MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Teresa Walaszek
Promowanie zdrowia
513 [01].O1.04
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji - Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Recenzenci:
dr Elżbieta Jaszczyszyn
mgr Elżbieta Hałaburda
Opracowanie redakcyjne:
Mgr Teresa Walaszek
Konsultacja:
mgr Zenon W. Pietkiewicz
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 513[01].O1.04
Promowanie zdrowia, zawartego w modułowym programie nauczania dla zawodu opiekunka
dziecięca.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
1
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie 3
2. Wymagania wstępne 5
3. Cele kształcenia 6
4. Przykładowe scenariusze zajęć 7
5. Ćwiczenia 12
5.1 Zdrowie, choroba, profilaktyka i kierunki działań 12
5.1.1.Ćwiczenia 12
5.2. Uwarunkowania stanu zdrowia ludności i czynniki wpływające na
zdrowie 14
5.2.1.Ćwiczenia 14
5.3. Promowanie zdrowia i edukacja zdrowotna 17
5.3.1.Ćwiczenia 17
5.4. Kierunki organizacji opieki zdrowotnej 19
5.4.1.Ćwiczenia 19
6. Karty ćwiczeń 21
7. Ewaluacja osiągnięć 22
8. Literatura 39
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
2
1. WPROWADZENIE
Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela który będzie pomocny w prowadzeniu
zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie opiekunka dziecięca 513[01].
W poradniku zamieszczono:
- wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien posiadać przed przystąpieniem do pracy
z poradnikiem,
- wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas zajęć i w ramach samokształcenia,
- przykładowe scenariusze zajęć,
- propozycje ćwiczeń, które mają na celu ukształtowanie u uczniów umiejętności
praktycznych,
- ewaluację osiągnięć ucznia,
- wykaz literatury.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze
szczególnym uwzględnieniem:
- dyskusji dydaktycznej,
- burzy mózgów,
- pokazu,
- projekcji,
- metody sytuacyjnej.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej
pracy uczniów do pracy zespołowej (sprawdzić, jakie są zalecane w programie nauczania).
W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, można posłużyć
się zamieszczonymi w rozdziale 6 zestawami zadań testowych, zawierającymi różnego rodzaju
zadania.
W tym rozdziale podano również:
- propozycje norm wymagań,
- plany testów w formie tabelarycznej z kluczem odpowiedzi,
- instrukcje dla nauczyciela,
- instrukcje dla ucznia,
- zestawy zadań testowych,
- karty odpowiedzi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
3
513[01].O1
Podstawy funkcjonowania
człowieka w środowisku
513[01].O1.01
Charakteryzowanie
psychofizycznych
i społecznych aspektów
rozwoju człowieka
513[01].O1.02
513[01].O1.03
Nawiązywanie
Kształtowanie umiejętności
i utrzymywanie kontaktów
rozwiązywania problemów i
społecznych
radzenia sobie ze stresem
513 [01].O1.04 513[01].O1.06
513[01].O1.05
Promowanie zdrowia Stosowanie przepisów
Stosowanie przepisów
prawa w działalności
bezpieczeństwa
społecznej
i higieny pracy
Schemat układu jednostek modułowych
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
4
2. WYMAGANIA WST
PNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
- używać definicji zdrowia i choroby w znaczeniu potocznym,
- określać uwarunkowania zdrowia i choroby,
- nazywać różne czynniki wpływające na stan zdrowia,
- nazywać różne kategorie zdrowia,
- określać różne style życia,
- wymieniać choroby cywilizacyjne,
- pojęcia: opieka, niepełnosprawność,
- identyfikować organizacje i placówki odpowiedzialne za propagowanie zdrowia,
- wymieniać nauki pomocnicze w propagowaniu zdrowia,
- stosować różne metody pracy,
- korzystać z różnych form oddziaływań,
- korzystać z różnych pomocy dydaktycznych,
- integrować wiedzę z różnych z
ródeł,
- określać znaczenie zdrowia w różnych etapach rozwoju,
- charakteryzować system opieki zdrowotnej w Polsce,
- umiejscawiać promocję zdrowia w strukturach opieki zdrowotnej,
- określać potrzeby człowieka,
- scharakteryzować różne środowiska wychowawcze,
- określać własne predyspozycje osobowościowe do pracy z grupą,
- nawiązywać kontakt werbalny i niewerbalny z dzieckiem i rodzicami,
- rozpoznawać i wyrażać emocje i uczucia,
- planować zadania i rozwiązywać problemy,
- opracować programy zajęć z dziećmi,
- rozwiązywać określone zadania i problemy teoretyczne i praktyczne,
- korzystać z różnych z
ródeł informacji.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
5
3. CELE KSZTAA
CENIA
W wyniku procesu kształcenia uczeń powinien umieć:
- wyjaśnić rolę medycyny zapobiegawczej w ochronie i promocji zdrowia,
- określić czynniki wpływające na stan zdrowia jednostki i społeczeństwa,
- określić pozytywne i negatywne skutki działalności człowieka w środowisku,
- określić wpływ negatywnych czynników środowiskowych na powstawanie
i rozprzestrzenianie się chorób,
- określić podstawowe wymagania higieniczno  zdrowotne wobec środowiska,
- dobrać kierunki i metody działań profilaktycznych,
- określić zachowania zdrowotne i ich podmiotowe uwarunkowania,
- podjąć działania promujące zdrowie,
- wskazać pozytywne postawy wobec zdrowia i choroby,
- propagować zachowania służące zdrowiu psychicznemu,
- przedstawić aktualne kierunki organizacji opieki zdrowotnej.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
6
4. PRZYKA
ADOWE SCENARIUSZE ZAJ
Ć
Scenariusz zajęć 1
Osoba prowadząca: & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
Modułowy program nauczania: Opiekunka dziecięca 513[01]
Moduł: Podstawy funkcjonowania człowieka w środowisku 513[01].O1
Jednostka modułowa: Promowanie zdrowia 513[01].O1.04
Temat: Narodowy Program Zdrowia
Cel ogólny: kształtowanie umiejętności czytania i interpretacji tekstów z
ródłowych.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:
- opisać strukturę NPZ,
- wymienić cele operacyjne NPZ,
- wymienić resorty współpracujące przy realizacji zadań NPZ,
- odnieść cele operacyjne do realiów życia,
- uzasadnić potrzebę funkcjonowania NPZ,
- wymienić sposoby realizacji NPZ.
