EMAS

EMAS

Eco-Management and Audit

Scheme

Mirosław Gawryś

Monika Stanulewicz

Inga Mrozek

Marek Stankiewicz

gr. 1015 b

SYSTEM EKOZARZĄDZANIA

SYSTEM EKOZARZĄDZANIA

I AUDYTU

I AUDYTU

Jest Wspólnotowym, dobrowolnym instrumentem
potwierdzającym ciągłe doskonalenie
efektywności ekologicznej (środowiskowej) w
organizacjach.

Organizacje zarejestrowane w EMAS są w pełni
zgodne z prawem, posiadają funkcjonujący
system zarządzania środowiskowego oraz
komunikują swoje efekty działalności
środowiskowej poprzez publikowanie niezależnie
zweryfikowanej deklaracji środowiskowej.

CELE UE I EMAS

CELE UE I EMAS



przekształcenie UE do roku 2010 w najbardziej
dynamiczne, konkurencyjne oraz oparte na wiedzy
społeczeństwo na świecie;



mocniejsze zaangażowanie w realizację zadań
gospodarczych, społecznych i środowiskowych;



uniezależnienia stopnia degradacji środowiska od
poziomu wzrostu gospodarczego;

SYSTEM ZARZĄDZANIA

SYSTEM ZARZĄDZANIA

ŚRODOWSKOWEGO

ŚRODOWSKOWEGO

Dzięki takim mechanizmom organizacje dobrowolnie
wypracowują spójną strategię działań na rzecz
ochrony środowiska poprawiając jednocześnie
efekty swojej działalności, a także zdejmując z
administracji publicznej część zadań związanych z
egzekwowaniem wymagań prawnych.

HISTORIA EMAS

HISTORIA EMAS



W 1993 roku Parlament Europejski i Rada UE przyjęły
pierwsze Rozporządzanie EMAS. Rozporządzenie to
weszło w życie w kwietniu 1995 r. i nakładało na
państwa członkowskie UE obowiązek stworzenia
struktury administracyjnej umożliwiającej organizacjom
rejestrację w unijnym systemie EMAS.



W 2001 r. opublikowano zmodyfikowaną wersję
Rozporządzenia nr 761/2001 Parlamentu Europejskiego
i Rady z dnia 19 marca 2001 r. dopuszczającego
dobrowolny udział organizacji w systemie
ekozarządzania i audytu we Wspólnocie (EMAS).

OBSZARY ZAINTERESOWANIA

OBSZARY ZAINTERESOWANIA

EMAS

EMAS



identyfikowanie obszarów, dla których należy
opracować, poprawić i podnieść skuteczność systemu
zarządzania środowiskowego;



systematyczne poszukiwanie możliwości praktycznego
ograniczenia oddziaływania na środowisko i
przyjmowania nowych celów w zakresie ochrony
środowiska;



systematyczne identyfikowanie i eliminowanie
niezgodności z wewnętrznymi i zewnętrznymi
wymaganiami;



systematyczne identyfikowanie aspektów
środowiskowych wymagających nadzoru lub poprawy;

EMAS jest czymś w rodzaju posiadania znaku
firmowego, określającego dążenie organizacji do
doskonałości. Zasadniczym założeniem systemu
EMAS jest dostrzeżenie i wyróżnienie tych organizacji,
które dobrowolnie wychodzą poza zakres
podstawowych wymogów określonych przepisami
prawa i w sposób stały dążą do osiągania jak
najlepszych wyników prowadzonych działań
prośrodowiskowych.

KTO MOŻE UCZESTNICZYĆ

KTO MOŻE UCZESTNICZYĆ

W EMAS?

W EMAS?



organizacje ze wszystkich sektorów gospodarki;



zarówno małe jak i duże przedsiębiorstwa;



jednostki o zasięgu ogólnokrajowym i regionalnym;



instytucje rządowe;



firmy międzynarodowe;
które w sposób systematyczny identyfikują aspekty
środowiskowe oraz opracowują i realizują plany działań
pozwalające sukcesywnie ograniczyć własne
oddziaływanie na środowisko;

KORZYŚCI WYNIKAJĄCE Z

KORZYŚCI WYNIKAJĄCE Z

UCZESTNICTWA W EMAS:

UCZESTNICTWA W EMAS:



ograniczenie zużycia surowców, wody i energii;



minimalizacja kosztów;



recykling oraz zmniejszanie ilości wytwarzanych
odpadów, ścieków i emisji gazów;



redukcja opłat za gospodarcze korzystanie ze środowiska;



minimalizacja ryzyka wystąpienia awarii środowiskowych;



redukcja kosztów usuwania potencjalnych
zanieczyszczeń;



przystosowanie i utrzymanie zgodności z coraz bardziej
rygorystycznymi wymaganiami prawa;

EMAS A ISO 14001

EMAS A ISO 14001

EMAS razem z normą ISO 14001 tworzy swoisty duet,
gdyż cały rozdział czwarty tej normy został przejęty
przez rozporządzenie. W ten sposób wymagania
formułowane przez ISO 14001 stały się automatycznie
wymaganiami EMAS. Oznacza to także, że wdrożenie
systemu zgodnego z normą ISO 14001 jest częściowym
spełnieniem wymagań EMAS- częściowym, gdyż EMAS
formułuje dodatkowe wymagania.

