CHOROBY JELITA
CHOROBY JELITA
CIENKIEGO
CIENKIEGO
1. CELIAKIA
1. CELIAKIA
Celiakia to enteropatia zapalna jelita
cienkiego o podłożu immunologicznym,
spowodowana trwałą nietolerancją
glutenu, występująca u osób z
predyspozycją genetyczną.
Szacuje się, że celiakia bezobjawowa
występuje z częstością 1:300, a objawowa
1:3350.
Choroba może ujawnić się w każdym
wieku i występuje 2x częściej u kobiet
Celiakia- etiologia
Celiakia- etiologia
Gluten jest frakcją białek obecną w
gliadynie
(pochodzącej z pszenicy),
sekalinie
(żyto),
hordeinie
(jęczmień)
Fragment glutenu - polipeptyd 33 aminokwasowy jest
odpowiedzialny za aktywację układu immunologicznego.
W aktywnej postaci choroby trzewnej polipeptyd ten jest
transportowany przez komórki nabłonka jelita do blaszki
właściwej, a następnie poddany działaniu zlokalizowanego
podnabłonkowo enzymu -
transglutaminazy tkankowej
,
która powoduje deaminację glutaminy do kw.
glutaminowego, co ułatwia łączenie polipeptydu z
cząsteczkami HLA-DQ2 i DQ8. Nowo powstały kompleks
jest prezentowany w blaszce właściwej limfocytom CD4+,
a ich aktywacja prowadzi do uwalniania szeregu cytokin
stymulujących reakcję zapalną prowadzącą do zaniku
kosmków błony śluzowej jelita cienkiego.
Celiakia-objawy
Celiakia-objawy
kliniczne
kliniczne
Objawy ze strony przewodu pokarmowego
-
przewlekła biegunka, ból brzucha, wymioty,
- niedożywienie,
- objawy zespołu jelita drażliwego,
- stłuszczeniowe zapalenie wątroby
Objawy skórne
- zapalenie opryszczkowe skóry
Układ krwiotwórczy
- niedokrwistość
Objawy z OUN
- padaczka, migreny, depresja
Inne
- osłabienie, tężyczka, próchnica zębów
Celiakia- badania
Celiakia- badania
dodatkowe
dodatkowe
Niedokrwistość, niski poziom żelaza, wapnia,
wit D, hypoalbuminemia, wzrost transaminaz
Obecność
przeciwciał
antyendomyzjalnych i
przeciwko transglutaminazie tkankowej w
klasie IgA
Badania genetyczna
- obecność HLA-DQ2 i
DQ8
Badanie endoskopowe
Badanie histopatologiczne
wycinków błony
śluzowej jelita ( zanik kosmków jelitowych)
Celiakia- leczenie
Celiakia- leczenie
Podstawą leczenia jest dieta
bezglutenowa
Leczenie niedoborów
żywieniowych i powikłań choroby
trzewnej
Celiakia - powikłania
Celiakia - powikłania
Rak przełyku, gardła, jelita cienkiego
Chłoniak jelita cienkiego
Celiakia oporna na leczenie
Chłonieki nieziarnicze
Niepłodność, poronienia nawykowe
Przedwczesna menopauza
Osteoporoza, patologiczne złamania
CHOROBY JELITA
CHOROBY JELITA
GRUBEGO
GRUBEGO
1. UCHYŁKI
1. UCHYŁKI
Uchyłki jelita grubego są drobnymi
przepuklinami błony śluzowej przez
błonę mięśniową okrężnicy.
Najczęściej pojawiają się po 50 rż i
mogą dotyczyć 1/3 populacji po 60 rż.
Uchyłki mają zwykle średnicę 5-
10mm i nigdy nie występują w
odbytnicy.