Metody nauczania uczenia się:
- przewodniego tekstu.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
- praca w małych zespołach.
Czas: 135 minut.
Środki dydaktyczne:
- dyskietka z Narodowym Programem Zdrowia ,
- kartki, długopisy,
- zeszyty,
- komputer z dostępem do Internetu.
Zadanie dla ucznia
Przedmiotem zadania jest opanowanie umiejętności czytania, interpretacji i rozumienia
tekstu Narodowego Programu Zdrowia.
FAZA WST
PNA
1. Sprawy organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.
3. Omówienie zasady pracy metodą przewodniego tekstu i rozdanie załączników (A, B, C, D)
4. Zorganizowanie stanowisk pracy do wykonania ćwiczenia.
5. Przygotowanie środków dydaktycznych.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
7
FAZA WA
AŚCIWA
INFORMACJE
1. Co to jest Narodowy Program Zdrowia?
2. Ile celów operacyjnych znajduje się w NPZ?
3. Jakie cele operacyjne zawiera NPZ?
4. Jakich dziedzin życia dotyczą cele operacyjne?
5. Jaki zakres działań zawarty jest w NPZ?
PLANOWANIE
1. Ustal, czy tekst Narodowego Programu Zdrowia uczniowie będą czytać w formie
papierowej, czy elektronicznej.
2. W zespołach daj uczniom możliwość wyboru celów operacyjnych do opracowania.
3. Uzgodnij z uczniami formę podsumowania zajęć.
UZGADNIANIE
1. Uczniowie ustalają z nauczycielem kolejność czynności.
2. Uczniowie uwzględniają uwagi i propozycje nauczyciela.
WYKONANIE
1. Uczniowie przystępują do czytania NPZ.
2. Uczniowie robią notatki przygotowując się do odpowiedzi na pytania prowadzące,
(załącznik C) i przygotowują uzasadnienie odpowiedzi.
3. Uczniowie konsultują z nauczycielem niezrozumiałe słowa i stwierdzenia zawarte
w tekście.
4. Zespoły uczniowskie prezentują ustalenia.
SPRAWDZANIE
1. Czy poprawnie udzielono odpowiedzi na pytania?
2. Czy zachodzi potrzeba udzielenia dodatkowych wyjaśnień?
ANALIZA
1. Uczniowie z nauczycielem wskazują elementy ćwiczenia, które sprawiły największą
trudność. Nauczyciel podsumowuje ćwiczenie wskazując, że uczniowie opanowali
umiejętność czytania tekstu z
ródłowego ze zrozumieniem.
FAZA KOC
COWA
1. Dyskusja podsumowująca z powtórzeniem celów operacyjnych Narodowego Programu
Zdrowia. Zapisanie wniosków.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
1. Anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, zdobytych
umiejętności, trudności materiału oraz treści, które szczególnie zainteresowały ucznia.
Uzupełniające z
ródła informacji dla ucznia:
1. Załączniki A, B, C, D, ułatwiające pracę.
Uzupełniające z
ródła informacji dla nauczyciela:
- Dostęp do Internetu.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
8
Załącznik A
Otrzymaliście do wykonania zadanie problemowe: przeczytanie ze zrozumienie tekstu
Narodowego Programu zdrowia (załącznik B).
Będziecie pracować metodą przewodniego tekstu składającą się z sześciu faz.
W pierwszej fazie: Informacje wstępne i drugiej fazie: Planowanie, pomogą Wam pytania
prowadzące: załącznik C i D. Kierując się odpowiedziami na postawione pytania przystąpicie
do fazy: Ustalanie, w której wspólnie z nauczycielem ustalicie czy jesteście gotowi do
przystąpienia do wykonywania zadania. Rozpoczniecie wtedy czytanie i robienie notatek,
będzie to faza czwarta: Wykonanie. W fazie: Sprawdzanie ocenicie, czy rozumiecie czytany
tekst i czy potraficie go interpretować i umiejscawiać w realiach życia. Po akceptacji
nauczyciela przystąpicie do fazy szóstej: Analiza, w której zastanowicie się i wskażecie te
elementy pracy, które sprawiły Wam największą trudność i jakie były tego przyczyny.
Załącznik B
Przeczytajcie ze zrozumieniem tekst Narodowego Programu zdrowia. Zróbcie notatki
w trakcie czytania. Zastanówcie się, które rozdziały są dla Was niezrozumiałe. Postarajcie się
umiejscowić znane elementy Programu w realiach życia.
Macie do dyspozycji:
- tekst Narodowego Programu Zdrowia,
- notatki z wykładów,
- kartki, długopisy,
- komputer z dostępem do Internetu,
- pomoc nauczyciela.
Załącznik C
Pytania prowadzące:
- Jaka jest struktura NPZ?
- Ile jest celów operacyjnych?
- Jakie to są cele?
- Jakie resorty zaangażowane są w realizację NPZ/
- jakich dziedzin życia dotyczy NPZ?
- W jaki sposób realizowany jest NPZ?
Załącznik D
1. W jakiej formie będziecie czytać tekst: papierowej, czy z
ródłowej?
