, a tym
samym firmy.
Funkcje opakowań:
• Ochronna
– zabezpieczenie
przed
uszkodzeniami
mechanicznymi, starzeniem się, gwarancja
pierwszego otwarcia.
• Ekonomiczna
– dotyczy ochrony jakości, zmniejszenia kosztów
wytwarzania, dystrybucji i utylizacji.
• Logistyczna
– dopasowanie do transportu, łatwego załadunku,
wyładunku, składowania.
• Promocyjna
– tworzenie
wizerunku
marki
i
produktu,
aktywizacja sprzedaży, informacja.
Funkcje opakowań:
• Użytkowa
– łatwy dostęp do produktu, ergonomiczny kształt
umożliwiający wygodne korzystanie w różnych
warunkach.
• Estetyczna
– wywieranie pozytywnych skojarzeń i emocji,
zgodnie z zasadami estetyki i higieny, panującym
obyczajem i poszanowaniem przyzwyczajeń
klientów.
• Ekologiczna
– dotyczy możliwości recyclingu opakowań i
wykorzystania do produkcji opakowań materiały,
który nie jest uciążliwy dla środowiska.
Symboliczne składniki
opakowania obejmują:
• Kolor,
• Projekt,
• Kształt,
• Wielkość,
• Materiały,
• Etykiety,
• Informacje.
Funkcje koloru
opakowania:
• działanie na uwagę nabywcy – skupianie
i przyciąganie,
• ułatwianie identyfikacji,
• wspomagania zapamiętywania,
• komunikowanie się z nabywcami zgodnie
z psychologicznym uwarunkowaniem takiej
interakcji i symbolicznym znaczeniem koloru,
• zwiększenie atrakcyjności estetycznej,
• reprezentowanie
produktu
zgodnie
z założeniami marketingowymi.
Kształtowanie struktury
asortymentowej produktu
• Zarządzanie strukturą
asortymentową należy do jednych
z podstawowych zadań
działalności marketingowej.
Podstawowe pojęcia
• Przez linię produktu rozumie się grupę
produktów blisko
• spokrewnionych pod względem technologii
wytwarzania,
• działalności marketingowej czy sposobu
wykorzystania, a
• także występowaniem cen w określonym
przedziale.
• Wszystkie linie produktu składają się na tzw.
produkt mix,
• określany jako asortyment produktu
Podstawowe pojęcia:
• Produkt mix może być opisany za pomocą
dwóch zmiennych, którymi są:
• szerokość asortymentu - liczba różnych linii
produktów, np. linia serków
homogenizowanych, serów dojrzewających,
• głębokość asortymentu - liczba różnych
gatunków, typów i odmian tej samej linii
produktów np. w ramach linii serów
dojrzewających firma może produkować
sery miękkie czy sery z dodatkami typu:
orzechy, rodzynki itp.
Cykl życia produktu:
• Przez cykl życia produktu rozumie się
okres od momentu wprowadzenia danego
produktu na rynek do momentu jego
wycofania z rynku, składający się z
następujących faz:
• wprowadzenia,
• wzrostu,
• dojrzałości,
• spadku.
Cykl życia produktu -
schemat
Cykl życia produktu
• Faza wprowadzania produktu na
rynek rozpoczyna cykl życia
produktu i jest to najtrudniejsza faza
dla przedsiębiorstw, gdyż mały
odsetek innowatorów wśród
konsumentów powoduje, że sprzedaż
jest niewielka i bardzo wolno rośnie,
a dystrybucja - utrudniona.
Cykl życia produktu
• Fazę wzrostu sprzedaży w cyklu
życia produktu charakteryzuje
szybkie przyspieszenie wielkości
obrotów. Rośnie liczba nabywców
produktu, zwiększają się zyski
firmy,a jednocześnie wzrastają
dodatkowe korzyści z tytułu
niższych wydatków na promocję.
Cykl życia produktu
• W fazie dojrzałości produktu
wielkość sprzedaży osiąga punkt
kulminacyjny, po którym następuje
ujemne tempo wzrostu, czemu
towarzyszy spadek zysków.
Cykl życia produktu
• W fazie spadku sprzedaży
produktu następuje duży spadek
wielkości sprzedaży oraz
gwałtowne zmniejszanie się
zysków firmy. Produkt kończy swe
życie na rynku i wraz z nim zanika
źródło zysków dla
przedsiębiorstwa.