Uchyłki jelita grubego-
Uchyłki jelita grubego-
objawy
objawy
Najczęściej przebieg bezobjawowy
= uchyłkowatość okrężnicy
Postać objawowa
tzw choroba
uchyłkowa okrężnicy - bóle w lewym
dolnym kwadrancie brzucha, zmiana
rytmu wypróżnień, wzdęcia,
zaparcia lub biegunki
Uchyłki jelita grubego -
Uchyłki jelita grubego -
diagnostyka
diagnostyka
Badanie rtg jelita grubego z
kontrastem
Endoskopia
Najważniejszym badaniem
obrazowym w rozpoznawaniu
uchyłków jest
TK jamy brzusznej
Leczenie
Leczenie
uchyłkowatości jelita
uchyłkowatości jelita
grubego
grubego
Zwiększone spożycie błonnika
pokarmowego w postaci otrąb (1-2
łyżki stołowe dziennie, co tydzień
zwiększając dawkę o 2 łyżki,
dochodząc do 5-6 łyżek
Leki rozkurczowe
(drotaweryna,
bromek oksyfenonium)
Powikłania
Powikłania
uchyłkowatości jelita
uchyłkowatości jelita
grubego
grubego
Ostre zapalenie uchyłków
Wolna prforacja
Ropień śródbrzuszny
Niedrożność, przetoki, krwotok
2.WRZODZIEJĄCE
2.WRZODZIEJĄCE
ZAPALENIE JELITA
ZAPALENIE JELITA
GRUBEGO
GRUBEGO
Jest nieswoistym procesem zapalnym
błony śluzowej odbytnicy lub
odbytnicy i okrężnicy, prowadzącym
do powstania owrzodzeń
Zapadalność w Europie 10/100
000/rok
Szczyt zachorowalności przypada na
20 - 40 rż
Colitis ulcerosa-
Colitis ulcerosa-
etiologia
etiologia
Etiologia choroby nie jest do końca poznana
W etiopatogenezie uczestniczą czynniki
genetyczne, środowiskowe i cz.
immunologiczne (wzmożona aktywacja
limfocytów T o fenotypie CD4+ uwalniające
cytokiny prozapalne m.in. TNF, IL-1, IL-
8, IL-12
Choroba przebiega z zaostrzeniami i
remisjami
Colitis ulcerosa- objawy
Colitis ulcerosa- objawy
Bóle brzucha
Biegunka z domieszką krwi w kale
Osłabienie, spadek masy ciała
W ciężkich rzutach choroby
obrzęki, gorączka, tachykardia.
odwodnienie
Colitis ulcerosa -
Colitis ulcerosa -
badania dodatkowe
badania dodatkowe
Cechy stanu zapalnego - wzrost CRP i OB,
nadpłytkowość, leukocytoza
Niedokrwistość, hypoalbuminemia
Zaburzenia elektrolitowe
Obecność autoprzeciwciał przeciwko okołojądrowym
antygenom granulocytów- pANCA (u 60% chorych)
RTG przeglądowe jamy brzusznej (megacolon toxicum)
Kontrastowy wlew doodbytniczy - ziarnisty obraz błony
śluzowej, płytkie owrzodzenia, polipy rzekome, zanik
haustracji, skrócenie jelita
Endoskopia - błona śluzowa zaczerwieniona,
obrzęknięta, krucha,ziarnista, owrzodzenia, polipy
rzekome, w świetle jelita ropa, śluz, krew
Badanie hist - pat
Colitis ulcerosa -
Colitis ulcerosa -
klasyfikacja ciężkości
klasyfikacja ciężkości
rzutów choroby
rzutów choroby
Rzuty lekkie
- <4 wypróżnienia na dobę, z
mała domieszką krwi, bez gorączki, bez
niedokrwistości, bez tachykardii
Rzut ciężki
- > 6 wypróżnień na dobę z
dużą domieszką krwi, temp>37,8stC,
tachykardia>90/min, stężenie Hgb <10g%,
OB.>30 mm po 1 h
Rzuty średnio ciężkie
- występują cechy
pośrednie między rzutami ciężkimi i lekkimi
Colitis ulcerosa-
Colitis ulcerosa-
leczenie
leczenie
Dieta bezmleczna
Sulfosalazyna w dawce 3 - 4g/d
Mesalazyna
GKS stosowane miejscowo, doustnie lub
dożylnie
Wyrównywanie zaburzeń elektrolitowych
Antybiotykoterapia
Leczenie immunosupresyjne (cyklosporyna,
azatiopryna)
Leczenie operacyjne
