Charakterystyka
Charakterystyka
rozrodu u klaczy
rozrodu u klaczy
►
Konie cechuje najniższa zdolność rozrodcza
Konie cechuje najniższa zdolność rozrodcza
spośród wszystkich zwierząt domowych.
spośród wszystkich zwierząt domowych.
►
Klacze są sezonowo poliestralne. To znaczy,
Klacze są sezonowo poliestralne. To znaczy,
że ruja - estrus, występuje wielokrotnie ale
że ruja - estrus, występuje wielokrotnie ale
sezonowo.
sezonowo.
►
Aktywność rozrodczą wykazują one podczas
Aktywność rozrodczą wykazują one podczas
długiego dnia, natomiast zimą, gdy dzień
długiego dnia, natomiast zimą, gdy dzień
jest krótki, u większości klaczy występuje
jest krótki, u większości klaczy występuje
brak rui - anoestrus.
brak rui - anoestrus.
►
Jajniki ulegają wtedy pomniejszeniu i są
Jajniki ulegają wtedy pomniejszeniu i są
nieaktywne. Stan taki trwa około 15 tygodni.
nieaktywne. Stan taki trwa około 15 tygodni.
►
Dojrzałość płciowa jest osiągana w
Dojrzałość płciowa jest osiągana w
wieku
wieku
12 - 18 mies. (24 mies.).
12 - 18 mies. (24 mies.).
►
Krycie w warunkach kontrolowanych
Krycie w warunkach kontrolowanych
rozpoczyna się w wieku 2 - 3 lat.
rozpoczyna się w wieku 2 - 3 lat.
►
Zdolność do rozrodu utrzymuje się do
Zdolność do rozrodu utrzymuje się do
16 - 20 lat (a nawet do 26, 27).
16 - 20 lat (a nawet do 26, 27).
►
Podstawowy - fizjologiczny okres krycia
Podstawowy - fizjologiczny okres krycia
(regularny cykl płciowy, krótkie ruje,
(regularny cykl płciowy, krótkie ruje,
najskuteczniejsze krycie) ma miejsce między
najskuteczniejsze krycie) ma miejsce między
15 maja, a 15 lipca.
15 maja, a 15 lipca.
►
Klacze są poliestralne z zaznaczonym
Klacze są poliestralne z zaznaczonym
zimowo-wiosennym okresem przejściowym.
zimowo-wiosennym okresem przejściowym.
W zależności od warunków utrzymania
W zależności od warunków utrzymania
(żywienie, światło, temperatura) i od rasy,
(żywienie, światło, temperatura) i od rasy,
cykle płciowe mogą występować o każdej
cykle płciowe mogą występować o każdej
porze roku.
porze roku.
►
Cykl płciowy trwa 21 - 22 dni.
Cykl płciowy trwa 21 - 22 dni.
►
Ruja trwa 5 - 7 dni.
Ruja trwa 5 - 7 dni.
►
Owulacja występuje w 3 - 5 dniu rui
Owulacja występuje w 3 - 5 dniu rui
►
Termin owulacji: 24 - 48 godz. przed
Termin owulacji: 24 - 48 godz. przed
końcem rui.
końcem rui.
►
Pęcherzyk osiągający średnicę 35 mm
Pęcherzyk osiągający średnicę 35 mm
prawdopodobnie będzie się dalej rozwi
prawdopodobnie będzie się dalej rozwi
jał.
jał.
►
Pęcherzyk osiągający średnicę 42 mm
Pęcherzyk osiągający średnicę 42 mm
prawdopodobnie będzie niedługo
prawdopodobnie będzie niedługo
owulował.
owulował.
►
Krycie - inseminacja winna mieć
Krycie - inseminacja winna mieć
miejsce przed owulacją. Im bliżej
miejsce przed owulacją. Im bliżej
owulacji tym większa skuteczność.
owulacji tym większa skuteczność.
►
Zapłodnienie następuje w 1/3 dalszej
Zapłodnienie następuje w 1/3 dalszej
części jajowodu najpóźniej do 10 godz.
części jajowodu najpóźniej do 10 godz.
po owulacji.
po owulacji.
►
Płodność klaczy wynosi:
Płodność klaczy wynosi:
wyźrebionych z krycia w jednej rui 50 - 55%,
wyźrebionych z krycia w jednej rui 50 - 55%,
wyźrebionych z krycia w całym sezonie 60 - 70%.
wyźrebionych z krycia w całym sezonie 60 - 70%.
►
Ciąża trwa średnio 338 - 340 dni (wahania od 310 -
Ciąża trwa średnio 338 - 340 dni (wahania od 310 -
370 dni).
370 dni).
►
Pierwsza ruja po wyźrebieniu u 70% klaczy
Pierwsza ruja po wyźrebieniu u 70% klaczy
występuje do 20 dnia.
występuje do 20 dnia.
►
Owulacja po porodzie występuje: na 9 dzień
Owulacja po porodzie występuje: na 9 dzień
(wahania 4 - 16 dzień).
(wahania 4 - 16 dzień).
►
Nie należy kryć klaczy wcześniej, jak na 9 dzień, bo
Nie należy kryć klaczy wcześniej, jak na 9 dzień, bo
inwolucja macicy może jeszcze nie być ukończona.
inwolucja macicy może jeszcze nie być ukończona.
►
Klacz jest jednorodna (bliźnięta są
Klacz jest jednorodna (bliźnięta są
niepożądane).
niepożądane).
►
Ciężar źrebięcia po urodzeniu może
Ciężar źrebięcia po urodzeniu może
wynosić od 9 do 40 kg, a nawet więcej.
wynosić od 9 do 40 kg, a nawet więcej.
Wynika to z różnic rasowych.
Wynika to z różnic rasowych.
►
Łożysko jest rozsiane, nabłonkowo-
Łożysko jest rozsiane, nabłonkowo-
kosmówkowe
kosmówkowe
►
Cykl rujowy trwa u klaczy średnio 21
Cykl rujowy trwa u klaczy średnio 21
dni i składa się z dwóch faz:
dni i składa się z dwóch faz:
rui (estrus), trwającej średnio 6 dni
rui (estrus), trwającej średnio 6 dni
okresu międzyrujowego (diestrus),
okresu międzyrujowego (diestrus),
trwającego średnio 15 dni.
trwającego średnio 15 dni.
Owulacja występuje 1 - 2 dni przed końcem
Owulacja występuje 1 - 2 dni przed końcem
rui.
rui.
►
Charakterystyczne objawy rui to:
Charakterystyczne objawy rui to:
tolerancja ogiera
tolerancja ogiera
odstawianie ogona,
odstawianie ogona,
odsłanianie łechtaczki ("błyskanie"),
odsłanianie łechtaczki ("błyskanie"),
częste oddawanie nie wielkich ilości moczu,
częste oddawanie nie wielkich ilości moczu,
rozstawianie tylnych kończyn
rozstawianie tylnych kończyn
.
.
wargi sromowe są obrzmiale, a szpara sromowa
wargi sromowe są obrzmiale, a szpara sromowa
jest wydłużona, wypływają z niej nitki czystego,
jest wydłużona, wypływają z niej nitki czystego,
ciągliwego śluzu, który przykleja się do włosów
ciągliwego śluzu, który przykleja się do włosów
ogona
ogona