Nowotwory krtani

Zalecane piśmiennictwo:

• „Otorynolaryngologia” – Hans-Georg

Boenninghaus

• „Otolaryngologia kliniczna” – red.

Aleksander Zakrzewski

Nowotwory krtani:

• Łagodne
• Złośliwe

Nowotwory łagodne krtani:

• Pochodzenia nabłonkowego

( brodawczak, gruczolak,
torbielakogruczolak, guz mieszany )

• Pochodzenia nienabłonkowego

(włókniak, tłuszczak, chrzęstniak,
kostniak, naczyniak, mięśniak,
nerwiak, kłębczak )

Brodawczaki krtani:

•Brodawczaki wieku

dziecięcego ( juvenile
type )

•Brodawczaki dorosłych

( adult type )

Brodawczaki:

• Typ dziecięcy : liczne,

drobne wyniosłe guzki,

barwy czerwonej,

kruche, rozmieszczone

na powierzchni błony

śluzowej, różne okolice

krtani, często

powracają, szybko

rosną, mogą przetrwać

do wieku dorosłych,

etiologia wirusowa

• Typ dorosłych:

najczęściej

pojedyncze, twarde,

mogą być stanami

przedrakowymi

prowadzącymi do

rozwoju raka

Typ dziecięcy brodawczaka

Typ dorosłych brodawczaka

Typ dziecięcy u dorosłego

Histopatologia

• Typ dziecięcy brodawczaka: znaczny

rozrost nabłonka wielowarstwowego
płaskiego, pokrywającego wypustki tkanki
łącznej, nabłonek zawiera komórki o
cechach degeneracji, w powierzchownych
warstwach zaburzenia w architektonice,
cechy rogowacenia nabłonka, liczne
mitozy w warstwie podstawnej i środkowej,
zrąb utworzony przez tkankę łączną z
młodymi naczyniami

Histopatologia

• Typ dorosłych brodawczaka: rozrost

nabłonka wielowarstwowego
mniejszy, mniej figur podziału,
bardziej nasilony proces
rogowacenia, na powierzchni
niekiedy owrzodzenia, tkanka łączna
włóknista tworząca zrąb bardziej
zbita, mniej naczyń

Papillary fronds of multilayered benign squamous

epithelium containing fibrovascular cores

Little or no keratin production

Objawy:

• chrypka (czasem bezgłos)
• duszność

Leczenie:

• Operacyjne usunięcie (tracheotomia,

mikrochirurgia laserowa CO2)

• Rtg-terapia ?
• interferon

Nowotwory łagodne krtani:

• Pochodzenia nabłonkowego

( brodawczak, gruczolak,
torbielakogruczolak, guz mieszany )

• Pochodzenia nienabłonkowego

(włókniak, tłuszczak, chrzęstniak,
kostniak, naczyniak, mięśniak,
nerwiak, kłębczak )

Chrzęstniaki:

• Najczęściej tworzą się na płytce

chrząstki pierścieniowatej

• W laryngoskopii pośredniej w okoliy

podgłośniowej twarde uwypuklenie
pokryte prawidłową śluzówką

• Objawy: duszność, chrypka
• Leczenie operacyjne (wyłuszczenie

po rozszczepieniu krtani)

Stany przedrakowe krtani:

• Przewlekłe zapalenie krtani
• Brodawczaki wieku dorosłego
• Leukoplakia (rogowacenie białe)
• Pachydermia
• Keratozy

Laryngitis chronica

Laryngitis chronica

Laryngitis chronica

• Leukoplakia, pachydermia, keratozy to

różne formy rozrostu nabłonka wyrażające

się różnym ukształtowaniem jego

powierzchni (makroskopowy obraz zmian).

W ocenie tych zmian bardziej istotne

znaczenie ma budowa mikroskopowa

nabłonka i stopień jego zróżnicowania.

W tym celu wprowadzono

histopatologiczne pojęcie dysplazji

nabłonka.

Dysplazja nabłonka:

wg Kleinsassera

• Stadium I: przerost prosty nabłonka płaskiego
• Stadium II: przerost nabłonka z miejscową

atypią w pojedynczych komórkach

• Stadium III: nabłonek przedrakowy czyli

carcinoma in situ, z atypią jądra i

nieprawidłowymi podziałami komórek,

zaburzenia namnażania się nabłonka bez

cech naciekania warstwy podnabłonkowej

(rak przedinwazyjny)

Wg WHO cztery stopnie dysplazji.

Leukoplakia

Epidemiologia raka krtani:

• 2-5 % wszystkich nowotworów
• 50% wszystkich raków z obszaru

gardła, nosa i ucha

• 5-10 razy częściej u mężczyzn niż u

kobiet

• Najczęściej zachorowania w wieku

55-65 l.

Etiologia wg Ballenger`s:

Przyczyny powstania raka

krtani:

• Palenie tytoniu (benzopiren)
• Inne nałogi (alkohol)
• Czynniki środowiskowe (kontakt z

azbestem, opary organiczne, metale min.
nikiel, chrom)

• Czynniki genetyczne
• Inne choroby dróg oddechowych
• Niedobór witaminy A (sprzyja metaplazji

nabłonka i jego rogowaceniu).