RÓŻNICE MIĘDZY EMAS

RÓŻNICE MIĘDZY EMAS

A ISO 14001

A ISO 14001

1.

Wstępny przegląd środowiskowy;

2.

Polityka środowiskowa;

3.

Deklaracja środowiskowa;

4.

Audyty;

5.

Dostawcy i podwykonawcy;

6.

Zaangażowanie pracowników;

7.

Rejestracja;

Z porównania normy ISO 14001 i rozporządzenia
EMAS wynika, że EMAS ma bardziej normatywny
charakter i że spełnienie jego wymagań jest
trudniejsze niż wyżej wymienionej normy.
Organizacje uczestniczące w systemie EMAS
znajdują się pod swego rodzaju pośrednią kontrolą
władzy publicznej realizowaną za pośrednictwem
weryfikatorów, co nadaje im większą wiarygodność.

LOGO EMAS

LOGO EMAS

Rozporządzenie EMAS wprowadziło nowy element, który
zwiększa atrakcyjność rejestracji w systemie – logo EMAS.
Jest ono znakiem firmowym systemu i pełni potrójną
funkcję:
- dowodzi, że informacje dotyczące działalności
środowiskowej, produktów i usług organizacji są
wiarygodne;
- wskazuje na zobowiązanie organizacji do ciągłej poprawy
działalności środowiskowej oraz na odpowiednie
zarządzanie aspektami środowiskowymi;
- poszerza wiedzę o systemie EMAS wśród opinii publicznej
oraz zainteresowanych podmiotów;

TRZY WERSJE LOGO:

TRZY WERSJE LOGO:

EMAS W POLSCE

EMAS W POLSCE



Minister właściwy do spraw środowiska;



Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska;



regionalni dyrektorzy ochrony środowiska;



Polskie Centrum Akredytacji;



Krajowa Rada Ekozarządzania;



W Polsce system EMAS opiera się (poza samym
Rozporządzeniem EMAS) na

ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o krajowym system
ie

ekozarządzania
i audytu (EMAS) (Dz. U. Nr 70, poz. 631 z późn
. zm.)

oraz trzech aktach wykonawczych:

1.

Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 23 kwiet
nia 2004 r. w sprawie wzoru wniosku o wpis podmiot
u do rejestru weryfikatorów środowiskowych oraz wz
orów dokumentów, formy, częstotliwości i terminów
przekazywania informacji z rejestru wojewódzkiego
do rejestru krajowego (Dz. U. Nr 94, poz. 930).

2.

Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 23 kwiet
nia 2004 r. w sprawie zakresu danych, które zawier
a rejestr wojewódzki oraz wzoru wniosku o rejestra
cję organizacji w rejestrze wojewódzkim. (Dz. U. N
r 94, poz. 931)

3.

Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 23 kwie
tnia 2004 r. w sprawie współczynników różnicujący
ch wysokość opłaty rejestracyjnej w krajowym syst
emie

ekozarządzania
i audytu (EMAS) (Dz. U. Nr 94, poz. 932).

Struktura EMAS w Polsce

Struktura EMAS w Polsce

PROCEDURA REJESTRACJI

PROCEDURA REJESTRACJI

Organizacja aby się zarejestrować musi:



prowadzić przegląd środowiskowy swoich działań,
wyrobów i usług oraz wdrożyć system zarządzania
środowiskowego;



przeprowadzić audyt środowiskowy zgodnie z
wymaganiami, którego celem będzie ocena efektów
działalności środowiskowej;



przygotować deklarację środowiskową która będzie
kładła nacisk na ciągłe doskonalenie i informowanie
otoczenia;



posiadać skontrolowany przez weryfikatora przegląd
środowiskowy, system zarządzania, procedurę audytu
i deklaracją środowiskową;



po skontrolowaniu wniosku regionalny dyrektor
ochrony środowiska informuje organizację o
pozytywnym rozpatrzeniu wniosku oraz wzywa do
wniesienia opłaty rejestracyjnej;



nadaje numer rejestracyjny i wpisuje organizację do
rejestru regionalnego;



o dokonaniu wpisu regionalny dyrektor ochrony
środowiska informuje organizację oraz Generalnego
Dyrektora Ochrony Środowiska;



ponadto do publicznej wiadomości podaje się
informację o umieszczeniu w rejestrze deklaracji
środowiskowej organizacji;



następnie Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska
dokonuje zmian w rejestrze krajowym (w przypadku
nowego wpisu nadaje organizacji numer, umieszcza w
rejestrze krajowym i informuje na piśmie organizację
o nadanym numerze);



od tego momentu organizacja może zacząć stosować
logo EMAS.;



Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska o wszelkich
zmianach dotyczących organizacji zarejestrowanych
w krajowym systemie ekozarządzania i audytu
powiadamia Komisję Europejską;

WERYFIKATORZY EMAS

WERYFIKATORZY EMAS

Zgodnie z koncepcją EMAS, organizacje które
uzyskały rejestrację w systemie są okresowo
sprawdzane przez bezstronnych i wiarygodnych
weryfikatorów środowiskowych. Weryfikują oni
funkcjonowanie systemu zarządzania
środowiskowego oraz potwierdzają prawdziwość
danych publikowanych w deklaracji środowiskowej.

PIERWSZA WERYFIKACJA

PIERWSZA WERYFIKACJA

Weryfikatorzy sprawdzają czy:



organizacja przeprowadziła przegląd środowiskowy i
czy w jego wyniku zidentyfikowano bezpośrednie i
pośrednie aspekty środowiskowe;



audyty wewnętrzne, system zarządzania
środowiskowego oraz deklaracja środowiskowa
organizacji spełniają określone wymagania;



organizacja spełnia wymagania prawne i inne
związane z ochroną środowiska;

AKTUALIZACJE

AKTUALIZACJE

W związku z tym, że organizacje są zobowiązane do
corocznej aktualizacji deklaracji środowiskowej,
weryfikator jest zaangażowany co roku w ten
proces. Ponadto Rozporządzenie EMAS nakłada
obowiązek weryfikacji systemu nie rzadziej niż co
trzy lata. W praktyce, w większości przypadków,
audyty weryfikacyjne odbywają się co roku
jednocześnie z zatwierdzaniem aktualizacji
deklaracji środowiskowej. Od zasady tej stosuje się
odstępstwa w odniesieniu do małych organizacji.

POLSKIE CENTRUM

POLSKIE CENTRUM

AKREDYTACJI

AKREDYTACJI



Polskie Centrum Akredytacji, które pełni w Polsce rolę
organu akredytującego weryfikatorów EMAS, ma za
zadanie prowadzenie procesu akredytacji, oraz nadzór
nad realizacją zadań zgodnie z Rozporządzeniem
EMAS.



Każdy kandydat na weryfikatora środowiskowego
systemu EMAS musi przystąpić do egzaminu
organizowanego przez Polskie Centrum Akredytacji.



W procesie akredytacji zarówno weryfikatorów
indywidualnych jak i instytucjonalnych przez PCA
oceniane są kompetencje kandydatów.

MINISTER ŚRODOWISKA

MINISTER ŚRODOWISKA



Zgodnie z nowym podziałem kompetencji jest

zobowiązany do prowadzenia polityki w zakresie rozwoju

systemu EMAS oraz do współpracy w tym zakresie z

organami Unii Europejskiej, w tym do wymiany informacji

z Komisją Europejską i organami EMAS innych państw

członkowskich. Ponadto Minister Środowiska jest

odpowiedzialny za współpracę z Polskim Centrum

Akredytacji w zakresie spraw dotyczących weryfikatorów

środowiskowych.



Zakresem obowiązków jego pracy jest także powołanie
krajowej jednostki odpowiadającej za właściwe działanie
systemu EMAS. Obowiązek ten jest narzucany przez
Rozporządzenie EMAS na kraje członkowskie.

KRAJOWA RADA

KRAJOWA RADA

EKOZARZĄDZANIA

EKOZARZĄDZANIA



Jest organem opiniodawczo-doradczym Ministra
Środowiska, jej zadaniem jest m.in. promocja systemu
EMAS, inicjowanie działań służących jego promowaniu
(szczególnie w małych i średnich przedsiębiorstwach),
a także analiza funkcjonowania systemu oraz
opiniowanie związanych z nim aktów prawnych.

WOJEWODOWIE

WOJEWODOWIE



Oni działają w imieniu Ministra Środowiska i wprost

rozpatrują wnioski organizacji o  rejestrację i

prowadzą tzw. rejestr wojewódzki. Sprawdzają

całkowitość i prawdziwość danych dokumentów i

następnie robi wpis do rejestru wojewódzkiego.

Później wiadomość ta przekazywana jest do Ministra

Środowiska celem wpisania do rejestru centralnego.

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