Tętnice i żyły obwodowe
Tętnice i żyły obwodowe
– oglądanie i
– oglądanie i
obmacywanie
obmacywanie
Badanie naczyń stanowi ważny element
Badanie naczyń stanowi ważny element
badania przedmiotowego. U wielu
badania przedmiotowego. U wielu
chorych konieczne jest zbadanie nie
chorych konieczne jest zbadanie nie
tylko tętnic promieniowych, ale również
tylko tętnic promieniowych, ale również
łokciowych, ramiennych, szyjnych,
łokciowych, ramiennych, szyjnych,
skroniowych, udowych, podkolanowych,
skroniowych, udowych, podkolanowych,
piszczelowych tylnych i grzbietowych
piszczelowych tylnych i grzbietowych
stopy oraz części brzusznej aorty.
stopy oraz części brzusznej aorty.
Badanie naczyń
Badanie naczyń
Stanowi ważny element badania
Stanowi ważny element badania
przedmiotowego.
przedmiotowego.
W badaniu tym stosuje się oglądanie i
W badaniu tym stosuje się oglądanie i
obmacywanie żył, oglądanie,
obmacywanie żył, oglądanie,
obmacywanie i osłuchiwanie tętnic
obmacywanie i osłuchiwanie tętnic
szyjnych, ramieniowych, promieniowych,
szyjnych, ramieniowych, promieniowych,
udowych, podkolanowych grzbietowych
udowych, podkolanowych grzbietowych
stóp oraz tętnic piszczelowych tylnych.
stóp oraz tętnic piszczelowych tylnych.
W czasie obmacywania tętnic ocenia się
W czasie obmacywania tętnic ocenia się
ich wypełnienie i ocieplenie, a w czasie
ich wypełnienie i ocieplenie, a w czasie
osłuchiwania tętnic obecność szmeru
osłuchiwania tętnic obecność szmeru
wskazuje na zwężenie tętnicy.
wskazuje na zwężenie tętnicy.
Oglądanie i obmacywanie
Oglądanie i obmacywanie
W badaniu tym zwraca się uwagę na ich
W badaniu tym zwraca się uwagę na ich
widoczność i tętnienie, stan ich ścian oraz na
widoczność i tętnienie, stan ich ścian oraz na
tętno tętnicze i tętniczkowe.
tętno tętnicze i tętniczkowe.
W warunkach prawidłowych mogą być widoczne
W warunkach prawidłowych mogą być widoczne
tylko tętnice skroniowe, gdyż leżą tuż pod
tylko tętnice skroniowe, gdyż leżą tuż pod
skórą.
skórą.
U chorych z miażdżycą uwidaczniają się
U chorych z miażdżycą uwidaczniają się
również inne tętnice. W miarę narastania
również inne tętnice. W miarę narastania
procesu chorobowego ich przebieg staje się
procesu chorobowego ich przebieg staje się
coraz bardziej wężykowaty, a ściany coraz
coraz bardziej wężykowaty, a ściany coraz
grubsze.
grubsze.
Tętniaki
Tętniaki
Tętnice uwypuklają się w tętniakach
Tętnice uwypuklają się w tętniakach
tętnic obwodowych np.. szyjnej,
tętnic obwodowych np.. szyjnej,
udowej.
udowej.
Przyczyną tętniaków jest czasami
Przyczyną tętniaków jest czasami
bakteryjne zapalenie wsierdzia.
bakteryjne zapalenie wsierdzia.
W warunkach prawidłowych tętnice
W warunkach prawidłowych tętnice
maja przebieg prostolinijny, są
maja przebieg prostolinijny, są
miękkie, sprężyste i wyczuwalne
miękkie, sprężyste i wyczuwalne
tylko w czasie przebiegu fali tętna.
tylko w czasie przebiegu fali tętna.
