Swoboda przedsiębiorczości w
prawie UE
Europejskie prawo biznezu
2
Plan prezentacji:
• prawo przedsiębiorczości jako jedna ze swobód
rynku wewnętrznego
• spółka jako podmiot swobody
przedsiębiorczości
• treść swobody przedsiębiorczości
• zakaz ograniczania swobody przedsiębiorczości
Europejskie prawo biznezu
3
Prawo przedsiębiorczości jako jedna ze
swobód rynku wewnętrznego
Swoboda przedsiębiorczości jest jedną ze swobód unijnych
tworzących rynek wewnętrzny. Została ona uregulowana
przepisami art. 49–55 TfUE2. Brak jest traktatowej definicji
„swobody przedsiębiorczości”. Dlatego też kluczową rolę
przy definiowaniu tego pojęcia odgrywa orzecznictwo TS.
Trybunał uznaje, że korzystanie ze swobody
przedsiębiorczości oznacza samodzielne wykonywanie
działalności gospodarczej za pomocą stałego (trwałego)
przedsiębiorstwa w innym państwie członkowskim przez
czas nieokreślony.
Europejskie prawo biznezu
4
Prawo przedsiębiorczości jako jedna ze swobód
rynku wewnętrznego
Czynności dokonywane w ramach tej swobody dotyczą
utworzenia, organizacji i prowadzenia określonej formy
działalności gospodarczej. Odnosi się to również do
nabywania zorganizowanych części przedsiębiorstwa oraz
obejmowania udziałów, które umożliwiają wykonywanie nad
nim kontroli. Zgodnie z orzecznictwem TS, spółka mająca
siedzibę w jednym z państw członkowskich, posiadająca
udział w kapitale spółki mającej siedzibę w innym państwie
członkowskim, który daje jej rzeczywisty wpływ na decyzje
tej ostatniej spółki, umożliwia „określanie działalności” tej
spółki – stanowi korzystanie ze swobody przedsiębiorczości.
Europejskie prawo biznezu
5
Prawo przedsiębiorczości jako jedna ze
swobód
W aspekcie podmiotowym swoboda przedsiębiorczości
odnosi się do osób fizycznych mających obywatelstwo
państwa członkowskiego oraz do przedsiębiorstw tym
zwłaszcza spółek.
W aspekcie przedmiotowym wyróżnia się pierwotną
oraz wtórną swobodę przedsiębiorczości
Europejskie prawo biznezu
6
Spółka jako podmiot swobody przedsiębiorczości
Swoboda prowadzenia działalności gospodarczej na terytoriach
państw członkowskich Wspólnoty jest jedną z podstawowych
swobód rynku wewnętrznego, a zasadniczą formę prowadzenia
takiej działalności stanowi obecnie spółka.
Przez spółki rozumie się spółki prawa cywilnego lub handlowego,
a także spółdzielnie oraz inne osoby prawne prawa publicznego
lub prywatnego, z wyjątkiem spółek, których działalność nie jest
nastawiona na osiąganie zysków.
Europejskie prawo biznezu
7
Spółka jako podmiot swobody
przedsiębiorczości
Spółka europejska
• forma: S.A.
• min. kapitał zakładowy: 120 000 euro
• posiadanie osobowości prawnej
• element transgraniczny
• zakaz tworzenia spółki europejskiej ab initio
Europejskie prawo biznezu
8
Spółka jako podmiot swobody
przedsiębiorczości
Spółka europejska
• możliwość utworzenia poprzez:
połączenie spółek akcyjnych
utworzenie SE jako spółki holdingowej
utworzenie SE jako spółki zależnej
przekształcenie
Europejskie prawo biznezu
9
Spółka jako podmiot swobody
przedsiębiorczości
Na podstawie przepisów art. 59 TFUE obywatele państw
członkowskich Wspólnoty mają prawo na przeniesienie się na
terytorium innego państwa członkowskiego w celu podjęcia tam
działalności na własny rachunek oraz prawo założenia w tym celu
w innym państwie członkowskim przedsiębiorstwa, zwłaszcza
spółki w rozumieniu art.63, i kierowania nim.
W odniesieniu do swobody prowadzenia działalności gospodarczej
art. 59 TFUE formułuje go również bezpośrednio, nakazując
państwom członkowskim Wspólnoty traktowanie obywateli innych
państw członkowskich w zakresie prowadzenia działalności
gospodarczej na równi z obywatelami własnymi.
Europejskie prawo biznezu
10
Treść swobody przedsiębiorczości
Jednolity rynek wewnętrzny Unii Europejskiej jest realizowany w
oparciu o cztery filary, będące czterema podstawowymi swobodami,
a mianowicie swobodę przepływu osób, swobodę przepływu
towarów, swobodę przepływu kapitału oraz swobodę przepływu
usług.
Swobodny przepływ towarów, osób, kapitału i usług
Europejskie prawo biznezu
11
Zakaz ograniczania swobody przedsiębiorczości
Artykuł 49 T.F.UE (dawny artykuł 43 TWE)
Ograniczenia swobody przedsiębiorczości
obywateli jednego
Państwa Członkowskiego na terytorium innego Państwa
Członkowskiego są zakazane w ramach poniższych postanowień.
Zakaz ten obejmuje również ograniczenia w tworzeniu agencji,
oddziałów
lub
filii
przez
obywateli
danego
Państwa
Członkowskiego, ustanowionych na terytorium innego Państwa
Członkowskiego.