Dr n med. Adam Parfieńczyk

Zakład Medycyny Nuklearnej AM w

Białymstoku

DIAGNOSTYKA

RADIOIZOTOPOWA

ZATOROWOŚCI PŁUC

Zator płuc – jedna z głównych
przyczyn powikłań i zgonów u

chorych hospitalizowanych

Definicja:
Niedrożność tętnic płucnych

spowodowana zatorem (zakrzep,
komórki tłuszczowe, powietrze
lub ciała obce).

Wskazania do badania

scyntygraficznego

zatorowości płuc

1. Dodatni wywiad np.:

zakrzepica, zabieg operacyjny,

złamania kości, długotrwałe
unieruchomienie chorego

2.

Wystąpienie objawów klinicznych:

a) duszność spoczynkowa z

przyspieszonym oddechem (85%)

b) ból w klatce piersiowej (85%)

c) częstoskurcz (60%)

d) Inne ( kaszel, lęk i niepokój, napady

potów, omdlenia, wstrząs)

Dodatniego wywiadu i wystąpienia objawów

klinicznych

pomimo:

1. Jedynie niewielkich odchyleń w parametrach

biochemicznych:

a) ↑ stężeń D-dimerów

b) ↓ pO

2

i ↓ pCO

2

(w badaniu gazometrycznym)

2. Braku odchyleń w badaniu neurologicznym

3. Braku odchyleń w badaniu Rtg klatki

piersiowej

4. Braku odchyleń w Ekg (np. częstoskurczu

zatokowego)

Badanie scyntygraficzne płuc

zalecane jest również w

przypadku:

50% CHORYCH Z ZAKRZEPICĄ ŻYŁ

50% CHORYCH Z ZAKRZEPICĄ ŻYŁ

GŁĘBOKICH WYKAZUJE

GŁĘBOKICH WYKAZUJE

SCYNTYGRAFICZNE

SCYNTYGRAFICZNE

OBJAWY

OBJAWY ZATORÓW PŁUCNYCH

ZATORÓW PŁUCNYCH

BEZ

BEZ

WSPÓŁISTNIEJĄCYCH OBJAWÓW

WSPÓŁISTNIEJĄCYCH OBJAWÓW

KLINICZNYCH!!!

KLINICZNYCH!!!

Radioizotopowe badania

płuc

1. SCYNTYGRAFIA PERFUZYJNA

-

pozwala na obrazowanie krążenia płucnego

Znaczenie praktyczne:

wykrywanie nawet niewielkich zatorów

obwodowych

2. SCYNTYGRAFIA WENTYLACYJNA

- pozwala na obrazowanie dróg oddechowych

Znaczenie praktyczne:

Prawidłowa wentylacja przy niezaburzonej

perfuzji pozwala wykluczyć zatorowość płuc

Radiofarmaceutyki

W BADANIU PERFUZYJNYM:

99m

Tc- makro-agregaty albuminy ludzkiej

(MAA) (T1/2 = 6 godzin, γ =140 keV)

99m

Tc - mikrosfery albuminy ludzkiej

W BADANIU WENTYLACYJNYM:

99m

Tc-DTPA aerozol

,

99m

Tc technegaz,

133

Xe gaz, T1/2 = 5 dni, 80 keV

81m

Kr gaz, T1/2 = 13 sekund, 190 keV

127

Xe gaz, T1/2 = 36 dni, 300 keV

Mechanizm wychwytu

99m

Tc - MAA

• ś

rednica

cząsteczki 10 - 55 mikrona,

•

podawane dożylnie (i.v.) Ich dystrybucja jest
proporcjonalna do przepływu naczyniowego w obrębie
narządu

99m

Tc-DTPA (aerozol)

•

Średnica cząsteczek około 1 mikrona, umożliwia
ich inhalację aż do pęcherzyków płucnych

133

Xe (gaz)

Obrazuje dystrybucję wentylacji w układzie

oddechowym.