Tętniak
Tętniak
Jest to wypuklenie ściany tętnicy
Jest to wypuklenie ściany tętnicy
mogące dochodzić do znacznych
mogące dochodzić do znacznych
rozmiarów i objawiać się jako tętniący
rozmiarów i objawiać się jako tętniący
guz tętnicy.
guz tętnicy.
Przyczyny powstawiana tętniaka są
Przyczyny powstawiana tętniaka są
różne np.:
różne np.:
Miażdżyca i zwyrodnienie ściany
Miażdżyca i zwyrodnienie ściany
tętnicy, wrodzone zmiany tętnicy, uraz.
tętnicy, wrodzone zmiany tętnicy, uraz.
Tętniaki powstają najczęściej w aorcie i
Tętniaki powstają najczęściej w aorcie i
tętnicach mózgowych.
tętnicach mózgowych.
Tętniaki
Tętniaki
W tętniakach często powstają
W tętniakach często powstają
zakrzepy, które mogą się odrywać i
zakrzepy, które mogą się odrywać i
powodować zator.
powodować zator.
Pęknięcie tętniaka może
Pęknięcie tętniaka może
spowodować nagłe podwyższenie
spowodować nagłe podwyższenie
ciśnienia tętniczego (nadciśnienie),
ciśnienia tętniczego (nadciśnienie),
doprowadzając do gwałtownego
doprowadzając do gwałtownego
krwotoku, który może się skończyć
krwotoku, który może się skończyć
nagłym zgonem.
nagłym zgonem.
Tętno
Tętno
Obmacując tętno zwraca się uwagę
Obmacując tętno zwraca się uwagę
na jego:
na jego:
częstość
częstość
Miarowość
Miarowość
Wysokość
Wysokość
Chybkość
Chybkość
Zachowanie się w tętnicach
Zachowanie się w tętnicach
jednoimiennych
jednoimiennych
Badanie ukrwienia
Badanie ukrwienia
obwodowego
obwodowego
W tym badaniu ocenia się
W tym badaniu ocenia się
zabarwienie skóry, jej temperaturę,
zabarwienie skóry, jej temperaturę,
wystąpienie zmian troficznych oraz
wystąpienie zmian troficznych oraz
zaników mięśniowych.
zaników mięśniowych.
Próba Ratschowa
Próba Ratschowa
Jest wykonywana dla potwierdzenia
Jest wykonywana dla potwierdzenia
niedokrwienia tętniczego kończyn
niedokrwienia tętniczego kończyn
dolnych.
dolnych.
Choremu polecamy unieść nogi do
Choremu polecamy unieść nogi do
góry i przez 30 sekund wykonać 30
góry i przez 30 sekund wykonać 30
razy ruchy zginania i prostowania stóp.
razy ruchy zginania i prostowania stóp.
Zblednięcie skóry podeszwowej
Zblednięcie skóry podeszwowej
powierzchni stopy wskazuje na
powierzchni stopy wskazuje na
niedokrwienie tętnicze.
niedokrwienie tętnicze.
Zasady pomiaru RR
Zasady pomiaru RR
- badany chory na 30 minut przed pomiarem ciśnienia nie powinien
spożywać posiłków i palić tytoniu,
- po założeniu mankietu aparatu do pomiaru ciśnienia nie powi-
nien przez 3 minuty zmieniać pozycji ciała,
- ramię, na którym dokonuje się pomiaru ciśnienia powinno być
podparte i znajdować się na wysokości serca,
- przy pierwszym pomiarze ciśnienia rejestruje się tylko
ciśnienie skurczowe, a przy następnych kolejnych pomiarach
mankiet aparatu wypełnia się do ciśnienia o 10 do 20 mm Hg
wyższego od wykazanego w pierwszym pomiarze,
- pomiary ciśnienia należy powtarzać dopóki różnica 3 kolejnych
pomiarów ciśnienia skurczowego nie będzie wyższa od 5 mm Hg, przy
czym pomiędzy poszczególnymi pomiarami powietrze musi być wypu-
szczone z mankietu na co najmniej 30 sekund,
- u chorych z zaburzeniami rytmu serca wysokość ciśnienia ustala
się z uśrednienia trzech pomiarów ciśnienia,
- u chorych z wyższym ciśnieniem tętniczym na jednym z ramion
przyjmuje się je za wyjściowe i kolejne pomiary ciśnień zawsze
wykonuje się na tym ramieniu.