Podział krtani:

Podział anatomiczno-kliniczny raka

krtani:

• Rak krtani i brzegu gardła dolnego –

epilarynx (tzw. brzeżne guzy
nagłośni): brzeg nagłośni, fałd
nalewkowo-nagłośniowy, okolica
chrząstki nalewkowatej.

• Rak nadgłośniowy: dolna

powierzchnia nagłośni, fałdy kieszonki
krtaniowej, kieszonka krtaniowa.

Podział anatomiczno-kliniczny raka

krtani – c.d.:

• Rak głośni: fałdy głosowe, spoidło

przednie, ściana tylna.

• Rak podgłośniowy.
• Rak gardła dolnego: zachyłek

gruszkowaty, ściana tylna gardła
dolnego, rak okolicy zapierściennej

Rak fałdu głosowego.

• Objawy:
Chrypka (zwłaszcza trwająca dłużej

powyżej 2 tygodni)

Duszność.

Rak fałdu głosowego.

• Najczęściej zróżnicowany

histologicznie,

• Nieczęsto daje przerzuty do węzłów

chłonnych szyi (skąpe unaczynienie
chłonne)

Rak głośni

Rak głośni

American Joint Committee on

Cancer.

• Klasyfikacja TNM głośni:
T1 - guz ograniczony do fałdu głosowego

z zachowaniem jego ruchomości

T2 – zajęte dwie okolice krtani
T3 – guz ograniczony do krtani z

unieruchomieniem fałdów głosowych

T4 – guz nacieka przez chrząstkę

tarczowatą lub rozprzestrzenia się na

okoliczne tkanki poza krtań

Rak fałdu głosowego –

leczenie:

• Operacyjne
Chordectomia
Częściowa

laryngectomia

czołowo-przednia

Częściowa

laryngectomia

czołowo-boczna wg

Leroux-Roberta

Laryngectomia

połowicza

• Radioterapia

(utrzymuje

prawidłową funkcję

głosową)

Rak fałdu głosowego.

• Rokowanie: ponad 90% 5-letnich

wyleczeń

Rak okolicy nadgłośniowej

• 25–40% raków krtani
• Jest późno rozpoznawany, chrypka

pojawia się przy przejściu nowotworu
na fałd głosowy.

• W większości ma utkanie z komórek

mało zróżnicowanych.

• Obfite unaczynienie chłonne

(przerzuty 40-50%)

Rak okolicy nadgłośniowej

• Objawy: ucisk w krtani, głos matowy,

chrypka, otalgia, dysphagia,
duszność

Rak okolicy nadgłośniowej

• TNM
T1 – zajęta jedna okolica nadgłośniowa z

prawidłową ruchomością fałdów głosowych

T2 – zajęta więcej niż jedna okolica

nadgłośniowa z prawidłową ruchomością

fałdów głosowych

T3 – unieruchomienie fałdów głosowych lub

okolicy zapierściennej, ściany środkowej

zachyłka gruszkowatego lub tkanek

położonych przed nagłośnią

T4 – jak w raku głośni

Rak okolicy nadgłośniowej

leczenie:

• Operacyjne
Laryngectomia pozioma

(horyzontalna)

Laryngectomia

całkowita (przy
zajęciu głośni)

• Radioterapia

Rak okolicy nadgłośniowej

• Rokowanie
50-55% przeżyć 5 letnich
60% przeżyć 5 letnich po dodatkowej

operacji neck-dissection

Rak okolicy podgłośniowej

• Prawie zawsze jest nacieczeniem

wtórnie przechodzącym z więzadła
głosowego w kierunku dolnym.

• Pierwotne raki okolicy podgłośniowej

należą do rzadkości.

Rak okolicy podgłośniowej

• Objawy podobne do objawów raka

głośni.

Wcześnie występuje duszność.
Wcześnie nacieka chrząstkę i szybko

daje przerzuty do węzłów chłonnych
przedtchawiczych o
okołotchawiczych.

Rak okolicy podgłośniowej

leczenie:

• Operacyjne:

laryngectomia
całkowita z
operacją
radykalnego
usunięcia węzłów
chłonnych na szyi.

• Uzupełniająca

radioterapia

Rak okolicy podgłośniowej

• Rokowanie: 60% 5 letnich wyleczeń

Rak gardła dolnego

• Późno rozpoznawany ze względu na

brak charakterystycznych objawów.

• Bardzo wcześnie występują

przerzuty.

Rak gardła dolnego

• Objawy: utrudnione połykanie
zachłystywanie się
otalgia
uczucie ciała obcego w gardle
Często pierwszym objawem jest przerzut do

węzłów chłonnych okolicy kąta żuchwy lub
z tyłu i pod uchem na podstawie czaszki.

Chrypka dopiero przy przejściu zmiany na

chrząstkę nalewkowatą.

Rak gardła dolnego

leczenie

• Operacyjne:
Laryngectomia z

częściową resekcją
gardła dolnego i
radykalne
usunięcie układu
chłonnego

• Uzupełniająca

radioterapia

Rak gardła dolnego

• Rokowanie: 20% 5 letnich przerzyć.

Operacja radykalnego usunięcia układu

chłonnego szyi

wg Jawdyńskiego-Crile`a

(neck-dissection)

• Radykalna
• Radykalna zmodyfikowana