Leczenie lekami biologicznymi (infliksimab)
Powikłania colitis
Powikłania colitis
ulcerosa
ulcerosa
Polipowatość zapalna
Megacolon toxicum
Rak jelita
Perforacja okrężnicy
Krwotok z jelita grubego
Powikłania pozajelitowe
-osteoporoza, zzsk,
stłuszczenie wątroby, pierwotne
stwardniające zapalenie dróg
żółciowych,rumień guzowaty, zgorzelinowe
zapalenie skóry, zapalenie spojówek,
tęczówki, zakrzepica żylna, zatorowość
3. CHOROBA
3. CHOROBA
LEŚNIOWSKIEGO -
LEŚNIOWSKIEGO -
CROHNA
CROHNA
Jest pełnościennym
ziarniniakowym zapaleniem, które
może dotyczyć każdego odcinka
przewodu pokarmowego od jamy
ustnej aż do odbytu
Zapadalność 5/100 000/rok,
chorują osoby w wieku 15-25 lat
Choroba Leśniowskiego
Choroba Leśniowskiego
- etiologia
- etiologia
Etiologia choroby nie jest dokładnie poznana;
wykazano,że ważną rolę w rozwoju procesu
zapalnego odgrywa TNF;
Cechą charakterystyczną są odcinkowe zmiany
zapalne w jelicie poprzedzielane fragmentami
zdrowymi.
Proces zapalny rozpoczyna się w błonie
śluzowej, ale stopniowo obejmuje wszystkie
warstwy ściany przewodu pokarmowego
prowadząc do jej zniszczenia i włóknienia,
czego następstwem jest powstawanie przetok i
zwężeń.
Choroba
Choroba
Leśniowskiego-objawy
Leśniowskiego-objawy
Osłabienie, gorączka, utrata masy ciała
Objawy z przewodu pokarmowego
zależą od lokalizacji, rozległości i
stopnia zaawansowania zmian w jelitach
Najczęściej w 40-50% zajęty jest
końcowy odcinek jelita krętego, u 30-
40% występują zmiany jednocześnie w
jelicie cienkim i grubym, a u 20% zajęte
jest tylko jelito grube
Choroba
Choroba
Leśniowskiego- badania
Leśniowskiego- badania
dodatkowe
dodatkowe
Niedokrwistość, leukocytoza
Wzrost OB, CRP
Hypokalemia
Hypoprotinemia
Obecność p/ciał przeciwko Saccharomyces cerevisiae (ASCA)
u 60% chorych
Pasaż jelita cienkiego
TK, MR, usg jamy brzusznej
Badanie endoskopowe - błona śluzowa obrzęknięta, typowe
linijne owrzodzenia poprzeczne i podłużne dające efekt
brukowania
Badanie his-pat- nieserowaciejące ziarniniaki zbudowane z
komórek nabłonkowatych, komórek olbrzymich
wielojądrowych typu Langerhansa i limfocytów
Choroba
Choroba
Leśniowskiego-
Leśniowskiego-
leczenie
leczenie
Zaprzestanie palenia tytoniu
Unikanie czynników wywołujących zaostrzenia
Leczenie żywieniowe - żywienie dojelitowe dietami
elementarnymi lub polimerycznymi
Leczenie p/zapalne- GKS
Sulfosalazyna - przy zajęciu jelita grubego,
mesalazyna- przy zapaleniu jelita cienkiego
Leczenie immunosupresyjne - azatiopryna,
6merkaptopuryna, MTX)
Leki biologiczne - infliksimab
Antybiotykoterapia, leczenie p/bólowe
Leczenie operacyjne
Powikłania choroby
Powikłania choroby
Leśniowskiego
Leśniowskiego
Przetoki zewnętrzne i wewnętrzne
Otorbione ropnie międzypętlowe
Zwiększone ryzyko rozwoju raka
jelita
Powikłania pozajelitowe- kamica
żółciowa, palce pałeczkowate,
kamica moczowa
4. RAK JELITA GRUBEGO
4. RAK JELITA GRUBEGO
Zajmuje 2 miejsce w Polsce wśród przyczyn
zgonów na nowotwory złośliwe
Na rozwój neo mają wpływ czynniki
genetyczne i środowiskowe
Do stanów przedrakowych w jelicie grubym
zalicza się:
-
pojedyncze gruczolaki,
- zespoły polipowatości rodzinnej
- nieswoiste choroby zapalne jelit.