Badanie żył kończyn
Badanie żył kończyn
dolnych
dolnych
Należy zwrócić uwagę na objawy wskazujące
Należy zwrócić uwagę na objawy wskazujące
na niewydolność żylną. Oglądaniem stwierdzić
na niewydolność żylną. Oglądaniem stwierdzić
można: obecność żylaków, przebarwienia i
można: obecność żylaków, przebarwienia i
zaniki oraz zasinienie występujące lub
zaniki oraz zasinienie występujące lub
nasilające się po pionizacji chorego.
nasilające się po pionizacji chorego.
Próba Trendelenburga – Po uniesieniu kończyny
Próba Trendelenburga – Po uniesieniu kończyny
dolnej ku górze i zapadnięciu się żył zakłada
dolnej ku górze i zapadnięciu się żył zakłada
się opaskę uciskową na żyłę odpiszczelową
się opaskę uciskową na żyłę odpiszczelową
poniżej dołu owalnego.
poniżej dołu owalnego.
Na niewydolność zastawek tych żył wskazuje
Na niewydolność zastawek tych żył wskazuje
gwałtowne ich wypełnienie się po pionizacji
gwałtowne ich wypełnienie się po pionizacji
chorego i zdjęciu opaski uciskowej.
chorego i zdjęciu opaski uciskowej.
Próba Perthesa
Próba Perthesa
Po założeniu opaski uciskającej na
Po założeniu opaski uciskającej na
wysokości połowy uda chory wykonuje
wysokości połowy uda chory wykonuje
szybkie ruchy zginania i prostowania
szybkie ruchy zginania i prostowania
podudzia a zmniejszanie się żylaków
podudzia a zmniejszanie się żylaków
wskazuje na drożność żył głębokich.
wskazuje na drożność żył głębokich.
Zakrzepy żylne
Zakrzepy żylne
Na ich obecność wskazuje: ból
Na ich obecność wskazuje: ból
uciskowy żyły, poszerzenie żył
uciskowy żyły, poszerzenie żył
powierzchownych, ocieplenie skóry w
powierzchownych, ocieplenie skóry w
miejscu zakrzepu, obrzęk kończyny.
miejscu zakrzepu, obrzęk kończyny.
W zakrzepie żyły głębokiej podudzia
W zakrzepie żyły głębokiej podudzia
występuje ból w miejscu zakrzepu
występuje ból w miejscu zakrzepu
przy prostowaniu podudzia oraz ból
przy prostowaniu podudzia oraz ból
przy ucisku ścięgna Achillesa.
przy ucisku ścięgna Achillesa.
Układ limfatyczny – układ
Układ limfatyczny – układ
chłonny
chłonny
Określany jako układ chłonny na który
Określany jako układ chłonny na który
składają się: narządy i naczynia chłonne.
składają się: narządy i naczynia chłonne.
Narządami są: grasica, migdałki, grudki
Narządami są: grasica, migdałki, grudki
chłonne, samotne i skupione, grudki
chłonne, samotne i skupione, grudki
wyrostka robaczkowego, węzły limfatyczne
wyrostka robaczkowego, węzły limfatyczne
na drodze naczyń chłonnych oraz
na drodze naczyń chłonnych oraz
śledziona.
śledziona.
Wytwarzają one limfocyty i
Wytwarzają one limfocyty i
immunoglobuliny.
immunoglobuliny.
