ŚRODKI

ANTYSEPTYCZNE

I ODKAŻAJĄCE

ŚRODKI

ANTYSEPTYCZNE

ŚRODKI STOSOWANE NA

POWIERZCHNI ŻYWYCH

TKANEK W CELU ZABICIA

DROBNOUSTROJÓW LUB

ZAHAMOWANIA ICH

ROZWOJU

ŚRODKI

DEZYNFEKCYJNE

ŚRODKI STOSOWANE DO

ZABICIA

DROBNOUSTROJÓW

ZNAJDUJĄCYCH SIĘ POZA

ORGANIZMEM

MECHANIZM DZIAŁANIA

• Zmiany pH
• Zmiany ciśnienia

osmotycznego

• Wydzielanie tlenu atomowego

• Inaktywacja enzymów

drobnoustrojów z grupami SH

• Zmiany fizykochemiczne

składników lipoproteinowych

• Denaturacja białek

• Działanie powierzchniowe

• kwasy, zasady
• roztwory hipertoniczne-

NaCl, cukru, gliceryny

• woda utleniona, chlor,

nadmanganian potasu

• związki rtęci, bizmutu

• błękit metylenowy

• formaldehyd, fenol, krezol,

jod, związki srebra, fiolet
krystaliczny

• tenzydy

KWASY

1.Kwas borowy (Acidum boricum)

2.Czteroboran sodowy (Natrium biboricum)-
boraks

3.Kwas salicylowy (Acidum salicylicum)

4.Kwas benzoesowy (Acidum benzoicum)

Aldehydy

• 1.Formaldehyd (Formaldehydum)

40% r-ór -formalina- działanie
nekrotyzujące

• 2-10% r-ór- odkażanie narzędzi
• 1-5% r-ór- przeciwpotnie
• 2.Paraformaldehyd- odkażanie

pomieszczeń

• 2.Aldehyd glutarowy (Aldesan)

ALKOHOLE

• ALIFATYCZNE ALKOHOLE

• ALKOHOL ETYLOWY

• ALKOHOL IZOPROPYLOWY

FENOLE

• 1. FENOL
• 2. KREZOL
• 3. LIZOL
• 4. TYMOL
• 5. HEKSACHLOROFEN

ŚRODKI UTLENIAJĄCE

• 1. NADTLENEK WODORU

• Woda utleniona- 3% wodny

roztwór nadtlenku wodoru

• 2.Nadmanganian potasowy

ZWIAZKI

CHLOROWCOWE

• 1. CHLOR
• a) wapno chlorowane
• b) podchloryn sodowy
• c) chloraminy:
• chloramina B
• d) chlorheksydyna (Abacil,

Manusan, Chlorhexidinum, Girl)

ZWIĄZKI JODU

• 1.JODYNA
• 2.JODOFORY
• 3.JODOWANY

POLIWINYLOPIROLIDON

• (Povidon, Polseptol, Betadine)

TENZYDY

• Detergenty, emulgatory- związki o

właściwościach zmniejszania napięcia
powierzchniowego cieczy

• 1.Tenzydy anionowe
• 2.Tenzydy kationowe
• a) Benzalkonium- odkażanie rąk)
• b) Sterinol- przepłukiwanie pęcherza

moczowego

ZWIĄZKI SREBRA

• 1.NIEORGANICZNE- AZOTAN

SREBRA

• 2.ORGANICZNE- PROTEINIAN

SREBRA

• 3.SÓL SREBROWA

SULFADIAZYNY

• (Dermazin)

ZWIĄZKI CYNKU

• SIARCZAN CYNKOWY
• odkażanie spojówek
• Cincol (siarczan

cynkowy+nafazolina)- krople do
oczu

ZAPAMIĘTAJ

• 1.Najcenniejszymi i względnie

nieszkodliwymi środkami
odkażającymi są tenzydy
stosowane do

• a) odkażania skóry rąk, rzadziej

błon śluzowych, ran

• b) mogą powodować uczulenia

ZAPAMIĘTAJ

• 2. W działaniu środka odkażającego

istotną rolę odgrywa stężenie leku

• 3.Odkażanie narzędzi i materiałów

medycznych należy przeprowadzić za
pomocą środków fizycznych (np.ciepła)

• 4.Niektóre środki odkażające (jod,

związki srebra, nadmanganian
potasowy) działają ściągająco

ZAPAMIĘTAJ

• 5.JODYNA - jest to alkoholowy

roztwór jodu.

• Działa skutecznie odkażająco