Około 85% wszystkich raków jelita grubego
stanowią gruczolakoraki.
Rak jelita grubego-
Rak jelita grubego-
objawy
objawy
Bóle brzucha
Krwawienia z dolnego odcinka
przewodu pokarmowego
Zmiana rytmu wypróżnień
Utrata masy ciała
Rak jelita grubego-
Rak jelita grubego-
diagnostyka
diagnostyka
Niedokrwistość niedobarwliwa
Podwyższony poziom CEA
Dodatni wynik testu na obecność
krwi utajonej w kale
Badanie endoskopowe
Usg, TK, MR jamy brzusznej
Badanie histopatologiczne
Leczenie raka jelita
Leczenie raka jelita
grubego
grubego
Leczenie operacyjne
Leczenie uzupełniające
-
chemioterapia w raku okrężnicy
-
Radioterapia w raku odbytnicy
CHOROBY TRZUSTKI
CHOROBY TRZUSTKI
Ostre zapalenie trzustki
Ostre zapalenie trzustki
To ostry stan zapalny gruczołu związany z
przedwczesną aktywacją proenzymów
trzustkowych i uszkodzeniem sąsiadujących
tkanek i niekiedy również odległych narządów.
Wyróżnia się:
- postać łagodną (charakteryzującą się
minimalną dysfunkcją narządu)
- postać ciężką (występują powikłania
miejscowe – martwica, torbiel rzekoma, ropień
trzustki; lub niewydolność narządowa).
OZT - przyczyny
OZT - przyczyny
Najczęstsze:
- choroby pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych
- alkohol
- idiopatyczne
Rzadsze:
- jatrogenne (ECPW);
- hiperlipidemia
- nadczynność przytarczyc
- dysfunkcja zwieracza Oddiego
- leki (KS; tiazydy, azatiopryna)
- wady wrodzone (trzustka dwudzielna)
- uraz jamy brzusznej
- pooperacyjne
Bardzo rzadkie:
- infekcyjne (wirusy: Coxackie, świnka, HIV; pasożyty: glista)
- wrodzone: dziedziczne OZT; mukowiscydoza
- autoimmunologiczne: LED, zespół Sjogrena)
OZT – objawy kliniczne
OZT – objawy kliniczne
Ból brzucha – zlokalizowany w nadbrzuszu, promieniuje do
pleców
Nudności, wymioty – nieprzynoszące ulgi
Gorączka
Niedrożność porażenna jelit
Wzmożone napięcie powłok brzucha
Opór w nadbrzuszu
Zaburzenia świadomości – aż do encefalopatii trzustkowej
Tachykardia
Hipotonia – czasem prowadząca do wstrząsu
Żółtaczka
Zmiany skórne:
- objaw Loefflera: zaczerwienienie twarzy
- objaw Cullena: podbiegnięcia krwawe wokół pępka
- objaw GreyaTurnera: podbiegnięcia krwawe w okolicy lędźwiowej
- sinica twarzy i kończyn
Wysięk w jamie opłucnowej
OZT – badania
OZT – badania
labolatoryjne
labolatoryjne
Charakterystyczne dla OZT:
- Zwiększenie altywności lipazy i amylazy w surowicy krwi;
Zaburzenia odzwierciedlające ciężkość choroby lub
wystąpienie powikłań:
- Wskaźniki zapalenia: leukocytoza, wzrost CRP, przesunięcie
wzoru odsetkowego w lewo
- Wskaźniki uszkodzenia wątroby: hiperbilirubinemia,
zwiększona aktywność AspAt, AlAt i fosfatazy alkalicznej
- wzrost aktywności LDH
- hipoalbuminemia
- poliglobulia lub niedokrwistość
- hipoksemia
- hiperglikemia
- hipertriglicerydemia
- hipokalcemia
OZT – badania dodatkowe
OZT – badania dodatkowe
USG jamy brzusznej
KT z podaniem środka cieniującego
RTG klatki piersiowej
RTG przeglądowe jamy brzusznej
ECPW
Cholangio – MR
Endosonografia
OZT - przebieg
OZT - przebieg
Postać łagodna:
- 60-70%; powikłania nie wystepują; śmiertelność nie
przekracza 1%;
Postać ciężka:
- 30-40%; śmiertelność od 10% (martwica jałowa) do 25%
(martwica zakażona);
- 2 okresy zwiększonej śmiertelności:
1. Wczesny – 60% zgonów; 7-14 dzień od zachorowania;
spowodowany wczesną niewydolnością narządową
(szczególnie SIRS);
2. Późny – 40% zgonów; 3-4 tygodnie od zachorowania;
wywołany zakażeniem martwiczych tkanej, tworzeniem
ropni, rozwojem sepsy i niewydolności narządowej.