Układ limfatyczny
Układ limfatyczny
Jest otwartym układem naczyń i
Jest otwartym układem naczyń i
przewodów, którymi płynie limfa – chłonka
przewodów, którymi płynie limfa – chłonka
– jest to płyn o żółtym zabarwieniu.
– jest to płyn o żółtym zabarwieniu.
Głównym źródłem limfy jest przesącz z
Głównym źródłem limfy jest przesącz z
osocza krwi, wydzieliny komórek i
osocza krwi, wydzieliny komórek i
przewodu pokarmowego.
przewodu pokarmowego.
Skład limfy jest zbliżony do osocza krwi.
Skład limfy jest zbliżony do osocza krwi.
Układ limfatyczny składa się z naczyń
Układ limfatyczny składa się z naczyń
limfatycznych (chłonnych) oraz węzłów
limfatycznych (chłonnych) oraz węzłów
limfatycznych.
limfatycznych.
Jest to układ otwarty
Jest to układ otwarty
Tzn. drobne naczynia limfatyczne tego
Tzn. drobne naczynia limfatyczne tego
układu „otwierają” się bezpośrednio do
układu „otwierają” się bezpośrednio do
przestrzeni międzykomórkowych.
przestrzeni międzykomórkowych.
Układ limfatyczny pełni w organizmie trzy
Układ limfatyczny pełni w organizmie trzy
podstawowe role:
podstawowe role:
Odpornościową – w węzłach limfatycznych
Odpornościową – w węzłach limfatycznych
powstają niektóre białe ciałka krwi
powstają niektóre białe ciałka krwi
Neutralizującą – zobojętnienie ciał obcych
Neutralizującą – zobojętnienie ciał obcych
dla organizmu
dla organizmu
Odprowadzającą – odprowadzenie limfy z
Odprowadzającą – odprowadzenie limfy z
powrotem do krwi
powrotem do krwi
Początek i przebieg
Początek i przebieg
Układ naczyń limfatycznych bierze początek
Układ naczyń limfatycznych bierze początek
w przestrzeniach międzykomórkowych.
w przestrzeniach międzykomórkowych.
Ściany tych naczyń są cienkie i wiotkie,
Ściany tych naczyń są cienkie i wiotkie,
przypominają budowę żyły; zastawki naczyń
przypominają budowę żyły; zastawki naczyń
limfatycznych są gęściej rozmieszczone.
limfatycznych są gęściej rozmieszczone.
Dzięki temu limfa płynie tylko w jednym
Dzięki temu limfa płynie tylko w jednym
kierunku. Od przestrzeni międzykomórkowej,
kierunku. Od przestrzeni międzykomórkowej,
a następnie przez naczynia limfatyczne
a następnie przez naczynia limfatyczne
włosowate, węzły chłonne, pnie limfatyczne
włosowate, węzły chłonne, pnie limfatyczne
do odpowiednich żył; później limfa wraca po
do odpowiednich żył; później limfa wraca po
oczyszczeniu w węzłach do krwiobiegu.
oczyszczeniu w węzłach do krwiobiegu.
Naczynia chłonne
Naczynia chłonne
Zaczynają się w tkance łącznej naczyniami
Zaczynają się w tkance łącznej naczyniami
włosowatymi, które przechodzą w większe
włosowatymi, które przechodzą w większe
naczynia, dochodzą do węzłów chłonnych,
naczynia, dochodzą do węzłów chłonnych,
i do dalszych naczyń chłonnych, by przez
i do dalszych naczyń chłonnych, by przez
przewód piersiowy i pień chłonny prawy
przewód piersiowy i pień chłonny prawy
wlać chłonkę do krwi żył ramienno-
wlać chłonkę do krwi żył ramienno-
głowowych.
głowowych.
Skupiska węzłów chłonnych znajdują się w
Skupiska węzłów chłonnych znajdują się w
dole pachowym, w okolicy pachwinowej,
dole pachowym, w okolicy pachwinowej,
na szyi w trójkącie szyjnym i
na szyi w trójkącie szyjnym i
podżuchwowym.
podżuchwowym.