2. Jak rozdzieliliście cele operacyjne NPZ, do opracowania?
3. Jaką uzgodniliście formę sporządzenia notatek?
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
9
Scenariusz zajęć 2
Osoba prowadząca: & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
Modułowy program nauczania: Opiekunka dziecięca 513[01]
Moduł: Podstawy funkcjonowania człowieka w środowisku 513[01].01
Jednostka modułowa: Promowanie zdrowia 513[01].O1.04
Temat: Związek między stanem zdrowia a warunkami życia, pracy i odpoczynku
Cel ogólny: kształtowanie umiejętności szukania związków przyczynowo  skutkowych.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:
- określić wpływ różnych środowisk na zdrowie
- określić jakie czynniki wpływają na kształtowanie osobowości i zdrowie człowieka,
- wymienić determinanty zdrowia,
- określić wpływ odżywiania na stan zdrowia,
- skontrolować masę ciała,
- znalez
ć związek między aktywnością fizyczną a zdrowiem,
- zastosować metody propagowania zdrowego stylu życia,
- wytłumaczyć kiedy środowisko wspiera zdrowie a kiedy mu szkodzi.
Metody nauczania uczenia się:
- wykład konwersatoryjny,
- dyskusja dydaktyczna.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
- indywidualna, grupowa.
Czas: 45 minut
Środki dydaktyczne:
- zeszyt przedmiotowy,
- karta ćwiczen nr 1,
- kartki i długopis.
Przebieg zajęć:
1. Sprawy organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.
3. Realizacja tematu:
- uczniowie uczestniczą w dyskusji na temat: Związek między stanem zdrowia
a warunkami życia, pracy i odpoczynku,
- uczniowie analizują materiał przedstawiony na planszy,
- uczniowie przypominają sobie wiadomości i przenoszą je na grunt dyskusji
związanej z tematem: związek między stanem zdrowia, warunkami życia, pracy
i odpoczynku,
- uczniowie, pracując w 2  3 osobowych zespołach ustalają związki między stanem
zdrowia a warunkami życia i odpoczynku,
- przedstawiciele zespołów referują swoje opracowania,
- w trakcie dyskusji zostaje wybrana jedna najlepsza praca,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
10
- posumowaniem dyskusji jest ocena czy istnieje związek między stanem zdrowia,
warunkami życia, pracy i odpoczynku,
- uczniowie zapisują swoje wnioski w zeszycie.
Zakończenie zajęć:
1. Dyskusja podsumowująca na temat formy prowadzonych zajęć i opanowywania umiejętność
szukania związków przyczynowo  skutkowych.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
- anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, zdobytych
wiadomości i umiejętności, trudności w zrozumieniu materiału, oraz treści, które
szczególnie zainteresowały ucznia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
11
5. ĆWICZENIA
5.1. Zdrowie, choroba, profilaktyka i kierunki działań
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Poznaj różne definicje zdrowia i jego aspekty. W dyskusji zastanów się, czy definicja
Światowej Organizacji Zdrowia jest rzeczywiście odzwierciedleniem obecnego stanu
wiedzy i dlaczego?
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z wykładem na temat zdrowia,
2) przypomnieć sobie wiadomości na temat zdrowia i choroby,
3) zorganizować stanowisko pracy,
4) wykorzystując  burzę mózgów , na dużych kartkach A3 zapisać podawane definicje,
5) korzystając z notatek, na odrębnych kartkach zapisać aspekty (wymiary) zdrowia,
6) zauważyć podobieństwo w nazewnictwie do sfer życia,
7) dokonać prezentacji, zawieszając kartki na tablicy,
8) w czasie dyskusji wymienić się poglądami z kolegami i zapisać wspólne ustalenia.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- burza mózgów, dyskusja.
Środki dydaktyczne:
- zeszyt,
- grafoskop,
- foliogramy,
- kartki, długopisy,
- kartki A3,
- markery.
Ćwiczenie 2
Przeprowadz
dyskusję na temat;  Chory, który nie chce uwierzyć w swoją chorobę.
Zastanów się czy z Twoich doświadczeń wynika, że każdy chory przechodzi wszystkie etapy.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
12
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem wykładów, temat: Zdrowie, choroba,
2) przygotować stanowisko pracy.
3) zinterpretować definicję choroby,
4) przedyskutować w zespole, jak zachowują się ludzie chorzy na różne choroby,
5) przedstawić rolę rodziny w chorobie,
6) udzielić odpowiedzi na pytanie: Jak zachowuje się chory przechodząc przez kolejne etapy
choroby?
7) zapisać w zeszycie wnioski.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- pokaz,
- dyskusja.
Środki dydaktyczne:
- kartki papieru, długopis,
- zeszyt,
- grafoskop,
- foliogramy.
Ćwiczenie 3
Zaplanuj zorganizowanie stanowiska badania skrzywień kręgosłupa, w ramach akcji:
Profilaktyka chorób narządu ruchu  badania skryningowe. Zastanów się, czy tego typu akcje
są potrzebne.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem na temat: Zdrowie, choroba, profilaktyka,
2) przygotować stanowisko pracy,
3) przypomnieć sobie czym jest profilaktyka,
4) przypomnieć sobie na czym polegają badania skryningowe,
5) zaplanować z pracownikiem medycznym miejsce ustawienia stanowiska,
6) wykonać hasło reklamowe: PROFILAKTYKA NARZ
DU RUCHU  badania
skryningowe,
7) zastanowić się nad udzieleniem odpowiedzi na pytanie: Czy tego typu akcje są potrzebne,
8) zapisać w zeszycie wnioski.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenia praktyczne
Środki dydaktyczne:
- kartki papieru, długopis,
- zeszyt,
- miara wzrostu,
- arkusze papieru i mazaki,
- tablica miękka do przypinania,
- sprzęt komputerowy do prezentacji
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
13
5.2. Uwarunkowania stanu zdrowia ludności i czynniki
wpływające na zdrowie
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Scharakteryzuj wpływ różnych czynników na stan zdrowia. Narysuj pola Lalonda.