OZT - leczenie
OZT - leczenie
1. Leczenie żywieniowe:
- dieta ścisła, żywienie dojelitowe, całkowite żywienie pozajelitowe.
2. Leczenie farmakologiczne:
- postępowanie przeciwwstrząsowe (przetaczanie płynów)
- zwalczanie bólu (metamizol, tramadol, petydyna, ciągła blokada
zewnątrzoponowa)
- antybiotykoterapia (karbapenemy – imipenem z cylaztyną lub meropenem;
chinolony – ciprofloksacyna lub ofloksacyna lącznie z meronidazolem;
piperacylina z tazobactamem)
3. Leczenie inwazyjne:
- ECPW ze sfinkterotomią:
w ciągu 72 h – w ciężkim żółciopochodnym OZT;
w późniejszym czasie gdy utrzymuje się żółtaczka;
w odległym terminie – przed cholecystektomią lub po niej)
- leczenie operacyjne
zakażenie martwicy trzustki;
martwica jałowa > 50% trzustki i z towarzyszącym zespołem
niewydolności wielonarządowej;
cholecystektomia.
OZT - powikłania
OZT - powikłania
POWIKŁANIA MIEJSCOWE:
1. Ostry zbiornik płynowy w trzustce lub jej otoczeniu;
2. Torbiel rzekoma;
3. Zakażenie martwicy trzustki i tkanek okołotrzustkowych;
4. Ropień trzustki;
5. Przetoki;
6. Powikłania naczyniowe:
- przedwątrobowe nadciśnienie wrotne;
- krwawienie lub powstanie tętniaka rzekomego;
- zakrzepica żyły lub tętnicy śledzionowej albo żyły wrotnej
POWIKŁANIA NARZĄDOWE:
1. Wstrząs;
2. Powikłania płucne w tym zespół ostrej niewydolności narządowej
(ARDS);
3. Ostra niewydolność nerek;
4. Zespół rozsianego wykrzepiania śródnaczyniowego (DIC);
5. Sepsa.
PRZEWLEKŁE ZAPALENIE
PRZEWLEKŁE ZAPALENIE
TRZUSTKI
TRZUSTKI
To przewlekły proces zapalny powodujący postępujące,
nieodwracalne zmiany w miąższu (zanik, włóknienie) oraz
stopniowy rozwój niewydolności zewnątrzwydzielniczej i
wewnątrzwydzielniczej trzustki.
Klasyfikacja etiologiczna czynników ryzyka (TIGAR-O);
1. Toksyczno-metaboliczne
(T)
: alkohol, papierosy,
hiperkalcemia, hiperlipidemia, PNN, leki;
2. Idiopatyczne
(I)
;
3. Genetyczne
(G)
;
4. Autoimmunologiczne
(A)
;
5. Nawracające
(R)
i ciężkie ostre zapalenie trzustki;
6. Zaporowe
(O)
.