Wykonanie badania

1. Badanie perfuzji płuc

• Podanie i.v.

99m

Tc- MAA

• Badanie wykonuje się w 6 projekcjach

(A-P, P-A, BP, BL, TSL, TSP)

około 30

minut po podaniu radiofarmaceutyku

Najczęstsza lokalizacja zmian:

prawe płuco oraz dolne płaty obu płuc

Ryc. 1. Scyntygrafia perfuzyjna płuc. Obraz prawidłowy.

Wykonanie badania

2. Badanie aerozolowe płuc

a) 99mTc-DTPA

• Pacjent wdycha aerozol przez około 3

minuty

• Badanie wykonuje się w 6 projekcjach

(A-P, P-A, BP, BL, TSL, TSP)

bezpośrednio

po

podaniu

radiofarmaceutyku

3. Badanie wentylacyjne płuc

a)

133

Xe

• Badanie wykonuje się w 1 projekcji

(A-P)

bezpośrednio po podaniu

radiofarmaceutyku

Ryc. 2. Scyntygrafia aerozolowa płuc (

99m

Tc-DTPA).

Obraz prawidłowy.

Cechy charakterystyczne obrazu

scyntygraficznego w zatorowości

płuc

a) W badaniu perfuzyjnym:

ubytki gromadzenia

99m

Tc-MAA:

subsegmentarne i/lub segmentarne i/lub

płatowe

b) W badaniu aerozolowym i wentylacyjnym:

prawidłowe rozmieszczenie znacznika

i/lub ubytki wysycenia
radiofarmaceutykiem mniej rozległe niż w
badaniu perfuzyjnym

Pacjent A. Scyntygrafia perfuzyjna płuc. Zmiany o
charakterze

subsegmentarnym w płucu prawym.

Pacjent A. Scyntygrafia aerozolowa płuc

99m

Tc-DTPA.

Brak zmian w badaniu.

Pacjent B. Scyntygrafia perfuzyjna płuc. Zmiany o
charakterze

subsegmentarnym, segmentarnym i płatowym.

Pacjent B. Scyntygrafia aerozolowa płuc. Obraz
uzyskany po inhalacji

99m

Tc-DTPA.

Pacjent B. Scyntygrafia perfuzyjno-aerozolowa płuc.
Obraz otrzymany po nałożeniu na siebie obrazów
wykonanych obiema technikami.

Pacjent C. Scyntygrafia perfuzyjna płuc. Zmiany o
charakterze

subsegmentarnym, segmentarnym i płatowym)

Pacjent C. Scyntygrafia aerozolowa płuc. Obraz
uzyskany po inhalacji

99m

Tc-DTPA.

Napotykane problemy

1. Stopniowe napadowe skrócenie oddechu

związane z np.:

a) Obturacją dróg oddechowych (np. współistniejąca

astma),

b) Gorączką (np. współistniejące zapalenie płuc)

2. Brak

właściwej

współpracy

pacjenta

uniemożliwia wykonanie badania.

3. Interpretacja badań jest utrudniona u

pacjentów ze zmianami w badaniu Rtg. U
takich pacjentów może okazać się pomocne
CT spiralne.

Interpretacja wyników

1. Wyniki prawidłowe

(brak zmian w scyntygrafii płuc)

=>

Pacjent nie wymaga leczenia

2. Małe prawdopodobieństwo

(zmiany

subsegmentarne) =>

Wdrożenie leczenia jedynie w przypadku grup

wysokiego ryzyka

Ewentualnie wykonania badania angiograficznym płuc

3. Średnie prawdopodobieństwo

(zmiany

subsegmentarne i segmentarne) =>
Wdrożenie leczenia

Ewentualnie wykonanie angiografii płuc

4. Wysokie prawdopodobieństwo

(zmiany

subsegmentarne, segmentarne i płatowe) =>

WDROŻENIE LECZENIA