Zastanów się i odpowiedz jak środowisko może wpływać na stan zdrowia.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania, zapoznać z kartą ćwiczeń nr 1.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przypomnieć sobie wiadomości na temat czynników wpływających na zdrowie,
2) zorganizować stanowisko pracy,
3) wypisać na kartkach rodzaje środowisk,
4) korzystając z notatek, na odrębnych kartkach wypisać czynniki wpływające na stan
zdrowia,
5) z wypisanych czynników narysować pola Lalonda,
6) dokonać prezentacji, zawieszając kartki na tablicy,
7) w dyskusji zastanowić się, jak elementy pola wpływają na stan zdrowia i w jaki sposób
połączone są z różnymi środowiskami,
8) zastanowić się kiedy środowisko wpływa korzystnie na stan zdrowia,
9) zapisać wspólne ustalenia.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
- zeszyt,
- kartki, długopisy,
- mazaki i markery,
- grafoskop,
- foliogramy,
- komputer z dostępem do Internetu
Ćwiczenie 2
Oblicz swój wskaz
nik BMI i oceń wynik.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania, zapoznać z kartą ćwiczeń nr 2.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
14
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z wykładem na temat uwarunkowań stanu zdrowia,
2) zapoznać się z kartą ćwiczeń nr 1,
3) zorganizować stanowisko pracy,
4) przypomnieć sobie co to jest wskaz
nik BMI,
5) zważyć się i zmierzyć swój wzrost,
6) dokonać obliczeń według wzoru,
7) ocenić prawidłowość wyniku,
8) zastanowić się czy jego waga wymaga kontroli.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenia praktyczne
Środki dydaktyczne:
- waga lekarska,
- kalkulator,
- kartki i długopisy.
Ćwiczenie 3
Przygotujcie w grupach referaty na tematy:
- Zaburzenia związane z odżywianiem.
- Ćwiczenia fizyczne i zdrowie.
- Wpływ stylu życia na zdrowie.
- Medycyna środowiskowa  biomarkery.
Zastanówcie się czy zauważacie w swoim otoczeniu nieprawidłowości związane
z tematem referatu.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania, zapoznać z kartą ćwiczeń nr 1.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przyłączyć się do jednej z 4 grup ćwiczeniowych,
2) wybrać temat do opracowania,
3) zapoznać się z wykładem na temat uwarunkowań stanu zdrowia i czynników
wpływających na zdrowie,
4) zorganizować stanowisko pracy,
5) przypomnieć sobie wiadomości na temat odżywiania, ćwiczeń fizycznych, stylu życia
i szkodliwych czynników środowiskowych,
6) odszukać w Internecie informacje uzupełniające do tematu,
7) napisać krótki referat na wybrany temat,
8) zaprezentować referat,
9) przedstawcie swoje uwagi na temat spostrzeżeń związanych z nieprawidłowościami
związanymi ze stylem życia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
15
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- praca w zespołach.
Środki dydaktyczne:
- kartki i długopisy,
- broszurki,
- komputer z dostępem do Internetu.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
16
5.3. Promowanie zdrowia i edukacja zdrowotna
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wybierz 1 cel operacyjny z NPZ i krótko scharakteryzuj go. Odpowiedz na pytanie do
czego potrzebny jest Narodowy Program Zdrowia?
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z wykładem na temat promowania zdrowia,
2) przygotować stanowisko pracy,
3) przypomnieć sobie co to jest Narodowy Program Zdrowia,
4) wymienić ile celów operacyjnych znajduje się w NPZ,
5) zastanowić się i odpowiedzieć dlaczego taki program jest potrzebny.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- metoda problemowa.
Środki dydaktyczne:
- zeszyty,
- długopisy,
- dyskietka z Narodowym Programem Zdrowia,
- komputer z dostępem do Internetu.
Ćwiczenie 2
Przeprowadz
cie dyskusję o pojęciach używanych w wychowaniu zdrowotnym
(osobowość, zdrowie, wychowanie, kształcenie, kultura, czas wolny). Zastanówcie się co łączy
wszystkie terminy?
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przypomnieć sobie materiał nauczania na temat promowania zdrowia i edukacji
zdrowotnej,
2) przygotować stanowisko pracy,
3) przypomnieć sobie znaczenie terminów: osobowość, zdrowie, wychowanie, kształcenie,
kultura, czas wolny,
4) uczestniczyć aktywnie w dyskusji,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
17
5) zastanowić się nad pytaniem: Co łączy wszystkie te terminy?
6) zapisać wniosek w zeszycie.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- metoda problemowa, dyskusja.
Środki dydaktyczne:
- zeszyty przedmiotowe,
- długopisy,
Ćwiczenie 3
Przygotuj propozycję spotkania z uczniami na temat: Zachowania zdrowotne.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania, zapoznać ucznia z kartą ćwiczeń nr 3
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przypomnieć sobie materiał nauczania na temat promowania zdrowia i edukacji
zdrowotnej,
2) zapoznać się z przykładowym scenariuszem zajęć,
3) przygotować stanowisko pracy,
4) przypomnieć sobie czym są zachowania prozdrowotne.
5) przypomnieć sobie metody i formy pracy,
6) przystąpić do pisania scenariusza korzystając ze wzoru
7) sprawdzić z nauczycielem poprawność wykonywanej pracy,
8) zaprezentować napisany scenariusz,
9) zastanowić się , które elementy pracy sprawiały mu trudność?
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- metoda praktyczna.