PZT - objawy
PZT - objawy
1. Ból brzucha;
- Wzdęcie, uczucie pełności w nadbrzuszu,
wymioty;
- Wyniszczenie;
2. Objawy zaburzeń trawienia i wchłaniania
tłuszczów – biegunka tłuszczowa;
3. Zaburzenia gospodarki węglowodanowej
(upośledzona tolerancja glukozy lub
cukrzyca).
4. Objawy niedoboru witamin rozpuszczalnych w
tłuszczach
PZT – badania dodatkowe
PZT – badania dodatkowe
Badania labolatoryjne:
- rzadko charakterystyczne (wzrost aktywności amylazy i lipazy);
Badania obrazowe (USG, KT rzadziej EUS, cholangio MR,
ECPW):
Objawy pewne:
- poszerzenie przewodu trzustkowego (> 3mm)
- poszerzenie przewodów drugorzędowych
- zwapnienia w obrębie trzustki
- złogi w przewodach trzustkowych
Objawy wątpliwe:
- powiększenie trzustki
- zwłóknienia trzustki
- ogniska martwicy
- ropnie trzustki
- zakrzepica żyły wrotnej
- zanik trzustki
Badania morfologiczne:
zanik miąższu, nacieki kk zapalnych, włóknienie
Badania czynnościowe:
test sekretynowo-cholecystokininowy
(wydzielanie wodorowęglanów < 20 mmol/h); stężenie elastazy w kale (, 200
ug/g stolca).
PZT - leczenie
PZT - leczenie
Postępowanie ogólne:
- zakaz picia alkoholu
- dieta bogatokaloryczna i bogatobiałkowa
Zwalczanie bólu:
- postępowanie ogólne
- suplementacja preparatów enzymów trzustkowych
- leczenie przeciwbólowe (NLPZ, leki opioidowe, leki p-depresyjne,
metody inwazyjne – blokada splotu trzewnego, leczenie
endoskopowe)
Leczenie niewydolności zewnątrzwydzielniczej:
- lipaza 25-50 tyś j w czasie głównego posiłku oraz 5-25 tyś w czasie
przekąsek
Leczenie niewydolnościwewnątrzwydzielniczej:
- leczenie cukrzycy
Leczenie operacyjne:
- wskazanie: uporczywy ból niereagujący na leczenie zachowawcze,
niektóre powikłania PZT, podejrzenie procesu złośliwego
PZT - powikłania
PZT - powikłania
1. Torbiele rzekome;
2. Zwężenie lub niedrożność przewodu
żółciowego wspólnego lub dwunastnicy
3. Wodobrzusze trzustkowe
4. Zakrzepica żyły śledzionowej
5. Tętniaki rzekome zaczyń zlokalizowanych w
sąsiedztwie trzustki
6. Rak trzustki
RAK TRZUSTKI
RAK TRZUSTKI
Zapadalność: 8-12/100 tyś/rok; głównie po 50 rż; 5
miejsce wśród przyczyn zgonów z powodu neo złośliwych
Czynniki ryzyka:
- palenie tytoniu
- przewlekłe zapalenie trzustki
- predyspozycja genetyczna (rodzinny rak trzustki, dziedziczny rak piersi
lub jajnika, wieloznamionowy zespół czerniaka; zespół Peutza i
Jeghersa, dziedziczny rak jelita grubego i odbytnicy niezwiązany z
polipowatością, rodzinna polipowatość jelita grubego
- nawyki żywieniowe ((duże spożycie tłuszczów i mięsa)
- cukrzyca
Lokalizacja:
- głowa trzustki: 70%; trzon: 20%; ogon 10%
Szerzenie się poprzez:
- naciekanie sąsiednich narządów
- przerzuty w otrzewnej
- naciekanie wzdłuż włókien nerwowych
- przerzuty drogą chłonki
- przerzuty drogą krwi (wątroba, płuca, opłucna, kości, mózg, nerki)
