PITAGORAS
I JEGO
TWIERDZENIE
Opracowała :
Joanna Złocka
Żył w latach ok. 572 – ok. 497, grecki
matematyk i filozof z Samos, półlegendarny
założyciel słynnej szkoły pitagorejczyków
w Krotonie, ze względu na brak pism trudno
odtworzyć poglądy Pitagorasa, któremu jego
uczniowie chętnie przypisywali swoje
koncepcje, Pitagoras jako inicjator religijno-
etycznych zainteresowań pitagorejczyków jest
uważany również za twórcę początków teorii
liczb, autora twierdzenia Pitagorasa, koncepcji
harmonii kosmosu.
PITAGORAS
PRZYPROSTOKĄTN
A
PRZYPROSTOKĄTN
A
PRZECIWPROSTOKĄTN
A
Trójkąt prostokątny to taki trójkąt, którego
jeden kąt jest prosty a pozostałe ostre.
3
4
5
Trójkąt o bokach 3, 4, 5 nazywa się
trójkątem
egipskim
, gdyż Egipcjanie posługiwali się nim do
wytyczania kąta prostego w terenie.
Trójkąty prostokątne, których długości boków wyrażone są za pomocą
innych liczb naturalnych nazywa się
trójkątami pitagorejskimi
.
Długości boków trójkątów pitagorejskich
możemy wyznaczyć, podstawiając w
wyrażeniach:
,
a
,
2
1
2
a
,
2
1
2
a
w miejsce a dowolne liczby nieparzyste większe
od 1.
np. dla a=5 trójkąt prostokątny ma boki długości
odpowiednio:
5, 12,
13
7,
24, ?
Sprawdź dla
innych!
9,
40, ?
11, ?,
61
Twierdzenie Pitagorasa
a
b
c
Oznaczmy:
a, c – przyprostokątne trójkąta
b – przeciwprostokątna trójkąta
Jeżeli trójkąt jest prostokątny, to suma pól
kwadratów zbudowanych na
przyprostokątnych jest równa polu kwadratu
zbudowanego na przeciwprostokątnej.
a
2
+ c
2
= b
2
Ćw.1 Do poniższych rysunków zapisz twierdzenie
Pitagorasa.
1
3
2
4
5
6
7
k
x
y
z
c
b
c
b
a
a
p
a
o
n
m
b
a
a
f
d
2f
Zadanie
1
Oblicz długość szukanego boku jeżeli:
GRUPA 1
GRUPA 2
GRUPA 3
GRUPA 4
Zadanie
2
Oblicz długość szukanego boku jeżeli:
12
x
15
10
8
a
9
15
c
10
6
y
GRUPA 1
GRUPA 2
GRUPA 3
GRUPA 4
x
x
x
x
4
3
5
4
3
3
2
2
Zadanie
3
Zadanie
4
Oblicz długość przekątnej prostokąta o
wymiarach: (wykonaj rysunek pomocniczy)
Oblicz pole powierzchni rombu o przekątnych
długości 24cm i 18cm. Będą ci potrzebne:
rysunek pomocniczy rombu oraz wzór na obwód
rombu i oczywiście tw. Pitagorasa.
GRUPA 1
GRUPA 2
GRUPA 3
GRUPA 4
a)
3cm i 5cm
b)
Kwadratu o
boku 3cm
a)
2cm i 6cm
b)
Kwadratu o
boku 6cm
a)
3cm i 2cm
b)
Kwadratu
o boku
5cm
a)
2cm i 5cm
b)
Kwadratu o
boku 4cm
Zadanie
5
Kolejne zadanie dotyczy tw. Pitagorasa w
układzie współrzędnych.
Oblicz odległość
punktów A(3,4), B(-5,-
2), C(5,-3) od początku
układu współrzędnych.
-4
-3
-2
-1
0
1
2
3
4
5
-6 -5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 6
argumenty (x)
w
ar
to
śc
i (
y)
A
B
C