Środki dydaktyczne:
- zeszyty,
- długopisy,
- przykładowy scenariusz zajęć z literatury: : Zajączkowski K.: Program edukacji
zdrowotnej w klasach 4  6. Scenariusze zajęć, Oficyna Wydawnicza  Impuls , Kraków
2005, s. 24.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
18
5.4. Kierunki organizacji opieki zdrowotnej
5.4.1. Ćwiczenie
Ćwiczenie 1
Wykaż się znajomością systemu opieki zdrowotnej w dyskusji na temat:  Zapobieganie
chorobom, leczenie  prawa świadczeniobiorców  . Zastanów się czy jesteś w stanie
odpowiedzieć na pytanie: Na ile system opieki zdrowotnej zabezpiecza potrzeby
świadczeniobiorców?
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przypomnieć sobie materiał nauczania na temat kierunków organizacji opieki zdrowotnej,
2) przygotować stanowisko pracy,
3) przypomnieć sobie jakie ustawy kształtują system opieki zdrowotnej,
4) przypomieć sobie kategorie uczestników systemu opieki zdrowotnej,
5) przypomnieć sobie, z tekstem z
ródłowym, zadania jednostek samorządu terytorialnego,
6) czynnie uczestniczyć w dyskusji,
7) udzielić odpowiedzi na pytanie: Na ile system opieki zdrowotnej zabezpiecza potrzeby
świadczeniobiorców.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- metoda problemowa, dyskusji.
Środki dydaktyczne:
- Dzienniki Ustaw: Nr 91, poz.408 z 1991r., Nr 210, poz.2135 z 2004 r
- zeszyty,
- długopisy.
Ćwiczenie 2
Przygotuj szkic planu zabezpieczenia świadczeń w podstawowej opiece zdrowotnej,
w województwie swego zamieszkania, w zakresie opieki stomatologicznej wypisując
w punktach, co należy w nim uwzględnić. Zastanów się czy uwzględniłeś wszystkie potrzeby
w regionie swego zamieszkania.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
19
Uczeń powinien:
1. zapoznać się z materiałem nauczania na temat kierunków organizacji opieki zdrowotnej,
2. zapoznać się z literaturą z działu 6 [2, punkt 11, podpunkt 3],
3. przygotować stanowisko pracy,
4. przygotować szkic planu uwzględniając:
- liczbę świadczeniobiorców,
- liczbę świadczeniodawców.
5) uzgodnić z nauczycielem poprawność wykonanej pracy,
6) zaprezentować swój projekt,
7) ocenić czy uwzględnił on wszystkie potrzeby.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- metoda projektu.
Środki dydaktyczne:
- Dziennik Ustaw Nr 115 z 2003 r.,
- zeszyty przedmiotowe,
- kartki,
- długopisy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
20
6. Karty ćwiczeń
Karta ćwiczeń nr 1
Schemat obliczania wskaz
nika BMI
TABELA BMI
kobiety mężczyz
ni
Norma 21 - 23 22 - 24
Otyłość 27,5 28,5
Poważna otyłość 31,5 33
Wzór do obliczenia wskaz
nika BMI
WAGA (kilogramy)
--------------------------------- = BMI
WZROST2 (w metry)
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
21
7. EWALUACJA OSI
GNI
Ć UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
Test dwustopniowy do jednostki modułowej  Promowanie zdrowia
Test składa się z 20 zadań, z których:
- zadania 1  13 są z poziomu podstawowego,
- zadania 14  20 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedz
uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedz
lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań  uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
- dopuszczający  za rozwiązanie co najmniej 7 zadań z poziomu podstawowego,
- dostateczny  za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,
- dobry  za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu ponadpodstawowego,
- bardzo dobry  za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 6 z poziomu
ponadpodstawowego,
Plan testu
Klucz odpowiedzi
Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom
Poprawna odpowiedz

zad (mierzone osiągnięcia ucznia) celu wymagań
1. Wymienić kierunki działań
A P b
profilaktyki.
2. Określić, charakter zadaniowy
B P c
Sanepidu.
3. Opisać elementy pola Lalonda. B P d
4. Określić determinanty zdrowia.
A P b
5. Wymienić zaburzenia związane z
A P c
odżywianiem.
6. Wymienić wskaz
nik otyłości u kobiet.
A P d
7. Wskazać model zdrowia traktuje
B P c
jednostkę jako uczestnika działań?
8. Nazwać dokument określający
B P b
zadania z zakresu promocji zdrowia.
9. Nazwać dokument określający
działania z zakresu promocji zdrowia A P a
obowiązujący w Polsce.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
22
10. Wymienić liczbę celów zawartych w
A P c
Narodowym Programie Zdrowia.
11. Określić, na jaki okres czasu
sporządza się wojewódzki plan
A P b
zabezpieczenia świadczeń
zdrowotnych.
12. Wymienić usługi dofinansowane
B P c
przez samorząd gminy.
13. Omówić, w czyjej gestii jest
tworzenie samodzielnych Publicznych A P d
Zespołów Opieki Zdrowotnej.
14 Podać powody wykonywania badań
C PP a
skryningowych.
15. Wymienić aspekty zdrowia. - zdrowie fizyczne,
- zdrowie psychiczne,
- zdrowie społeczne,
C PP - zdrowie w aspekcie
moralnym,
- zdrowie w aspekcie
estetyczny.
16. Nazwać projekty zdrowia - Zdrowe Miasta,
realizowane w Polsce. - Zdrowe miejsca pracy,
- Szkoła promująca
zdrowie(Zdrowa
Szkoła),
- Szpital Promujący
Zdrowie,
C PP
- Samorządowy
Ośrodek Ekologii
i Zdrowia,
- Zdrowy Dom,
- Promocja Zdrowia w
Podstawowej Opiece
Zdrowotnej.
17. Scharakteryzować modele promocji C PP - zorientowany na
zdrowia. chorobę,
- zorientowany na
czynniki ryzyka,
- zorientowany na
zdrowie w rozumieniu
holistycznym
(całościowym).