RAK TRZUSTKI - objawy
RAK TRZUSTKI - objawy
1. Ból (80%) – nadbrzusze, promieniowanie do pleców
2. Zmniejszenie masy ciała (90%)
3. Żółtaczka (47%)
4. Cukrzyca lub nietolerancja glukozy (20-60%)
5. OZT (13%)
6. Inne objawy:
- zakrzepica żylna
- zespół Trousseau – wędrujące zakrzepowe zapalenie żył
- krwawienie z pp
- powiększenie śledziony
- wymioty
- niedrożność dwunastnicy
- depresja
W ZAAWANSOWANYCH PRZYPADKACH:
Guz w nadbrzuszu, powiększenie wątroby, wyniszczenie, żółtaczka,
wodobrzusze
RAK TRZUSTKI – badania
RAK TRZUSTKI – badania
dodatkowe
dodatkowe
1. Badania labolatoryjne:
- cholestaza (wzrost aktywności GGTP i fosfatazy alkalicznej,
hiperbilirubinemia)
- niedokrwistość
- hipoalbuminemia
- CA 19-9
2. Badania obrazowe:
- USG, KT (obszar
hipodensyjny
po podaniu środka cieniującego),
EUS, ECPW, cholangio-MR
3. Badania morfologiczne:
- rak gruczołowy z komórek przewodowych trzustki – 90%
RAK TRZUSKI – przebieg
RAK TRZUSKI – przebieg
naturalny
naturalny
Wysoka złośliwość
Szybki wzrost miejscowy
Szybkie rozprzestrzenianie się do węzłów chłonnych i wątroby
Szybki rozwój powikłań zakrzepowo-zatorowych, wodobrzusza,
niedrożności dróg żółciowych i dwunastnicy
5-letnie przeżycie jest niezmierną rzadkością z uwagi na częsty
bezobjawowy charakter, późne rozpoznanie, oporność na
leczenie
O odstąpieniu od leczenia decydują:
1. Przerzuty w wątrobie
2. Naciekanie tętnicy krezkowej górnej, tętnicy wątrobowej, pnia
trzewnego lub naciekanie na znacznej długości naczyń żylnych
3. Ciężkie choroby współistniejące
RAK TRZUSTKI - leczenie
RAK TRZUSTKI - leczenie
1. Leczenie radykalne:
- resekcja rzustki – radykalna pankreatoduodenektomia metodą
Kauscha i Whipple’a (usunięcie głowy trzustki, pęcherzyka
żółciowego, części przewodu żółciowego wspólnego,
dwunastnicy oraz części odźwiernikowej żołądka) + leczenie
wspomagające (skojarzona chemio- i radioterapia z
zastosowaniem 5-fluorouracylu i kwasu folinowego)
2. Leczenie paliatywne:
- chemioterapia (gemcytabina) w połączeniu z radioterapią
(wydłużenie czasu przeżycia i zmniejszenie dolegliwości
bólowych);
- zwalczanie bólu: farmakoterapia, blokada splotu trzewnego,
przecięcie współczulnych włókien nerwowych
- zwalczanie żółtaczki: endoskopowe protezowanie dróg
żółciowych
CHOROBY WĄTROBY
CHOROBY WĄTROBY
MARSKOŚĆ WĄTROBY
MARSKOŚĆ WĄTROBY
Stan, w którym w następstwie uogólnionego uszkodzenia
miąższu dochodzi do włóknienia i przemiany prawidłowej
architektury wątroby w nieprawidłowe guzki regeneracyjne w
wyniku czego ulega redukcji czynny miąższ i rozwijają się
zaburzenia czynności wątroby oraz dezorganizacja układu
naczyniowego, co prowadzi do nadciśnienia wrotnego.
Na podstawie wielkości guzków regeneracyjnych marskość
wątroby dzieli się na:
- drobnoguzkową (< 3 mm);
- wiekoguzkową (> 3mm);
- mieszaną.