Układ limfatyczny można
Układ limfatyczny można
podzielić na cztery części
podzielić na cztery części
1. Naczynia chłonne szyi
1. Naczynia chłonne szyi
2. Naczynia chłonne klatki piersiowej
2. Naczynia chłonne klatki piersiowej
3. Naczynia chłonne jamy brzusznej
3. Naczynia chłonne jamy brzusznej
4. Naczynia chłonne miednicy
4. Naczynia chłonne miednicy
1. Naczynia chłonne szyi
1. Naczynia chłonne szyi
Odprowadzają chłonkę z głowy i szyi.
Odprowadzają chłonkę z głowy i szyi.
Płyn tkankowy zanim powróci do
Płyn tkankowy zanim powróci do
układu krążenia, jest filtrowany przez
układu krążenia, jest filtrowany przez
węzły chłonne w celu wyłapania
węzły chłonne w celu wyłapania
wszelkich obcych cząsteczek.
wszelkich obcych cząsteczek.
Pomaga to chronić organizm przed
Pomaga to chronić organizm przed
infekcjami.
infekcjami.
Naczynia chłonne klatki
Naczynia chłonne klatki
piersiowej
piersiowej
Chłonka odprowadzana z kończyn górnych i
Chłonka odprowadzana z kończyn górnych i
klatki piersiowej przechodzi przez węzły
klatki piersiowej przechodzi przez węzły
chłonne pachowe położone w dołach
chłonne pachowe położone w dołach
pachowych.
pachowych.
W ich wnętrzu chłonka jest filtrowana.
W ich wnętrzu chłonka jest filtrowana.
Przefiltrowany płyn spływa naczyniami
Przefiltrowany płyn spływa naczyniami
chłonnymi klatki piersiowej: przewodem
chłonnymi klatki piersiowej: przewodem
chłonnym prawym i przewodem piersiowym.
chłonnym prawym i przewodem piersiowym.
Przewód piersiowy jest głównym naczyniem
Przewód piersiowy jest głównym naczyniem
układu chłonnego, zbiera nadmiar płynu z
układu chłonnego, zbiera nadmiar płynu z
prawie wszystkich części ciała. Przewód
prawie wszystkich części ciała. Przewód
piersiowy rozpoczyna się pod przeponą,
piersiowy rozpoczyna się pod przeponą,
następnie biegnie w górę wzdłuż przedniej
następnie biegnie w górę wzdłuż przedniej
powierzchni kręgosłupa i uchodzi do dużej
powierzchni kręgosłupa i uchodzi do dużej
żyły leżącej poniżej szyi.
żyły leżącej poniżej szyi.
3. Naczynia chłonne jamy
3. Naczynia chłonne jamy
brzusznej
brzusznej
Nadmiar płynu tkankowego ze wszystkich
Nadmiar płynu tkankowego ze wszystkich
narządów jamy brzusznej, w tym żołądka,
narządów jamy brzusznej, w tym żołądka,
wątroby, trzustki i jelit, jest odprowadzany
wątroby, trzustki i jelit, jest odprowadzany
naczyniami chłonnymi do węzłów
naczyniami chłonnymi do węzłów
chłonnych w jamie brzusznej. Węzły te
chłonnych w jamie brzusznej. Węzły te
filtrują płyn, by usunąć zeń wszystkie
filtrują płyn, by usunąć zeń wszystkie
szkodliwe cząsteczki, które mogłyby
szkodliwe cząsteczki, które mogłyby
wywołać infekcję.
wywołać infekcję.
Stąd przefiltrowany płyn płynie
Stąd przefiltrowany płyn płynie
przewodem piersiowym do serca.
przewodem piersiowym do serca.
Ważną rolę w zwalczaniu infekcji pełni
Ważną rolę w zwalczaniu infekcji pełni
śledziona.
śledziona.