18. Sformułować różne definicje Zdrowie to nie tylko
zdrowia. nieobecność choroby i
niedołęstwa ale stan
C PP dobrego fizycznego,
psychicznego i
społecznego
samopoczucia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
23
Zdrowie jest
określonym stopniem
przystosowania
organizmu, który może
osiągnąć jednostka w
najkorzystniejszych dla
siebie warunkach.
Zdrowie to określony
poziom sprawności
ustroju i sztuka
panowania nad
własnym ciałem
i psychiką.
19. Wymienić uwarunkowania choroby. - ubóstwo lub niski
status ekonomiczny,
C PP
- samotność,
- migracja.
20. Opisać elementy stylu życia. - aktywność fizyczna,
- sposób odżywiania
się,
- umiejętność radzenia
sobie ze
C PP
stresem,
- stosowanie używek
(nikotyna, alkohol,
środki psychoaktywne),
- zachowanie seksualne.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
24
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1 Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym
wyprzedzeniem.
2 Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3 Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z kryteriami punktowania
i oceniania.
4 Przeprowadz
z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych, jakie
będą w teście.
5 Omów z uczniami zasady wypełniania karty odpowiedzi.
6 Podaj i zapisz na tablicy czas zakończenia pracy ucznia z zestawem zadań.
7 Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
8 Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań.
9 Sprawdz
prace. Nanieś punkty na kartę odpowiedzi.
10 Wykonaj analizę statystyczną i opisową wyników sprawdzianu oraz analizę logiczną
i statystyczną zestawu zadań.
11 Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
12 Opracuj wnioski do dalszej pracy.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem pytań testowych.
4. Test zawiera 20 pytań dotyczących problemów związanych organizacją i organizowaniem
opieki nad dzieckiem w placówkach opiekuńczo  wychowawczych.
- Zadania od 1 do 14 są zadaniami wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedz

jest prawidłowa; zadania od 15 do 20 to zadania otwarte i należy udzielić krótkiej
odpowiedzi.
5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi:
 w zadaniach wielokrotnego wyboru tylko jedna odpowiedz
jest prawidłowa
i zaznacz ją znakiem X (w przypadku pomyłki należy błędną odpowiedz
zaznaczyć
kółkiem, a następnie ponownie zakreślić odpowiedz
prawidłową),
 w zadaniach z krótką odpowiedzią wpisz odpowiedz
w wyznaczone pole.
6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie
na póz
niej i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. Trudności mogą przysporzyć Ci
zadania od 14 do 20, gdyż one są na poziomie trudniejszym niż pozostałe.
8. Na rozwiązanie testu masz 90 minut.
Powodzenia !
Materiały dla ucznia:
 instrukcja,
 zestaw zadań testowych,
 karta odpowiedzi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
25
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. Kierunki działań profilaktyki to:
a) edukacja zdrowotna , zapobieganie,
b) promocja zdrowia, wychowanie zdrowotne, styl życia,
c) wychowanie, ćwiczenie fizyczne,
d) styl życia, odżywianie, promocja zdrowia.
2. Stacja sanitarnoepiolemiologiczna jest:
a) świadczeniobiorcą,
b) świadczeniodawcą,
c) organem kontroli i nadzoru,
d) organem nadzoru merytorycznego
3. Elementy pola Lalonda, to:
a) styl życia, opieka zdrowotna,
b) styl życia, opieka zdrowotna, profilaktyka, aktywność fizyczna,
c) środowisko fizyczne, styl życia, opieka zdrowotna,
d) styl życia, opieka zdrowotna, środowisko fizyczne, czynniki genetyczne.
4. Determinanty zdrowia, to:
a) styl życia, odżywianie,
b) odżywianie, kontrola wagi ciała, ćwiczenia fizyczne,
c) ćwiczenia fizyczne, odżywianie,
d) zdrowy styl życia, odżywianie.
5. Zaburzeniami związanymi z odżywianiem, są:
a) biegunka, nieżyt żołądka,
b) otyłość, wychudzenie,
c) anoreksja, bulimia,
d) otyłość, wychudzenie, bulimia.
6. Otyłość u kobiet zaczyna się przy wskaz
niku BMI:
a) 29,
b) 28,5
c) 27,
d) 27,5.
7. Jaki model zdrowia traktuje jednostkę jako uczestnika działań?
a) mechanistyczny,
b) biomedyczny,
c) holistyczny,
d) medyczny
8. Jaki dokument określa działania z zakresu promocji zdrowia?
a) karta Genewska,
b) karta Ottawska,
c) karta Londyńska,
d) karta Waszyngtońska.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
26
9. Jaki oficjalny dokument w zakresie promocji zdrowia obowiązuje w Polsce?
a) Narodowy Program Zdrowia,
b) Uchwała Rady Ministrów,
c) Projekt Zdrowego Stylu Życia,
d) Program Wspomagania Zdrowia.
10. Ile celów operacyjnych zawiera Narodowy Program Zdrowia?
a) 20,
b) 17,
c) 18,
d) 15.
11. Na jaki okres czasu sporządzane są wojewódzkie plany zabezpieczenia świadczeń
zdrowotnych?
a) 2 lata,
b) 1 rok,
c) 5 lat,
d) 4 lata.
12. Samorząd gminy dofinansowuje:
a) pobyt w sanatorium,
b) leki osobom przewlekle chorym,
c) usługi opiekuńcze dla osób z zaburzeniami psychicznymi,
d) uczestnictwo osób niepełnosprawnych w turnusach rehabilitacyjnych.
13. Samodzielne Publiczne Zespoły Opieki Zdrowotnej tworzy:
a) województwo,
b) powiat,
c) gmina,
d) gmina, powiat, województwo.