Czynniki ryzyka:
- płeć męska
- nadużywanie alkoholu
- przewlekłe WZW b i C
- palenie tytoniu;
- uwarunkowania genetyczne
MARSKOŚĆ WĄTROBY -
MARSKOŚĆ WĄTROBY -
przyczyny
przyczyny
Alkohol
WZW B, D, C
Autoimmunologiczne zapalenie wątroby
Choroby metaboliczne
- hemochromatoza
- choroba Wilsona
- mukowiscydoza
- niedobór antytrypsyny
- porfiria skórna późna
Choroby dróg żółciowych
- niedrożność zewnątrz- i wewnątrzwątrobowych dróg żółciowych
- pierwotna marskość żółciowa
- pierwotne stwardniające zapalenie dróg żółciowych
Choroby z utrudnieniem odpływu żylnego
- zakrzepowe zapalenie żył
- zespół Budda i Chiariego
- prawokomorowa niewydolność serca
leki i toksyny
sarkoidoza
kiła
MARSKOŚĆ WĄTROBY -
MARSKOŚĆ WĄTROBY -
objawy
objawy
Objawy podmiotowe:
- osłabienie i łatwa męczliwość
- stany podgorączkowe
- brak apetytu, zmniejszenie masy ciała, wzdęcie,
nudności, wymioty
- świąd skóry
- hipogonadyzm – zmniejszenie libido, zaburzenia
miesiączkowania, niepłodność, ginekomastia
- bolesne kurcze mięśni
- krwawienie z nosa i dziąseł
MARSKOŚĆ WĄTROBY -
MARSKOŚĆ WĄTROBY -
objawy
objawy
Objawy przedmiotowe:
-
sylwetka „kasztanowego ludzika” (szczupłe kończyny i powiększony
obwód brzucha)
- wodobrzusze
- ginekomastia, zanik jąder
- hirsutyzm
- obrzęk ślinianek
- powiększenie śledziony
- powiększenie lub zmniejszenie wątroby
- objawy skórne: żółtaczka, pajączki naczyniowe, teleangiektazje, rumień
dłoniowy i podeszwowy, hiperpigmentacja skóry, żółtaki, poszerzenie
żył krążenia obocznego („głowa meduzy”), wygładzenie języka.
- utrata owłosienia na klatce piersiowej i pod pachami u mężczyzn
- przykurcz Dupuytrena
MARSKOŚĆ WĄTROBY – badania
MARSKOŚĆ WĄTROBY – badania
lab
lab
Objawy hematologiczne:
- małopłytkowość, niedokrwistość, leukopenia
Parametry osoczowe:
- wzrost aktywności AspAt i AlAt, fosfatazy alkalicznej i GGTP (alkohol),
zmniejszenie aktywności cholinoesterazy
Hipergammaglobulinemia
Hiperglikemia
Zaburzenia lipidowe (hipertriglicerydemia,
chipercholesterolemia)
Wzrost aktywności fosfatazy alkalicznej
DODATKOWO W MARSKOŚCI NIEWYRÓWNANEJ
Hiperbilirubinemia,
hipoalbuminemia,
zaburzenia krzepnięcia (wydłużenie PT, niedobór czynnika V i antytrombiny III),
zaburzenia elektrolitowe i kwasowo-zasadowe (hiponatremia, hipo- lub
hiperkaliemia, zasadowica),
hipoglikemia,
zwiększenie kreatyniny i amoniaku
MARSKOŚĆ WĄTROBY – badania
MARSKOŚĆ WĄTROBY – badania
obrazowe
obrazowe
USG
- przerost LP
- zmniejszenie PP
- nieregularny zarys krawędzi wątroby
- wzmożona i nieregularna echogeniczność miąższu
- objawy nadciśnienia wrotnego (poszerzenie ż wrotnej > 15
mm, obecność krążenia obocznego)
KT
Arteriografia
Gastroduodenoskopia (poszukiwanie żylaków
przełyku)
Badanie hist-pat
MARSKOŚĆ WĄTROBY -
MARSKOŚĆ WĄTROBY -
powikłania
powikłania
Wodobrzusze
Samoistne zapalenie otrzewnej
Krwawienie z przewodu pokarmowego
Żółtaczka
Zaburzenia krzepnięcia
Zaburzenia hormonalne (feminizacja, hipogonadyzm,
zaburzenia glikemii)
Encefalopatia wątrobowa
Zespół watrobowo-nerkowy
Zespół watrobowo-płucny
Zakrzepica żyły wrotnej
Rak wątrobowokomórkowy