3. cd. Śledziona
3. cd. Śledziona
Jedno z jej głównych zadań polega na
Jedno z jej głównych zadań polega na
umożliwieniu namnażania dwóch
umożliwieniu namnażania dwóch
rodzajów komórek: makrofagów i
rodzajów komórek: makrofagów i
limfocytów, które oczyszczają krew i
limfocytów, które oczyszczają krew i
biorą udział w reakcjach obronnych.
biorą udział w reakcjach obronnych.
Makrofagi filtrują krew, usuwając
Makrofagi filtrują krew, usuwając
bakterie, resztki i zużyte erytrocyty.
bakterie, resztki i zużyte erytrocyty.
Limfocyty niszczą wnikające do ciała
Limfocyty niszczą wnikające do ciała
mikroorganizmy.
mikroorganizmy.
Naczynia chłonne miednicy
Naczynia chłonne miednicy
Występują zwykle w grupach.
Występują zwykle w grupach.
Przykład – górna część uda w okolicy
Przykład – górna część uda w okolicy
pachwiny.
pachwiny.
Naczynia chłonne odprowadzają
Naczynia chłonne odprowadzają
nadmiar płynu tkankowego z dolnej
nadmiar płynu tkankowego z dolnej
części tułowia do węzłów chłonnych.
części tułowia do węzłów chłonnych.
Wewnątrz każdego węzła sieć
Wewnątrz każdego węzła sieć
limfocytów wychwytuje szkodliwe
limfocytów wychwytuje szkodliwe
organizmy, aby nie dopuścić do infekcji.
organizmy, aby nie dopuścić do infekcji.
Badania wykonywane przy
Badania wykonywane przy
schorzeniach układu
schorzeniach układu
limfatycznego
limfatycznego
Można podzielić na:
Można podzielić na:
Bezprzyrządowe i przyrządowe
Bezprzyrządowe i przyrządowe
Inwazyjne i nieinwazyjne
Inwazyjne i nieinwazyjne
Zadanie podstawowe – wywiad – od jak
Zadanie podstawowe – wywiad – od jak
dawna odczuwa dolegliwości, jaki maja
dawna odczuwa dolegliwości, jaki maja
charakter, gdzie sa zlokalizowane, czy
charakter, gdzie sa zlokalizowane, czy
związane są z wysiłkiem itp..
związane są z wysiłkiem itp..
Badanie palpacyjne
Badanie palpacyjne
Pamiętaj!!! – trzeba zbadać całego pacjenta.
Pamiętaj!!! – trzeba zbadać całego pacjenta.
Jeśli skargi dotyczą gardła czy szyi nie
Jeśli skargi dotyczą gardła czy szyi nie
poprzestajemy na badaniu węzłów chłonnych
poprzestajemy na badaniu węzłów chłonnych
tylko tej okolicy.
tylko tej okolicy.
Badając węzły zwróć uwagę na:
Badając węzły zwróć uwagę na:
Wielkość, twardość, ruchomość, bolesność,
Wielkość, twardość, ruchomość, bolesność,
symetryczność.
symetryczność.
Ewentualne obrzęki – czy są symetryczne,
Ewentualne obrzęki – czy są symetryczne,
twarde, ciastowate, miejscowe czy
twarde, ciastowate, miejscowe czy
uogólnione, bolesne, czy utrzymują się przez
uogólnione, bolesne, czy utrzymują się przez
cały dzień, czy ustępują po nocy.
cały dzień, czy ustępują po nocy.
Badanie fizykalne
Badanie fizykalne
Należy kontynuować badając brzuch
Należy kontynuować badając brzuch
pacjenta.
pacjenta.
Szukamy powiększonej wątroby i
Szukamy powiększonej wątroby i
śledziony. Badamy czy oba te
śledziony. Badamy czy oba te
narządy są powiększone. Jeśli są
narządy są powiększone. Jeśli są
powiększone to czy są twarde,
powiększone to czy są twarde,
bolesne.
bolesne.