14. Badaniami skryningowymi nazywamy:
a) wczesne wykrywanie za pomocą testów chorób lub stanów patologicznych,
b) wczesne wykrywanie za pomocą badań chorób,
c) wczesne wykrywanie za pomocą badań stanów patologicznych,
d) wczesne wykrywanie za pomocą testów i badań chorób lub stanów patologicznych,
15. Wymień aspekty zdrowia.
16. Nazwij 4 z 7 projektów zdrowia realizowanych w Polsce.
17. Scharakteryzuj modele promocji zdrowia
18. Wymień 2 definicje zdrowia.
19. Wymień uwarunkowania choroby.
20. Opisz elementy składające się na styl życia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
27
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko..........................................................................................
Promowanie zdrowia
Zakreśl poprawna odpowiedz

Nr
Odpowiedz
Punktacja
zadania
1. a b c d
2. a b c d
3. a b c d
4. a b c d
5. a b c d
6. a b c d
7. a b c d
8. a b c d
9. a b c d
10. a b c d
11. a b c d
12. a b c d
13. a b c d
14. a b c d
15.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
28
16.
17.
18.
19.
20.
Razem:
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
29
TEST 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej  Promowanie zdrowia
Test składa się z 20 zadań, z których:
- zadania 1  14 są z poziomu podstawowego,
 zadania 15  20 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedz
uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedz
lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań  uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
- dopuszczający  za rozwiązanie co najmniej 7 zadań z poziomu podstawowego,
- dostateczny  za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,
- dobry  za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu ponadpodstawowego,
- bardzo dobry  za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 6 z poziomu
ponadpodstawowego,
Plan testu
Klucz odpowiedzi
Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom
Poprawna odpowiedz

zad (mierzone osiągnięcia ucznia) celu wymagań
1. Wymienić metodę badania b
A P
szkodliwości czynników.
2. Wymienić wskaz
nik, od c
którego liczy się otyłość B P
mężczyzn.
3.. Wyjaśnić, czym jest edukacja a
B P
zdrowotna.
4. Wskazać uzależnienia. a
B P
5. Podać objawy choroby. B P d
6. Wymienić uwarunkowania - ubóstwo lub niski status
chorób. ekonomiczny,
B P - samotność,
- bezrobocie,
- migracja.
7. Wymienić fazy profilaktyki. - wczesna,
- pierwotna ( I fazy),
B P
- wtórna ( II fazy),
- III fazy.
8. Opisać etapy zachorowania - zaprzeczenie,
chorego. - pomniejszenie,
B P
- akceptacja diagnozy,
- wyolbrzymienie.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
30
9. Scharakteryzować środowiska - środowisko fizyczne,
wspierające zdrowie. - środowisko społeczne,
- polityka sektorowa,
B P
- zasoby,
- ogólne środowisko
polityczne.
10. Określić czynniki zagrażające Dym tytoniowy,
zdrowiu. formaldehydy, hałas,
B P
korodujące budynki,
promieniowanie.
11. Wskazać rodzaje środowisk. - naturalne,
A P - społeczne,
- kulturowe.
12. Obliczyć wskaz
nik BMI. Własna waga podzielona
A P
przez kwadrat wzrostu.
13. Wypisać podstawowe pojęcia Osobowość, zdrowie,
występujące w wychowaniu środowisko, wychowanie,
A P
zdrowotnym. kształcenie, kultura, czas
wolny,...
14 Zdefiniować pojęcie Jest to szereg działań
,,profilaktyka . mających na celu
zapobieganie chorobie
B P bądz
innemu
niekorzystnemu zjawisku
zdrowotnemu przed jej
rozwinięciem się.
15. Sklasyfikować rodzaje Biomarkery:
biomarkerów. - dawki wewnętrznej
(narażenia
wewnętrznego)
C PP
- dawki efektywnej
biologicznie,
- skutku biologicznego,
- wrażliwości osobniczej.
16. Scharakteryzować sposoby - spożywaj zróżnicowane
właściwego odżywiania. produkty,
- utrzymuj pożądaną wagę
ciała,
- unikaj dużej ilości
tłuszczu i cholesterolu,
- jedz produkty
C PP zawierające odpowiednią
ilość skrobi i błonnika,
- unikaj dużej ilości cukru,
- unikaj dużej ilości sodu,
- jeżeli pijesz napoje
alkoholowe, zachowaj
umiar.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
31
17. Scharakteryzować metody a)organizowania
wychowania zdrowotnego. materialnego środowiska
wychowującego,
b) organizowania
społecznego środowiska
wychowującego,
c) oddziaływania poprzez
świadomość,
d) organizowanie
D PP
doświadczeń wychowanka
i wywoływanie antycypacji
następstw zachowań
zdrowotnych,
e) pobudzania zachowań
korzystnych dla
zdrowia,
f) utrwalania pożądanych
zachowań zdrowotnych.
18. Zinterpretować cele - zdrowie jednostkowe i
wychowania zdrowotnego. publiczne,
- kształtowanie i
modyfikacja zachowań
zdrowotnych,
C PP
- samodzielne
kształtowanie postaw
i samodzielny wysiłek w
zdobywaniu wiedzy o
zdrowiu.
19. Wskazać formy oddziaływania a) żywe słowo (gawęda,
w wychowaniu zdrowotnym. rozmowa indywidualna,
pogadanka, odczyt,
opowiadanie, dyskusja,
wykład, opis, wieczory
pytań i odpowiedzi),
b) słowo drukowane,
c) formy wizualne i
audiowizualne,
C PP
d) kształcenie
systematyczne,
e) formy artystyczno-
rozrywkowe,
f) formy bezpośredniego
kontaktu z
rzeczywistością,
g) formy
współzawodnictwa.
