LOGISTYKA ZAOPATRZENIA

Opusty cenowe

W gospodarce rynkowej na porządku dziennym są

sytuacje opustów cenowych udzielanych przez
sprzedającego, jeśli kupujący nabędzie towar w
większej ilości.

Często jest nawet określana pewna graniczna

wielkość sprzedaży ( Q

g

), powyżej której

obowiązują ceny niższe dla całej nabywanej partii
zakupu.

W takiej sytuacji, na ogół, nie można się ograniczyć

do klasycznej optymalnej partii zakupu, lecz należy
odpowiednio pogłębić rachunek ekonomiczny.

Jeżeli optymalna partia zakupu Q

opt

, liczona po

cenach z oferowanym opustem, jest większa od Q

g

,

nie ma oczywiście żadnego problemu. Jeśli jednak
taka relacja nie zachodzi, sprawa opłacalności
ewentualnego zakupu partii większej od optymalnej
wymaga przeprowadzenia dodatkowych obliczeń.

c

z

o

= c

s

jeśli

0

≤

Q

<

Q

g

Lub

c

z

1

= c

s

( 1 – d ) jeśli Q

g ≤ Q

Gdzie :

c

z

o - cena zakupu bez opustu ;

c

s -

cena sprzedaży

;

c

z

1 - cena zakupu z opustem ;

d

– stopa opustu

W tej sytuacji wartość zakupu odpowiadającego

prognozie rocznych potrzeb ( P

c

z

) dotyczących

danego towaru jest zmienna i zależy od wielkości
jednorazowo nabywanych partii.

Odpowiednio do wielkości partii i jej relacji do

wielkości granicznej Q

g,

równanie łącznych

kosztów zapasów

( ŁKZ ) powiększonych o wartości zakupów będzie

następujące :

Dla 0 ≤ Q

opt

< Q

g

ŁKZ

Q

opt

= (Q/2) *c

z

0

* r + (P/Q)* K

z

+ P* c

z

0

Dla Q

opt

≥ Q

g

ŁKZ

Q

g

=

(Q/2)

*c

z

1

*

r +

(P/Q)* K

z

+ P* c

z

1

Pierwszy składnik funkcji ŁKZ – średni roczny koszt

utrzymania w zapasie jednej jednostki danego
towaru,

drugi składnik funkcji – koszty tworzenia zapasu,
trzeci składnik funkcji – wartość zakupów

odpowiadających potrzebom rocznym.

Wybór polityki zakupów dla 3 materiałów

Materiał

P

c

z

0

K

z

r

1
2
3

400
100

4000

35,50

7,75
6,00

3,75
3,75
3,75

0,2
0,2
0,2

Przykład : przy zakupie 100 lub więcej jednostek dostawca
udziela 5% opustu ( tj. d=0,05 ), liczonego w stosunku do
całej partii.
Materiał 1 – optymalna wielkość partii zakupu, liczona wg
cen uwzględniających opust, to Q

opt

= 21. Ponieważ

Q

opt

= 21 ≤ 100 = Q

g,

więc należy obliczyć

ŁKZ

Q

g

= 13 842,25 zł

i

ŁKZ

Q

opt

= 14 345,95 zł.

Zatem , mimo że Q

opt

kształtuje się poniżej wielkości

granicznej, opłaca się zamawiać w partiach Q = 100
jednostek. Taka decyzja przyniesie w skali roku
oszczędność 503,70 zł.

Materiał 2 – optymalna wielkość partii zakupu ( liczona
zgodnie z procedurą wg ceny z opustem ) jest równa
Q

opt

= 23 . Ponieważ Q

opt

= 23 ≤ 100 = Q

g,

więc

obliczamy ŁKZ

Q

g

= 813,63 zł i ŁKZ

Q

opt

= 809,10 zł.

Uzyskane wyniki pozwalają zrezygnować z

oferowanego

opustu i sprowadzać materiał 2 w ilościach

wynikających

z optymalnej partii zakupu w ilości 23 jednostek.

Materiał 3 – optymalna wielkość partii zakupu wg

cen

z opustem wynosi Q

opt

= 162 jednostki czyli

przekracza

wielkość graniczną Q

g,

poczynając od której

dostawca

obniża cenę. Wobec jednoznaczności tych wyników

nie ma

potrzeby wykonywania dalszych obliczeń.