Ważnym jest także badanie
Ważnym jest także badanie
neurologiczne – szukamy zaburzeń
neurologiczne – szukamy zaburzeń
czucia, bóle korzonkowe, niedowład
czucia, bóle korzonkowe, niedowład
kończyn, które mogą towarzyszyć
kończyn, które mogą towarzyszyć
chorobom układu limfatycznego.
chorobom układu limfatycznego.
Badanie USG
Badanie USG
Jest badaniem nieinwazyjnym ale
Jest badaniem nieinwazyjnym ale
przydatnym.
przydatnym.
Możemy wykonać badanie USG różnych
Możemy wykonać badanie USG różnych
okolic ciała – węzły chłonne szyi, ale
okolic ciała – węzły chłonne szyi, ale
najczęściej wykonujemy je w celu badania
najczęściej wykonujemy je w celu badania
jamy brzusznej.
jamy brzusznej.
Szukamy: powiększonych, zajętych węzłów
Szukamy: powiększonych, zajętych węzłów
chłonnych, powiększonej wątroby czy
chłonnych, powiększonej wątroby czy
śledziony co potwierdza lub wyklucza wyniki
śledziony co potwierdza lub wyklucza wyniki
wcześniejszego badania palpacyjnego.
wcześniejszego badania palpacyjnego.
Badania - Tomograf komputerowy, rezonans
Badania - Tomograf komputerowy, rezonans
magnetyczny.
magnetyczny.
Inne badania
Inne badania
W zależności od wyników badania
W zależności od wyników badania
wstępnego możemy zaproponować
wstępnego możemy zaproponować
choremu inne proste i mało inwazyjne
choremu inne proste i mało inwazyjne
badanie jakim jest badanie krwi chorego.
badanie jakim jest badanie krwi chorego.
Szczególną uwagę należy poświęcić
Szczególną uwagę należy poświęcić
układowi białokrwinkowemu; krwinki białe
układowi białokrwinkowemu; krwinki białe
czyli leukocyty występują we krwi
czyli leukocyty występują we krwi
obwodowej.
obwodowej.
Produkowane są w szpiku kostnym i tkance
Produkowane są w szpiku kostnym i tkance
limfatycznej.
limfatycznej.
Ich podstawową funkcja jest obrona
Ich podstawową funkcja jest obrona
organizmu przed mikroorganizmami.
organizmu przed mikroorganizmami.
Określenia w zależności do
Określenia w zależności do
liczby
liczby
1. leukocytoza – wzrost liczby
1. leukocytoza – wzrost liczby
leukocytów powyżej normy
leukocytów powyżej normy
2. leukopenia – spadek poniżej 3000
2. leukopenia – spadek poniżej 3000
3. granulocytopenia – spadek poniżej
3. granulocytopenia – spadek poniżej
1500
1500
4. agranulocytoza – spadek poniżej
4. agranulocytoza – spadek poniżej
500
500
Rozmaz krwi obwodowej
Rozmaz krwi obwodowej
czyli leukogram, tzw wzór
czyli leukogram, tzw wzór
Schillinga.
Schillinga.
Odpowiednio barwiony preparat krwi
Odpowiednio barwiony preparat krwi
obwodowej ogląda się pod
obwodowej ogląda się pod
mikroskopem.
mikroskopem.
Wartości prawidłowe:
Wartości prawidłowe:
Wzór Schillinga
Wzór Schillinga
Neutrofile z jądrem pałeczkowatym – 1-
Neutrofile z jądrem pałeczkowatym – 1-
5%
5%
Neutrofile z jadrem podzielonym 40-70%
Neutrofile z jadrem podzielonym 40-70%
Eozynofile 1-3%
Eozynofile 1-3%
Bazofile 0-1%
Bazofile 0-1%
Limfocyty 20-45%
Limfocyty 20-45%
Monocyty 3-8%
Monocyty 3-8%
Interpretacja
Interpretacja
Przesunięcia w prawidłowym składzie
Przesunięcia w prawidłowym składzie
procentowym mogą świadczyć o
procentowym mogą świadczyć o
występowaniu wielu schorzeń np.. W
występowaniu wielu schorzeń np.. W
chorobach nowotworowych.
chorobach nowotworowych.