20. Scharakteryzować kategorie a) świadczeniobiorcy
uczestników systemu opieki D PP (pacjenci),
zdrowotnej. b) instytucje ubezpieczenia
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
32
 zdrowotnego pełniące
funkcje płatnika ( NFZ),
c) świadczeniodawcy
- publiczne i niepubliczne
zakłady
opieki zdrowotnej,
- praktyki lekarskie,
lekarsko-
dentystyczne,
pielęgniarskie oraz
położne,
- apteki,
- inni świadczeniodawcy,
d) organy kontroli i
nadzoru,
e) Ministerstwo Zdrowia,
które wytycza kierunki
polityki zdrowotnej,
kontroluje,
f) konsultanci krajowi
działający przy
Ministerstwie Zdrowia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
33
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym
wyprzedzeniem.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z kryteriami punktowania
i oceniania.
4. Przeprowadz
z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych,
jakie będą w teście.
5. Omów z uczniami zasady wypełniania karty odpowiedzi.
6. Podaj i zapisz na tablicy czas zakończenia pracy ucznia z zestawem zadań.
7. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
8. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań.
9. Sprawdz
prace. Nanieś punkty na kartę odpowiedzi.
10. Wykonaj analizę statystyczną i opisową wyników sprawdzianu oraz analizę logiczną
i statystyczną zestawu zadań.
11. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań dotyczących problemów omawianych podczas realizacji całego
modułu.
- Zadania 1, 2, 3, 4, 5 są zadaniami wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedz

jest prawidłowa;
- Zadania od 6 do 20 są zadaniami otwartymi i należy udzielić krótkiej odpowiedzi.
5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi:
- w zadaniach wielokrotnego wyboru zaznacz prawidłową odpowiedz
znakiem X
(w przypadku pomyłki należy błędną odpowiedz
zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedz
prawidłową),
- w zadaniach z krótką odpowiedzią wpisz odpowiedz
w wyznaczone pole.
6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie
na póz
niej i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. Trudności mogą przysporzyć Ci
pytania 15 - 20, gdyż są one na poziomie trudniejszym niż pozostałe.
8. Na rozwiązanie testu masz 90 minut.
Powodzenia !
Materiały dla ucznia:
 instrukcja,
 zestaw zadań testowych,
 karta odpowiedzi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
34
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. Czym medycyna środowiskowa bada szkodliwość czynników?
a) testami,
b) markerami,
c) badaniem fizykalnym,
d) badaniem laboratoryjnym.
2.Otyłość u mężczyzn zaczyna się przy wskaz
niku BMI
a) 27,
b) 28,
c) 28,5,
d) 29,53.
3. Edukacja zdrowotna:
a) jest procesem opartym na naukowych zasadach,
b) jest procesem wychowywania,
c) jest zdobywaniem wiadomości,
d) zapobieganiem chorobom.
4. Do uzależnień zaliczamy:
a) narkotyki, nikotyna, alkohol,
b) praca, nauka, wypoczynek,
c) spacer, pływanie,
d) obżarstwo, bieganie.
5. Choroba jest:
a) zakłóceniem wewnętrznym organizmu,
b) zmianą w życiu jednostki i społeczeństwa,
c) uszkodzeniem organizmu,
d) zakłóceniem wewnętrznym organizmu i zakłóceniem w życiu społecznym jednostki,
6. Wymień uwarunkowania choroby.
7. Wymień fazy profilaktyki.
8. Opisz etapy zachowania chorego.
9. Scharakteryzuj środowiska wspierające zdrowie.
10. Określ czynniki zagrażające zdrowiu
11. Wskaż rodzaje środowisk.
12. Wskaz sposób obliczania wskaz
nika BMI.
13. Wymień podstawowe pojęcia w wychowaniu zdrowotnym.
14. Zdefiniuj pojęcie profilaktyki.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
35
15. Sklasyfikuj rodzaje biomarkerów.
16. Sharakteryzuj zalecenia do właściwego sposobu odżywiania.
17. Scharakteryzuj metody wychowania zdrowotnego
18. Zinterpretuj cele wychowania zdrowotnego
19. Wymień formy oddziaływania w wychowaniu zdrowotnym.
20. Schakteryzuj uczestników systemu opieki zdrowotnej.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
36
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko..........................................................................................
Promowanie zdrowia
Zakreśl lub wpisz poprawną odpowiedz
.
Nr
Odpowiedz
Punktacja
zadania
1. a b c d
2. a b c d
3. a b c d
4. a b c d
5. a b c d
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
37
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
Razem:
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
38
8. LITERATURA
1. Jaczewski A. red.: Biomedyczne podstawy rozwoju i wychowania cz. II, WSiP, Warszawa
1998
2. Karski B.J.: Praktyka i teoria promocji zdrowia. Wybrane zagadnienia, Cedetu, Warszawa 2003
3. Lwow L., Milewicz A. red.: Promocja Zdrowia Podręcznik dla studentów i lekarzy
rodzinnych, wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, Wrocław 2004
4. Remedium, 5, 2002
5. Sheridan Ch, L.: Psychologia Zdrowia. Wyzwanie dla biomedycznego modelu zdrowia,
Instytut Psychologii Zdrowia, Warszawa 1998
6. Śliwa M. M.: Wychowanie zdrowotne zarys teorii i metodyki, Polskie Towarzystwo
Oświaty Zdrowotnej, Katowice 2001
7. Tobiasz - Adamczyk B.: Wybrane elementy socjologii zdrowia choroby, Wydawnictwo
UJ, Kraków 1998
8. Ustawa z dnia 30. sierpnia 1991 o zakładach opieki zdrowotnej
9. Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 o świadczeniach zdrowotnych finansowanych ze środków
publicznych,
10. Wojnarowska B. red.: Zdrowie i szkoła, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2000
11. Zajączkowski K.: Program edukacji zdrowotnej w klasach 4-6. Scenariusze zajęć, Oficyna
Wydawnicza  Impuls , Kraków 2005
Adresy internetowe aktualne na dzień 30 maja 2006
- www.lodzkie.pl/zdrowie/profilaktyka,
- http://medycy.net,
- www.mz.gov.pl
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
39