Badanie szpiku kostnego
Badanie szpiku kostnego
Jest to już badanie inwazyjne, ale
Jest to już badanie inwazyjne, ale
często niezbędne do dalszej
często niezbędne do dalszej
diagnostyki i postępowania.
diagnostyki i postępowania.
Biopsja węzła chłonnego – nakłucie i
Biopsja węzła chłonnego – nakłucie i
badanie histopatologiczne
badanie histopatologiczne
uzyskanego materiału tkankowego.
uzyskanego materiału tkankowego.
RTG kości – żeber, mostka,
RTG kości – żeber, mostka,
kręgosłupa, miednicy w poszukiwaniu
kręgosłupa, miednicy w poszukiwaniu
ubytków kostnych które często
ubytków kostnych które często
towarzyszą zaawansowanej chorobie
towarzyszą zaawansowanej chorobie
układu limfatycznego.
układu limfatycznego.
Podsumowanie
Podsumowanie
Te wszystkie badania można wykonać
Te wszystkie badania można wykonać
diagnozując schorzenia układu
diagnozując schorzenia układu
limfatycznego człowieka. Ale zawsze przed
limfatycznego człowieka. Ale zawsze przed
zleceniem badania należy się zastanowić
zleceniem badania należy się zastanowić
co chcemy osiągnąć wykonując dane
co chcemy osiągnąć wykonując dane
badanie, jakich wyników możemy się
badanie, jakich wyników możemy się
spodziewać, oraz w jaki sposób uzyskany
spodziewać, oraz w jaki sposób uzyskany
wynik pomoże w dalszej diagnostyce.
wynik pomoże w dalszej diagnostyce.
Trzeba także szczegółowo zapoznać się z
Trzeba także szczegółowo zapoznać się z
wynikami uprzednio wykonanych badań
wynikami uprzednio wykonanych badań
zanim zlecimy wykonanie następnego.
zanim zlecimy wykonanie następnego.
Podsumowanie
Podsumowanie
Przede wszystkim trzeba zastanowić się
Przede wszystkim trzeba zastanowić się
jakie korzyści dla pacjenta przyniosą
jakie korzyści dla pacjenta przyniosą
kolejne wyniki badań, jaki jest stan
kolejne wyniki badań, jaki jest stan
ogólny pacjenta.
ogólny pacjenta.
Trzeba najpierw z pacjentem
Trzeba najpierw z pacjentem
porozmawiać, wyjaśnić naturę choroby,
porozmawiać, wyjaśnić naturę choroby,
celowość naszych badań, omówić
celowość naszych badań, omówić
możliwość występowania powikłań i
możliwość występowania powikłań i
uzyskać akceptację oraz zgodę pacjenta
uzyskać akceptację oraz zgodę pacjenta
na wykonanie badań.
na wykonanie badań.
Uwagi końcowe
Uwagi końcowe
Integralną częścią tego wykładu jest:
Integralną częścią tego wykładu jest:
Badanie podmiotowe i przedmiotowe
Badanie podmiotowe i przedmiotowe
w zakresie narządów które mogą być
w zakresie narządów które mogą być
punktem wyjścia zmian w węzłach
punktem wyjścia zmian w węzłach
chłonnych np.. powiększone węzły
chłonnych np.. powiększone węzły
chłonne po pachą w raku sutka, w
chłonne po pachą w raku sutka, w
pachwinie w raku sromu i nad
pachwinie w raku sromu i nad
obojczykiem w raku jajnika.
obojczykiem w raku jajnika.